η Συνϑεςη Φωνης
υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη

Περ\acctonosιληψη

Η παρουςα βιβλιογραφιϰη αναςϰοπηςη µελεταει το προβληµα της οπτιϰοαϰουςτιϰης ςυνϑεςης φωνης. Ουςιαςτιϰα δηλαδη εξεταζουµε πως µπορουµε απο ϰαποιο ϰειµενο ειςοδου να ςυνϑεςουµε µια ανϑρωποµορφη οπτιϰη ροη ϰαϑως επιςης ϰαι την αντιςτοιχη φωνη. Εξαιτιας της πολυ µεγαλης πολυπλοϰοτητας του προβληµατος αυτου, χρειαζεται να το µελετηςουµε ςε δυο επιµερους τµηµατα. Συγϰεϰριµενα, αυτο της ςυνϑεςης φωνης απο ϰειµενο (τεξτ-το-ςπεεςη ςψντηεςις) ϰαϑως ϰαι τη ςυνϑεςη ανϑρωποµορφης ροης απο φωνη. Σε οτι αφορα τη ςυνϑεςη φωνης µελεταµε τοςο τα διϰτυα που ϰανουν την απειϰονιςη απο το ϰειµενο ςε ϰαποια ενδιαµεςη αναπραςταςη ϰαϑως επιςης ϰαι τα διϰτυα που παραγουν φωνη απο τις ενδιαµεςες αυτες αναπραςταςεις. Ως προς την οπτιϰη ςυνϑεςη, ϰατηγοριοποιουµε τις προςεγγιςεις µε βαςη το αν παραγουν ανϑρωπινα προςωπα η ανϑρωποµορφες φιγουρες. Προςπαϑεια γινεται επιςης να παρουςιαςτει η ςηµαςια της επιλογης των µοντελων προςωπου ςτη δευτερη περιπτωςη. Καϑολη την εϰταςη της αναςϰοπηςης, παρουςιαζουµε τις ςηµαντιϰοτερες, ϰατα τη γνωµη µας, εργαςιες ϰαι ςτα δυο αυτα πεδια, προςπαϑωντας να δωςουµε βαςη ςτα πλεονεϰτηµατα ϰαι µειονεϰτηµατα της ϰαϑε µιας.

Ειςαγωγη

Η αλληλεπιδραςη ανϑρωπου-µηχανης (ηυμαν ςομπυτερ ιντεραςτιον) ςτον $21^{\LGR\textomicron}$ αιωνα αυξανεται µε ραγδαιους ρυϑµους, εξαιτιας της ςυνεχοµενης τεχνολογιϰης εξελιξης. Ειδιϰοτερα ςε ϰαϑηµερινο πλεον επιπεδο , ςε µιϰροτερο η µεγαλυτερο βαϑµο, εχουµε επαφη µε ειϰονιϰους, φυςιϰους η εξυπνους πραϰτορες (αγεντς). Πιο ςυγϰεϰριµενα αυτοι οι αγεντς ςυµµετεχουν ςε πληϑωρα εφαρµογων απο ϰαϑηµερινες δραςτηριοτητες (ςηατβοτς, πλοηγηςη ςτο διαδιϰτυο) µεχρι ϰαι παιδαγωγιϰους ςϰοπους (λεαρνινγ αςςιςταντς) [Johnson et al., 2000].

Η τεχνητη νοηµοςυνη (αρτιφιςιαλ ιντελλιγενςε) αποςϰοπει ςτο να µεγιςτοποιηςει τη φυςιϰοτητα ςτην αλληλεπιδραςη ανϑρωπου µηχανης. Λαµβανοντας υποψιν το γεγονος οτι η βαςιϰη ςυνιςτωςα επιϰοινωνιας ειναι η οµιλια ϰαι ςυνεπαϰολουϑα η ανϑρωπινη φωνη, αντιλαµβανοµαςτε το ποςο ζωτιϰης ςηµαςιας ειναι η αναπτυξη αλγοριϑµων που παραγουν ρεαλιςτιϰη ανϑρωπινη φωνη. Λογω οµως της πολυτροπιϰης (μυλτιμοδαλ) φυςης της φωνης [Ekman, 1984] εξιςου ςηµαντιϰο ειναι να παραξουµε ϰαι οπτιϰη φωτορεαλιςτιϰη πληροφορια. Εχει αποδειχϑει αλλωςτε απο µελετητες πως ο ςυνδυαςµος οπτιϰης ϰαι φωνητιϰης πληροφοριας επιφερει τα ϰαλυτερα δυνατα αποτελεςµατα ως προς την ευρωςτια της επιϰοινωνιας [Sumby and Pollack, 1954].

Η παρουςα βιβλιογραφιϰη αναςϰοπηςη πραγµατευεται το προβληµα της οπτιϰοαϰουςτιϰης ςυνϑεςης φωνης (αυδιο-ιςυαλ ςπεεςη ςψντηεςις). Σϰοπος του υπο εξεταςη προβληµατος ειναι δοϑειςας γραπτης περιγραφης να παραξουµε ενα φωτο-ρεαλιςτιϰο βιντεο το οποιο ϑα ςυνοδευεται απο ενα επιπλεον ςηµα φωνης. Φυςιϰα τοςο η οπτιϰη οςο ϰαι η αϰουςτιϰη ςυνιςτωςα που ςυντιϑενται ϑα πρεπει να ειναι ςυγχρονιςµενες.

Περιγραφη του Προβληµατος

Μετατοπιζοντας την παρουςιαςη ςε πιο τεχνιϰο επιπεδο µπορουµε να ϰανουµε τις αϰολουϑες γενιϰες παρατηρηςεις. Οπως ιςως ειναι φανερο το προβληµα της οπτιϰοαϰουςτιϰης ςυνϑεςης φωνης διαιρειται ςε δυο υπο-προβληµατα ϰαι ςυγϰεϰριµενα τη ςυνϑεςη

• φωνης απο ϰειµενο (τεξτ-το-ςπεεςη ςψντηεςις)

• οπτιϰης ςυνιςτωςας απο ηχητιϰο ςηµα

Και τα δυο προβληµατα εχουν µελετηϑει ςτη βιβλιογραφια αλλα το ενδιαφερον των ερευνητων ειναι ςαφως προςανατολιςµενο ςτη ςυνϑεςη φωνης (ςπεεςη ςψντηεςις) ςε ςχεςη µε τα δυο.

Ειναι γεγονος πως απο τη βιβλιογραφια απουςιαζουν εργαςιες οι οποιες µελετανε ϰαϑολιϰα το προβληµα που ϑελουµε να επιλυςουµε. Αυτο οφειλεται εν πολλοις ςτην πολυπλοϰοτητα του ςυνδυαςτιϰου προβληµατος που ϑελουµε να επιλυςουµε. Συγϰεϰριµενα, αϰοµα ϰαι οι δυο γενιϰες ϰατευϑυνςεις που ςϰιαγραφηςαµε προηγουµενως, χωριζονται ςε επιµερους περιοχες ϰαϑε µια απο τις οποιες χρηζει ιδιαιτερης ερευνητιϰης µεταχειριςης. Στη ςυνεχεια παρουςιαζουµε µια βιβλιογραφιϰη αναςϰοπηςη των µεϑοδων ϰαι αλγοριϑµων επι των ϰατευϑυνςεων αυτων.

Συνϑεςη Φωνης

Με τη ραγδαια εξελιξη της βαϑιας µηχανιϰης µαϑηςης (δεεπ λεαρνινγ) ως ερευνητιϰου πεδιου πολλα προβληµατα επιλυϑηϰαν πολυ αποδοτιϰοτερα απ´οτι µε παλαιοτερες προςεγγιςεις [Krizhevsky et al., 2012, LeCun et al., 1998].

Ενα απο αυτα τα προβληµατα ςτα οποια η τεχνητη νοηµοςυνη ξεπεραςε ϰατα πολυ τις προηγουµενες προςεγγιςεις ϰαι πληςιςαςε τα ορια της ανϑρωπινης διαιςϑηςης ειναι ϰαι η ςυνϑεςη φωνης [Oord et al., 2016]. Οι παλαιοτερες προςεγγιςεις βαςιζονται ςτην αναλυςη ϰειµενου µε ςϰοπο την εξαγωγη ϰαποιων γλωςςιϰων χαραϰτηριςτιϰων τα οποια δινονται ως ειςοδο ςε ϰαποιο αϰουςτιϰο µοντελο (αςουςτις μοδελ), π.χ ΓΜΜς. Το αςουςτις μοδελ µε τη ςειρα του τροφοδοτει την εξοδο του, ςυνηϑως φαςµατογραφηµατα (ςπεςτρογραμς), ςε ενα ςυςτηµα ςυνϑεςης φωνης το οποιο παραγει την τελιϰη ςυνϑετιϰη φωνη. Η προαναφερϑειςα διαδιϰαςια φαινεται ϰαι ςτο Σχηµα η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη.

Σχηµα 0: Κλαςιϰη ϰαι Νευρωνιϰη προςεγγιςη Συνϑεςης Φωνης

Μεταβαινοντας τωρα ςε προςεγγιςεις µε βαςη τα νευρωνιϰα διϰτυα, η βαςιϰη ιδεα ειναι να αντιϰαταςτηςουµε τα επιµερους υποςυςτηµατα ειτε µε µια ενιαια ειτε µε πολλαπλες αρχιτεϰτονιϰες. Για παραδειγµα ειναι ςυνηϑες [Wang et al., 2017] ενα υποδιϰτυο της ςυνολιϰης αρχιτεϰτονιϰης να αναλαµβανει να απειϰονιςει τη λεϰτιϰη περιγραφη (ϰειµενο) ςε ϰαποιου ειδους ςπεςτρογραμ ϰαι ςτη ςυνεχεια να χρηςιµοποιηϑει ενας οςοδερ, ο οποιος αναλαµβανει να αναϰατςϰευαςει το ηχητιϰο ςηµα απο τη φαςµατιϰη του αναπαραςταςη.

Οπτιϰοαϰουςτιϰη Συνϑεςη Φωνης

Οταν αναφεροµαςτε ςτο προβληµα της οπτιϰοαϰουςτιϰης ςυνϑεςης φωνης τοτε ιδανιϰα αυτο που ϑελουµε να πετυχουµε ειναι να ϰαταςϰευαςουµε εναν αλγοριϑµο ο οποιος ϑα µπορει να εϰφερεται µε τον ιδιο τροπο που ϑα το εϰανε ϰαι ενας ανϑρωπος. Αυτο ςηµαινει οτι ϑα πρεπει αφενος να µπορει να εϰδηλωνει το τι ϑελει να πει αφετερου να ϰανει τις ϰαταλληλες ϰινηςεις που χρηςιµοποιουνε ϰαι οι ιδιοι οι ανϑρωποι.

Εξεταζοντας το προβληµα λιγο πιο προςεϰτιϰα, µπορουµε να πουµε πως αρχιϰα, η (παραγοµενη) φωνη ςε ςυνδυαςµο µε τις εϰφραςεις του προςωπου παροτι ειναι αρϰετα ςυςχετιςµενες (ςορρελατεδ) ςαν εννοιες, βριςϰονται ςτην πραγµατιϰοτητα ςε δυο τελειως διαφορετιϰους χωρους. Συνεπως ϑα πρεπει να βρουµε ϰαποιον (µη-γραµµιϰο) µεταςχηµατιςµο που να µας απειϰονιζει απο τον αϰουςτιϰο ςτον οπτιϰο χωρο αναλογα µε το τι ϑελουµε να πουµε. Συνολιϰα ϑα πρεπει να εχουµε ενα διϰτυο το οποιο ϑα αναλαµβανει να µαϑαινει τετοιους µεταςχηµατιςµους.

Σχηµα 0: ϒνςαννψ ῞αλλεψ Εφφεςτ (Σουρςε)

Το αϰουςτιϰο ςηµα περιγραφεται ειτε απυεϑειας ως ϰυµατοµορφη ειτε µεςω φαςµατιϰων αναπαραςταςεων. Ως προς την οπτιϰη ςυνιςτωςα τωρα ϑα χρειαςτει να ϰαταςϰευαςουµε µια ανϑρωποµορφη ϰεφαλη (ςαρτοον, ααταρ) η οποια να ϰινειται ςε ςυµφωνια µε το ηχητιϰο ςηµα. Ιδιαιτερη εµφαςη πρεπει να δωϑει ςε αυτο το προβληµα ϰαϑως εξαιτιας της υψηλης µεταβλητοτητας ϰαι πολυπλοϰοτητας που παρουςιαζεται, υπαρχει η πιϑανοτητα να προϰληϑει το λεγοµενο υνςαννψ αλλεψ εφφεςτ [Seyama and Nagayama, 2007, Mori et al., 2012].

Το προβληµα µετατροπης ϰειµενου ςε φωνη

Το προβληµα της ςυνϑεςης φωνης απο ϰειµενο η αλλιως Τεξτ-το-Σπεεςη (ΤΤΣ) Σψντηεςις ειναι ενα αρϰετα δυςϰολο προβληµα που ϰαλειται να επιλυςει ταυτοχρονα τρια ςηµαντιϰα προβληµατα. Αρχιϰα µια οπτιϰη του ειναι οτι αποτελει ενα προβληµα αποςυµπιεςης (δεςομπρεςςιον) αφου ουςιαςτιϰα ϑελει να απειϰονιςει περιοριςµενους γραφιϰους-ϰειµενιϰους χαραϰτηρες ςε µια ϰυµατοµορφη η οποια αποτελειται απο αρϰετες χιλιαδες δειγµατα. Επιπλεον, ϑα πρεπει να αντιςτοιχιςουµε ϰαϑε µοναδα ϰειµενου ςε ενα τµηµα µια ϰυµατοµορφης ςυνεπως λυνοντας ταυτοχρονα ϰαι ενα προβληµα ςυγχρονιςµου-ευϑυγραµµιςης (αλιγνμεντ) των δυο ςυνιςτωςων. Τριτον, ϰαλουµαςτε να επιλυςουµε το ευρυτετο προβληµα απειϰονιςης µιας αϰολουϑιας ςε µια αλλη, το οποιο ςτη βιβλιογραφια αναφερεται ως τρανςλατιον προβληµα.

Στην ενοτητα αυτη ϑα επιϰτρωϑουµε ςτην περιγραφη προςεγγιςεων του προβληµατος ςυνϑεςης φωνης µε χρηςη βαϑιων νευρωνιϰων διϰτυων. Συγϰεϰριµενα οι προςεγγιςεις αυτες µπορουν να χωριςτουν ςε δυο επιµερους ϰατηγοριες, αναλογα µε το µερος της διαδιϰαςιας της ςυνϑεςης που εςτιαζουν. Συγϰεϰριµενα χωριζονται:

• ςε αυτες που λυνουν το προβληµα της παραγωγης ϰυµατοµορφης απο αϰουςτιϰα χαραϰτηριςτιϰα, δηλαδη οςοδερς

• ςε αυτες που απειϰονιζουν τις λεξιϰες αναπαραςταςεις ςε φαςµατιϰο περιεχοµενο ϰαι ςυνηϑως ςυνοδευονται απο ϰαποιο οςοδερ

Δεν ειναι δυςϰολο ϰανεις να δει την αναλογια µεταξυ των παραδοςιαϰων αλγοριϑµων ϰαι των πιο ςυγχρονων προςεγγιςεων που αφορουν την αναπαραςταςη της ϰυµατοµορφης. Σε οτι αφορα την ϰαταςϰευη µιας ενδ-το-ενδ προςεγγιςης, ςυνηϑως χρηςιµοποιουνται δυο διϰτυα. Ενα που απειϰονιζει το ϰειµενο ςε αϰουςτιϰη πληροφορια ϰαι εναν οςοδερ που ϰαταςευαζει µια ϰυµατοµορφη βαςιζοµενος ςε αυτες. Για το λογο αυτο οι δυο αυτες προςεγγιςεις δεν ϑα πρεπει να ϑεωρουνται διαφορετιϰες, η ποςο µαλλον αντιπαραϑετιϰες, αλλα ςυµπληρωµατιϰες ϰαϑως η µια ϰανει αµεςη χρηςη της αλλης. Ο λογος που το ςυνολιϰο προβληµα αντιµετωπιζεται ςαν δυο επιµερους υποπροβληµατα εγϰειται ςτη δυςϰολια ϰαι την πολυπλοϰοτητα του ϰαϑενος. Στη ςυνεχεια περιγραφουµε αναλυτιϰα τις δυο αυτες ϰατηγοριες.

Νευραλ ῞οςοδερς

Στην ενοτητα αυτη παρουςιαζουµαι τις πιο ενδιαφερουςες ϰαι ςυγχρονως µε υψηλες επιδοςεις προςεγγιςεις ςχετιϰα µε αρχιτεϰτονιϰες που χρηςιµοποιουνται ως νευραλ οςοδερς. Οπως απειϰονιζεται ϰαι ςτο Σχηµα η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη τα διϰτυα αυτα αποςϰοπουν ςτο να απειϰονιςουν αϰουςτιϰα χαραϰτηριςτιϰα (αςουςτις φεατυρες) $c_{i}$ ςτα δειγµατα (τιµες) της αντιςτοιχης ϰυµατοµορφης $o_{i}$. Η παραµετρος $\Theta$ ςυµβολιζει τις `ὲλευϑερες᾽ παραµετρους του διϰτυου τις οποιες ϰαλουµαςτε να εϰπαιδευςουµε µεςω των αλγοριϑµων µαϑηςης [Rumelhart et al., 1986].

Σχηµα 0: Νευραλ ῞οςοδερς (Σουρςε)

Παρα το γεγονος οτι υπαχουν πολυαριϑµες προςεγγιςεις, τα βαςιϰα δοµιϰα ςτοιχεια που τροποποιουνται ειναι:

• η αρχιτεϰτονιϰη του µοντελου αυτου ϰαϑάυτου (π.χ διλατεδ ςονολυτιονς, νορμαλιζινγ φλοω, ΓΑΝ)

• η/οι ςυναρτηςη/εις ϰοςτους που χρηςιµοποιουνται (λοςς φυνςτιονς)

• επιπλεον µεταςχηµατιςµοι που µεταςχηµατιζουν το προβληµα ςε ϰαποιο πιο απλο (ϰνοωλεδγε-βαςεδ τρανςφορμς)

Αφου περιγραψαµε τα δοµιϰα ςτοιχεια των προςεγγιςεων παραϑετουµε επιγραµµατιϰα ϰαι τις επιµερους προςεγγιςεις τις οποιες ςτη ςυνεχεια παρουςιαζουµε ςε µεγαλυτερο βαϑος. Αρχιϰα ϑα παρουςιαςουµε τις λεγοµενες αυτοπαλινδροµιϰες µεϑοδους (αυτορεγρεςςιε) [Van den Oord et al., 2016], οι οποιες ϰανουν χρηςη διλατεδ ςονολυτιονς ϰαι ειναι οι πρωτες που παρουςιαςαν αποτελεςµατα που προςεγγιζουν το ανϑρωπινο ςυςτηµα παραγωγης φωνης, απο αποψη ποιοτητας. Αϰολουϑουν οι µεϑοδοι βαςιςµενες ςε µοντελα ϰανονιϰοποιηµενης ροης (νορμαλιζινγ φλοω) [Rezende and Mohamed, 2015, Kingma et al., 2016, Papamakarios et al., 2017], οι οποιες µεταςχηµατιζουν το τελιϰο προβληµα ςε πιο απλα εφαρµοζοντας διαδοχιϰους µεταςχηµατιςµους ςε µια ϰατανοµη πιϑανοτητας ϰαι τελος ϑα παρουςιαςουµε ϰαποιες µεϑοδους που βαςιζονται ςτα περιφηµα Γενερατιε Αδερςαριαλ Νετωορϰς (ΓΑΝς) [Goodfellow et al., 2014].

Αυτορεγρεςςιε Μοδελς

Η πρωτη δουλεια ςτο πεδιο αυτο, που ειςηγαγε η ΔεεπΜινδ, ειναι το περιφηµο ΩαεΝετ [Oord et al., 2016] το οποιο ουςιαςτιϰα ειναι ενα πληρως πιϑανοϰρατιϰο (προβαβιλιςτις) ϰαι αυτορεγρεςςιε µοντελο. Με αλλα λογια, ϰαϑε εξοδος ειναι µια ϰατανοµη πιϑανοτητας πανω ςτα δυνατα δειγµατα της ϰυµατοµορφης ϰαι ταυτοχρονα εξαρταται απο τα δειγµατα ολων των προηγουµενων χρονιϰων βηµατων.

Σχηµα 0: Διλατεδ ῝ονολυτιονς φρομ [Oord et al., 2016]

Προϰειµενου να µοντελοποιηϑουν οι πολυ µαϰροχρονιες εξαρτηςεις (λονγ-τιμε δεπενδενςιες) που εµφανιζονται ςτα ηχητιϰα ςηµατα, οι ςυγγραφεις χρηςιµοποιηςαν τις λεγοµενες διεςταλµενες ςυνελιξεις (διλατεδ ςονολυτιονς). Η βαςιϰη τους τροποποιηςη εναντι του ϰλαςιϰου ῝ΝΝ [LeCun et al., 1998] ειναι πως αυξανουν το δεϰτιϰο πεδιο (ρεςςεπτιε φιελδ) ϰαι ςυνεπως τους δινει τη δυνατοτητα να ςχετιζουν δειγµατα της ειςοδου τα οποια απεχουν πολυ ςτη χρονιϰη διαςταςη. Φυςιϰα ολα αυτα για να επιτευχϑουν απαιτουν αρϰετα επιπεδα αυξανοντας ϰατα πολυ τις παραµετρους του µοντελου. Σχηµατιϰα η βαςιϰη ιδεα φαινεται ϰαι ςτο Σχηµα η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη.

Ο βαςιϰος λογος για τη δηµοτιϰοτητα του ΩαεΝετ ειναι η παραγωγη φωνης υψηλης ποιοτητας, της οποιας η φυςιϰοτητα προςεγγιζει ανϑρωπινα επιπεδα. Παρολα αυτα το ΩαεΝετ παςχει απο δυο πολυ ςοβαρα ζητηµατα. Το πρωτο ειναι η χρηςη πολλαπλων ςυναρτηςεων ϰοςτους (λοςς φυνςτιονς) ϰατα τη διαρϰεια της εϰπαιδευςης του διϰτυου που µπορει να οδηγηςει ςε αςταϑειες η ςε τετριµµενες λυςεις υψηλης εντροπιας (μοδε ςολλαπςε) εαν δεν ςταϑµιςτουν ςωςτα. Το δευτερο ϰαι ιςως πιο ενδιαφερον απο πραϰτιϰη ςϰοπια ειναι η υπερβολιϰα αργη παραγωγη νεων δειγµατων.

Εςτιαζουµε ςτο δευτερο µειονεϰτηµα, το οποιο ειναι εγγενες χαραϰτηριςτιϰο της αυτορεγρεςςιε φυςης του διϰτυου. Μπορει ϰατα τη διαρϰεια της εϰπαιδευςης το προβληµα αυτο να µην ειναι εµφανες ϰαϑως µας διδεται η ϰυµατοµορφη εξοδου ϰαι ςυνεπως ολοι οι υπολογιςµοι µπορουν να παραλληλοποιηϑουν, παρολα αυτα ϰατα τη διαρϰεια ςυνϑεςης ϑα πρεπει να περιµενουµε το διϰτυο να παραξει ενα δειγµα προϰειµενου να παραξουµε το εποµενο. Συνεπως η διαδιϰαςια ςυνϑεςης δεν µπορει να παραλληλοποιηϑει. Οι τροποι που εχουνε προταϑει ςτη βιβλιογραφια για να αντιµετωπιςτουν τα προβληµατα αργης ςυνϑεςης χωριζονται ςε µεϑοδους που τεινουν να παραλληλοποιηςουν η/ϰαι να απλοποιηςουν τους εµπλεϰοµενους υπολογιςµους (ενγινεερινγ βαςεδ αςςελερατιον) ϰαι ςε µεϑοδους που τεινουν να χρηςιµοποιηςουν ϰαποια γνωςη απο πεδια οπως η επεξεργαςια ςηµατος (ϰνοωλεδγε-βαςεδ αςςελερατιον).

Σχηµα 0: ΩαεΡΝΝ βατςη γενερατιον τριςϰ [Kalchbrenner et al., 2018]

Ενγινεερινγ Βαςεδ Αςςελερατιον. Σε αυτη την ϰατηγορια ανηϰει το ΩαεΡΝΝ [Kalchbrenner et al., 2018] που ειναι µια πιο αποδοτιϰη προςεγγιςη του αρχιϰου ΩαεΝετ. Η βαςιϰη ιδεα πιςω απο αυτη την προςεγγιςη ειναι πως µπορουµε να παραξουµε πολλαπλα δειγµατα την ιδια χρονιϰη ςτιγµη. Αρα αναλογα µε το ποςα δειγµατα επιλεγουµε να παραξουµε ςε ϰαϑε βηµα τοςο πιο γρηγορη γινεται η προςεγγιςη µας. Φυςιϰα υπαρχει ενα τραδε-οφφ µεταξυ του πληϑους των παραγοµενων δειγµατων ϰαι της τελιϰης ποιοτητας. Σχηµατιϰα η προςεγγιςη οπως παρουςιαςτηϰε ςτην πρωτοτυπη εργαςια φαινεται ςτο Σχηµα η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη.

Μια αϰοµη προςεγγιςη που ονοµαζεται ΦΦΤΝετ [Jin et al., 2018] χρηςιµοποιει ενα τριςϰ που ϑυµιζει τον ϰλαςιϰο αλγοριϑµο ΦΦΤ [Cooley and Tukey, 1965] µιας ϰαι χωριζει τα ςτοιχεια ειςοδου ςε δυο υποϰατηγοριες που η ϰαϑε µια περιεχει το µιςο του αρχιϰου αριϑµου δειγµατων. Το ``ςπαςιµο᾽ αυτο µας επιτρεπει να υπολογιςουµε τις τελιϰες ποςοτητες µε παραλληλο τροπο.

Κνοωλεδγε Βαςεδ Αςςελερατιον. Μια υποςχοµενη προςεγγιςη ειναι το ΛΠ῝Νετ [Valin and Skoglund, 2019] το οποιο, οπως υποδειϰνυεται απο το ονοµα του, ςυνδυαζει τη γνωςτη ΛΠ῝ µεϑοδο απο την επεξεργαςια ςηµατων [O’Shaughnessy, 1988] µε το ΩαεΡΝΝ, προϰειµενου να αφαιρεςει οριςµενο υπολογιςτιϰο φορτο απο την αρχιϰη αρχιτεϰτονιϰη µε απωτερο ςϰοπο να ϰανει την εϰπαιδευςη `ὲυϰολοτερη᾽ ϰαι να δηµιουργηςει γρηγοροτερη παραγωγη νεων δειγµατων.

Νορμαλιζινγ Φλοω Αππροαςηες

Αυτη η ενοτητα ειςαγει οςοδερς που εϰµεταλλευονται ενα ιςχυρο ςτατιςτιϰο εργαλειο, το οποιο χρηςιµοποιειται για την εϰτιµηςη της πυϰνοτητας (δενςιτψ εςτιματιον) ϰαι ονοµαζεται οµαλοποιµενη ροη (νορμαλιζινγ φλοω). Ενα γενετιϰο (γενερατιε) µοντελο βαςιςµενο ςτη µεϑοδο νορμαλιζινγ-φλοω ϰαταςϰευαζεται ως µε µια αϰολουϑια διαδοχιϰων αναςτρεψιµων µεταςχηµατιςµων [Rezende and Mohamed, 2015, Kingma and Dhariwal, 2018]. Σε γενιϰες γραµµες, αυτα τα µοντελα µαϑαινουν ρητα (εξπλιςιτλψ) την ϰατανοµη δεδοµενων $p(x)$ ϰαι εποµενως η ςυναρτηςη ϰοςτους (λοςς φυνςτιον) ειναι απλως η νεγατιε-λογ-λιϰελιηοοδ.

Σχηµα 0: Νορμαλιζινγ Φλοω: Εϰϰινωντας απο µια απλη ϰατανοµη $p_{0}$ ϰαι εφαρµοζοντας διαδοχιϰους µεταςχηµατιςµους οι οποιοι εϰπαιδευονται ($f_{i}$) ϰαταληγουµε ςε µια προςεγγιςη της υπο εξεταςης ϰατανοµης $x$. (Σουρςε)

Στο πλαιςιο του προβληµατος ςυνϑεςης οµιλιας απο ϰειµενο (ΤΤΣ), η ιδεα των νορμαλιζινγ φλοως ειςαγεται προϰειµενου να `ὰπλοποιηϑει᾽ η απειϰονιςη που ϰαλειται να µαϑει το διϰτυο, οπως φαινεται ςτο Σχηµα η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη. Αυτο µπορουµε να το επιτυχουµε εφαρµοζοντας πολλαπλους (αντιςτροφους) µεταςχηµατιςµους οµαλοποιηςης ροης (νορμαλιζινγ φλοω) ςτο ονε-ηοτ διανυςµατα της εξοδου $\mathbf{o}$. Η διαιςϑηςη πιςω απο αυτο ειναι οτι µεταςχηµατιζουµε οι αϰολουϑιες µε ιςχυρη χρονιϰη ςυςχετιςη ςε αϰολουϑιες µε αςϑενεςτερους χρονιϰους ςυςχετιςµους, απλοποιωντας ετςι την διαδιϰαςια ςυνϑεςης.

Σχηµα 0: Νορμαλιζινγ Φλοω ΤΤΣ (Σουρςε)

Θα πρεπει να ςηµειωϑει οτι η επιλογη διαφορετιϰων επιµερους µεταςχηµατιςµων $f_{\Psi_{m}}(\cdot)$ αποφερει φυςιϰα διαφορετιϰες χρονιϰες πολυπλοϰοτητες ϰαι εποµενως διαφορετιϰες ςτρατηγιϰες εϰπαιδευςης. Για να ςυνδεςουµε την παρουςα προςεγγιςη µε την αρχιτεϰτονιϰη ΩαεΝετ ϰανουµε τις εξης δυο παρατηρηςεις. Το ΩαεΝετ ειναι πληρως παραλληλοποιηςµιο ϰατα τη διαρϰεια της εϰπαιδευςης (λογω της ςυνελιϰτιϰης του φυςης) απο τη ςτιγµη που δινεται η ϰυµατοµορφη εξοδου. Αυτο δεν ςυµβαινει µε τη ςυνϑεςη ωςτοςο, οπου η πληρης ϰυµατοµορφη δεν ειναι διαϑεςιµη ϰαι πρεπει να περιµενουµε να δηµιουργηϑει ενα δειγµα για να προχωρηςουµε ςτο εποµενο.

Τα µοντελα Ινερςε Αυτορεγρεςςιε Φλοω (ΙΑΦ) [Kingma et al., 2016] οπως αυτα που περιγραφονται ςε αυτην την ενοτητα ςυµπεριφερονται µε δυιϰο τροπο. Συγϰεϰριµενα παρουςιαζουν χαµηλοτερη ταχυτητα εϰαπιδευςης ϰαι υψηλοτερη ταχυτητα ςυνϑεςης. Αυτο ςυµβαινει διοτι οι πολλαπλοι µεταςχηµατιςµοι που ειςαγονται αυξανουν την πολυπλοϰοτητα του µοντελου µε αποτελεςµα να ειναι πιο δυςϰολο για το µοντελο να µαϑει τους ϰαταλληλους νορμαλιζινγ φλοω µεταςχηµατιςµους. Εαν οµως οι ενδιαµεςοι µεταςχηµατιςµοι ηταν γνωςτοι µε ϰαποιο τροπο τοτε η διαδιϰαςια της ςυνϑεςης ϑα ηταν πολυ πιο απλη.

Σχηµα 0: Παραλλελ ΩαεΝετ [Oord et al., 2017]

Το ΠαραλλελΩαεΝετ [Oord et al., 2017] ειναι µια δουλεια απο τους ιδιους ςυγγραφεις µε το αρχιϰο ΩαεΝετ. Σε αυτην ειςαγεται η λεγοµενη Προβαβιλιτψ Δενςιτψ Διςτιλλατιον που ςτοχευει να ςυνδυαςει τα πλεονεϰτηµατα ϰαι απο τα δυο µοντελα. Με αλλα λογια, δεδοµενου ενος προ-εϰπαιδευµενου ΩαεΝετ (παρεντ), εϰπαιδευει ενα ΙΑΦ ΩαεΝετ, οπως φαινεται ςτο Σχηµα η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη. Η τεχνιϰη ϰνοωλεδγε διςτιλλατιον [Ba and Caruana, 2014, Hinton et al., 2015] επιταχυνει τη διαδιϰαςια εϰπαιδευςης, ϰαϑως οι ενδιαµεςες ϰατανοµες δινονται τωρα απο το παρεντ (γονιϰο) µοντελο ςε ολες τις ενδιαµεςες ροες. Αυτο εχει ως αποτελεςµα την αρϰετα ταχυτερη εϰπαιδευςη ϰαϑως επιςης ϰαι την ταχυτερη ςυνϑεςη φωνης.

Μια αϰοµη πιο αποτελεςµατιϰη προςεγγιςη ειςηχϑη µεςω του λεγοµενου ῝λαριΝετ [Ping et al., 2019], η οποια ςε αντιϑεςη µε τους ςυγγραφεις του Παραλλελ ΩαεΝετ, χρηςιµοποιει αρϰετα απλουςτερους ενδιαµεςους µεταςχηµατιςµους ϰαι ςυγϰεϰριµενα διαδοχιϰους Γαυςςιαν. Η διαδιϰαςια εϰµαϑηςης των αντιςτοιχων παραµετρων εγϰειται ςτην ελαχιτοποιηςη µιας οµαλοποιηµενης (ρεγυλαριζεδ) ΚΛ-διεργενςε (αποϰλιςη) µεταξυ των υψηλων ϰορυφων των ϰατανοµων εξοδων τους.

Συγϰριςη Παραλλελ ΩαεΝετ ϰαι ῝λαριΝετ. Παρολο που ϰαι τα δυο διϰτυα ςυνϑετουν την οµιλια µε παραλληλο τροπο, χρειαζονται πολλαπλες ςυναρτηςεις ϰοςτους (λοςς φυνςτιονς) για να δηµιουργηςουν ρεαλιςτιϰη οµιλια [Oord et al., 2017, Ping et al., 2019] (η βιβλιογραφια αναφερει το προβληµα ``ροµποτιϰης-µεταλλιϰης᾽ φωνης ως το ςυνηϑεςτερο) ϰαι για να αποφυγουν προβληµατα μοδε ςολλαπςε. Επιπλεον, το Παραλλελ ΩαεΝετ χρηςιµοποιει µια Μιξτυρε οφ Λογιςτιςς (ΜοΛ) ϰατανοµη για τον προ-εϰπαιδευµενο παρεντ ΩαεΝετ. Η ϰατανοµη αυτη οµως δεν διαϑετει λυςη ϰλειςτης µορφης για την αποϰλιςη ΚΛ ϰαι αντάυτου χρηςιµοποιειται εϰτιµηςη τυπου Μοντε ῝αρλο [Ceperley et al., 1977, Doubilet et al., 1985]. Η προςεγγιςη Μοντε ῝αρλο αναποφευϰτα ειςαγει µια ανταλλαγη (τραδε-οφφ) µεταξυ ςταϑεροτητας ϰαι ταχυτητας. Το ῝λαριΝετ, απο την αλλη πλευρα, προτεινε τη χρηςη µιας ϰαι µονο ϰατανοµης Γαυςς, η ΚΛ αποϰλιςη της οποιας εϰφραζεται µε ϰλειςτη µορφη ϰαι παροτι πιο απλη επιλυει µεριϰως την αςταϑεια που ειςαγει η προςεγγιςη του Μοντε ῝αρλο που ϰανει χρηςη το Παραλλελ ΩαεΝετ.

Επιλυοντας προβληµατα αςταϑειας. Με ςϰοπο τωρα να αντιµετωπιςτει το προβληµα της αςταϑειας ϰατα τη διαρϰεια της εϰπαιδευςης εχουν προταϑει ϰαποιες αϰοµα µεϑοδοι, οι οποιες επιςης βαςιζονται ςτη µεϑοδο νορμαλιζινγ φλοω. Συγϰεϰριµενα µοντελα οπως το ΩαεΓλοω [Prenger et al., 2018], το ΦλοΩαεΝετ [Kim et al., 2019] ϰαι µετεπειτα το ΩαεΦλοω [Ping et al., 2020]. Αυτα τα µοντελα δηµιουργουν ταχυτερη ςυνϑεςη ϰαι εϰπαιδευςη ςε επιπεδο ενος ςταδιου, χρηςιµοποιωντας µια µοναδιϰη ςυναρτηςη ϰοςτους. Η χρηςη ενος µονο λοςς φυνςτιον αντιµετωπιζει επιτυχως τα ζητηµατα ςταϑεροτητας ϰατα τη διαρϰεια εϰπαιδευςης. Ωςτοςο, λογω της απουςιας ενος γονιϰου µοντελου, η διαδιϰαςια εϰπαιδευςης διαρϰει περιςςοτερο απο εϰεινη των αντιςτοιχων διςτιλλατιον προςεγγιςεων (Παραλλελ ΩαεΝετ, ῝λαριΝετ). Μια βαςιϰη ιδεα πιςω απο αµφοτερες τις προςεγγιςεις (ΩαεΓλοω, ΦλοΩαεΝετ) που βαςιζονται ςε νορμαλιζινγ φλοως ειναι ο τελεςτης ςχυεεζε. Στην ουςια η πραξη αυτη οµαδοποιει τα ηχητιϰα δειγµατα ςε επιµερους γρουπς. Στο ΩαεΓλοω ςυγϰεϰριµενα οµαδοποιουνται τα δειγµατα ανα $8$, ενω ςτο ΦλοΩαεΝετ οµαδοποιουνται ςε αρτια ϰαι περριτα. Το ΩαεΦλοω µε τη ςειρα του παρεχει µια ενοποιηµενη προςεγγιςη η οποια περιεχει τοςο το ΩαεΝετ οςο ϰαι το ΩαεΓλοω ςαν ειδιϰες περιπτωςεις. Μελετα ςτην ουςια το τραδε-οφφ µεταξυ παραλληλοποιηςης ϰαι χωρητιϰοτητας διϰτυου. Σχηµατιϰα παραϑετουµε το ςχυεεζε οπερατιον που υλοποιει το ΩαεΓλοω ϰαϑως επιςης ϰαι ενα δοµιϰο ςτοιχειο της αρχιτεϰτονιϰης του.

Σχηµα 0: Ωαε Γλοω ςχυεεζε οπερατιον (Σουρςε)

ΓΑΝ-βαςεδ Προςεγγιςεις

Στην ενοτητα αυτη παρουςιαζονται εργαςιες οι οποιες ςτηριζονται ςτα λεγοµενα Γενερατιε Αδερςαριαλ Νετωορϰς (ΓΑΝς) [Goodfellow et al., 2014] τα οποια ειςηχϑηςαν το 2014 ϰαι εϰτοτε εχουν βρει ευρυτατη εφαρµογη ςτην οραςη υπολογιςτων.

Παρολα αυτα, η εφαρµογη τους ςτο πεδιο της µοντελοποιηςης ηχου/φωνης ειναι µεχρι ϰαι ςηµερα αρϰετα περιοριςµενη. Συγϰεϰριµενα προταϑηϰε µια αρχιτεϰτονιϰη υπο το ονοµα ΓΑΝΣψντη [Engel et al., 2019], η οποια χρηςιµοποιειται για να παραγει µε ςυνϑετιϰο τροπο διαφορετιϰα µουςιϰα ηχοχρωµατα µοντελοποιοωντας ΣΤΦΤ µετρα ϰαι φαςεις. Μια αλλη προςεγγιςη [Neekhara et al., 2019] απειϰονιζει μελ-ςπεςς ςε απλα μαγνιτυδε ςπεςτοργραμς ςτα οποια µπορουν να εφαρµοςτουν ϰαταλληλοι αλγορϑµοι αναϰτηςης φαςης µε απωτερο ςϰοπο την αναϰαταςϰευη του αρχιϰου ςηµατος.

Μια εργαςια που εφαπτεται ςτα αντιϰειµενα που πραγµατευεται η παρουςα βιβλιογραφιϰη αναςϰοπηςη χρηςιµοποιει ενα ΓΑΝ για να ϰανει διςτιλλ ενα αυτορεγρεςςιε µοντελο που παραγει ςυνϑετιϰη φωνη [Yamamoto et al., 2019]. Παρολα αυτα τα πειραµατιϰα τους αποτελεςµατα εδειξαν πως χρηςιµοποιωντας ενα αδερςαριαλ λοςς απο µονο του δεν ειναι αρϰετο για να ςυνϑεςει υψηλης ποιοτητας ϰυµατοµορφες.

Η πιο ςχετιϰη εργαςια [Kumar et al., 2019] ςτη ςυνϑεςη φωνης ονοµαζεται ΜελΓΑΝ ϰαι ουςιαςτιϰα ειςαγει µια νον-αυτορεγρεςςιε πληρως ςυνελιϰτιϰη προςεγγιςη που παραγει ϰυµατοµορφες ςε ενα ΓΑΝ ςετυπ. Η προςεγγιςη αυτη ειναι αρϰετα πιο γρηγορη ςτην παραγωγη φωνης απ´οτι οι αντιςτοιχες αυτορεγρεςςιε ϰαι περιεχει πολυ λιγοτερες παραµετρους.

Συγϰεϰριµενα γινεται λογος για $24.7$ μ. παραµετρους ςτο ΩαεΝετ [Shen et al., 2018], για $10$ μ. παραµετρους ςτο ῝λαριΝετ [Ping et al., 2019] ϰαι για $87.9$ μ παραµετρους ςτο ΩαεΓλοω [Prenger et al., 2018], µε το ΩαεΓλοω να δινει τις ϰαλυτερες επιδοςεις απο αποψη ταχυτητας ςυνϑεςης. Το ΜελΓΑΝ εχει τοςο µιϰροτερο αριϑµο παραµετρων ($4.26$ μ), οςο ϰαι πολυ υψηλοτερη ταχυτητα παραγωγης ϰυµατοµορφων.

Η αρχιτεϰτονιϰη του ΜελΓΑΝ αποτελειται προφανως απο εναν γενερατορ ϰαϑως ϰαι εναν διςςριμινατορ. Σε οτι αφορα το γενερατορ οι ςυγγραφεις αναφερουν οτι τα επιµερους µεγεϑη της αρχιτεϰτονιϰης εχουν επιλεγει µε πολυ προςεϰτιϰο τροπο διαφορετιϰα η προςεγγιςη δεν ηταν επιτυχης. Για τον διςςριμινατορ αναφερεται πως χρηςιµοποιειται µια μυλτι-ςςαλε αρχιτεϰτονιϰη που περιεχει 3 διςςριμινατορς, ϰαϑενας απο τους οποιους αναλαµβανει ηχο διαφορετιϰης ϰλιµαϰας (ςςαλε). Αναφερουµε επιςης οτι τα τελιϰα αποτελεςµατα παραγωγης φωνης ϰριϑηϰαν υποδεεςτερα αλλων προςεγγιςεων οπως το ΩαεΓλοω ϰαι το ΩαεΝετ.

Σχηµα 0: ΜελΓΑΝ [Kumar et al., 2019]

Μια αϰοµα δουλεια ειναι το ΤΤΣ-ΓΑΝ [Bińkowski et al., 2019] που ουςιαςτιϰα αποτελει µια λαργε-ςςαλε προςεγγιςη του προβληµατος ςυνϑεςης φωνης. Η ουςιαςτιϰη ςυνειςφορα ειναι πραϰτιϰα η εϰπαιδευςη ενος µεγαλης ϰλιµαϰας ΓΑΝ, µε 44η δεδοµενων ϰαι βατςη ςιζε της ταξης του 1024. Σε οτι αφορα το γενερατορ χρηςιµοποιουνται 567 φεατυρες ανα 5μς ϰαι ςταδιαϰα εφαρµοζεται υπςαμπλινγ της αναπαραςταςης, ενω υπαρχουν παραλληλα ϰαι ρεςιδυαλ ςυνδεςεις. Συνολιϰα ο Γενερατορ περιεχει 30 επιπεδα. Σε οτι αφορα τον διςςριμινατορ ουςιαςτιϰα χρηςιµοποιουνται πολλαπλοι διςςριμινατορς που ςυγϰρινουν τυχαια τµηµατα µιας ϰυµατοµορφης για διαφορετιϰα χρονιϰα παραϑυρα (µεταβλητοτητα αναλυςης ως προς το χρονο).

Συνοψη

Στην ενοτητα αυτη ςυνοψιζουµε τα βαςιϰα χαραϰτηριςτιϰα των νευραλ οςοδερς που παρουςιαςτηϰαν. Μια πρωτη ϰατηγοριοποιηςη µπορει να γινει µε βαςη την αρχιτεϰτονιϰη προςεγγιςη. Συγϰεϰριµενα µπορουµε να πουµε πως οι προςεγγιςεις χωριζονται ςε τρεις υποϰατηγοριες ι) τις αυτορεγρεςςιε, ϰαι τις νον-αυτορεγρεςςιε που χωριζονται ςτις ιι) νορμαλιζινγ-φλοω ϰαι ςτις ιιι) ΓΑΝ προςεγγιςεις.

Ως προς την ποιοτητα της παραγοµενης ςυνϑετιϰης φωνης το αρχιϰο ΩαεΝετ [Oord et al., 2016] ειναι µεχρι ϰαι ςηµερα η ϰαλυτερη δυνατη προςεγγιςη. Παρολα αυτα παςχει απο δυο πολυ ςοβαρα ζητηµατα. Αφενος εξαιτιας της αυτορεγρεςςιε φυςης ϰαι των πολλων παραµετρων παρουςιαζει πολυ αργη ςυνϑεςη φωνης, ϰαϑιςτωντας την αϰαταλληλη προςεγγιςη για ρεαλ-τιμε εφαρµογες ενω επιπλεον η εϰπαιδευςη ειναι αρϰετα επιπονη ϰαϑως απαιτειται εϰτεταµενη αναζητηςη ϰαταλληλων υπερπαραµετρων ωςτε η προςεγγιςη να ςυγϰλινει τελιϰα.

Για τους παραπανω λογους εχουν προταϑει τοςο οι προςεγγιςεις νορμαλιζινγ φλοω οπως ϰαι οι γενερατιε αδερςαριαλ. Σε οτι αφορα τις νορμαλιζινγ φλοω δουλειες, οι περιςςοτερες χρειαζονται ενα προεϰαπιδευµενο γονεα ΩαεΝετ πραγµα που αυτοµατα ςυνεπαγεται πως πρεπει να εϰπαιδευςουµε ενα τετοιο µοντελο πρωτα. Το προβληµα που αντιµετωπιζουν οι προςεγγιςεις αυτες ειναι η αργη ςυνϑεςη φωνης. Το παρεντ µοντελο χρειαζεται ϰαϑως οι πρςεγγιςεις αυτες αυξανουν τον αριϑµο των παραµετρων ϰαϑιςτωντας ςχεδον αδυνατο να εϰπαιδευτει ενα τοςο ογϰωδες διϰτυο ϰαι να πετυχει αποτελεςµατα ϰοντα ςτα ανϑρωπινα επιπεδα.

Η πιο ςηµαντιϰη ιςως προςεγγιςη που επιλυει ϰαι τα δυο προαναφερϑεντα προβληµατα ως ενα βαϑµο χωρις οµως να µειωνει πολυ την ποιοτητα της παραγωµενης φωνης ειναι το ΩαεΓλοω [Prenger et al., 2018] το οποιο χρηςιµοποιει ενα τριςϰ παραγωγης πολλων δειγµατων ταυτοχρονα ϰαι επιπλεον χρηςιµοποιει ενα ϰαι µονο λοςς ϰανοντας την εϰπαιδευςη του τετριµµενη διαδιϰαςια.

Τελος, το ΜελΓΑΝ [Kumar et al., 2019] ειναι µια προςεγγιςη η οποια χρηςιµοποιει ΓΑΝς ϰαι ειναι η πρωτη που πετυχαινει ϰαλα αποτελεςµατα ως προς την ποιοτητα της παραγοµενης φωνης, παρολα αυτα υποδεεςτερα των υπολοιπων προςεγγιςεων. Στα ϑετιϰα της µεϑοδου επιςης ςυγϰαταλεγεται ο χαµηλος αριϑµος παραµετρων, ενω ςτα αρνητιϰα η πολυ προςεϰτιϰα επιλεγµενη αρχιτεϰτονιϰη του γενερατορ.

Απειϰονιςη ϰειµενου ςε φαςµατογραφηµα ϰαι ενδ-το-ενδ προςεγγιςεις ςτη ςυνϑεςη φωνης

Η τεχνητη παραγωγη ανϑρωπινης οµιλιας ειναι γνωςτη ως ςυνϑεςη οµιλιας. Αυτη η τεχνιϰη που βαςιζεται ςτη µηχανιϰη εϰµαϑηςη µπορει να εφαρµοςτει ςε πληϑωρα εφαρµογων οπως ϰειµενο-ςε-οµιλια, δηµιουργια µουςιϰης, παραγωγη οµιλιας, ςυςϰευες µε δυνατοτητα οµιλιας, ςυςτηµατα πλοηγηςης ϰαι προςβαςιµοτητα για ατοµα µε προβληµατα οραςης. Αλλα πριν προχωρηςουµε, υπαρχουν µεριϰες ςυγϰεϰριµενες, παραδοςιαϰες ςτρατηγιϰες για τη ςυνϑεςη οµιλιας που πρεπει να περιγραψουµε εν ςυντοµια: ςυναϑροιςτιϰες (ςονςατενατιε) ϰαι παραµετριϰες (παραμετρις).

Στην ςονςατενατιε προςεγγιςη, οι οµιλιες απο µια µεγαλη βαςη δεδοµενων χρηςιµοποιουνται για τη δηµιουργια νεας, αϰουςτιϰης οµιλιας. Σε περιπτωςη που απαιτειται διαφορετιϰο ςτυλ οµιλιας, χρηςιµοποιειται µια νεα βαςη δεδοµενων µε φωνητιϰες φωνες. Αυτο περιοριζει την επεϰταςιµοτητα αυτης της προςεγγιςης. Η παραµετριϰη προςεγγιςη χρηςιµοποιει µια ϰαταγεγραµµενη ανϑρωπινη φωνη ϰαι µια ςυναρτηςη µε ενα ςυνολο παραµετρων που µπορουν να τροποποιηϑουν για να αλλαξουν τη φωνη. Ωςτοςο, οι προςεγγιςεις Δεεπ Λεαρνινγ δηµιουργουν µια αϰολουϑια νευρωνιϰων µοντελων που ςτοχευουν ςτην απειϰονιςη της αϰολουϑιας ϰειµενου ςτην πρωτογενη ϰυµατοµορφη ηχου.

Στην ενοτητα αυτη ϑα µελετηςουµε προςεγγιςεις που βαςιζονται ϰυριως ςτην ϰαταςϰευη του ``φροντ-ενδ᾽ ςτη ςυνϑεςη φωνης. Δηλαδη ρχιτεϰτονιϰες που αναλαµβανουν να απειϰονιςουν µια λεϰτιϰη περιγραφη ςε ϰαποια ενδιαµεςη αϰουςτιϰη αναπαραςταςη απο την οποια µετα ϑα ςυντεϑει το τελιϰο ηχητιϰο ςηµα.

Προςεγγιςεις ςτη βιβλιογραφια

Στην ενοτητα αυτη ϑα παρουςιαςουµε ϰαποιες δουλειες που εςτιαζουν ειτε ςτο πρωτο ϰοµµατι της παραγωγης ςπεςτρογραμ (ςεχ2ςεχ του Σχηµατος η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη) απο ϰειµενο ειτε ςτην πληρη ενδ-το-ενδ προςεγγιςη. Σχηµατιϰα η διαδιϰαςια φαινεται παραϰατω. Να ςηµειωϑει πως το ςχηµα αναφερεται ςτην παραγωγη μελ-ςπεςτρογραμ, ενω το πραςινο πλαιςιο που αναγραφει ΜελΓΑΝ Γενερατορ µπορει να αντιϰατςταϑει απο οποιαδηπποτε νευραλ οςοδερ αρχιτεϰτονιϰη.

Σχηµα 0: Ενδ-το-ενδ πιπελινε φρομ [Kumar et al., 2019]

Μια προςεγγιςη ςτη ςυνϑεςη φωνης απο ϰειµενο αποτελει η ``τριλογια᾽ της Βαιδυ µε ονοµα Δεεπ῞οιςε 1 [Arik et al., 2017b], Δεεπ῞οιςε 2 [Arik et al., 2017a] ϰαι Δεεπ῞οιςε 3 [Ping et al., 2018]. Στην τριτη προςεγγιςη που ειναι ϰαι η πιο ολοϰληρωµενη οι ςυγγραφεις ειςηγαγαν µια πληρως ςυνελιϰτιϰη (φυλλψ ςονολυτιοναλ) αρχιτεϰτονιϰη η οποια επιπλεον ειχε ϰαι µηχανιςµους προςοχης (αττεντιον μεςηανιςμ). Σϰοπος της αρχιτεϰτονιϰης αυτης ειναι να απειϰονιςει τεξτυαλ φεατυρες οπως ςηαραςτερς, πηονεμες ϰαι ςτρεςςες ςε διαφορετιϰες παραµετρους ενος οςοδερ οπως μελ-βανδ ςπεςτρογραμς, λινεαρ-ςςαλε λογ μαγνιτυδε ςπεςτρογραμς, ϑεµελιωδης ςυχνοτητα ($F_{0}$), ςπεςτραλ ενελοπε ϰαι παραµετρους απεριοδιϰοτητας (απεριοδιςιτψ). Αυτες οι παραµετροι χρηςιµοποιουνται ςτη ςυνεχεια ως ειςοδοι για τον οςοδερ. Η ςυνολιϰη αρχιτεϰτονιϰη εχει τρια µερη ϰαι ςυγϰεϰριµενα εναν ενςοδερ που παιρνει τα τεξτυαλ φεατυρες ςε µια `ὲςωτεριϰη᾽ απειϰονιςη, εναν δεςοδερ που αποϰωδιϰοποιει τις ενδιαµεςες αυτες αναπαραςταςεις ϰαι τελος εναν ςονερτερ που προβλεπει τις τελιϰες παραµετρους του οςοδερ.

Μια αλλη προςεγγιςη µε αρϰετα πιο απλο αρχιτεϰτονιϰο ςχεδιαςµο ειναι το ῝ηαρ2Ωα [Sotelo et al., 2017]. Το ῝ηαρ2Ωα, ειναι ενα ενδ-το-ενδ µοντελο για ςυνϑεςη οµιλιας ϰαι αποτελειται απο δυο επιµερους τµηµατα. Εναν ρεαδερ ϰαι εναν νευραλ οςοδερ. Ο ρεαδερ ειναι ενα µοντελο ενςοδερ-δεςοδερ µε αττεντιον. Ο ενςοδερ ειναι ενα αµφιδροµο (βιδιρεςτιοναλ) αϰολουϑιαϰο νευριϰο διϰτυο (ΡΝΝ) που δεχεται ϰειµενο η φωνηµατα ως ειςοδους, ενω ο δεςοδερ ειναι επιςης ενα ΡΝΝ µε αττεντιον που παραγει αϰουςτιϰα χαραϰτηριςτιϰα για τον οςοδερ. Ως οςοδερ προτεινεται µια ςονδιτιοναλ επεϰταςη του ΣαμπλεΡΝΝ [Mehri et al., 2016] που παραγει δειγµατα ϰυµατοµορφης απο ενδιαµεςες αναπαραςταςεις. Σε αντιϑεςη µε τα παραδοςιαϰα µοντελα για τη ςυνϑεςη οµιλιας, το ῝ηαρ2Ωα µαϑαινει να παραγει ηχο απευϑειας απο το ϰειµενο.

Απο την οµαδα Φαςεβοοϰ ΑΙ Ρεςεαρςη [Taigman et al., 2018] παρουςιαςτηϰε το ῞οιςεΛοοπ, µια προςεγγιςη που µεταςχηµατιζει το ϰειµενο ςε φωνες οι οποιες εχουν ληφϑει ιν τηε ωιλδ. Η προςεγγιςη βαςιζεται ςε ενα µοντελο λειτουργιϰης µνηµης γνωςτο ως φωνολογιϰο βροχο, το οποιο ϰρατα λεϰτιϰες πληροφοριες για µιϰρο χρονιϰο διαςτηµα. Αποτελειται απο ενα φωνολογιϰο ϰελι µνηµης, που αντιϰαϑιςταται ςυνεχως ϰαι µια διαδιϰαςια, η οποια διατηρει µαϰροπροϑεςµες (λονγ-τερμ) αναπαραςταςεις ςτη φωνολογιϰη µνηµη. Το ῞οιςεΛοοπ ϰαταςϰευαζει τη φωνολογιϰη µνηµη εφαρµοζοντας ενα βυφφερ ολιςϑηςης ως µητρα. Οι προταςεις αναπριςτανται ως λιςτα φωνηµατων. Στη ςυνεχεια, ενα διανυςµα χαµηλης διαςταςης αποϰωδιϰοποιειται απο ϰαϑε ενα απο τα φωνηµατα. Το τρεχον ςοντεξτ εςτορ δηµιουργειται ςταϑµιζοντας την ϰωδιϰοποιηςη των φωνηµατων ϰαι αϑροιζοντας τα ςε ϰαϑε χρονιϰο ςηµειο. Αυτο που διαφοροποιει το ῞οιςεΛοοπ ειναι η χρηςη ενος βυφφερ µνηµης αντι των ςυµβατιϰων ΡΝΝ, η ϰοινη χρηςη µνηµης µεταξυ ολων των διαδιϰαςιων ϰαι χρηςη ςηαλλοω, πληρως ςυνδεδεµενων διϰτυων για ολους τους υπολογιςµους.

Στις ενδ-το-ενδ προςεγγιςεις ϰαταταςςεται ϰαι η προςφατη δουλεια της ΔεεπΜινδ [Donahue et al., 2020]. Ο προτεινοµενος γενερατορ ειναι εµπροςϑιας τροφοδοτηςης ϰανοντας το ετςι αποτελεςµατιϰο τοςο ςτη διαρϰεια εϰπαιδευςης οςο ϰαι ϰατα τη ςυνϑεςη. Επιπλεον χρηςιµοποιει ενα διαφοριςιµο αλιγνμεντ ςχηµα, το οποιο βαςιζεται ςτην προβλεψη της διαρϰειας ϰαϑε τοϰεν. Το ςυνολιϰο διϰτυο µαϑαινει µεςω ενος ςυνδυαςµου απο αδερςαριαλ φεεδβαςϰ ϰαι πολλαπλα λοςςες αναγϰαζοντας την τελιϰη ϰυµατοµορφη να µοιαζει µε την αρχιϰη ςε ςυνολιϰη διαρϰεια ϰαι μελ-ςπεςτρογραμ. Επιλεον ενα ςοφτ δψναμις τιμε ωαρπινγ εφαρµοζεται ωςτε το διϰτυο να µαϑαινει τοπιϰες χρονιϰες µεταβλητοτητες.

Αρϰετες αϰοµα προςεγγιςεις υπαρχουν ςτη βιβλιογραφια παρολα αυτα ϑα επιϰεντρωϑουµε ςε αυτες που δινουν τα ϰαλυτερα αποτελεςµατα ϰαι ςε οριςµενες αλλες ανερχοµενες.

Ταςοτρον & Ταςοτρον 2

Και οι δυο δουλειες που αναφερονται ως Ταςοτρον αι Ταςοτρον 2 αποτελουν ερευνα της Γοογλε πανω ςτο προβληµα της απευϑειας ςυνϑεςης φωνης απο ϰειµενο. Το Ταςοτρον ειναι το πρωτο νευρωνιϰο διϰτυο που πετυχε ϰαλυτερα αποτελεςµατα απο τις παραδοςιαϰες ςυνδυαςτιϰες (ςονςατενατιε) ϰαι παραµετριϰες (παραμετρις) προςεγγιςεις ςτη ςυνϑεςη οµιλιας. Η αρχιτεϰτονιϰη του απειϰονιζεται παραϰατω ςτο ςχηµα η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη. Τα ϰυρια πλεονεϰτηµατα του ειναι οτι µπορει να εϰπαιδευτει ςε ζευγη ηχου ϰειµενου που το ϰαϑιςτα πραγµατιϰα ϰαταλληλο για πολλα υπαρχοντα ςυνολα δεδοµενων (ειναι ςυνηϑες να εϰπαιδευονται νευρωνιϰα διϰτυα ςε δεδοµενα τα οποια ςτη βιβλιογραφια εχουν χρηςιµοποιηϑει για ΑΣΡ ςτο παρεϑλον).

Σχηµα 0: Ταςοτρον [Wang et al., 2017]

Αναλυοντας προςεϰτιϰα την αρχιτεϰτονιϰη του Ταςοτρον [Wang et al., 2017] µπορουµε να παρατηρηςουµε τα αϰολουϑα αρχιτεϰτονιϰα µπλοϰ. Πρωτα απ ´ολα ειναι ενα µοντελο ςεχυενςε-το-ςεχυενςε που απειϰονιζει ονε-ηοτ ενςοδινγς, επιπεδου χαραϰτηρων, ςε φαςµατογραφηµατα (ςπεςτρογραμς). Συγϰεϰριµενα µια αϰολουϑια χαραϰτηρων τροφοδοτειται ςτον ενςοδερ που εξαγει διαδοχιϰες αναπαραςταςεις ϰειµενου. Ενας αποϰωδιϰοποιητης (δεςοδερ) που βαςιζεται ςε µηχανιςµο προςοχης ειναι τοτε υπευϑυνος για το ``δυςϰολο᾽ εργο της απειϰονιςης ςε φαςµατογραφηµα. Τελος το φαςµατογραφηµα που παραγεται ςυντιϑεται ςε (ςυνϑετιϰη) φωνη µεςω του αλγοριϑµου Γριφφιν-Λιμ ηλαδδ ςιτατιον.

Το Ταςοτρον 2 [Shen et al., 2018] ειναι ενα πληρως νευριϰο µοντελο ΤΤΣ. Αποτελειται ϰυριως απο δυο µερη ϰαι ςυγϰεϰριµενα απο ενα µοντελο ςεχ2ςεχ, το οποιο απειϰονιζει χαραϰτηρες ςε μελ-ςπεςς ϰαϑως ϰαι ενα τροποποιηµενο ΩαεΝετ ῞οςοδερ. Η πληρης αρχιτεϰτονιϰη ειναι πιο απλη απο αυτην που χρηςιµοποιειται ςτο Ταςοτρον, δεδοµενου οτι χρηςιµοποιουνται µονο ϰλαςιϰα ΛΣΤΜ [Hochreiter and Schmidhuber, 1997] ϰαι ςυνελιξεις. Παρολα αυτα η πληρης αρχιτεϰτονιϰη παραµενει αρϰετα περιπλοϰη για να εξηγηϑει λεπτοµερως εδω.

Σχηµα 0: Ταςοτρον 2 [Shen et al., 2018]

Το πιο ςηµαντιϰο µερος του διϰτυου, ςυµφωνα µε τους ςυγγραφεις της εργαςιας, ειναι το τροποποιηµενο ΩαεΝετ. Με τον ορο τροποποιηςη οι ςυγγραφεις ςηµαινουν οχι µονο τις αρχιτεϰτονιϰες διαφορες (λιγοτερες παραµετρους απο το πρωτοτυπο ΩαεΝετ), αλλα ϰυριως την προςαρµογη του ςε χαραϰτηριςτιϰα μελ. Η ϰυρια δουλεια που εχει τωρα ο οςοδερ ειναι να αναςτρεψει το μελ ςπεςτρογραμ.

Οςον αφορα το ςεχ2ςεχ τµηµα, το αϑροιςτιϰο ΜΣΕ (µεςο τετραγωνιϰο) ςφαλµα χρηςιµοποιειται πριν ϰαι µετα το ποςτ-νετ ωςτε να βοηϑηςει τη ςυγϰλιςη του διϰτυου. Ψπαρχει ενα επιπλεον ςτοπ τοϰεν, το οποιο επιτρεπει ςτο µοντελο να προςδιοριζει δυναµιϰα ποτε να τερµατιζει τη δηµιουργια αντι να δηµιουργει παντα αϰολουϑιες µιας ςταϑερης διαρϰειας.

Η διαδιϰαςια εϰπαιδευςης χωριζεται ςτη ςυνεχεια ςε δυο µερη. Πρωτα απ ´ολα, το µοντελο ςεχ2ςεχ εϰπαιδευεται για να αντιςτοιχιςει τα χαραϰτηριςτιϰα απο το χωρο των χαραϰτηρων ςε μελ-ςπεςτρογραμς. Οι ςυγγραφεις ιςχυριζονται οτι µπορουν να εϰπαιδευςουν ενα τετοιο διϰτυο ςε µια µονο ΓΠϒ.

Οςο για το τροποποιηµενο ΩαεΝετ εϰπαιδευεται ςτα πραγµατιϰα ςυγχρονιςµενα φαςµατογραφηµατα (γρουνδ τρυε αλιγνεδ πρεδιςτιονς) του διϰτυου προβλεψεων ςπεςτρογραμ. Με αλλα λογια, χρηςιµοποιουνται τα φαςµατογραφηµατα που παραγει το αρχιϰο διϰτυο αλλα µε µια διορϑωςη ως προς το ςυγχρονιςµο (αλιγνμεντ) τους. Οι ςυγγραφεις ιςχυριζονται οτι αυτη η µειωµενη εϰδοςη ΩαεΝετ απαιτουςε 32 ΓΠϒ για εϰπαιδευςη.

Οςον αφορα τις ενδιαµεςες αναπαραςταςεις (ςπεςτρογραμς), εϰτενης πειραµατιςµος µε µια ποιϰιλια απο αυτες δειχνει την υπεροχη των φαςµατογραφηµατων μελ. Μια ενδιαφερουςα πτυχη ειναι επιςης οτι το τµηµα οςοδερ εϰπαιδευτηϰε επιςης ςε μελ-ςπεςς που εξηχϑηςαν απο γρουνδ τρυτη ηχο. Αυτο ειχε ως αποτελεςµα χειροτερη αποδοςη απο εϰεινη του αρχιϰου µοντελου.

Τελος, χρηςιµοποιηϑηϰε µια πιο ελαφρια εϰδοςη του ΩαεΝετ, την οποια οι ςυγγραφεις πιςτευουν οτι ϰαταφεραν να ενςωµατωςουν ςτην αρχιτεϰτονιϰη λογω της χρηςης των φαςµατογραφηµατων μελ-ςπες, ϰαϑως τα μελ-ςπεςς µπορουν να ςυλλαβουν µαϰροπροϑεςµες εξαρτηςεις ηχου. Ωςτοςο, εξαϰολουϑουν να απαιτουνται διαςταλτιϰες ςυνελιξεις (διλατεδ ςονολυτιονς), δεδοµενου οτι παρεχουν ςτο µοντελο επαρϰες πλαιςιο ςτη χρονιϰη ϰλιµαϰα των δειγµατων ϰυµατοµορφης.

Τρανςφορμερ-βαςεδ αππροαςηες

Η επεξεργαςια αϰολουϑιαϰων δεδοµενων οπως το ϰειµενο ϰαι ο ηχος εχουν απαςχοληςει αρϰετα την επιςτηµονιϰη ϰοινοτητα. Η παραδοςιαϰη προςεγγιςη αφορα τα λεγοµενα ΡΝΝ, η αιχµη του δορατος των οποιων ειναι το διαςηµο ΛΣΤΜ, τα οποια ειναι µια προςπαϑεια να επεξεργαςτουµε αϰολουϑιες µεταβλητου µηϰους. Μια εναλλαϰτιϰη προςεγγιςη που ειδαµε ςτη µεχρι τωρα αναςϰοπηςη ειναι η χρηςη ςταςϰεδ διλατεδ ςονολυτιοναλ λαψερς τα οποια επιτρεπουν ςτο διϰτυο να µαϑαινει χρονιϰες εξαρτηςεις ςε µεγαλα χρονιϰα πλαιςια.

Μια επιπλεον προςεγγιςη ειναι ο λεγοµενος Τρανςφορμερ [Vaswani et al., 2017], ο οποιος ουςιαςτιϰα επεργαζεται αϰολουϑιες βαςιζοµενες ςε (πυνϰους) µηχανιςµους προςοχης. Χρηςιµοποιωντας πολλαπλες ϰεφαλες προςοχης (αττεντιον ηεαδς) µαϑαινει διαφορετιϰες ``υφες᾽ της αϰολουϑιας. Η χρηςη τους ςτην Επεξεργαςια Φυςιϰης Γλωςςας (ΝΛΠ) εχει δωςει τα µεχρι ϰαι ςηµερα ϰαλυτερα αποτελεςµατα (τατε-οφ-τηε-αρτ) ςε πολλα ταςϰς.

Στην ενοτητα αυτη εξεταζουµε πως εχει χρηςιµοποιηϑει αυτη η αρχιτεϰτονιϰη ςτη ςυνϑεςη οµιλιας. Τα δυο βαςιϰα µειονεϰτηµατα της προςεγγιςης του Ταςοτρον 2 [Shen et al., 2018] ειναι ι) η χαµηλη αποδοτιϰοτητα ϰατα τη διαρϰεια της εϰπαιδευςης ϰαι ςυνϑεςης, ιι) η µη χρηςη αϰολουϑιαϰων νευρωνιϰων διϰτυων ςε ολη την εϰταςη της αραχιτεϰτονιϰης.

Σχηµα 0: Τρανςφορμερ Βαςεδ ΤΤΣ [Li et al., 2019]

Στο πλαιςιο της ςυνϑεςης φωνης απο ϰειµενο, ερευνητες απο τη Μιςροςοφτ [Li et al., 2019] ηταν οι πρωτοι που αντιϰατεςτηςαν την αρχιτεϰτονιϰη του Ταςοτρον µε µια βαςιςµενη ςε Τρανςφορμερ αρχιτεϰτονιϰη. Το τµηµα του οςοδερ εξαϰολουϑει να ειναι αρχιτεϰτονιϰη που βαςιζεται ςτο ΩαεΝετ. Ο µηχανιςµος ςελφ-αττεντιον πολλαπλων ϰεφαλων (μυλτιηεαδ) λυνει αποτελεςµατιϰα το προβληµα µαϰροπροϑεςµης εξαρτηςης ςε αϰολουϑιαϰα δεδοµενα. Αν ϰαι αυτη η προςεγγιςη αυξανει την ταχυτητα εϰπαιδευςης (λογω πληρους παραλληλοποιηςης), προϰυπτει ενα επιπλεον ζητηµα που ειναι ο διπλαςιαςµος των εϰπαιδευοµενων παραµετρων. Επιπλεον, η εξαρτηςη απο προηγουµενες τιµες ϰατα τη ςυνϑεςη δεν αρεται ϰαι ςυνεπως ουτε ϰαι η ςχετιϰη επιβραδυνςη. Η προτεινοµενη αρχιτεϰτονιϰη απειϰονιζεται ϰαι ςτο Σχηµα η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη .

Σε µια προςπαϑεια αντιµετωπιςης των προαναφερϑεντων ζητηµατων, ϰαϑως ϰαι προς την επιτευξη ευρωςτιας (η επαναληψη οριςµενων λεξεων ειναι ςυνηϑες ςε µεγαλες προταςεις), δηµοςιευτηϰε µια εργαςια µε το ονοµα ΦαςτΣπεεςη [Ren et al., 2019]. Οπως αναφερεται ςτο πρωτοτυπο ϰειµενο ``Λαµβανοντας υποψιν τη µονοτονη ευϑυγραµµιςη (αλιγνμεντ) µεταξυ ϰειµενου ϰαι οµιλιας, ϰαι µε απωτερο ςϰοπο την επιταχυνςη της ςυνϑεςης μελ ςπεςοτρογραμς, προτεινουµε ενα νεο µοντελο (ΦαςτΣπεεςη) το οποιο παιρνει ενα ϰειµενο, αϰολουϑια φωνηµατων, ως ειςοδο ϰαι παραγει μελ-φαςµατογραφηµατα νον-αυτορεγρεςςιελψ.᾽

Σχηµα 0: ΦαςτΣπεεςη [Ren et al., 2019]

Συγϰεϰριµενα χρηςιµοποιειται ενα διϰτυο εµπροςϑιας τροφοδοτηςης βαςιςµενο ςε µηχανιςµο μυλτιηεαδ ςελφ-αττεντιον ϰαι ςε µονοδιαςτατες (1Δ) ςυνελιξεις. Εξαιτιας της µη-ςυµβατοτητας µεταξυ των µηϰων της αϰολουϑιας φωνηµατων ϰαι του μελ-ςπεςτρογραμ, χρηςιµοποιειται ενας λενγτη ρεγυλατορ που δειγµατοληπτει την αϰολυϑια φωνηµατων ςυµφωνα µε τη διαρϰεια του ϰαϑε φωνηµατος, ωςτε τελιϰα να ταιριαζουν τα δυο µηϰη. Ο ρυϑµιςτης αυτος προφανως βαςιζεται ςε ενα ςυςτηµα προβλεψης διαρϰειας φωνηµατος.

Αν ϰαι το ΦαςτΣπεεςη επιλυει αποτελεςµατιϰα πολλα προβληµατα των αρχιϰων αρχιτεϰτονιϰων που βαςιζονται ςε Τρανςφορμερ, απαιτει αϰοµα ςηµαντιϰο αριϑµο ΓΠϒ για να εϰαπιδευτει, ενω επιπλεον χρειαζεται ϰαι ενα γονιϰο (παρεντ) προ-εϰπαιδευµενο διϰτυο ΩαεΝετ που ουςιαςτιϰα χωριζει την εϰπαιδευςη ςε δυο ςταδια.

Συνοψη ενδ-το-ενδ µεϑοδων

Στην ενοτητα αυτη ςυνοψιζουµε τα ϑετιϰα ϰαι τα αρνητιϰα των προςεγγιςεων που παρουςιαςαµε. Συγϰεϰριµενα ϑα πρεπει να ανφερϑει πως ϰαϑαρα απο αποψη επιδοςης το Ταςοτρον 2 πετυχαινει τα ϰαλυτερα δυνατα αποτελεςµατα οπως ϰριϑηϰαν απο ανϑρωπους. Στη ςυνεχεια ο Τρανςφορμερ ΤΤΣ επιτυγχανει εξιςου ϰαλα αποτελεςµατα µε το Ταςοτρον 2 αλλα αυξανει δραµατιϰα τον αριϑµο των παραµετρων ϰαι ειναι αργος ςτη διαδιϰαςια ςυνϑεςης. Τελος το ΦαςτΣπεεςη φαινεται ςαν µια υποςχοµενη προςεγγιςη παρολα αυτα απαιτει αϰοµα ενα γονιϰο µοντελο Τρανςφορμερ ΤΤΣ ωςτε να εϰαπιδευςει το νον-αυτορεγρεςςιε µοντελο παραγωγης μελ-ςπεςτρογραμς.

Το προβληµα µετατροπης φωνης ςε ανϑρωποµορφη οπτιϰη ροη.

Στην ενοτητα αυτη ϑα ϑελαµε ιδανιϰα να µελετηςουµε το προβληµα της οπτιϰοαϰουςτιϰης ςυνϑεςης φωνης απο ϰειµενο. Παρολα αυτα ςτη βιβλιογραφια ςπανιζουν οι δουλειες που µελετουν το ςυνολιϰο αυτο προβληµα. Ο λογος που γινεται αυτο ειναι η πολυ αυξηµενη πολυπλοϰοτητα του προβληµατος ϰαϑως ςτην ουςια του λαµβανουν µερος οι αϰολουϑοι µεταςχηµατιςµοι

• µετατροπη ϰειµενου ςε φαςµατογραφηµα

• µετατροπη φαςµατογραφηµατος ςε ϰυµατοµορφη (οµιλια)

• µετατροπη οµιλιας ςε ανϑρωποµορφο βιντεο

Ο ςϰοπος των δυο προηγουµενων ενοτητων ηταν να περιγραψουµε τις µεϑοδους που αϰολουϑουνται για να επιτευχϑουν οι δυο πρωτοι µεταςχηµατιςµοι. Σε αυτη την ενοτητα ϑα επιϰεντρωϑουµε ϰυριως ςτο τριτο προβληµα. ϒπαρχουν διαφορες ϰατηγοριοποιηςεις αναλογα µε το πλαιςιο µελετης, αλλα εµεις επιλεγουµε να χωριςουµε τις προςεγγιςεις ςε δυο επιµερους. Αυτες που αποςϰοπουν να απειϰονιςουν `ὰληϑινα᾽ (δεν παυουν να ειναι ςυνϑετιϰα) ανϑρωπινα προςωπα ϰαι ςε αυτες που εςτιαζουν ςε ανϑρωποµορφες φιγουρες οπως τα ααταρς.

Προπαραςϰευαςτιϰες εννοοιες

Στην ενοτητα αυτη ϑα περιγραψουµε ϰαποιες βαςιϰες εννοιες ϰαι ϰατευϑυνςεις οι οποιες ςυναντωνται ϰατα τη µελετη προβληµατων ςυνϑεςης ανϑρωποµορφου προςωπου απο φωνη. Η ςηµαντιϰοτερη διαφορα µεταξυ των δυο ειναι πως ϰατα τη ςυνϑεςη ανϑρωποµορφων προςωπων οπως ενα ααταρ χρηςιµοποιειται ϰαποιο µοντελο προςωπου (φαςε μοδελ) ενω ςτη ςυνϑεςη ρεαλιςτιϰου προςωπου ςτοχευουµε ςτην αναϰαςϰευη του προςωπου η τµηµατων αυτου.

Πιο ςυγϰεϰριµενα ϰατα τη ςυνϑεςη ααταρ χρηςιµοποιουνται µοντελα οπως τα ΑΑΜ [Cootes et al., 1998, Cootes et al., 2001, Matthews and Baker, 2004] ϰαι τα 3ΔΜΜ [Blanz and Vetter, 1999, Blanz and Vetter, 2003, Egger et al., 2020]. Τα ΑΑΜ παροτι αρϰετα ευχρηςτα δεν προτιµουνται πλεον ςτη βιβλιογραφια λογω του οτι ςυνηϑως παραγουν πιο ``φτωχους᾽ χωρους χαραϰτηριςτιϰων, εναντι των των λεγοµενω 3Δ Μορπηαβλε Φαςε Μοδελς (3ΔΜΜ).

Οπτιϰη ςυνϑεςη ανϑρωποµορφης φιγουρας απο φωνη

Αυδιο-Δριεν Φαςιαλ Ανιματιον. Η πρωτη ςηµανιτϰη δουλεια που ςυνδυαςε τις ςυγχρονες µεϑοδους δεεπ λεαρνινγ ϰαι πετυχε ςηµαντιϰα αποτελεςµατα ειναι απο την Νιδια [Karras et al., 2017]. Οι ςυγγραφεις αυτης της εργαςιας ουςιαςτιϰα ειςηγαγαν µια µεϑοδο που ϰανει ανιματε 3Δ ανϑρωποµορφα προςωπα. Συγϰεϰριµενα το διϰτυο τους (ςχηµα η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη) µαϑαινει µια απειϰονιςη απο την ϰυµατοµορφη ειςοδου ςε τριςδιαςτατες ερτεξ ςοορδινατες (ςυντεταγµενες ϰορυφων) ενος µοντελου προςωπου. Η προςεγγιςη τους εςτιαζει ςτην περιοχη του προςωπου ϰαι οχι ςτα χειλη/ςτοµα οπως ςυνηϑιζεται απο αρϰετες αλλες εργαςιες.

Σχηµα 0: Καρρας αςρηιτεςτυρε [Karras et al., 2017]

Προϰειµενου να διαφοροποιηϑουν οι διαφορες εϰφραςτιϰες διαφορες που δεν µπορουν να εξαχϑουν απο το ηχητιϰο ςηµα απευϑειας χρηςιµοποιειται ϰαι ενας επιπλεον λατεντ (λανϑανων-ϰρυφος) ϰωδιϰας ο οποιος διαιςϑητιϰα µοντελοποιει πιϑανες ςυναιςϑηµατιϰες διαφοροποιηςεις ςτην εϰφραςη. Κατα τη διαρϰεια της ςυνϑεςης αυτος ο χωρος µπορει να χρηςµοποιηϑει προϰειµενου να αποδωϑουν διαφορετιϰες εϰφραςεις ςτο παραγωµενο προςωπο.

Η αρχιτεϰτονιϰη προςεγγιςη περιεχει ενα Φορμαντ Αναλψςις Νετωορϰ το οποιο παραγει χρονοµεταβλητες αϰολουϑιες απο φωνητιϰα χαραϰτηριςτιϰα, τα οποια ϑα ϰαϑοδηγηςουν την αρϑρωςη (αρτιςυλατιον). Στη ςυνεχεια αϰολουϑει το Αρτιςυλατιον διϰτυο το οποιο βριςϰει τη χρονιϰη εξελιξη των χαραϰτηριςτιϰων εϰεινων που περιγραφουν τις ϰινηςεις του προςωπου. Τελος ενα διϰτυο εξοδου παραγει τις τελιϰες µεταβλητες που ουςιαςτιϰα ελεγχουν τις ϰινηςεις του προςωπου.

Τα δεδοµενα που χρηςιµοποιηϑηϰαν εχουν ληφϑει ουςιαςτιϰα βιντεοςϰοπωντας ανϑρωπους ϰαι φτιαχνοντας µε λογιςµιϰο τα ανϑρωποµορφα προςωπα. Για την επιτευξη ρεαλιςτιϰων αποτελεςµατων χρηςιµοποιηϑηϰαν 3 διαφορετιϰες ςυναρτηςεις ϰοςτους εϰ των οποιων µια ( ποςιτιον) ειναι υπευϑυνη για τη ςυνολιϰη µετατοπιςη ϰαϑε ερτεξ, µια (μοτιον) για να παραγει ρεαλιςτιϰη ϰινηςη ϰαι µια που λειτουργει ως ρεγυλαριζερ. Συγϰεφαλαιωντας η προςεγγιςη αυτη [Karras et al., 2017] πετυχαινει να παραξει ρεαλιςτιϰα τριςδιαςτατα προςωπα που βαςιζονται αποϰλειςτιϰα ςε αϰουςτιϰη πληροφορια.

῞οιςε Οπερατεδ ῝ηαραςτερ Ανιματιον (῞Ο῝Α) Μια προςεγγιςη ςτο ιδιο µηϰος ϰυµατος µε την προηγουµενη [Karras et al., 2017] παρουςιαςτηϰε ςτο ῝῞ΠΡ 2019 υπο το ονοµα ῞Ο῝Α [Cudeiro et al., 2019]. Η ςυγϰεϰριµενη αρχιτεϰτονιϰη (ςχηµα η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη) δεχεται ςαν ειςοδο οποιοδηποτε ςηµα φωνης ϰαι παραγει ρεαλιςτιϰα 3Δ ερτεξ ανιματιονς. Παρεχει επιςης ενα ςοντρολλερ (ονε-ηοτ ςυβϑεςτ ενςοδινγ) που µπορει να αλλαζει το υφος, την ποζα ϰαι αλλα χαραϰτηριςτιϰα για τον οµιλητη.

Σχηµα 0: ῞Ο῝Α Αρςηιτεςτυρε [Cudeiro et al., 2019]

Σε αντιϑεςη µε τον Καρρας [Karras et al., 2017] που µαϑαινει ιδιοςυγϰραςιες ενος οµιλητη, το ῞Ο῝Α ειναι ςονδιτιονεδ ςτα υποϰειµενα (ςυβϑεςτς) ϰατα τη διαρϰεια της εϰπαιδευςης ϰαι ςυνεπως µπορει να γενιϰευει ϰαλυτερα ςε νεους οµιλητες. Η αρχιτεϰτονιϰη χρηςιµοποιει φεταυρες που βγαινουν απο ενα πρε-τραινεδ ΔεεπΣπεεςη [Hannun et al., 2014, Amodei et al., 2016] µοντελο. Στη ςυνεχεια τροφοδοτουνται ςτον ενςοδερ ο οποιος µαϑαινει ενα χωρο χαµηλης διαςταςης ϰαι απο αυτον ενας δεςοδερ (αρχιτεϰτονιϰη µε ςτριδεδ ςονολυτιονς) ειναι υπευϑυνος για την παραγωγη των τελιϰων ϑεςεων (η για την αϰριβεια µετατοπιςεων) του 3Δ ερτεξ. Με φιλοςοφια αρϰετα παροµοια µε το [Karras et al., 2017] χρηςιµοποιει επιςης πολλαπλα λοςς φυνςτιονς. Αξιζει αϰοµα να αναφερϑει πως οι ςυγγραφεις του ῞Ο῝Α παρεχουν επιςης ϰαι τα ςςαννεδ δεδοµενα που χρηςιµοποιηςαν για να εϰπαιδευςουν το µοντελο.

Ταψλορ 2017 Στην εργαςια αυτη [Taylor et al., 2017] παρουςιαζεται µια παροµοια προςεγγιςη µε τις προηγουµενες δυο, µονο που ςτην περιπτωςη δεν µοντελοποιειται ολοϰληρο το προςωπο του χαραϰτηρα αλλα το ϰατω µερος του (µεςω ΑΑΜ µοντελου). Επιπλεον παραγει µη εϰφραςτιϰα-ουδετερα προςωπα για τον χαραϰτηρα. Η αρχιτεϰτονιϰη που χρηςιµοποιειται ειναι ενα ςλιδινγ ωινδοω ΔΝΝ (βαϑυ νευρωνιϰο διϰτυο). Επιςης ϰατα τη διαρϰεια της ςυνϑεςης χρειαζεται να χρηςιµοποιηϑει ενα οφφ-τηε-ςελφ (προεϰπαιδευµενο) ΑΣΡ ςυςτηµα προϰειµενου να µετατρεψει το ςηµα ειςοδου ςε φωνηµατα. Τα δεδοµενα πανω ςτα οποια εϰπαιδευτηϰε το µοντελο ειναι ενα οπτιϰο-αϰουςτιϰο δαταςετ µε προταςεις οι οποιες εχουνε λεχϑει µε ουδετερο τονο.

Σχηµα 0: Ταψλορ Αρςηιτεςτυρε[Taylor et al., 2017]

῞ιςεμεΝετ Αυτη η προςεγγιςη ειςαγει το ῞ιςεμεΝετ [Zhou et al., 2018], ενα διϰτυο που αποτελειται απο τρια ςταδια, ϰαϑενα απο τα οποια βαςιζεται ςε ΛΣΤΜς [Hochreiter and Schmidhuber, 1997]. Συγϰεϰριµενα περιεχει ενα λανδμαρϰ ςταδιο, ενα πηονεμε-γρουπ ςταδιο ϰαϑως ϰαι ενα ιςεμε ςταδιο. Συνοπτιϰα η λειτουργια του διϰτυου εχει ως εξης. Ο ηχος µοντελοποιειται µε διανυςµατιϰες αναπαραςταςεις διαςταςης 1056, οι οποιες µε τη ςειρα τους τροφοδοτουνται ςτα ςταδια λανδμαρϰ ϰαι πηονεμε τα οποια ειναι υπευϑυνα για να προβλεψουν τη µετατοπιςη (διςπλαςεμεντ) ϰαι το αντιςτοιχο φωνηµα. Τελος τα διανυςµατα εξοδου των δυο πρωτων ςταδιων µαζι µε την αρχιϰη ηχητιϰη αναπαραςταςη δινονται ςαν ειςοδος ςτο ιςεμε ςταδιο το οποιο προβλεπει τις παραµετρους προςοµοιωςης του ανϑρωποµορφου χαραϰτηρα.

Σπεεςη-δριεν 3Δ Φαςιαλ Ανιματιον ωιτη Ιμπλιςιτ Εμοτιοναλ Αωαρενεςς Αυτη η εργαςια [Pham et al., 2017] προταϑηϰε για παραγωγη τριςδιαςτατων 3Δ ανϑρωποµορφιϰων προςωπων ςε πραγµατιϰο χρονο. Συγϰεϰριµενα, ϰατα τη διαρϰεια της εϰπαιδευςης εξαγονται τοςο οπτιϰα οςο ϰαι αϰουςτιϰα χαραϰτηριςτιϰα µε τα οποια εϰπαιδευεται η ΛΣΤΜ-βαςεδ αρχιτεϰτονιϰη (ειςοδος ο ηχος, εξοδος τα οπτιϰα χαραϰτηριςτιϰα) που προβλεπει την περιςτροφη της ϰεφαλης ϰαϑως ϰαι την εϰφραςη του προςωπου ενος οµιλητη. Οι ςυγγραφεις αναφερουν πως για την εϰπαιδευςη του µοντελου χρειαζεται ενα µεγαλο οπτιϰοαϰουςτιϰο ςυνολο δεδοµενων.

Οπτιϰη ςυνϑεςη ανϑρωπινου προςωπου απο φωνη

Σψντηετιζινγ Οβαμα Η πρωτη εργαςια [Suwajanakorn et al., 2017] που πετυχε εντυπωςιαϰα αποτελεςµατα ςε οτι αφορα τη ςυνϑεςη πραγµατιϰου βιντεο απο φωνη. Η προςεγγιςη αφορα την παραγωγη ενος ϰαι µονο προςωπου για το οποιο υπαχουν αρϰετες διαϑεςιµες βιντεοςϰοπηµενες ωρες (περιπου 17 ανφερει η πρωτοτυπη εργαςια).

Σχηµα 0: Σψντηετιζινγ Οβαμα παπερ [Suwajanakorn et al., 2017] αποτελεςµατα

Ο αλγοριϑµος περιεχει ενα χειροϰινητο βηµα ϰατα το οποιο επιλεγεται η περιοχη του ςτοµατος ϰαι των δοντιων. Τα αϰουςτιϰα χαραϰτηριςτιϰα που χρηςιµοποιουνται ειναι ΜΦ῝῝ς, τα οποια ειναι µια ``γενιϰη᾽ περιγραφη για το ςηµα. Οι ςυγγραφεις αναφερουν οτι ιδανιϰα ϑα µπορουςε να χρηςιµοποιηϑει απευϑειας η ϰυµατοµορφη προϰειµενου να εξαχϑουν πιο χρηςιµα χαραϰτηριςτιϰα. Το ΡΝΝ που χρηςιµοποιειται προβλεπει τις µετατοπιςεις του ςτοµατος ϰαϑως ϰαι τις ϑεςεις των δοντιων. Τα αποτελεςµατα τις µεϑοδου οπτιϰοποιουνται ςτο Σχηµα η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη.

Ρεαλιςτις Σπεεςη-Δριεν Φαςιαλ Ανιματιον ωιτη ΓΑΝς Σε αυτη την εργαςια [Vougioukas et al., 2019] χρηςιµοποιουνται ΓΑΝς για την παραγωγη ρεαλιςτιϰων βιντεο ανϑρωπων απο φωνη.

Σχηµα 0: Φαςιαλ Ανιματιον ωιτη ΓΑΝς Γενερατορ [Vougioukas et al., 2019]

Σε αντιϑεςη µε προγενεςτερες προςεγγιςεις που χρηςιµοποιουν ενδιαµεςες ιςυαλ αναπαραςταςεις ϰαι απο εϰει µεταβαινουν ςε ϰαποια ανϑρωποµορφη αναπαραςταςη (ειτε ααταρ ειτε πραγµατιϰο προςωπο), η παρουςα εργαςια παραγει ςυνϑετιϰα ανϑρωπινα προςωπα απευϑειας απο το ηχητιϰο ςηµα. Ενα ςηµαντιϰο διαφορετιϰο χαραϰτηριςτιϰο της µεϑοδου εναντι της [Suwajanakorn et al., 2017] ειναι το γεγονος πως µοντελοποιει ολοϰληρο το προςωπο ϰαι οχι µονο την περιοχη του ςτοµατος. Σε οτι αφορα την αρχιτεϰτονιϰη εχουµε ενα ΓΑΝ µε 3 διςςριμινατορς ϰαϑενας εϰ των οποιων αναλαµβανει ενα διαφορετιϰο εργο (λεπτοµερειες, ςυγχρονιςµος φωνης-ειϰονας ϰαι ρεαλιςτιϰες εϰφραςεις). Σε οτι αφορα τον γενερατορ τωρα, εχουµε ενα ϰωδιϰοποιητη για την ταυτοτητα του οµιλητη, εναν για το ςοντεντ ϰαϑως ϰαι µια γεννητρια παραγωγης τυχαιου ϑορυβου. Το παραγοµενο βιντεο ειναι χαµηλοτερης ποιοτητας αλλα πολυ πιο ευελιϰτο ϰαι µπορει να χρηςιµοποιηϑει για νεους οµιλητες.

Νευραλ ῞οιςε Πυππερτψ (Ν῞Π) Προϰειται για µια νεα προςεγγιςη [Thies et al., 2019] για τη ςυνϑεςη βιντεο προςωπου που βαςιζεται ςτον ηχο. Λαµβανοντας υποψη ενα ηχητιϰο ςηµα απο ενα ατοµο η ψηφιαϰο βοηϑο, ο αλγοριϑµος δηµιουργει ενα φωτο-ρεαλιςτιϰο βιντεο εξοδου ενος ατοµου-ςτοχου που ειναι ςυγχρονιςµενο µε τον ηχο της ειςοδου. Η ηχητιϰη αναπαραςταςη ςτην ειςοδο, τροφοδοτειται ςε ενα βαϑυ νευρωνιϰο διϰτυο που µαϑαινει ενα λατεντ χωρο για ενα 3Δ χωριϰο µοντελο. Μεςω της υποϰειµενης τριςδιαςτατης αναπαραςταςης, το µοντελο µαϑαινει εγγενως τη χρονιϰη ςταϑεροτητα, ενω αξιοποιουµε την υψηλη αποδοςη του νευρωνιϰου διϰτυου, για τη δηµιουργια φωτο-ρεαλιςτιϰων πλαιςιων εξοδου. Η προςεγγιςη αυτη γενιϰευεται ςε διαφορετιϰα ατοµα, επιτρεποντας µας να ςυνϑεςουµε βιντεο ενος ανϑρωπου (η ααταρ) ςτοχου µε οποιαδηποτε φωνη η αϰοµα ϰαι ςυνϑετιϰων φωνων που µπορουν να δηµιουργηϑουν χρηςιµοποιωντας τυπιϰες προςεγγιςεις ΤΤΣ. Η ςυνολιϰη αρχιτεϰτονιϰη που περιγραψαµε φαινεται ϰαι ςτο Σχηµα η Συνϑεςη Φωνης υντοµη Βιβλιογραφιϰη Αναςϰοπηςη.

Σχηµα 0: Ν῞Π Αρχιτεϰτονιϰη [Thies et al., 2019]

ΜαϰεΙτΤαλϰ

Η δουλεια αυτη ειναι ιςως η πιο ςηµαντιϰη των τελευταιων ετων πανω ςε οπτιϰη ςυνϑεςη οδηγουµενη απο φωνη. Προϰειται για εργαςια της Αδοβε µε τιτλο ΜαϰεΙτΤαλϰ [Zhou et al., 2020]. Αυτο που πετυχαινει ειναι οτι δοϑεντος µιας ειϰονας-πορτρετου ενος ανϑρωπου η ςαρτοον ϰαι ενος ηχητιϰου ςηµατος παραγει ενα βιντεο που προςοµειωνει το χαραϰτηρα να µιλαει.

Σχηµα 0: ΜαϰεΙτΤαλϰ εποπτιϰη λειτουργια [Zhou et al., 2020]

Στα πολυ ϑετιϰα αυτης της προςεγγιςης ειναι οτι δεν χρηςιµοποιει ϰαποιο µοντελο προςωπου (φαςε μοδελ) ωςτε να µιµηϑει την ϰινηςη ενος πραγµατιϰου προςωπου. Ανταυτου χρηςιµοποιει ϰαποιες πολυ µεϑοδευµενες προςεγγιςεις οι οποιες δινουν τριςδιαςτατα φαςιαλ λανδμαρϰς. Συγϰεϰριµενα για ανϑρωπινα προςωπα χρηςιµοποιειται ο ςτατε-οφ-τηε-αρτ αλγοριϑµος [Bulat and Tzimiropoulos, 2017], ενω για ςαρτοον η ςϰιτςα εχει χρηςιµοποιηϑει ο αλγοριϑµος Φαςε-οφ-Αρτ [Yaniv et al., 2019], ο οποιος ειναι ειδιϰα ςχεδιαςµενος για να αναγνωριζει λανδμαρϰς ςε πιναϰες ζωγραφιϰης.

Η αλλη εξιςου ςηµαντιϰη υποϑεςη που ϰανει η ςυγϰεϰριµενη προςεγγιςη ειναι οτι χρηςιµοποιει ενα οιςε ςονερςιον αλγοριϑµο, π.χ [Qian et al., 2019], προϰειµενου να αποςυµπλεξει την πληροφορια του ηχητιϰου ςηµατος αναφοριϰα µε τον οµιλητη (ςπεαϰερ εμβεδδινγ) ϰαι το περιεχοµενο (ςοντεντ εμβεδδινγ). Με τον τροπο αυτο προβλεπουν τις µετατοπιςεις των λανδμαρϰς ϰαι τις προςαρµοζουν ϰαϑε φορα ςτο ςτυλ του εϰαςτοτε οµιλητη.

Η τελιϰη ςυνϑεςη του προςωπου γινεται µε βαςη τις προβλεποµενες µετατοπιςεις απο το διϰτυο ϰαι ειτε ενα Ιμαγε2Ιμαγε τρανςλατιον διϰτυο για τις ειϰονες ανϑρωπων, ειτε µε βαςη τον αλγοριϑµο τριγωνοποιηςης Δελαυναψ για τα ςαρτοον.

Σχηµα 0: Αρχιτεϰτονιϰη Μοντελου [Zhou et al., 2020]

Απο αρχιτεϰτονιϰης ςϰοπιας, χρηςιµοποιει ΛΣΤΜ ϰαι ϰαποιους µηχανιςµους ςελφ-αττεντιον ως εϰαπιδευοµενα τµηµατα του διϰτυου, ϰαϑως επιςης ϰαι ΜΛΠς που χρηςιµοποιουνται ϰυριως ως φυςιον η διμενςιοναλιτψ ρεδυςτιον υποδιϰτυα.

Στα αρνητιϰα της προςεγγιςης ειναι ο υψηλος χρονος που απαιτειται για να ςυντεϑει το τελιϰο ααταρ-ςαρτοον. Επιςης τα αποτελεςµατα της ςυνϑεςης ςε πραγαµτιϰα προςωπα ειναι ςυγϰριςιµα µεν αλλα υποδεεςτερα εναντι ϰαποιων που βαςιζονται ςε βλενδςηαπες.

Αλλες Προςεγγιςεις

Στην ενοτητα αυτη περιγραφουµε εργαςιες οι οποιες δεν εµπιπτουν αµεςα ςτην παραπανω ϰατηγοριοποιηςη ϰαϑως επιςης παραϑετουµε ϰαι µια ςυντοµη ςυζητηςη πανω ςτις παρουςες προςεγγιςεις ϰαι πιϑανους περιοριςµους τους. Τελος ϰανουµε µια ςυντοµη αναςϰοπηςη των ευρεως διαδεδοµενων βαςεων δεδοµενων που µπορουν να χρηςιµοποιουν για την αναπτυξη τετοιων ςυςτηµατων.

Λοιπες Εργαςιες Η πιο ςηµαντιϰη ειναι η πιο προςφατη εργαςια οπτιϰοαϰουςτιϰης ςυνϑεςης ςτην Ελληνιϰη [Filntisis et al., 2017]. Η εργαςια αυτη βριςϰεται ςτην τοµη των ςυγχρονων ϰαι των παλαιοτερων προςεγγιςεων. Συγϰεϰριµενα προτεινονται δυο αρχιτεϰτονιϰες βαϑιου νευρωνιϰου διϰτυου (ΔΝΝ) για ςυνϑεςη ρεαλιςτιϰης ειϰονας Εξπρεςςιε Αυδιο-῞ιςυαλ Τεξτ-ΤοΣπεεςη (ΕΑ῞ΤΤΣ), οι οποιες αξιολογουνται ςυγϰρινοντας τις απευϑειας ϰαι µε το παραδοςιαϰο ϰρυφο µοντελο Μαρϰο (ΗΜΜ) ΕΑ῞ΤΤΣ, ϰαϑως ϰαι µια ςυνδυαςτιϰη προςεγγιςη ΕΑ῞ΤΤΣ υνιτ ςελεςτιον, τοςο ςτον ρεαλιςµο οςο ϰαι ςτην εϰφραςτιϰοτητα των παραγοµενων ταλϰινγ ηεαδς.

Μια εργαςια η οποια παρουςιαςε εντυπωςιαϰα αποτελεςµατα ειναι το λεγοµενο Φιρςτ Ορδερ Μοτιον [Siarohin et al., 2019]. Στη δουλεια αυτη δοϑεντος ενος βιντεο-ϰαϑοδηγητη (δριε ιδεο) ϰαι µιας ειϰονας-ςτοχου (ταργετ) παραγεται ενα βιντεο το οποιο µιµειται το αρχιϰο αλλα χρηςιµοποιωντας την ειϰονα ςτοχο. Η ςηµαςια αυτης της εργαςιας αναδειϰνυεται αφενος λογω της πληϑωρας των εφαρµογων της απο ανϑρωπινα προςωπα µεχρι ςτιςϰερς, αφετερου δε χρειαζεται ϰαποια ιςχυρα πριορς οπως ςυµβαινει ςυνηϑως µε λανδμαρϰ µοντελα. Ειναι δηλαδη αµεςα εφαρµοςιµη ςε οποιαδηποτε φιγουρα. Συγγενης εργαςια αποτελει το ΜαϰεΙτΤαλϰ [Zhou et al., 2020]

Περι Μοντελων Προςωπου Οι µεχρι ςτιγµης ϰαλυτερες µεϑοδοι που εχουµε διαϑεςιµες, π.χ ῞Ο῝Α [Cudeiro et al., 2019], Ν῞Π [Thies et al., 2019], χρηςιµοποιουν ϰαποια µοντελα προςωπου. Αυτα εχουν ϰαταςϰευαςτει απο διαϑεςιµα 4Δςςανς που ουςιαςτιϰα µοντελοποιουν πολλα ςηµεια του προςωπου ςχετιϰα µε τον τροπο που ϰινουνται ϰατα την εϰφορα ςυγϰεϰριµενων φωνηµατων, λεξεων ϰαι προταςεων. Πολλες λοιπον µεϑοδοι βαςιζονται πανω ςε τετοιες αναπαραςταςεις του προςωπου ϰαι ςυγϰεϰριµενα τα λεγοµενα 3ΔΜΜ [Blanz and Vetter, 1999, Blanz and Vetter, 2003] που ουςιαςτιϰα υποδειϰνυουν την ϰινηςη ενος προςωπου µε βαςη µια πληϑωρα παραµετρων που ϰαλουνται βλενδςηαπες. Οι τιµες αυτες ελεγχουν ουςιαςτιϰα µια ϰινηςη ςτο προςωπο ϰαι ο γραµµιϰος τους ςυνδυαςµος αναπαριςτα το ςυνολιϰο αποτελεςµα.

Εαν τωρα ϑεληςουµε να εϰπαιδευςουµε ϰαποιο ςυςτηµα οπτιϰοαϰουςτιϰης ςυνϑεςης ςε διϰα µας δεδοµενα τοτε µια λυςη ειναι να βρουµε τις γρουνδ τρυτη βλενςηαπε παραµετρους. Η διαδιϰαςια αυτη απαιτει πολυ ϰοςτοβορο εξοπλιςµο ϰαι προυποϑετει ουςιαςτιϰα να ςυλλεγουµε δεδοµενα για ϰαϑε εφαρµογη που επιϑυµουµε. Κατι τετοιο φυςιϰα ειναι αδυνατο ϰαι ςυνεπως εχουν προταϑει λυςεις οι οποιες ουςιαςτιϰα προςπαϑουν να προςαρµοςουν ενα ηδη υπαρχον ςυςτηµα µοντελων προςωπου ςτα δεδοµενα µας. ϒπαρχουν δυο προςεγγιςεις. Η πρωτη ειναι οπτιμιζατιον-βαςεδ [Thies et al., 2016] ενω η δευτερη βαςιζεται ςε υνςυπεριςεδ ενςοδερ-δεςοδερ αρχιτεϰτονιϰες [Tewari et al., 2017]. Για την εϰπαιδευςη λοιπον του εϰαςτοτε µοντελου απαιτειται πρωτα να εξαγουµε τις πραγµατιϰες τιµες των βλενδςηαπες τις οποιες ςτη ςυνεχεια ϑα ϰληϑουµε να δωςουµε ςαν επιϑυµητη εξοδο ςτο µοντελο µας.

Οπτιϰοαϰουςτιϰες Βαςεις Δεδοµενων Δεν ϑα πρεπει να αµελουµε το γεγονος πως ολες οι προςεγγιςεις που βαςιζονται ςε βαϑια νευρωνιϰα διϰτυα απαιτουν µεγαλο ογϰο δεδοµενων προϰειµενου να λειτουργηςουν. Για το λογο αυτο ϰρινουµε ςϰοπιµο να αναφερουµε επιγραµµατιϰα µεριϰες απο τις µεγαλυτερες βαςεις δεδοµενων. Μεριϰα απο αυτα τα δεδοµενα ειναι το ῞οξ῝ελεβ [Nagrani et al., 2017] ϰαι το ῞οξ῝ελεβ2 [Chung et al., 2018] (το 2 ειναι υπερςυνολο του πρωτου) που περιεχουν µιϰρης διαρϰειας βιντεο απο ςυνεντευξεις διαϑεςιµες ςτο διαδιϰτυο. Στο ιδιο µηϰος ϰυµατος ειναι ϰαι το Α῞Σπεεςη [Ephrat et al., 2018] το οποιο περιεχει βιντεο απο το ΨουΤυβε.

Συνοψη ϰαι Συµπεραςµατα

Ο ςϰοπος της παρουςας βιβλιγογραφιϰης αναςϰοπηςης ηταν να περιγραψει το προβληµα της οπτιϰοαϰουςτιϰης ςυνϑεςης. Συγϰεϰριµενα προςπαϑηςαµε να γινει εξαρχης φανερο οτι το προβληµα αυτο αποτελει αρϰετα ςυνϑετο ϰαι ϑα πρεπει να χωριςτει ϰαι να µελετηϑει ςε επιµερους προβληµατα. Συγϰεϰριµενα, οι δυο βαςιϰοι αξονες-προβληµατα ειναι η ςυνϑεςη φωνης (ΤΤΣ) ϰαι η δηµιουργια ανϑρωποµορφης οπτιϰης ροης οδηγουµενης απο φωνη.

Ως προς τη ςυνϑεςη φωνης ςυνηϑως χρειαζεται να εϰπαιδευςουµε δυο επιµερους διϰτυα. Το πρωτο ϑα απειϰονιζει τη λεϰτιϰη περιγραφη-ϰειµενο ςε ϰαποια `ὲνδιαµεςη´´ αναπαραςταςη, π.χ. φαςµατογραφηµατα. Το δευτερο, ϑα δεχεται ςαν ειςοδο αυτη την ενδιαµεςη αναπαραςταςη ϰαι ϑα την απειϰονιζει ςτην ϰυµατοµορφη της φωνης. Αυτα τα διϰτυα που παραγουν την ϰυµατοµορφη ϰαλουνται οςοδερς. Εξαιτιας της πολυπλοϰοτητας των οςοδερ διϰτυων µεγαλος ογϰος ερευνητιϰης δουλειας ειναι αφιερωµενος αποϰλειςτιϰα ςτη µελετη ϰαι την αναπτυξη τετοιου ειδους διϰτυων.

Το δευτερο προβληµα που παρουςιαςαµε ειναι η δηµιουργια ανϑρωποµορφης οπτιϰης ροης οδηγουµενη απο φωνη. Προςεγγιςεις περιλαµβανουν αλγοριϑµους που ςυνϑετουν ανϑρωπινα προςωπα, πλεγµατα (μεςηες) ανϑρωπινων προςωπων ϰαϑως επιςης ααταρς ϰαι ϰαριϰατουρες. Οι περιςςοτερες προςεγγιςεις χρηςιµοποιουν ϰαποιο µοντελο προςωπου (φαςε μοδελ). Τα µοντελα αυτα ουςιαςτιϰα ειναι φτιαγµενα απο ηυμαν αρτιςτς ϰαι χρηςιµοποιουν εναν αριϑµο παραµετρων προϰειµενου να ελεγχουν τις ϰινηςεις του προςωπου. Η ςυνϑεςη του ανϑρωποµορφου προςωπου γινεται ςυνηϑως µεςω των παραµετρων αυτων ϰαι τα µοντελα που παρουςιαςαµε ουςιαςτιϰα ϰαλουνται να προβλεψουν τις παραµετρους αυτες δοϑεντος ενος ηχητιϰου ςηµατος. Ενας ςηµαντιϰος παραγοντας που ϑα πρεπει να ληφϑει υποψιν ειναι ο τροπος που ϑα αναϰτηςουµε τις παραµετρους για τα εϰαςτοτε µοντελα προςωπου, προϰειµενου να εϰαπιδευςουµε το διϰτυο που ϑα ϰληϑει να τις προβλεψει. Αλλες προςεγγιςεις ςτη βιβλιογραφια βαςιζονται ςε πιο απλες µοντελοποιηςεις του ανϑρωπινου προςωπου οπως τα λανδμαρϰς ϰαι τα ΑΑΜ. Επιςης αρϰετες προςεγγιςεις ςτη βιβλιογραφια χρηςιµοποιουν προεϰπαιδευµενα µοντελα προϰειµενου να εξαγουν χαραϰτηριςτιϰα απο το ηχητιϰο ςηµα.

Εν ϰαταϰλειδι, ςτο ςχεδιαςµο ϰαι την υλοποιηςη ενος τετοιου προβληµατος δεν υπαρχει µια αποϰλειςτιϰα προςεγγιςη που να οδηγει ςτο επιϑυµητο αποτελεςµα. Για το λογο αυτο ϑα πρεπει να µελεταµε τοςο τα δεδοµενα οςο ϰαι τις ``προδιαγραφες´´ του ςυςτηµατος που ϑελουµε να ϰατςϰευαςουµε ϰαι ςτη ςυνεχεια να µεταβουµε ςτην υλοποιηςη/τροποποιηςη ϰαποιας αρχιτεϰτονιϰης διϰτυου.