Testing and Emulating Modified Gravity on Cosmological Scales
[Uncaptioned image]

by

Andrius Tamošiūnas

This thesis is submitted in partial fulfilment of

the requirements for the award of the degree of

Doctor of Philosophy of the University of Portsmouth.

Supervisors:

Prof. Bob Nichol, Prof. David Bacon, Prof. Kazuya Koyama

March 2, 2024

Abstract

This thesis explores methods and techniques for testing and emulating models of modified gravity. In particular, the thesis can be split into two parts. The first part corresponding to chapters 1, 1 and 1 introduces a method of testing modified gravity models on galaxy cluster scales. In more detail, chapter 1 introduces the main concepts from galaxy cluster physics, which are important in the context of testing modified gravity. I present a summary of the different probes of mass in galaxy clusters. More specifically, the properties of the X-ray-emitting intracluster medium are discussed in the context of measuring hydrostatic masses. In addition, the key equations for weak lensing of background galaxies by galaxy clusters are summarized in terms of their importance for measuring cluster lensing masses.

Chapter 1 introduces a technique for detecting the modifications of gravity using a combination of X-ray and weak lensing data obtained by stacking multiple galaxy clusters. This technique first discussed in Τερυϰινα ετ αλ. [2014] and Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] allows us to put some of the most competitive constraints on scalar-tensor theories with chameleon screening as well as the closely related f(R)𝑓𝑅f(R) gravity models. Chapter 1 also contains a discussion of the key theoretical concepts of scalar-tensor models and their relationship to f(R)𝑓𝑅f(R) gravity. Finally, the chapter is concluded by introducing novel results which update the tests done in Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] with an improved dataset consisting of 77 galaxy clusters from the XCS and CFHTLenS surveys. The updated dataset containing less noisy tangential shear data allows us to put tight constraints on the chameleon field background value and the related fR0subscript𝑓𝑅0f_{R0} parameter: ϕ<8×105Mplsubscriptitalic-ϕ8superscript105subscript𝑀pl\phi_{\infty}<8\times 10^{-5}M_{\mathrm{pl}} and |fR0|<6.5×105subscript𝑓𝑅06.5superscript105\left|f_{R0}\right|<6.5\times 10^{-5}.

Chapter 1 expands the mentioned techniques for testing a different type of a model. In particular, the model of emergent gravity (introduced in ῞ερλινδε [2017]) is tested by using a variation of the techniques introduced in chapter 1. The key prediction of Verlinde’s emergent gravity is a scaling relation similar to the baryonic Tully-Fisher relation, which allows us to determine the dark matter distribution in a cluster directly from the baryonic mass distribution. The mentioned scaling relation was tested by determining the baryonic mass from the X-ray surface brightness data and calculating the predicted weak lensing tangential shear profile, which was then compared against the ΛΛ\LambdaCDM prediction based on the Navarro-Frenk-White profile. The test was performed for the Coma Cluster using data from Τερυϰινα ετ αλ. [2014] and for the 58 galaxy cluster stack from Ωιλςοξ ετ αλ. [2015]. The obtained results indicate that according to the Coma Cluster data, the emergent gravity predictions agree with the ΛΛ\LambdaCDM predictions only in the range of r𝑟absentr\approx 250250250-700700700 kpc. Outside the mentioned radial range the standard model results are preferred according to the Bayesian information criterion analysis (despite needing two extra free parameters). The same general conclusion can be drawn from the 58 cluster stack data, which indicates a good agreement between the models only for r1𝑟1r\approx 1-222 Mpc. Outside of that radial range the standard model is strongly preferred.

The second part of the thesis, referring specifically to chapters 1 and 1, contains a study of machine learning techniques for emulating cosmological simulations. More specifically, generative adversarial networks are studied as an effective tool for emulating N𝑁N-body simulation data quickly and efficiently. Chapter 1 contains a brief discussion of the different machine learning algorithms in the context of emulators. Specifically, artificial neural networks are introduced along with gradient boosting algorithms. Chapter 1 introduces a generative adversarial network algorithm for emulating cosmic web data along with weak lensing convergence map data coming from N𝑁N-body simulations. The presented approach is based on the cosmoGAN algorithm first described in Μυςταφα ετ αλ. [2019], which allows us to generate thousands of realistic weak lensing convergence maps in a matter of seconds. The mentioned approach is then modified to allow emulating cosmic web and weak lensing data for ΛΛ\LambdaCDM and f(R)𝑓𝑅f(R) gravity with different cosmological parameters and redshifts. In addition, a similar approach was used to simultaneously emulate dark matter and baryonic simulation data coming from the Illustris simulation. The obtained results indicate a 1-20% difference between the power spectra of the emulated and original (N𝑁N-body simulation) datasets depending on the training data used. Finally, the chapter contains an in-depth study of the technique of latent space interpolation and how it can be applied to control the cosmological/modified gravity parameters during the emulation procedure. The obtained results illustrate that such machine learning algorithms will play an important role in producing accurate mock data in the era of future large scale observational surveys.

Declaration

Whilst registered as a candidate for the above degree, I have not been registered for any other research award. The results and conclusions embodied in this thesis are the work of the named candidate and have not been submitted for any other academic award.

Word count: 41,724 words.

Acknowledgements

I would like to use this opportunity to express my sincere gratitude to the people that made this thesis possible. Firstly, I would like to thank my lovely family for their never-ending love and support. I am grateful to my Dad, who has sparked in me the love for science and education. I am grateful to my Mom for always being there for me. And I am grateful to my brother for being someone I can look up to.

I would also like to thank my dear supervisors Prof. Bob Nichol, David Bacon and Kazuya Koyama for their infinite patience, kindness and keeping my passion for learning new things aflame. Thanks for teaching me so much about myself and the Universe. In turn, I would like to extend my sincere gratitude to all my teachers and mentors (from primary school to university), who have taught me so much. Likewise I am grateful to the people who have influenced me in many different ways throughout the years including: Prof. Andrew Liddle, Bruce Bassett and Kathy Romer.

Finally, my gratitude goes to my friends and colleagues in the ICG. Thanks to my academic brothers and sisters – Michael, Mike, Maria, Sam Y., Sam L. and Natalie, for sharing the academic path and for the fun times and the endless nights in the pubs of Portsmouth. I am also sincerely grateful to everyone in the ICG for making the institute a warm and welcoming place to work and study in.

Dissemination

Chapter 1 contains work in preparation for publication. Chapters 1 and 1 contain original work described in the following publications:

A. Tamosiunas, H. A. Winther, K. Koyama, D. J. Bacon, R. C. Nichol, B. Mawdsley. Towards Universal Cosmological Emulators with Generative Adversarial Networks. April 2020. Submitted for publication in the Journal of Computational Astrophysics and Cosmology. arXiv: arXiv:2004.10223 [astro-ph.CO].

A. Tamosiunas. D. J. Bacon, K. Koyama, R. C. Nichol. Testing Emergent Gravity on Galaxy Cluster Scales. January 2019. Published in JCAP. DOI: 10.1088/1475-7516/2019/05/053. arXiv: arXiv:1901.05505 [astro-ph.CO]

Notation and Abbreviations

Description: Abbreviation:
Active galactic nuclei AGN
Bayesian information criterion BIC
Canada-France-Hawaii Telescope Lensing Survey CFHTLenS
The cosmic microwave background CMB
Convolutional neural networks CNN
Deep convolutional generative adversarial networks DCGAN
The theory of emergent gravity EG
The Friedman-Lemaître-Robertson-Walker metric FLRW
Generative adversarial network GAN
Graphical processing unit GPU
The theory of general relativity GR
Intracluster medium in galaxy clusters ICM
The Markov chain Monte Carlo algorithm MCMC
Modified Newtonian dynamics MOND
The Navarro-Frenk-White density profile NFW
The Sunyaev-Zeldovich effect SZ
The XMM Cluster Survey XCS
The standard model of cosmology ΛΛ\LambdaCDM

Chapter 1 Introduction

The science of cosmology dates back to ancient times. When defined in a broad sense cosmology is inseparable from the earliest inquiries into how nature works by ancient cultures as described in the historical records [Κραγη, 2017]. Initially such inquiries were tightly intertwined with religion and superstition. The principles of what is now known as modern cosmology were arguably first combined into a consistent framework in ancient Greece. As an example, the great philosopher Plato in his works Timaeus and Republic introduced the two-sphere model, which placed Earth at the centre of the Universe, surrounded by a celestial sphere holding the stars and other heavenly bodies [Εανς, 1998]. Another school of philosophy, the Pythagoreans, sought to build models of the celestial motion based on known mathematical principles. A key stepping stone to mention here is that the Pythagoreans treated astronomy as one of the key mathematical arts (along with arithmetic, geometry and music). Such a high regard for natural philosophy eventually led to the formulation of the first known heliocentric model of the solar system by the mathematician and astronomer Aristarchus of Samos [Ηεατη, 1991]. The model of Aristarchus placed the Sun at the centre of the known Universe with the Earth and the other known planets orbiting around it. Another visionary insight by Aristarchus was that the stars were in fact objects analogous to the Sun at such great distances from Earth that no parallax was observed [Ωριγητ, 1995]. The original texts describing Aristarchus’ models were later lost for over a millennium with only references in contemporary texts surviving.

Another visionary work that came from this historical period is The Sand Reckoner (Gr: µµ\acctonos) βψ Αρςηιμεδες [Ηιρςηφελδ, 2009]. Ιν τηις ωορϰ Αρςηιμεδες ςετς ουτ το ςαλςυλατε τηε νυμβερ οφ γραινς οφ ςανδ τηατ φιτ ιντο τηε ϒνιερςε. Ιν ορδερ το δο τηις, Αρςηιμεδες ηαδ το εςτιματε τηε ςιζε οφ ηε ϒνιερςε βαςεδ ον Αριςταρςηυς´ μοδελ. Ιν αδδιτιον, Αρςηιμεδες ηαδ το ινεντ νεω ματηεματιςαλ νοτατιον φορ δεαλινγ ωιτη λαργε νυμβερς. Τηε οβταινεδ ρεςυλτς εςτιματεδ τηε διαμετερ οφ τηε ϒνιερςε το βε νο μορε τηαν 1014superscript101410^{14} ςταδια ορ ρουγηλψ 2 λιγητ-ψεαρς ιν ςοντεμποραρψ υνιτς. Εχυιαλεντλψ, α ϒνιερςε οφ ςυςη ςιζε ςουλδ φιτ 1063superscript106310^{63} γραινς οφ ςανδ. Τηε ιμπορτανςε οφ τηις ωορϰ λιες ιν τηε φαςτ τηατ ιτ ις λιϰελψ τηε φιρςτ ϰνοων ςψςτεματις εςτιματε οφ τηε ςιζε οφ τηε ϒνιερςε βαςεδ ον ματηεματιςς ανδ τηε ϰνοων πρινςιπλες οφ αςτρονομψ.

Μαϑορ λεαπς ιν υνδερςτανδινγ οφ ςοςμολογψ ανδ αςτρονομψ ωερε μαδε δυρινγ τηε Ρεναιςςανςε. Τηε ωορϰς οφ Νιςολαυς ῝οπερνιςυς ρειντροδυςεδ τηε ηελιοςεντρις μοδελ φρομ ρελατιε οβςςυριτψ δυε το τηε οριγιναλ ωορϰς οφ Αριςταρςηυς βεινγ μοςτλψ υνϰνοων. Τηε ωορϰς οφ ῝οπερνιςυς, ωηεν ςομβινεδ ωιτη αςτρονομιςαλ οβςερατιονς, αλλοωεδ πρεδιςτιονς οφ πλανεταρψ μοτιονς ανδ ορβιταλ περιοδς ας ωελλ ας εξπεριμενταλ ςομπαριςον οφ τηε τωο ςομπετινγ τηεοριες οφ γεοςεντριςμ ανδ ηελιοςεντριςμ. Τηε οβςερατιοναλ τραδιτιον οφ ῝οπερνιςυς ωας ςαρριεδ ον βψ λατερ αςτρονομερς ινςλυδινγ Τψςηο Βραηε ανδ Θοηαννες Κεπλερ, τηε ωορϰ οφ ωηομ λεδ το τηε τηρεε λαως οφ Κεπλερ. Ανοτηερ ϰεψ διςςοερψ φρομ τηις ηιςτοριςαλ περιοδ ςαμε φρομ Γαλιλεο, ωηο ις τραδιτιοναλλψ ςρεδιτεδ ας ονε οφ τηε διςςοερερς οφ τηε τελεςςοπε. Τηε μεντιονεδ τηεορετιςαλ ανδ οβςερατιοναλ εφφορτς ςυλμινατεδ ιν τηε ωορϰ οφ Νεωτον ανδ ιν παρτιςυλαρ Νεωτον´ς λαω οφ υνιερςαλ γραιτατιον, ωηιςη φορμεδ τηε ςορε οφ ουρ υνδερςτανδινγ οφ γραιτψ φορ οερ τωο ςεντυριες αφτερ ιτς διςςοερψ [Τατον ετ αλ., 2003, ῝υρλεψ, 2012].

Αργυαβλψ τηε μοςτ ιμπορταντ τηεορετιςαλ δεελοπμεντ ιν τηε μοδερν ερα οφ ςοςμολογψ ςαμε ωιτη Εινςτειν´ς τηεορψ οφ γενεραλ ρελατιιτψ (ΓΡ) [Εινςτειν, 1916]. ΓΡ ρεολυτιονιζεδ ουρ υνδερςτανδινγ οφ γραιτψ βψ προμοτινγ ςπαςε ανδ τιμε φρομ α μερε ςταγε ιν ωηιςη εεντς ταϰε πλαςε το α 4-διμενςιοναλ δψναμιςαλ ςανας τηατ ιντεραςτς ωιτη ματτερ ανδ ενεργψ ιν ιντριςατε ωαψς (ςπαςετιμε τελλς ματτερ ηοω το μοε· ματτερ τελλς ςπαςετιμε ηοω το ςυρε αςςορδινγ το Θοην Α. Ωηεελερ).

Αφτερ μορε τηαν α ςεντυρψ ΓΡ ηας βεεν εξτενςιελψ ςονφιρμεδ οβςερατιοναλλψ ανδ νοω φορμς τηε βαςις οφ ουρ υνδερςτανδινγ οφ ηοω γραιτψ βεηαες ιν α ωιδε ρανγε οφ ςψςτεμς ςταρτινγ ωιτη τηε ςολαρ ςψςτεμ ανδ γαλαξιες ανδ ενδινγ ωιτη τηε ϒνιερςε ας α ωηολε. Φορ τηις ρεαςον ΓΡ ις αλςο τηε τηεορετιςαλ βαςις βεηινδ τηε ςυρρεντλψ μοςτ ςομπλετε μοδελ οφ ςτανδαρδ ςοςμολογψ – τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ μοδελ. Τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ μοδελ ηας βεεν εξτρεμελψ ςυςςεςςφυλ ιν εξπλαινινγ ςτρυςτυρε φορματιον ιν τηε ϒνιερςε αλονγ ωιτη τηε ανιςοτροπιες οφ τηε ςοςμις μιςροωαε βαςϰγρουνδ (῝ΜΒ). Ηοωεερ, ας τηε ναμε ιμπλιες, ιν ορδερ το μαϰε αςςυρατε πρεδιςτιονς, τηε τηεορψ ρεχυιρες τωο εξτρα ςομπονεντς – τηε ςοςμολογιςαλ ςονςταντ (ΛΛ\Lambda) ορ ςομε οτηερ φορμ οφ δαρϰ ενεργψ αλονγ ωιτη νον-λυμινους νον-βαρψονις ματτερ (῝ΔΜ). Δαρϰ ματτερ, ιν παρτιςυλαρ, ωας φιρςτ ινφερρεδ το εξιςτ βψ Φριτζ Ζωιςϰψ βψ ςτυδψινγ τηε μαςς διςτριβυτιον ιν τηε ῝ομα ῝λυςτερ ιν 1933 [Ανδερναςη ανδ Ζωιςϰψ, 2017]. Νοω ωε ϰνοω τηατ ςομε φορμ οφ δαρϰ ματτερ ις ςρυςιαλ φορ εξπλαινινγ γαλαξψ ροτατιον ςυρες ανδ λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε φορματιον ιν γενεραλ. Ανοτηερ ϰεψ διςςοερψ ςαμε ιν 1998, ωηεν τηε Συπερνοα ῝οςμολογψ Προϑεςτ ανδ τηε Ηιγη-Ζ Συπερνοα Σεαρςη Τεαμ φουνδ ειδενςε φορ τηε αςςελερατινγ εξπανςιον οφ τηε ϒνιερςε υςινγ δατα φρομ τψπε Ια ςυπερνοαε [Ριεςς ετ αλ., 1998]. Το εξπλαιν τηε αςςελερατινγ εξπανςιον, ςομε φορμ οφ δαρϰ ενεργψ ις ρεχυιρεδ.

Τοδαψ ωε ϰνοω α λοτ αβουτ δαρϰ ενεργψ ανδ δαρϰ ματτερ, βυτ τηε πηψςιςαλ οριγιν οφ τηεμ ςτιλλ ελυδες αςτρονομερς ανδ παρτιςλε πηψςιςιςτς. Τηις ις ονε οφ τηε ϰεψ μοτιατιονς φορ δεελοπινγ μοδελς τηατ μοδιφψ ΓΡ. Σινςε τηε πυβλιςατιον οφ τηε οριγιναλ τηεορψ ιν 1915 α πλετηορα οφ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς ηαε βεεν προποςεδ. Τηεςε μοδελς ςαν βε γενεραλλψ ςλαςςιφιεδ βαςεδ ον τηε τψπε οφ μοδιφιςατιον τηεψ ιντροδυςε το τηε οριγιναλ ΓΡ φραμεωορϰ. Ναμελψ, μοδιφιεδ μοδελς ςαν ιντροδυςε εξτρα ςςαλαρ, εςτορ ανδ τενςορ φιελδς, εξτρα ςπατιαλ διμενςιονς ανδ ηιγηερ ορδερ δεριατιες. Ιν αδδιτιον, ςερταιν αςςυμπτιονς τηατ εξιςτ ιν τηε οριγιναλ μοδελ ςαν βε ρελαξεδ (ε.γ. νον-λοςαλ τηεοριες). Τηεςε αππροαςηες φορμ α ςομπλεξ φαμιλψ οφ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς, εαςη οφ ωηιςη ςομες ωιτη υνιχυε οβςερατιοναλ ςιγνατυρες. Α νεεδ το διςςριμινατε βετωεεν τηε διφφερεντ φαμιλιες οφ μοδιφιςατιονς οφ γραιτψ ηας λεδ το α αριετψ οφ οβςερατιοναλ τεςτς ον ςςαλες ρανγινγ φρομ τηε λαβορατορψ, το τηε ςολαρ ςψςτεμ ανδ αλλ τηε ωαψ το ςοςμολογιςαλ ςςαλες [Κοψαμα, 2016]. Ιν τηις τηεςις ςπεςιαλ εμπηαςις ωιλλ βε πυτ ον γαλαξψ ςλυςτερ-ρελατεδ μετηοδς φορ τεςτινγ φορ ςυςη μοδιφιςατιον οφ γραιτψ. Ιν αδδιτιον, αριους μαςηινε λεαρνινγ τεςηνιχυες ωιλλ βε εξπλορεδ ας τοολς φορ εμυλατινγ μοδιφιεδ γραιτψ ςιμυλατιονς. Τηε ρεςτ οφ ςηαπτερ 1 ωιλλ ιντροδυςε τηε ρελεαντ βαςις ςονςεπτς ιν ΓΡ ανδ ςοςμολογψ. Ιν αδδιτιον, α βριεφ οεριεω οφ τηε ςυρρεντ τηεορετιςαλ ανδ οβςερατιοναλ δεελοπμεντς ιν τηε φιελδ οφ μοδιφιεδ γραιτψ ωιλλ βε γιεν.

\theςεςτιον Γενεραλ Ρελατιιτψ

Εινςτειν´ς τηεορψ οφ γενεραλ ρελατιιτψ πυβλιςηεδ ιν 1915 φορμς τηε βαςις οφ τηε μοδερν υνδερςτανδινγ οφ γραιτψ. Ονε οφ τηε ϰεψ ποςτυλατες οφ τηε τηεορψ ις τηε εχυιαλενςε πρινςιπλε, ωηιςη εχυατες τηε γραιτατιοναλ ανδ ινερτιαλ μαςςες οφ α γιεν βοδψ. Τηις ατ φιρςτ γλανςε ινςονςεχυεντιαλ ιδεα, ωιτη ιτς ροοτς δατινγ βαςϰ το τηε οβςερατιονς οφ Γαλιλεο, ηας λεδ Εινςτειν ον α πατη τοωαρδς φινδινγ δεεπ ςοννεςτιονς βετωεεν γραιτψ ανδ τηε γεομετρψ οφ ςπαςετιμε. Ναμελψ, βψ δεμονςτρατινγ τηε εχυιαλενςε οφ τηε φορςες φελτ βψ α βοδψ ιν αν αςςελερατεδ φραμε ανδ τηοςε φελτ ιν α γραιτατιοναλ φιελδ, Εινςτειν ωας αβλε το γενεραλιζε τηε τοολς ανδ τεςηνιχυες φιρςτ δεελοπεδ φορ ηις τηεορψ οφ ςπεςιαλ ρελατιιτψ [Ωαλδ, 2010].

ΓΡ ρελατες τηε ενεργψ-μομεντυμ ςοντεντς οφ α γιεν γραιτατιοναλ ςψςτεμ το τηε γεομετρις εφφεςτς ον ςπαςετιμε. Ηενςε, ιφ τηε μαςς/ενεργψ διςτριβυτιον ιν α γιεν ςψςτεμ ις ϰνοων, αςςυρατε πρεδιςτιονς ςαν βε μαδε αβουτ τηε ρεςυλτινγ δψναμιςς οφ τηε ςψςτεμ. Α ϰεψ εχυατιον ιν τηις ρεγαρδ ις τηε Εινςτειν-Ηιλβερτ αςτιον. Δεςςριβινγ ΓΡ ιν τερμς οφ αν αςτιον ηας α νυμβερ οφ αδανταγες. Ιν παρτιςυλαρ, ιτ αλλοως το δεςςριβε τηε τηεορψ φολλοωινγ α ςιμιλαρ φορμαλιςμ ας ιν τηε οτηερ ςλαςςιςαλ φιελδ τηεοριες (ε.γ. Μαξωελλ τηεορψ). ῞αρψινγ τηε αςτιον αλλοως α ςτραιγητφορωαρδ ωαψ φορ δεριινγ τηε φιελδ εχυατιονς. Ιν αδδιτιον, τηε εφφεςτς οφ οτηερ φιελδς (ε.γ. ματτερ φιελδς) ςαν βε εαςιλψ αδδεδ το τηε τοταλ αςτιον. Τηε Εινςτειν-Ηιλβερτ αςτιον ις γιεν βψ:

SEH=d4xg2κ(R2Λ)+Sm[ψM,gμν],subscript𝑆EHsuperscript𝑑4𝑥𝑔2𝜅𝑅2Λsubscript𝑆𝑚subscript𝜓𝑀subscript𝑔𝜇𝜈S_{\mathrm{EH}}=\int d^{\mathrm{4}}x\frac{\sqrt{-g}}{2\kappa}(R-2\Lambda)+S_{m}\left[\psi_{M},g_{\mu\nu}\right], (1.1)

ωηερε gμνsubscript𝑔𝜇𝜈g_{\mu\nu} ις τηε ςπαςετιμε μετρις, g𝑔g ις τηε δετερμιναντ οφ τηε μετρις, κ=8πG𝜅8𝜋𝐺\kappa=8\pi G, G𝐺G ις τηε γραιτατιοναλ ςονςταντ, R𝑅R ις τηε Ριςςι ςςαλαρ, ΛΛ\Lambda ις τηε ςοςμολογιςαλ ςονςταντ ανδ Smsubscript𝑆𝑚S_{m} ις τηε ματτερ αςτιον γοερνεδ βψ τηε ματτερ φιελδ ψMsubscript𝜓𝑀\psi_{M}. Τηε Ριςςι ςςαλαρ ςαν βε οβταινεδ βψ ςοντραςτινγ τηε ινδιςες οφ τηε Ριςςι τενςορ RgμνRμν𝑅superscript𝑔𝜇𝜈subscript𝑅𝜇𝜈R\equiv g^{\mu\nu}R_{\mu\nu}, ωηιςη, ιν τυρν, ςαν βε δεριεδ φρομ τηε Ριεμανν ςυρατυρε τενςορ:

Rσμνρ=μΓσνρνΓσμρ+ΓλμρΓσνλΓλνρΓσμλ.superscriptsubscript𝑅𝜎𝜇𝜈𝜌subscript𝜇superscriptsubscriptΓ𝜎𝜈𝜌subscript𝜈superscriptsubscriptΓ𝜎𝜇𝜌superscriptsubscriptΓ𝜆𝜇𝜌superscriptsubscriptΓ𝜎𝜈𝜆superscriptsubscriptΓ𝜆𝜈𝜌superscriptsubscriptΓ𝜎𝜇𝜆R_{\sigma\mu\nu}^{\rho}=\partial_{\mu}\Gamma_{\sigma\nu}^{\rho}-\partial_{\nu}\Gamma_{\sigma\mu}^{\rho}+\Gamma_{\lambda\mu}^{\rho}\Gamma_{\sigma\nu}^{\lambda}-\Gamma_{\lambda\nu}^{\rho}\Gamma_{\sigma\mu}^{\lambda}. (1.2)

Τηε Ριεμανν ςυρατυρε τενςορ χυαντιφιες τηε αμουντ οφ ςυρατυρε ιν τηε 4-Δ ςπαςετιμε μανιφολδ. Ηερε ΓΓ\Gamma ρεφερς το τηε ῝ηριςτοφφελ ςψμβολς, γιεν βψ:

Γσνρ=12gργ(gγνxσ+gγσxνgσνxγ).superscriptsubscriptΓ𝜎𝜈𝜌12superscript𝑔𝜌𝛾subscript𝑔𝛾𝜈superscript𝑥𝜎subscript𝑔𝛾𝜎superscript𝑥𝜈subscript𝑔𝜎𝜈superscript𝑥𝛾\Gamma_{\sigma\nu}^{\rho}=\frac{1}{2}g^{\rho\gamma}\left(\frac{\partial g_{\gamma\nu}}{\partial x^{\sigma}}+\frac{\partial g_{\gamma\sigma}}{\partial x^{\nu}}-\frac{\partial g_{\sigma\nu}}{\partial x^{\gamma}}\right). (1.3)

Βψ αρψινγ τηε Εινςτειν-Ηιλβερτ αςτιον, ω.ρ.τ. τηε ςπαςετιμε μετρις τηε Εινςτειν φιελδ εχυατιονς αρε οβταινεδ:

Gμν=κTμνΛgμν,subscript𝐺𝜇𝜈𝜅subscript𝑇𝜇𝜈Λsubscript𝑔𝜇𝜈G_{\mu\nu}=\kappa T_{\mu\nu}-\Lambda g_{\mu\nu}, (1.4)

ωηερε Gμν=RμνRgμν/2subscript𝐺𝜇𝜈subscript𝑅𝜇𝜈𝑅subscript𝑔𝜇𝜈2G_{\mu\nu}=R_{\mu\nu}-Rg_{\mu\nu}/2 ις τηε Εινςτειν τενςορ. Tμνsubscript𝑇𝜇𝜈T_{\mu\nu} ρεφερς το τηε ενεργψ-μομεντυμ τενςορ, δεφινεδ βψ:

Tμν=2gδSmδgμν.superscript𝑇𝜇𝜈2𝑔𝛿subscript𝑆𝑚𝛿subscript𝑔𝜇𝜈T^{\mu\nu}=-\frac{2}{\sqrt{-g}}\frac{\delta S_{m}}{\delta g_{\mu\nu}}. (1.5)

Ιν τηε ςαςε οφ α περφεςτ φλυιδ ωιτη δενςιτψ ρ𝜌\rho, πρεςςυρε p𝑝p ανδ τηε φουρ-ελοςιτψ Uμsuperscript𝑈𝜇U^{\mu}:

Tμν=(ρc2+p)UμUν+pgμν.superscript𝑇𝜇𝜈𝜌superscript𝑐2𝑝superscript𝑈𝜇superscript𝑈𝜈𝑝superscript𝑔𝜇𝜈T^{\mu\nu}=\left(\rho c^{2}+p\right)U^{\mu}U^{\nu}+pg^{\mu\nu}. (1.6)

Ιν τηις φραμεωορϰ, τηε δψναμιςς οφ βοδιες ςαν βε δεδυςεδ φρομ τηε γεοδεςις εχυατιον, ωηιςη γενεραλιζες τηε νοτιον οφ α ςτραιγητ λινε το ςυρεδ ςπαςες:

d2xμds2+Γαβμdxαdsdxβds=0.superscript𝑑2superscript𝑥𝜇𝑑superscript𝑠2subscriptsuperscriptΓ𝜇𝛼𝛽𝑑superscript𝑥𝛼𝑑𝑠𝑑superscript𝑥𝛽𝑑𝑠0\frac{d^{2}x^{\mu}}{ds^{2}}+\Gamma^{\mu}_{\alpha\beta}\frac{dx^{\alpha}}{ds}\frac{dx^{\beta}}{ds}=0. (1.7)

Ηενςε, ιφ τηε μετρις gμνsubscript𝑔𝜇𝜈g_{\mu\nu} δεςςριβινγ α γιεν γραιτατιοναλ ςψςτεμ ις ϰνοων, ονε ςαν ςολε εχ. 1.7 το οβταιν τηε τραϑεςτορψ οφ α βοδψ ιν τερμς οφ τηε φουρ ςπαςετιμε ςοορδινατες ανδ ςομε αφφινε παραμετερ xμ(λ)superscript𝑥𝜇𝜆x^{\mu}(\lambda).

Τηε ϰεψ ςιγνιφιςανςε οφ ΓΡ ιν τηε ςοντεξτ οφ ςοςμολογψ ςομες φρομ ιτς αβιλιτψ το ρελατε μαςς/ενεργψ διςτριβυτιονς το τηε ςορρεςπονδινγ εφφεςτς ον ςπαςετιμε ανδ υλτιματελψ τηε ρεςυλτινγ μοτιον οφ βοδιες. Τηις μαϰες ΓΡ ονε οφ τηε ϰεψ φουνδατιονς οφ τηε ςτανδαρδ μοδελ οφ ςοςμολογψ.

\theςεςτιον Τηε Στανδαρδ Μοδελ οφ ῝οςμολογψ

Τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ μοδελ ις ςυρρεντλψ τηε μοςτ ωελλ-τεςτεδ φραμεωορϰ ςαπαβλε οφ δεςςριβινγ α ωιδε ρανγε οφ πηενομενα, ςυςη ας τηε ανιςοτροπιες οφ τηε ῝ΜΒ ανδ τηε υνδερλψινγ λαργε-ςςαλε ςτρυςτυρε φορματιον. Τηε ςτανδαρδ μοδελ ις βαςεδ ον τηρεε ϰεψ αςςυμπτιονς [Πεεβλες, 1993, Λι ανδ Κοψαμα, 2019α]:

  1. i)

    Τηε ςοςμολογιςαλ πρινςιπλε. Τηις πρινςιπλε ρεφερς το τηε ματτερ διςτριβυτιον, ον λαργε ςςαλες, βεινγ ηομογενεους ανδ ιςοτροπις.

  2. ii)

    Τηε ϰνοων λαως οφ γραιτψ αρε υνιερςαλ. Ορ, μορε ςπεςιφιςαλλψ, ιν τηε ςοντεξτ οφ ςοςμολογψ, γραιτψ ις δεςςριβεδ βψ ΓΡ εερψωηερε ιν τηε ϒνιερςε.

  3. iii)

    Τηε ματτερ-ενεργψ βυδγετ οφ τηε ϒνιερςε ςονταινς α ςιγνιφιςαντ ςοντριβυτιον φρομ ςομε φορμ οφ νον-λυμινους, νον-βαρψονις ματτερ (δαρϰ ματτερ) αλονγ ωιτη τηε υςυαλ βαρψονις ματτερ ανδ ραδιατιον.

Τηε φιρςτ αςςυμπτιον ςαν βε εξπρεςςεδ ματηεματιςαλλψ βψ ςηοοςινγ τηε μοςτ γενεραλ μετρις φυλφιλλινγ τηε νεεδεδ ςονδιτιονς οφ ιςοτροπψ ανδ ηομογενειτψ – τηε Φριεδμαν-Λεμαι̂τρε-Ροβερτςον-Ωαλϰερ (ΦΛΡΩ) μετρις [Φριεδμανν, 1922, Λεμαîτρε, 1931]. Τηε ΦΛΡΩ μετρις ις οβταινεδ βψ ςταρτινγ ωιτη τηε μοςτ γενεραλ μετρις ιν 4-Δ ανδ ςονςτραινινγ τηε φορμ οφ τηε μετρις το αςςουντ φορ ιςοτροπψ, ηομογενειτψ ανδ τηε διφφερεντ τψπες οφ τηε ςπατιαλ ςυρατυρε οφ τηε ϒνιερςε. Τηις λεαδς το τηε φολλοωινγ φορμ:

ds2=dt2a(t)2(dr21kr2+r2dθ2+r2sin2dϕ2),dsuperscript𝑠2dsuperscript𝑡2𝑎superscript𝑡2dsuperscript𝑟21𝑘superscript𝑟2superscript𝑟2dsuperscript𝜃2superscript𝑟2superscript2dsuperscriptitalic-ϕ2\mathrm{d}s^{2}=\mathrm{d}t^{2}-a(t)^{2}\left(\frac{\mathrm{d}r^{2}}{1-kr^{2}}+r^{2}\mathrm{d}\theta^{2}+r^{2}\sin^{2}\mathrm{d}\phi^{2}\right), (1.8)

ωηερε t𝑡t ις προπερ τιμε, r,θ,ϕ𝑟𝜃italic-ϕr,\theta,\phi αρε τηε υςυαλ ςπηεριςαλ ςοορδινατες, a(t)𝑎𝑡a(t) ις τηε ςςαλε φαςτορ ανδ k𝑘k ις α ςονςταντ ρελατεδ το ςπατιαλ ςυρατυρε. Τηε νυμεριςαλ αλυες οφ k={1,0,1}𝑘101k=\{-1,0,1\} (ιν τηε υνιτς οφ λενγτη2superscriptλενγτη2\text{length}^{-2}) ρεφερ το αν οπεν, φλατ ανδ ςλοςεδ ςπατιαλ ςυρατυρε οφ τηε ϒνιερςε ςορρεςπονδινγλψ.

Αππλψινγ τηε ΦΛΡΩ μετρις το τηε Εινςτειν φιελδ εχυατιονς ρεςυλτς ιν τηε τωο εχυατιονς τηατ γοερν τηε εολυτιον οφ τηε ςςαλε φαςτορ a(t)𝑎𝑡a(t) ϰνοων ας τηε Φριεδμανν εχυατιονς:

H2=(a˙a)2=8πG3ρka2+Λ3,superscript𝐻2superscript˙𝑎𝑎28𝜋𝐺3𝜌𝑘superscript𝑎2Λ3H^{2}=\left(\frac{\dot{a}}{a}\right)^{2}=\frac{8\pi G}{3}\rho-\frac{k}{a^{2}}+\frac{\Lambda}{3}, (1.9)
a¨a=4πG3(ρ+3p)+Λ3,¨𝑎𝑎4𝜋𝐺3𝜌3𝑝Λ3\frac{\ddot{a}}{a}=-\frac{4\pi G}{3}(\rho+3p)+\frac{\Lambda}{3}, (1.10)

ωηερε a¨¨𝑎\ddot{a} ανδ a˙˙𝑎\dot{a} ςορρεςπονδ το τηε τιμε δεριατιες οφ τηε ςςαλε φαςτορ, ρ𝜌\rho ις τηε δενςιτψ, p𝑝p ις τηε πρεςςυρε ανδ ΛΛ\Lambda ις τηε ςοςμολογιςαλ ςονςταντ. Τηε Φριεδμανν εχυατιονς αρε προφουνδ ας τηεψ δεςςριβε τηε εξπανςιον οφ ςπαςε ανδ ρελατε ιτ το τηε ματτερ ςοντεντ. Ηενςε, αςςυμινγ τηατ τηε υνδερλψινγ δενςιτψ διςτριβυτιον ςαν βε δετερμινεδ, ονε ςαν δεδυςε τηε φυτυρε εολυτιον οφ τηε ϒνιερςε.

Τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ μοδελ ις βαςεδ ον 6 μαιν παραμετερς τηατ αρε νεεδεδ το φιτ τηε ϰεψ οβςερατιοναλ δαταςετς ςυςη ας τηε ῝ΜΒ ανιςοτροπιες, λαργε ςςαλε γαλαξψ ςλυςτερινγ ανδ τηε ρεδςηιφτ/βριγητνεςς ρελατιον φορ ςυπερνοαε. Τηεςε παραμετερς αρε τηε βαρψον δενςιτψ παραμετερ ΩBh2subscriptΩ𝐵superscript2\Omega_{B}h^{2} (ωιτη h=H0/(100kms1Mpc1)subscriptH0100kmsuperscripts1superscriptMpc1h=\mathrm{H}_{0}/\left(100\mathrm{km}\mathrm{s}^{-1}\mathrm{Mpc}^{-1}\right) ας τηε διμενςιονλεςς Ηυββλε παραμετερ), τηε δαρϰ ματτερ δενςιτψ παραμετερ Ωch2subscriptΩ𝑐superscript2\Omega_{c}h^{2}, τηε ανγυλαρ ςςαλε οφ τηε ςουνδ ηοριζον ατ τηε λαςτ ςςαττερινγ θsubscript𝜃\theta_{*}, τηε ςςαλαρ ςπεςτραλ ινδεξ nssubscript𝑛𝑠n_{s}, τηε ινιτιαλ ςυπερ-ηοριζον ςυρατυρε φλυςτυατιον αμπλιτυδε (ατ k0=0.05subscript𝑘00.05k_{0}=0.05 Μπς1superscriptΜπς1\text{Mpc}^{-1}) Assubscript𝐴𝑠A_{s} ανδ τηε ρειονιζατιον οπτιςαλ δεπτη τ𝜏\tau.

Πηψςιςαλλψ, τηε ΩBsubscriptΩ𝐵\Omega_{B} ανδ τηε ΩcsubscriptΩ𝑐\Omega_{c} παραμετερς χυαντιφψ τηε αμουντ οφ βαρψονις ανδ δαρϰ ματτερ ρελατιε το τηε ςριτιςαλ δενςιτψ. Τηε θsubscript𝜃\theta_{*} παραμετερ χυαντιφιες τηε ρατιο βετωεεν τηε ςουνδ ηοριζον (ι.ε. τηε διςτανςε ςουνδ ωαες ςουλδ ηαε τραελεδ ιν τηε τιμε βεφορε ρεςομβινατιον) ανδ τηε διςτανςε το τηε ςυρφαςε οφ λαςτ ςςαττερινγ. Τηε ςπεςτραλ ινδεξ nssubscript𝑛𝑠n_{s} χυαντιφιες τηε ςςαλε δεπενδενςε οφ τηε πριμορδιαλ φλυςτυατιονς (ωιτη ns=1subscript𝑛𝑠1n_{s}=1 ρεφερρινγ το ςςαλε ιναριαντ ςαςε). Φιναλλψ, ιν τηε ςοντεξτ οφ τηε ῝ΜΒ οβςερατιονς, τηε οπτιςαλ δεπτη το ρειονιζατιον, τ𝜏\tau, ις α υνιτλεςς χυαντιτψ ωηιςη προιδες α μεαςυρε οφ τηε λινε-οφ-ςιγητ φρεε-ελεςτρον οπαςιτψ το ῝ΜΒ ραδιατιον. Τηις ις τηε ςαςε ας Τηομςον ςςαττερινγ οφ τηε ῝ΜΒ πηοτονς βψ τηε φρεε ελεςτρονς προδυςεδ βψ ρειονιζατιον ςερες ας αν οπαςιτψ ςουρςε τηατ ςυππρεςςες τηε αμπλιτυδε οφ τηε οβςερεδ πριμορδιαλ ανιςοτροπιες.

Ταβλε 1 λιςτς τηε αλυες οφ τηε 6 ϰεψ παραμετερς αςςορδινγ το τηε ρεςεντ Πλανςϰ ρεςυλτς. Κνοωινγ τηεςε αλυες ωιτη ςυφφιςιεντ αςςυραςψ αλλοως υς το δετερμινε οτηερ παραμετερς οφ ιντερεςτ, ςυςη ας τηε Ηυββλε παραμετερ ανδ τηε δαρϰ ενεργψ δενςιτψ. Μορε γενεραλλψ, βεινγ αβλε το μεαςυρε τηεςε παραμετερς ωιτη αςςυραςψ λεαδς το τηε μοςτ δεταιλεδ πιςτυρε οφ τηε ϒνιερςε ωε ηαε ας οφ ψετ: α ςπατιαλλψ φλατ ϒνιερςε εξπανδινγ ατ αν αςςελερατεδ ρατε.

Παραμετερ: ῝ονςτραιντ:
ΩBh2subscriptΩ𝐵superscript2\Omega_{B}h^{2} 0.022330.022330.02233 ±plus-or-minus\pm 0.000150.000150.00015
Ωch2subscriptΩ𝑐superscript2\Omega_{c}h^{2} 0.11980.11980.1198 ±plus-or-minus\pm 0.00120.00120.0012
100θ100subscript𝜃100\theta_{*} 1.040891.040891.04089 ±plus-or-minus\pm 0.000310.000310.00031
ln(1010As)𝑙𝑛superscript1010subscript𝐴𝑠ln(10^{10}A_{s}) 3.0433.0433.043 ±plus-or-minus\pm 0.0140.0140.014
nssubscript𝑛𝑠n_{s} 0.96520.96520.9652 ±plus-or-minus\pm 0.00420.00420.0042
τ𝜏\tau 0.05400.05400.0540 ±plus-or-minus\pm 0.00740.00740.0074
Ταβλε 1.0: Βαςε-ΛΛ\Lambda῝ΔΜ ςοςμολογιςαλ παραμετερς φρομ Πλανςϰ 2018 ΤΤ,ΤΕ,ΕΕ + ΛοωΕ + λενςινγ ρεςυλτς [Πλανςϰ ῝ολλαβορατιον ετ αλ., 2018].

Τηε ςτανδαρδ μοδελ ις ςυςςεςςφυλ νοτ ονλψ ιν βεινγ αβλε το φιτ τηε οβςερατιοναλ δατα, βυτ αλςο ιν τερμς οφ μαϰινγ τεςταβλε πρεδιςτιονς. Ναμελψ, τηε πολαριζατιον οφ τηε ῝ΜΒ, πρεδιςτεδ βψ τηε μοδελ ηας βεεν διςςοερεδ ιν 2002 [Κοáςς ετ αλ., 2002]. Σιμιλαρλψ, τηε πρεδιςτιον ανδ δετεςτιον οφ τηε βαρψον αςουςτις οςςιλλατιονς ις ανοτηερ ρεςεντ ςυςςεςς οφ τηε μοδελ [῝ολε ετ αλ., 2005].

Δεςπιτε τηε γρεατ ςυςςεςςες οφ τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ μοδελ, α νυμβερ οφ ςηαλλενγες ρεμαιν. Σταρτινγ ωιτη τηε αλιδιτψ οφ τηε ουτλινεδ ϰεψ αςςυμπτιονς ανδ ενδινγ ωιτη τηε ρελιανςε ον τηε εξιςτενςε οφ δαρϰ ενεργψ ανδ δαρϰ ματτερ, τηε ιςςυες φαςινγ τηε ςτανδαρδ μοδελ μυςτ βε διςςυςςεδ ιν γρεατερ δεταιλ.

\theςεςτιον Τηε Στανδαρδ Μοδελ: Προβλεμς ανδ ῝ηαλλενγες

\theςυβςεςτιον Τηε ῞αλιδιτψ οφ τηε ῝οςμολογιςαλ Πρινςιπλε

Τηε ϰεψ αςςυμπτιονς οφ τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ φραμεωορϰ ηαε βεεν ςριτιςιζεδ τηορουγηλψ εερ ςινςε τηε ινςεπτιον οφ τηε ςτανδαρδ μοδελ. Ναμελψ, ιτ ις ςλεαρ τηατ τηε ςοςμολογιςαλ πρινςιπλε, ι.ε. τηε ηομογενειτψ ανδ ιςοτροπψ οφ τηε ςτρυςτυρε ιν τηε ϒνιερςε, δοες νοτ ηολδ ον ςομε ςςαλες (ε.γ. τηε Λοςαλ Γρουπ ωιτη ιτς ςομπλεξ ςτρυςτυρε ις φαρ φρομ βεινγ ηομογενεους ανδ ιςοτροπις). Μυλτιπλε οβςερατιοναλ τεςτς ηαε βεεν περφορμεδ το τεςτ τηε ςοςμολογιςαλ πρινςιπλε, γενεραλλψ ςονφιρμινγ ιτ ον λαργε ςςαλες [Λαηα, 2001, Βενγαλψ ετ αλ., 2019]. Ηοωεερ, ον ςμαλλερ ςςαλες μυλτιπλε χυεςτιονς ρεμαιν, ςυςη ας ωηατ εφφεςτς δο λοςαλ δειατιονς φρομ ιςοτροπψ ανδ ηομογενειτψ ηαε ον ουρ μεαςυρεμεντς οφ τηε αςςελερατινγ εξπανςιον οφ τηε ϒνιερςε. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, διφφερεντ μοδελς οφ ινηομογενεους ςοςμολογψ αργυε τηατ ινηομογενειτιες ον διφφερεντ ςςαλες αφφεςτ τηε λοςαλ γραιτατιοναλ φορςες λεαδινγ το ςϰεωεδ μεαςυρεμεντς οφ τηε εξπανςιον οφ τηε ϒνιερςε. Ηοωεερ, τηεςε μοδελς αλςο ςυφφερ φρομ αριους ιςςυες (ςεε Βολεϑϰο ανδ Κορζψν́ςϰι [2017] φορ αν οεριεω).

\theςυβςεςτιον Τηε ῞αλιδιτψ οφ ΓΡ ον Διφφερεντ Σςαλες

Τηε ςεςονδ ϰεψ αςςυμπτιον οφ τηε ςτανδαρδ μοδελ, ι.ε. ΓΡ βεινγ αλιδ ον αλλ ςςαλες, ςαν βε ςηαλλενγεδ ας ωελλ. Φιρςτλψ, ιτ ις ϰνοων τηατ τηε τηεορψ ις ινςομπλετε ιν τερμς οφ νοτ βεινγ αβλε το δεςςριβε ςψςτεμς ωηερε χυαντυμ εφφεςτς ηαε το βε φυλλψ ταϰεν ιντο αςςουντ. Τηις ιμπλιες τηατ τηε ερψ εαρλψ ϒνιερςε αλονγ ωιτη ςομε αςτροπηψςιςαλ ςψςτεμς, ςυςη ας βλαςϰ ηολες, ςαννοτ βε φυλλψ δεςςριβεδ βψ τηε τηεορψ. Τηις τουςηες α μορε φυνδαμενταλ προβλεμ ιν τηεορετιςαλ πηψςιςς οφ νοτ βεινγ αβλε το ρεςονςιλε ΓΡ ωιτη χυαντυμ φιελδ τηεορψ. ΓΡ ις τηουγητ το βε αν εφφεςτιε τηεορψ ονλψ αλιδ υπ το αρουνδ τηε Πλανςϰ ςςαλε. Τηις ηας λεδ το α ςεαρςη φορ α ςομπλετε χυαντυμ γραιτψ τηεορψ ρεςυλτινγ ιν μυλτιπλε προμινεντ αππροαςηες, ςυςη ας ςτρινγ τηεορψ, τηε τηεορψ οφ λοοπ χυαντυμ γραιτψ ανδ α πλετηορα οφ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς [Μυϰηι, 2011, Αγυλλο ανδ Σινγη, 2016].

Ιν α μορε οβςερατιοναλ ςοντεξτ, τηε αςςυμπτιον οφ τηε αλιδιτψ οφ ΓΡ ηας βεεν τεςτεδ εξχυιςιτελψ, βυτ ονλψ ον ςερταιν ςςαλες. Φιγυρε 1 ςυμμαριζες τηε ςυρρεντ ςτατε οφ τεςτς οφ γραιτψ ον αριους ςςαλες, ωιτη ςυρατυρε ανδ ποτεντιαλ ρεφερρινγ το ξ=GM/c2r3𝜉𝐺𝑀superscript𝑐2superscript𝑟3\xi=GM/c^{2}r^{3} ανδ ε=GM/c2r𝜀𝐺𝑀superscript𝑐2𝑟\varepsilon=GM/c^{2}r (φορ α ςπηεριςαλ οβϑεςτ οφ μαςς M𝑀M ανδ ραδιυς r𝑟r) ςορρεςπονδινγλψ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.0: Τηε οβςερατιοναλ παραμετερ ςπαςε οφ γραιτψ τεςτς φρομ Βαϰερ ετ αλ. [2015]. Τηε μεανινγ οφ τηε ϰεψ αββρειατιονς ις ας φολλοως: ΠΠΝ = Παραμετεριζεδ Ποςτ-Νεωτονιαν ρεγιον, Ιν. Σχ. = λαβορατορψ τεςτς οφ τηε ινερςε ςχυαρε λαω οφ γραιτψ, Ατομ = ατομ ιντερφερομετρψ εξπεριμεντς, ΕΗΤ = τηε Εεντ Ηοριζον Τελεςςοπε, Φαςιλιτψ = α φυτυριςτις λαργε ραδιο τελεςςοπε ςυςη ας τηε Σχυαρε Κιλομετρε Αρραψ, ΔΕΤΦ4 = α ηψποτηετιςαλ ᾽ςταγε 4᾽ εξπεριμεντ αςςορδινγ το τηε ςλαςςιφιςατιον ςςηεμε οφ τηε Δαρϰ Ενεργψ Ταςϰ Φορςε. Τηε οτηερ αββρειατιονς ςορρεςπονδ το οβςερατιοναλ μιςςιον ναμες ορ ςπεςιφις οβϑεςτς.

Α ϰεψ ταϰεαωαψ φρομ φιγυρε 1 ις τηατ εεν τηουγη μοδερν οβςερατιοναλ μιςςιονς ηαε εξπλορεδ α ωιδε αριετψ οφ ςςαλες, τηερε ις ςτιλλ α λαργε ςεςτιον οφ τηε παραμετερ ςπαςε τηατ ρεμαινς υνεξπλορεδ. Σπεςιφιςαλλψ, γραιτψ ις ωελλ-τεςτεδ ιν τηε ςολαρ ςψςτεμ ανδ βιναρψ πυλςαρς, ηοωεερ τηε λοω ςυρατυρε ρεγιμε ρεμαινς το βε εξπλορεδ ανδ ις οφ ςπεςιαλ ιντερεςτ φορ υνδερςτανδινγ αριους ρελεαντ πηενομενα ςυςη ας τηατ αςςοςιατεδ το δαρϰ ματτερ. Σιμιλαρλψ, τεςτς οφ γραιτψ ιν τηε ςτρονγ ςυρατυρε ρεγιμε ςουλδ ιμπροε ουρ υνδερςτανδινγ οφ ςψςτεμς ωηερε βοτη γραιτατιοναλ ανδ χυαντυμ εφφεςτς αρε ιμπορταντ (ε.γ. βλαςϰ ηολες). Οεραλλ, τεςτινγ γραιτψ ιν λοω ανδ ηιγη ςυρατυρε ρεγιμες ωιλλ λιϰελψ προιδε α φυλλερ υνδερςτανδινγ οφ ηοω γραιτψ ωορϰς, ωηιςη ιν τυρν ωιλλ ιμπροε ουρ υνδερςτανδινγ οφ ςοςμολογψ ανδ αςτροπηψςιςς ον αλλ ςςαλες.

\theςυβςεςτιον Ιςςυες Ρελατεδ το Δαρϰ Ματτερ

Τηε τηιρδ βαςε αςςυμπτιον τηατ τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ μοδελ ις βαςεδ ον ις ρελατεδ το τηε εξιςτενςε οφ δαρϰ ματτερ. Ηιςτοριςαλλψ ςομε φορμ οφ δαρϰ ματτερ ωας ηψποτηεςιζεδ το εξιςτ ιν ορδερ το εξπλαιν τηε ροτατιον ςυρες οφ γαλαξιες. Μοςτ ρεςεντ οβςερατιοναλ ειδενςε ινδιςατες τηατ δαρϰ ματτερ ις ςρυςιαλ φορ εξπλαινινγ τηε φορματιον ανδ εολυτιον οφ γαλαξψ ςλυςτερς ανδ λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε ας ωελλ [Φρεεςε, 2017]. Οτηερ ϰεψ ειδενςε ςομες φρομ ωεαϰ λενςινγ ςυρεψς, ῝ΜΒ ανιςοτροπιες ανδ βαρψον αςουςτις οςςιλλατιονς [Ροος, 2010]. Φιγυρε 1 ςηοως τηε ςομβινεδ ςονςτραιντς ον ΩΛsubscriptΩΛ\Omega_{\Lambda} ανδ ΩmsubscriptΩ𝑚\Omega_{m} ςομινγ φρομ τηε ωεαϰ λενςινγ, λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε, ςυπερνοαε ανδ βαρψον αςουςτις οςςιλλατιον δατα. Τηεςε ρεςυλτς ςλεαρλψ ιλλυςτρατε α νεεδ φορ ςομε φορμ οφ δαρϰ ενεργψ ανδ νον-βαρψονις ματτερ το εξπλαιν τηε ςυρρεντλψ ααιλαβλε οβςερατιοναλ δατα.

Δεςπιτε τηε γρεατ ςυςςεςς οφ τηε ςολδ δαρϰ ματτερ παραδιγμ, ςερταιν χυεςτιονς ρεμαιν υνανςωερεδ. Τηις ις εςπεςιαλλψ ςλεαρ ιν τηε ςοντεξτ οφ γαλαξψ φορματιον ωηερε α νυμβερ οφ ςηαλλενγες το τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ μοδελ ηαε εμεργεδ ιν ρεςεντ ψεαρς. Τηεςε ινςλυδε τηε μιςςινγ ςατελλιτες προβλεμ, ωηιςη ινδιςατες α μιςματςη βετωεεν τηε οβςερεδ δωαρφ γαλαξψ νυμβερς ανδ τηε ςορρεςπονδινγ πρεδιςτιον φρομ νυμεριςαλ ςιμυλατιονς. Σιμιλαρλψ, τηε ςυςπ/ςορε προβλεμ ινδιςατες α μιςματςη βετωεεν τηε πρεδιςτεδ ανδ οβςερεδ ςυςπινεςς ανδ δενςιτψ οφ τηε δαρϰ ματτερ δομινατεδ γαλαξιες. Ανοτηερ ινςονςιςτενςψ ςομες ιν τηε φορμ οφ τηε τοο βιγ το φαιλ προβλεμ, ωηιςη ςτατες τηατ τηε οβςερεδ ςατελλιτες ιν τηε Μιλϰψ Ωαψ αρε νοτ μαςςιε ενουγη το βε ςονςιςτεντ ωιτη τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ πρεδιςτιονς [Βυλλοςϰ ανδ Βοψλαν-Κολςηιν, 2017]. Τηεςε ιςςυες ςαν βε ιεωεδ ιν α ωιδερ ςοντεξτ οφ ρεςονςιλινγ τηεορετιςαλ πρεδιςτιονς ωιτη τηε ςοςμολογιςαλ ςιμυλατιονς ανδ οβςερατιοναλ δατα. Ινςονςιςτενςιες ςουλδ οριγινατε δυε το τηε λαςϰ οφ υνδερςτανδινγ οφ τηε γαλαξψ φορματιον προςεςςες, διφφιςυλτψ οφ βυιλδινγ ρεαλιςτις ςιμυλατιονς οφ ςυςη προςεςςες ορ α λαςϰ οφ υνδερςτανδινγ οφ τηε φυνδαμενταλ νατυρε οφ δαρϰ ματτερ.

Refer to caption

Φιγυρε 1.0: Ρεςεντ ςοςμολογιςαλ ςονςτραιντς φρομ τηε ΔΕΣ ςυρεψ. Λεφτ: ςονςτραιντς ον τηε πρεςεντ-δαψ δαρϰ ενεργψ δενςιτψ ΩΛsubscriptΩΛ\Omega_{\Lambda} ανδ ματτερ δενςιτψ ΩmsubscriptΩ𝑚\Omega_{m}. Βλαςϰ ςοντουρς ςορρεςπονδ το ΔΕΣ δατα αλονε (ινςλυδινγ ινφορματιον φρομ ωεαϰ λενςινγ, λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε, τψπε Ια ςυπερνοαε ανδ ΒΑΟ δατα)· γρεεν ςοντουρς ςορρεςπονδ το βεςτ ααιλαβλε ςονςτραιντς φρομ εξτερναλ δατα· ορανγε ςοντουρς ςορρεςπονδ το ΔΕΣ ςυπερνοαε ςονςτραιντς αλονε. Ριγητ: εχυιαλεντ ςονςτραιντς ον τηε δαρϰ ενεργψ εχυατιον οφ ςτατε w𝑤w ανδ ματτερ δενςιτψ ΩmsubscriptΩ𝑚\Omega_{m}. Τηε δαςηεδ βλυε ςοντουρς ςηοω τηε λοω ρεδςηιφτ ςυπερνοαε ςονςτραιντς. Τηε ςοντουρς ιν βοτη πλοτς ςορρεςπονδ το 68% ανδ 95% ςονφιδενςε λιμιτς. Εξτερναλ δατα ςπεςιφιςαλλψ ρεφερς το Πλανςϰ, Παντηεον ανδ ΒΟΣΣ ΔΡ12 δαταςετς [Αββοττ ετ αλ., 2019]. Νοτε τηατ τηε ςιγνιφιςαντ τενςιον βετωεεν τηε ΔΕΣ ανδ τηε εξτερναλ δατα ις ρελατεδ το τηε ϰνοων τενςιον ιν τηε μεαςυρεμεντς οφ τηε S8subscript𝑆8S_{8} παραμετερ ιν ΔΕΣ ανδ τηε Πλανςϰ τομογραπηις ωεαϰ λενςινγ δατα ας διςςυςςεδ ιν Θουδαϰι ετ αλ. [2020].

\theςυβςεςτιον Ιςςυες Ρελατεδ το Δαρϰ Ενεργψ

Ανοτηερ ϰεψ ςηαλλενγε τηατ τηε ςτανδαρδ μοδελ οφ ςοςμολογψ ις φαςινγ ατ τηε μομεντ ις εξπλαινινγ τηε νατυρε οφ δαρϰ ενεργψ. Ας ιλλυςτρατεδ βψ φιγυρε 1, ΩΛsubscriptΩΛ\Omega_{\Lambda} δομινατες τηε τοταλ ενεργψ βυδγετ οφ τηε ϒνιερςε. Σομε φορμ οφ δαρϰ ενεργψ ις ρεχυιρεδ το αςςουντ φορ τηε αςςελερατεδ εξπανςιον οφ τηε ϒνιερςε. Τηε ενεργψ ςςαλε φορ τηε ςοςμολογιςαλ ςονςταντ δεδυςεδ φρομ τηε ααιλαβλε οβςερατιοναλ δατα ις οφ τηε ορδερ οφ: ρΛΛ/8πG(103\rho_{\Lambda}\equiv\Lambda/8\pi G\approx(10^{-3} eV)4\mathrm{eV})^{4} [Κοψαμα, 2016]. Ηοωεερ, αργυμεντς ιν χυαντυμ φιελδ τηεορψ ανδ ςεμι-ςλαςςιςαλ γραιτψ ςυγγεςτ εξιςτενςε οφ αςυυμ ενεργψ Tμνvacρvacgμνsubscriptsuperscript𝑇vac𝜇𝜈subscript𝜌vacsubscript𝑔𝜇𝜈T^{\rm vac}_{\mu\nu}\equiv-\rho_{\rm vac}g_{\mu\nu}, ωηιςη ςηουλδ ςοντριβυτε το τηε τοταλ ενεργψ βυδγετ οφ τηε ϒνιερςε. ῝αλςυλατιονς ιν χυαντυμ φιελδ τηεορψ ςυγγεςτ |ρvac|2×108subscript𝜌vac2superscript108\left|\rho_{\mathrm{vac}}\right|\approx 2\times 10^{8} GeV4superscriptGeV4\mathrm{GeV}^{4}, ωηιςη ις α ηυγε αλυε ςομπαραβλε το 2×1011ρνυςλ 2superscript1011subscript𝜌νυςλ 2\times 10^{11}\rho_{\text{nucl }}, ωηερε ρνυςλ subscript𝜌νυςλ \rho_{\text{nucl }} ις τηε δενςιτψ οφ ατομις νυςλει [Ωεινβεργ, 1989]. Συςη α μαϑορ ςοντριβυτιον το τηε τοταλ ενεργψ βυδγετ ις ςλεαρλψ νοτ οβςερεδ ιν τηε ααιλαβλε δατα, ωηιςη λεαδς το τηε ολδ ςοςμολογιςαλ ςονςταντ προβλεμ (ωηψ δοεςν´τ τηε αςυυμ ενεργψ γραιτατε ας εξπεςτεδ;). Ιν αδδιτιον, α ρελατεδ προβλεμ αριςες ωηεν τρψινγ το εξπλαιν τηε οβςερεδ αςςελερατινγ εξπανςιον οφ τηε ϒνιερςε. Ναμελψ, εξτρεμε φινε τυνινγ ις ρεχυιρεδ βετωεεν τηε αλυε οφ τηε ςοςμολογιςαλ ςονςταντ ανδ τηε πρεδιςτεδ αςυυμ ενεργψ ιν ορδερ το εξπλαιν τηε οβςερεδ ςοςμολογιςαλ εξπανςιον. Τηις ις ρεφερρεδ το ας τηε νεω ςοςμολογιςαλ ςονςταντ προβλεμ.

Οτηερ ςονυνδρυμς ινςλυδε τηε ωηψ νοω; προβλεμ, ας ιν ωηψ ις τηε ςυρρεντ αςυυμ ενεργψ δενςιτψ οφ ςιμιλαρ μαγνιτυδε το τηε ματτερ ενεργψ δενςιτψ ατ τηις παρτιςυλαρ ςοςμις εποςη [Λομβριςερ, 2019]; Τηεςε ιςςυες ηαε βεεν ςτυδιεδ εξτενςιελψ ανδ αριους ποςςιβλε ςολυτιονς ηαε βεεν προποςεδ ιν τηε ςοντεξτ οφ διφφερεντ μοδελς οφ δαρϰ ενεργψ ανδ μοδιφιεδ γραιτψ (ε.γ. ςεε Λι ετ αλ. [2011]).

\theςυβςεςτιον Τενςιονς ιν τηε ῝οςμολογιςαλ Παραμετερς

Ανοτηερ ϰεψ ςοντεμποραρψ ςηαλλενγε το τηε ςτανδαρδ μοδελ ις τηε εξιςτενςε οφ τηε αριους τενςιονς βετωεεν τηε διφφερεντ οβςεραβλες. Α πριμε εξαμπλε οφ τηις ις τηε τενςιον βετωεεν τηε εαρλψ ανδ λατε ϒνιερςε μεαςυρεμεντς φορ τηε εξπανςιον ρατε παραμετερ H0subscript𝐻0H_{0}. Ιν μορε δεταιλ, τηε λοςαλ μεαςυρεμεντς οφ H0subscript𝐻0H_{0} υςινγ τηε διςτανςε λαδδερ ινδιςατε α ςιγνιφιςαντλψ ηιγηερ αλυε ωηεν ςομπαρεδ το τηε Πλανςϰ ῝ΜΒ μεαςυρεμεντς (ατ αρουνδ 3.5-σ𝜎\sigma λεελ) [Ριεςς ετ αλ., 2018]. Συςη α τενςιον ςουλδ ινδιςατε αριους ςψςτεματις προβλεμς βοτη ωιτη τηε εαρλψ ανδ τηε λατε ϒνιερςε μεαςυρεμεντς ορ, αλτερνατιελψ, ιτ ςουλδ ινδιςατε νεω πηψςιςς. Φιγυρε 1 ςυμμαριζες ςομε οφ τηε ρεςεντ μεαςυρεμεντς οφ H0subscript𝐻0H_{0}. ῞αριους ωαψς οφ ρελιεινγ τηε τενςιον ηαε βεεν προποςεδ, ςυςη ας ινδεπενδεντ ωαψς οφ μεαςυρινγ H0subscript𝐻0H_{0} τηρουγη γραιτατιοναλ ωαε μεαςυρεμεντς ορ τηρουγη τηε ςαλιβρατιον οφ τηε τιπ οφ τηε ρεδ γιαντ βρανςη [Αββοττ ετ αλ., 2017, Φρεεδμαν ετ αλ., 2019]. Τηεςε μεαςυρεμεντς ρελιεε τηε τενςιον το ςομε εξτεντ, ηοωεερ μορε αςςυρατε οβςερατιοναλ δατα μιγητ βε νεεδεδ το φυλλψ αςςουντ φορ τηε διςςρεπανςψ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.0: Μεαςυρεδ H0subscript𝐻0H_{0} αλυε ας α φυνςτιον οφ τιμε φρομ Εζχυιαγα ανδ Ζυμαλαςάρρεγυι [2017]. Τηε βλυε ςοντουρ ινδιςατες τηε λοςαλ μεαςυρεμεντς ωιτη ςαλιβρατιον βαςεδ ον ῝επηειδς. Τηε ρεδ ςοντουρ ςηοως τηε ῝ΜΒ μεαςυρεμεντς δονε υνδερ τηε αςςυμπτιον οφ ΛΛ\Lambda῝ΔΜ. Τηε γρεεν ρεςυλτς ςορρεςπονδ το τηε μοςτ ρεςεντ διρεςτ μεαςυρεμεντς οφ H0subscript𝐻0H_{0} ωιτη ςτανδαρδ ςιρενς. Τηε φορεςαςτ ερρορς ρεφερ το ῝ΜΒ ςταγε Ι῞ εξπεριμεντς [Αβαζαϑιαν ετ αλ., 2016], ςτανδαρδ ςιρενς [Νιςςανϰε ετ αλ., 2013] ανδ τηε διςτανςε λαδδερ ωιτη φυλλ ΓΑΙΑ ανδ ΗΣΤ [῝αςερτανο ετ αλ., 2016, Ριεςς ετ αλ., 2016]. Τηε ερρορ βαρς ςηοω τηε 1-σ𝜎\sigma ερρορ.

Ανοτηερ εξαμπλε οφ α τενςιον βετωεεν τηε διφφερεντ τψπες οφ ςοςμολογιςαλ μεαςυρεμεντς ις τηε S8subscript𝑆8S_{8} τενςιον, ωηερε S8=σ8Ωm/0.3subscript𝑆8subscript𝜎8subscriptΩm0.3S_{8}=\sigma_{8}\sqrt{\Omega_{\mathrm{m}}/0.3}. Τηε σ8subscript𝜎8\sigma_{8} παραμετερ ηερε ρεφερς το τηε αμπλιτυδε οφ τηε λινεαρ ποωερ ςπεςτρυμ ον τηε ςςαλε οφ 8 h1superscript1h^{-1} Μπς. Ιτ ις ονε οφ τηε ϰεψ ςοςμολογιςαλ παραμετερς δυε το βεινγ ρελατεδ το τηε γροωτη οφ τηε φλυςτυατιονς ιν τηε εαρλψ ϒνιερςε. Ας δεςςριβεδ ιν Θουδαϰι ετ αλ. [2020], τηερε ις α 2.52.52.5-σ𝜎\sigma τενςιον βετωεεν τηε ςομβινεδ Κιλο Δεγρεε Συρεψ (Κ῞450), ΔΕΣ-Ψ1 ανδ τηε Πλανςϰ ωεαϰ λενςινγ μεαςυρεμεντς οφ τηε S8subscript𝑆8S_{8} παραμετερ. Τηις τενςιον ις αλςο λιϰελψ ονε οφ τηε ϰεψ ρεαςονς βεηινδ τηε ςιγνιφιςαντ διφφερενςε ιν τηε ςοςμολογιςαλ παραμετερ ςονςτραιντς οβςερεδ ιν φιγυρε 1. Ας ις τηε ςαςε ωιτη τηε H0subscript𝐻0H_{0} τενςιον, ιτ ις νοτ εξαςτλψ ςλεαρ ωηατ ις τηε ροοτ ςαυςε φορ ςυςη α διεργενςε οφ μεαςυρεμεντς. Ας ιλλυςτρατεδ βψ τηε ρεςυλτς ιν Θουδαϰι ετ αλ. [2020], τηε ΔΕΣ μεαςυρεμεντς ρεδυςε βυτ δο νοτ ςολε τηε τενςιον οβςερεδ βετωεεν τηε Κ῞450 ανδ τηε Πλανςϰ δαταςετς. Δατα φρομ τηε ςυρεψς ιν τηε υπςομινγ δεςαδε ωιλλ λιϰελψ γιε αδδιτιοναλ ςλυες αβουτ τηε νατυρε οφ τηε S8subscript𝑆8S_{8} ανδ οτηερ ρελατεδ τενςιονς.

Τηε ουτλινεδ προβλεμς ινδιςατε τηατ δεςπιτε τηε γρεατ ςυςςεςς οφ τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ μοδελ μανψ ιςςυες ρεμαιν. Ιτ ις ποςςιβλε τηατ τηεςε ιςςυες ςουλδ βε ρεςολεδ ρατηερ νατυραλλψ ωιτη ηιγη χυαλιτψ οβςερατιοναλ δατα φρομ τηε υπςομινγ ςυρεψς αλονγ ωιτη μορε ρεαλιςτις ςιμυλατιονς ανδ α βεττερ υνδερςτανδινγ οφ τηε προπερτιες οφ δαρϰ ματτερ ανδ δαρϰ ενεργψ. Ηοωεερ, ιτ ςουλδ αλςο ινδιςατε α νεεδ φορ νεω πηψςιςς. Ιν ειτηερ ςαςε, αλλ τηε διςςυςςεδ πηενομενα αρε ιντιματελψ ρελατεδ το ουρ υνδερςτανδινγ οφ ηοω γραιτψ ωορϰς ον διφφερεντ ςςαλες. Σταρτινγ ωιτη τηε ιντριςαςιες οφ γαλαξψ φορματιον ανδ ενδινγ ωιτη τηε ιςςυες ρελατεδ το τηε αςςελερατεδ εξπανςιον, α βεττερ υνδερςτανδινγ οφ γραιτψ ςουλδ ηελπ ρεςολε ςομε οφ τηε ϰεψ ιςςυες ουτλινεδ αβοε. Βεςαυςε οφ τηις, μοδιφψινγ ΓΡ ηας βεεν προποςεδ ας α ποςςιβλε ςολυτιον το τηε μανψ ςονυνδρυμς φαςινγ τηε ςτανδαρδ μοδελ οφ ςοςμολογψ.

\theςεςτιον Μοδιφιεδ Γραιτψ: Τεςτς ανδ ῝υρρεντ Δεελοπμεντς

Τηε μοτιατιονς φορ μοδιφψινγ ΓΡ αρε γενεραλλψ τριφολδ: αςςουντινγ φορ τηε αςςελερατεδ εξπανςιον οφ τηε ϒνιερςε, εξπλαινινγ τηε νατυρε οφ τηε μιςςινγ μαςς ον ςοςμολογιςαλ ςςαλες ανδ γιινγ α δεεπερ υνδερςτανδινγ οφ ηοω γραιτψ ρελατες το χυαντυμ φιελδ τηεορψ. Τηεςε αρε αλλ γοαλς οφ ϰεψ ιμπορτανςε ανδ μαϰινγ ςιγνιφιςαντ προγρεςς ιν ανψ οφ τηεςε διρεςτιονς ςουλδ αςςουντ φορ τηε αριους ςηορτςομινγς οφ τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ μοδελ. Φορ τηεςε ρεαςονς, α αςτ φαμιλψ οφ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς ηας βεεν δεελοπεδ.

Ονε ρατηερ νατυραλ ωαψ οφ ςλαςςιφψινγ μοδιφιςατιονς το ΓΡ ςαν βε δεφινεδ ιν τηε ςοντεξτ οφ Λοελοςϰ´ς τηεορεμ. Λοελοςϰ´ς τηεορεμ ςτατες τηε φολλοωινγ: ιν 4-Δ τηε ονλψ διεργενςε-φρεε ςψμμετρις ρανϰ-2 τενςορ ςονςτρυςτεδ φρομ ονλψ τηε μετρις gμνsubscript𝑔𝜇𝜈g_{\mu\nu} ανδ ιτς δεριατιες υπ το ςεςονδ ορδερ, ανδ πρεςερινγ διφφεομορπηιςμ ιναριανςε, ις τηε Εινςτειν τενςορ ωιτη α ςοςμολογιςαλ ςονςταντ τερμ. Ιν ςλιγητλψ ςιμπλερ ωορδς, Εινςτειν φιελδ εχυατιονς αρε υνιχυε εχυατιονς οφ μοτιον φορ α ςινγλε μετρις δεριαβλε φρομ α ςοαριαντ αςτιον ιν 4-Δ [Βερτι ετ αλ., 2015, Λι ανδ Κοψαμα, 2019α]. Τηις τηεορεμ ις προφουνδ ας ιτ ςηοως τηατ ΓΡ ιν τηις ςοντεξτ ις τηε ςιμπλεςτ τηεορψ οφ γραιτψ ωιτη τηε ουτλινεδ προπερτιες. Ηενςε, ιφ ονε ωας το μοδιφψ ΓΡ, ςομε οφ τηε ουτλινεδ ςονδιτιονς ωουλδ νεςεςςαριλψ ηαε το βε βροϰεν. Ιν φαςτ, Λοελοςϰ´ς τηεορεμ γιες α ρεςιπε ον ηοω το γενερατε μοδιφιεδ γραιτψ τηεοριες: α μοδιφιςατιον οφ γραιτψ ωιλλ ηαε ονε (ορ μυλτιπλε) οφ τηε φολλοωινγ φεατυρες:

  1. i)

    Εξτρα δεγρεες οφ φρεεδομ. Τηις ρεφερς το εξτρα ςςαλαρ, εςτορ ανδ τενςορ φιελδς ιντροδυςεδ το τηε αςτιον. Τηις ςλαςς οφ μοδελς ινςλυδες τηε Ηορνδεςϰι τηεορψ, ωηιςη ις τηε μοςτ γενεραλ ςςαλαρ-τενςορ τηεορψ ιν 4 διμενςιονς λεαδινγ το ςεςονδ ορδερ εχυατιονς οφ μοτιον [Ηορνδεςϰι, 1974]. Ηορνδεςϰι τηεορψ ινςλυδες μανψ φαμιλιαρ τηεοριες ςυςη ας Βρανς-Διςϰε γραιτψ, ςηαμελεον γραιτψ ανδ χυιντεςςενςε. Τηις ςλαςς αλςο ςονταινς μοδελς ςυςη ας μαςςιε γραιτψ ανδ βι-γραιτψ [Κεννα-Αλλιςον ετ αλ., 2019α, β].

  2. ii)

    Λορεντζ ῞ιολατιονς. Τηεςε μοδελς βρεαϰ τηε Λορεντζ ιναριανςε. Εξαμπλες μοδελς ινςλυδε Ηορ̌αα γραιτψ, Εινςτειν-Αετηερ τηεορψ ανδ ν-ΔΒΙ γραιτψ [Βλας ανδ Λιμ, 2014].

  3. iii)

    Ηιγηερ ςπαςετιμε διμενςιοναλιτψ. Εαρλψ μοδελς ινςλυδινγ εξτρα ςπαςετιμε διμενςιονς, ςυςη ας τηε Καλυζα-Κλειν τηεορψ, ηαε ινςπιρεδ α νυμβερ οφ ςοντεμποραρψ μοδελς ςυςη ας ςτρινγ τηεορψ. Οτηερ προμινεντ μοδελς ιν τηις ςλαςς ινςλυδε βρανεωορλδ μοδελς [Μααρτενς ανδ Κοψαμα, 2010].

  4. iv)

    Νον-λοςαλιτψ. Νον-λοςαλ μοδελς ςονταιν τερμς οφ τηε φορμ οφ Rf(1R)𝑅𝑓superscript1𝑅Rf(\Box^{-1}R) ορ m2R2Rsuperscript𝑚2𝑅superscript2𝑅m^{2}R\Box^{-2}R ιν τηε Εινςτειν-Ηιλβερτ αςτιον. Μορε γενεραλλψ, αριους ςτρινγ-ινςπιρεδ νον-λοςαλ μοδελς ηαε γαινεδ ποπυλαριτψ ιν ρεςεντ ψεαρς. Συςη μοδελς ηαε βεεν υςεδ ιν τηε ςοντεξτ οφ δαρϰ ενεργψ, ινφλατιον ανδ βουνςινγ ςοςμολογψ ςςεναριος [Κοςηελε, 2011].

  5. v)

    Ηιγηερ δεριατιες. Τηεςε μοδελς ιντροδυςε ηιγηερ δεγρεε δεριατιες το τηε αςτιον. Συςη τηεοριες αρε διφφιςυλτ το ςονςτρυςτ ας ηιγηερ δεριατιες ςαν λεαδ το Οςτρογραδςϰψ ινςταβιλιτψ. Ηοωεερ, τηερε αρε ωαψς το αοιδ ςυςη ινςταβιλιτιες, ας ςηοων ιν βεψονδ Ηορνδεςϰι μοδελς [Λανγλοις ανδ Νουι, 2016].

Φιγυρε 1 ςηοως ςομε οφ τηε μορε ποπυλαρ μοδελς ςλαςςιφιεδ αςςορδινγ το Λοελοςϰ´ς τηεορεμ. Ιτ ις ιμπορταντ το νοτε τηατ τηερε αρε μανψ μοδελς τηατ δο νοτ εαςιλψ φιτ ιντο ςυςη ςλαςςιφιςατιον. Α πριμε εξαμπλε οφ τηις ιν τηε ςοντεξτ οφ τηις τηεςις ρεφερς το αριους εμεργεντ/εντροπις γραιτψ μοδελς. Εμεργεντ γραιτψ ςαν ρεφερ το α ωιδε ςλαςς οφ νοτ νεςεςςαριλψ ρελατεδ τηεοριες τηατ δεςςριβε γραιτψ ας αν εμεργεντ πηενομενον. Συςη τηεοριες ςομβινε ιδεας φρομ βλαςϰ ηολε τηερμοδψναμιςς ανδ ςονδενςεδ ματτερ πηψςιςς ιν ορδερ το εξπλορε τηε ποςςιβλε εμεργενςε οφ γραιτψ ωιτη πριμε εξαμπλες βεινγ αππροαςηες δεςςριβεδ ιν Παδμαναβηαν [2015] ανδ ῞ερλινδε [2017].

Refer to caption
Φιγυρε 1.0: Α ςλαςςιφιςατιον οφ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς βαςεδ ον Λοελοςϰ´ς τηεορεμ [Βερτι ετ αλ., 2015]. Τηε αββρειατιονς ρεφερ το τηε ωεαϰ ανδ τηε ςτρονγ εχυιαλενςε πρινςιπλες (ΩΕΠ ανδ ΣΕΠ) ανδ το διφφεομορπηιςμ ιναριανςε.

Τηε μεντιονεδ μοδελς ςαν γιε ινςιγητ ιντο τηε αριους ςονυνδρυμς οφ τηε ςτανδαρδ μοδελ. Ιν παρτιςυλαρ, τηε μεντιονεδ ςλαςςες οφ μοδελς ςαν εξπλαιν τηε αςςελερατινγ εξπανςιον ωιτη αριους δεγρεες οφ ςυςςεςς. Ορ, αδδιτιοναλλψ, ςομε οφ τηε μοδελς ςαν γιε ινςιγητς ιντο τηε προβλεμ οφ δαρϰ ματτερ ανδ ςηινε λιγητ ον τηε αριους ινςομπατιβιλιτιες βετωεεν ΓΡ ανδ χυαντυμ πηψςιςς. Ηοωεερ, ας οφ ψετ, τηερε ις νο ςινγλε φραμεωορϰ τηατ φυλλψ αςςουντς φορ τηε εφφεςτς αςςοςιατεδ ωιτη δαρϰ ενεργψ ανδ δαρϰ ματτερ ωηιλε αλςο φιττινγ αλλ τηε ϰεψ οβςερατιοναλ δαταςετς. Οβςερατιοναλ ςονςτραιντς, ιν παρτιςυλαρ, πλαψ α ςρυςιαλ ρολε ιν εξπλορινγ τηε ςπαςε οφ τηε αλλοωεδ τηεοριες. Τηερε ις α πλετηορα οφ αςτροπηψςιςαλ ανδ ςοςμολογιςαλ τεςτς ον ςςαλες ρανγινγ φρομ λαβορατορψ ανδ ιντερφερομετρψ τεςτς αλλ τηε ωαψ το λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε τεςτς οφ μοδιφιεδ γραιτψ. Ηερε ωε ωιλλ ρειεω τηε μαιν τψπες οφ οβςερατιοναλ ανδ εξπεριμενταλ τεςτς ιν α ρουγη ορδερ οφ ςςαλε. Α δεεπερ διςςυςςιον οφ τηε ςλυςτερ ςςαλε τεςτς ωιλλ βε γιεν ιν ςηαπτερς 1 ανδ 1.

\theςυβςεςτιον Λαβορατορψ Τεςτς

Λαβορατορψ τεςτς αιμ το δετεςτ φιφτη φορςε εφφεςτς ον τηε ςμαλλεςτ ςςαλες αςςεςςιβλε βψ τηε ςυρρεντλψ ααιλαβλε ινςτρυμεντς (μ𝜇\muμ ανδ λαργερ). Α ϰεψ ςηαλλενγε φορ τηεςε τψπες οφ εξπεριμεντς ις ρεδυςινγ τηε Νεωτονιαν φορςε εφφεςτς φρομ τηε ενιρονμεντ. Τηις ςαν βε δονε βψ υςινγ αςυυμ ςηαμβερς ανδ οπτιμιζινγ τηε γεομετρψ οφ τηε εξπεριμεντ (ι.ε. τηε γεομετρψ οφ τηε μαςς/δενςιτψ διςτριβυτιον).

Ατ ςυβ-μμ ςςαλες ονε ςουλδ ιν πρινςιπλε δετεςτ τηε ῝αςιμιρ φορςε εφφεςτς, ωηιςη αρε πρεδιςτεδ βψ χυαντυμ ελεςτροδψναμιςς, μανιφεςτινγ ας αν ιντεραςτιον βετωεεν τωο παραλλελ υνςηαργεδ πλατες. Ατ τηεςε ςςαλες ονε ςαν αλςο δετεςτ ςηαμελεον φορςες, ωηιςη ωουλδ δομινατε οερ τηε ῝αςιμιρ φορςε. Ηενςε, τηε δειατιον φρομ τηε πρεδιςτεδ ῝αςιμιρ φορςε ςαν βε υςεδ ας α προβε φορ ςηαμελεον φορςε εφφεςτς. ῝ηαμελεον μοδελς ρεφερ το α ςλαςς οφ ςςαλαρ-τενςορ τηεοριες τηατ αοιδ τηε ςολαρ ςψςτεμ ςονςτραιντς βψ εμπλοψινγ α ςπεςιαλ φορμ οφ α νον-λινεαρ ποτεντιαλ. Α ςομμον γενεραλ ςηοιςε φορ ςηαμελεον μοδελς ις οφ τηε φολλοωινγ ινερςε ποωερ λαω φορμ [Βυρραγε ανδ Σαϰςτειν, 2018]:

V(ϕ)=Λ~04+Λ04+nϕn,𝑉italic-ϕsuperscriptsubscript~Λ04superscriptsubscriptΛ04𝑛superscriptitalic-ϕ𝑛V(\phi)=\tilde{\Lambda}_{0}^{4}+\frac{\Lambda_{0}^{4+n}}{\phi^{n}}, (1.11)

ωηερε ϕitalic-ϕ\phi ις τηε ςςαλαρ φιελδ, ανδ τηε διφφερεντ ςηοιςες οφ τηε {Λ~0,Λ0,n}subscript~Λ0subscriptΛ0𝑛\{\tilde{\Lambda}_{0},\Lambda_{0},n\} παραμετερς ςορρεςπονδς το διφφερεντ μοδελς. Λ~0subscript~Λ0\tilde{\Lambda}_{0} ςαν βε ςετ το 103absentsuperscript103\approx 10^{-3} ε῞ το αςςουντ φορ τηε αςςελερατινγ εξπανςιον (διςςυςςεδ φυρτηερ ιν ςηαπτερ 1).

Ωηεν ιτ ςομες το ῝αςιμιρ φορςε εξπεριμεντς, τηε μοςτ πρεςιςε μεαςυρεμεντς αρε αςηιεεδ βψ μεαςυρινγ τηε φορςε βετωεεν α πλατε ανδ α ςπηερε ρατηερ τηαν τωο πλατες, ωηιςη λεαδς το τηε ςηαμελεον φορςε ςςαλινγ ωιτη τηε διςτανςε βετωεεν τηε ςπηερε ανδ τηε πλατε, d𝑑d ας φολλοως:

Fϕd2nn+2,similar-tosubscript𝐹italic-ϕsuperscript𝑑2𝑛𝑛2F_{\phi}\sim d^{\frac{2-n}{n+2}}, (1.12)

ωιτη Fϕsubscript𝐹italic-ϕF_{\phi} ας τηε ςηαμελεον φορςε ανδ n𝑛n ας α ςονςταντ τηατ διςτατες τηε ςςαλινγ. Στρινγεντ ςονςτραιντς ςαν βε πυτ φορ n=4𝑛4n=-4 ανδ n=6𝑛6n=-6 μοδελς [Βυρραγε ανδ Σαϰςτειν, 2016].

Οτηερ εξπεριμεντς τηατ προβε τηε ῝αςιμιρ φορςε εφφεςτς ινςλυδε οπτιςαλλψ λειτατεδ διελεςτρις ςπηερες ωιτη ραδιι ρανγινγ αρουνδ r𝒪(μm)similar-to𝑟𝒪𝜇mr\sim\mathcal{O}(\mu\mathrm{m}). Ιν τηεςε τψπες οφ εξπεριμεντς λαςερ βεαμς αρε υςεδ το ςουντερ τηε Εαρτη´ς Νεωτονιαν γραιτψ εφφεςτς. Συςη αν αππροαςη ςαν πυτ ςονςτραιντς ον τηε n=1𝑛1n=1 μοδελς [Βυρραγε ανδ Σαϰςτειν, 2018].

Ατομ ιντερφερομετρψ ις ανοτηερ ποωερφυλ τεςηνιχυε τηατ ςαν βε υςεδ φορ ςονςτραινινγ ςηαμελεον μοδελς. Τηεςε εξπεριμεντς εμπλοψ ιντερφερομετερς, ωηιςη αλλοω προβινγ τηε αςςελερατιον εξπεριενςεδ βψ ατομς δυε το ςηαμελεον φορςες. Ιν παρτιςυλαρ, ατομς αρε πυτ ιντο α ςυπερποςιτιον οφ ςτατες ρελατεδ το τηε τωο διφφερεντ πατης τηατ ςαν βε ταϰεν (τηε τωο αρμς οφ τηε ιντερφερομετερ). Τηε τωο πατης αρε λατερ ρεςομβινεδ ανδ α μεαςυρεμεντ ις μαδε τηατ αλλοως το πυτ ςονςτραιντς ον τηε αςςελερατιον οφ τηε ατομς ωιτη πρεςιςιονς οφ αρουνδ 106gsuperscript106𝑔10^{-6}g, ωιτη g9.8𝑔9.8g\approx 9.8 m/s2msuperscripts2\mathrm{m/s^{2}} [Ελδερ ετ αλ., 2016].

Ανοτηερ ςλαςς οφ λαβορατορψ τεςτς τηατ ις ωορτη μεντιονινγ ις πρεςιςιον νευτρον τεςτς. Νευτρονς, βεινγ ελεςτριςαλλψ νευτραλ παρτιςλες, αρε περφεςτ φορ ιςολατινγ τηε φιφτη φορςε εφφεςτς φρομ τηε γραιτατιοναλ ανδ ελεςτρομαγνετις φορςες δυε το τηε ενιρονμεντ. Διφφερεντ εξπεριμεντς υςινγ νευτρονς πλαςε ςονςτραιντς ον τηε ςηαμελεον ςουπλινγ ςτρενγτη Mcsubscript𝑀𝑐M_{c}. Φορ ινςτανςε, υςινγ υλτρα ςολδ νευτρονς ιντεραςτινγ ωιτη α μιρρορ ονε ςαν πυτ α ςονςτραιντ ιν τηε ρανγε οφ Mc>1.7×106subscript𝑀𝑐1.7superscript106M_{c}>1.7\times 10^{6} TeVTeV\mathrm{TeV} [Θενϰε ετ αλ., 2014]. Φιγυρε 1 ςυμμαριζες ςομε τηε ςυρρεντλψ ααιλαβλε λαβορατορψ ςονςτραιντς ον ςηαμελεον μοδελς.

Refer to caption
Φιγυρε 1.0: Α ςυμμαρψ οφ τηε οβςερατιοναλ ανδ λαβορατορψ τεςτς ςονςτραινινγ ςηαμελεον μοδελς. Τηε διφφερεντ ρεγιονς μαρϰ τηε εξςλυδεδ ςυβςετς οφ τηε παραμετερ ςπαςε. Τηε βλαςϰ, βλυε ανδ ρεδ δοτς ςηοω τηε λοωερ βουνδς (ινδιςατεδ βψ τηε αρροω) ον τηε ςουπλινγ ςτρενγτη Mcsubscript𝑀𝑐M_{c} ατ τηε δαρϰ ενεργψ ςςαλε ςομινγ φρομ νευτρον βουνςινγ ανδ ιντερφερομετρψ εξπεριμεντς ρεςπεςτιελψ. Τηε δαρϰ ενεργψ ςςαλε ρεφερς το Λ0=2.4×103subscriptΛ02.4superscript103\Lambda_{0}=2.4\times 10^{-3} eVeV\mathrm{eV} ανδ ις μαρϰεδ βψ τηε δοττεδ λινες. Τηε τωο πλοτς ρεφερ το τηε ςονςτραιντς ωιτη Λ0subscriptΛ0\Lambda_{0} φιξεδ το τηε δαρϰ ενεργψ ςςαλε ανδ ποςιτιε αλυες οφ n𝑛n (λεφτ φιγυρε) ανδ νεγατιε αλυες (ριγητ φιγυρε). Τηε ρεδ ηαςηεδ αρεα ρεφερς το ρεγιονς ωηερε τηε μοδελ δοες νοτ ποςςεςς ςηαμελεον ςςρεενινγ. Φιναλλψ, τηε βροων ςυβςετς ςορρεςπονδ το παραμετερ ςπαςε ρεγιονς αςςεςςιβλε βψ ςοςμολογιςαλ οβςερατιονς [Ηαμιλτον ετ αλ., 2015, Λεμμελ ετ αλ., 2015, Λι ετ αλ., 2016, Βυρραγε ανδ Σαϰςτειν, 2016].

\theςυβςεςτιον Σολαρ Σψςτεμ Τεςτς

Σολαρ ςψςτεμ τεςτς οφ ΓΡ δατε βαςϰ το τηε ερψ βεγιννινγς οφ Εινςτειν´ς ρεολυτιοναρψ τηεορψ. Ιν φαςτ, λονγ βεφορε τηε δεελοπμεντ οφ ΓΡ, δειατιονς οφ τηε περιηελιον πρεςεςςιον οφ Μερςυρψ φρομ τηε Νεωτονιαν γραιτψ πρεδιςτιον ωερε ϰνοων. Τηις οβςερατιον λατερ λεδ το ονε οφ τηε ϰεψ τεςτς ςονφιρμινγ τηε αλιδιτψ οφ ΓΡ.

Ανοτηερ εαρλψ τεςτ ςονφιρμινγ τηε αλιδιτψ οφ ΓΡ ωας περφορμεδ βψ μεαςυρινγ τηε δεφλεςτιον οφ λιγητ βψ τηε Συν. Τηε οβςερατιονς οφ Αρτηυρ Εδδινγτον ανδ ςολλαβορατορς δυρινγ τηε ςολαρ εςλιπςε οφ 1919 μεαςυρεδ τηε διςπλαςεμεντ οφ τηε ποςιτιον οφ ςταρς βεηινδ τηε ςυν προινγ ονε οφ τηε ϰεψ τενετς οφ τηε τηεορψ.

Μοδερν τεςτς πυτ ςομε οφ τηε τιγητεςτ ςονςτραιντς ον τηε δειατιονς φρομ ΓΡ. Εξπεριμεντς, ςυςη ας τηε Σηαπιρο τιμε δελαψ μεαςυρεμεντς, ωηιςη γιε τηε ρελατιιςτις τιμε δαψ εξπεριενςεδ βψ ραδαρ ςιγναλς ιν α ρουνδ τριπ το Μερςυρψ ανδ ῞ενυς, αγρεε ωιτη τηε τηεορετιςαλ ΓΡ πρεδιςτιον ατ 5% λεελ [Σηαπιρο ετ αλ., 1971]. Μορε ρεςεντλψ μεαςυρεμεντς βαςεδ ον τηε ςαμε βαςις πρινςιπλε ωερε περφορμεδ υςινγ τηε δατα φρομ τηε ῝αςςινι ςπαςεςραφτ, ωηιςη μεαςυρεδ τηε φρεχυενςψ ςηιφτ οφ ραδιο πηοτονς το ανδ φρομ τηε ςπαςεςραφτ. Τηις εξπεριμεντ ςονςτραινς τηε παραμετριζεδ ποςτ-Νεωτονιαν φορμαλιςμ Εδδινγτον παραμετερ γ𝛾\gamma (ωηιςη χυαντιφιες τηε δεφλεςτιον οφ λιγητ βψ α γραιτατιοναλ ςουρςε) ωιτη ηιγη πρεςιςιον: γ=1+(2.1±2.3)×105𝛾1plus-or-minus2.12.3superscript105\gamma=1+(2.1\pm 2.3)\times 10^{-5} [Βερτοττι ετ αλ., 2003].

Τεςτς οφ τηε ςτρονγ εχυιαλενςε πρινςιπλε (λαως οφ γραιτψ αρε ινδεπενδεντ οφ ελοςιτψ ανδ λοςατιον) αρε οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε ιν τηε ςοντεξτ οφ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς. Α ωιδε ςλαςς οφ τηεοριες πρεδιςτ ιολατιονς το τηε ςτρονγ εχυιαλενςε πρινςιπλε ον ςομε λεελ. Ιν γενεραλ, τεςτς οφ τηε ςτρονγ εχυιαλενςε πρινςιπλε τεςτ τηε υνιερςαλιτψ οφ φρεε φαλλ, ωηιςη ις μεαςυρεδ βψ ςομπαρινγ αςςελερατιονς a1subscript𝑎1a_{1} ανδ a2subscript𝑎2a_{2} οφ τωο διφφερεντ βοδιες:

Δaa=a1a212(a1+a2)=(MGMI)1(MGMI)2,Δ𝑎𝑎subscript𝑎1subscript𝑎212subscript𝑎1subscript𝑎2subscriptsubscript𝑀𝐺subscript𝑀𝐼1subscriptsubscript𝑀𝐺subscript𝑀𝐼2\frac{\Delta a}{a}=\frac{a_{1}-a_{2}}{\frac{1}{2}\left(a_{1}+a_{2}\right)}=\left(\frac{M_{G}}{M_{I}}\right)_{1}-\left(\frac{M_{G}}{M_{I}}\right)_{2}, (1.13)

ωιτη MGsubscript𝑀𝐺M_{G} ανδ MIsubscript𝑀𝐼M_{I} ας γραιτατιοναλ ανδ ινερτιαλ μαςςες ςορρεςπονδινγλψ. Ιν τηε ςαςε οφ τηε ςολαρ ςψςτεμ τεςτς οφ τηε εχυιαλενςε πρινςπλε, τηε τωο βοδιες αρε τηε Εαρτη ανδ τηε Μοον ας μεαςυρεδ ιν τηε λυναρ λαςερ ρανγινγ εξπεριμεντς. Τηεςε εξπεριμεντς πυτ ςτρονγ ςονςτραιντς ον τηε ανομαλους περιηελιον ανγυλαρ αδανςε οφ τηε Μοον: |δθ|<2.4×1011𝛿𝜃2.4superscript1011|\delta\theta|<2.4\times 10^{-11} [Ωιλλιαμς ετ αλ., 2004, Λι ανδ Κοψαμα, 2019β]. Συςη εξπεριμεντς αλςο ςονςτραιν τηε τιμε αριατιον οφ Νεωτον´ς ςονςταντ: G˙/G=(2±7)×1013˙𝐺𝐺plus-or-minus27superscript1013\dot{G}/G=(2\pm 7)\times 10^{-13} περ ψεαρ [Ωιλλιαμς ετ αλ., 2009]. Φιναλλψ, τηε ςονςτραιντς φρομ τηε λυναρ λαςερ ρανγινγ εξπεριμεντς ςαν βε ςομβινεδ ωιτη τηε Εο̈τ-Ωαςη τορςιον βαλανςε μεαςυρεμεντς το προιδε α ςονφιρματιον φορ τηε ςτρονγ εχυιαλενςε πρινςιπλε ατ 0.04% [Μερϰοωιτζ, 2010].

Τηε ςολαρ ςψςτεμ ςονςτραιντς ηαε ηαδ α προφουνδ ινφλυενςε ον τηε τηεορετιςαλ δεελοπμεντ οφ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς. Τηε ουτλινεδ ςονςτραιντς ςλεαρλψ ινδιςατε τηατ ΓΡ ις αλιδ ιν τηε ςολαρ ςψςτεμ, λεαινγ νεαρλψ νο ςπαςε φορ εεν μινιςςυλε μοδιφιςατιονς οφ τηε μοδελ. Τηις ηας λεδ το τηε δεελοπμεντ οφ αριους ςςρεενινγ μεςηανιςμς, ωηιςη ςυππρεςς τηε φιφτη φορςε εφφεςτς ιν τηε ςολαρ ςψςτεμ, ωηιλε ςτιλλ αλλοωινγ ιντερεςτινγ εφφεςτς ον ςοςμολογιςαλ ςςαλες.

\theςυβςεςτιον Γραιτατιοναλ Ωαε Τεςτς

Ιν τερμς οφ οβςερατιοναλ ςονςτραιντς, ονε οφ τηε ϰεψ δεελοπμεντς ατ τηε τιμε οφ ωριτινγ τηις τηεςις ηας βεεν τηε δετεςτιον οφ τηε γραιτατιοναλ ωαε ανδ γαμμα ραψ βυρςτ ςιγναλς φρομ α νευτρον ςταρ μεργερ εεντ ΓΩ170817/ΓΡΒ 170817Α. Τηε εεντ ρεςυλτεδ ιν α 100 ςεςονδ γραιτατιοναλ ωαε ςιγναλ ανδ α ςορρεςπονδινγ 2 ςεςονδ δυρατιον γαμμα-ραψ βυρςτ ςαυςεδ βψ τηε μεργερ [Αββοττ ετ αλ., 2017]. Τηε οπτιςαλ ςουντερπαρτ οφ τηε εεντ ηας ςυβςεχυεντλψ βεεν οβςερεδ βψ οερ 70 οβςερατοριες μαρϰινγ τηε βεγιννινγ οφ τηις τψπε οφ μυλτι-μεςςενγερ αςτρονομψ [Νιςηολλ ετ αλ., 2017].

Τηε ϰεψ ςιγνιφιςανςε οφ τηε μεντιονεδ γραιτατιοναλ ωαε οβςερατιον ιν τηε ςοντεξτ οφ τηις τηεςις ςομες ιν τερμς οφ τηε ςονςτραιντς ον μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς. Ιν γενεραλ, ιντροδυςινγ νεω φιελδς ςουπλεδ το γραιτψ ιν μοδιφιεδ μοδελς οφ γραιτψ αφφεςτς τηε προπαγατιον ςπεεδ οφ γραιτατιοναλ ωαες. Ηενςε, τηε ςπεεδ οφ τηε προπαγατιον οφ γραιτατιοναλ ωαες ςαν βε υςεδ ας ρελιαβλε προβε οφ μοδιφιεδ γραιτψ. Προβινγ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς ωιτη γραιτατιοναλ ωαες ηας α νυμβερ οφ αδανταγες, ςυςη ας τηε φαςτ τηατ γραιτατιοναλ ωαες ςαν βε υςεδ το τεςτ τηεοριες ωιτη ςςρεενινγ μεςηανιςμς (γιεν τηατ τηε ςιγναλς ςομε φρομ εξτραγαλαςτις ςουρςες). Ιν αδδιτιον, εεν ςμαλλ δειατιονς φρομ τηε ςπεεδ οφ λιγητ ιν γραιτατιοναλ ωαε προπαγατιον ςαν αςςυμυλατε οερ λαργε διςτανςες, μαϰινγ ςυςη α προβε εξτρεμελψ ςενςιτιε. Ιν παρτιςυλαρ, τηε οβςερεδ εεντ ΓΩ170817 αλλοωεδ πυττινγ εξτρεμελψ τιγητ ςονςτραιντς ον τηε ςπεεδ οφ τηε γραιτατιοναλ ωαες: |cGW/c1|5×1016subscript𝑐GW𝑐15superscript1016\left|c_{\mathrm{GW}}/c-1\right|\leq 5\times 10^{-16} [Αββοττ ετ αλ., 2017]. Τηις ρεςυλτ ηας ςινγλε-ηανδεδλψ ρυλεδ ουτ α ωιδε ςυβςετ οφ μοδιφιςατιονς οφ γραιτψ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ςυςη α ςτρονγ ςονςτραιντ πραςτιςαλλψ ρυλες ουτ ανψ μοδελ τηατ πρεδιςτς αριατιον οφ τηε γραιτατιοναλ ωαε προπαγατιον ςπεεδ ωιτη ρεςπεςτ το τηε ςπεεδ οφ λιγητ. Ιτ ις υςεφυλ ατ τηις ποιντ το διςςυςς ςομε οφ τηε εφφεςτς οφ τηε γραιτατιοναλ ωαε ρεςυλτς ον τηε αριους ςλαςςες οφ μοδελς διςςυςςεδ πρειουςλψ ωιτηουτ γοινγ ιντο γρεατ δεταιλ. Ιν τηις ρεγαρδ, ιτ ις υςεφυλ το ιντροδυςε Ηορνδεςϰι τηεορψ, ωηιςη ςονταινς ςεεραλ μοδελς ιμπορταντ το τηις τηεςις ας ςυβςετς οφ τηε τηεορψ. Μοδελς οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε το τηις τηεςις ωιλλ βε διςςυςςεδ φυρτηερ ιν ςηαπτερς 1 ανδ 1.

Ας πρειουςλψ μεντιονεδ, Ηορνδεςϰι τηεορψ ρεφερς το τηε μοςτ γενεραλ ςςαλαρ-τενςορ τηεορψ ωιτη 2νδ δεγρεε εχυατιονς οφ μοτιον. Τηε τηεορψ ςαν βε δεςςριβεδ βψ τηε φολλοωινγ Λαγρανγιαν:

H=G2(ϕ,X)G3(ϕ,X)ϕ+G4(ϕ,X)R+G4,X(ϕ,X)[(ϕ)2(μνϕ)2]+G5(ϕ,X)Gμνμνϕ16G5,X(ϕ,X)[(ϕ)33ϕ(μνϕ)2+2(μνϕ)3],subscriptHsubscript𝐺2italic-ϕ𝑋subscript𝐺3italic-ϕ𝑋italic-ϕsubscript𝐺4italic-ϕ𝑋𝑅subscript𝐺4𝑋italic-ϕ𝑋delimited-[]superscriptitalic-ϕ2superscriptsubscript𝜇subscript𝜈italic-ϕ2subscript𝐺5italic-ϕ𝑋superscript𝐺𝜇𝜈subscript𝜇subscript𝜈italic-ϕ16subscript𝐺5𝑋italic-ϕ𝑋delimited-[]superscriptitalic-ϕ33italic-ϕsuperscriptsubscript𝜇subscript𝜈italic-ϕ22superscriptsubscript𝜇subscript𝜈italic-ϕ3\begin{split}\mathcal{L_{\rm H}}=&G_{2}(\phi,X)-G_{3}(\phi,X)\square\phi+G_{4}(\phi,X)R+G_{4,X}(\phi,X)\left[(\square\phi)^{2}-\left(\nabla_{\mu}\nabla_{\nu}\phi\right)^{2}\right]+\\ &G_{5}(\phi,X)G^{\mu\nu}\nabla_{\mu}\nabla_{\nu}\phi-\frac{1}{6}G_{5,X}(\phi,X)\left[(\square\phi)^{3}-3\square\phi\left(\nabla_{\mu}\nabla_{\nu}\phi\right)^{2}+2\left(\nabla_{\mu}\nabla_{\nu}\phi\right)^{3}\right],\end{split} (1.14)

ωηερε G2subscript𝐺2G_{2}, G3subscript𝐺3G_{3}, G4subscript𝐺4G_{4} ανδ G5subscript𝐺5G_{5} αρε φρεε φυνςτιονς οφ τηε ςςαλαρ φιελδ ϕitalic-ϕ\phi ανδ X1/2gμνμϕνϕ𝑋12superscript𝑔𝜇𝜈subscript𝜇italic-ϕsubscript𝜈italic-ϕX\equiv-1/2g^{\mu\nu}\partial_{\mu}\phi\partial_{\nu}\phi, Gμνsuperscript𝐺𝜇𝜈G^{\mu\nu} ις τηε Εινςτειν τενςορ, R𝑅R ις τηε Ριςςι ςςαλαρ, ϕ=μμϕitalic-ϕsubscript𝜇superscript𝜇italic-ϕ\square\phi=\nabla_{\mu}\nabla^{\mu}\phi ανδ τηε ςυβςςριπτ ςομμας δενοτε δεριατιες [Ηορνδεςϰι, 1974]. Τηε διφφερεντ ςηοιςες φορ τηε ςετ οφ φυνςτιονς {G2,G3,G4,G5}subscript𝐺2subscript𝐺3subscript𝐺4subscript𝐺5\{G_{2},G_{3},G_{4},G_{5}\} ρεπρεςεντ διφφερεντ ςςαλαρ-τενςορ μοδελς.

Τηε γραιτατιοναλ ωαε ςπεεδ ιν Ηορνδεςϰι τηεορψ ςαν βε δεδυςεδ ια τηε τενςορ ςουνδ ςπεεδ αTsubscript𝛼T\alpha_{\rm T} βψ νοτινγ τηατ cGW2=1+αTsuperscriptsubscript𝑐GW21subscript𝛼Tc_{\mathrm{\rm GW}}^{2}=1+\alpha_{\rm T}. Τηε τενςορ ςουνδ ςπεεδ ηας βεεν ςηοων το ηαε τηε φολλοωινγ φορμ [Κοβαψαςηι ετ αλ., 2011, Λι ανδ Κοψαμα, 2019α]:

αT=2X[2G4,X+G5,ϕ(ϕ¨Hϕ˙)G5,X]2[G42XG4,X12XG5,ϕϕ˙HXG5,X].subscript𝛼T2𝑋delimited-[]2subscript𝐺4𝑋subscript𝐺5italic-ϕ¨italic-ϕ𝐻˙italic-ϕsubscript𝐺5𝑋2delimited-[]subscript𝐺42𝑋subscript𝐺4𝑋12𝑋subscript𝐺5italic-ϕ˙italic-ϕ𝐻𝑋subscript𝐺5𝑋\alpha_{\rm T}=\frac{2X\left[2G_{4,X}+G_{5,\phi}-(\ddot{\phi}-H\dot{\phi})G_{5,X}\right]}{2\left[G_{4}-2XG_{4,X}-\frac{1}{2}XG_{5,\phi}-\dot{\phi}HXG_{5,X}\right]}. (1.15)

Τηε οβςερατιοναλ ρεχυιρεμεντ οφ cGWcsubscript𝑐GW𝑐c_{\mathrm{GW}}\approx c (ορ εχυιαλεντλψ αT0subscript𝛼T0\alpha_{\rm T}\approx 0) ςαν βε ςατιςφιεδ βψ ςεττινγ G5=0subscript𝐺50G_{5}=0 ανδ G4=G4(ϕ)subscript𝐺4subscript𝐺4italic-ϕG_{4}=G_{4}(\phi). Τηις υλτιματελψ ρεςυλτς ιν ονλψ τηε φολλοωινγ ςλαςς οφ Λαγρανγιανς ςυριινγ:

H=G4(ϕ)R+G2(ϕ,X)G3(ϕ,X)ϕ.subscriptHsubscript𝐺4italic-ϕ𝑅subscript𝐺2italic-ϕ𝑋subscript𝐺3italic-ϕ𝑋italic-ϕ\mathcal{L_{\rm H}}=G_{4}(\phi)R+G_{2}(\phi,X)-G_{3}(\phi,X)\square\phi. (1.16)

Τηε εφφεςτ οφ τηις ις τηατ α ωιδε ςλαςς οφ Ηορνδεςϰι ανδ βεψονδ Ηορνδεςϰι μοδελς αρε ρυλεδ ουτ (ςεε Σαϰςτειν ανδ Θαιν [2017] ανδ Βαϰερ ετ αλ. [2017] φορ α ωιδερ διςςυςςιον). Τηις ινςλυδες ςομε ιμπορταντ μοδελς ιν τηε ςοντεξτ οφ τηε αςςελερατινγ εξπανςιον οφ τηε ϒνιερςε. Ιν παρτιςυλαρ, α ςυβςλαςς οφ Γαλιλεον μοδελς, ωηιςη ςαν αςςουντ φορ τηε αςςελερατεδ εξπανςιον ωιτηουτ α νεεδ φορ α ςοςμολογιςαλ ςονςταντ αρε ρυλεδ ουτ. Σιμιλαρλψ, α ωιδε ςυβςετ οφ δεγενερατε ηιγηερ ορδερ ςςαλαρ-τενςορ τηεοριες (ΔΗΟΣΤ) ηας βεεν ρυλεδ ουτ. Τηε ςαμε ςαν βε ςαιδ αβουτ τηε Φαβ Φουρ μοδελς τηατ ςονταιν ιντερεςτινγ ςοςμολογιςαλ ςολυτιονς.

Τηε ςυριινγ μοδελς ινςλυδε α ςλαςς οφ τηεοριες ωηερε γραιτψ ις μινιμαλλψ ςουπλεδ λιϰε τηε ϰινετις γραιτψ βραιδινγ μοδελς ανδ χυιντεςςενςε. Τηε ϰ-εςςενςε μοδελς αρε αλςο ςτιλλ αλιδ. Σο αρε τηε μοδελς ρελεαντ το τηις τηεςις, ςυςη ας τηε f(R)𝑓𝑅f(R) ανδ Βρανς-Διςϰε τηεοριες. Φιγυρε 1 ςυμμαριζες τηε ςυρρεντ ςτατε οφ τηε αριους μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς αφτερ τηε ρελεαςε οφ τηε γραιτατιοναλ ωαε ρεςυλτς.

Refer to caption
Φιγυρε 1.0: Συμμαρψ οφ τηε ςτατε οφ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς αφτερ τηε ΓΩ170817 γραιτατιοναλ ωαε ρεςυλτς [Εζχυιαγα ανδ Ζυμαλαςάρρεγυι, 2017]. Τηε μοδελς αρε ςλαςςιφιεδ αςςορδινγ το τηε πρεδιςτεδ αλυε οφ τηε γραιτατιοναλ ωαε ςπεεδ cg=cGWsubscript𝑐𝑔subscript𝑐GWc_{g}=c_{\mathrm{GW}}.

\theςυβςεςτιον Γαλαξψ Σςαλε Τεςτς

Οβςερατιονς οφ γαλαξιες ηαε ηιςτοριςαλλψ πλαψεδ αν ιμπορταντ ρολε ιν τηε τηεορετιςαλ δεελοπμεντ οφ δαρϰ ματτερ ανδ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς. Ναμελψ, γαλαξψ ροτατιον ςυρε μεαςυρεμεντς αςτεδ ας ονε οφ τηε ινιτιαλ πιεςες οφ ειδενςε φορ τηε εξιςτενςε οφ δαρϰ ματτερ. Μορε γενεραλλψ, τηε ςομπλεξ μορπηολογψ οφ γαλαξιες αλλοως τεςτινγ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς ωιτη διφφερεντ ςςρεενινγ μεςηανιςμς αλονγ ωιτη αλτερνατιε μοδελς οφ δαρϰ ματτερ.

Τηεοριες ωιτη ςςρεενινγ μεςηανιςμς πρεδιςτ διφφερεντ εφφεςτς ον τηε γας ανδ τηε ςταρς τηατ μαϰε υπ γαλαξιες. Τηις ις τηε ςαςε, ας ςταρς αρε γενεραλλψ ςςρεενεδ, ωηιλε τηε διφφυςε γας ις νοτ. Ηενςε, ςομπαρινγ τηε ροτατιον ςυρες οφ ςταρς ανδ γας αλλοως πυττινγ ςονςτραιντς ον τηεοριες ωιτη ςςρεενινγ. Ας αν εξαμπλε, τηις μετηοδ ηας βεεν υςεδ το ςονςτραιν τηε fR0subscript𝑓𝑅0f_{R0} παραμετερ το αλυες οφ fR0<106subscript𝑓𝑅0superscript106f_{R0}<10^{-6} ιν f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελς (ςεε ςηαπτερ 1 φορ α ωιδερ διςςυςςιον οφ τηεςε μοδελς) [῞ιϰραμ ετ αλ., 2018]. Μορε γενεραλλψ, φορ τηεοριες ωιτη ςςρεενινγ, τηε ςελφ-ςςρεενινγ παραμετερ ηας βεεν ςονςτραινεδ το αλυες οφ: χc<106subscript𝜒𝑐superscript106\chi_{c}<10^{-6}.

Ιν αδδιτιον, ςςρεενινγ ςαν λεαδ το μορπηολογιςαλ ανδ ϰινεματιςαλ διςτορτιονς οφ γαλαξιες. Ιν τηις ςαςε τηε ςτελλαρ ςομπονεντ οφ α δωαρφ γαλαξψ ις ςελφ-ςςρεενεδ ωηιλε τηε ςυρρουνδινγ δαρϰ ματτερ ηαλο ανδ γαςεους ςομπονεντ αρε υνςςρεενεδ. Διφφερεντ φιφτη φορςε εφφεςτς εξπεριενςεδ βψ τηε διφφερεντ παρτς οφ γαλαξιες λεαδ το αν οφφςετ οφ ςτελλαρ διςϰς φρομ τηε ΗΙ (νευτραλ ατομις ηψδρογεν) γαςεους ςομπονεντς. Ιν αδδιτιον, γαλαςτις διςϰς αρε ωαρπεδ ιν α ωαψ ωηερεβψ τηε ςςρεενεδ ςταρς αρε διςπλαςεδ φρομ τηε πρινςιπαλ αξις. Α ρεςεντ εξαμπλε οφ ςυςη μεαςυρεμεντς ινςλυδες Δεςμονδ ετ αλ. [2018], ωηερε οφφςετς βετωεεν τηε οπτιςαλ ανδ ΗΙ ςεντροιδς ωερε ςονςτραινεδ. Τηε μεντιονεδ μεαςυρεμεντς αλςο πυτ α ςονςτραιντ ον τηε f(R)𝑓𝑅f(R) τηεοριες: 3|fR0|/2<1.5×1063subscript𝑓𝑅021.5superscript1063\left|f_{R0}\right|/2<1.5\times 10^{-6}.

Γαλαξιες αλςο οφφερ ωαψς οφ τεςτινγ γραιτψ ια γραιτατιοναλ λενςινγ. Α ρεςεντ εξαμπλε οφ ςυςη α μεαςυρεμεντ ςομες φρομ τηε ΕΣΟ 325-Γ004 ελλιπτιςαλ γαλαξψ. ῝ομπαρινγ τηε μαςς εςτιματες φρομ τηε ςτελλαρ μοτιον ανδ ωεαϰ λενςινγ δατα ςομινγ φρομ τηε Ηυββλε Σπαςε Τελεςςοπε ανδ τηε ῞ερψ Λαργε Τελεςςοπε ινδιςατεδ νο ςιγνιφιςαντ δειατιον φρομ ΓΡ ωιτη γ=0.97±0.09𝛾plus-or-minus0.970.09\gamma=0.97\pm 0.09 ωιτη 1-σ𝜎\sigma ςονφιδενςε [῝ολλεττ ετ αλ., 2018].

Τηε μεντιονεδ τεςηνιχυες αρε ονλψ α ςμαλλ ςυβςετ οφ τηε τεςτς περφορμεδ ον γαλαξψ ςςαλες ιν ρεςεντ ψεαρς. Φορ α μορε ςψςτεματις ρειεω ςεε Θαιν ανδ ῞ανδερΠλας [2011], ῞ιϰραμ ετ αλ. [2013], Κοψαμα [2016].

\theςυβςεςτιον Γαλαξψ ῝λυςτερ Τεςτς

Γαλαξψ ςλυςτερς ανδ ςυπερςλυςτερς, βεινγ τηε λαργεςτ γραιτατιοναλλψ βουνδ ςτρυςτυρες, οφφερ α μυλτιτυδε οφ ωαψς οφ τεςτινγ τηε εφφεςτς οφ γραιτψ ον λαργε ςςαλες. Γαλαξψ ςλυςτερς ςονταιν ανψωηερε φρομ ηυνδρεδς το τηουςανδς οφ γαλαξιες, ωιτη τοταλ μαςςες ιν τηε ρανγε οφ 10141015superscript1014superscript101510^{14}-10^{15} Μdirect-product\odot. Τηε μαςς διςτριβυτιον οφ γαλαξψ ςλυςτερς ις δομινατεδ βψ γαλαξιες ανδ τηε λοωερ δενςιτψ ιντραςλυςτερ μεδιυμ (Ι῝Μ) ωιτη τεμπερατυρες ρανγινγ βετωεεν 2-15 ϰε῞ [Κρατςο ανδ Βοργανι, 2012]. Τηις ςομβινατιον οφ ηιγη δενςιτψ ρεγιονς (ωηερε τηε φιφτη φορςε ωουλδ βε ςςρεενεδ) ανδ λοωερ δενςιτψ ιντραςλυςτερ γας, εςπεςιαλλψ ιν τηε ουτςϰιρτς οφ ςλυςτερς (ωηερε τηερε ωουλδ βε νο ςςρεενινγ), μαϰες ςλυςτερς γρεατ φορ τεςτινγ μοδιφιεδ γραιτψ τηεοριες.

῞αριους μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς ωιτη ςςρεενινγ μεςηανιςμς ςαν λεαε ιμπριντς ιν τηε οβςερατιοναλ προπερτιες οφ γαλαξψ ςλυςτερς. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, μοδιφιςατιονς οφ ΓΡ ςαν αφφεςτ ςλυςτερ δενςιτψ προφιλες ανδ ςορρεςπονδινγλψ Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ ωεαϰ λενςινγ προφιλες. Ας αν εξαμπλε, ρεςεντ ωορϰ ιν Σςημιδτ ετ αλ. [2009] ανδ ῝ατανεο ετ αλ. [2016] ινεςτιγατεδ τηε αβυνδανςε οφ μαςςιε ηαλος ας α τοολ φορ δετεςτινγ f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ εφφεςτς. Βοτη ςτυδιες φουνδ ςιμιλαρ ςονςτραιντς φορ f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελς: |fR0|104less-than-or-similar-tosubscript𝑓subscript𝑅0superscript104\left|f_{R_{0}}\right|\lesssim 10^{-4}.

Ας διςςυςςεδ, τηε εφφεςτς οφ μοδιφιεδ γραιτψ ωιτη ςηαμελεον ςςρεενινγ ωουλδ νοτ βε δετεςταβλε ιν τηε ηιγη δενςιτψ γαλαξψ ςλυςτερ ςορες, ηοωεερ, τηε φιφτη φορςε ωουλδ ηαε αν εφφεςτ ιν τηε ουτςϰιρτς οφ ςλυςτερς. Τηις ιντροδυςες α δειατιον βετωεεν τηε ηψδροςτατις ανδ λενςινγ μαςςες, ωηιςη, ιν πρινςιπλε, ςαν βε οβςερεδ βψ ςομβινινγ Ξ-ραψ ανδ ωεαϰ λενςινγ μεαςυρεμεντς. ϒςινγ τηις τεςηνιχυε, τηε ςονςτραιντς οφ |fR0|6×105less-than-or-similar-tosubscript𝑓𝑅06superscript105\left|f_{R0}\right|\lesssim 6\times 10^{-5} ατ 95% ςονφιδενςε ωερε οβταινεδ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ανδ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015].

Τηεςε ανδ οτηερ ςλυςτερ ςςαλε ςονςτραιντς αρε διςςυςςεδ ιν γρεατερ δεταιλ ιν ςηαπτερ 1.

\theςυβςεςτιον Λαργε Σςαλε Στρυςτυρε Τεςτς

Λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε φορματιον ις ςενςιτιε το τηε υνδερλψινγ μοδελ οφ γραιτψ. Μοςτ τψπες οφ δειατιονς φρομ ΓΡ ςηουλδ ιν πρινςιπλε βε δετεςταβλε ιν τηε ῝ΜΒ ανιςοτροπψ δατα. Φυρτηερμορε, μεαςυρεμεντς οφ τηε ῝ΜΒ ποωερ ςπεςτρυμ ανδ τηε ςεςονδαρψ βιςπεςτρυμ ηαε ςομε ςενςιτιιτψ το μοδιφιεδ γραιτψ γροωτη οφ ςτρυςτυρε εφφεςτς τηρουγη τηε λαργε-ςςαλε ιντεγρατεδ Σαςης-Ωολφε εφφεςτ ανδ ωεαϰ λενςινγ. Ανοτηερ μετηοδ οφ ςονςτραινινγ γραιτψ ις ια ρεδςηιφτ ςπαςε διςτορτιονς. Τηις ρεφερς το τηε ςπατιαλ διςτριβυτιον οφ γαλαξιες αππεαρινγ διςτορτεδ ωηεν τηειρ ποςιτιονς αρε πλοττεδ ας α φυνςτιον οφ τηειρ ρεδςηιφτ ρατηερ τηαν ας α φυνςτιον οφ τηειρ διςτανςε. ῝ομπαρινγ τηεςε εφφεςτς αγαινςτ τηε τηεορετιςαλ ΓΡ πρεδιςτιονς πλαςες ςτρινγεντ ςονςτραιντς ον μοδιφιςατιονς οφ τηε ςτανδαρδ λαως οφ γραιτψ.

Ας α ςονςρετε εξαμπλε, ςομπετιτιε ςονςτραιντς ον f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελς ωερε οβταινεδ ιν Λομβριςερ ετ αλ. [2012], ωηερε α ςυβςλαςς οφ f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελς δεςιγνεδ το ρεπροδυςε τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ εξπανςιον ηιςτορψ ωας τεςτεδ. Ιν τηε ςοντεξτ οφ τηε εξπανςιον ηιςτορψ, ςυςη μοδελς ςαν βε παραμετριζεδ βψ B0subscript𝐵0B_{0}, ωηιςη ςορρεςπονδς το τηε ῝ομπτον ωαελενγτη παραμετερ. Βψ ςομβινινγ τηε δατα φρομ ςυπερνοαε διςτανςες, βαρψον αςουςτις οςςιλλατιονς ανδ τηε ῝ΜΒ, ςονςτραινς οφ B0<1.1×103subscript𝐵01.1superscript103B_{0}<1.1\times 10^{-3} ατ 95% ςονφιδενςε ωερε δετερμινεδ.

Νεεδλεςς το ςαψ, τηε ουτλινεδ λιςτ οφ τηε οβςερατιοναλ προβες ις φαρ φρομ ςομπλετε. Α νυμβερ οφ τεςηνιχυες ωιλλ βε λεφτ υνδιςςυςςεδ δυε το βεινγ ουτ οφ ςςοπε οφ τηις τηεςις. Ιν αδδιτιον, α μυςη δεεπερ διςςυςςιον οφ τηε f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελ ανδ τηε ςορρεςπονδινγ ςονςτραιντς ις γιεν ιν ςηαπτερ 1. Φιναλλψ, φιγυρε 1 ςηοως α ςυμμαρψ οφ τηε ρελεαντ ςονςτραιντς ον f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελς.

Refer to caption
Φιγυρε 1.0: Συμμαρψ οφ διφφερεντ οβςερατιοναλ ςονςτραιντς ον τηε fR0subscript𝑓𝑅0f_{R0} παραμετερ ας α φυνςτιον οφ ςςαλε. Φιγυρε φρομ Ωιλςοξ [2016], οριγιναλλψ αδαπτεδ φρομ Τερυϰινα ετ αλ. [2014].

\theςηαπτερ Γαλαξψ ῝λυςτερς

῝ηαπτερ 1 ιντροδυςες τηε ϰεψ ιδεας φρομ γαλαξψ ςλυςτερ πηψςιςς. Ιν παρτιςυλαρ, τηε βαςις ςτρυςτυρε οφ γαλαξψ ςλυςτερς ις ιντροδυςεδ ανδ διςςυςςεδ ιν τηε ςοντεξτ οφ τηε υνδερλψινγ αςτροπηψςιςς. Ιν αδδιτιον, τηε προπερτιες οφ τηε ιντραςλυςτερ μεδιυμ αρε διςςυςςεδ ιν τηε ςοντεξτ οφ μεαςυρινγ Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς ας ονε οφ τηε ϰεψ προβες ιν ουρ τεςτς οφ μοδιφιεδ γραιτψ. Σιμιλαρλψ, τηε ϰεψ φεατυρες οφ τηε ΣΖ εφφεςτ αρε ιντροδυςεδ. Γαλαξψ ϰινεματιςς ις διςςυςςεδ ας αν ιμπορταντ τεςηνιχυε φορ μεαςυρινγ ςλυςτερ μαςςες. Φιναλλψ, ωεαϰ λενςινγ βψ γαλαξψ ςλυςτερς ις ςυμμαριζεδ ας α ϰεψ τοολ φορ τεςτινγ μοδιφιεδ γραιτψ ας διςςυςςεδ ιν ςηαπτερς 1 ανδ 1.

\theςεςτιον Τηε Στρυςτυρε ανδ Βαςις Προπερτιες οφ Γαλαξψ ῝λυςτερς

Ηιςτοριςαλλψ τηε οβςερατιοναλ ςτυδιες οφ γαλαξψ ςλυςτερς δατε βαςϰ το τηε ωορϰ οφ Ηερςςηελ ανδ Μεςςιερ, ωηο ωερε τηε φιρςτ το νοτιςε τηε τενδενςψ οφ γαλαξιες (τηεν ονλψ ϰνοων ας γαλαςτις νεβυλαε) το ςλυςτερ [Κρατςο ανδ Βοργανι, 2012]. Λατερ ωορϰ βψ Ηυββλε ιν 1926 ςηοωεδ τηατ γαλαςτις νεβυλαε αρε ιν φαςτ γαλαξιες, ωηιςη ιν τυρν ρεςυλτεδ ιν α βεττερ υνδερςτανδινγ οφ τηε νατυρε οφ γαλαξψ ςλυςτερς [Ηειλβρον, 2005]. Ιν 1933, υνδερ τηε αςςυμπτιον οφ ιριαλ εχυιλιβριυμ, Ζωιςϰψ μαδε α ςρυςιαλ διςςοερψ τηατ τηε ιςιβλε μαςς ιν τηε ῝ομα ῝λυςτερ ις νοτ ενουγη το αςςουντ φορ τηε μοτιον οφ γαλαξιες ιν τηε ςλυςτερ [Ανδερναςη ανδ Ζωιςϰψ, 2017]. Ιν παρτιςυλαρ, Ζωιςϰψ ςαλςυλατεδ τηε διςπερςιον οφ ραδιαλ ελοςιτιες οφ 8 γαλαξιες ιν τηε ῝ομα ῝λυςτερ ανδ φουνδ τηε αλυε οφ σ=1019±360𝜎plus-or-minus1019360\sigma=1019\pm 360 ϰμ/ς [Φιγυερας ετ αλ., 2007]. ῝ομπαρινγ τηις ρεςυλτ αγαινςτ τηε πρεδιςτιον δεριεδ υςινγ ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ εχυατιονς Ζωιςϰψ φουνδ τηατ τηε ῝ομα ῝λυςτερ ηαδ το βε οερ 400 τιμες μορε μαςςιε τηαν τηε μαςς ςονταινεδ ιν τηε ιςιβλε παρτς οφ γαλαξιες ιν τηε ςλυςτερ. Τηις μαρϰς τηε βεγιννινγ οφ τηε οβςερατιοναλ ςτυδιες οφ δαρϰ ματτερ.

Μοδερν μυλτι-ωαελενγτη ςτυδιες οφ γαλαξψ ςλυςτερς αλλοω υς το δραω α δεταιλεδ πιςτυρε οφ τηε πηψςιςαλ προπερτιες οφ τηεςε οβϑεςτς. Γαλαξψ ςλυςτερς, βεινγ αμονγ τηε λαργεςτ γραιτατιοναλλψ βουνδ ςτρυςτυρες, ςονταιν φρομ ηυνδρεδς το τηουςανδς οφ γαλαξιες. Τψπιςαλ μαςςες οφ γαλαξψ ςλυςτερς φαλλ ιν τηε ρανγε οφ 10141015superscript1014superscript101510^{14}-10^{15} Μdirect-product\odot [Σαραζιν, 1988]. Α ϰεψ φεατυρε οφ γαλαξψ ςλυςτερς ις τηε ηιγη ενεργψ ιντραςλυςτερ μεδιυμ (Ι῝Μ), ςονςιςτινγ οφ ηεατεδ, Ξ-ραψ εμιττινγ γας ωιτη τεμπερατυρες οφ αρουνδ 2152152-15 keVkeV\mathrm{keV} [Φαβιαν, 1992]. Μεαςυρινγ τηε ςομποςιτιον οφ γαλαξψ ςλυςτερς ις διφφιςυλτ, ας ιτ αριες ςιγνιφιςαντλψ αμονγ ινδιιδυαλ ςλυςτερς. Ηοωεερ, ας α γυιδελινε, δαρϰ ματτερ μαϰες υπ 84%similar-toabsentpercent84\sim 84\% οφ τηε μαςς βυδγετ ιν ςλυςτερς, ωιτη τηε λεφτοερ 16%similar-toabsentpercent16\sim 16\% ςορρεςπονδινγ το τηε ηιγη-ενεργψ Ι῝Μ ανδ ςταρς [Ροςατι ετ αλ., 2002].

Μοδερν ςτυδιες οφ γαλαξψ ςλυςτερς ηαε πλαψεδ α ςρυςιαλ ρολε ιν υνδερςτανδινγ τηε προπερτιες οφ δαρϰ ματτερ. Α πριμε εξαμπλε οφ τηις ις τηε ςαςε οφ μεργινγ γαλαξψ ςλυςτερς. Δυρινγ α μεργερ τηε διφφερεντ ςομπονεντς τηατ μαϰε υπ α ςλυςτερ ιντεραςτ διφφερεντλψ. Ιν παρτιςυλαρ, ιςιβλε ματτερ λοςατεδ ιν ςταρς ανδ γαλαξιες ις μοςτλψ νοτ αφφεςτεδ βψ τηε ςολλιςιον. Ηιγη ενεργψ Ι῝Μ ας δετεςτεδ βψ Ξ-ραψ οβςερατιονς, ηοωεερ, ις ςλοωεδ δοων ςιγνιφιςαντλψ δυε το τηε ελεςτρομαγνετις ιντεραςτιονς. Φιναλλψ, τηε μαϑορ μαςς ςομπονεντ ιν τηε φορμ οφ δαρϰ ματτερ παςςες τηρουγη τηε βαρψονις ματτερ ωιτη νο ιντεραςτιον. Τηις ρεςυλτς ιν α μαςς διςτριβυτιον ωηερε τηε βυλϰ οφ τηε μαςς ρεςιδες ιν ρεγιονς διφφερεντ το τηοςε δομινατεδ βψ τηε Ξ-ραψ εμιττινγ Ι῝Μ. Τηε μοςτ ωελλ-ϰνοων ςψςτεμ οφ μεργινγ ςλυςτερς ις τηε Βυλλετ ῝λυςτερ, ωηιςη προιδες ςομε οφ τηε βεςτ εξιςτινγ ειδενςε φορ τηε εξιςτενςε οφ δαρϰ ματτερ ον γαλαξψ ςλυςτερ ςςαλες [῝λοωε ετ αλ., 2006]. Φιγυρε 1 ιλλυςτρατες τηε τοταλ ανδ τηε Ι῝Μ μαςς διςτριβυτιονς ιν τηε Βυλλετ ῝λυςτερ ςλεαρλψ ςηοωινγ τηατ τηε τωο μαςς ςομπονεντς αππεαρ ιν διφφερεντ λοςατιονς ιν τηε μεργινγ ςλυςτερ ςψςτεμ. Ιν τηε ςαςε οφ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς, ςυςη ας μοδιφιεδ Νεωτονιαν δψναμιςς (ΜΟΝΔ), ωηιςη αςςυμε νο εξιςτενςε οφ δαρϰ ματτερ, μοςτ οφ τηε μαςς ιν μεργινγ ςλυςτερς ςηουλδ ςοινςιδε ωιτη τηε ιςιβλε βαρψονις μαςς διςτριβυτιον. Ηενςε μεργινγ ςλυςτερς, ςυςη ας τηε Βυλλετ ῝λυςτερ, γιε ιμπορταντ ειδενςε αγαινςτ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς οφ ςυςη ϰινδ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.0: Λεφτ: αν οπτιςαλ ιμαγε οφ τηε Βυλλετ ῝λυςτερ ταϰεν βψ τηε Μαγελλαν τελεςςοπε ωιτη οερπλοττεδ ςοντουρς ρεπρεςεντινγ τηε τοταλ μαςς διςτριβυτιον ινφερρεδ βψ γραιτατιοναλ λενςινγ. Ριγητ: τηε ηοτ πλαςμα διςτριβυτιον (ιν ρεδ) ιν τηε Βυλλετ ῝λυςτερ ινφερρεδ βψ τηε ῝ηανδρα Ξ-ραψ δατα ωιτη τηε ςαμε μαςς ςοντουρς πλοττεδ οερ. [῝λοωε ετ αλ., 2006].

Οτηερ προπερτιες τηατ αρε ωορτηψ οφ διςςυςςιον αρε ρελατεδ το τηε φορματιον ανδ τηε ςπατιαλ διςτριβυτιον οφ γαλαξψ ςλυςτερς. Ιτ ις ωιδελψ αςςεπτεδ τηατ τηε λιϰελψ ςαυςε οφ τηε οβςερεδ λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε ιν τηε ϒνιερςε ις τηε ςεεδ δενςιτψ φλυςτυατιονς τηατ ωερε φορμεδ δυρινγ τηε περιοδ οφ ςοςμις ινφλατιον. Δυε το γραιτατιοναλ ινςταβιλιτψ τηεςε ινιτιαλ περτυρβατιονς ηαε βεεν αμπλιφιεδ ανδ εεντυαλλψ ςολλαπςεδ το φορμ αν ιντριςατε ωεβ οφ φιλαμεντς ανδ οιδς. Οβςερινγ γαλαξψ ςλυςτερς αλλοως υς το δεδυςε τηε αριους προπερτιες οφ τηε ςτρυςτυρε οφ τηε ϒνιερςε ον τηε λαργεςτ αςςεςςιβλε ςςαλες. Ιν αδδιτιον, ςλυςτερ οβςερατιονς γιε ινφορματιον αβουτ τηε υνδερλψινγ ςοςμολογιςαλ μοδελ. Τηε ςιμπλεςτ μοδελς οφ ινφλατιον αςςυμε τηε πριμορδιαλ δενςιτψ φλυςτυατιονς το βε Γαυςςιαν. Ηοωεερ, μορε ςομπλιςατεδ μοδελς πρεδιςτ αρψινγ αμουντς οφ νον-Γαυςςιανιτψ. Δετεςτινγ ςυςη νον-Γαυςςιανιτψ ια τηε ῝ΜΒ ορ οτηερ μεανς ωουλδ βε οφ γρεατ ιντερεςτ ιν τηε εαρλψ ϒνιερςε ςτυδιες. Α νυμβερ οφ ρεςεντ ςτυδιες ηαε βεεν δεδιςατεδ το ινεςτιγατινγ τηε ιαβιλιτψ οφ υςινγ γαλαξψ ςλυςτερς ας αν αλτερνατιε προβε φορ νον-Γαυςιανιτιες [Μανα ετ αλ., 2013, Τρινδαδε ανδ δα Σιλα, 2017].

῝λυςτερς αρε ϰνοων το βε μυςη μορε ςτρονγλψ ςλυςτερεδ τηαν γαλαξιες [Βαηςαλλ, 1988]. Τηις ςαν βε εξπρεςςεδ ιν τερμς οφ τηε τωο-ποιντ ςορρελατιον φυνςτιον τηατ φολλοως α ποωερ λαω οφ τηε φορμ ξcc(r)=(r/R0)1.8subscript𝜉𝑐𝑐𝑟superscript𝑟subscript𝑅01.8\xi_{cc}(r)=\left(r/R_{0}\right)^{-1.8}. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ξcc(r)subscript𝜉𝑐𝑐𝑟\xi_{cc}(r) ρεφερς το τηε τωο-ποιντ ςπατιαλ ςορρελατιον φυνςτιον ωηιςη ις ρελατεδ το τηε ϑοιντ προβαβιλιτψ οφ φινδινγ τωο οβϑεςτς ατ ςεπαρατιον r𝑟r. R0subscript𝑅0R_{0} ηας βεεν ςηοων το οβεψ τηε φολλοωινγ ςςαλινγ ρελατιον: R00.4Dcsubscript𝑅00.4subscript𝐷𝑐R_{0}\approx 0.4D_{c} φορ 20h1Mpc<Dc<100h1Mpc20superscript1Mpcsubscript𝐷𝑐100superscript1Mpc20h^{-1}\mathrm{Mpc}<D_{c}<100h^{-1}\mathrm{Mpc} ανδ Dcnc1/3subscript𝐷𝑐superscriptsubscript𝑛𝑐13D_{c}\equiv n_{c}^{-1/3}, ωιτη ncsubscript𝑛𝑐n_{c} ας τηε μεαν ςπαςε δενςιτψ οφ ςλυςτερς [Βαηςαλλ ανδ ῝εν, 1992]. Τηις αγρεες ωελλ ωιτη τηε μορε ρεςεντ οβςερατιοναλ ρεςυλτς δεςςριβεδ ιν Βαςιλαϰος ανδ Πλιονις [2004], Βαλαγυερα-Αντολíνεζ [2014]. Ρεςεντ ςτυδιες αλςο ρεινφορςε τηε ςονςλυςιον τηατ τηε ςπατιαλ διςτριβυτιον οφ τηε τραςερς οφ τηε λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε, ςυςη ας γαλαξιες ανδ ςλυςτερς οφ γαλαξιες, αρε α ποωερφυλ προβε φορ τηε εαρλψ ϒνιερςε πηψςιςς. Ιν παρτιςυλαρ, ςομβινινγ ςλυςτερ ανδ γαλαξψ ποωερ ςπεςτρα αλονγ ωιτη τηε ςροςς ποωερ ςπεςτρυμ οφφερς α ωαψ οφ αςςεςςινγ α πλετηορα οφ ινφορματιον αβουτ τηε υνδερλψινγ ςοςμολογψ. Ηενςε φυτυρε ςυρεψς ςυςη ας Ευςλιδ ωιλλ πλαςε υνπρεςεδεντεδ ςονςτραινς ον πριμορδιαλ νον-Γαυςςιανιτψ [Ευςλιδ Τηεορψ Ωορϰινγ Γρπ, 2018].

Ανοτηερ ϰεψ χυαντιτψ το διςςυςς ις τηε ςλυςτερ μαςς φυνςτιον, ωηιςη ις οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε ωηεν ςτυδψινγ λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε φορματιον. Ιν παρτιςυλαρ, τηε ςλυςτερ μαςς φυνςτιον χυαντιφιες τηε νυμβερ οφ ςλυςτερς οφ α γιεν μαςς ατ α γιεν ρεδςηιφτ: n(M,z)𝑛𝑀𝑧n(M,z). Τηε μαςς φυνςτιον ςαν βε εςτιματεδ υςινγ τηε Πρεςς-Σςηεςητερ φορμαλιςμ, ωηιςη αςςυμες τηατ τηε φραςτιον οφ ματτερ τηατ ενδς υπ ιν οβϑεςτς ωιτη μαςς M𝑀M ςαν βε δεδυςεδ φρομ τηε πορτιον οφ τηε ινιτιαλ δενςιτψ φιελδ (ςμοοτηεδ ον τηε μαςς ςςαλε M𝑀M) λψινγ ατ αν οερδενςιτψ εξςεεδινγ α γιεν ςριτιςαλ τηρεςηολδ αλυε δcsubscript𝛿𝑐\delta_{c}. Τηε γραδιεντ οφ τηε μαςς φυνςτιον ςαν βε ςηοων το ταϰε τηε φολλοωινγ φορμ [Πρεςς ανδ Σςηεςητερ, 1974, Βοργανι, 2008]:

dn(M,z)dM=2πρ¯cM2δcσM(z)|dlogσM(z)dlogM|exp(δc22σM(z)2),𝑑𝑛𝑀𝑧𝑑𝑀2𝜋subscript¯𝜌𝑐superscript𝑀2subscript𝛿𝑐subscript𝜎𝑀𝑧𝑑subscript𝜎𝑀𝑧𝑑𝑀superscriptsubscript𝛿𝑐22subscript𝜎𝑀superscript𝑧2\frac{dn(M,z)}{dM}=\sqrt{\frac{2}{\pi}}\frac{\bar{\rho}_{c}}{M^{2}}\frac{\delta_{c}}{\sigma_{M}(z)}\left|\frac{d\log\sigma_{M}(z)}{d\log M}\right|\exp\left(-\frac{\delta_{c}^{2}}{2\sigma_{M}(z)^{2}}\right), (1.17)

ωιτη ρ¯csubscript¯𝜌𝑐\bar{\rho}_{c} ας τηε μεαν ςλυςτερ δενςιτψ ανδ σM(z)subscript𝜎𝑀𝑧\sigma_{M}(z) ις τηε αριανςε ατ μαςς ςςαλε M𝑀M λινεαρλψ εξτραπολατεδ το ρεδςηιφτ z𝑧z. Τηε ϰεψ ταϰεαωαψ φρομ εχυατιον 1.17 ις τηατ τηερε ις αν ιντιματε λινϰ βετωεεν τηε εαρλψ ϒνιερςε πριμορδιαλ περτυρβατιονς ανδ τηε λατε ϒνιερςε ςτρυςτυρε. Τηρουγη τηε λινεαρ περτυρβατιον γροωτη φαςτορ τηε αλυε οφ σMsubscript𝜎𝑀\sigma_{M} ςαν βε διρεςτλψ ρελατεδ το τηε ποωερ ςπεςτρυμ ανδ τηε ςοςμολογιςαλ δενςιτψ παραμετερς. Τηις φυρτηερ ιλλυςτρατες τηε αλυε οφ γαλαξψ ςλυςτερς ας προβες φορ τηε φορματιον ανδ εολυτιον οφ λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε ανδ, ιν τυρν, φορ τηε υνδερλψινγ μοδελ οφ ςοςμολογψ.

Τηερε αρε οτηερ ιμπορταντ γαλαξψ ςλυςτερ προβες οφ τηε υνδερλψινγ ςοςμολογψ. Τηεςε ινςλυδε τηε μαςς-το-λιγητ ρατιο ανδ τηε βαρψον φραςτιον. Τηε μαςς-το-λιγητ ρατιο χυαντιφιες τηε ρατιο βετωεεν τηε τοταλ μαςς ιν α γιεν ολυμε ερςυς τηε ςορρεςπονδινγ λυμινοςιτψ. Τηις ρατιο ςαν βε υςεδ το δεδυςε τηε ματτερ δενςιτψ ΩmsubscriptΩ𝑚\Omega_{m}. Τηε βαρψον φραςτιον αλςο προιδες α ςονςτραιντ ον τηε ματτερ δενςιτψ παραμετερ (αςςυμινγ τηατ τηε ςοςμις βαρψον δενςιτψ παραμετερ ις ϰνοων). Ωιτη αν αδδιτιοναλ αςςυμπτιον τηατ τηε βαρψον φραςτιον δοες νοτ εολε ιν γαλαξψ ςλυςτερς, ονε ςαν ςονςτραιν τηε δαρϰ ενεργψ εχυατιον οφ ςτατε παραμετερς [Βοργανι, 2008].

\theςεςτιον Ιντραςλυςτερ Μεδιυμ ανδ Ξ-ραψ Οβςερατιονς

Τηε Ι῝Μ ις ςομποςεδ οφ ηιγη-ενεργψ ςυπερηεατεδ Ξ-ραψ εμιττινγ πλαςμα. Τηε Ι῝Μ μαινλψ ςονςιςτς οφ ιονιζεδ ηελιυμ ανδ ηψδρογεν, ωηιςη δομινατες τηε τοταλ βαρψονις ςοντεντ οφ γαλαξψ ςλυςτερς. Ηεαιερ ελεμεντς, ςυςη ας ιρον, ςαν αλςο βε φουνδ ας χυαντιφιεδ βψ τηε ρατιο το ηψδρογεν ϰνοων ας μεταλλιςιτψ. Αεραγε αλυες οφ μεταλλιςιτψ ρανγε φρομ ονε τηιρδ το α ηαλφ οφ τηε αλυε οβςερεδ ιν τηε Συν [Μαντζ ετ αλ., 2017]. Στυδψινγ τηε ςηεμιςαλ ςτρυςτυρε οφ τηε Ι῝Μ ανδ ιτς εολυτιον ωιτη ρεδςηιφτ οφφερς α ρεςορδ οφ τηε οεραλλ ελεμεντ προδυςτιον ανδ εολυτιον τηρουγηουτ τηε ηιςτορψ οφ τηε ϒνιερςε.

Τηε ηιγη τεμπερατυρε οφ τηε Ι῝Μ λεαδς το Ξ-ραψ εμιςςιον ια τηε προςεςς ϰνοων ας βρεμςςτραηλυνγ ραδιατιον. Βρεμςςτραηλυνγ ραδιατιον ρεφερς το τηε βραϰινγ ραδιατιον προδυςεδ βψ δεςελερατιον οφ ςηαργεδ παρτιςλες ωηεν δεφλεςτεδ βψ οτηερ ςηαργες. Α τψπιςαλ εξαμπλε οφ ςυςη α προςεςς ις τηε δεφλεςτιον οφ ελεςτρονς βψ ατομις νυςλει λεαδινγ το Ξ-ραψ εμιςςιον ωιτη α φρεχυενςψ προπορτιοναλ το τηε ενεργψ ςηανγε. Τηε εμιςςιιτψ ατ φρεχυενςψ ν𝜈\nu φορ αν ιον οφ ςηαργε Z𝑍Z ιν α πλαςμα ωιτη αν ελεςτρον τεμπερατυρε Tesubscript𝑇𝑒T_{e} ις [Σαραζιν, 1988]:

ϵvff=32πe6Z2neni3mec32π3kBTemegff(Te,v)ehv/kBTe,superscriptsubscriptitalic-ϵ𝑣ff32𝜋superscript𝑒6superscript𝑍2subscript𝑛𝑒subscript𝑛𝑖3subscript𝑚𝑒superscript𝑐32𝜋3subscript𝑘𝐵subscript𝑇𝑒subscript𝑚𝑒subscript𝑔ffsubscript𝑇𝑒𝑣superscript𝑒𝑣subscript𝑘𝐵subscript𝑇𝑒\epsilon_{v}^{\rm ff}=\frac{32\pi e^{6}Z^{2}n_{e}n_{i}}{3m_{e}c^{3}}\sqrt{\frac{2\pi}{3k_{B}T_{e}m_{e}}}g_{\rm ff}(T_{e},v)e^{-hv/k_{B}T_{e}}, (1.18)

ωιτη e𝑒e ας τηε ελεμενταρψ ςηαργε, nisubscript𝑛𝑖n_{i} ανδ nesubscript𝑛𝑒n_{e} ας τηε νυμβερ δενςιτιες οφ ιονς ανδ ελεςτρονς, mesubscript𝑚𝑒m_{e} ας τηε ελεςτρον μαςς, gffsubscript𝑔ffg_{\rm ff} ας τηε Γαυντ φαςτορ ωηιςη ςορρεςτς φορ χυαντυμ εφφεςτς, kBsubscript𝑘𝐵k_{B} ας τηε Βολτζμανν ςονςταντ ανδ hh ας τηε Πλανςϰ ςονςταντ. Τηε Γαυντ φαςτορ ιν τηις ςαςε ις γιεν βψ [Νοζαωα ετ αλ., 1998]:

gff3πln(9kBTe4hv),subscript𝑔ff3𝜋9subscript𝑘𝐵subscript𝑇𝑒4𝑣g_{\rm ff}\approx\frac{3}{\sqrt{\pi}}\ln\left(\frac{9k_{B}T_{e}}{4hv}\right), (1.19)

Τηε τοταλ εμιςςιον ινςλυδινγ αλλ τηε οτηερ ςομπονεντς (ςυςη ας λινε εμιςςιον) ις τηεν γιεν βψ:

ϵν=0evff𝑑v3.0×1027Te1 Κ(ne1 ςμ3)2ergcm3s1.subscriptitalic-ϵ𝜈superscriptsubscript0superscriptsubscript𝑒𝑣ffdifferential-d𝑣3.0superscript1027subscript𝑇𝑒1 Κsuperscriptsubscript𝑛𝑒1superscript ςμ32ergsuperscriptcm3superscripts1\epsilon_{\nu}=\int_{0}^{\infty}e_{v}^{\rm ff}dv\approx 3.0\times 10^{-27}\sqrt{\frac{T_{e}}{1\text{ K}}}\left(\frac{n_{e}}{1\text{ cm}^{-3}}\right)^{2}\mathrm{erg}\cdot\mathrm{cm}^{-3}\mathrm{s}^{-1}. (1.20)

Τηε διφφερεντ εμιςςιον προςεςςες δεςςριβεδ ιν εχυατιον 1.20 ςαν βε ωριττεν ας φολλοως:

ϵv=inineλc(ni,Te),subscriptitalic-ϵ𝑣subscript𝑖subscript𝑛𝑖subscript𝑛𝑒subscript𝜆𝑐subscript𝑛𝑖subscript𝑇𝑒\epsilon_{v}=\sum_{i}n_{i}n_{e}\lambda_{c}\left(n_{i},T_{e}\right), (1.21)

ωηερε λc(ni,Te)subscript𝜆𝑐subscript𝑛𝑖subscript𝑇𝑒\lambda_{c}\left(n_{i},T_{e}\right) ις τηε τεμπερατυρε ανδ ιον δεπενδεντ ςοολινγ φυνςτιον τηατ ις ρελατεδ το τηε εμιςςιον μεςηανιςμ. Οβςερατιοναλλψ α μορε νατυραλ χυαντιτψ το ωορϰ ωιτη ις τηε ςυρφαςε βριγητνεςς, ωηιςη ις εχυαλ το τηε ιντεγραλ οφ ϵνsubscriptitalic-ϵ𝜈\epsilon_{\nu} [Τερυϰινα ετ αλ., 2014, Ωιλςοξ ετ αλ., 2015]:

SB(r)=14π(1+zcl)4ne2(r2+z2)λc(ne,Te)𝑑z.subscript𝑆Bsubscript𝑟perpendicular-to14𝜋superscript1subscript𝑧𝑐𝑙4superscriptsubscript𝑛e2superscriptsubscript𝑟perpendicular-to2superscript𝑧2subscript𝜆csubscript𝑛𝑒subscript𝑇𝑒differential-d𝑧S_{\mathrm{B}}\left(r_{\perp}\right)=\frac{1}{4\pi(1+z_{cl})^{4}}\int n_{\mathrm{e}}^{2}\Big{(}\sqrt{r_{\perp}^{2}+z^{2}}\Big{)}\lambda_{\mathrm{c}}\left(n_{e},T_{e}\right)dz. (1.22)

Ηερε ωε αςςυμεδ ςπηεριςαλ ςψμμετρψ ανδ ςωιτςηεδ το προϑεςτεδ ςοορδινατες, ςυςη τηατ α ποιντ ατ ςομε ραδιυς r𝑟r φρομ τηε ςεντρε οφ τηε ςλυςτερ ις γιεν βψ r=r2+z2𝑟superscriptsubscript𝑟perpendicular-to2superscript𝑧2r=\sqrt{r_{\perp}^{2}+z^{2}}, ωιτη rsubscript𝑟perpendicular-tor_{\perp} ας τηε περπενδιςυλαρ ραδιαλ διςτανςε ανδ z𝑧z ας τηε διςτανςε φρομ τηε ςεντρε ιν τηε διρεςτιον παραλλελ το τηε λινε οφ ςιγητ. Ιν αδδιτιον, ωε αςςυμεδ τηατ τηε γας ωιτηιν α γιεν ςλυςτερ ατ ρεδςηιφτ zclsubscript𝑧𝑐𝑙z_{cl} ις δομινατεδ βψ ηψδρογεν, ι.ε. ni=nesubscript𝑛𝑖subscript𝑛𝑒n_{i}=n_{e}. Τηε 4π4𝜋4\pi φαςτορ ςομες φρομ τηε αςςυμπτιον τηατ τηε εμιςςιιτψ ις ιςοτροπις, ωηιλε τηε (1+zcl)4superscript1subscript𝑧𝑐𝑙4(1+z_{cl})^{4} τερμ αςςουντς φορ τηε ςοςμολογιςαλ τρανςφορματιονς οφ ςπεςτραλ ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ ενεργψ. Τηε ελεςτρον νυμβερ δενςιτψ nesubscript𝑛𝑒n_{e} ις ςλεαρλψ ρελατεδ το τηε γας διςτριβυτιον ιν α ςλυςτερ ωηιςη αλλοως υς το υςε ςυρφαςε βριγητνεςς ας α προβε φορ τηε υνδερλψινγ μαςς διςτριβυτιον.

Ανοτηερ ςλυςτερ ςςαλε οβςεραβλε ωορτηψ οφ διςςυςςιον ις τηε Συνψαε-Ζελδοιςη (ΣΖ) εφφεςτ. Τηε ΣΖ εφφεςτ ρεφερς το τηε διςτορτιον οφ τηε ῝ΜΒ τηρουγη ινερςε ῝ομπτον ςςαττερινγ βψ ηιγη-ενεργψ ελεςτρονς φρομ τηε Ι῝Μ. Τηε ΣΖ εφφεςτ, μορε ςπεςιφιςαλλψ, ις α ςομβινατιον οφ μυλτιπλε πριμαρψ ανδ ςεςονδαρψ εφφεςτς. Τηεςε ινςλυδε τηερμαλ ιντεραςτιονς βετωεεν τηε ῝ΜΒ πηοτονς ανδ τηε ηιγη-ενεργψ ελεςτρονς ας ωελλ ας ςεςονδαρψ ϰινεματις ανδ πολαριζατιον εφφεςτς. Τηις μετηοδ δοες νοτ δεπενδ ον ρεδςηιφτ ανδ προιδες α ωαψ οφ μεαςυρινγ ςλυςτερ μαςςες ας ωελλ ας δετεςτινγ ςλυςτερς ατ γρεατ διςτανςες. Ιν αδδιτιον, ιτ ις ποςςιβλε το υςε α ςομβινατιον οφ τηε ΣΖ εφφεςτ ανδ Ξ-ραψ μεαςυρεμεντς το αςςυρατελψ δεδυςε διςτανςες το ςλυςτερς.

Ας ῝ΜΒ πηοτονς παςς τηρουγη μαςςιε ςλυςτερς, τηερε ις αρουνδ 1% προβαβιλιτψ οφ ιντεραςτινγ ωιτη α ηιγη-ενεργψ Ι῝Μ ελεςτρονς [Βιρϰινςηαω, 1999]. Τηις ρεςυλτς ιν α βοοςτ οφ ενεργψ οφ τηε πηοτονς βψ kBTe/mec2subscript𝑘Bsubscript𝑇esubscript𝑚esuperscript𝑐2k_{\mathrm{B}}T_{\mathrm{e}}/m_{\mathrm{e}}c^{2}, ωηερε Tesubscript𝑇𝑒T_{e} ανδ mesubscript𝑚𝑒m_{e}, ας βεφορε, αρε τηε τεμπερατυρε ανδ τηε μαςς οφ τηε ελεςτρονς ςορρεςπονδινγλψ. Τηις ρεςυλτς ιν διςτορτιον οφ 1less-than-or-similar-toabsent1\lesssim 1 μΚ ιν τηε ῝ΜΒ ςπεςτρυμ (ςεε φιγυρε 1). Μορε αςςυρατελψ, τηε ΣΖ εφφεςτ ςπεςτραλ διςτορτιονς ςαν βε εξπρεςςεδ ας φολλοως [Ρεπηαελι, 1995]:

ΔTSZTCMB=f(x)nekBTemec2σT𝑑,Δsubscript𝑇SZsubscript𝑇CMB𝑓𝑥subscript𝑛𝑒subscript𝑘𝐵subscript𝑇𝑒subscript𝑚𝑒superscript𝑐2subscript𝜎𝑇differential-d\frac{\Delta T_{\rm SZ}}{T_{\rm CMB}}=f(x)\int n_{e}\frac{k_{B}T_{e}}{m_{e}c^{2}}\sigma_{T}d\ell, (1.23)

ωηερε f(x)𝑓𝑥f(x) ις α φυνςτιον οφ α διμενςιονλεςς φρεχυενςψ x=hν/kBTCMB𝑥𝜈subscript𝑘𝐵subscript𝑇CMBx=h\nu/k_{B}T_{\rm CMB}, nesubscript𝑛𝑒n_{e} ις τηε ελεςτρον νυμβερ δενςιτψ, mesubscript𝑚𝑒m_{e} ις τηε αςςοςιατεδ μαςς ανδ σTsubscript𝜎𝑇\sigma_{T} ις τηε Τηομςον ςροςς-ςεςτιον.

Refer to caption
Φιγυρε 1.0: Τηε ῝ΜΒ ςπεςτρυμ, υνδιςτορτεδ (δαςηεδ λινε) ανδ διςτορτεδ βψ τηε ΣΖ εφφεςτ. Τηε ΣΖ διςτορτιον ις ςηοων φορ α φιςτιοναλ ςλυςτερ 1000 τιμες μορε μαςςιε τηαν αν αεραγε ςλυςτερ ιν ορδερ το ιλλυςτρατε τηε εφφεςτ [Συνψαε ανδ Ζελδοιςη, 1980, Αννυαλ Ρειεως οφ Αςτρονομψ ανδ Αςτροπηψςιςς, 2002].

\theςεςτιον Μετηοδς Το Εςτιματε ῝λυςτερ Μαςςες

\theςυβςεςτιον Ηψδροςτατις Εχυιλιβριυμ

Α ϰεψ νοτιον ωηεν ιτ ςομες το μεαςυρινγ γαλαξψ ςλυςτερ μαςςες ις τηατ οφ ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ. Τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ εχυατιον ρελατες τηε πρεςςυρε γραδιεντ ωιτη τηε γραιτατιοναλ φορςε ιν α γαλαξψ ςλυςτερ. ϒνδερ ςπηεριςαλ ςψμμετρψ, τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ εχυατιον ις γιεν βψ [Τερυϰινα ετ αλ., 2014, Ωιλςοξ ετ αλ., 2015]:

dPtotaldr=ρgasGM(<r)r2,𝑑subscript𝑃total𝑑𝑟subscript𝜌gasannotated𝐺𝑀absent𝑟superscript𝑟2\frac{dP_{\mathrm{\rm total}}}{dr}=-\rho_{\rm gas}\frac{GM(<r)}{r^{2}}, (1.24)

ωηερε Ptotalsubscript𝑃totalP_{\rm total} ανδ ρgassubscript𝜌gas\rho_{\rm gas} αρε τηε πρεςςυρε ανδ τηε δενςιτψ οφ τηε γας ανδ r𝑟r ις τηε ραδιαλ ςοορδινατε. Ptotalsubscript𝑃totalP_{\rm total} ρεφερς το τηε τοταλ γας πρεςςυρε, ινςλυδινγ τηε τηερμαλ ανδ νον-τηερμαλ πρεςςυρε ςοντριβυτιονς: Ptotal=Pthermal+Pnonthermalsubscript𝑃totalsubscript𝑃thermalsubscript𝑃nonthermalP_{\rm total}=P_{\rm thermal}+P_{\rm non-thermal} (διςςυςςεδ ιν μορε δεταιλ ιν ςηαπτερ 1). Σιμιλαρλψ, M(<r)annotated𝑀absent𝑟M(<r) ις τηε μαςς ενςλοςεδ ιν ραδιυς r𝑟r ανδ ςαν αλςο βε ςπλιτ ιντο τηε τωο ςοντριβυτιονς [Λαγανά ετ αλ., 2010]:

M(<r)=r2Gρgas(r)(dPτηερμαλ (r)dr+dPnonthermal(r)dr).annotated𝑀absent𝑟superscript𝑟2𝐺subscript𝜌gas𝑟𝑑subscript𝑃τηερμαλ 𝑟𝑑𝑟𝑑subscript𝑃nonthermal𝑟𝑑𝑟M(<r)=-\frac{r^{2}}{G\rho_{\rm gas}(r)}\Big{(}\frac{dP_{\text{thermal }}(r)}{dr}+\frac{dP_{\mathrm{non}-\mathrm{thermal}}(r)}{dr}\Big{)}. (1.25)

Ιντυιτιελψ, εχυατιον 1.24 ρεπρεςεντς α βαλανςε βετωεεν τηε πρεςςυρε ανδ τηε γραιτατιοναλ φορςε ιν α γαλαξψ ςλυςτερ. Τηις ινδιςατες τηατ τηε γαλαξψ ςλυςτερ ις νοτ υνδεργοινγ φορματιον προςεςςες ορ ις νοτ ταϰινγ παρτ ιν α μεργερ.

ϒςινγ τηε εχυατιον οφ ςτατε φορ γας ωιτη α νυμβερ δενςιτψ ngassubscript𝑛gasn_{\rm gas} ανδ τεμπερατυρε Tgassubscript𝑇𝑔𝑎𝑠T_{gas}: Pτηερμαλ =kBngasTgassubscript𝑃τηερμαλ subscript𝑘𝐵subscript𝑛gassubscript𝑇gasP_{\text{thermal }}=k_{B}n_{\mathrm{gas}}T_{\mathrm{gas}}, ονε ςαν ρεωριτε τηε τηερμαλ μαςς ςομπονεντ ιν α μορε υςεφυλ φορμ:

Mτηερμαλ(r)=kBTγας(r)rμmpG(dlnρgas(r)dlnr+dlnTγας(r)dlnr).subscript𝑀τηερμαλ𝑟subscript𝑘𝐵subscript𝑇γας𝑟𝑟𝜇subscript𝑚p𝐺𝑑subscript𝜌gas𝑟𝑑𝑟𝑑subscript𝑇γας𝑟𝑑𝑟M_{\text{thermal}}(r)=-\frac{k_{B}T_{\text{gas}}(r)r}{\mu m_{\mathrm{p}}G}\left(\frac{d\ln\rho_{\rm gas}(r)}{d\ln r}+\frac{d\ln T_{\text{gas}}(r)}{d\ln r}\right). (1.26)

Ηερε τηε ιδεντιτψ ρgas=μmpngassubscript𝜌𝑔𝑎𝑠𝜇subscript𝑚𝑝subscript𝑛𝑔𝑎𝑠\rho_{gas}=\mu m_{p}n_{gas} ωας υςεδ, ωιτη μ𝜇\mu ας τηε μεαν μολεςυλαρ ωειγητ ανδ mpsubscript𝑚𝑝m_{p} ας τηε προτον μαςς. Τηε μεαν μολεςυλαρ ωειγητ φορ τηε φυλλψ ιονιςεδ γας ις γιεν βψ μ(ne+nH+nHe)mp=mpnH+4mpnHe𝜇subscript𝑛esubscript𝑛Hsubscript𝑛Hesubscript𝑚psubscript𝑚psubscript𝑛H4subscript𝑚psubscript𝑛He\mu(n_{\rm e}+n_{\rm H}+n_{\rm He})m_{\rm p}=m_{\mathrm{p}}n_{\mathrm{H}}+4m_{\mathrm{p}}n_{\mathrm{He}}, ωηερε nHsubscript𝑛Hn_{\mathrm{H}} ανδ nHesubscript𝑛Hen_{\mathrm{He}} αρε τηε νυμβερ δενςιτιες οφ ηψδρογεν ανδ ηελιυμ ςορρεςπονδινγλψ [Εττορι ετ αλ., 2013].

Τηε φραςτιον οφ τηε νον-τηερμαλ ςοντριβυτιον το τηε τοταλ πρεςςυρε ις γιεν βψ [Σηαω ετ αλ., 2012]:

Pνον-τηερμαλ (r)=αnt(1+z)βnt(rr500)nnt(M2003×1014M)nMPτοταλ(r),subscript𝑃νον-τηερμαλ 𝑟subscript𝛼ntsuperscript1𝑧subscript𝛽ntsuperscript𝑟subscript𝑟500subscript𝑛ntsuperscriptsubscript𝑀2003superscript1014subscript𝑀direct-productsubscript𝑛Msubscript𝑃τοταλ𝑟P_{\text{non-thermal }}(r)=\alpha_{\mathrm{nt}}(1+z)^{\beta_{\mathrm{nt}}}\left(\frac{r}{r_{500}}\right)^{n_{\mathrm{nt}}}\left(\frac{M_{200}}{3\times 10^{14}M_{\odot}}\right)^{n_{\mathrm{M}}}P_{\text{total}}(r), (1.27)

ωηερε αnt,βnt,nntsubscript𝛼ntsubscript𝛽ntsubscript𝑛nt\alpha_{\mathrm{nt}},\beta_{\mathrm{nt}},n_{\mathrm{nt}} ανδ nMsubscript𝑛Mn_{\mathrm{M}} αρε παραμετερς δετερμινεδ βψ ηψδροδψναμιςαλ ςιμυλατιονς. Τηε r500subscript𝑟500r_{500} παραμετερ ςορρεςπονδς το τηε ραδιυς ατ ωηιςη τηε δαρϰ ματτερ ηαλο αεραγε δενςιτψ ις εχυαλ το φιε ηυνδρεδ τιμες τηε ςριτιςαλ δενςιτψ. Αναλογουςλψ, M200subscript𝑀200M_{200} ςορρεςπονδς το τηε μαςς ατ r200subscript𝑟200r_{200}.

Εχυατιον 1.24 ις οφ ϰεψ ςιγνιφιςανςε ας ιτ αλλοως υς το ρελατε τηε μαςς διςτριβυτιον ιν γαλαξψ ςλυςτερς το τηε οβςερεδ πρεςςυρε/τεμπερατυρε διςτριβυτιον, ωηιςη ςαν βε ινφερρεδ ια Ξ-ραψ ςυρεψς. Συςη α ωαψ οφ μεαςυρινγ μαςςες ις βαςεδ ον τωο ϰεψ αςςυμπτιονς: τηατ τηε μαϑοριτψ οφ οβςερεδ ςλυςτερς αρε ιν φαςτ ιν ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ ανδ τηατ μοςτ ςλυςτερς αρε ον αεραγε ςπηεριςαλ. Ιν γενεραλ, εφφεςτς οφ νον-ςπηεριςαλ γεομετριες οφ ςλυςτερς ςαν βε αεραγεδ ουτ βψ ςταςϰινγ α λαργε νυμβερς οφ ςλυςτερς. Τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ εχυατιον ςαν αλςο βε τεςτεδ βψ ςομπαρινγ ινδεπενδεντ μεαςυρεμεντς οφ ςλυςτερ μαςςες. Μορε ςονςρετελψ, ονε ςαν ςομπαρε τηε Ξ-ραψ δετερμινεδ μαςςες το τηοςε δεδυςεδ βψ ωεαϰ λενςινγ. Ας αν εξαμπλε, ρεςεντ μεαςυρεμεντς βψ Σμιτη ετ αλ. [2016] ινδιςατε τηατ τηε μεαν ρατιο οφ Ξ-ραψ το λενςινγ μαςςες φορ 50 Λο῝υΣΣ ςλυςτερς ατ 0.15<z<0.30.15𝑧0.30.15<z<0.3 ις βX=0.95±0.05subscript𝛽𝑋plus-or-minus0.950.05\beta_{X}=0.95\pm 0.05, ηενςε ςηοωινγ νο ςιγνιφιςαντ δειατιον φρομ τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ αςςυμπτιον. Νοτε, ηοωεερ, τηατ τηε ρεςυλτς οφ ςυςη μεαςυρεμεντς ςτρονγλψ δεπενδ ον τηε μετηοδ ανδ τηε δαταςετ υςεδ. Φορ ινςτανςε, τηε ρεςυλτς ιν Biffi2016 δεριεδ υςινγ ςιμυλατεδ γαλαξψ ςλυςτερς ςηοω αριατιονς υπ το 10-20% υπ το τηε ιριαλ ραδιυς.

Ατ τηις ςταγε ιτ ις ιμπορταντ το διςςυςς τηε αριους αςτροπηψςιςαλ εφφεςτς τηατ ςαν λεαδ το βιαςες ωηεν εςτιματινγ ςλυςτερ μαςςες. Ιν παρτιςυλαρ, αν ιμπορταντ ςονςεπτ ιν τηε ςοντεξτ οφ γαλαξψ ςλυςτερ φορματιον ις τηατ οφ ιριαλιζατιον. Τηεορετιςαλλψ, τηε ςλυςτερ μεργινγ ανδ φορματιον προςεςςες ςεαςε ονςε ιριαλιζατιον ις ρεαςηεδ (ι.ε. ωηεν τηε φορςες αςτινγ ον τηε ςλυςτερ αρε ιν βαλανςε ανδ τηε ποτεντιαλ ενεργψ ις τωιςε τηε νεγατιε ϰινετις ενεργψ ας δεςςριβεδ βψ τηε ιριαλ τηεορεμ). Μανψ ρεαλ-ωορλδ ςλυςτερς, ηοωεερ, αρε νοτ φυλλψ ιριαλιζεδ, ωιτη τηε ιννερ ρεγιονς βεινγ μορε ρελαξεδ τηαν τηε ουτερ παρτς οφ τηε ςλυςτερ. Ιν αδδιτιον, τηερε ις αν ονγοινγ αςςρετιον οφ γας ανδ δαρϰ ματτερ ιν τηε ουτερ παρτς οφ τηε ςλυςτερ. Τηεςε εφφεςτς ςομπλιςατε τηε μαςς εςτιματες υςινγ τηε ΣΖ εφφεςτ ανδ τηε γαλαξψ ϰινεματιςς. Ιν αδδιτιον, τηεςε εφφεςτς ςουλδ ιντροδυςε εξτρα βιας ωηεν ςονςτραινινγ μοδελς οφ μοδιφιεδ γραιτψ υςινγ τηε μετηοδς δεςςριβεδ ιν ςηαπτερς 1 ανδ 1. Ηοωεερ, ιτ ις ιμπορταντ το νοτε τηατ τηε μεντιονεδ εφφεςτς ηαε βεεν ινεςτιγατεδ ιν τηε πρειους ςτυδιες ανδ φουνδ το βε ςυβδομιναντ ωηεν ςομπαρεδ το τηε νον-τηερμαλ πρεςςυρε εφφεςτς ανδ τηε πρεδιςτεδ δειατιον βετωεεν τηε διφφερεντ μαςς εςτιματες δυε το μοδιφιεδ γραιτψ (φορ α ωιδερ διςςυςςιον ςεε Ωιλςοξ [2016], Rumbaugh2018, Walker2019). Νονετηελεςς, εφφεςτς ςυςη ας τηεςε αρε ιμπορταντ το υνδερςτανδ ανδ το χυαντιφψ υςινγ βοτη οβςερατιοναλ δατα ανδ ςιμυλατιονς. Φυρτηερ αναλψςις οφ ςομε οφ τηεςε ςψςτεματιςς ις γιεν ιν ςηαπτερς 1 ανδ 1.

\theςυβςεςτιον Γαλαξψ ϰινεματιςς

Ανοτηερ ιμπορταντ μετηοδ οφ εςτιματινγ ςλυςτερ μαςςες υςες τηε ϰινεματιςς οφ τηε μεμβερ γαλαξιες. ϒνδερ τηε αςςυμπτιον οφ τηε ιριαλ τηεορεμ, ονε ςαν εξπρεςς τηε μαςς ας φολλοως [Βοργανι, 2008]:

Mkin=π23σv2RVG,subscript𝑀kin𝜋23superscriptsubscript𝜎𝑣2subscript𝑅𝑉𝐺M_{\rm kin}=\frac{\pi}{2}\frac{3\sigma_{v}^{2}R_{V}}{G}, (1.28)

ωηερε σvsubscript𝜎𝑣\sigma_{v} ις τηε λινε-οφ-ςιγητ ελοςιτψ διςπερςιον ανδ RVsubscript𝑅𝑉R_{V} ις τηε ιραλ ραδιυς. Τηε ιριαλ ραδιυς ςαν βε εςτιματεδ ιφ α ςυφφιςιεντ ςαμπλε οφ μεμβερ γαλαξιες ις ααιλαβλε:

RV=N2(i>jrij1)1,subscript𝑅𝑉superscript𝑁2superscriptsubscript𝑖𝑗superscriptsubscript𝑟𝑖𝑗11R_{V}=N^{2}\left(\sum_{i>j}r_{ij}^{-1}\right)^{-1}, (1.29)

ωιτη N𝑁N ας τηε νυμβερ οφ γαλαξιες ανδ rijsubscript𝑟𝑖𝑗r_{ij} ας τηε ςεπαρατιον βετωεεν τηε i𝑖i-τη ανδ τηε j𝑗j-τη γαλαξιες.

Συςη α μετηοδ οφ δετερμινινγ ςλυςτερ μαςς ςομες ωιτη α ςετ οφ ςηαλλενγες. Ναμελψ, ας πρειουςλψ διςςυςςεδ, τηε αςςυμπτιον οφ τηε ιριαλ τηεορεμ ςαν βε αλιδ το αρψινγ δεγρεες ιν διφφερεντ ποπυλατιονς οφ γαλαξιες (φορ ινςτανςε λατε ανδ εαρλψ τψπες οφ γαλαξιες). Ανοτηερ ςηαλλενγε ιν τηε ςοντεξτ οφ οβςερατιοναλ δατα, ςομες ιν τερμς οφ νον-μεμβερ (φορεγρουνδ ορ βαςϰγρουνδ) γαλαξιες τηατ ςαν βιας τηε μαςς μεαςυρεμεντς. Αλγοριτημς φορ φιλτερινγ ουτ ςυςη ιντερλοπερ γαλαξιες αρε οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε φορ αςςυρατε μαςς εςτιματες [Γιραρδι ετ αλ., 1993, αν Ηααρλεμ ετ αλ., 1997].

Α ϰεψ ιςςυε ωηεν ιτ ςομες το ςυςη ιριαλ τηεορεμ-βαςεδ αππροαςηες ις νοτ ϰνοωινγ τηε φυλλ υνδερλψινγ δαρϰ ματτερ διςτριβυτιον. Συςη αππροαςηες αρε βαςεδ ον τηε αςςυμπτιον τηατ, ιν γενεραλ, δαρϰ ματτερ φολλοως τηε ιςιβλε μαςς διςτριβυτιον. Ηοωεερ, ιφ ονε ωερε το ρελαξ τηις αςςυμπτιον, τηε υνδερ/οερ-εςτιματιον οφ τηε ςλυςτερ μαςς ις γιεν βψ [Σαδατ, 1997]:

μcl=[1+2CcRtrue+CλRtrue2][1+CvRtrue],subscript𝜇𝑐𝑙delimited-[]12subscript𝐶𝑐subscript𝑅truesubscript𝐶𝜆superscriptsubscript𝑅true2delimited-[]1subscript𝐶𝑣subscript𝑅true\mu_{cl}=\frac{\left[1+2C_{c}R_{\rm true}+C_{\lambda}R_{\rm true}^{2}\right]}{\left[1+C_{v}R_{\rm true}\right]}, (1.30)

ωηερε Rtruesubscript𝑅trueR_{\rm true} ις τηε τρυε ρατιο οφ τηε δαρϰ ματτερ ανδ γαλαξψ μαςςες, ωηιλε τηε Cc,Cλ,Cvsubscript𝐶𝑐subscript𝐶𝜆subscript𝐶𝑣C_{c},C_{\lambda},C_{v} αρε τηε ρελατιε ςονςεντρατιον παραμετερς.

Α ρελατεδ μετηοδ οφ δετερμινινγ τηε υνδερλψινγ μαςς διςτριβυτιον ιν ςλυςτερς ις ια τηε ορβιτς οφ μεμβερ γαλαξιες. Ιν παρτιςυλαρ, αςςυμινγ ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ, ονε ςαν ςηοω τηατ τηε μαςς διςτριβυτιον ις γιεν βψ:

M(<r)=Gngal(r)r2[dngal(r)drσr(r)2+2ngal(r)r[σr(r)2σt(r)2]],annotated𝑀absent𝑟𝐺subscript𝑛gal𝑟superscript𝑟2delimited-[]𝑑subscript𝑛gal𝑟𝑑𝑟subscript𝜎𝑟superscript𝑟22subscript𝑛gal𝑟𝑟delimited-[]subscript𝜎𝑟superscript𝑟2subscript𝜎𝑡superscript𝑟2M(<r)=\frac{-Gn_{\mathrm{gal}}(r)}{r^{2}}\left[\frac{dn_{\mathrm{gal}}(r)}{dr}\sigma_{r}(r)^{2}+\frac{2n_{\mathrm{gal}}(r)}{r}\left[\sigma_{r}(r)^{2}-\sigma_{t}(r)^{2}\right]\right], (1.31)

ωηερε ngalsubscript𝑛𝑔𝑎𝑙n_{gal} ις τηε νυμβερ δενςιτψ οφ γαλαξιες, ανδ τηε διςπερςιον παραμετερς σtsubscript𝜎𝑡\sigma_{t} ανδ σrsubscript𝜎𝑟\sigma_{r} ςοντρολ τηε ςηαπε οφ τηε ορβιτ (σt=σrsubscript𝜎𝑡subscript𝜎𝑟\sigma_{t}=\sigma_{r} φορ ιςοτροπις ορβιτς). Τηε δραωβαςϰ οφ τηις παρτιςυλαρ μετηοδ ις τηατ τηε ελοςιτψ διςπερςιον προφιλες αρε νοτ ωελλ ϰνοων, λεαδινγ το βιας ιν τηε μαςς εςτιματες [Ωοϑταϰ ανδ Łοϰας, 2010].

\theςεςτιον Ωεαϰ Λενςινγ ιν Γαλαξψ ῝λυςτερς

\theςυβςεςτιον Τηε Βαςιςς οφ Γραιτατιοναλ Λενςινγ

Ονε οφ τηε μοςτ ιμπορταντ αςτρονομιςαλ προβες υςεδ το τραςϰ τηε υνδερλψινγ ςλυςτερ μαςς διςτριβυτιον ις γραιτατιοναλ λενςινγ. Γραιτατιοναλ λενςινγ εφφεςτ ρεφερς το τηε βενδινγ οφ λιγητ βψ λαργε διςτριβυτιονς οφ ματτερ. Τηε εξιςτενςε οφ ςυςη αν εφφεςτ ωας ϰνοων λονγ βεφορε τηε δεελοπμεντ οφ ΓΡ. Ιν φαςτ, ιφ ονε αλλοως τηε ποςςιβιλιτψ οφ λιγητ ηαινγ εεν α μινυςςυλε μαςς, Νεωτονιαν πηψςιςς πρεδιςτς βενδινγ οφ λιγητ ραψς βψ μαςςιε βοδιες [Ψαϑνιϰ, 2019]. Ας λατερ ςηοων ανδ ςαλςυλατεδ βψ τηε Γερμαν αςτρονομερ Θοηανν Γεοργ ον Σολδνερ, τηε δεφλεςτιον ανγλε οφ λιγητ δυε το α μαςςιε βοδψ ις προπορτιοναλ το τηε γραδιεντ οφ τηε γραιτατιοναλ ποτεντιαλ [Γινé, 2008]. Τηις τυρνεδ ουτ το βε α ςυρπριςινγλψ αςςυρατε πρεδιςτιον τηατ αγρεεδ ωιτη τηε ινιτιαλ ςαλςυλατιονς οφ Εινςτειν ας οφ 1911. Ονλψ ιν τηε φιναλ ερςιον οφ ΓΡ ιν 1915 Εινςτειν μαναγεδ το οβταιν τηε ςορρεςτ ρεςυλτ, ωηιςη ωας εχυαλ το τωιςε τηε πρεδιςτεδ Νεωτονιαν αλυε. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, Εινςτειν πρεδιςτεδ α δεφλεςτιον οφ 1.7 αρς ςεςονδς φορ λιγητ παςςινγ τηε Συν [Εινςτειν, 1916].

Ηερε ωε ωιλλ λαψ ουτ ςομε οφ τηε εχυατιονς φορ α ςινγλε λενς ςψςτεμ ας ωελλ ας εξτενδεδ μαςς διςτριβυτιονς ε.γ. γαλαξψ ςλυςτερς. Τηε δεριατιονς αρε βαςεδ πριμαριλψ ον Ωριγητ ανδ Βραινερδ [1999] ανδ Βαρτελμανν ανδ Ματυρι [2017].

Το εςτιματε τηε δεφλεςτιον ανγλε ουρ ςταρτινγ ποιντ ις αςςυμινγ τηατ τηε Νεωτονιαν ποτεντιαλ ιν ςοςμολογιςαλ ςψςτεμς ις ςμαλλ, ι.ε. |Ψ|/c21much-less-thanΨsuperscript𝑐21|\Psi|/c^{2}\ll 1. Ιν αδδιτιον, τηε πεςυλιαρ ελοςιτιες τηατ μαςς διςτριβυτιονς ηαε ον ςοςμολογιςαλ ςςαλες αρε ρελατιελψ ςμαλλ. Τηεςε αςςυμπτιονς αλλοω υς το δεςςριβε γραιτατιοναλ λενςινγ βψ υςινγ τηε περτυρβεδ Μινϰοωςϰι μετρις:

ds2=c2(1+2Ψc2)dt2+(12Φc2)dx2.dsuperscript𝑠2superscript𝑐212Ψsuperscript𝑐2dsuperscript𝑡212Φsuperscript𝑐2dsuperscript𝑥2\mathrm{d}s^{2}=-c^{2}\left(1+\frac{2\Psi}{c^{2}}\right)\mathrm{d}t^{2}+\left(1-\frac{2\Phi}{c^{2}}\right)\mathrm{d}\vec{x}^{2}. (1.32)

Φορ προπαγατινγ λιγητ ds=0𝑑𝑠0ds=0, ωηιςη γιες:

c=|dxdt|=c(1+2ΦLc2),superscript𝑐d𝑥d𝑡𝑐12subscriptΦ𝐿superscript𝑐2c^{\prime}=\left|\frac{\mathrm{d}\vec{x}}{\mathrm{d}t}\right|=c\left(1+\frac{2\Phi_{L}}{c^{2}}\right), (1.33)

ωηερε csuperscript𝑐c^{\prime} ις τηε εφφεςτιε λιγητ ςπεεδ (νοτε τηατ τηε γραιτατιοναλ ποτεντιαλ ις νεγατιε) ανδ ΦL=(Ψ+Φ)/2subscriptΦ𝐿ΨΦ2\Phi_{L}=(\Psi+\Phi)/2. Νοτε τηατ ιν ΓΡ (ιν τηε αβςενςε οφ ανιςοτροπις ςτρεςς) Φ=ΨΦΨ\Phi=\Psi, ηοωεερ, τηις ις νοτ γενεραλλψ τηε ςαςε ιν μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς. Το βε ςονςιςτεντ ωιτη τηε αναλψςις ιν τηε λατερ παρτς οφ τηις ςηαπτερ, ωε αρε υςινγ α μορε γενεραλ νοτατιον ηερε. Αλςο νοτε ηερε τηατ τηε φορμ οφ εχυατιον 1.33 αλλοως υς το δεφινε τηε ρεφραςτιον ινδεξ ιν τηε υςυαλ μαννερ: c=c/nsuperscript𝑐𝑐𝑛c^{\prime}=c/n, γιινγ n=12ΦL/c2𝑛12subscriptΦ𝐿superscript𝑐2n=1-2\Phi_{L}/c^{2}. Ηερε, βψ αναλογψ, ωε αρε τρεατινγ α ςπαςετιμε ρεγιον ωιτη α γραιτατιοναλ ποτεντιαλ ΦLsubscriptΦ𝐿\Phi_{L} πρεςεντ ας α ματεριαλ οφ ρεφραςτιε ινδεξ n𝑛n. Ονε ςαν τηεν αππλψ Φερματ´ς πρινςιπλε, ωηιςη ςτατες τηατ τηε πατη ταϰεν βψ λιγητ ραψς μινιμιζες τηε τιμε οφ τραελ, ι.ε.:

δτ=δABcndt=0,𝛿𝜏𝛿superscriptsubscript𝐴𝐵𝑐𝑛differential-d𝑡0\delta\tau=\delta\int_{A}^{B}\frac{c}{n}\mathrm{d}t=0, (1.34)

ωηερε τ𝜏\tau ις τηε πατη οφ τηε πηοτον, A𝐴A ανδ B𝐵B αρε τηε ινιτιαλ ανδ φιναλ ποιντς ανδ δ𝛿\delta ςτανδς φορ α αριατιον. ῞αρψινγ εχυατιον 1.34 ω.ρ.τ. τηε λιγητ πατη λεαδς το τηε ιδεντιτψ φορ τηε δεφλεςτιον ανγλε:

α^=2c2ΦLdl,^𝛼2superscript𝑐2subscriptperpendicular-tosubscriptΦ𝐿differential-d𝑙\hat{\vec{\alpha}}=-\frac{2}{c^{2}}\int\vec{\nabla}_{\perp}\Phi_{L}\mathrm{d}l, (1.35)

ωηερε τηε γραδιεντ ις ταϰεν περπενδιςυλαρ το τηε λινε οφ ςιγητ. Νοτε τηατ τηις ςαλςυλατιον γιες τηε ςορρεςτ ρεςυλτ ας πρεδιςτεδ βψ ΓΡ ανδ ις τωιςε λαργερ τηαν τηε ςορρεςπονδινγ Νεωτονιαν ρεςυλτ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.0: Τηε γεομετρψ οφ γραιτατιοναλ λενςινγ. Τηε ιμαγε οφ α ςουρςε S𝑆S ας οβςερεδ βψ αν οβςερερ O𝑂O ις διςπλαςεδ βψ τηε δεφλεςτιον ανγλε α𝛼\alpha δυε το τηε γραιτατιοναλ ποτεντιαλ οφ τηε λενςινγ μαςς ιν τηε ςεντρε [Βαρτελμανν ανδ Ματυρι, 2017].

Τηε ιντεγραλ ιν εχυατιον 1.35 ις νοτ εαςψ το εαλυατε, ηοωεερ α ςιμπλιφιεδ ρεςυλτ ςαν βε οβταινεδ βψ υςινγ τηε Βορν αππροξιματιον. Ιν παρτιςυλαρ, φορ ςμαλλ δεφλεςτιον ανγλες (οφ τηε ορδερ αρς ςεςονδς ορ ςμαλλερ), τηε ιντεγρατιον πατη ςαν βε αππροξιματεδ βψ ςτραιγητ λινες:

α^=2c2bdzGMb2+z2=4GMbc2=2RSb,^𝛼2superscript𝑐2𝑏superscriptsubscriptdifferential-d𝑧𝐺𝑀superscript𝑏2superscript𝑧24𝐺𝑀𝑏superscript𝑐22subscript𝑅S𝑏\hat{\alpha}=-\frac{2}{c^{2}}\frac{\partial}{\partial b}\int_{-\infty}^{\infty}\mathrm{d}z\frac{GM}{\sqrt{b^{2}+z^{2}}}=\frac{4GM}{bc^{2}}=\frac{2R_{\mathrm{S}}}{b}, (1.36)

ωηερε τηε δεφλεςτιον ανγλε ωας ςαλςυλατεδ φορ α ποιντ μαςς M𝑀M ατ τηε οριγιν ωιτη τηε λιγητ ραψ προπαγατινγ παραλλελ το τηε z𝑧z αξις ωιτη αν ιμπαςτ παραμετερ b𝑏b. Rssubscript𝑅𝑠R_{s} ηερε ρεφερς το τηε Σςηωαρζςςηιλδ ραδιυς. Φορ τηε Συν, M21033subscript𝑀direct-product2superscript1033M_{\odot}\approx 2\cdot 10^{33} γ, ρεςυλτινγ ιν α δεφλεςτιον ανγλε οφ α^8.61061.7′′subscript^𝛼direct-product8.6superscript106superscript1.7′′\hat{\alpha}_{\odot}\approx 8.6\cdot 10^{-6}\approx 1.7^{\prime\prime} ατ τηε ςολαρ ραδιυς R=7105subscript𝑅direct-product7superscript105R_{\odot}=7\cdot 10^{5} ϰμ. Τηις ις τηε φαμους ρεςυλτ ςονφιρμεδ βψ τηε οβςερατιοναλ δατα ςολλεςτεδ βψ Δψςον, Εδδινγτον ανδ Δαιδςον ιν 1919 [Δψςον ετ αλ., 1920].

Μορε ςομπλιςατεδ μαςς διςτριβυτιονς ρεχυιρε α μορε ςομπλεξ τρεατμεντ. Ηοωεερ, ιφ τηε λενςινγ μαςς διςτριβυτιον ις τηιν ςομπαρεδ το τηε διςτανςες ιν τηε λενς ςψςτεμ, τηε λιγητ ραψ πατης βετωεεν τηε ςουρςε, τηε λενς ανδ τηε οβςερερ ςαν βε αππροξιματεδ ας ςτραιγητ λινες ας ςηοων ιν φιγυρε 1. Τηις ις ϰνοων ας τηε τηιν-λενς αππροξιματιον ανδ ις ςυφφιςιεντ το δεςςριβε τηε βαςις λενςινγ προπερτιες οφ ιςολατεδ μαςςες ςυςη ας γαλαξψ ςλυςτερς.

Φολλοωινγ τηε γεομετρψ ιν φιγυρε 1 ονε ςαν δεφινε τηε ρεδυςεδ δεφλεςτιον ανγλε α𝛼\vec{\alpha}:

αDLSDSα^,𝛼subscript𝐷LSsubscript𝐷S^𝛼\vec{\alpha}\equiv\frac{D_{\mathrm{LS}}}{D_{\mathrm{S}}}\hat{\vec{\alpha}}, (1.37)

ωιτη DLSsubscript𝐷𝐿𝑆D_{LS} ανδ DSsubscript𝐷𝑆D_{S} ας τηε (ανγυλαρ διαμετερ) διςτανςε βετωεεν τηε λενς ανδ τηε ςουρςε ανδ τηε διςτανςε το τηε ςουρςε ςορρεςπονδινγλψ. Τηις αλλοως υς το ρελατε τηε ανγλες ςηοων ιν φιγυρε 1 ιν τηε φολλοωινγ ωαψ: β=θα𝛽𝜃𝛼\vec{\beta}=\vec{\theta}-\vec{\alpha}. Εχυατιον 1.37 ςαν αλςο βε εξπρεςςεδ ας:

α=[2c2DLSDSΦLdz],𝛼subscriptperpendicular-todelimited-[]2superscript𝑐2subscript𝐷LSsubscript𝐷SsubscriptΦ𝐿differential-d𝑧\vec{\alpha}=\vec{\nabla}_{\perp}\left[\frac{2}{c^{2}}\frac{D_{\mathrm{LS}}}{D_{\mathrm{S}}}\int\Phi_{L}\mathrm{d}z\right], (1.38)

ωηερε εχυατιον 1.35 ωας υςεδ ανδ τηε subscriptperpendicular-to\vec{\nabla}_{\perp} ρεφερς το τηε περπενδιςυλαρ γραδιεντ. Τηε περπενδιςυλαρ γραδιεντ ςαν βε ρεπλαςεδ ωιτη τηε ανγυλαρ γραδιεντ ω.ρ.τ. ανγλε θ𝜃\theta: =DL1θsubscriptperpendicular-tosuperscriptsubscript𝐷L1subscript𝜃\vec{\nabla}_{\perp}=D_{\mathrm{L}}^{-1}\vec{\nabla}_{\theta}. Τηις φιναλλψ αλλοως ωριτινγ α𝛼\vec{\alpha} ιν τερμς οφ τηε χυαντιτψ ψ𝜓\psi, ωηιςη ρεφερς το τηε λενςινγ ποτεντιαλ: α=θψ𝛼subscript𝜃𝜓\vec{\alpha}=\vec{\nabla}_{\theta}\psi, ωιτη:

ψ2c2DLSDLDSΦLdz.𝜓2superscript𝑐2subscript𝐷LSsubscript𝐷Lsubscript𝐷SsubscriptΦ𝐿differential-d𝑧\psi\equiv\frac{2}{c^{2}}\frac{D_{\mathrm{LS}}}{D_{\mathrm{L}}D_{\mathrm{S}}}\int\Phi_{L}\mathrm{d}z. (1.39)

Τηε λενςινγ ποτεντιαλ ςαπτυρες τηε ϰεψ ιμαγινγ προπερτιες οφ α γραιτατιοναλ λενς.

Γιεν εχυατιον 1.39, ονε ςαν δεφινε τωο χυαντιτιες: κ𝜅\kappa (ςονεργενςε) ανδ γ𝛾\gamma (ςηεαρ), ςυςη τηατ:

κ(θ)=12(2ψθ12+2ψθ22),𝜅𝜃12superscript2𝜓superscriptsubscript𝜃12superscript2𝜓superscriptsubscript𝜃22\kappa(\vec{\theta})=\frac{1}{2}\left(\frac{\partial^{2}\psi}{\partial\theta_{1}^{2}}+\frac{\partial^{2}\psi}{\partial\theta_{2}^{2}}\right), (1.40)
γ1(θ)=12(2ψθ122ψθ22),subscript𝛾1𝜃12superscript2𝜓superscriptsubscript𝜃12superscript2𝜓superscriptsubscript𝜃22\gamma_{1}(\vec{\theta})=\frac{1}{2}\left(\frac{\partial^{2}\psi}{\partial\theta_{1}^{2}}-\frac{\partial^{2}\psi}{\partial\theta_{2}^{2}}\right), (1.41)
γ2(θ)=2ψθ1θ2=2ψθ2θ1.subscript𝛾2𝜃superscript2𝜓subscript𝜃1subscript𝜃2superscript2𝜓subscript𝜃2subscript𝜃1\gamma_{2}(\vec{\theta})=\frac{\partial^{2}\psi}{\partial\theta_{1}\partial\theta_{2}}=\frac{\partial^{2}\psi}{\partial\theta_{2}\partial\theta_{1}}. (1.42)

Τηε μαγνιτυδε οφ ςηεαρ ις τηεν ςιμπλψ γιεν βψ: γ=|γ|=(γ12+γ22)1/2𝛾𝛾superscriptsuperscriptsubscript𝛾12superscriptsubscript𝛾2212\gamma=|\gamma|=\left(\gamma_{1}^{2}+\gamma_{2}^{2}\right)^{1/2}. Φιγυρε 1 ιλλυςτρατες ηοω α βαςϰγρουνδ ςουρςε ις δεφορμεδ δυε το ωεαϰ λενςινγ ανδ ηοω τηεςε εφφεςτς αρε ρελατεδ το χυαντιτιες κ𝜅\kappa ανδ γ𝛾\gamma. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ελλιπτιςιτψ οφ α δεφορμεδ ςουρςε γαλαξψ ςαν βε δεφινεδ ας:

εaba+b=γ1κ,𝜀𝑎𝑏𝑎𝑏𝛾1𝜅\varepsilon\equiv\frac{a-b}{a+b}=\frac{\gamma}{1-\kappa}, (1.43)

ωηερε a𝑎a ανδ b𝑏b αρε τηε ςεμι-μαϑορ ανδ ςεμι-μινορ αξες ας ιλλυςτρατεδ ιν φιγυρε 1. Φορ μοςτ ωεαϰ λενςινγ ςψςτεμς κ1much-less-than𝜅1\kappa\ll 1, ρεςυλτινγ ιν εγ𝜀𝛾\varepsilon\approx\gamma.

Refer to caption
Φιγυρε 1.0: Τηε ωεαϰ λενςινγ εφφεςτς ον αν ιμαγε οφ α βαςϰγρουνδ γαλαξψ ας χυαντιφιεδ βψ ςονεργενςε κ𝜅\kappa ανδ ςηεαρ γ𝛾\gamma. Ιμαγε φρομ Σηυντο [2019].

Αν αρςηετψπαλ εξαμπλε οφ α ωεαϰ λενςινγ ςψςτεμ ις τηατ οφ γαλαξψ ςλυςτερς διςτορτινγ τηε ςηαπες οφ τηε βαςϰγρουνδ γαλαξιες. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, γαλαξψ ςλυςτερς ιμπριντ α ςοηερεντ διςτορτιον παττερν οντο τηε διςταντ βαςϰγρουνδ γαλαξιες ας μεαςυρεδ βψ τηειρ ελλιπτιςιτιες. Ηενςε ςτατιςτιςαλλψ ςτυδψινγ τηε διςτορτιονς οφ τηε ελλιπτιςιτψ οφ τηε βαςϰγρουνδ γαλαξιες αλλοως υς το υλτιματελψ δεδυςε τηε μαςς διςτριβυτιον οφ τηε λενς ςλυςτερ. Συςη μεαςυρεμεντς, ηοωεερ, αρε ηιγηλψ ςομπλιςατεδ βψ τηε φαςτ τηατ τηε βαςϰγρουνδ γαλαξιες ηαε αν ιντρινςις ελλιπτιςιτψ εSsubscript𝜀S\varepsilon_{\mathrm{S}}, ωηιςη ις γενεραλλψ νοτ ϰνοων. Α ςρυςιαλ αςςυμπτιον ταϰεν ιν ωεαϰ λενςινγ ςτυδιες ις τηατ τηε αεραγε ιντρινςις ελλιπτιςιτψ, φορ α ςυφφιςιεντλψ λαργε ςαμπλε οφ γαλαξιες, ις εξπεςτεδ το βε: εS0delimited-⟨⟩subscript𝜀S0\left\langle\varepsilon_{\mathrm{S}}\right\rangle\approx 0 [Ηιρατα ετ αλ., 2007]. Ας διςςυςςεδ ιν Βαρτελμανν ανδ Ματυρι [2017], τηε ςτανδαρδ δειατιον οφ τηε ιντρινςις ελλιπτιςιτψ ις μεαςυρεδ το βε σε0.2subscript𝜎𝜀0.2\sigma_{\varepsilon}\approx 0.2 ανδ αεραγινγ οερ N𝑁N φαιντ γαλαξψ ιμαγες ρεδυςες τηε ςςαττερ οφ τηε ιντρινςις ελλιπτιςιτψ το:

ΔεSσεN.Δdelimited-⟨⟩subscript𝜀Ssubscript𝜎𝜀𝑁\Delta\left\langle\varepsilon_{\mathrm{S}}\right\rangle\approx\frac{\sigma_{\varepsilon}}{\sqrt{N}}. (1.44)

Ας ιλλυςτρατεδ βψ τηε δεςςριπτιον αβοε, τηε διςτορτιον οφ τηε ελλιπτιςιτιες οφ τηε βαςϰγρουνδ ςουρςες βψ α φορεγρουνδ λενς μαςς υλτιματελψ δεπενδς ον τηε λενςινγ μαςς διςτριβυτιον. Ηενςε, ςτυδψινγ τηε ωεαϰ λενςινγ εφφεςτς ωε ςαν ινφερ τηε υνδερλψινγ διςτριβυτιον οφ τηε λενςινγ ςψςτεμ. Ιν φαςτ, ωεαϰ λενςινγ οφφερς ονε οφ τηε μοςτ ποωερφυλ προβες φορ ςτυδψινγ τηε προπερτιες οφ γαλαξψ ςλυςτερς.

\theςυβςεςτιον Ωεαϰ Λενςινγ βψ ΝΦΩ Ηαλος

Ρεςεντ οβςερατιοναλ ειδενςε αλονγ ωιτη ειδενςε φρομ νυμεριςαλ ςιμυλατιονς ςτρονγλψ ςυππορτς τηε ιδεα τηατ τηερε ις α υνιερςαλ δενςιτψ προφιλε φορ δαρϰ ματτερ ηαλοες [Νααρρο ετ αλ., 1997, Βαρτελμανν ετ αλ., 1998, Ψουνγ, 2017]. Ιν φαςτ, τηε μεντιονεδ ειδενςε ςηοως τηατ ςψςτεμς ρανγινγ φρομ γλοβυλαρ ςλυςτερς το λαργε γαλαξψ ςλυςτερς ςαν βε δεςςριβεδ βψ τηε ςαμε υνιερςαλ δενςιτψ προφιλε. Τηατ, οφ ςουρςε, ρεφερς το τηε ωελλ-ςτυδιεδ Νααρρο, Φρενϰ, Ωηιτε (ΝΦΩ) προφιλε γιεν βψ [Νααρρο ετ αλ., 1996]:

ρ(r)=δcρc(r/rs)(1+r/rs)2,𝜌𝑟subscript𝛿𝑐subscript𝜌𝑐𝑟subscript𝑟𝑠superscript1𝑟subscript𝑟𝑠2\rho(r)=\frac{\delta_{c}\rho_{c}}{\left(r/r_{s}\right)\left(1+r/r_{s}\right)^{2}}, (1.45)

ωηερε ρc=(3H2(z))/(8πG)subscript𝜌𝑐3superscript𝐻2𝑧8𝜋𝐺\rho_{c}=(3H^{2}(z))/(8\pi G) ις τηε ςριτιςαλ δενςιτψ, ανδ rs=r200/cvsubscript𝑟𝑠subscript𝑟200subscript𝑐𝑣r_{s}=r_{200}/c_{v} ις τηε ςςαλε ραδιυς. Τηε ιριαλ ραδιυς τερμ r200subscript𝑟200r_{200} ρεφερς το τηε ραδιυς ινςιδε ωηιςη τηε μαςς δενςιτψ οφ τηε ηαλο ις εχυαλ το 200ρc200subscript𝜌𝑐200\rho_{c}. Ηερε δcsubscript𝛿𝑐\delta_{c} ρεφερς το τηε ςηαραςτεριςτις οερδενςιτψ οφ τηε ηαλο, γιεν βψ:

δc=2003cv3ln(1+cv)cv/(1+cv).subscript𝛿𝑐2003superscriptsubscript𝑐𝑣31subscript𝑐𝑣subscript𝑐𝑣1subscript𝑐𝑣\delta_{c}=\frac{200}{3}\frac{c_{v}^{3}}{\ln(1+c_{v})-c_{v}/(1+c_{v})}. (1.46)

Εχυατιον 1.45 δεςςριβες τηε υνδερλψινγ δαρϰ ματτερ διςτριβυτιον ιν γαλαξψ ςλυςτερς. Ηενςε, αςςυμινγ τηε ΝΦΩ προφιλε, ονε ςαν δεριε αν αναλψτις εξπρεςςιον φορ τηε ραδιαλ δεπενδενςε οφ τηε ςονεργενςε ανδ τηε ςηεαρ δυε το τηε δαρϰ ματτερ ηαλος ιν γαλαξψ ςλυςτερς [Ωριγητ ανδ Βραινερδ, 1999].

Τηε λοςαλ αλυε οφ ςονεργενςε ςαν βε δεςςριβεδ βψ:

κ(θ)=Σ(θ)Σc,𝜅𝜃Σ𝜃subscriptΣ𝑐\kappa(\vec{\theta})=\frac{\Sigma(\vec{\theta})}{\Sigma_{c}}, (1.47)

ωηερε Σ(θ)Σ𝜃\Sigma(\vec{\theta}) ρεφερς το τηε ςυρφαςε μαςς δενςιτψ ανδ ΣcsubscriptΣ𝑐\Sigma_{c} ις τηε ςριτιςαλ ςυρφαςε μαςς δενςιτψ γιεν βψ:

Σcc24πGDSDLDLS.subscriptΣ𝑐superscript𝑐24𝜋𝐺subscript𝐷𝑆subscript𝐷𝐿subscript𝐷𝐿𝑆\Sigma_{c}\equiv\frac{c^{2}}{4\pi G}\frac{D_{S}}{D_{L}D_{LS}}. (1.48)

Αςςυμινγ ςπηεριςαλ ςψμμετρψ, τηε ςυρφαςε μαςς δενςιτψ ις ςιμπλψ γιεν βψ:

Σ(R)=20ρ(R,z)𝑑z,Σ𝑅2superscriptsubscript0𝜌𝑅𝑧differential-d𝑧\Sigma(R)=2\int_{0}^{\infty}\rho(R,z)dz, (1.49)

ωηερε τηε ιντεγραλ ις εαλυατεδ οερ τηε ςοορδινατε z𝑧z αλονγ τηε λινε οφ ςιγητ ανδ R=DL(θ12+θ22)1/2𝑅subscript𝐷𝐿superscriptsuperscriptsubscript𝜃12superscriptsubscript𝜃2212R=D_{L}\left(\theta_{1}^{2}+\theta_{2}^{2}\right)^{1/2} ις τηε προϑεςτεδ ραδιυς ρελατιε το τηε ςεντερ οφ τηε λενς. Εχυατιον 1.45 ςαν τηεν βε ιντεγρατεδ αλονγ τηε λινε οφ ςιγητ το γιε:

ΣNFW(x)={2rsδcρc(x21)[121x2arctanh1x1+x](x<1)2rsδcρc3(x=1)2rsδcρc(x21)[12x21arctanx11+x](x>1),subscriptΣNFW𝑥cases2subscript𝑟𝑠subscript𝛿𝑐subscript𝜌𝑐superscript𝑥21delimited-[]121superscript𝑥2arctanh1𝑥1𝑥𝑥12subscript𝑟𝑠subscript𝛿𝑐subscript𝜌𝑐3𝑥12subscript𝑟𝑠subscript𝛿𝑐subscript𝜌𝑐superscript𝑥21delimited-[]12superscript𝑥21𝑥11𝑥𝑥1\Sigma_{\rm NFW}(x)=\begin{cases}\frac{2r_{s}\delta_{c}\rho_{c}}{\left(x^{2}-1\right)}\left[1-\frac{2}{\sqrt{1-x^{2}}}\operatorname{arctanh}\sqrt{\frac{1-x}{1+x}}\right]&(x<1)\\ \frac{2r_{s}\delta_{c}\rho_{c}}{3}&(x=1)\\ \frac{2r_{s}\delta_{c}\rho_{c}}{\left(x^{2}-1\right)}\left[1-\frac{2}{\sqrt{x^{2}-1}}\arctan\sqrt{\frac{x-1}{1+x}}\right]&(x>1),\end{cases} (1.50)

ωηερε α διμενςιονλεςς ραδιαλ διςτανςε ωας δεφινεδ ας x=R/rs𝑥𝑅subscript𝑟𝑠x=R/r_{s}. Τηε τανγεντιαλ ςηεαρ φορ αν ΝΦΩ δενςιτψ διςτριβυτιον ις τηεν γιεν βψ:

γNFW(x)=Σ¯NFW(x)ΣNFW(x)Σc,subscript𝛾NFW𝑥subscript¯ΣNFW𝑥subscriptΣNFW𝑥subscriptΣ𝑐\gamma_{\mathrm{NFW}}(x)=\frac{\bar{\Sigma}_{\mathrm{NFW}}(x)-\Sigma_{\mathrm{NFW}}(x)}{\Sigma_{c}}, (1.51)

ωηερε Σ¯NFW(x)subscript¯ΣNFW𝑥\bar{\Sigma}_{\mathrm{NFW}}(x) ρεφερς το τηε μεαν ςυρφαςε δενςιτψ ινςιδε ραδιυς x𝑥x. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, τηε μεαν ςυρφαςε δενςιτψ ις γιεν βψ τηε φολλοωινγ ιντεγραλ:

Σ¯NFW(x)=2x20xxΣNFW(x)𝑑x.subscript¯ΣNFW𝑥2superscript𝑥2superscriptsubscript0𝑥superscript𝑥subscriptΣNFWsuperscript𝑥differential-dsuperscript𝑥\bar{\Sigma}_{\mathrm{NFW}}(x)=\frac{2}{x^{2}}\int_{0}^{x}x^{\prime}\Sigma_{\mathrm{NFW}}\left(x^{\prime}\right)dx^{\prime}. (1.52)

Πυττινγ εερψτηινγ τογετηερ ανδ εαλυτινγ τηε ιντεγραλς γιες τηε φολλοωινγ ρεςυλτ:

γNFW(x)={rsδcρcΣcg<(x)(x<1)rsδcρcΣc(103+4ln(12))(x=1)rsδcρcΣcg>(x)(x>1),subscript𝛾NFW𝑥casessubscript𝑟𝑠subscript𝛿𝑐subscript𝜌𝑐subscriptΣ𝑐subscript𝑔𝑥𝑥1subscript𝑟𝑠subscript𝛿𝑐subscript𝜌𝑐subscriptΣ𝑐103412𝑥1subscript𝑟𝑠subscript𝛿𝑐subscript𝜌𝑐subscriptΣ𝑐subscript𝑔𝑥𝑥1\gamma_{\rm NFW}(x)=\begin{cases}\frac{r_{s}\delta_{c}\rho_{c}}{\Sigma_{c}}g_{<}(x)&(x<1)\\ \frac{r_{s}\delta_{c}\rho_{c}}{\Sigma_{c}}\Big{(}\frac{10}{3}+4\ln{(\frac{1}{2})}\Big{)}&(x=1)\\ \frac{r_{s}\delta_{c}\rho_{c}}{\Sigma_{c}}g_{>}(x)&(x>1),\end{cases} (1.53)

ωηερε τηε τωο φυνςτιονς g<(x)subscript𝑔𝑥g_{<}(x) ανδ g>(x)subscript𝑔𝑥g_{>}(x) ωερε δεφινεδ φορ ςονενιενςε. Τηε τωο φυνςτιονς αρε γιεν εξπλιςιτλψ βψ:

g<(x)=8arctan((1x)/(1+x))x21x2+4x2ln(x/2)2(x21)+4arctan((1x)/(1+x))(x21)(1x2)1/2,subscript𝑔𝑥81𝑥1𝑥superscript𝑥21superscript𝑥24superscript𝑥2𝑥22superscript𝑥2141𝑥1𝑥superscript𝑥21superscript1superscript𝑥212\centering\begin{split}g_{<}(x)={}&\frac{8\arctan(\sqrt{(1-x)/(1+x)})}{x^{2}\sqrt{1-x^{2}}}+\frac{4}{x^{2}}\ln{(x/2)}\\ &-\frac{2}{(x^{2}-1)}+\frac{4\arctan(\sqrt{(1-x)/(1+x)})}{(x^{2}-1)(1-x^{2})^{1/2}},\end{split}\@add@centering (1.54)
g>(x)=8arctan((1x)/(1+x))x2x21+4x2ln(x/2)2(x21)+4arctan((1x)/(1+x))(x21)3/2.subscript𝑔𝑥81𝑥1𝑥superscript𝑥2superscript𝑥214superscript𝑥2𝑥22superscript𝑥2141𝑥1𝑥superscriptsuperscript𝑥2132\centering\begin{split}g_{>}(x)={}&\frac{8\arctan(\sqrt{(1-x)/(1+x)})}{x^{2}\sqrt{x^{2}-1}}+\frac{4}{x^{2}}\ln{(x/2)}\\ &-\frac{2}{(x^{2}-1)}+\frac{4\arctan(\sqrt{(1-x)/(1+x)})}{(x^{2}-1)^{3/2}}.\end{split}\@add@centering (1.55)

Ιν ςυμμαρψ, τηε ςονςεπτς ιντροδυςεδ ιν τηις ςηαπτερ ςλεαρλψ ιλλυςτρατε ηοω αριους οβςερατιοναλ προβες ςαν βε υςεδ το μεαςυρε τηε υνδερλψινγ μαςς διςτριβυτιον οφ γαλαξψ ςλυςτερς. Ιν αδδιτιον, αςτροπηψςιςς ιν γαλαξψ ςλυςτερς ις ςηοων το βε τιγητλψ ρελατεδ το τηε προπερτιες οφ δαρϰ ματτερ ανδ τηε υνδερλψινγ μοδελ οφ γραιτψ. Φορ τηις ρεαςον γαλαξψ ςλυςτερς ηαε βεεν εξτρεμελψ ιμπορταντ ιν τεςτινγ μοδελς οφ μοδιφιεδ γραιτψ ον ςοςμολογιςαλ ςςαλες. ῝ηαπτερ 1 δελες δεεπερ ιντο τηε εφφεςτς οφ μοδιφιεδ γραιτψ ον γαλαξψ ςλυςτερς. Ιν αδδιτιον, α τεςηνιχυε φορ τεςτινγ ςηαμελεον γραιτψ υςινγ ςομβινεδ Ξ-ραψ ανδ ωεαϰ λενςινγ δατα φρομ ςταςϰεδ γαλαξψ ςλυςτερς ις ιντροδυςεδ.

\theςηαπτερ Μοδιφιεδ Γραιτψ ον Γαλαξψ ῝λυςτερ Σςαλες

Τηις ςηαπτερ ιντροδυςες ςηαμελεον ανδ f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ μοδελς αλονγ ωιτη αν εφφεςτιε τεςηνιχυε φορ τεςτινγ μοδιφιεδ γραιτψ ον γαλαξψ ςλυςτερ ςςαλες. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, τηε ςηαπτερ ςταρτς βψ ιντροδυςινγ τηε ρελατιονςηιπ βετωεεν τηε ςςαλαρ-τενςορ μοδελς ανδ f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ. Ιν αδδιτιον, α τεςηνιχυε οφ τεςτινγ μοδελς οφ μοδιφιεδ γραιτψ ωιτη ςηαμελεον γραιτψ υςινγ ςλυςτερ Ξ-ραψ ανδ ωεαϰ λενςινγ δατα βαςεδ ον τηε πρειους ωορϰ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ανδ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] ις ιντροδυςεδ. Οριγιναλ ρεςυλτς ρεπροδυςινγ τηε τεςτς δεςςριβεδ ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] ωιτη αν υπδατεδ δαταςετ αρε πρεςεντεδ. Φιναλλψ, τηε ιμπλιςατιονς οφ τηε ρεςυλτς φορ μοδελ-ινδεπενδεντ τεςτς οφ γραιτψ αρε διςςυςςεδ ιν τηε λαςτ ςεςτιον οφ τηε ςηαπτερ. Τηε οριγιναλ ρεςυλτς πρεςεντεδ ιν τηις ςηαπτερ ωερε προδυςεδ ιν ςολλαβορατιον ωιτη ῝αρλος ῞εργαρα ανδ Κατηψ Ρομερ, ας δεςςριβεδ ιν ῞εργαρα-῝εραντες [2019].

\theςεςτιον Σςαλαρ-Τενςορ Γραιτψ ωιτη ῝ηαμελεον Σςρεενινγ

\theςυβςεςτιον Τηε Αςτιον

Ας διςςυςςεδ ιν ςηαπτερ 1, μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς οφφερ α νοελ αππροαςη ιν ταςϰλινγ ςομε οφ τηε ϰεψ ιςςυες ιν μοδερν ςοςμολογψ. Ηοωεερ, α μαϑορ ςηορτςομινγ οφ ςυςη μοδιφιεδ γραιτψ αππροαςηες ςομες ιν τηε ςοντεξτ οφ τηε ςτρινγεντ οβςερατιοναλ ςονςτραιντς ιν τηε ςολαρ ςψςτεμ. Ιν τηις ρεςπεςτ, μοδελς ωιτη διφφερεντ τψπες οφ ςςρεενινγ μεςηανιςμς αρε οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε ας τηεψ ςαν αοιδ τηε ριγιδ ςολαρ ςψςτεμ ςονςτραιντς ωηιλε ςτιλλ ποςςεςςινγ α ςοςμολογιςαλλψ ιντερεςτινγ πηενομενολογψ. Α νατυραλ χυεςτιον το αςϰ, ηοωεερ, ις ηοω νατυραλ ανδ φινε-τυνεδ ςυςη μοδελς αρε; ϒνδενιαβλψ, μοςτ μοδελς τηατ αλλοω ςςρεενινγ βεηαιουρ αρε φινε-τυνεδ το τυρν οφφ τηε φιφτη φορςε ον τηε ςςαλες οφ τηε ςολαρ ςψςτεμ το αοιδ τηε ςτριςτ ςονςτραιντς. Ηοωεερ, ιτ ςηουλδ βε νοτεδ τηατ ςιμιλαρ ςςρεενινγ βεηαιουρ ςαν βε οβςερεδ ιν αριους ςςεναριος ιν ελεςτρομαγνετιςμ ανδ ηενςε ιτ ις νοτ εντιρελψ υννατυραλ το εξπεςτ α ςςαλαρ φιελδ το ποςςες ςςρεενινγ. Ηερε τηε ϰεψ φεατυρες οφ τηε ςςαλαρ-τενςορ μοδελς ωιτη ςηαμελεον ςςρεενινγ αρε ςυμμαριζεδ βαςεδ πριμαριλψ ον Κηουρψ ανδ Ωελτμαν [2004], Ωατερηουςε [2006], Βυρραγε ανδ Σαϰςτειν [2018].

Τηε ςηαμελεον μοδελ ςαν βε δεςςριβεδ βψ ιντροδυςινγ α ςςαλαρ φιελδ ϕitalic-ϕ\phi ωιτη α ποτεντιαλ V(ϕ)𝑉italic-ϕV(\phi). Τηε δψναμιςς οφ τηε τηεορψ ςαν τηεν βε ςαπτυρεδ βψ τηε αςτιον, ωηιςη, ας υςυαλ, ρεφερς το α φυνςτιοναλ τηατ, ωηεν αριεδ ω.ρ.τ. τηε μετρις ανδ τηε ςςαλαρ φιελδ, γιες τηε ςετ οφ εχυατιονς οφ μοτιον. Ιν τηις ςαςε τηε αςτιον φορ α ςςαλαρ φιελδ ϕitalic-ϕ\phi ις γιεν βψ:

Sϕ=d4xg{12(ϕ)2+V(ϕ)}.subscript𝑆italic-ϕsuperscript𝑑4𝑥𝑔12superscriptitalic-ϕ2𝑉italic-ϕS_{\phi}=-\int d^{4}x\sqrt{-g}\left\{\frac{1}{2}(\partial\phi)^{2}+V(\phi)\right\}. (1.56)

Τηις ςαν βε ςομβινεδ ωιτη τηε ςτανδαρδ Εινςτειν-Ηιλβερτ αςτιον ωιτη α τερμ δεςςριβινγ τηε ματτερ φιελδς ψmsubscript𝜓𝑚\psi_{m} (εχυατιον 1.1) γιινγ τηε φολλοωινγ ςομβινεδ αςτιον:

S=SEH+Sϕ+Sm==d4xg{Mpl22R12μϕμϕV(ϕ)1gm(ψm(i),gμν(i))}.𝑆subscript𝑆𝐸𝐻subscript𝑆italic-ϕsubscript𝑆𝑚superscript𝑑4𝑥𝑔superscriptsubscript𝑀pl22𝑅12subscript𝜇italic-ϕsuperscript𝜇italic-ϕ𝑉italic-ϕ1𝑔subscriptmsuperscriptsubscript𝜓m𝑖superscriptsubscript𝑔𝜇𝜈𝑖\begin{gathered}S=S_{EH}+S_{\phi}+S_{m}=\\ =\int d^{4}x\sqrt{-g}\left\{\frac{M_{\mathrm{pl}}^{2}}{2}R-\frac{1}{2}\nabla_{\mu}\phi\nabla^{\mu}\phi-V(\phi)-\frac{1}{\sqrt{-g}}\mathcal{L}_{\mathrm{m}}\left(\psi_{\mathrm{m}}^{(i)},g_{\mu\nu}^{(i)}\right)\right\}.\end{gathered} (1.57)

Νοτε τηατ τηε λαςτ τερμ ις γενεραλιζεδ το αλλοω μυλτιπλε ματτερ ςπεςιες, ωηιλε gμν(i)superscriptsubscript𝑔𝜇𝜈𝑖g_{\mu\nu}^{(i)} ρεφερς το τηε Θορδαν φραμε μετρις, τηατ ις ςονφορμαλλψ ρελατεδ το τηε Εινςτειν φραμε μετρις gμνsubscript𝑔𝜇𝜈g_{\mu\nu} βψ:

gμν(i)e2βiϕ/Mplgμν.superscriptsubscript𝑔𝜇𝜈𝑖superscript𝑒2subscript𝛽𝑖italic-ϕsubscript𝑀plsubscript𝑔𝜇𝜈g_{\mu\nu}^{(i)}\equiv e^{2\beta_{i}\phi/M_{\rm pl}}g_{\mu\nu}. (1.58)

Νοτε τηατ ηερε ωε αλλοω φορ διφφερεντ ςουπλινγ ςονςταντς βisubscript𝛽𝑖\beta_{i} φορ διφφερεντ ματτερ ςπεςιες. Θορδαν ανδ Εινςτειν φραμες ρεφερ το τηε τωο διφφερεντ ωαψς οφ εξπρεςςινγ τηε ςςαλαρ-τενςορ αςτιον. Ιν παρτιςυλαρ, ιν τηε Θορδαν φραμε τηε ςςαλαρ φιελδ (ορ ςομε φυνςτιον οφ ιτ) ις μυλτιπλιεδ βψ τηε Ριςςι ςςαλαρ, ωηιλε ιν τηε Εινςτειν φραμε ιτ ις νοτ. Μορε φορμαλλψ, τηε Θορδαν φραμε ρεφερς το τηε φραμε ιν ωηιςη τηε ματτερ ις μινιμαλλψ ςουπλεδ το τηε μετρις. Τηε εχυατιονς αππεαρινγ ιν τηις ςεςτιον ςαν βε τρανςλατεδ βετωεεν τηε διφφερεντ φραμες βψ υςινγ τηε ςονφορμαλ τρανςφορματιον δεφινεδ ιν εχυατιον 1.58. Αλςο, ιτ ις ιμπορταντ το νοτε τηατ τηε Θορδαν φραμε μετρις gμν(i)superscriptsubscript𝑔𝜇𝜈𝑖g_{\mu\nu}^{(i)} ις τηε μετρις τηατ τηε ματτερ εξπεριενςες.

Ας υςυαλ, αρψινγ τηε αςτιον ω.ρ.τ. ϕitalic-ϕ\phi αλλοως υς το οβταιν τηε εχυατιονς οφ μοτιον φορ τηε ςςαλαρ φιελδ:

δS=d4xg{2ϕV,ϕ(ϕ)i1gmgμν(i)2βiMplgμν(i)}δϕ=0.\delta S=\int d^{4}x\sqrt{-g}\left\{\nabla^{2}\phi-V_{,\phi}(\phi)-\sum_{i}\frac{1}{\sqrt{-g}}\frac{\partial\mathcal{L}_{m}}{\partial g_{\mu\nu}^{(i)}}\frac{2\beta_{i}}{M_{\mathrm{pl}}}g_{\mu\nu}^{(i)}\right\}\delta\phi=0. (1.59)

Τηε τερμς ιν τηε βραςϰετς γιε τηε εχυατιον οφ μοτιον φορ τηε φιελδ ϕitalic-ϕ\phi. Τηε λαςτ τερμ ςαν βε εξπρεςςεδ μορε εξπλιςιτλψ βψ νοτινγ τηατ ενεργψ δενςιτψ φορ ματτερ ςπεςιες i𝑖i ιν τηε Εινςτειν φραμε ις γιεν βψ:

ρi=e(13wi)βiϕ/Mpl113wi2gmgμν(i)gμν(i),subscript𝜌𝑖superscript𝑒13subscript𝑤𝑖subscript𝛽𝑖italic-ϕsubscript𝑀pl113subscript𝑤𝑖2𝑔subscriptmsuperscriptsubscript𝑔𝜇𝜈𝑖superscriptsubscript𝑔𝜇𝜈𝑖\rho_{i}=e^{-\left(1-3w_{i}\right)\beta_{i}\phi/M_{\mathrm{pl}}}\frac{1}{1-3w_{i}}\frac{2}{\sqrt{-g}}\frac{\partial\mathcal{L}_{\mathrm{m}}}{\partial g_{\mu\nu}^{(i)}}g_{\mu\nu}^{(i)}, (1.60)

ωηερε wisubscript𝑤𝑖w_{i} ρελατες τηε πρεςςυρε ανδ τηε δενςιτψ ιν τηε εχυατιον οφ ςτατε ανδ τηε ινδεξ i𝑖i ρεφερς το τηε i𝑖i-τη ςπεςιες οφ ματτερ ας βεφορε. ϒςινγ τηις εξπρεςςιον τηε εχυατιον οφ μοτιον ςαν τηεν βε ωριττεν ας:

2ϕ=V,ϕ(ϕ)+i(13wi)βiMplρie(13wi)βiϕ/Mpl.\nabla^{2}\phi=V_{,\phi}(\phi)+\sum_{i}\left(1-3w_{i}\right)\frac{\beta_{i}}{M_{\mathrm{pl}}}\rho_{i}e^{\left(1-3w_{i}\right)\beta_{i}\phi/M_{\mathrm{pl}}}. (1.61)

Τηε ςηαπε οφ εχυατιον 1.61 αλλοως υς το ςονενιεντλψ δεφινε αν εφφεςτιε ποτεντιαλ Veff(ϕ)subscript𝑉effitalic-ϕV_{\rm eff}(\phi), ςυςη τηατ:

Veff(ϕ)V(ϕ)+iρie(13wi)βiϕ/Mpl.subscript𝑉effitalic-ϕ𝑉italic-ϕsubscript𝑖subscript𝜌𝑖superscript𝑒13subscript𝑤𝑖subscript𝛽𝑖italic-ϕsubscript𝑀plV_{\mathrm{eff}}(\phi)\equiv V(\phi)+\sum_{i}\rho_{i}e^{\left(1-3w_{i}\right)\beta_{i}\phi/M_{\rm pl}}. (1.62)

Τηε εχυατιον οφ μοτιον ςαν τηεν βε ωριττεν ςυςςινςτλψ:

2ϕ=Veff,ϕ(ϕ).superscript2italic-ϕsubscript𝑉effitalic-ϕitalic-ϕ\nabla^{2}\phi=V_{\mathrm{eff},\phi}(\phi). (1.63)

\theςυβςεςτιον Προπερτιες οφ τηε Εφφεςτιε Ποτεντιαλ

Τηε βεηαιουρ οφ τηε ςηαμελεον φιελδ ςαν βε ςοντρολλεδ βψ ςηοοςινγ α παρτιςυλαρ φορμ οφ τηε βαρε ποτεντιαλ V(ϕ)𝑉italic-ϕV(\phi). Ας διςςυςςεδ ιν Ωατερηουςε [2006], ας α ςταρτινγ ποιντ, ονε μιγητ ςηοοςε α ποτεντιαλ ςυςη τηατ ιτ ςαν γιε ριςε το ςοςμις αςςελερατιον ια ςλοω ρολλ. Ιν αδδιτιον, ωε αλςο ωαντ ιτ το ηαε τηε ςςρεενεδ βεηαιουρ, ςυςη τηατ τηε φιφτη φορςε εφφεςτς αρε ςυππρεςςεδ ιν ηιγη δενςιτψ ρεγιονς. Ιτ ις ιμπορταντ το νοτε, ηοωεερ, τηατ τηερε αρε ςερταιν νο-γο τηεορεμς τηατ προηιβιτ ςςαλαρ-τενςορ μοδελς, ωηιςη ποςςεςς βοτη α ςςρεενινγ μεςηανιςμ ανδ ςελφ-αςςελερατιον [Ωανγ ετ αλ., 2012]. Ιν οτηερ ωορδς, ιφ ουρ τηεορψ ποςςεςςες α ςςρεενινγ μεςηανιςμ ιτ ωιλλ ςτιλλ ρεχυιρε ςομε φορμ οφ δαρϰ ενεργψ το αςςουντ φορ τηε αςςελερατινγ εξπανςιον.

Ιν ορδερ το ποςςεςς ςςρεενινγ, τηε ποτεντιαλ V(ϕ)𝑉italic-ϕV(\phi) ηας το βε ςοντινυους ανδ βουνδεδ φρομ βελοω, ωηιλε αλςο ςτριςτλψ δεςρεαςινγ. Ιν αδδιτιον, ιτς φιρςτ δεριατιε V,ϕV_{,\phi} ςηουλδ βε νεγατιε ανδ ινςρεαςινγ. Τηε ςεςονδ δεριατιε V,ϕϕV_{,\phi\phi} ςηουλδ βε ποςιτιε ανδ δεςρεαςινγ. Φιναλλψ, τηε ποτεντιαλ ςηουλδ ηαε τηε φολλοωινγ βεηαιουρ φορ ανιςηινγ ϕitalic-ϕ\phi αλυες: limϕ0V(ϕ)=subscriptitalic-ϕ0𝑉italic-ϕ\lim_{\phi\rightarrow 0}V(\phi)=\infty.

Τηε τωο οφτεν-υςεδ ποτεντιαλς ποςςεςςινγ τηε ουτλινεδ προπερτιες αρε αν εξπονεντιαλ ποτεντιαλ οφ τηε φορμ:

V(ϕ)=M4exp(Mnϕn),𝑉italic-ϕsuperscript𝑀4superscript𝑀𝑛superscriptitalic-ϕ𝑛V(\phi)=M^{4}\exp\left(\frac{M^{n}}{\phi^{n}}\right), (1.64)

ανδ τηε ινερςε ποωερ-λαω ποτεντιαλ οφ τηε φορμ:

V(ϕ)=M4+nϕn.𝑉italic-ϕsuperscript𝑀4𝑛superscriptitalic-ϕ𝑛V(\phi)=\frac{M^{4+n}}{\phi^{n}}. (1.65)

M𝑀M ηερε ρεφερς το α ςονςταντ ωιτη α διμενςιον οφ μαςς ωηιλε n𝑛n ις α ποςιτιε ςονςταντ.

Τηε εφφεςτιε ποτεντιαλ ηας αν ιμπορταντ φεατυρε ςυςη τηατ ιφ τηε ςουπλινγ βisubscript𝛽𝑖\beta_{i} ις ποςιτιε, τηερε εξιςτς α μινιμυμ ατ ϕ=ϕminitalic-ϕsubscriptitalic-ϕ𝑚𝑖𝑛\phi=\phi_{min}:

V,ϕ(ϕmin)+i(13wi)βiMplρie(13wi)βiϕmin/Mpl=0.V_{,\phi}\left(\phi_{\min}\right)+\sum_{i}\left(1-3w_{i}\right)\frac{\beta_{i}}{M_{\mathrm{pl}}}\rho_{i}e^{\left(1-3w_{i}\right)\beta_{i}\phi_{\min}/M_{\mathrm{pl}}}=0. (1.66)

Ιν αδδιτιον, ονε ςαν δεφινε α μαςς m𝑚m αςςοςιατεδ ωιτη τηε φιελδ ϕitalic-ϕ\phi:

m2Veff,ϕϕ(ϕ)=V,ϕϕ(ϕ)+i(13wi)2βi2Mpl2ρie(13wi)βiϕ/Mpl.m^{2}\equiv V_{\mathrm{eff},\phi\phi}(\phi)=V_{,\phi\phi}(\phi)+\sum_{i}\left(1-3w_{i}\right)^{2}\frac{\beta_{i}^{2}}{M_{\mathrm{pl}}^{2}}\rho_{i}e^{\left(1-3w_{i}\right)\beta_{i}\phi/M_{\mathrm{pl}}}. (1.67)

Σεττινγ ϕ=ϕminitalic-ϕsubscriptitalic-ϕ𝑚𝑖𝑛\phi=\phi_{min} ιν εχυατιον 1.67 γιες m2=mmin2superscript𝑚2subscriptsuperscript𝑚2𝑚𝑖𝑛m^{2}=m^{2}_{min}. Τηε μινιμυμ μαςς mminsubscript𝑚𝑚𝑖𝑛m_{min} ις οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε ας ιτ ις εχυαλ το τηε ινερςε οφ τηε ςηαραςτεριςτις ρανγε οφ τηε ςηαμελεον φορςε. Φιγυρε 1 ιλλυςτρατες τηε βεηαιουρ οφ τηε εφφεςτιε ποτεντιαλ ανδ τηε μινιμυμ μαςς φορ διφφερεντ αλυες οφ τηε λοςαλ δενςιτψ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ας ιλλυςτρατεδ βψ εχυατιον 1.67, ωηεν τηε δενςιτψ ρisubscript𝜌𝑖\rho_{i} ινςρεαςες, τηε μινιμυμ αλυε ϕminsubscriptitalic-ϕ𝑚𝑖𝑛\phi_{min} δεςρεαςες ωηιλε τηε mminsubscript𝑚𝑚𝑖𝑛m_{min} αλυε ινςρεαςες. Ιν οτηερ ωορδς, φορ λαργερ δενςιτψ ρεγιονς, ςυςη ας τηε ςολαρ ςψςτεμ, τηε ςηαραςτεριςτις ρανγε οφ τηε ςηαμελεον φορςε βεςομες ερψ ςηορτ ανδ ηενςε τηε μοδιφιεδ γραιτψ εφφεςτς αρε ςυππρεςςεδ. Τηις ις τρυε ας V,ϕV_{,\phi} ανδ e(13wi)βiϕ/Mplsuperscript𝑒13subscript𝑤𝑖subscript𝛽𝑖italic-ϕsubscript𝑀ple^{\left(1-3w_{i}\right)\beta_{i}\phi/M_{\mathrm{pl}}} αρε ινςρεαςινγ φυνςτιονς οφ ϕitalic-ϕ\phi, ωηιλε V,ϕϕV_{,\phi\phi} ις α δεςρεαςινγ φυνςτιον οφ ϕitalic-ϕ\phi.

Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.1: Τηε εφφεςτς οφ α λοςαλ μαςς δενςιτψ ρ𝜌\rho ον τηε ςηαπε οφ τηε εφφεςτιε ποτεντιαλ Veff(ϕ)subscript𝑉effitalic-ϕV_{\rm eff}(\phi) ωιτη αλλ τηε ςονςταντς ςυππρεςςεδ. Τηε ρεδ δοττεδ λινε ςορρεςπονδς το τηε ϕ1superscriptitalic-ϕ1\phi^{-1} τερμ. Τηε δαςηεδ βλυε λινε ςορρεςπονδς το τηε ρeϕ𝜌superscript𝑒italic-ϕ\rho e^{\phi} τερμ. Τηε βλαςϰ λινε ςορρεςπονδς το τηε ςυμ οφ τηε τωο τερμς. Τηε δενςιτψ ις ςετ το α νυμεριςαλ αλυε οφ ρ=1𝜌1\rho=1 ιν τηε φιγυρε ον τηε λεφτ ανδ ρ=100𝜌100\rho=100 ιν τηε φιγυρε ον τηε ριγητ. Τηε φιγυρε ις αυτηορ´ς οων.

Τηε ιντεραςτιον βετωεεν τηε ςηαμελεον φιελδ ανδ ματτερ ςαν βε δετερμινεδ βψ τηε γεοδεςις εχυατιον:

x¨ρ+Γ~μνρx˙μx˙ν=0,superscript¨𝑥𝜌superscriptsubscript~Γ𝜇𝜈𝜌superscript˙𝑥𝜇superscript˙𝑥𝜈0\ddot{x}^{\rho}+\tilde{\Gamma}_{\mu\nu}^{\rho}\dot{x}^{\mu}\dot{x}^{\nu}=0, (1.68)

ωηερε Γ~μνρsuperscriptsubscript~Γ𝜇𝜈𝜌\tilde{\Gamma}_{\mu\nu}^{\rho} ις τηε ῝ηριςτοφφελ ςψμβολ ςορρεςπονδινγ το τηε Θορδαν φραμε μετρις gμν(i)subscriptsuperscript𝑔𝑖𝜇𝜈{g}^{(i)}_{\mu\nu}, ωηιλε τηε δοτ ις τηε δεριατιε ω.ρ.τ. τηε προπερ τιμε τ~~𝜏\tilde{\tau}. Ρεμεμβερινγ τηατ τηε Θορδαν φραμε μετρις ις ρελατεδ το τηε Εινςτειν φραμε μετρις ια α ςονφορμαλ τρανςφορματιον (εχυατιον 1.58), ονε ςαν εαλυατε τηε νεεδεδ μετρις δεριατιες:

gμν,σ(i)=(2βiMplϕ,σgμν+gμν,σ)e2βiϕ/Mpl.g^{(i)}_{\mu\nu,\sigma}=\left(\frac{2\beta_{i}}{M_{\mathrm{pl}}}\phi_{,\sigma}g_{\mu\nu}+g_{\mu\nu,\sigma}\right)e^{2\beta_{i}\phi/M_{\mathrm{pl}}}. (1.69)

Τηις εξπρεςςιον ςαν βε υςεδ το εαλυατε τηε Θορδαν φραμε ῝ηριςτοφφελ ςψμβολς ιν τερμς οφ τηε Εινςτειν φραμε μετρις. Τηε γεοδεςις εχυατιον ςαν τηεν βε εξπρεςςεδ ας:

x¨ρ+Γ~μνρx˙μx˙ν=x¨ρ+Γμνρx˙μx˙ν+βiMpl(2ϕ,μx˙μx˙ρ+gσρϕ,σ)=0,\ddot{x}^{\rho}+\tilde{\Gamma}_{\mu\nu}^{\rho}\dot{x}^{\mu}\dot{x}^{\nu}=\ddot{x}^{\rho}+\Gamma_{\mu\nu}^{\rho}\dot{x}^{\mu}\dot{x}^{\nu}+\frac{\beta_{i}}{M_{\mathrm{pl}}}\left(2\phi_{,\mu}\dot{x}^{\mu}\dot{x}^{\rho}+g^{\sigma\rho}\phi_{,\sigma}\right)=0, (1.70)

ωηερε ΓμνρsuperscriptsubscriptΓ𝜇𝜈𝜌\Gamma_{\mu\nu}^{\rho} ςορρεςπονδς το τηε Εινςτειν φραμε ῝ηριςτοφφελ ςψμβολς. Τηε ςεςονδ τερμ ιν τηε εχυατιον αβοε ις τηε φαμιλιαρ γραιτατιοναλ τερμ, ωηιλε τηε λαςτ τερμ ςορρεςπονδς το τηε φορςε δυε το τηε ςηαμελεον φιελδ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ιν τηε νον-ρελατιιςτις λιμιτ, α τεςτ μαςς οφ ματτερ ςπεςιες i𝑖i εξπεριενςες α φορςε Fϕsubscript𝐹italic-ϕF_{\phi}, ωηιςη ςαν ςιμπλψ βε εξπρεςςεδ ας:

Fϕm=βiMplϕ.subscript𝐹italic-ϕ𝑚subscript𝛽𝑖subscript𝑀plitalic-ϕ\frac{\vec{F}_{\phi}}{m}=-\frac{\beta_{i}}{M_{\mathrm{pl}}}\vec{\nabla}\phi. (1.71)

\theςεςτιον f(R)𝑓𝑅f(R) Γραιτψ

Ανοτηερ τψπε οφ μοδιφιεδ γραιτψ τηεορψ ιμπορταντ ιν τηε ςοντεξτ οφ τηις ςηαπτερ ις f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ. Τηις ρεφερς το α φαμιλψ οφ τηεοριες ιν ωηιςη τηε Ριςςι ςςαλαρ ις ρεπλαςεδ βψ α γενεραλ φυνςτιον f(R)𝑓𝑅f(R). Δεπενδινγ ον τηε φυνςτιον υςεδ, ςυςη τηεοριες ςαν μοδιφψ ΓΡ ιν α ωαψ τηατ αςςουντς φορ τηε αςςελερατεδ εξπανςιον ανδ οφφερς ποςςιβλε ςολυτιονς το ςομε οφ τηε οτηερ ςοντεμποραρψ ιςςυες ιν ςοςμολογψ. Ηοωεερ, μανψ φυνςτιοναλ φορμς αρε ρυλεδ ουτ βψ τηεορετιςαλ αργυμεντς ανδ οβςερατιοναλ ςονςτραιντς (ε.γ. ςεε Δε Φελιςε ανδ Τςυϑιϰαωα [2010], Θαιν ετ αλ. [2013], δε λα ῝ρυζ-Δομβριζ ετ αλ. [2016]). Συςη τηεοριες ςαν αλςο ςονταιν α τιμε ανδ ςςαλε δεπενδεντ γραιτατιοναλ ςονςταντ ανδ αλςο εξηιβιτ μαςςιε γραιτατιοναλ ωαες. Φιναλλψ, αν ιμπορταντ φεατυρε οφ f(R)𝑓𝑅f(R) τηεοριες ις τηατ περφορμινγ α ςερταιν ςονφορμαλ τρανςφορματιον αλλοως υς το ωριτε τηεμ ιν α φορμ εχυιαλεντ το ςςαλαρ-τενςορ τηεοριες. Τηις μεανς τηατ τηε οβςερατιοναλ ςονςτραιντς ον ςςαλαρ-τενςορ τηεοριες ωιτη ςηαμελεον ςςρεενινγ ςαν βε ςονερτεδ το τηε εχυιαλεντ ςονςτραιντς ον α ςυβςετ οφ f(R)𝑓𝑅f(R) τηεοριες.

Τηε αςτιον φορ f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ ταϰες τηε φολλοωινγ φορμ:

Sf(R)=d4xg~Mpl22f(R~)+Smatter[ψ,g~μν],subscript𝑆𝑓𝑅superscriptd4𝑥~𝑔superscriptsubscript𝑀pl22𝑓~𝑅subscript𝑆matter𝜓subscript~𝑔𝜇𝜈S_{f(R)}=\int\mathrm{d}^{4}x\sqrt{-\tilde{g}}\frac{M_{\mathrm{pl}}^{2}}{2}f(\tilde{R})+S_{\mathrm{matter}}\left[\psi,\tilde{g}_{\mu\nu}\right], (1.72)

ωηερε ωε ςιμπλιφιεδ τηε νοτατιον φορ ςλαριτψ βψ ςεττινγ gμν(i)=g~μνsuperscriptsubscript𝑔𝜇𝜈𝑖subscript~𝑔𝜇𝜈g_{\mu\nu}^{(i)}=\tilde{g}_{\mu\nu}. Ηερε τηε τιλδε δενοτες χυαντιτιες ιν τηε Θορδαν φραμε. Αλςο νοτε τηατ νοω ωε αςςυμε α ςινγλε ματτερ ςπεςιες. Τηε εχυατιον οφ μοτιον ιν f(R)𝑓𝑅f(R) τηεοριες ταϰες τηε φολλοωινγ φορμ:

R~μνf(R~)subscript~𝑅𝜇𝜈superscript𝑓~𝑅\displaystyle\tilde{R}_{\mu\nu}f^{\prime}(\tilde{R}) 12f(R~)g~μν=Tμνματτερ Mpl2+μνf(R~)g~μνf(R~),12𝑓~𝑅subscript~𝑔𝜇𝜈superscriptsubscript𝑇𝜇𝜈ματτερ superscriptsubscript𝑀pl2subscript𝜇subscript𝜈superscript𝑓~𝑅subscript~𝑔𝜇𝜈superscript𝑓~𝑅\displaystyle-\frac{1}{2}f(\tilde{R})\tilde{g}_{\mu\nu}=\frac{T_{\mu\nu}^{\text{matter }}}{M_{\rm pl}^{2}}+\nabla_{\mu}\nabla_{\nu}f^{\prime}(\tilde{R})-\tilde{g}_{\mu\nu}\square f^{\prime}(\tilde{R}), (1.73)

ωηερε Tμνματτερ superscriptsubscript𝑇𝜇𝜈ματτερ T_{\mu\nu}^{\text{matter }} ις τηε ενεργψ-μομεντυμ τενςορ ανδ =g~μνμνsuperscript~𝑔𝜇𝜈subscript𝜇subscript𝜈\square=\tilde{g}^{\mu\nu}\nabla_{\mu}\nabla_{\nu}, ωηιλε τηε πριμε ςψμβολ δενοτες α δεριατιε ω.ρ.τ. R~~𝑅\tilde{R}.

Τηε αςτιον δεςςριβεδ αβοε ςαν βε ρεςαςτ ας α ςςαλαρ-τενςορ τηεορψ βψ δεφινινγ α ςςαλαρ φιελδ ϕitalic-ϕ\phi ας φολλοως:

exp(2βϕMpl)=f(R),2𝛽italic-ϕsubscript𝑀plsuperscript𝑓𝑅\exp\left(-\frac{2\beta\phi}{M_{\mathrm{pl}}}\right)=f^{\prime}(R), (1.74)

ωηερε β=1/6𝛽16\beta=\sqrt{1/6}. ϒςινγ εχυατιον 1.74 ανδ ςωιτςηινγ το Εινςτειν φραμε (εχυατιον 1.58) αλλοως το ρεωριτε τηε αςτιον 1.72 ιν τηε εξαςτ ςαμε φορμ ας τηε ςςαλαρ-τενςορ αςτιον ιν εχυατιον 1.57, ιφ ωε εξπρεςς τηε ποτεντιαλ ας:

V(ϕ)=Mpl2(R~f(R~)f(R~))2f(R~)2.𝑉italic-ϕsuperscriptsubscript𝑀pl2~𝑅superscript𝑓~𝑅𝑓~𝑅2superscript𝑓superscript~𝑅2V(\phi)=\frac{M_{\mathrm{pl}}^{2}\left(\tilde{R}f^{\prime}(\tilde{R})-f(\tilde{R})\right)}{2f^{\prime}(\tilde{R})^{2}}. (1.75)

Ιν οτηερ ωορδς, α ςυβςετ οφ f(R)𝑓𝑅f(R) τηεοριες δεφινεδ ια εχυατιον 1.74 αρε εχυιαλεντ το α ςςαλαρ-τενςορ τηεορψ ωιτη τηε ποτεντιαλ δεφινεδ αβοε. Τηε ποςςιβιλιτψ οφ ρεςαςτινγ τηε f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελ ας α ςςαλαρ-τενςορ μοδελ ωηερε α νεω ςςαλαρ φιελδ ςουρςες τηε αςςελερατεδ εξπανςιον (ε.γ. χυιντεςςενςε) αλςο λεαδς το α νυανςεδ χυεςτιον οφ ωηατ ις τηε διφφερενςε βετωεεν μοδελς οφ μοδιφιεδ γραιτψ ανδ δαρϰ ενεργψ. Ας ιλλυςτρατεδ αβοε, ιν τηε ςαςε οφ τηε f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελ, ιτ ςαν βε ιντερπρετεδ ας βοτη α μοδιφιεδ γραιτψ ανδ α δαρϰ ενεργψ μοδελ δεπενδινγ ον τηε ςηοςεν φραμε. Σιμιλαρλψ μανψ οτηερ μοδελς, ςυςη ας Βρανς-Διςϰε τηεορψ ςαν βε τρανςφορμεδ το τηε φαμιλιαρ ςςαλαρ-τενςορ φορμ (εχ. 1.57) βψ ςηοοςινγ α ςυιταβλε ςονφορμαλ ρεςςαλινγ. Ιτ ςηουλδ βε νοτεδ, ηοωεερ, τηατ νοτ εερψ μοδελ ςαν βε ρεςαςτ ιν ςυςη α ωαψ. Αλςο, τηερε ηας βεεν α λονγ-ρυννινγ δεβατε ον ωηετηερ τηε Εινςτειν ανδ τηε Θορδαν φραμες αρε εχυιαλεντ ορ αλτερνατιελψ, ωηιςη οφ τηε φραμες ις τηε πηψςιςαλ ονε (ςεε Faraoni1999 φορ α μορε ιν-δεπτη διςςυςςιον).

Α ςονςρετε εξαμπλε οφ αν f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελ ωιτη αν ιντερεςτινγ πηενομενολογψ ις τηε Ηυ-Σαωιςϰι μοδελ, ωιτη:

f(R~)=m12c1(R~/m12)nc2(R~/m12)n+1,𝑓~𝑅superscriptsubscript𝑚12subscript𝑐1superscript~𝑅superscriptsubscript𝑚12𝑛subscript𝑐2superscript~𝑅superscriptsubscript𝑚12𝑛1f(\tilde{R})=-m_{1}^{2}\frac{c_{1}\left(\tilde{R}/m_{1}^{2}\right)^{n}}{c_{2}\left(\tilde{R}/m_{1}^{2}\right)^{n}+1}, (1.76)

ωιτη m1,n,c1subscript𝑚1𝑛subscript𝑐1m_{1},n,c_{1} ανδ c2subscript𝑐2c_{2} ας ςονςταντς. Τηε ςονςταντς ςαν βε ςηοςεν ςυςη τηατ τηε αςςελερατεδ εξπανςιον ςαν βε αςςουντεδ φορ ωηιλε αλςο μιμιςϰινγ τηε εξπανςιον ηιςτορψ οφ τηε ςτανδαρδ ςονςορδανςε μοδελ.

Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ιν τηε ηιγη ςυρατυρε ρεγιμε ωηεν R~m12much-greater-than~𝑅superscriptsubscript𝑚12\tilde{R}\gg m_{1}^{2}, εχυατιον 1.76 ςαν βε εξπανδεδ [Ηυ ανδ Σαωιςϰι, 2007]:

limm12/R~0f(R~)c1c2m12+c1c22m12(m12R~)n.subscriptsuperscriptsubscript𝑚12~𝑅0𝑓~𝑅subscript𝑐1subscript𝑐2superscriptsubscript𝑚12subscript𝑐1superscriptsubscript𝑐22superscriptsubscript𝑚12superscriptsuperscriptsubscript𝑚12~𝑅𝑛\lim_{m_{1}^{2}/\tilde{R}\rightarrow 0}f(\tilde{R})\approx-\frac{c_{1}}{c_{2}}m_{1}^{2}+\frac{c_{1}}{c_{2}^{2}}m_{1}^{2}\left(\frac{m_{1}^{2}}{\tilde{R}}\right)^{n}. (1.77)

Ιν τηε λιμιτινγ ςαςε οφ c1/c220subscript𝑐1superscriptsubscript𝑐220c_{1}/c_{2}^{2}\rightarrow 0, τηε c1/c2subscript𝑐1subscript𝑐2c_{1}/c_{2} τερμ αςτς ας τηε ςοςμολογιςαλ ςονςταντ. Φυρτηερμορε, ατ φινιτε c1/c22subscript𝑐1superscriptsubscript𝑐22c_{1}/c_{2}^{2}, τηε ςυρατυρε φρεεζες το α φιξεδ αλυε ανδ ςτοπς δεςλινινγ ωιτη τηε ματτερ δενςιτψ ρεςυλτινγ ιν α ςλαςς οφ μοδελς ωηιςη αςςελερατε ιν α μαννερ ςιμιλαρ το ΛΛ\Lambda῝ΔΜ. Φιναλλψ, τηε ςονςταντς ςαν βε ςηοςεν ςυςη τηατ τηε ποτεντιαλ ηας α φορμ τηατ εξηιβιτς τηε ςηαμελεον μεςηανιςμ ας ςηοων ιν φιγυρε 1. Νοτε, ηοωεερ, τηατ τηε πρειους ςομμεντς ρεγαρδινγ τηε νο-γο τηεορεμς τηατ προηιβιτ μοδελς ωιτη βοτη ςςρεενινγ ανδ ςελφ-αςςελερατιον αππλψ ηερε ας ωελλ.

\theςεςτιον Τεςτινγ Μοδιφιεδ Γραιτψ ον Γαλαξψ ῝λυςτερ Σςαλες

\theςυβςεςτιον Νον-Τηερμαλ Πρεςςυρε ανδ τηε Μοδιφιεδ Ηψδροςτατις Εχυιλιβριυμ Εχυατιον

Γαλαξψ ςλυςτερς, ας διςςυςςεδ ιν τηε πρειους ςηαπτερ, βεινγ αμονγ τηε λαργεςτ γραιτατιοναλλψ βουνδ ςτρυςτυρες ιν τηε ϒνιερςε ωιτη ρεγιονς οφ ηιγη ανδ λοω δενςιτιες, οφφερ α πλετηορα οφ ωαψς το τεςτ μοδιφιςατιονς οφ γραιτψ. Ιν τηις ςεςτιον, α ςπεςιφις αππροαςη φιρςτ ιντροδυςεδ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ανδ λατερ εξτενδεδ ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] ις διςςυςςεδ ανδ ςυμμαριζεδ. Ιν παρτιςυλαρ, ιτ ις αν αππροαςη βαςεδ ον ςομβινινγ μυλτιπλε γαλαξψ ςλυςτερ προβες, ςυςη ας Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ ωεαϰ λενςινγ δατα, ιν ορδερ το ςονςτραιν μοδιφιςατιονς οφ γραιτψ πρεδιςτεδ βψ ςηαμελεον ςςαλαρ-τενςορ ανδ τηε ρελατεδ f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελς. Ας διςςυςςεδ, α ϰεψ φεατυρε οφ ςυςη μοδελς ις τηε ςυππρεςςιον οφ τηε φιφτη φορςε εφφεςτς ιν τηε ηιγη δενςιτψ ρεγιονς. Ιν τηε ςοντεξτ οφ γαλαξψ ςλυςτερς, ςυςη ςυππρεςςιον ωουλδ μανιφεςτ ιν τηε φιφτη φορςε βεινγ ςςρεενεδ ιν τηε δενςε ςλυςτερ ςορες, βυτ νοτ ιν τηε ουτςϰιρτς οφ ςλυςτερς. Ιν τηε ουτςϰιρτς οφ ςλυςτερς τηε ιντραςλυςτερ γας ωουλδ βε αφφεςτεδ βψ τηε υςυαλ φορςε οφ γραιτψ πλυς αν αδδιτιοναλ φιφτη φορςε, ωηιςη ωουλδ τηεν ρεςυλτ ιν τηε γας βεινγ ςλιγητλψ μορε ςομπαςτ τηαν πρεδιςτεδ βψ ΓΡ. Τηις, ιν τυρν, ωουλδ λεαδ το α ςλιγητλψ ηιγηερ τεμπερατυρε ανδ τηε ςορρεςπονδινγ Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς. Αναλογουςλψ, τηε ηψδροςτατις μαςς ινφερρεδ υςινγ Ξ-ραψ μεαςυρεμεντς ωουλδ βε αφφεςτεδ ας ωελλ. Ιν ςοντραςτ, τηε ωεαϰ γραιτατιοναλ λενςινγ προφιλε ις νοτ αφφεςτεδ ιν ςηαμελεον γραιτψ μοδελς (διςςυςςεδ λατερ ιν τηε ςεςτιον). Ηενςε βψ ςομπαρινγ τηε Ξ-ραψ ανδ τηε ωεαϰ λενςινγ μεαςυρεμεντς, τηε φιφτη φορςε εφφεςτς ςαν βε ςονςτραινεδ οβςερατιοναλλψ.

Α ϰεψ αςςυμπτιον ωηεν ςομπαρινγ τηε ηψδροςτατις ανδ τηε ωεαϰ λενςινγ μαςςες ις τηατ οφ τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ (εχυατιον 1.24). Ιν παρτιςυλαρ, ιτ δεςςριβες τηε βαλανςε βετωεεν τηε γας πρεςςυρε γραδιεντ ανδ τηε γραιτατιοναλ φορςε ιν τηε ςλυςτερ. Τηε τοταλ πρεςςυρε δεςςριβεδ ιν εχυατιον 1.24 ςαν βε ςπλιτ ιντο τηερμαλ ανδ νον-τηερμαλ ςοντριβυτιονς: Pτοταλ =Pτηερμαλ +Pνον-τηερμαλsubscript𝑃τοταλ subscript𝑃τηερμαλ subscript𝑃νον-τηερμαλP_{\text{total }}=P_{\text{thermal }}+P_{\text{non-thermal}}. Τηε νον-τηερμαλ πρεςςυρε ςομπονεντ ηερε ις ρελατεδ το α αριετψ οφ εφφεςτς ςυςη ας τηε βυλϰ μοτιον ανδ τυρβυλενςε οφ τηε Ι῝Μ γας αλονγ ωιτη τηε εφφεςτς οφ τηε ςοςμις ραψς ανδ μαγνετις φιελδς. Συςη εφφεςτς αρε ιμπορταντ το αςςουντ φορ ωηεν εςτιματινγ τηε ηψδροςτατις μαςς [Λαγανά ετ αλ., 2010]. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, οβςερατιοναλ ειδενςε ανδ ηψδροςτατις ςιμυλατιονς ινδιςατε α ςομμον τρενδ οφ τηε νον-τηερμαλ φραςτιον ινςρεαςινγ τοωαρδς λαργε ραδιι ανδ βεςομινγ ςομπαραβλε το τηε τηερμαλ πρεςςυρε ατ αρουνδ τηε ιριαλ ραδιυς [Σηι ανδ Κοματςυ, 2014]. Τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ αςςυμπτιον τηεν αλλοως υς το δεφινε τηε μαςς ςομπονεντς ςορρεςπονδινγ το τηερμαλ ανδ νον-τηερμαλ πρεςςυρε: M(<r)=Mτηερμαλ (r)+Mνον-τηερμαλ (r)annotated𝑀absent𝑟subscript𝑀τηερμαλ 𝑟subscript𝑀νον-τηερμαλ 𝑟M(<r)=M_{\text{thermal }}(r)+M_{\text{non-thermal }}(r), ωηερε:

Mτηερμαλ (r)r2Gργας (r)dPτηερμαλ (r)dr,subscript𝑀τηερμαλ 𝑟superscript𝑟2𝐺subscript𝜌γας 𝑟𝑑subscript𝑃τηερμαλ 𝑟𝑑𝑟M_{\text{thermal }}(r)\equiv-\frac{r^{2}}{G\rho_{\text{gas }}(r)}\frac{dP_{\text{thermal }}(r)}{dr}, (1.78)
Mνον-τηερμαλ (r)r2Gργας (r)dPνον-τηερμαλ (r)dr.subscript𝑀νον-τηερμαλ 𝑟superscript𝑟2𝐺subscript𝜌γας 𝑟𝑑subscript𝑃νον-τηερμαλ 𝑟𝑑𝑟M_{\text{non-thermal }}(r)\equiv-\frac{r^{2}}{G\rho_{\text{gas }}(r)}\frac{dP_{\text{non-thermal }}(r)}{dr}. (1.79)

Τηε τηερμαλ μαςς ςομπονεντ ςαν βε ρε-εξπρεςςεδ ιν τερμς οφ τηε δενςιτψ ανδ τεμπερατυρε διςτριβυτιονς βψ υςινγ τηε εχυατιον οφ ςτατε: Pτηερμαλ =kBnγαςTγαςsubscript𝑃τηερμαλ subscript𝑘𝐵subscript𝑛γαςsubscript𝑇γαςP_{\text{thermal }}=k_{B}n_{\text{gas}}T_{\text{gas}} ανδ ρgas=μmpngassubscript𝜌gas𝜇subscript𝑚psubscript𝑛gas\rho_{\mathrm{gas}}=\mu m_{\mathrm{p}}n_{\mathrm{gas}}:

Mτηερμαλ (r)=kBTgas(r)rμmpG(dlnρgas(r)dlnr+dlnTgas(r)dlnr).subscript𝑀τηερμαλ 𝑟subscript𝑘𝐵subscript𝑇gas𝑟𝑟𝜇subscript𝑚p𝐺𝑑subscript𝜌gas𝑟𝑑𝑟𝑑subscript𝑇gas𝑟𝑑𝑟M_{\text{thermal }}(r)=-\frac{k_{B}T_{\mathrm{gas}}(r)r}{\mu m_{\mathrm{p}}G}\left(\frac{d\ln\rho_{\mathrm{gas}}(r)}{d\ln r}+\frac{d\ln T_{\mathrm{gas}}(r)}{d\ln r}\right). (1.80)

Ηερε μ𝜇\mu ανδ mpsubscript𝑚𝑝m_{p} ρεφερ το τηε μεαν μολεςυλαρ ωειγητ ανδ τηε προτον μαςς ςορρεςπονδινγλψ. Τηε μεαν μολεςυλαρ ωειγητ φορ α φυλλψ ιονιςεδ ςλυςτερ γας ςαν βε δεφινεδ ας: μ(ne+nH+nHe)mp=mpnH+4mpnHe𝜇subscript𝑛𝑒subscript𝑛𝐻subscript𝑛𝐻𝑒subscript𝑚𝑝subscript𝑚psubscript𝑛H4subscript𝑚psubscript𝑛He\mu(n_{e}+n_{H}+n_{He})m_{p}=m_{\mathrm{p}}n_{\mathrm{H}}+4m_{\mathrm{p}}n_{\mathrm{He}} ωιτη ne=nH+2nHesubscript𝑛𝑒subscript𝑛𝐻2subscript𝑛𝐻𝑒n_{e}=n_{H}+2n_{He}, ωηερε nesubscript𝑛𝑒n_{e}, nHsubscript𝑛𝐻n_{H}, nHesubscript𝑛𝐻𝑒n_{He} ρεφερ το τηε νυμβερ δενςιτψ οφ τηε ελεςτρονς, ηψδρογεν ανδ ηελιυμ ρεςπεςτιελψ [Τερυϰινα ετ αλ., 2014]. Αδοπτινγ τηε μαςς φραςτιον οφ ηψδρογεν οφ nH/(nH+4nHe)=0.75subscript𝑛Hsubscript𝑛H4subscript𝑛He0.75n_{\mathrm{H}}/\left(n_{\mathrm{H}}+4n_{\mathrm{He}}\right)=0.75 λεαδς το μ=0.59𝜇0.59\mu=0.59.

Τηε νον-τηερμαλ πρεςςυρε εφφεςτς ςαν βε ρεδεφινεδ ας α φραςτιον g(r)𝑔𝑟g(r) οφ τηε τοταλ πρεςςυρε:

Pνον-τηερμαλ (r)g(r)Pτοταλ (r).subscript𝑃νον-τηερμαλ 𝑟𝑔𝑟subscript𝑃τοταλ 𝑟P_{\text{non-thermal }}(r)\equiv g(r)P_{\text{total }}(r). (1.81)

Ανδ ηενςε Pτοταλ =g1Pνον-τηερμαλ =(1g)1Pτηερμαλ subscript𝑃τοταλ superscript𝑔1subscript𝑃νον-τηερμαλ superscript1𝑔1subscript𝑃τηερμαλ P_{\text{total }}=g^{-1}P_{\text{non-thermal }}=(1-g)^{-1}P_{\text{thermal }}, αλλοωινγ υς το ωριτε τηε νον-τηερμαλ ςομπονεντ ας:

Pνον-τηερμαλ (r)=g(r)1g(r)nγας (r)kBTγας (r).subscript𝑃νον-τηερμαλ 𝑟𝑔𝑟1𝑔𝑟subscript𝑛γας 𝑟subscript𝑘𝐵subscript𝑇γας 𝑟P_{\text{non-thermal }}(r)=\frac{g(r)}{1-g(r)}n_{\text{gas }}(r)k_{B}T_{\text{gas }}(r). (1.82)

Τηε φυνςτιοναλ ςηαπε οφ g(r)𝑔𝑟g(r) ηας βεεν ςτυδιεδ υςινγ ηψδροδψναμιςαλ ςιμυλατιονς [Σηαω ετ αλ., 2010, Βατταγλια ετ αλ., 2012]. Ιν παρτιςυλαρ, τηε ςιτεδ ωορϰς ςηοω τηατ τηε νον-τηερμαλ πρεςςυρε φραςτιον ςαν βε ρεπρεςεντεδ βψ:

g(r)=αnt(1+z)βnt(rr500)nnt(M2003×1014M)nM.𝑔𝑟subscript𝛼ntsuperscript1𝑧subscript𝛽ntsuperscript𝑟subscript𝑟500subscript𝑛ntsuperscriptsubscript𝑀2003superscript1014subscript𝑀direct-productsubscript𝑛Mg(r)=\alpha_{\mathrm{nt}}(1+z)^{\beta_{\mathrm{nt}}}\left(\frac{r}{r_{500}}\right)^{n_{\mathrm{nt}}}\left(\frac{M_{200}}{3\times 10^{14}M_{\odot}}\right)^{n_{\mathrm{M}}}. (1.83)

ωιτη αntsubscript𝛼𝑛𝑡\alpha_{nt}, βntsubscript𝛽𝑛𝑡\beta_{nt}, nntsubscript𝑛𝑛𝑡n_{nt} ανδ nMsubscript𝑛𝑀n_{M} ας ςονςταντς. Τηε ςετ οφ αλυες οφ (αnt,βnt,nnt,nM)=(0.3,0.5,0.8,0.2)subscript𝛼ntsubscript𝛽ntsubscript𝑛ntsubscript𝑛M0.30.50.80.2\left(\alpha_{\mathrm{nt}},\beta_{\mathrm{nt}},n_{\mathrm{nt}},n_{\mathrm{M}}\right)=(0.3,0.5,0.8,0.2) ωας δετερμινεδ ιν Σηαω ετ αλ. [2012]. Τηεςε αρε αλςο τηε αλυες υςεδ ιν τηε ρελατεδ ωορϰς ιν τηε λιτερατυρε [Τερυϰινα ετ αλ., 2014, Ωιλςοξ ετ αλ., 2015, ῞εργαρα-῝εραντες, 2019].

Ηαινγ διςςυςςεδ τηε τηερμαλ ανδ τηε νον-τηερμαλ πρεςςυρε τερμς, ωε ςαν νοω ωριτε δοων τηε μοδιφιεδ ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ εχυατιον τηατ ταϰες ιντο αςςουντ τηε φιφτη φορςε εφφεςτς:

1ρgas(r)Ptotal(r)dr=GM(r)r2βMpldϕ(r)dr,1subscript𝜌gas𝑟subscript𝑃total𝑟𝑑𝑟𝐺𝑀𝑟superscript𝑟2𝛽subscript𝑀plditalic-ϕ𝑟d𝑟\frac{1}{\rho_{\rm gas}(r)}\frac{P_{\rm total}(r)}{dr}=-\frac{GM(r)}{r^{2}}-\frac{\beta}{M_{\rm pl}}\frac{\mathrm{d}\phi(r)}{\mathrm{d}r}, (1.84)

ωηερε τηε λαςτ τερμ ις δυε το τηε ςηαμελεον φορςε. Τηε λαςτ τερμ ςαν αλςο βε υςεδ το δεφινε α μαςς ςορρεςπονδινγ το τηε ςηαμελεον γραιτψ εφφεςτς:

Mϕ(r)r2GβMpldϕ(r)dr.subscript𝑀italic-ϕ𝑟superscript𝑟2𝐺𝛽subscript𝑀pl𝑑italic-ϕ𝑟𝑑𝑟M_{\phi}(r)\equiv-\frac{r^{2}}{G}\frac{\beta}{M_{\mathrm{pl}}}\frac{d\phi(r)}{dr}. (1.85)

Τηε Mϕsubscript𝑀italic-ϕM_{\phi} τηεν μοδιφιες τηε μαςς ινφερρεδ βψ υςινγ τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ εχυατιον, ςυςη τηατ τηε τοταλ μαςς ις γιεν βψ:

M(<r)=Mτηερμαλ (r)+Mνον-τηερμαλ (r)+Mϕ(r).annotated𝑀absent𝑟subscript𝑀τηερμαλ 𝑟subscript𝑀νον-τηερμαλ 𝑟subscript𝑀italic-ϕ𝑟M(<r)=M_{\text{thermal }}(r)+M_{\text{non-thermal }}(r)+M_{\phi}(r). (1.86)

Ατ τηις ποιντ ιτ´ς ωορτηωηιλε το ςυμμαριζε τηε υνδερλψινγ αςςυμπτιονς τηατ αλλοω υς το ςαλςυλατε τηε ςλυςτερ μαςς υςινγ τηε εχυατιονς αβοε. Ιν παρτιςυλαρ, τηε ϰεψ αςςυμπτιονς τηατ λεαδ τηε εχυατιονς το ηαε τηε φορμ λαιδ ουτ αβοε αρε τηοςε οφ ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ ανδ ςπηεριςαλ ςψμμετρψ. Ιν αδδιτιον, το γετ τηε ςορρεςτ μεαν μολεςυλαρ ωειγητ, α γοοδ ϰνοωλεδγε οφ τηε ιντραςλυςτερ γας ςομποςιτιον ις αςςυμεδ. Φιναλλψ, τηε νον-τηερμαλ πρεςςυρε εφφεςτς αρε βαςεδ ον ςτυδιες τηατ ςομε φρομ ηψδροδψναμιςαλ ςιμυλατιονς, ωηιςη αρε αςςυμεδ το βε ςυφφιςιεντλψ ρεαλιςτις το αππροξιματε τηε ρεαλ ςλυςτερ αςτροπηψςιςς. Ας πρειουςλψ διςςυςςεδ, αλλ τηεςε αςςυμπτιονς ςαν βε ςηαλλενγεδ το ςομε δεγρεε ανδ, ας αλωαψς, φυρτηερ ωορϰ ις νεεδ βοτη ιν τηε ςοντεξτ οφ ςιμυλατιονς ανδ οβςερατιοναλ δατα. Τηεςε αςςυμπτιονς ωιλλ βε φυρτηερ εξαμινεδ ιν τηε ρεςτ οφ τηις ςηαπτερ ανδ ςηαπτερ 1.

\theςυβςεςτιον Ωεαϰ Λενςινγ ιν ῝ηαμελεον Γραιτψ

Α ϰεψ αςπεςτ οφ τηε τεςτς οφ τηε ςηαμελεον γραιτψ δεςςριβεδ τηρουγηουτ τηις ςηαπτερ ις τηατ τηε ωεαϰ λενςινγ εφφεςτς αρε νοτ αφφεςτεδ βψ τηε φιφτη φορςε ιν ςυςη μοδελς οφ μοδιφιεδ γραιτψ. Τηις ις τηε ςαςε ας τηε ςηαμελεον φιελδ ις ςουπλεδ το τηε τραςε οφ τηε ενεργψ-μομεντυμ τενςορ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ας ςηοων ιν Αρνολδ ετ αλ. [2014], ιφ ονε αδοπτς τηε Νεωτονιαν γαυγε ιν α ςπατιαλλψ φλατ βαςϰγρουνδ:

ds2=a(η)2[(1+2Ψ)dη2+(12Φ)d𝐱2],dsuperscript𝑠2𝑎superscript𝜂2delimited-[]12Ψdsuperscript𝜂212Φdsuperscript𝐱2\mathrm{d}s^{2}=a(\eta)^{2}\left[-(1+2\Psi)\mathrm{d}\eta^{2}+(1-2\Phi)\mathrm{d}\mathbf{x}^{2}\right], (1.87)

τηεν τηε γραιτατιοναλ λενςινγ ποτεντιαλ ις γιεν βψ: ΦL=(Φ+Ψ)/2subscriptΦ𝐿ΦΨ2\Phi_{L}=(\Phi+\Psi)/2. Νοτε τηατ η𝜂\eta ηερε δενοτες ςονφορμαλ τιμε, ωηιςη ις ρελατεδ το ςοςμις τιμε t𝑡t ια τηε ςςαλε φαςτορ a(η)𝑎𝜂a(\eta): a(η)dηdt𝑎𝜂d𝜂d𝑡a(\eta)\mathrm{d}\eta\equiv\mathrm{d}t. Τηε εχυατιονς φορ τηε τωο ποτεντιαλς ΦΦ\Phi ανδ ΨΨ\Psi ςαν τηεν βε δεριεδ ιν f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ υνδερ τηε αςςυμπτιονς οφ ωεαϰ φιελδ λιμιτ (|Φ|1much-less-thanΦ1|\Phi|\ll 1 ανδ |Ψ|1much-less-thanΨ1|\Psi|\ll 1), χυαςι-ςτατις αππροξιματιον ανδ τηε ενεργψ-μομεντυμ βεινγ δεςςριβεδ βψ τηε πρεςςυρελεςς περφεςτ φλυιδ, ςυςη τηατ T00=ρa2subscript𝑇00𝜌superscript𝑎2T_{00}=\rho a^{2}. Τηεν ιτ ςαν βε ςηοων τηατ τηε μοδιφιεδ Ποιςςον εχυατιον ις γιεν βψ:

1a22Ψ=phys2Ψ=16πG3δρ16δR,1superscript𝑎2superscript2Ψsuperscriptsubscriptphys2Ψ16𝜋𝐺3𝛿𝜌16𝛿𝑅\frac{1}{a^{2}}\nabla^{2}\Psi=\nabla_{\mathrm{phys}}^{2}\Psi=\frac{16\pi G}{3}\delta\rho-\frac{1}{6}\delta R, (1.88)

ωηερε physsubscriptphys\nabla_{\mathrm{phys}} δενοτες τηε Λαπλαςε οπερατορ ωιτη ρεςπεςτ το τηε πηψςιςαλ ςοορδινατες (ρατηερ τηαν τηε ςομοινγ ςοορδινατες). Σιμιλαρλψ, φορ τηε ΦΦ\Phi ποτεντιαλ:

1a22Φ=phys2Φ=8πG3δρ+16δR.1superscript𝑎2superscript2Φsuperscriptsubscriptphys2Φ8𝜋𝐺3𝛿𝜌16𝛿𝑅\frac{1}{a^{2}}\nabla^{2}\Phi=\nabla_{\mathrm{phys}}^{2}\Phi=\frac{8\pi G}{3}\delta\rho+\frac{1}{6}\delta R. (1.89)

Ηενςε, φορ τηε λενςινγ ποτεντιαλ ΦLsubscriptΦL\Phi_{\rm L} ωε ηαε:

phys2ΦL=phys2Φ+phys2Ψ2=4πGδρ=phys2ϕN,superscriptsubscriptphys2subscriptΦLsuperscriptsubscriptphys2Φsuperscriptsubscriptphys2Ψ24𝜋𝐺𝛿𝜌superscriptsubscriptphys2subscriptitalic-ϕN\nabla_{\mathrm{phys}}^{2}\Phi_{\rm L}=\frac{\nabla_{\mathrm{phys}}^{2}\Phi+\nabla_{\mathrm{phys}}^{2}\Psi}{2}=4\pi G\delta\rho=\nabla_{\mathrm{phys}}^{2}\phi_{\mathrm{N}}, (1.90)

ωηιςη ηας τηε υςυαλ φορμ φορ τηε Νεωτονιαν γραιτατιοναλ ποτεντιαλ ϕNsubscriptitalic-ϕ𝑁\phi_{N}. Τηις μεανς τηατ ωε ςαν υςε τηε φαμιλιαρ εχυατιονς δεςςριβεδ ιν ςεςτιον 1 το δεςςριβεδ λενςινγ ιν ςαςε οφ ςηαμελεον γραιτψ ας ωελλ. Νοτε τηατ ιν τηε ςοντεξτ οφ f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελς τηις αργυμεντ ις τρυε ονλψ φορ |fR0|1much-less-thansubscript𝑓𝑅01|f_{R0}|\ll 1.

Αςςυμινγ τηε ΝΦΩ προφιλε (εχυατιον 1.45), τηε μαςς ινφερρεδ φρομ ωεαϰ λενςινγ ςαν τηεν βε εξπρεςςεδ ας φολλοως:

MWL(<r)=4π0r𝑑rr2ρ(r)=4πρsrs3[ln(1+r/rs)r/rs1+r/rs],annotatedsubscript𝑀WLabsent𝑟4𝜋superscriptsubscript0𝑟differential-d𝑟superscript𝑟2𝜌𝑟4𝜋subscript𝜌ssuperscriptsubscript𝑟s3delimited-[]1𝑟subscript𝑟s𝑟subscript𝑟s1𝑟subscript𝑟sM_{\rm WL}(<r)=4\pi\int_{0}^{r}drr^{2}\rho(r)=4\pi\rho_{\mathrm{s}}r_{\mathrm{s}}^{3}\left[\ln\left(1+r/r_{\mathrm{s}}\right)-\frac{r/r_{\mathrm{s}}}{1+r/r_{\mathrm{s}}}\right], (1.91)

ωηερε ρssubscript𝜌𝑠\rho_{s} ανδ rssubscript𝑟𝑠r_{s} ας βεφορε αρε τηε ςηαραςτεριςτις δενςιτψ ανδ τηε ςηαραςτεριςτις ςςαλε – τηε τωο παραμετερς υςεδ ιν τηε ΝΦΩ προφιλε. Νοτε τηατ τηε rssubscript𝑟𝑠r_{s} τερμ ηερε ςαν βε εξπρεςςεδ ας φολλοως:

rs=1c(3M2004πρcδc)1/3,subscript𝑟s1𝑐superscript3subscript𝑀2004𝜋subscript𝜌csubscript𝛿c13r_{\mathrm{s}}=\frac{1}{c}\left(\frac{3M_{200}}{4\pi\rho_{\mathrm{c}}\delta_{\mathrm{c}}}\right)^{1/3}, (1.92)

ωηερε δcsubscript𝛿𝑐\delta_{c} ις γιεν ιν εχυατιον 1.46 ανδ M200subscript𝑀200M_{200} ρεφερς το τηε μαςς ενςλοςεδ βψ r200subscript𝑟200r_{200}, ι.ε. τηε ραδιυς ατ ωηιςη τηε αεραγε δενςιτψ οφ τηε ηαλο ις εχυαλ το 200ρc200subscript𝜌𝑐200\rho_{c}, ωηερε ρc=3H2(z)/8πGsubscript𝜌𝑐3superscript𝐻2𝑧8𝜋𝐺\rho_{c}=3H^{2}(z)/8\pi G. Ιν ςυμμαρψ, τηις μεανς τηατ τηε ΝΦΩ προφιλε ςαν βε ςηαραςτεριςεδ βψ τωο φρεε παραμετερς, τηε ςονςεντρατιον παραμετερ cvsubscript𝑐𝑣c_{v} ανδ τηε μαςς παραμετερ M200subscript𝑀200M_{200}.

Γιεν τηε αςςυμπτιον οφ τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ αλονγ ωιτη τηε φαςτ τηατ τηε ωεαϰ λενςινγ μαςς ις νοτ αφφεςτεδ βψ τηε φιφτη φορςε εφφεςτς ωε ςαν τηεν ρελατε αλλ τηε δεφινεδ μαςςες ας φολλοως:

Mτηερμαλ +Mνον-τηερμαλ +Mϕ=MWL.subscript𝑀τηερμαλ subscript𝑀νον-τηερμαλ subscript𝑀italic-ϕsubscript𝑀WLM_{\text{thermal }}+M_{\text{non-thermal }}+M_{\phi}=M_{\mathrm{WL}}. (1.93)

Ηενςε, αςςυμινγ τηατ ωε ςαν μεαςυρε τηε Mτηερμαλsubscript𝑀τηερμαλM_{\text{thermal}} ανδ τηε Mνον-τηερμαλsubscript𝑀νον-τηερμαλM_{\text{non-thermal}} τερμς υςινγ Ξ-ραψ δατα αλονγ ωιτη MWLsubscript𝑀WLM_{\mathrm{WL}} υςινγ τηε ςορρεςπονδινγ ςηεαρ δατα, τηε ςηαμελεον μαςς τερμ ςαν βε ςονςτραινεδ.

\theςυβςεςτιον Ξ-ραψ Συρφαςε Βριγητνεςς

Τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ εχυατιον φορ τηε τηερμαλ πρεςςυρε ςομπονεντ ςαν βε ιντεγρατεδ το οβταιν αν εξπρεςςιον φορ γας πρεςςυρε:

Pthermal(r)=Pthermal,0+μmp0rngas(r)(GM(<r)r2βMpldϕ(r)dr)𝑑r,subscript𝑃thermal𝑟subscript𝑃thermal0𝜇subscript𝑚psuperscriptsubscript0𝑟subscript𝑛gas𝑟annotated𝐺𝑀absent𝑟superscript𝑟2𝛽subscript𝑀pl𝑑italic-ϕ𝑟𝑑𝑟differential-d𝑟P_{\mathrm{thermal}}(r)=P_{\mathrm{thermal},0}+\mu m_{\mathrm{p}}\int_{0}^{r}n_{\rm gas}(r)\left(-\frac{GM(<r)}{r^{2}}-\frac{\beta}{M_{\mathrm{pl}}}\frac{d\phi(r)}{dr}\right)dr, (1.94)

ωηερε Pthermal,0subscript𝑃thermal0P_{\mathrm{thermal},0} ις τηε ςεντραλ πρεςςυρε ανδ ωε υςεδ: ρgas=μmpngassubscript𝜌gas𝜇subscript𝑚𝑝subscript𝑛gas\rho_{\rm gas}=\mu m_{p}n_{\rm gas}. Νοτε τηατ τηις εξπρεςςιον ςαν αλςο βε ωριττεν ιν τερμς οφ τηε ελεςτρον πρεςςυρε Pesubscript𝑃𝑒P_{e} ανδ τηε ελεςτρον νυμβερ δενςιτψ nesubscript𝑛𝑒n_{e} βψ νοτινγ τηατ:

ne=2+μ5ngas,subscript𝑛e2𝜇5subscript𝑛gasn_{\mathrm{e}}=\frac{2+\mu}{5}n_{\mathrm{gas}}, (1.95)
Pe=nekBTgas=2+μ5Pτηερμαλ ,subscript𝑃esubscript𝑛esubscript𝑘𝐵subscript𝑇gas2𝜇5subscript𝑃τηερμαλ P_{\mathrm{e}}=n_{\mathrm{e}}k_{B}T_{\mathrm{gas}}=\frac{2+\mu}{5}P_{\text{thermal }}, (1.96)

ωηερε μ𝜇\mu ις τηε μεαν μολεςυλαρ ωειγητ ας βεφορε. Τηις τηεν γιες αν εξπρεςςιον φορ τηε ελεςτρον πρεςςυρε:

Pe(r)=Pe,0+μmp0rne(r)(GM(<r)r2βMpldϕ(r)dr)𝑑r.subscript𝑃e𝑟subscript𝑃e0𝜇subscript𝑚psuperscriptsubscript0𝑟subscript𝑛𝑒𝑟annotated𝐺𝑀absent𝑟superscript𝑟2𝛽subscript𝑀pl𝑑italic-ϕ𝑟𝑑𝑟differential-d𝑟P_{\mathrm{e}}(r)=P_{\mathrm{e},0}+\mu m_{\mathrm{p}}\int_{0}^{r}n_{e}(r)\left(-\frac{GM(<r)}{r^{2}}-\frac{\beta}{M_{\mathrm{pl}}}\frac{d\phi(r)}{dr}\right)dr. (1.97)

Τηε ελεςτρον διςτριβυτιον ιν α ςλυςτερ διςτατες τηε φορμ οφ τηε ne(r)subscript𝑛𝑒𝑟n_{e}(r) φυνςτιον. Α ςτανδαρδ ςηοιςε το παραμετριζε ιτ αδαπτεδ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ανδ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] ις τηε ιςοτηερμαλ βετα μοδελ:

ne(r)=n0[1+(rr1)2]b1,subscript𝑛e𝑟subscript𝑛0superscriptdelimited-[]1superscript𝑟subscript𝑟12subscript𝑏1n_{\mathrm{e}}(r)=n_{0}\left[1+\left(\frac{r}{r_{1}}\right)^{2}\right]^{b_{1}}, (1.98)

ωιτη n0subscript𝑛0n_{0}, r1subscript𝑟1r_{1} ανδ b1subscript𝑏1b_{1} ας τηε φρεε παραμετερς.

Βψ υςινγ τηε εχυατιον οφ ςτατε οφ γας ιν εχυατιον 1.97, τηε τεμπερατυρε οφ γας ιν τηε ςλυςτερ ςαν βε διρεςτλψ ρελατεδ το τηε Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς:

SB(r)=14π(1+zcl)4ne2(r2+z2)λc(Tgas)𝑑z,subscript𝑆Bsubscript𝑟perpendicular-to14𝜋superscript1subscript𝑧cl4superscriptsubscript𝑛e2superscriptsubscript𝑟perpendicular-to2superscript𝑧2subscript𝜆csubscript𝑇gasdifferential-d𝑧S_{\mathrm{B}}\left(r_{\perp}\right)=\frac{1}{4\pi(1+z_{\rm cl})^{4}}\int n_{\mathrm{e}}^{2}\Big{(}\sqrt{r_{\perp}^{2}+z^{2}}\Big{)}\lambda_{\mathrm{c}}\left(T_{\mathrm{gas}}\right)dz, (1.99)

ωηερε λcsubscript𝜆c\lambda_{\rm c} ις τηε ςοολινγ φυνςτιον ανδ zclsubscript𝑧clz_{\rm cl} ις τηε ςλυςτερ ρεδςηιφτ. Τηε φορμ οφ τηε ςοολινγ φυνςτιον ωας οβταινεδ ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] βψ υςινγ τηε ΞΣΠΕ῝ ςοφτωαρε ανδ τηε ΑΠΕ῝ μοδελ οερ τηε ρανγε οφ 0.50.50.5 - 2.02.02.0 ϰε῞ [Αρναυδ, 1996, Σμιτη ετ αλ., 2001]. Τηε μεντιονεδ μοδελ ταϰες γας τεμπερατυρε, τηε ςλυςτερ ρεδςηιφτ ανδ τηε ςλυςτερ μεταλλιςιτψ ανδ ουτπυτς Ξ-ραψ ςλυςτερ φλυξ φορ α ρανγε οφ τεμπερατυρες. Τηε μεταλλιςιτψ αλυε οφ Z=0.3Z𝑍0.3subscript𝑍direct-productZ=0.3Z_{\odot} ωας αδοπτεδ φολλοωινγ Σατο ετ αλ. [2011]. Φιττινγ εχυατιον 1.99 το Ξ-ραψ δατα, αλλοως υς το δετερμινε τηε φρεε παραμετερς ιν τηε ιςοτηερμαλ βετα προφιλε ιν εχυατιον 1.98, ωηιςη ςαν τηεν βε υςεδ το ςαλςυλατε τηε τηερμαλ ανδ τηε νον-τηερμαλ μαςςες.

\theςυβςεςτιον Ξ-ραψ ανδ Ωεαϰ Λενςινγ Δαταςετς

Ηερε τηε ϰεψ δαταςετς υςεδ το ςομπαρε ουρ ρεςυλτς αγαινςτ τηε πρειους ρεςυλτς ιν τηε λιτερατυρε αρε διςςυςςεδ. Τηε γενεραλ τεςηνιχυε οφ ςομβινινγ μυλτιπλε οβςερατιοναλ προβες ον γαλαξψ ςλυςτερ ςςαλες ιν ορδερ το ςονςτραιν ςηαμελεον γραιτψ ωας φιρςτ δεςςριβεδ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014]. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ιν τηε μεντιονεδ ωορϰ τηε μοδιφιεδ γραιτψ ςονςτραιντς ωερε οβταινεδ βψ περφορμινγ α μυλτι-δαταςετ Μ῝Μ῝ αναλψςις. Ιν παρτιςυλαρ, τηις ωας δονε βψ υςινγ α ςομβινεδ δαταςετ ςονςιςτινγ οφ τηε Ξ-ραψ τεμπερατυρε δατα φρομ Σνοωδεν ετ αλ. [2008] ανδ Ωιϰ ετ αλ. [2009], Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς προφιλε δατα φρομ ῝ηυραζο ετ αλ. [2012], ΣΖ εφφεςτ δατα φρομ Αδε ετ αλ. [2016] ανδ τηε τανγεντιαλ ςηεαρ δατα φρομ Οϰαβε ετ αλ. [2010]. Τηε μεντιονεδ δαταςετς αρε δεςςριβεδ ιν μορε δεταιλ ιν τηε λατερ παρτς οφ τηις ςηαπτερ ανδ ςηαπτερ 1.

Τηε τεςηνιχυες δεςςριβεδ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ωερε λατερ εξπανδεδ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] ωηερε τηε ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ τανγεντιαλ ςηεαρ προφιλες ωερε προδυςεδ βψ ςταςϰινγ δατα φρομ 58 γαλαξψ ςλυςτερς. Ιν παρτιςυλαρ, τηε μεντιονεδ δαταςετ ςονταινς δατα φρομ 58 γαλαξψ ςλυςτερς, ατ ρεδςηιφτς 0.1<z<1.20.1𝑧1.20.1<z<1.2 φρομ τηε ΞΜΜ ῝λυςτερ Συρεψ (Ξ῝Σ) ανδ τηε ῝αναδα Φρανςε Ηαωαιι Τελεςςοπε Λενςινγ Συρεψ (῝ΦΗΤΛενΣ). Τηε ςλυςτερς ωερε ςταςϰεδ ιν ορδερ το ιμπροε τηε ςιγναλ το νοιςε ρατιο ανδ το ρεμοε αριους ιρρεγυλαριτιες τηατ ινδιιδυαλ ςλυςτερς ποςςες. ῝ομβινινγ οβςερατιονς οφ μυλτιπλε ςλυςτερς ις α ςομπλιςατεδ προςεδυρε, ας τηε ςλυςτερ ιμαγες ηαε το βε ρεςςαλεδ ιν α ςονςιςτεντ ματτερ ωηιλε αλςο ταϰινγ ιντο αςςουντ τηε φαςτ τηατ εαςη οβςερατιον ςομες ωιτη διφφερεντ βαςϰγρουνδ προπερτιες ανδ φλαρε ςορρεςτεδ εξποςυρε τιμες. Ιν ορδερ το προδυςε α ςινγλε ςταςϰ, τηε 58 ινδιιδυαλ ςλυςτερ ιμαγες ωερε ρεςςαλεδ το α ςομμον προϑεςτεδ ςιζε βψ εςτιματινγ τηε M500subscript𝑀500M_{500} ανδ M200subscript𝑀200M_{200} μαςςες υςινγ τηε αππροαςη δεςςριβεδ ιν Ηυ ανδ Κρατςο [2003], Σαηλέν ετ αλ. [2009]. Συβςεχυεντλψ, τηε r200subscript𝑟200r_{200} ραδιυς ωας ςαλςυλατεδ φορ εαςη ςλυςτερ, ωηιςη ιν τυρν αλλοωεδ ρεςςαλινγ εαςη ιμαγε το α 500×500500500500\times 500 πιξελ φορματ, ςυςη τηατ εαςη ςλυςτερ ηαδ αν r200subscript𝑟200r_{200} εχυιαλεντ το 125 πιξελς. Εαςη οφ τηε ιμαγες ωας τηεν ςεντερεδ ον τηε ςουρςε ςεντροιδ γιεν ιν τηε Ξ῝Σ δατα. Τηε φιναλ ςταςϰεδ ςυρφαςε βριγητνεςς μαπ ωας προδυςεδ βψ ταϰινγ τηε μεαν αλυε φορ εαςη πιξελ αςροςς αλλ τηε ιμαγες.

Τηε τανγεντιαλ ςηεαρ προφιλες ωερε ςαλςυλατεδ υςινγ τηε ελλιπτιςιτψ ςομπονεντς ανδ τηε πηοτομετρις ρεδςηιφτς φορ εαςη ςουρςε γαλαξψ, ας γιεν ιν τηε ῝ΦΗΤΛενΣ ςαταλογυε. Ιν παρτιςυλαρ, φορ εαςη γαλαξψ τηε τανγεντιαλ ανδ τηε ςροςς-ςηεαρ ςομπονεντς γt,γxsubscript𝛾tsubscript𝛾x\gamma_{\mathrm{t}},\gamma_{\mathrm{x}} ωερε ςαλςυλατεδ ας α φυνςτιον οφ τηειρ ποςιτιον ρελατιε το τηε ςλυςτερ ποςιτιον (ας μεαςυρεδ βψ αν ανγλε ϕgsubscriptitalic-ϕ𝑔\phi_{g} ρελατιε το τηε βαςελινε οφ ζερο δεςλινατιον). Τηε τανγεντιαλ ςηεαρ αρουνδ εαςη Ξ῝Σ ςλυςτερ ςεντροιδ ωας τηεν βιννεδ ιντο 24 εχυαλλψ ςπαςεδ λογαριτημις αννυλι ρεαςηινγ 10×r20010subscript𝑟20010\times r_{200}. Τηε ςηεαρ αλυες ωερε τηεν ςταςϰεδ βψ ςυμμινγ τηε προφιλες οφ εαςη ςλυςτερ ανδ ςαλςυλατινγ αν αεραγε ςηεαρ αλυε ιν εαςη ραδιαλ βιν.

Τηε δαταςετ ωας αλςο ςπλιτ ιντο τωο βινς βαςεδ ον τηε Ξ-ραψ τεμπερατυρε. Τηε τεμπερατυρε φορ εαςη ςλυςτερ ωας δετερμινεδ βψ υςινγ α μαςς-τεμπερατυρε ρελατιον φολλοωινγ τηε προςεδυρε λαιδ ουτ ιν Στοττ ετ αλ. [2010]. Ιν παρτιςυλαρ, τηε ςλυςτερ ςταςϰ ωας ςυτ ιντο α λοω τεμπερατυρε βιν (T<2.5𝑇2.5T<2.5 ϰε῞) ωιτη α μεδιαν ρεδςηιφτ z=0.32𝑧0.32z=0.32 ανδ α ηιγη τεμπερατυρε βιν (T>2.5𝑇2.5T>2.5 ϰε῞) ωιτη z=0.34𝑧0.34z=0.34. Τηις ρουγηλψ ςορρεςπονδς το ςπλιττινγ τηε δαταςετ ιντο γαλαξψ γρουπς ανδ γαλαξψ ςλυςτερς. Τηε λογις φορ ςυςη α ςπλιτ ωας βαςεδ ον τεςτς, ωηερε διφφερεντ ςπλιτς ωερε ςονςιδερεδ ωιτη α γοαλ οφ προδυςινγ τηε τιγητεςτ ποςςιβλε ςονςτραιντς οφ τηε μοδιφιεδ γραιτψ παραμετερς. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ηαινγ μυλτιπλε τεμπερατυρε βινς ωερε ςηοων νοτ το ηαε α ςιγνιφιςαντ εφφεςτ ον τηε μοδιφιεδ γραιτψ ςονςτραιντς, ηενςε τωο βινς ωερε υςεδ.

Αν ιμπορταντ αςπεςτ οφ τηε δαταςετ δεςςριβεδ ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] ις τηατ τηε μαϑοριτψ οφ τηε μεντιονεδ 58 ςλυςτερς αρε ςυφφιςιεντλψ ιςολατεδ φρομ τηε νειγηβουρινγ ςλυςτερς. Τηις ις οφ ϰεψ ιμπορτανςε, ας ιφ ςλυςτερς αρε νοτ ςυφφιςιεντλψ ιςολατεδ, τηεψ μιγητ βε ςςρεενεδ βψ τηε νειγηβουρινγ ςλυςτερς εςςεντιαλλψ ςυππρεςςινγ ανψ φιφτη φορςε εφφεςτς. Ιν ορδερ το μεαςυρε τηε ςεπαρατιον οφ ινδιιδυαλ ςλυςτερς ιν τηε δαταςετ, τηε ςεπαρατιον παραμετερ D𝐷D ωηιςη χυαντιφιες τηε ςεπαρατιον βετωεεν α γιεν ςλυςτερ ανδ τηε νεαρεςτ ςλυςτερ ςςαλεδ βψ τηε r200subscript𝑟200r_{200} φορ εαςη γιεν ςλυςτερ ωας ςαλςυλατεδ [Ζηαο ετ αλ., 2011]. Ιν ςυςη α παραμετριζατιον, D>1𝐷1D>1 ςορρεςπονδς το α ωελλ ιςολατεδ ςλυςτερ. Φιγυρε 1 ςηοως τηε D𝐷D αλυες φορ εαςη ςλυςτερ ιν τηε δαταςετ. Ονλψ 5 ςλυςτερς αρε φουνδ το βε νοτ ςυφφιςιεντλψ ιςολατεδ φρομ τηε λοςαλ ενιρονμεντ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.1: Αναλψςις οφ τηε 58 ςλυςτερ ςταςϰ δαταςετ ιν τερμς οφ τηε ςεπαρατιον παραμετερ D𝐷D, ωηιςη ις α μεαςυρε οφ τηε διςτανςε βετωεεν α γιεν ςλυςτερ ανδ τηε νεαρεςτ οερδενςιτψ ιν τηε τοπ 30% ανδ 10% οερδενςιτψ αλυες ιν τηε γιεν δαταςετ ςορρεςπονδινγλψ ςηοων ας ρεδ δοτς ανδ βλυε ςροςςες [Ωιλςοξ ετ αλ., 2015].

Τηε ςταςϰεδ Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ τηε τανγεντιαλ ςηεαρ προφιλες φορ βοτη τεμπερατυρε βινς αρε ςηοων ιν φιγυρε 1. Τηε βεςτ-φιτ ρεςυλτς ανδ τηε ςορρεςπονδινγ μοδιφιεδ γραιτψ ςονςτραιντς ωερε οβταινεδ υςινγ αν Μ῝Μ῝ αναλψςις (δεςςριβεδ ατ τηε ενδ οφ τηις ςεςτιον).

Refer to caption
Φιγυρε 1.1: Τηε Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ τηε τανγεντιαλ ςηεαρ προφιλες φορ τηε 58 γαλαξψ ςλυςτερ δαταςετ φρομ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015]. Τηε βλυε λινες ςορρεςπονδ το τηε βεςτ-φιτ ρεςυλτς φρομ τηε Μ῝Μ῝ αναλψςις. Τηε βεςτ-φιτ αλυες αρε γιεν ιν ταβλε 1.

Α ρεςεντ αναλψςις οφ τηε οριγιναλ 58 ςλυςτερ δαταςετ, ας δεςςριβεδ ιν γρεατ δεταιλ ιν ςεςτιον 3.2 ιν ῞εργαρα-῝εραντες [2019], ινδιςατεδ τηατ α νυμβερ οφ ςουρςες ωερε ποςςιβλψ μιςςλαςιφιεδ ας γαλαξψ ςλυςτερς. Ιν παρτιςυλαρ, τηε νεωεςτ Ξ῝Σ μαςτερ ςουρςε λιςτ ινδιςατεδ τηατ τηε Ξ῝Σ αυτοματεδ πιπελινε αλγοριτημ (ΞΑΠΑ), τηατ ις υςεδ το δετεςτ Ξ-ραψ ςουρςες, φλαγγεδ 8 οφ τηε οβϑεςτς ας ποιντ ςουρςες ανδ 11 ας εξτενδεδ ςουρςες ωιτη α ποιντ ςπρεαδ φυνςτιον ωαρνινγ φλαγ (ινδιςατινγ α νεεδ φορ φυρτηερ ινεςτιγατιον). Αφτερ φυρτηερ ινεςτιγατιον, α τοταλ οφ 27 ςουρςες ωερε ρεμοεδ ας α πρεςαυτιον δυε το βεινγ ποςςιβλψ μιςςλαςςιφιεδ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, τηε μεντιονεδ 27 ςουρςες ωερε φουνδ το ρεςεμβλε ΑΓΝ ςουρςες ρατηερ τηαν μυλτιπλε γαλαξιες ωιτη αν εξτενδεδ Ξ-ραψ εμιςςιον (ςεε α ςαμπλε οφ τηε μιςςλαςςιφιεδ ςουρςες ιν φιγυρε 1). Τηε ρεμοεδ ςουρςες ςαν βε ςπλιτ ιντο βινς ιν τερμς οφ τηε πηοτον ςουντς οφ οερ ανδ λεςς τηαν 200. Φορ τηε ςαςε οφ 200absent200\leq 200 τηε ρεμοεδ ςουρςες ηαδ z=0.459delimited-⟨⟩𝑧0.459\langle z\rangle=0.459 ανδ T=2.0854delimited-⟨⟩𝑇2.0854\left\langle T\right\rangle=2.0854 ϰε῞. Ωηιλε, φορ τηε ςαςε οφ 200absent200\geq 200 πηοτονς, τηε μεαν ρεδςηιφτ ανδ Ξ-ραψ τεμπερατυρε ωερε ςορρεςπονδινγλψ z=0.4842delimited-⟨⟩𝑧0.4842\langle z\rangle=0.4842 ανδ T=2.1458delimited-⟨⟩𝑇2.1458\left\langle T\right\rangle=2.1458 ϰε῞.

Refer to caption
Φιγυρε 1.1: Α ςαμπλε οφ ςουρςες μιςςλαςςιφιεδ ας ςλυςτερς ιν τηε οριγιναλ Ξ῝Σ-῝ΦΗΤΛενΣ δαταςετ φρομ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015]. Τηε τοπ ροω ςορρεςπονδς το τηε οπτιςαλ ιμαγες ωιτη τηε Ξ-ραψ ςοντουρς ωηιλε τηε βοττομ ροω ςηοως τηε ςορρεςπονδινγ Ξ-ραψ ιμαγες. Ιμαγε αδαπτεδ φρομ φιγυρε 4.7 ιν ῞εργαρα-῝εραντες [2019].

Ιν αδδιτιον το α ςιγνιφιςαντ παρτ οφ τηε οριγιναλ δαταςετ βεινγ ρεμοεδ, νεω ςλυςτερς ωερε αδδεδ το τηε οριγιναλ δαταςετ ας δεςςριβεδ ιν δεταιλ ιν ῞εργαρα-῝εραντες [2019]. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, νεω Ξ῝Σ ςλυςτερ ςανδιδατες ιν τηε ῝ΦΗΤΛενΣ φοοτπριντ ωερε αναλψζεδ. Α ςροςς-ματςη βετωεεν τηε λατεςτ Ξ῝Σ μαςτερ ςουρςε ςαταλογυε ανδ τηε ῝ΦΗΤΛενΣ 3-Δ ματςηεδ-φιλτερ ςαταλογυε ωας περφορμεδ ιν ορδερ το φινδ ςλυςτερς ωιτη βοτη τηε Ξ-ραψ ανδ τηε ςορρεςπονδινγ ωεαϰ λενςινγ δατα. Εξτενδεδ ςουρςες ωιτη α πηοτον ςουντ οφ 200absent200\geq 200 ωερε ςηοςεν φορ τηε υπδατεδ δαταςετ. ῝ομβινινγ τηε νεω ςλυςτερ ςαμπλες ωιτη τηε εξιςτινγ ςορρεςτλψ ςλαςςιφιεδ ςαμπλες φρομ τηε οριγιναλ δαταςετ ρεςυλτεδ ιν α δαταςετ οφ 77 Ξ-ραψ ςελεςτεδ, οπτιςαλλψ ςονφιρμεδ ςλυςτερς ιν τηε ῝ΦΗΤΛενΣ φοοτπριντ. Νοτε τηατ τηε νεω ςλυςτερς ωερε αλςο ςηοςεν το ςατιςφψ τηε log10(D)>1subscript10𝐷1\log_{10}(D)>1 ςονδιτιον ιν τηε ςαμε φαςηιον ας τηε μαϑοριτψ οφ τηε ςλυςτερς ιν τηε οριγιναλ δαταςετ (ςεε φιγυρε 1). Φιγυρε 1 ςηοως α ςομπαριςον βετωεεν τηε οριγιναλ ανδ τηε υπδατεδ δαταςετς ιν τερμς οφ τηε ρεδςηιφτ ανδ τηε Ξ-ραψ τεμπερατυρε διςτριβυτιον.

Refer to caption
Φιγυρε 1.1: Α ςομπαριςον οφ τηε οριγιναλ ανδ τηε υπδατεδ Ξ῝Σ-῝ΦΗΤΛενΣ δαταςετς [῞εργαρα-῝εραντες, 2019].

Τηε υπδατεδ δαταςετ οφ τηε 77 ςλυςτερς ωας τηεν υςεδ το προδυςε ςταςϰεδ Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ ωεαϰ λενςινγ προφιλες υςινγ αν ιδεντιςαλ προςεδυρε το τηε ονε υςεδ το προδυςε τηε οριγιναλ 58 ςλυςτερ ςταςϰ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.1: Τηε ςταςϰεδ τανγεντιαλ ςηεαρ ανδ Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς προφιλες προδυςεδ υςινγ τηε υπδατεδ Ξ῝Σ-῝ΦΗΤΛενΣ 77 ςλυςτερ δαταςετ ας δεςςριβεδ ιν [῞εργαρα-῝εραντες, 2019]. Τηε βλυε λινες ςορρεςπονδ το τηε βεςτ-φιτ ρεςυλτς φρομ τηε Μ῝Μ῝ αναλψςις. Τηε βεςτ-φιτ αλυες αρε γιεν ιν ταβλε 1.

῝ομβινινγ τηε νον-ςλυςτερ ςουρςες αλονγ ωιτη τηε γενυινε γαλαξψ ςλυςτερς ηας μυλτιπλε εφφεςτς ον τηε Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ τανγεντιαλ ςηεαρ προφιλες. Σπεςιφιςαλλψ, α λοτ οφ τηε μιςςλαςςιφιεδ ςουρςες ωερε ΑΓΝς, ωηιςη ηαε διφφερεντ ςυρφαςε βριγητνεςς προφιλες ωηεν ςομπαρεδ το ςλυςτερς. Ιν αδδιτιον, ςυςη ςουρςες ωουλδ νοτ προδυςε α ςηεαρ ςιγναλ ςομπαραβλε το τηατ οφ γαλαξψ ςλυςτερς. Τηεςε τωο φαςτορς αφφεςτ τηε ςηαπε ανδ τηε ερρορς οφ τηε ρεςυλτινγ ςταςϰεδ προφιλες, ηοωεερ ιτ ις ιμπορταντ το εμπηαςιζε τηατ τηε μαγνιτυδε οφ ςυςη εφφεςτ ις λιμιτεδ δυε το τηε αεραγινγ προςεδυρε. Ιν οτηερ ωορδς, ιρρεγυλαριτιες οφ τηε ινδιιδυαλ ςουρςες αρε μοςτλψ αεραγεδ ουτ δυρινγ τηε ςταςϰινγ προςεδυρε ας λονγ ας τηε νυμβερ οφ τηε μιςςλαςςιφιεδ ςουρςες ις νοτ δομιναντ ιν τηε δαταςετ. Ιν ουρ ςαςε τηε ρεςυλτινγ υπδατεδ δαταςετ προφιλες αρε γενεραλλψ ςιμιλαρ το τηε οριγιναλ δαταςετ προφιλες. Ηοωεερ, ας εξπεςτεδ, ρεμοινγ τηε μιςςλαςςιφιεδ ςουρςες ρεςυλτεδ ιν λοωερ τανγεντιαλ ςηεαρ ερρορς. Νονετηελεςς, τηε υπδατεδ δαταςετ ηαδ λεςς ςλυςτερς βεινγ ςταςϰεδ φορ τηε λοωερ Ξ-ραψ τεμπερατυρε βιν T<2.5𝑇2.5T<2.5 ϰε῞, ωηιςη ρεςυλτς ιν ςλιγητλψ ηιγηερ ερρορ βαρς φορ τηε ςορρεςπονδινγ ςυρφαςε βριγητνεςς προφιλε. Φιγυρες 1 ανδ 1 ςηοω τηε Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ τηε τανγεντιαλ ςηεαρ προφιλες φορ τηε οριγιναλ ανδ τηε υπδατεδ δαταςετς.

Ανοτηερ δαταςετ τηατ ις ιμπορταντ το διςςυςς φορ ςομπαριςον πυρποςες ις τηε δαταςετ προδυςεδ ιν Ωιλςοξ [2016]. Ιν παρτιςυλαρ, τηις δαταςετ ινςλυδες ςιμυλατεδ γαλαξψ ςλυςτερς προδυςεδ υςινγ τηε ΜΓΕΝΖΟ ςιμυλατιον, ωηιςη ις αν εξτενςιον οφ τηε ΕΝΖΟ ςοδε αλλοωινγ ηψδροδψναμιςαλ ςιμυλατιονς ωιτη f(R)𝑓𝑅f(R) ανδ ςςαλαρ-τενςορ γραιτψ [Βρψαν ετ αλ., 2014]. Τωο τψπες οφ ςιμυλατιονς ωερε προδυςεδ, ονε ωιτη τηε ςτανδαρδ ΛΛ\Lambda῝ΔΜ παραμετερς (103 ςλυςτερς) ανδ τηε ςεςονδ ονε ωιτη αν f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ (99 ςλυςτερς) ωιτη |fR0|=105subscript𝑓R0superscript105\left|f_{\mathrm{R}0}\right|=10^{-5}. Βοτη ςιμυλατιονς ωερε ρυν ωιτη 2×12832superscript12832\times 128^{3} παρτιςλες ωιτη 4×1011M4superscript1011subscriptMdirect-product4\times 10^{11}\mathrm{M}_{\odot} μαςς ανδ 128128128 Mpc/hMpch\mathrm{Mpc}/\mathrm{h} βοξ ςιζε. Τηε Ροςϰςταρ Φριενδς-οφ-Φριενδς (ΦΟΦ) αλγοριτημ ωας τηεν υςεδ το λοςατε τηε μαιν δαρϰ ματτερ ηαλοες [Βεηροοζι ετ αλ., 2013]. Τηε Ξ-ραψ ιμαγες ωερε ςρεατεδ υςινγ τηε ΠΗΟΞ ςοφτωαρε, ωηιςη ις δεςιγνεδ το οβταιν ςψντηετις οβςερατιονς φρομ ηψδρο-νυμεριςαλ ςιμυλατιονς [Βιφφι ετ αλ., 2011]. Σινςε τηε υςεδ ςιμυλατιον δοες νοτ ςιμυλατε τηε εφφεςτς οφ λενςινγ, τηε εξπεςτεδ ςονεργενςε κ𝜅\kappa ωας εςτιματεδ υςινγ τηε φολλοωινγ εχυατιον:

κ=3H02Ωm2c2iΔχiχi(χclustχi)χclustδiai,𝜅3superscriptsubscript𝐻02subscriptΩ𝑚2superscript𝑐2subscript𝑖subscriptΔ𝜒𝑖subscript𝜒𝑖subscript𝜒𝑐𝑙𝑢𝑠𝑡subscript𝜒𝑖subscript𝜒𝑐𝑙𝑢𝑠𝑡subscript𝛿𝑖subscript𝑎𝑖\kappa=\frac{3H_{0}^{2}\Omega_{m}}{2c^{2}}\sum_{i}\Delta_{\chi i}\chi_{i}\frac{\left(\chi_{clust}-\chi_{i}\right)}{\chi_{clust}}\frac{\delta_{i}}{a_{i}}, (1.100)

ωηερε τηε Βορν αππροξιματιον ωας υςεδ ανδ τηε ςυματιον ις οερ τηε ςο-μοινγ διςτανςε χisubscript𝜒𝑖\chi_{i}, υςινγ βινς οφ ωιδτη ΔχisubscriptΔ𝜒𝑖\Delta_{\chi i} ανδ δisubscript𝛿𝑖\delta_{i} ις τηε οερδενςιτψ ανδ aisubscript𝑎𝑖a_{i} ας τηε ςςαλε φαςτορ. Ονςε τηε Ξ-ραψ ανδ τηε ωεαϰ λενςινγ ιμαγες ωερε προδυςεδ, τηεψ ωερε ςταςϰεδ υςινγ αν αναλογους προςεδυρε το τηε ονε ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] το αλλοω α δεταιλεδ ςομπαριςον οφ τηε ρεςυλτς. Φιγυρε 1 ςηοως τηε δεςςριβεδ δαταςετς.

Refer to caption
Φιγυρε 1.1: Τηε Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ ωεαϰ λενςινγ προφιλες φρομ ςλυςτερς προδυςεδ υςινγ τωο τψπες οφ ΜΓΕΝΖΟ ςιμυλατιονς: ΛΛ\Lambda῝ΔΜ (τοπ) ανδ f(R)𝑓𝑅f(R) ωιτη |fR0|=105subscript𝑓R0superscript105\left|f_{\mathrm{R}0}\right|=10^{-5} (βοττομ) [Ωιλςοξ, 2016]. Ιν τηε ςαςε οφ τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ ςιμυλατιον, 103 ςλυςτερς ωερε ςταςϰεδ· ιν τηε ςαςε οφ τηε f(R)𝑓𝑅f(R) ςιμυλατιον, 99 ςλυςτερς ωερε ςταςϰεδ. Τηε βεςτ-φιτ λινες ςορρεςπονδ το τηε βεςτ-φιττινγ αναλψτιςαλ μοδελ ωιτη (δαςηεδ λινε) ανδ ωιτηουτ (ςολιδ λινε) νον-τηερμαλ πρεςςυρε ςομπονεντ αδδεδ. Τηε βεςτ-φιτ αλυες αρε γιεν ιν ταβλε 1.

\theςυβςεςτιον Μ῝Μ῝ Φιττινγ

Τηε ςαμε γενεραλ προςεδυρε ωας υςεδ το ςονςτραιν τηε μοδιφιεδ γραιτψ παραμετερς ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014], Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] ανδ ουρ αππροαςη δεςςριβεδ ιν τηις τηεςις. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, τηε ονλψ φρεε παραμετερς αππεαρινγ ιν τηε ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ τηε ωεαϰ λενςινγ εχυατιονς αρε n0,b1,r1subscript𝑛0subscript𝑏1subscript𝑟1n_{0},b_{1},r_{1} (φρομ τηε ελεςτρον νυμβερ δενςιτψ προφιλε), T0subscript𝑇0T_{0} (τηε ςεντραλ τεμπερατυρε αλυε) ανδ M200subscript𝑀200M_{200} ανδ c𝑐c ςηαραςτεριζινγ τηε ΝΦΩ δενςιτψ προφιλε. Γιεν τηατ τηε δαταςετ ις ςπλιτ ιντο τωο βινς ιν τερμς οφ Ξ-ραψ τεμπερατυρε, τηε τοταλ ςετ οφ φρεε παραμετερς ινςλυδες: {T0I,n0I,b1I,r1I,M200I,cvI,T0II,n0II,b1II,r1II,M200II,cvII,β2,ϕ,2}superscriptsubscript𝑇0Isuperscriptsubscript𝑛0Isuperscriptsubscript𝑏1Isuperscriptsubscript𝑟1Isuperscriptsubscript𝑀200Isubscriptsuperscript𝑐I𝑣superscriptsubscript𝑇0IIsuperscriptsubscript𝑛0IIsuperscriptsubscript𝑏1IIsuperscriptsubscript𝑟1IIsuperscriptsubscript𝑀200IIsubscriptsuperscript𝑐II𝑣subscript𝛽2subscriptitalic-ϕ2\{T_{0}^{\mathrm{I}},n_{0}^{\rm I},b_{1}^{\rm I},r_{1}^{\rm I},M_{200}^{\rm I},c^{\rm I}_{v},T_{0}^{\mathrm{II}},n_{0}^{\rm II},b_{1}^{\mathrm{II}},r_{1}^{\mathrm{II}},M_{200}^{\mathrm{II}},c^{\mathrm{II}}_{v},\beta_{2},\phi_{\infty,2}\}. Τηε ςυπερςςριπτ νοτατιον ηερε ρεφερς το τηε τωο τεμπερατυρε βινς οφ T<2.5𝑇2.5T<2.5 ανδ T>2.5𝑇2.5T>2.5 ϰε῞ ρεςπεςτιελψ. Τηε λαςτ τωο παραμετερς αρε υςεδ το παραμετριζε τηε μοδιφιςατιονς οφ γραιτψ ανδ ρεφερ το τηε ρεςςαλεδ ςουπλινγ ςονςταντ ανδ τηε φιελδ αλυε ατ r𝑟r\rightarrow\infty, ςυςη τηατ: β2=β/(1+β)subscript𝛽2𝛽1𝛽\beta_{2}=\beta/(1+\beta) ανδ ϕ,2=1exp(ϕ/104Mpl)subscriptitalic-ϕ21subscriptitalic-ϕsuperscript104subscript𝑀pl\phi_{\infty,2}=1-\exp\left(-\phi_{\infty}/10^{-4}M_{\mathrm{pl}}\right). Τηε φολλοωινγ πριορς ωερε υςεδ ωηεν εξπλορινγ τηε παραμετερ ςπαςε: T0I=[0.1,50]superscriptsubscript𝑇0I0.150T_{0}^{\rm I}=[0.1,50] ϰε῞, n0I=[1×105,10]superscriptsubscript𝑛0I1superscript10510n_{0}^{\rm I}=[1\times 10^{-5},10] cm2superscriptcm2\rm cm^{-2}, b1I=[10,1×107]superscriptsubscript𝑏1I101superscript107b_{1}^{\rm I}=[-10,-1\times 10^{-7}], r1I=[1×103,1.0]superscriptsubscript𝑟1I1superscript1031.0r_{1}^{\rm I}=[1\times 10^{-3},1.0] Μπς, M200I=[1×1013,4×1015]superscriptsubscript𝑀200I1superscript10134superscript1015M_{\rm 200}^{\rm I}=[1\times 10^{-13},4\times 10^{15}] MsubscriptMdirect-product\rm M_{\odot}, cvI=[0.1,40]superscriptsubscript𝑐𝑣I0.140c_{v}^{\rm I}=[0.1,40], T0II=[0.1,50]superscriptsubscript𝑇0II0.150T_{0}^{\rm II}=[0.1,50] ϰε῞, n0II=[1×105,10]superscriptsubscript𝑛0II1superscript10510n_{0}^{\rm II}=[1\times 10^{-5},10] cm2superscriptcm2\rm cm^{-2}, b1II=[10,1×107]superscriptsubscript𝑏1II101superscript107b_{1}^{\rm II}=[-10,-1\times 10^{-7}], r1II=[1×104,1.0]superscriptsubscript𝑟1II1superscript1041.0r_{1}^{\rm II}=[1\times 10^{-4},1.0] Μπς, M200II=[1×1013,4×1015]superscriptsubscript𝑀200II1superscript10134superscript1015M_{200}^{\rm II}=[1\times 10^{13},4\times 10^{15}] MsubscriptMdirect-product\rm M_{\rm\odot}, cvII=[0.1,40]superscriptsubscript𝑐𝑣II0.140c_{v}^{\rm II}=[0.1,40], β2=[0.0,1.0]subscript𝛽20.01.0\beta_{2}=[0.0,1.0], ϕ,2=[0.0,1.0]subscriptitalic-ϕ20.01.0\phi_{\infty,2}=[0.0,1.0].

Τηε γοοδνεςς οφ φιτ ςαν τηεν βε χυαντιφιεδ ας φολλοως:

χ2(T0I,n0I,b1I,r1I,M200I,cvI,T0II,n0II,b1II,r1II,M200II,cvII,β2,ϕ,2)==χWLI 2+χWLII 2+χSBI 2+χSBII 2,superscript𝜒2superscriptsubscript𝑇0Isuperscriptsubscript𝑛0Isuperscriptsubscript𝑏1Isuperscriptsubscript𝑟1Isuperscriptsubscript𝑀200Isubscriptsuperscript𝑐I𝑣superscriptsubscript𝑇0IIsuperscriptsubscript𝑛0IIsuperscriptsubscript𝑏1IIsuperscriptsubscript𝑟1IIsuperscriptsubscript𝑀200IIsubscriptsuperscript𝑐II𝑣subscript𝛽2subscriptitalic-ϕ2subscriptsuperscript𝜒I2WLsubscriptsuperscript𝜒II2WLsubscriptsuperscript𝜒I2SBsubscriptsuperscript𝜒II2SB\begin{gathered}\chi^{2}(T_{0}^{\mathrm{I}},n_{0}^{\rm I},b_{1}^{\rm I},r_{1}^{\rm I},M_{200}^{\rm I},c^{\rm I}_{v},T_{0}^{\mathrm{II}},n_{0}^{\rm II},b_{1}^{\mathrm{II}},r_{1}^{\mathrm{II}},M_{200}^{\mathrm{II}},c^{\mathrm{II}}_{v},\beta_{2},\phi_{\infty,2})=\\ =\chi^{\rm I\;2}_{\rm WL}+\chi^{\rm II\;2}_{\rm WL}+\chi^{\rm I\;2}_{\rm SB}+\chi^{\rm II\;2}_{\rm SB},\end{gathered} (1.101)

ωηερε τηε τοταλ χ2superscript𝜒2\chi^{2} ις ςπλιτ ιντο ςοντριβυτιονς δυε το τηε τωο τεμπερατυρε βινς φορ τηε ωεαϰ λενςινγ ανδ ςυρφαςε βριγητνεςς δαταςετς. Τηε γοοδνεςς οφ φιτ ςομπονεντς ςαν βε χυαντιφιεδ βψ εαλυατινγ τηε ςχυαρεδ ρεςιδυαλς βετωεεν τηε πρεδιςτεδ ανδ τηε οβςερεδ αλυες διιδεδ βψ τηε ςορρεςπονδινγ ερρορ αλυες:

χWLI 2=i(γt(r,iI)γt,iobs,I)2(Δγt,iobs,I)2,superscriptsubscript𝜒WLI2subscript𝑖superscriptsubscript𝛾tsuperscriptsubscript𝑟perpendicular-toiIsuperscriptsubscript𝛾tiobsI2superscriptΔsuperscriptsubscript𝛾tiobsI2\chi_{\mathrm{WL}}^{\mathrm{I}\;2}=\sum_{i}\frac{\left(\gamma_{\rm t}\left(r_{\perp,\mathrm{i}}^{\mathrm{I}}\right)-\gamma_{\mathrm{t,i}}^{\mathrm{obs},\mathrm{I}}\right)^{2}}{\left(\Delta\gamma_{\mathrm{t,i}}^{\mathrm{obs},\mathrm{I}}\right)^{2}}, (1.102)
χWLII 2=i(γt(r,iII)γt,iobs,II)2(Δγt,iobs,II)2,superscriptsubscript𝜒WLII2subscript𝑖superscriptsubscript𝛾tsuperscriptsubscript𝑟perpendicular-toiIIsuperscriptsubscript𝛾tiobsII2superscriptΔsuperscriptsubscript𝛾tiobsII2\chi_{\mathrm{WL}}^{\mathrm{II}\;2}=\sum_{i}\frac{\left(\gamma_{\rm t}\left(r_{\perp,\mathrm{i}}^{\mathrm{II}}\right)-\gamma_{\mathrm{t,i}}^{\mathrm{obs},\mathrm{II}}\right)^{2}}{\left(\Delta\gamma_{\mathrm{t,i}}^{\mathrm{obs},\mathrm{II}}\right)^{2}}, (1.103)
χSBI 2=i,j(SB(r,iI)SB,iobs,I)Ci,j1(SB(r,jI)SB,jobs,I),superscriptsubscript𝜒SBI2subscript𝑖𝑗subscript𝑆Bsuperscriptsubscript𝑟perpendicular-toiIsuperscriptsubscript𝑆BiobsIsuperscriptsubscript𝐶𝑖𝑗1subscript𝑆Bsuperscriptsubscript𝑟perpendicular-tojIsuperscriptsubscript𝑆BjobsI\chi_{\mathrm{SB}}^{\mathrm{I}\;2}=\sum_{i,j}\left(S_{\mathrm{B}}\left(r_{\perp,\mathrm{i}}^{\mathrm{I}}\right)-S_{\mathrm{B},\mathrm{i}}^{\mathrm{obs},\mathrm{I}}\right)C_{i,j}^{-1}\left(S_{\mathrm{B}}\left(r_{\perp,\mathrm{j}}^{\mathrm{I}}\right)-S_{\mathrm{B},\mathrm{j}}^{\mathrm{obs},\mathrm{I}}\right), (1.104)
χSBII 2=i,j(SB(r,iII)SB,iobs,II)Ci,j1(SB(r,jII)SB,jobs,II).superscriptsubscript𝜒SBII2subscript𝑖𝑗subscript𝑆Bsuperscriptsubscript𝑟perpendicular-toiIIsuperscriptsubscript𝑆BiobsIIsuperscriptsubscript𝐶𝑖𝑗1subscript𝑆Bsuperscriptsubscript𝑟perpendicular-tojIIsuperscriptsubscript𝑆BjobsII\chi_{\mathrm{SB}}^{\mathrm{II}\;2}=\sum_{i,j}\left(S_{\mathrm{B}}\left(r_{\perp,\mathrm{i}}^{\mathrm{II}}\right)-S_{\mathrm{B},\mathrm{i}}^{\mathrm{obs},\mathrm{II}}\right)C_{i,j}^{-1}\left(S_{\mathrm{B}}\left(r_{\perp,\mathrm{j}}^{\mathrm{II}}\right)-S_{\mathrm{B},\mathrm{j}}^{\mathrm{obs},\mathrm{II}}\right). (1.105)

Ηερε SB(r)subscript𝑆𝐵subscript𝑟perpendicular-toS_{B}(r_{\perp}) ις τηε Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς ατ α περπενδιςυλαρ ραδιαλ διςτανςε φρομ τηε ςλυςτερ ςεντρε, γt(r)subscript𝛾tsubscript𝑟perpendicular-to\gamma_{\rm t}(r_{\perp}) ρεφερς το τανγεντιαλ ςηεαρ, ΔγΔ𝛾\Delta\gamma ις τηε ςορρεςπονδινγ ερρορ ανδ Ci,jsubscript𝐶𝑖𝑗C_{i,j} ρεφερς το τηε ςομπονεντς οφ τηε ςοαριανςε ματριξ. Τηε ςοαριανςε, ιν παρτιςυλαρ, ις α μεαςυρε οφ ηοω ςηανγες ιν ονε ςυρφαςε βριγητνεςς βιν αφφεςτ τηε αλυες ιν τηε οτηερ βινς. Φολλοωινγ τηε αςςυμπτιον ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ανδ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015], τηε ςοαριανςε ματριξ φορ τηε ωεαϰ λενςινγ δαταςετ ωας αππροξιματεδ ας διαγοναλ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, τηις ςηοιςε ωας βαςεδ ον τηε ςορρελατιον ματριςες ηαινγ δομιναντ διαγοναλ τερμς ιν αλλ τηε δεςςριβεδ ωεαϰ λενςινγ δαταςετς.

Τηε χ2superscript𝜒2\chi^{2} ιν εχυατιον 1.101 ωας τηεν οπτιμιζεδ υςινγ αν Μ῝Μ῝ ςαμπλερ. Ιν παρτιςυλαρ, τηε Ζευς ςαμπλερ ωας υςεδ το φινδ τηε οπτιμαλ αλυες οφ τηε ουτλινεδ φρεε παραμετερς [Καραμανις ανδ Βευτλερ, 2020]. Τηε ςαμπλερ ωας ρυν υςινγ 42 ωαλϰερς φορ 10000 ςτεπς ωιτη 4000 ςτεπς ρεμοεδ ας βυρν-ιν.

\theςυβςεςτιον Ρεςυλτς

Ταβλε 1 ςυμμαριζες τηε βεςτ-φιτ παραμετερ αλυες ςορρεςπονδινγ το τηε φιτς ιν φιγυρες 1 ανδ 1. Σιμιλαρλψ, τηε βεςτ-φιτ ρεςυλτς φρομ Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ανδ Ωιλςοξ [2016] αρε γιεν φορ ςομπαριςον ιν ταβλε 1. Τηε βεςτ-φιτ παραμετερ αλυες ωερε γενεραλλψ φουνδ το βε δεγενερατε ιν τηε ςενςε τηατ μυλτιπλε ςομβινατιονς οφ τηε παραμετερς ςαν λεαδ το εχυιαλεντ βεςτ-φιτ ρεςυλτς.

Παραμετερς: Τερυϰινα ετ αλ. (2014) Ωιλςοξ ετ αλ. (2016)
T0subscript𝑇0T_{0} (ϰε῞) 11.3 26.5
n0subscript𝑛0n_{0} (cm2superscriptcm2\rm cm^{-2}) 2.34×1032.34superscript1032.34\times 10^{-3} 1.10×1031.10superscript1031.10\times 10^{-3}
r1subscript𝑟1r_{1} (Μπς) 0.300.300.30 0.63
M200subscript𝑀200M_{200} (MsubscriptMdirect-product\mathrm{M}_{\odot}) 24.6×101424.6superscript101424.6\times 10^{14} 10.0×101410.0superscript101410.0\times 10^{14}
b1subscript𝑏1b_{1} -0.915 -2.0
cvsubscript𝑐𝑣c_{v} 2.64 9.0
β2subscript𝛽2\beta_{2} 0.94 0.75
ϕ,2subscriptitalic-ϕ2\phi_{\infty,2} 0.98 0.50
Ταβλε 1.0: ῝ομπαριςον οφ τηε βεςτ-φιτ παραμετερς ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ανδ Ωιλςοξ [2016]. Ιν τηε ςαςε οφ τηε Ωιλςοξ [2016] ρεςυλτς τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ βεςτ-φιτ αλυες αρε ςηοων. Φορ τηε ινφορματιον αβουτ τηε λιϰελιηοοδ ανδ τηε ερρορς οφ τηε βεςτ-φιτ παραμετερς ςεε φιγυρε 1.

Τηε ρεςυλτς φορ τηε ςονςτραιντς ον τηε μοδιφιεδ γραιτψ παραμετερς αρε ςηοων ιν φιγυρες 1 ανδ 1. Τηεςε φιγυρες ςομπαρε τηε μοδιφιεδ γραιτψ ςονςτραιντς δεριεδ ιν τηις ωορϰ αγαινςτ τηε πρειους ωορϰς ιν τηε λιτερατυρε. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, φιγυρε 1 ςηοως τηε ςομπαριςον αγαινςτ τηε ρεςυλτς δεςςριβεδ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ανδ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015]. Τηε ςοντουρς ιν λιγητ ανδ δαρϰ γρεψ ςορρεςπονδ το τηε παραμετερ ςπαςε ρεγιονς τηατ αρε ρυλεδ ουτ ατ 95% ανδ 99% ςονφιδενςε ςορρεςπονδινγλψ, ωηιλε τηε δαςηεδ ανδ δοττεδ ςοντουρς αρε τηε ςορρεςπονδινγ ρεςυλτς φρομ τηε πρειους ωορϰ ιν τηε λιτερατυρε. Τηε ερτιςαλ λινες ιν αλλ τηε πλοτς ςορρεςπονδ το τηε αλυε οφ β=1/6𝛽16\beta=\sqrt{1/6} ανδ ηενςε αλλοω ςονερτινγ τηε ςονςτραιντς ον τηε ϕ,2subscriptitalic-ϕ2\phi_{\infty,2} παραμετερ το τηε ςονςτραιντς ον τηε fR0subscript𝑓𝑅0f_{R0} παραμετερ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, τηε πορτιον οφ τηε λινε τηατ ις ιν τηε αλλοωεδ ρεγιον οφ τηε παραμετερ ςπαςε γιες τηε αλλοωεδ αλυες οφ τηε ϕ,2subscriptitalic-ϕ2\phi_{\infty,2} παραμετερ, ωηιςη ςαν βε ςονερτεδ βαςϰ το ϕsubscriptitalic-ϕ\phi_{\infty} ανδ τηεν το τηε fR0subscript𝑓𝑅0f_{R0} βψ νοτινγ τηατ: fR0=2/3(ϕ/Mpl)subscript𝑓𝑅023subscriptitalic-ϕsubscript𝑀plf_{R0}=-\sqrt{2/3}\left(\phi_{\infty}/M_{\mathrm{pl}}\right). Φιγυρε 1 ςηοως τηε ςορρεςπονδινγ ςομπαριςον αγαινςτ τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ ανδ f(R)𝑓𝑅f(R) ςιμυλατιον ρεςυλτς φρομ Ωιλςοξ [2016]. Τηε ςοντουρς ςορρεςπονδ το τηε ρυλεδ-ουτ παραμετερ ςπαςε ρεγιονς ςομινγ φρομ τηε 103 ανδ 99 ςλυςτερ ςταςϰς προδυςεδ ιν ΛΛ\Lambda῝ΔΜ ανδ f(R)𝑓𝑅f(R) ςιμυλατιονς ςορρεςπονδινγλψ. Τηε ρεδ ποιντς ιν βοτη πλοτς ρεφερ το τηε φιδυςιαλ f(R)𝑓𝑅f(R) ςιμυλατιον αλυε οφ |fR0|=105subscript𝑓𝑅0superscript105|f_{R0}|=10^{-5}.

Ιν γενεραλ, τηε ςονςτραιντς δεριεδ ιν τηις ωορϰ υςινγ τηε υπδατεδ 77 ςλυςτερ ςταςϰ αρε ςιμιλαρ το τηε πρειους ρεςυλτς ιν τηε λιτερατυρε. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ςομπαρινγ τηε νεω ρεςυλτς αγαινςτ τηε ςονςτραιντς δεριεδ υςινγ τηε οριγιναλ δαταςετ οφ 58 ςλυςτερς ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] ςηοως τηατ βοτη ρεςυλτς αρε ςαπαβλε οφ ρυλινγ ουτ α ρεγιον οφ τηε παραμετερ ςπαςε οφ νεαρλψ ιδεντιςαλ ςιζε. Τηις ις ςομεωηατ εξπεςτεδ ας, εεν τηουγη τηε τανγεντιαλ ςηεαρ ερρορς αρε ςμαλλερ ιν τηε υπδατεδ δαταςετ, τηε ςυρφαςε βριγητνεςς ερρορς φορ τηε T<2.5𝑇2.5T<2.5 ϰε῞ βιν αρε ςιγνιφιςαντλψ λαργερ δυε το α διφφερεντ νυμβερ οφ ςλυςτερς βεινγ ςταςϰεδ ιν τηατ βιν. Τηε μαιν διφφερενςε βετωεεν ουρ ρεςυλτς ανδ τηε οριγιναλ 58 ςλυςτερ ρεςυλτς ις τηε φαςτ τηατ τηε τριανγυλαρ αρεα οφ τηε ρυλεδ ουτ παραμετερ αλυες ις ςηιφτεδ τοωαρδς λοωερ αλυες οφ β2subscript𝛽2\beta_{2}. Τηε τριανγυλαρ ςηαπε οφ τηε ςοντουρς οριγινατες φρομ τηε ρελατιονςηιπ βετωεεν τηε ςριτιςαλ ραδιυς rcritsubscript𝑟critr_{\rm crit} ανδ τηε αλυες οφ τηε ςουπλινγ ςονςταντ β𝛽\beta ανδ τηε ϕsubscriptitalic-ϕ\phi_{\infty}, ωηιςη ις ςοννεςτεδ το τηε εφφεςτιενεςς οφ τηε ςςρεενινγ μεςηανιςμ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, τηε ςριτιςαλ ραδιυς ις γιεν βψ [Ωιλςοξ ετ αλ., 2015]:

rςριτ =βρsrs3Mplϕrs,subscript𝑟ςριτ 𝛽subscript𝜌ssuperscriptsubscript𝑟s3subscript𝑀plsubscriptitalic-ϕsubscript𝑟sr_{\text{crit }}=\frac{\beta\rho_{\mathrm{s}}r_{\mathrm{s}}^{3}}{M_{\mathrm{\rm pl}}\phi_{\infty}}-r_{\mathrm{s}}, (1.106)

ωηερε ρssubscript𝜌𝑠\rho_{s} ις τηε δενςιτψ ατ τηις παρτιςυλαρ ραδιυς. Ηενςε φορ ερψ ςμαλλ αλυες οφ β𝛽\beta, τηε δειατιονς φρομ ΓΡ αρε τοο ινςιγνιφιςαντ το βε οβςερεδ γιεν τηε οβςερατιοναλ δατα ερρορς. Σιμιλαρλψ, ας β𝛽\beta ινςρεαςες, α λοωερ αλυε οφ ϕsubscriptitalic-ϕ\phi_{\infty} ις ρεχυιρεδ το οβταιν rcritsubscript𝑟critr_{\rm crit} τηατ ις ινςιδε τηε ςλυςτερ. Τηις ςετς αν υππερ λιμιτ ον β/ϕ𝛽subscriptitalic-ϕ\beta/\phi_{\infty} ανδ ρεςυλτς ιν τηε τριανγυλαρ ςηαπε ςεεν ιν αλλ τηε ρεςυλτ πλοτς.

Παραμετερς: Ωιλςοξ ετ αλ. (2015) Τηις ωορϰ
T0Isuperscriptsubscript𝑇0IT_{0}^{\rm I} (ϰε῞) 12.6 20.8
T0IIsuperscriptsubscript𝑇0IIT_{0}^{\rm II} (ϰε῞) 7.8 9.1
n0Isuperscriptsubscript𝑛0In_{0}^{\rm I} (cm2superscriptcm2\rm cm^{-2}) 2×1022superscript1022\times 10^{-2} 1.1×1021.1superscript1021.1\times 10^{-2}
n0IIsuperscriptsubscript𝑛0IIn_{0}^{\rm II} (cm2superscriptcm2\rm cm^{-2}) 4.90×1024.90superscript1024.90\times 10^{-2} 1.38×1021.38superscript1021.38\times 10^{-2}
r1Isuperscriptsubscript𝑟1Ir_{1}^{\rm I} (Μπς) 6.0×1026.0superscript1026.0\times 10^{-2} 8.9×1028.9superscript1028.9\times 10^{-2}
r1IIsuperscriptsubscript𝑟1IIr_{1}^{\rm II} (Μπς) 5.0×1025.0superscript1025.0\times 10^{-2} 9.0×1029.0superscript1029.0\times 10^{-2}
M200Isuperscriptsubscript𝑀200IM_{200}^{\rm I} (MsubscriptMdirect-product\mathrm{M}_{\odot}) 12.2×101412.2superscript101412.2\times 10^{14} 21.2×101421.2superscript101421.2\times 10^{14}
M200IIsuperscriptsubscript𝑀200IIM_{200}^{\rm II} (MsubscriptMdirect-product\mathrm{M}_{\odot}) 13.7×101413.7superscript101413.7\times 10^{14} 25.8×101425.8superscript101425.8\times 10^{14}
b1Isuperscriptsubscript𝑏1Ib_{1}^{\rm I} -0.42 -0.6
b1IIsuperscriptsubscript𝑏1IIb_{1}^{\rm II} -0.89 -0.74
cvIsubscriptsuperscript𝑐I𝑣c^{\rm I}_{v} 3.5 4.7
cvIIsubscriptsuperscript𝑐II𝑣c^{\rm II}_{v} 3.8 4.5
β2subscript𝛽2\beta_{2} 0.67 0.57
ϕ,2subscriptitalic-ϕ2\phi_{\infty,2} 0.88 0.39
Ταβλε 1.0: ῝ομπαριςον οφ τηε βεςτ-φιτ παραμετερς ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] ανδ τηις ωορϰ. Τηε βιν νοτατιον οφ Ι ανδ ΙΙ ηερε ρεφερς το τηε T<2.5𝑇2.5T<2.5 ϰε῞ ανδ T>2.5𝑇2.5T>2.5 ϰε῞ βινς ςορρεςπονδινγλψ. Φορ τηε ινφορματιον αβουτ τηε λιϰελιηοοδ ανδ τηε βεςτ-φιτ παραμετερ ερρορς, ςεε φιγυρες 1 ανδ 1.

Ουρ ρεςυλτς δεριεδ φρομ τηε υπδατεδ ςλυςτερ ςταςϰ προφιλες οφφερ ςομε οφ τηε μοςτ ςομπετιτιε ςονςτραιντς ον ςοςμολογιςαλ ςςαλες. Δυε το τηε ςοντουρς βεινγ ςηιφτεδ τοωαρδς τηε λοωερ β2subscript𝛽2\beta_{2} αλυες, ωηεν ςομπαρεδ το τηε ρεςυλτς φορ τηε ῝ομα ῝λυςτερ ανδ τηε 58 ςλυςτερ ςταςϰ, τηε ςονςτραιντς ον τηε fR0subscript𝑓𝑅0f_{R0} παραμετερ αρε ςλιγητλψ ωεαϰερ. Ταβλε 1 ςυμμαριζες τηε ςονςτραιντς ον τηε fR0subscript𝑓𝑅0f_{R0} παραμετερ φρομ αλλ τηε πρειουςλψ μεντιονεδ ωορϰς. Ιν ςυμμαρψ, ουρ ρεςυλτς αγρεε ωελλ ωιτη τηε πρειους ωορϰ ωιτη τηε |fR0|subscript𝑓𝑅0|f_{R0}| ςονςτραιντς βεινγ ςλιγητλψ ωεαϰερ τηατ τηοςε ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ανδ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015], βυτ ςτρονγερ τηαν τηοςε ιν Ωιλςοξ [2016] ιν τηε ςαςε οφ ΛΛ\Lambda῝ΔΜ.

Τηε ουτλινεδ ρεςυλτς ςηοω τηατ ςομβινινγ ςλυςτερ Ξ-ραψ ανδ ωεαϰ λενςινγ δατα ανδ, ιν παρτιςυλαρ, ςταςϰινγ ςλυςτερ προφιλες οφφερς α ρελιαβλε τεςηνιχυε οφ πυττινγ ςομε οφ τηε ςτρονγεςτ ςονςτραιντς ον γαλαξψ ςλυςτερ ςςαλες. Ιτ ις, ηοωεερ, ιμπορταντ το διςςυςς τηε αλιδιτψ οφ τηε ϰεψ αςςυμπτιονς ταϰεν ιν τηις ωορϰ. Ονε οφ ςυςη αςςυμπτιονς ωας τηατ γαλαξψ ςλυςτερς αρε ςπηεριςαλλψ ςψμμετρις. Τηις, οφ ςουρςε, ις νοτ αλιδ φορ ρεαλ ςλυςτερς, ηοωεερ, ιν ουρ ωορϰ ωε ςταςϰ μυλτιπλε ςλυςτερς, ωηιςη αεραγες ουτ τηε δειατιονς φρομ ςπηεριςαλ ςψμμετρψ. Α νατυραλ χυεςτιον το αςϰ τηεν ις ηοω ουρ ρεςυλτς ωουλδ βε αφφεςτεδ βψ ιντροδυςινγ ςμαλλ δειατιονς φρομ ςπηεριςαλ ςψμμετρψ. Τηις ωας ινεςτιγατεδ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014], ωηερε α ςμαλλ περτυρβατιον δnesubscript𝛿subscript𝑛𝑒\delta_{n_{e}} ιν τηε ελεςτρον νυμβερ δενςιτψ προφιλε ις ιντροδυςεδ:

ne(r,θ,φ)=n¯e(r)[1+δne(r,θ,φ)],subscript𝑛e𝑟𝜃𝜑subscript¯𝑛e𝑟delimited-[]1subscript𝛿subscript𝑛𝑒𝑟𝜃𝜑n_{\mathrm{e}}(r,\theta,\varphi)=\bar{n}_{\mathrm{e}}(r)\left[1+\delta_{n_{e}}(r,\theta,\varphi)\right], (1.107)

ωηερε n¯esubscript¯𝑛𝑒\bar{n}_{e} ις τηε μεαν ελεςτρον νυμβερ αλυε. Αςςυμινγ τηατ δne=0delimited-⟨⟩subscript𝛿subscript𝑛𝑒0\left\langle\delta_{n_{e}}\right\rangle=0 ανδ δne20delimited-⟨⟩superscriptsubscript𝛿subscript𝑛e20\left\langle\delta_{n_{\mathrm{e}}}^{2}\right\rangle\neq 0, αλλοως υς το εξπρεςς τηε εφφεςτ ον τηε Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς:

SBne2𝑑z=(1+δne2)n¯e2𝑑z.proportional-tosubscript𝑆Bsuperscriptsubscript𝑛e2differential-d𝑧1delimited-⟨⟩superscriptsubscript𝛿subscript𝑛e2superscriptsubscript¯𝑛e2differential-d𝑧S_{\mathrm{B}}\propto\int n_{\mathrm{e}}^{2}dz=\left(1+\left\langle\delta_{n_{\mathrm{e}}}^{2}\right\rangle\right)\int\bar{n}_{\mathrm{e}}^{2}dz. (1.108)

Refer to caption

Φιγυρε 1.1: Α ςομπαριςον οφ τηε ρεςυλτς πρεςεντεδ ιν τηις ωορϰ αγαινςτ τηε πρειους ωορϰ ιν τηε λιτερατυρε. Λεφτ: μοδιφιεδ γραιτψ ςονςτραιντς φρομ τηε 77 ςλυςτερ ςταςϰ ωιτη τηε 95% ςονφιδενςε λιμιτς ιν λιγητ γρεψ ανδ τηε 99% ςονφιδενςε λιμιτς ιν δαρϰ γρεψ. Τηε δαςη ανδ τηε δοττεδ λινες αρε τηε εχυιαλεντ ςονςτραιντς φρομ τηε 58 γαλαξψ ςλυςτερ ςταςϰ ας δεςςριβεδ ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015]. Ριγητ: τηε 77 ςλυςτερ ςταςϰ ςονςτραιντς (ιν λιγητ ανδ δαρϰ γρεψ ας βεφορε) ςομπαρεδ αγαινςτ τηε ςονςτραιντς ςαλςυλατεδ υςινγ τηε δατα φρομ τηε ῝ομα ῝λυςτερ (ςηοων ας ςοντουρς ιν δαςηεδ ανδ δοττεδ λινες) ας δεςςριβεδ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014]. Τηε ερτιςαλ λινες ςορρεςπονδ το β=1/6𝛽16\beta=\sqrt{1/6} ανδ αλλοως υς το πυτ τηε φολλοωινγ ςονςτραιντς ον τηε μοδιφιςατιονς οφ γραιτψ: ϕ<8×105subscriptitalic-ϕ8superscript105\phi_{\infty}<8\times 10^{-5} Mplsubscript𝑀plM_{\rm pl} ορ εχυιαλεντλψ |fR0|<6.5×105subscript𝑓𝑅06.5superscript105|f_{R0}|<6.5\times 10^{-5} ατ 95% ςονφιδενςε.

Refer to caption

Φιγυρε 1.1: Α ςομπαριςον οφ τηε ρεςυλτς πρεςεντεδ ιν τηις ωορϰ αγαινςτ τηε πρειους ωορϰ ιν τηε λιτερατυρε. Λεφτ: μοδιφιεδ γραιτψ ςονςτραιντς φρομ τηε 77 ςλυςτερ ςταςϰ ωιτη τηε 95% ςονφιδενςε λιμιτς ιν λιγητ γρεψ ανδ τηε 99% ςονφιδενςε λιμιτς ιν δαρϰ γρεψ. Τηε δαςηεδ ανδ δοττεδ λινες αρε τηε ςορρεςπονδινγ ρεςυλτς δεριεδ φρομ τηε 103 ςλυςτερ ςταςϰ προδυςεδ βψ τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ ςιμυλατιον (ωιτη τηε νον-τηερμαλ πρεςςυρε εφφεςτς ινςλυδεδ) ας δεςςριβεδ ιν Ωιλςοξ [2016]. Ριγητ: ςαμε ας τηε λεφτ, βυτ ςομπαρεδ αγαινςτ τηε f(R)𝑓𝑅f(R) ςιμυλατιον 99 ςλυςτερ ςταςϰ ρεςυλτς (ωιτη τηε νον-τηερμαλ πρεςςυρε εφφεςτς ινςλυδεδ) ιν Ωιλςοξ [2016]. Τηε ερτιςαλ λινες ςορρεςπονδ το β=1/6𝛽16\beta=\sqrt{1/6} ανδ γιε τηε ςορρεςπονδινγ fR0subscript𝑓𝑅0f_{R0} παραμετερ ςονςτραιντς. Τηε ρεδ ποιντς ςορρεςπονδς το φιδυςιαλ μοδελ αλυε οφ |fR0|=105subscript𝑓𝑅0superscript105|f_{R0}|=10^{-5} τηατ ωας υςεδ ιν τηε f(R)𝑓𝑅f(R) ςιμυλατιονς.
ϕsubscriptitalic-ϕ\phi_{\infty} (95% ῝Λ): |fR0|subscript𝑓𝑅0|f_{R0}| (95% ῝Λ):
Τερυϰινα ετ αλ. (2014): 7×105less-than-or-similar-toabsent7superscript105\lesssim 7\times 10^{-5} Mplsubscript𝑀plM_{\rm pl} 6×105less-than-or-similar-toabsent6superscript105\lesssim 6\times 10^{-5}
Ωιλςοξ ετ αλ. (2015): <5.8×105absent5.8superscript105<5.8\times 10^{-5} Mplsubscript𝑀plM_{\rm pl} <6×105absent6superscript105<6\times 10^{-5}
Ωιλςοξ ετ αλ. (2016) ΛΛ\Lambda῝ΔΜ: <1.1×104absent1.1superscript104<1.1\times 10^{-4} Mplsubscript𝑀plM_{\rm pl} <1.1×104absent1.1superscript104<1.1\times 10^{-4}
Ωιλςοξ ετ αλ. (2016) f(R)𝑓𝑅f(R): <5.7×105absent5.7superscript105<5.7\times 10^{-5} Mplsubscript𝑀plM_{\rm pl} <5.5×105absent5.5superscript105<5.5\times 10^{-5}
Τηις ωορϰ: <8×105absent8superscript105<8\times 10^{-5} Mplsubscript𝑀plM_{\rm pl} <6.5×105absent6.5superscript105<6.5\times 10^{-5}
Ταβλε 1.0: Μοδιφιεδ γραιτψ ςονςτραιντς φρομ πρειους ωορϰς ιν τηε λιτερατυρε ςομπαρεδ ωιτη τηε ςονςτραιντς δεριεδ ιν τηις ωορϰ. Νοτε τηατ ςονςτραιντς ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] αρε ρουνδεδ το α διφφερεντ ςιγνιφιςαντ φιγυρε, ωηιςη γιες τηε ςαμε γενεραλ ρεςυλτ το τηε ονε ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] δεςπιτε τηε ςλιγητλψ διφφερεντ ϕsubscriptitalic-ϕ\phi_{\infty}αλυες.

Ηερε 1+δne21delimited-⟨⟩superscriptsubscript𝛿subscript𝑛e21+\left\langle\delta_{n_{\mathrm{e}}}^{2}\right\rangle ις υςυαλλψ ρεφερρεδ το ας τηε ςλυμπινγ φαςτορ ανδ ιτ ςαν βε εςτιματεδ οβςερατιοναλλψ. Ας αν εξαμπλε φορ τηε ςλυςτερ Αβελλ 1835, τηε ςλυμπινγ φαςτορ ις 1.5similar-toabsent1.5\sim 1.5 [Μορανδι ετ αλ., 2013]. Τηις ςαν τηεν βε υςεδ το ςαλςυλατε τηε εφφεςτ ον τηε εςτιματες οφ τηε ηψδροςτατις μαςς ρεςυλτινγ ιν α φαςτορ οφ 1.2similar-toabsent1.2\sim 1.2. Ιν ςυμμαρψ, τηε ςψςτεματιςς φρομ τηε ςλυμπινεςς οφ τψπιςαλ γαλαξψ ςλυςτερς ςαν τηεν βε εςτιματεδ το βε οφ ορδερ οφ α φεω ×10%absentpercent10\times 10\%. Φορ α μορε αςςυρατε εςτιματε α δεταιλεδ ςτυδψ ις ρεχυιρεδ υςινγ οβςερατιοναλ ανδ ςιμυλατιον δατα, ωηιςη ις ουτ οφ τηε ςςοπε οφ τηις ωορϰ.

Ανοτηερ ϰεψ ποιντ το διςςυςς ις ηοω τηε χυαλιτψ οφ τηε δατα αφφεςτς ουρ ςονςτραιντς. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ιτ ις ςλεαρ τηατ ιν αλλ οφ τηε διςςυςςεδ δαταςετς τηε ωεαϰ λενςινγ δατα ις τηε δομιναντ ςουρςε οφ υνςερταιντψ. Τηις ις τηε ςαςε, ας μεαςυρινγ ωεαϰ λενςινγ ις ςομπλιςατεδ ανδ, εεν αφτερ ςταςϰινγ α ςιγνιφιςαντ νυμβερ οφ ςλυςτερς, τηε ερρορς αρε ρελατιελψ λαργε ωηεν ςομπαρεδ το τηε ςορρεςπονδινγ ςυρφαςε βριγητνεςς ερρορς. Ιν αδδιτιον, εεν αφτερ ςταςϰινγ, μυλτιπλε ουτλιερ ποιντς ρεμαιν. Ιν ορδερ το ινεςτιγατε ηοω τηεςε ποιντς αφφεςτ ουρ ρεςυλτς ωε τεςτεδ ρεμοινγ τηε φιρςτ φεω λενςινγ δατα ποιντς τηατ αρε ςλοςεςτ το τηε ςλυςτερ ςεντερ. Ωε φουνδ τηατ τηε ουτλιερ ποιντς διδ νοτ ηαε α ςιγνιφιςαντ εφφεςτ ον τηε βεςτ-φιτ παραμετερς ανδ τηε ρελατεδ ςονςτραιντς. Το υνδερςτανδ ωηψ, ιτ ις ιμπορταντ το εμπηαςιζε τηατ ωε αρε φιττινγ αλλ τηε φουρ δαταςετς ςιμυλτανεουςλψ ρατηερ τηαν εαςη δαταςετ ινδιιδυαλλψ. Ηενςε α ςμαλλ ςηανγε ιν τηε βεςτ-φιτ προφιλε οφ τηε ςηεαρ δατα δοες νοτ ηαε α ςιγνιφιςαντ εφφεςτ ον τηε ςορρεςπονδινγ ςονςτραιντς.

\theςεςτιον Ιμπλιςατιονς φορ τηε Γραιτατιοναλ Σλιπ Παραμετερ

\theςυβςεςτιον Γραιτατιοναλ Σλιπ ιν Γαλαξψ ῝λυςτερς

Τηε μοδιφιεδ γραιτψ τεςτς δεςςριβεδ ιν τηε πρειους ςεςτιονς αρε μοδελ δεπενδεντ – ι.ε. τηε ρεςυλτς δεπενδ ον τηε μοδελ-ςπεςιφις αςςυμπτιονς ανδ γενεραλλψ ςαννοτ βε εαςιλψ ςονερτεδ το τηε ςορρεςπονδινγ ςονςτραιντς ον οτηερ μοδελς (εξςεπτ τηε f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελ, ωηιςη ις διρεςτλψ ρελατεδ το τηε ςηαμελεον ςςαλαρ-τενςορ μοδελ ια α ςονφορμαλ τρανςφορματιον). Ρεςεντλψ τηερε ηας βεεν α λοτ οφ ιντερεςτ ιν εξπλορινγ μοδελ-ινδεπενδεντ τεςτς οφ μοδιφιεδ γραιτψ. Τηεςε αρε τεςτς τηατ δο νοτ δεπενδ ον α ςπεςιφις μοδελ ανδ ςαν βε υςεδ το ςονςτραιν δειατιονς φρομ ΓΡ ιν α ωαψ τηατ αλλοως το αππλψ τηε ςονςτραιντς το α ωιδε ςλαςς οφ μοδελς. Ονε ςυςη ωαψ οφ τεςτινγ μοδιφψινγ γραιτψ ιν α μοδελ-ινδεπενδεντ ωαψ ις βψ μεαςυρινγ τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ. Τηις ςεςτιον διςςυςςες ηοω ουρ τεςηνιχυες ςαν βε αδαπτεδ το ςαλςυλατεδ τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ. Ιν αδδιτιον, τηε εςτιματιον οφ τηε ςονςτραιντς ον τηε γραιτατιοναλ ςλιπ ις ςαλςυλατεδ υςινγ διφφερεντ ΔΕΣ δαταςετς.

Ας μεντιονεδ, ονε ωαψ το παραμετριζε δειατιονς φρομ ΓΡ ις ια τηε ςο-ςαλλεδ γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ. Τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ ις δεφινεδ ας τηε ρατιο οφ τηε τωο γραιτατιοναλ ποτεντιαλς αππεαρινγ ιν εχυατιον 1.87, ηsΦ/Ψsubscript𝜂𝑠ΦΨ\eta_{s}\equiv\Phi/\Psi. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ ςαν βε ιντερπρετεδ ας τηε ρατιο βετωεεν τηε εφφεςτιε γραιτατιοναλ ςουπλινγ οφ λιγητ το τηε ςουπλινγ οφ ματτερ. Ιν ΓΡ, ηs=1subscript𝜂𝑠1\eta_{s}=1 (ιν τηε αβςενςε οφ ανιςοτροπις ςτρεςς), ηοωεερ, ιν α λαργε ςλαςς οφ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ δειατες φρομ υνιτψ.

Α δεταιλεδ ςτυδψ οφ ςονςτραινινγ τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ υςινγ ςιμυλατεδ γαλαξψ ςλυςτερ δατα ωας δονε ιν Πιζζυτι ετ αλ. [2019]. Τηις ωορϰ, ιν παρτιςυλαρ, ςτυδιεδ τηε ιαβιλιτψ οφ ςονςτραινινγ ηssubscript𝜂𝑠\eta_{s} υςινγ α ςομβινατιον οφ ςιμυλατεδ ςτρονγ ανδ ωεαϰ γραιτατιοναλ λενςινγ δατα αλονγ ωιτη τηε δατα φρομ γαλαξψ δψναμιςς. Τηε ϰεψ ποιντ πρεςεντεδ ιν Πιζζυτι ετ αλ. [2019] ις τηατ δειατιον φρομ ηs=1subscript𝜂𝑠1\eta_{s}=1 ιν τηε ςοντεξτ οφ γαλαξψ ςλυςτερς ις εχυιαλεντ το τηε δειατιον βετωεεν τηε δψναμιςαλ ανδ τηε λενςινγ ςλυςτερ μαςςες. Τηε ϰεψ ςονςεπτς διςςυςςεδ ιν Πιζζυτι ετ αλ. [2019] αρε ςυμμαριζεδ ηερε ιν τηε ςοντεξτ οφ ουρ ρεςυλτς πρεςεντεδ ιν τηε πρειους ςεςτιονς.

Τηε τωο γραιτατιοναλ ποτεντιαλς υςεδ ιν τηε δεφινιτιον οφ τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ ςαν βε ρελατεδ το τηε προπερτιες οφ γαλαξψ ςλυςτερς. Φορ ινςτανςε, τηε ςλυςτερ γαλαξψ δψναμιςς ςαν βε δεςςριβεδ βψ τηε Θεανς εχυατιον:

(νσr2)t+2β(r)νσr2r=ν(r)Ψr,𝜈superscriptsubscript𝜎𝑟2𝑡2𝛽𝑟𝜈superscriptsubscript𝜎𝑟2𝑟𝜈𝑟Ψ𝑟\frac{\partial\left(\nu\sigma_{r}^{2}\right)}{\partial t}+2\beta(r)\frac{\nu\sigma_{r}^{2}}{r}=-\nu(r)\frac{\partial\Psi}{\partial r}, (1.109)

ωηερε ν(r)𝜈𝑟\nu(r) ις τηε νυμβερ δενςιτψ οφ τραςερς, σr2superscriptsubscript𝜎𝑟2\sigma_{r}^{2} ις τηε ελοςιτψ διςπερςιον αλονγ τηε ραδιαλ διρεςτιον ανδ β1(σθ2+σϕ2)/2σr2𝛽1superscriptsubscript𝜎𝜃2superscriptsubscript𝜎italic-ϕ22superscriptsubscript𝜎𝑟2\beta\equiv 1-\left(\sigma_{\theta}^{2}+\sigma_{\phi}^{2}\right)/2\sigma_{r}^{2}, ωιτη σθsubscript𝜎𝜃\sigma_{\theta} ανδ σϕsubscript𝜎italic-ϕ\sigma_{\phi} ας τηε ελοςιτψ διςπερςιον αλονγ τηε ανγυλαρ διρεςτιονς. Τηε ποτεντιαλ ΨΨ\Psi ις γιεν βψ τηε Ποιςςον εχυατιον:

2Ψ=4πGρm,superscript2Ψ4𝜋𝐺subscript𝜌𝑚\nabla^{2}\Psi=4\pi G\rho_{m}, (1.110)

ωιτη ρmsubscript𝜌𝑚\rho_{m} ας τηε τοταλ μαςς δενςιτψ ιν α ςλυςτερ (δομινατεδ βψ τηε δαρϰ ματτερ, γας ανδ γαλαξψ μαςς ςομπονεντς). Τηε τοταλ μαςς ενςλοςεδ ιν ςομε ραδιυς R𝑅R ις ςιμπλψ:

Mtot(R)=4π0Rr2ρm(r)dr.subscript𝑀tot𝑅4𝜋subscriptsuperscript𝑅0superscript𝑟2subscript𝜌𝑚𝑟differential-d𝑟M_{\mathrm{tot}}(R)=4\pi\int^{R}_{0}r^{2}\rho_{m}(r)\mathrm{d}r. (1.111)

Τηε γραιτατιοναλ ποτεντιαλ ΨΨ\Psi ςαν τηεν βε εξπρεςςεδ ας:

Ψ(R)=GR0Rdss2Mdyn(s),Ψ𝑅𝐺superscriptsubscriptsubscript𝑅0𝑅𝑑𝑠superscript𝑠2subscript𝑀dyn𝑠\Psi(R)=G\int_{R_{0}}^{R}\frac{ds}{s^{2}}M_{\mathrm{dyn}}(s), (1.112)

ωηερε ωε ιδεντιφιεδ τηε τοταλ μαςς ας τηε μαςς μεαςυρεδ βψ γαλαξψ ϰινεματιςς.

Α ςιμιλαρ εξπρεςςιον ςαν βε φουνδ φορ τηε λενςινγ μαςς. Ιν τηις ςαςε, τηε γεοδεςιςς οφ λιγητ ρεςπονδ το τηε ςυμ οφ τηε τωο μεντιονεδ ποτεντιαλς: Ψ+ΦΨΦ\Psi+\Phi, ςυςη τηατ:

2(Φ+Ψ)=8πGρλενς .superscript2ΦΨ8𝜋𝐺subscript𝜌λενς \nabla^{2}(\Phi+\Psi)=8\pi G\rho_{\text{lens }}. (1.113)

Τηε ρlenssubscript𝜌lens\rho_{\rm lens} τερμ ηερε ις τηε δενςιτψ ςορρεςπονδινγ το τηε λενςινγ μαςς, ωηιςη ις γιεν βψ:

Mlens=r22Gddr(Φ+Ψ).subscript𝑀lenssuperscript𝑟22𝐺𝑑𝑑𝑟ΦΨM_{\mathrm{lens}}=\frac{r^{2}}{2G}\frac{d}{dr}(\Phi+\Psi). (1.114)

Εχυατιονς 1.113 ανδ 1.112 αλλοω υς το εξπρεςς τηε ΦΦ\Phi ποτεντιαλ ας:

Φ(r)=G0rdss2[2Mlens(s)Mdyn(s)].Φ𝑟𝐺subscriptsuperscript𝑟0𝑑𝑠superscript𝑠2delimited-[]2subscript𝑀lens𝑠subscript𝑀dyn𝑠\Phi(r)=G\int^{r}_{0}\frac{ds}{s^{2}}\left[2M_{\mathrm{lens}}(s)-M_{\mathrm{dyn}}(s)\right]. (1.115)

Φιναλλψ, τηις αλλοως εξπρεςςινγ τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ ιν τερμς οφ τηε λενςινγ ανδ δψναμιςαλ μαςς οφ α γαλαξψ ςλυςτερ:

ηs(r)=\bigintsss 0rdss2[2Mlens(s)Mdyn(s)]\bigintsss 0rdss2Mdyn(s).subscript𝜂𝑠𝑟superscriptsubscript\bigintsss 0𝑟𝑑𝑠superscript𝑠2delimited-[]2subscript𝑀lens𝑠subscript𝑀dyn𝑠superscriptsubscript\bigintsss 0𝑟𝑑𝑠superscript𝑠2subscript𝑀dyn𝑠\eta_{s}(r)=\frac{\bigintsss_{\,0}^{r}\frac{ds}{s^{2}}\left[2M_{\mathrm{lens}}(s)-M_{\mathrm{dyn}}(s)\right]}{\bigintsss_{\,0}^{r}\frac{ds}{s^{2}}M_{\mathrm{dyn}}(s)}. (1.116)

Τηις εξπρεςςιον ςηοως τηατ τηε γραιτατιοναλ ςλιπ εςςεντιαλλψ χυαντιφιες τηε δειατιον βετωεεν τηε λενςινγ ανδ τηε δψναμιςαλ μαςςες ατ διφφερεντ ραδιι. Νοτε τηατ τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ ςαν βε εαςιλψ ρελατεδ το τηε ηψδροςτατις μαςς ινφερρεδ φρομ τηε ιντρα-ςλυςτερ γας ςτυδιες, βψ νοτιςινγ τηατ τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ εχυατιον (εχ. 1.24) ις ρελατεδ το τηε γραιτατιοναλ ποτεντιαλ ΨΨ\Psi. Ιν οτηερ ωορδς, τηε ςαμε ποτεντιαλ τηατ διςτατες τηε ςλυςτερ γαλαξψ ϰινεματιςς αλςο αφφεςτς τηε ιντρα-ςλυςτερ γας, αλλοωινγ υς το τρεατ τηε δψναμιςαλ μαςς ιν εχυατιον 1.116 ας εχυιαλεντ το τηε ηψδροςτατις μαςς, ωηιςη ις εχυαλ το τηε ςυμ οφ Mthermal+Mnonthermalsubscript𝑀thermalsubscript𝑀nonthermalM_{\rm thermal}+M_{\rm non-thermal}. Ρεπλαςινγ Mdynsubscript𝑀dynM_{\rm dyn} ωιτη Mthermal+Mthermalsubscript𝑀thermalsubscript𝑀thermalM_{\rm thermal}+M_{\rm thermal} ιν εχυατιον 1.116 αλλοως υς το ςαλςυλατε τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ φολλοωινγ αν αππροαςη ςιμιλαρ το τηε ονε δεςςριβεδ ιν τηε πρειους ςεςτιονς ιν τηις ςηαπτερ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ ις διρεςτλψ ρελατεδ το τηε αλιδιτψ οφ τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ, ι.ε. τηε εχυιαλενςε οφ τηε λενςινγ ανδ τηε ηψδροςτατις μαςςες ιν α γαλαξψ ςλυςτερ.

\theςυβςεςτιον ῝ονςτραινινγ τηε Δειατιονς φρομ τηε Ηψδροςτατις Εχυιλιβριυμ ανδ τηε Γραιτατιοναλ Σλιπ Παραμετερ

Τηε χυεςτιον οφ τηε αλιδιτψ οφ τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ αςςυμπτιον ηας βεεν ινεςτιγατεδ ιν δεταιλ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ανδ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015]. Ιν παρτιςυλαρ, ςλυςτερ μαςςες ινφερρεδ βψ τηε ωεαϰ λενςινγ δατα ωερε ςομπαρεδ αγαινςτ τηε μαςςες ινφερρεδ φρομ τηε Ξ-ραψ δατα. Τηε ρεςυλτς αρε ςηοων ιν φιγυρε 1. Τηε ρεςυλτς ςηοω α γενεραλ αγρεεμεντ βετωεεν τηε γας ανδ τηε ωεαϰ λενςινγ μαςςες φορ τηε φυλλ ραδιαλ ρανγε ςοερεδ βψ τηε δαταςετ. Αν ιμπορταντ ςονςλυςιον τηατ ςαν βε δραων φρομ φιγυρε 1 ις τηατ τηε νον-τηερμαλ πρεςςυρε εφφεςτς αρε ινςρεαςινγλψ μορε ιμπορταντ ατ λαργε ραδιι. Ηοωεερ, ιφ τηε νον-τηερμαλ τερμ ις αδδεδ, γιεν τηε ωεαϰ λενςινγ ερρορς, τηερε ις α γοοδ αγρεεμεντ βετωεεν τηε λενςινγ ανδ τηε γας μαςςες, ϑυςτιφψινγ τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ αςςυμπτιον.

Refer to caption

Φιγυρε 1.1: Α ςομπαριςον οφ τηε ηψδροςτατις ανδ ωεαϰ λενςινγ μαςςες φρομ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015]. Τηε ςολουρεδ βανδς ιν βοτη πλοτς ςορρεςπονδ το τηε λενςινγ μαςς υνςερταιντψ (111-σ𝜎\sigma) ρεγιον. Τηε μαςς προφιλες ωερε εξτραπολατεδ αβοε τηε ραδιι μαρϰεδ βψ τηε ερτιςαλ δαςηεδ λινε το ςηοω τηατ τηε μαςςες αλςο αγρεε ωελλ ιν τηε ουτςϰιρτς οφ ςλυςτερς ιφ τηε νον-τηερμαλ τερμ ις αδδεδ.

Τηε μαςς προφιλες ςηοων ιν φιγυρε 1 ςαν βε υςεδ το ςαλςυλατε τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ. Ιν παρτιςυλαρ, ηssubscript𝜂𝑠\eta_{s} ις προπορτιοναλ το τηε ιντεγρατεδ διφφερενςε βετωεεν τηε τωο μαςς προφιλες, λεαδινγ το τηε ρεςυλτς ςηοων ιν φιγυρε 1. Τηε ρεςυλτς ινδιςατε τηατ τηε μεαν αλυε οφ ηssubscript𝜂𝑠\eta_{s} αππροαςηες 1 ονλψ ατ ηιγη r𝑟r αλυες. Ηοωεερ, γιεν τηε δομιναντ ωεαϰ λενςινγ ερρορς, τηε αλυε οφ ηs=1subscript𝜂𝑠1\eta_{s}=1 ις ωελλ ωιτηιν τηε αλλοωεδ ρεγιον. Τηις ιλλυςτρατες τηε τωο ϰεψ ιςςυες ωηεν μεαςυρινγ ηssubscript𝜂𝑠\eta_{s} υςινγ γαλαξψ ςλυςτερ δατα. Φιρςτ, τηε ααιλαβλε ωεαϰ λενςινγ δατα ηας ερψ ηιγη ερρορ βαρς, ωηιςη ρεςυλτ ιν ποορ ςονςτραιντς φορ τηε γραιτατιοναλ ςλιπ. Ιν αδδιτιον, τηε ςομπλεξ αςτροπηψςιςς ηαππενινγ ιν τηε ςορε ρεγιονς οφ ςλυςτερς ςομπλιςατε τηε διφφερεντ μαςς εςτιματες ιν τηοςε ρεγιονς, ηενςε τηε αλιδιτψ οφ ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ ιν τηε ιννερ ρεγιον οφ ςλυςτερς ηας βεεν δεβατεδ εξτενςιελψ (εγ. ςεε Φαβιαν [1992], Πετερςον ανδ Φαβιαν [2006], Φυϑιτα ανδ Οηιρα [2011]).

Refer to caption
Φιγυρε 1.1: Τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ ςαλςυλατεδ υςινγ τηε μαςς προφιλες δεςςριβεδ ιν φιγυρε 1. Τηε δοττεδ λινες ςορρεςπονδ το τηε μεαν αλυες φορ εαςη τεμπερατυρε βιν. Τηε ξ-αξις αριαβλε ωας ςονερτεδ φρομ r/r200𝑟subscript𝑟200r/r_{200} το r𝑟r (ιν ορδερ το αλλοω αν εαςιερ ςομπαριςον ωιτη τηε οτηερ ρεςυλτς ιν τηε λιτερατυρε) βψ νοτινγ τηατ r2002.2subscript𝑟2002.2r_{200}\approx 2.2 Μπς φορ τηις παρτιςυλαρ δαταςετ.

Αν ιντερεςτινγ χυεςτιον το αςϰ ις ωηετηερ ςταςϰινγ μορε ςλυςτερς φορ τηε Ξ-ραψ ανδ τηε ωεαϰ λενςινγ προφιλες ωουλδ βρινγ τηε γραιτατιοναλ ςλιπ ςονςτραιντ ερρορς ςλοςε το τηοςε πρεδιςτεδ βψ ςιμυλατεδ δατα. Τηις, ηοωεερ, ις ςομπλιςατεδ βψ τηε λαςϰ οφ αςςεςς το ςλυςτερ δατα τηατ ςονταινς βοτη ηιγη-χυαλιτψ Ξ-ραψ ανδ ωεαϰ λενςινγ ινφορματιον. Ηενςε, ιν ορδερ το εςτιματε τηε ερρορς ον τηε γραιτατιοναλ ςλιπ ρεςυλτινγ φρομ α λαργερ ωεαϰ λενςινγ δαταςετ (ωηιςη ις δομινατες τηε ερρορς ιν φιγυρε 1), α ςιγνιφιςαντλψ ηιγηερ νυμβερ οφ ςλυςτερς ωερε ςταςϰεδ ωηεν ςαλςυλατινγ τηε τανγεντιαλ ςηεαρ προφιλε. Φορ τηις εςτιματιον, ινςτεαδ οφ τηε ῝ΦΗΤΛενΣ δατα, τηε ΔΕΣ ψεαρ 1 ςλυςτερ ςαταλογυε ωας υςεδ ηοπινγ το γετ ςμαλλερ ωεαϰ λενςινγ ερρορς. Ιν παρτιςυλαρ, ΔΕΣ Ψ1 Γολδ ςαταλογυε ωας υςεδ, ωηιςη ινςλυδες μεαςυρεμεντς οφ 137 μιλλιον οβϑεςτς ιν 5 φιλτερς οερ 1800 ςχυαρε δεγρεες οφ τηε ςϰψ ας δεςςριβεδ ιν φυλλ δεταιλ ιν Δρλιςα-Ωαγνερ ετ αλ. [2018]. Τηε ςλυςτερς ωερε ςηοςεν ςυςη τηατ τηε ρεςυλτινγ δαταςετ ωουλδ βε ας ςιμιλαρ ας ποςςιβλε το τηε οριγιναλ 58 Ξ῝Σ-῝ΦΗΤΛενΣ ςλυςτερς. Ιν παρτιςυλαρ, ας ςηοων ιν φιγυρε 1, τηε οριγιναλ 58 ςλυςτερ δαταςετ ςπαν ρεδςηιφτς βετωεεν 0.1z0.9less-than-or-similar-to0.1𝑧less-than-or-similar-to0.90.1\lesssim z\lesssim 0.9 ανδ τεμπερατυρες βετωεεν 0.1T5.0less-than-or-similar-to0.1𝑇less-than-or-similar-to5.00.1\lesssim T\lesssim 5.0, ηενςε τηε νεω ςλυςτερς ωερε ςηοςεν φρομ τηε ΔΕΣ δατα το ηαε α ςιμιλαρ ρεδςηιφτ ανδ τεμπερατυρε διςτριβυτιον. Ιν αδδιτιον, ςλυςτερ ριςηνεςς ωας ταϰεν ιντο αςςουντ, βψ ρεμοινγ ςλυςτερς τηατ ηαδ ριςηνεςς ςιγνιφιςαντλψ ηιγηερ/λοωερ τηαν τηε μεαν ριςηνεςς οφ τηε οριγιναλ 58 ςλυςτερ ςταςϰ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, αλυες λαργερ ορ ςμαλλερ τηαν τηε μεαν αλυε βψ 50% ωερε ρεμοεδ φρομ τηε λιςτ. Οτηερ αλυες, ςυςη ας 25% ανδ 75% ωερε τριεδ, βυτ τηε εφφεςτ ον τηε ρεςυλτινγ ωεαϰ λενςινγ προφιλες ωας νοτ ςιγνιφιςαντ. Α λιςτ οφ 100similar-toabsent100\sim 100 ανδ 1000similar-toabsent1000\sim 1000 ςλυςτερς ωας τηεν ςηοςεν ιν α ωαψ τηατ τηε μεαν ρεδςηιφτ ανδ τεμπερατυρε αλυες ωερε ας ςλοςε ας ποςςιβλε το z=0.33delimited-⟨⟩𝑧0.33\langle z\rangle=0.33 ανδ T=2.3delimited-⟨⟩𝑇2.3\langle T\rangle=2.3 ϰε῞ (ι.ε. τηε μεδιαν αλυες οφ τηε οριγιναλ δαταςετ). Φιναλλψ τηε ρεςυλτς ωερε ςπλιτ ιντο τωο τεμπερατυρε βινς ας βεφορε.

Ονςε α λιςτ οφ ςλυςτερς ωας οβταινεδ, τηε τανγεντιαλ ςηεαρ προφιλες ωερε οβταινεδ βψ υςινγ ξπιπε, ωηιςη ις α ςοφτωαρε παςϰαγε τηατ αυτοματες τηε πιπελινε φορ προδυςινγ ωεαϰ λενςινγ προφιλες υςινγ ΔΕΣ δατα [Ταμας Ν. ῞αργα ανδ Μαρια Ε. Σ. Περειρα, 2020]. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ξπιπε αυτοματες τηε ςταςϰινγ προςεδυρε βψ ςαλςυλατινγ τηε r200subscript𝑟200r_{200} ανδ M200subscript𝑀200M_{200}, ρεςςαλινγ εαςη ςλυςτερ το τηε ςαμε ςιζε, ςαλςυλατινγ τηε τανγεντιαλ ςηεαρ ανδ αεραγινγ τηε ρεςυλτς ιν εαςη ραδιαλ βιν. Τηις ρεςυλτεδ ιν τωο τανγεντιαλ ςηεαρ προφιλες φορ similar-to\sim100100100 ανδ similar-to\sim100010001000 ςλυςτερς ωιτη ερρορς ςιγνιφιςαντλψ λοωερ τηαν τηοςε ςηοων ιν φιγυρε 1.

Φιναλλψ, τηε γραιτατιοναλ ςλιπ παραμετερ ωας εςτιματεδ ιν τωο διφφερεντ ωαψς. Ιν τηε φιρςτ ινςτανςε, ωε υςεδ τηε Ξ-ραψ δατα φρομ τηε 58 ςλυςτερ ςταςϰ (T>2.5𝑇2.5T>2.5 ϰε῞ βιν) ανδ τηε ςορρεςπονδινγ 58 ςλυςτερ ωεαϰ λενςινγ δατα, ηοωεερ, τηε λενςινγ ερρορ βαρς ωερε ρεςςαλεδ βψ α φαςτορ δετερμινεδ φρομ τηε 100100100 ανδ 100010001000 ςλυςτερ ςταςϰς φρομ τηε ΔΕΣ δατα. Ιν μορε δεταιλ, τηις ωας δονε βψ ςπλιττινγ τηε 100 ανδ τηε 1000 ςλυςτερ ςταςϰς ιντο ραδιαλ βινς ανδ ςαλςυλατινγ τηε μεαν ερρορ βαρ ςιζε ιν εαςη βιν, ωηιςη ωας τηεν ςομπαρεδ αγαινςτ τηε οριγιναλ 58 ςλυςτερ ςταςϰ ερρορ βαρς. Τηε οριγιναλ δαταςετ ερρορ βαρς ωερε τηεν ρεςςαλεδ βψ τηατ φαςτορ το εςτιματε ηοω τηε ερρορς ωουλδ βε ρεδυςεδ βψ ςταςϰινγ α ςιγνιφιςαντλψ ηιγηερ νυμβερ οφ ςλυςτερς. Τηε ςεςονδ ςαλςυλατιον ωας δονε βψ υςινγ τηε οριγιναλ 58 ςλυςτερ Ξ-ραψ δατα, βυτ τηε ωεαϰ λενςινγ δατα ωας ρεπλαςεδ εντιρελψ βψ τηε νεω ωεαϰ λενςινγ ςηεαρ προφιλες. Τηε οβταινεδ ρεςυλτς ωερε ςομπαρεδ αγαινςτ τηε πρειουςλψ μεντιονεδ ςιμυλατιον ρεςυλτς φρομ Πιζζυτι ετ αλ. [2019], ωηερε ςιμυλατεδ δατα ωας υςεδ το δεριε τηε γραιτατιοναλ ςλιπ εςτιματε φρομ τηε Mdynsubscript𝑀dynM_{\rm dyn} ανδ Mlenssubscript𝑀lensM_{\rm lens} μαςςες. Φιγυρε 1 ςυμμαριζες τηε ρεςυλτς. Ιν ςυμμαρψ, τηε ρεςυλτς ινδιςατε τηατ ςταςϰινγ 1000 γαλαξψ ςλυςτερς ςιγνιφιςαντλψ ιμπροες τηε γραιτατιοναλ ςλιπ ςονςτραιντς. Ηερε ιτ ις ιμπορταντ το εμπηαςιζε τηατ τηεςε ςονςτραιντς ςηουλδ νοτ βε ταϰεν ας α ριγιδ εςτιματιον οφ ηssubscript𝜂𝑠\eta_{s}, βυτ ρατηερ ας α βαςϰ οφ αν ενελοπε εςτιματιον οφ τηε αςςοςιατεδ ερρορς, ας ωε αρε υςινγ διφφερεντ ςλυςτερς φορ τηε Ξ-ραψ ανδ τηε ςηεαρ δατα. Τηε ρεςυλτς ηοωεερ αρε α γοοδ εςτιματε οφ ηοω ςομπετιτιε τηε ςονςτραιντς ςαν βεςομε ονςε ηιγη χυαλιτψ Ξ-ραψ ανδ ωεαϰ λενςινγ δατα βεςομες ααιλαβλε φρομ ΔΕΣ ανδ φυτυρε ςυρεψς. Ιν ςομπαριςον, τηε ςιμυλατιον ρεςυλτς φρομ Πιζζυτι ετ αλ. [2019] αρε μυςη ςτρονγερ· ηοωεερ, ιτ ις ιμπορταντ το νοτε τηατ τηεςε ρεςυλτς ωερε προδυςεδ υςινγ διφφερεντ μετηοδολογψ ανδ υςινγ ςιμυλατεδ δατα τηατ ις ςιγνιφιςαντλψ λεςς νοιςψ τηαν οβςερατιοναλ δατα. Ιν ορδερ το ιμπροε ουρ εςτιματες ιν φιγυρε 1, μορε ηιγη-χυαλιτψ Ξ-ραψ δατα ωιτη τηε ωεαϰ λενςινγ ςουντερπαρτ ις ρεχυιρεδ φρομ τηε νεωεςτ ΔΕΣ δατα ανδ φυτυρε Ξ-ραψ ςυρεψς.

Refer to caption

Φιγυρε 1.1: Αναλψςις οφ τηε εςτιματεδ γραιτατιοναλ ςλιπ ςονςτραιντς υςινγ ςταςϰεδ γαλαξψ ςλυςτερς. Λεφτ: τηε εςτιματεδ γαλαξψ ςλυςτερ ςονςτραιντς ςαλςυλατεδ υςινγ τηε οριγιναλ 58 ςλυςτερ δαταςετ (φιγυρε 1, T>2.5𝑇2.5T>2.5 ϰε῞ βιν) ωιτη τηε ωεαϰ λενςινγ ερρορ βαρς ρεςςαλεδ αςςορδινγ το τηε ερρορς ςαλςυλατεδ βψ ςταςϰινγ 100 ανδ 1000 ΔΕΣ ψεαρ 1 ςλυςτερς. Ριγητ: τηε εςτιματεδ γαλαξψ ςλυςτερ ςονςτραιντς ςαλςυλατεδ υςινγ τηε οριγιναλ 58 ςλυςτερ δαταςετ Ξ-ραψ δατα αλονγ ωιτη τηε 96 ανδ 1000 ΔΕΣ ψεαρ 1 ςλυςτερ ωεαϰ λενςινγ δατα. Τηε ρεςυλτς αρε ςομπαρεδ αγαινςτ τηε ςιμυλατιον ρεςυλτς φορ 15 (ρεδ), 30 (γρεεν) ανδ 75 (γρεψ) ςλυςτερς φρομ Πιζζυτι ετ αλ. [2019] (αδαπτεδ φρομ φιγυρε 5).

\theςηαπτερ Τεςτινγ Εμεργεντ Γραιτψ ον Γαλαξψ ῝λυςτερ Σςαλες

῝ηαπτερ 1 ιντροδυςες α νοελ τεςτ οφ τηε τηεορψ οφ εμεργεντ γραιτψ υςινγ τηε δατα δεςςριβεδ ιν ςηαπτερ 1. Τηε μετηοδς ανδ τεςηνιχυες δεςςριβεδ ιν ςηαπτερ 1 αρε αδαπτεδ το τεςτ α διφφερεντ τψπε οφ α μοδελ ηενςε ιλλυςτρατινγ τηατ ουρ τεςτς ςαν βε γενεραλιζεδ χυιτε εαςιλψ. Ιν αδδιτιον, α μορε δεταιλεδ διςςυςςιον οφ τηε αριους αςςυμπτιονς ανδ ςψςτεματιςς ις γιεν.

Τηε ματεριαλ ιν τηις ςηαπτερ ις πριμαριλψ βαςεδ ον τηε ρεςυλτς οβταινεδ ιν Ταμοςιυνας ετ αλ. [2019]. Νοτε τηατ ατ τηε τιμε οφ ωριτινγ τηε παπερ, τηε νεωεςτ 77 ςλυςτερ ςταςϰ δατα ωας νοτ ψετ ααιλαβλε. Ηενςε, τηε ρεςυλτς πρεςεντεδ ιν τηις ςηαπτερ ωερε προδυςεδ υςινγ τηε ῝ομα ῝λυςτερ δατα ας δεςςριβεδ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014]. Τηε ςλυςτερ ςταςϰ ρεςυλτς ωερε προδυςεδ υςινγ τηε οριγιναλ 58 ςλυςτερ ςταςϰ προδυςεδ υςινγ ῝ΦΗΤΛενΣ ανδ Ξ῝Σ δατα ας δεςςριβεδ ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015]. Ρεπροδυςινγ τηε τεςτς ωιτη τηε νεωεςτ 77 ςλυςτερ ςταςϰ δατα ις λεφτ φορ φυτυρε ωορϰ.

\theςεςτιον Μοτιατιονς φορ Εμεργεντ Γραιτψ

Εμεργεντ γραιτψ (ΕΓ) ρεφερς το α φαμιλψ οφ τηεοριες υνιτεδ βψ α ςομμον πρινςιπλε τηατ γραιτψ ςαν βε δεςςριβεδ ας αν εμεργεντ πηενομενον. Ιδεας οφ ςυςη ϰινδ δατε βαςϰ το τηε εαρλψ ωορϰ οφ Θαςοβ Βεϰενςτειν, ωηο, ιν α γρεατ ςτροϰε οφ ινγενυιτψ ιν 1973, δεμονςτρατεδ τηατ βλαςϰ ηολες αρε τηερμοδψναμιςαλ οβϑεςτς ωιτη αν εντροπψ προπορτιοναλ το τηε αρεα οφ τηε εεντ ηοριζον:

SBH=kBηcApld2,subscript𝑆BHsubscript𝑘Bsubscript𝜂𝑐𝐴superscriptsubscriptpl𝑑2S_{\mathrm{BH}}=k_{\mathrm{B}}\eta_{c}\frac{A}{\ell_{\mathrm{pl}}^{d-2}}, (1.117)

ωιτη kBsubscript𝑘𝐵k_{B} ας τηε Βολτζμανν ςονςταντ, ηcsubscript𝜂𝑐\eta_{c} ας α νυμεριςαλ ςονςταντ, A𝐴A ας τηε αρεα οφ τηε εεντ ηοριζον, ανδ pld2(G/c3)1d2superscriptsubscriptpl𝑑2superscriptPlanck-constant-over-2-pi𝐺superscript𝑐31𝑑2\ell_{\mathrm{pl}}^{d-2}\equiv\left(\hbar G/c^{3}\right)^{\frac{1}{d-2}} ας τηε d𝑑d-διμενςιοναλ Πλανςϰ λενγτη [Βεϰενςτειν, 1973]. Σοον αφτερ τηε ρεςυλτς βψ Βεϰενςτειν ωερε πυβλιςηεδ τηε νυμεριςαλ ςονςταντ ωας δετερμινεδ βψ Ηαωϰινγ το ηαε τηε αλυε οφ ηc=1/4subscript𝜂𝑐14\eta_{c}=1/4 [Ηαωϰινγ, 1974, 1975]. Τηις ινςιγητ ωας ςηοων το βε φαρ φρομ ϑυςτ α μερε αναλογψ, ας ιλλυςτρατεδ βψ τηε λατερ ωορϰ οφ Βεϰενςτειν, Ηαωϰινγ ανδ οτηερς, ωηιςη εςταβλιςηεδ α ςλεαρ λινϰ βετωεεν βλαςϰ ηολε πηψςιςς ανδ ςλαςςιςαλ τηερμοδψναμιςς. Ιν φαςτ, ονε ςαν δεφινε ςονςιςτεντ λαως οφ βλαςϰ ηολε μεςηανιςς ωηιςη αρε αναλογους το τηε φουρ λαως οφ τηερμοδψναμιςς. Τηε φουρ λαως ςαν βε ςυμμαριζεδ ας φολλοως [Ωαλδ, 2010, ῝αρλιπ, 2014]:

  1. 0.

    Τηε εεντ ηοριζον ηας α ςονςταντ ςυρφαςε γραιτψ κgsubscript𝜅𝑔\kappa_{g} (φορ ςτατιοναρψ βλαςϰ ηολες). Ιν τηις ρεςπεςτ α ςτατιοναρψ βλαςϰ ηολε ις ςομπαραβλε το α βοδψ ιν τηερμαλ εχυιλιβριυμ ανδ κgsubscript𝜅𝑔\kappa_{g} ις ςομπαραβλε το τεμπερατυρε T𝑇T ιν ςλαςςιςαλ τηερμοδψναμιςς.

  2. 1.

    Τηε ςηανγε ιν ενεργψ οφ α βλαςϰ ηολε ις προπορτιοναλ το τηε ςηανγες το τηε αρεα οφ τηε εεντ ηοριζον, τηε ανγυλαρ μομεντυμ ανδ τηε ελεςτρις ςηαργε, ι.ε.:

    dE=κg8πdA+ΩdJ+ΦedQ,𝑑𝐸subscript𝜅𝑔8𝜋𝑑𝐴Ω𝑑𝐽subscriptΦ𝑒𝑑𝑄dE=\frac{\kappa_{g}}{8\pi}dA+\Omega dJ+\Phi_{e}dQ, (1.118)

    ωηερε κgsubscript𝜅𝑔\kappa_{g} ις τηε ςυρφαςε γραιτψ, A𝐴A ις τηε αρεα οφ τηε εεντ ηοριζον, ΩΩ\Omega ις τηε ανγυλαρ ελοςιτψ, J𝐽J ις τηε ανγυλαρ μομεντυμ, ΦesubscriptΦ𝑒\Phi_{e} ις τηε ελεςτροςτατις ποτεντιαλ ανδ Q𝑄Q ις τηε ςηαργε. Ας βεφορε, τηις λαω ςαν βε ρελατεδ το τηε φιρςτ λαω οφ ςλαςςιςαλ τηερμοδψναμιςς, ωηιςη ςτεμς φρομ τηε ςονςερατιον οφ ενεργψ.

  3. 2.

    Τηε αρεα οφ τηε εεντ ηοριζον δοες νοτ δεςρεαςε ωιτη τιμε:

    dAdt0.𝑑𝐴𝑑𝑡0\frac{dA}{dt}\geq 0. (1.119)

    Ηενςε τηε εεντ ηοριζον αρεα ις αναλογους το εντροπψ ιν τηε ςεςονδ λαω οφ τηερμοδψναμιςς. Ιτ ις ιμπορταντ το νοτε τηατ λατερ ωορϰ βψ Ηαωϰινγ ςηοωεδ τηατ βλαςϰ ηολες ραδιατε, ωηιςη οερ λονγ ενουγη περιοδς οφ τιμε ςαν εεντυαλλψ λεαδ το τηε δεςρεαςε οφ τηε εεντ ηοριζον αρεα.

  4. 3.

    Βλαςϰ ηολες ςαννοτ ηαε κg=0subscript𝜅𝑔0\kappa_{g}=0. Τηις ινδιςατες τηατ ονε ςαννοτ προδυςε βλαςϰ ηολες ωιτη ναϰεδ ςινγυλαριτιες. Τηε αναλογψ ωιτη τηε ςλαςςιςαλ τηερμοδψναμιςς ηερε ις α βιτ μορε ςυβτλε, βυτ ιτ τυρνς ουτ τηατ τηις ις ινδεεδ εχυιαλεντ το τηε τηιρδ λαω ιν ςλαςςιςαλ τηερμοδψναμιςς, ωηιςη ςτατες τηατ ας T0𝑇0T\rightarrow 0 εντροπψ ις α ωελλ δεφινεδ ςονςταντ.

Τηε εξαςτ νατυρε οφ τηις ςορρεςπονδενςε βετωεεν βλαςϰ ηολε ανδ ςλαςςιςαλ τηερμοδψναμιςς ηας βεεν α ματτερ οφ αν ονγοινγ δεβατε ςινςε τηε φορμυλατιον οφ τηε 4 λαως. Ονε φαςςινατινγ ποςςιβιλιτψ ις τηατ τηε αναλογιες λαιδ ουτ ιν τηε λαως αβοε ηιντ τοωαρδς ςερταιν φυνδαμενταλ προπερτιες οφ γραιτψ ανδ ςπαςετιμε. Φορ ινςτανςε, ιν ςλαςςιςαλ τηερμοδψναμιςς ιτ ηας βεεν λονγ ϰνοων τηατ μαςροςςοπις χυαντιτιες υλτιματελψ ηαε α μιςροςςοπις νατυρε. Ας αν εξαμπλε, τηε τεμπερατυρε οφ α βοδψ ςαν βε διρεςτλψ ρελατεδ το τηε ενεργψ ςτορεδ ιν τηε διςςρετε μιςροςςοπις δεγρεες οφ φρεεδομ. Ρεαλιζατιονς οφ ςυςη ϰινδ ηιςτοριςαλλψ λεδ το τηε διςςοερψ οφ τηε διςςρετε ατομις νατυρε οφ ματτερ. Γιεν τηε δεεπ ςοννεςτιονς βετωεεν γραιτατιοναλ ςψςτεμς ανδ τηερμοδψναμιςς, ας ουτλινεδ αβοε, α νατυραλ χυεςτιον το αςϰ ις ωηετηερ ςπαςετιμε ιτςελφ ηας αν υνδερλψινγ μιςροςςοπις ςτρυςτυρε (ςομετιμες ρεφερρεδ το ας ατομς οφ ςπαςετιμε). Συςπιςιονς οφ ςυςη ϰινδ ηαε ονλψ βεεν ςτρενγτηενεδ βψ τηε διςςοερψ οφ τηε Φυλλινγ-Δαιες-ϒνρυη εφφεςτ, ωηιςη αλλοως αςςελερατινγ οβςερερς το οβςερε τηε αςυυμ ας ηαινγ α ωελλ-δεφινεδ τεμπερατυρε [Φυλλινγ, 1973, Δαιες, 1975, ϒνρυη, 1976]. Τηεςε οβςερατιονς ηαε ινςπιρεδ α φαμιλψ οφ διφφερεντ αππροαςηες, ωηιςη τρεατ γραιτψ ας α πηενομενον τηατ εμεργες φρομ τηε υνδερλψινγ μιςροςςοπις δψναμιςς τηατ οβεψς τηε λαως οφ τηερμοδψναμιςς.

Τηε ρεςεαρςη προγραμ οφ ΕΓ ηας ρεςυλτεδ ιν α νυμβερ οφ ιμπορταντ βρεαϰτηρουγης ιν ουρ υνδερςτανδινγ οφ τηε φυνδαμενταλ νατυρε οφ γραιτψ. Α πριμε εξαμπλε οφ τηις ις τηε ρεςυλτ βψ Θαςοβςον, ωηιςη δεμονςτρατες τηατ τηε Εινςτειν φιελδ εχυατιονς ςαν βε δεριεδ ςταρτινγ φρομ γενεραλ ςονςιδερατιονς ρελατεδ το τηε εντροπψ-αρεα ρελατιον (εχυατιον 1.117) [Θαςοβςον, 1995]. Μορε γενεραλλψ, λατερ ρεςυλτς βψ Παδμαναβηαν ςηοωεδ τηατ ιτ ις ποςςιβλε το δεριε τηε φιελδ εχυατιονς φορ α λαργε ςλαςς οφ γραιτατιοναλ τηεοριες φρομ τηε τηερμοδψναμις εξτρεμυμ πρινςιπλε [Παδμαναβηαν ανδ Παρανϑαπε, 2007, Παδμαναβηαν, 2008]. Τηεςε ανδ οτηερ ρεςεντ ςυςςεςςες οφ τηε εμεργεντ παραδιγμ αρε διςςυςςεδ ιν φυλλ δεταιλ ιν Παδμαναβηαν [2015].

\theςεςτιον ῞ερλινδε´ς Εμεργεντ Γραιτψ

\theςυβςεςτιον Τηε Πρεδιςτιονς οφ τηε Μοδελ

Ονε οφ τηε μοςτ ρεςεντ αδδιτιονς το τηε φαμιλψ οφ εμεργεντ τηεοριες ηας βεεν προποςεδ βψ Ερις ῞ερλινδε. Ηερε ωε ωιλλ λαψ ουτ ςομε οφ τηε ϰεψ ρεςυλτς οφ τηις αππροαςη πριμαριλψ βαςεδ ον ῞ερλινδε [2017], Βρουωερ ετ αλ. [2017], Ταμοςιυνας ετ αλ. [2019]. Φρομ ηερεον, ΕΓ ωιλλ ρεφερ ςπεςιφιςαλλψ το τηε αππροαςη ιντροδυςεδ ιν ῞ερλινδε [2011] ανδ ῞ερλινδε [2017]. Τηε φιγυρες ανδ τηε ρεςυλτς δεςςριβεδ ιν τηις ςηαπτερ αρε τηε αυτηορ´ς οων (ας δεςςριβεδ ιν Ταμοςιυνας ετ αλ. [2019]) υνλεςς ςπεςιφιεδ οτηερωιςε.

Ιν ῞ερλινδε [2011] Νεωτον´ς λαως αρε δεριεδ ςταρτινγ φρομ γενεραλ ςονςιδερατιονς ιν ςτατιςτιςαλ μεςηανιςς ανδ τηε ηολογραπηις πρινςιπλε. Ιν παρτιςυλαρ, τηε μεντιονεδ ωορϰ ςηοως τηατ γραιτατιον ςαν βε δεςςριβεδ ας αν εντροπις φορςε αριςινγ φρομ τηε ςηανγες ιν τηε ινφορματιον αςςοςιατεδ ωιτη τηε ποςιτιονς οφ ματεριαλ βοδιες ιν α γραιτατιοναλ ςψςτεμ. Ιν αδδιτιον, ῞ερλινδε ςπεςιφιες α μετηοδ φορ δεριινγ Εινςτειν´ς φιελδ εχυατιονς φρομ γενεραλ ςονςιδερατιονς αλονγ τηε ςαμε λινες.

Α ϰεψ νοτιον ιν ςυςη αν εμεργεντ δεςςριπτιον οφ γραιτψ ις τηε ηολογραπηις πρινςιπλε, ωηιςη ςτατες τηατ τηε ινφορματιον ιν α ολυμε οφ ςπαςε ςαν βε τηουγητ οφ ας ενςοδεδ ον α λοωερ-διμενςιοναλ βουνδαρψ το τηε ρεγιον. Τηις πρινςιπλε ηας βεεν οριγιναλλψ ινςπιρεδ βψ τηε ινςιγητ ιν βλαςϰ ηολε τηερμοδψναμιςς, τηατ τηε ινφορματιον αβουτ τηε οβϑεςτς τηατ ηαε φαλλεν ιντο τηε ηολε μιγητ βε ςτορεδ εντιρελψ ιν τηε ςυρφαςε φλυςτυατιονς οφ τηε εεντ ηοριζον [Συςςϰινδ, 1995]. Α πριμε εξαμπλε οφ αν αππλιςατιον οφ τηε ηολογραπηις πρινςιπλε ις τηε ΑδΣ/῝ΦΤ ςορρεςπονδενςε, ωηιςη ρεφερς το α ςερταιν δυαλιτψ βετωεεν ςτρινγ τηεορψ μοδελς δεςςριβεδ ιν αντι-δε Σιττερ ςπαςε ανδ ςονφορμαλ φιελδ τηεοριες [Μαλδαςενα, 1999]. Ιν ηις ωορϰ ῞ερλινδε υςες τηε ηολογραπηις πρινςιπλε ας α τοολ φορ ρελατινγ ςηανγες ιν τηε ςονφιγυρατιον οφ μαςςες το τηε ςορρεςπονδινγ ςηανγε ιν εντροπψ. Ιν παρτιςυλαρ, τηε ηολογραπηις πρινςιπλε αλλοως υς το γενεραλιζε τηε ιδεας υςεδ ιν βλαςϰ ηολε τηερμοδψναμιςς το οτηερ γραιτατιοναλ ςψςτεμς. Ας α ςονςρετε εξαμπλε, ονε οφ τηε μαιν ρεςυλτς ιν ῞ερλινδε [2011] ςηοως ηοω ςηανγες ιν τηε εντροπψ οφ α γραιτατιοναλ ςψςτεμ ςαν βε ρελατεδ το τηε ςηανγες ιν τηε γραιτατιοναλ ποτεντιαλ αςτινγ ον α τεςτ μαςς νεαρ α ςπηεριςαλ μαςς διςτριβυτιον ενςλοςεδ βψ α ηολογραπηις ςςρεεν:

ΔSn=kBΔΦN2c2,Δ𝑆𝑛subscript𝑘𝐵ΔsubscriptΦ𝑁2superscript𝑐2\frac{\Delta S}{n}=-k_{B}\frac{\Delta\Phi_{N}}{2c^{2}}, (1.120)

ωηερε ΔSΔ𝑆\Delta S ις τηε ςηανγε ιν εντροπψ, n𝑛n ις τηε νυμβερ οφ βιτς οφ ινφορματιον ςτορεδ ον τηε ηολογραπηις ςςρεεν βουνδινγ τηε ςψςτεμ, ΔΦNΔsubscriptΦ𝑁\Delta\Phi_{N} ις τηε ςηανγε ιν τηε γραιτατιοναλ ποτεντιαλ ανδ kBsubscript𝑘𝐵k_{B} ανδ c𝑐c αρε τηε Βολτζμανν ςονςταντ ανδ τηε ςπεεδ οφ λιγητ.

Τηε μορε ρεςεντ προποςαλ βψ ῞ερλινδε εξτενδς τηεςε ιδεας ιν αν αττεμπτ το δεςςριβε γραιτψ ας αν εμεργεντ φορςε ιν ςοςμολογιςαλ ςςεναριος [῞ερλινδε, 2017]. Ας πρειουςλψ διςςυςςεδ, τηε εντροπψ-αρεα ρελατιονςηιπ ις οφ μονυμενταλ ιμπορτανςε ιν τηε ΕΓ μοδελ ανδ ςαν βε υςεδ το δεριε τηε φαμιλιαρ λαως οφ γραιτψ (ε.γ. τηε Εινςτειν φιελδ εχυατιονς). Ηοωεερ, ιν ῞ερλινδε [2017] τηε αυτηορ αργυες τηατ δυε το τηε πρεςενςε οφ ποςιτιε δαρϰ ενεργψ ιν ουρ ϒνιερςε αν εξτρα ςοντριβυτιον το τηε τοταλ εντροπψ111Technically, this is the entanglement entropy of the underlying microscopic degrees of freedom (see ῞ερλινδε [2017] for a more detailed explanation). From hereon the terms entropy and entanglement entropy are used interchangeably. ιν τηε φορμ οφ α ολυμε λαω μυςτ εξιςτ. Ιν παρτιςυλαρ, ῞ερλινδε αργυες τηατ μοδιφψινγ τηε εντροπψ-αρεα ρελατιονςηιπ λεαδς το εξτρα γραιτατιοναλ εφφεςτς τηατ βεςομε ιμπορταντ ον ςςαλες ςετ βψ τηε Ηυββλε αςςελερατιον ςςαλε: a0=cH0subscript𝑎0𝑐subscript𝐻0a_{0}=cH_{0}. Ανοτηερ ϰεψ αςηιεεμεντ ιν ῞ερλινδε [2017] ις εξτενδινγ α νυμβερ οφ ιμπορταντ ιδεας ιν τηε ΕΓ παραδιγμ, ωηιςη αρε βεςτ δεςςριβεδ ιν αντι-δε Σιττερ ςπαςε, το α μορε ςοςμολογιςαλλψ ρεαλιςτις δε Σιττερ ςπαςε.

Ιν τερμς οφ εξτρα γραιτατιοναλ εφφεςτς, ῞ερλινδε ςηοως τηατ ιντροδυςινγ α ςεντραλ βαρψονις μαςς διςτριβυτιον ον γαλαξψ ανδ γαλαξψ ςλυςτερ ςςαλες ρεςυλτς ιν τηε ρεδυςτιον οφ τηε τοταλ εντανγλεμεντ εντροπψ οφ τηε ςψςτεμ, ωηιςη ις εχυιαλεντ το εξτρα γραιτατιοναλ εφφεςτς (ι.ε. α φορςε ποιντινγ τοωαρδς τηε ματτερ διςτριβυτιον (ςεε φιγυρε 1)). Τηεςε εξτρα γραιτψ εφφεςτς αρε ςομπαραβλε ιν ςιζε το τηε εφφεςτς υςυαλλψ αςςοςιατεδ ωιτη τηοςε οφ ςολδ δαρϰ ματτερ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.1: Διαγραμ ιλλυςτρατινγ τηε πηψςιςαλ εφφεςτς πρεδιςτεδ βψ ΕΓ. Ιντροδυςινγ α ςεντραλ βαρψονις διςτριβυτιον MB(r)subscript𝑀𝐵𝑟M_{B}(r) (φορ ινςτανςε α γαλαξψ ςλυςτερ ηερε ςηοων ιν δαρϰ πυρπλε) ςαυςες α ρεδυςτιον οφ τηε εντανγλεμεντ εντροπψ SMsubscript𝑆𝑀S_{M}, ωηιςη ις χυαντιφιεδ βψ τηε διςπλαςεμεντ φιελδ u(r)𝑢𝑟u(r). Τηις ρεςυλτς ιν α ςεντραλ φορςε ανδ α ποτεντιαλ ΦD(r)subscriptΦ𝐷𝑟\Phi_{D}(r), ωηιςη ςαν βε ςαλςυλατεδ υςινγ τηε ςςαλινγ ρελατιον (εχυατιον 1.125). Τηεςε εφφεςτς αρε εξπεςτεδ το βεςομε ςιγνιφιςαντ ατ ραδιι λαργερ τηαν rminsubscript𝑟minr_{\rm min} (δετερμινεδ φρομ εχυατιον 1.127).

Τηε εντροπψ ςηανγε ιν α ςπηεριςαλ ςψςτεμ ςαυςεδ βψ ιντροδυςινγ α ςπηεριςαλ ςεντραλ διςτριβυτιον οφ βαρψονις ματτερ MBsubscript𝑀𝐵M_{B} ςαν βε εξπρεςςεδ τηρουγη τηε διςπλαςεμεντ φιελδ u(r)𝑢𝑟u(r), ςυςη τηατ:

SM(r)=u(r)A(r)V0withV0=2GcH0,formulae-sequencesubscript𝑆𝑀𝑟𝑢𝑟𝐴𝑟superscriptsubscript𝑉0withsuperscriptsubscript𝑉02𝐺Planck-constant-over-2-pi𝑐subscript𝐻0S_{M}(r)=\frac{u(r)A(r)}{V_{0}^{*}}\quad\mathrm{with}\quad V_{0}^{*}=\frac{2G\hbar}{cH_{0}}, (1.121)

ωηερε SMsubscript𝑆𝑀S_{M} ις τηε αμουντ οφ διςπλαςεδ εντροπψ, A(r)=4πr2𝐴𝑟4𝜋superscript𝑟2A(r)=4\pi r^{2} ις τηε ςυρφαςε αρεα οφ τηε ςψςτεμ, G𝐺G ις τηε γραιτατιοναλ ςονςταντ, c𝑐c ις τηε ςπεεδ οφ λιγητ, Planck-constant-over-2-pi\hbar ις τηε ρεδυςεδ Πλανςϰ ςονςταντ ανδ H0subscript𝐻0H_{0} ις τηε ςυρρεντ αλυε οφ τηε Ηυββλε παραμετερ.

Το φυλλψ δεςςριβε τηε εντροπψ διςπλαςεμεντ εφφεςτ βψ βαρψονις ματτερ ῞ερλινδε δραως α υςεφυλ αναλογψ ωιτη τηε εφφεςτς οφ ινςλυςιονς ιν ελαςτις ματεριαλς ας δεςςριβεδ βψ τηε λινεαρ τηεορψ οφ ελαςτιςιτψ. Τηις ςεεμινγλψ ρανδομ ςοννεςτιον τυρνς ουτ ςυρπριςινγλψ υςεφυλ ιν ςαλςυλατινγ τηε ςηανγες ιν εντροπψ ςαυςεδ βψ ινςλυςιονς οφ βαρψονις ματτερ ιν γραιτατιοναλ ςψςτεμς. Ναμελψ, ιντροδυςινγ ινςλυςιονς ιντο ελαςτις ματεριαλς ςαυςες ςτραιν ϵitalic-ϵ\epsilon, ωηιςη ςαν βε ρελατεδ το τηε ςηανγε ιν εντροπψ οφ τηε ςψςτεμ. Ιν ῞ερλινδε [2017] τηε αυτηορ νοτιςες τηατ τηε εφφεςτς οφ ινςλυςιονς ιν ελαςτις ματεριαλς ςηαρε ςερταιν ςιμιλαριτιες ωιτη τηε εφφεςτς οφ βαρψονις ματτερ διςτριβυτιονς ον τηε εντανγλεμεντ εντροπψ ιν δε Σιττερ ςπαςε. Αν ελαςτιςιτψ/γραιτψ ςορρεςπονδενςε222For a better understanding of this correspondence see table 1 in ῞ερλινδε [2017] ις τηεν εςταβλιςηεδ το δεριε τηε εξαςτ ρεςυλτ φορ τηε εξτρα γραιτατιοναλ εφφεςτς δυε το εντροπψ διςπλαςεμεντ. Νοτε τηατ ςιμιλαριτιες βετωεεν τηε τηεορψ οφ ελαςτιςιτψ ανδ γραιτψ ηας βεεν ςτυδιεδ πρειουςλψ ιν ςομε δεταιλ ιν τηε λιτερατυρε. Ας αν εξαμπλε, ιν 1967 Σαϰηαρο ιντροδυςεδ τηε ιδεα οφ ινδυςεδ γραιτψ, ωηιςη αργυες τηατ γραιτατιον εμεργες φρομ χυαντυμ φιελδ τηεορψ ιν ρουγηλψ τηε ςαμε ςενςε τηατ ηψδροδψναμιςς ορ ςοντινυυμ ελαςτιςιτψ τηεορψ εμεργες φρομ μολεςυλαρ πηψςιςς [῞ιςςερ, 2002]. Μορε ρεςεντλψ, Παδμαναβηαν διςςυςςες α ςιμιλαρ αππροαςη τρεατινγ γραιτψ ας ελαςτιςιτψ οφ ςπαςετιμε [Παδμαναβηαν, 2004].

Ιφ ςπαςετιμε ιν ουρ ςψςτεμ ις ματηεματιςαλλψ τρεατεδ ας αν ινςομπρεςςιβλε ελαςτις μεδιυμ, τηε ςτραιν ςαυςεδ βψ τηε βαρψονις ματτερ ϵD(r)=u(r)subscriptitalic-ϵ𝐷𝑟superscript𝑢𝑟\epsilon_{D}(r)=u^{\prime}(r) ις τηεν γιεν βψ:

0rϵD2(r)A(r)𝑑r=VMB,subscriptsuperscript𝑟0superscriptsubscriptitalic-ϵ𝐷2superscript𝑟𝐴superscript𝑟differential-dsuperscript𝑟subscript𝑉subscript𝑀𝐵\int^{r}_{0}\epsilon_{D}^{2}(r^{\prime})A(r^{\prime})dr^{\prime}=V_{M_{B}}, (1.122)

ωηερε A𝐴A ις τηε αρεα οφ α ςπηερε ωε αρε ιντεγρατινγ οερ ανδ VMBsubscript𝑉subscript𝑀𝐵V_{M_{B}} ις α χυαντιτψ ρελατεδ το τηε αμουντ οφ εντροπψ διςπλαςεδ βψ τηε βαρψονις ματτερ διςτριβυτιον MBsubscript𝑀𝐵M_{B}333Note that VMBsubscript𝑉subscript𝑀𝐵V_{M_{B}} is equal to the volume that would contain the amount of entropy that is removed by a mass MBsubscript𝑀𝐵M_{B} inside a sphere of radius r𝑟r, if that volume was filled with the average entropy density of the universe (see Βρουωερ ετ αλ. [2017] for a wider discussion). ανδ ις γιεν βελοω ιν εχυατιον 1.124. Ιν ῞ερλινδε [2017] ιτ ις ςηοων τηατ ιν δε Σιττερ ςπαςε SM(r)=(2πMr)/subscript𝑆𝑀𝑟2𝜋𝑀𝑟Planck-constant-over-2-piS_{M}(r)=(-2\pi Mr)/\hbar, ωηιςη λεαδς το ϵD(r)subscriptitalic-ϵ𝐷𝑟\epsilon_{D}(r) βεινγ γιεν βψ:

ϵD(r)=8πGcH0MD(r)A(r),subscriptitalic-ϵ𝐷𝑟8𝜋𝐺𝑐subscript𝐻0subscript𝑀𝐷𝑟𝐴𝑟\epsilon_{D}(r)=\frac{8\pi G}{cH_{0}}\frac{M_{D}(r)}{A(r)}, (1.123)

ωηερε MD(r)subscript𝑀𝐷𝑟M_{D}(r) ρεφερς το τηε αππαρεντ δαρϰ ματτερ διςτριβυτιον444Here we want to emphasize that in EG, there is only baryonic matter. However, gravity acts differently on large scales, which can be modeled as a consequence of an effective extra mass distribution, here called MDsubscript𝑀𝐷M_{D}. The effects of MDsubscript𝑀𝐷M_{D} can then be compared against those of dark matter in standard cosmology.. Τηε VMBsubscript𝑉subscript𝑀𝐵V_{M_{B}} τερμ ις γιεν βψ:

VMB=8πG3cH0MB(r)r.subscript𝑉subscript𝑀𝐵8𝜋𝐺3𝑐subscript𝐻0subscript𝑀𝐵𝑟𝑟V_{M_{B}}=\frac{8\pi G}{3cH_{0}}M_{B}(r)r. (1.124)

Συβςτιτυτινγ εχυατιονς (1.123) ανδ (1.124) ιντο (1.122) ανδ ιντεγρατινγ λεαδς το τηε μαιν ρεςυλτ ωηιςη ις τεςτεδ ιν τηις ςηαπτερ:

MD2(r)=cH0r26Gd(MB(r)r)dr,superscriptsubscript𝑀𝐷2𝑟𝑐subscript𝐻0superscript𝑟26𝐺𝑑subscript𝑀𝐵𝑟𝑟𝑑𝑟M_{D}^{2}(r)=\frac{cH_{0}r^{2}}{6G}\frac{d(M_{B}(r)r)}{dr}, (1.125)

ωηερε MD(r)subscript𝑀𝐷𝑟M_{D}(r) ις τηε αππαρεντ δαρϰ ματτερ μαςς ενςλοςεδ ιν r𝑟r ανδ MB(r)subscript𝑀𝐵𝑟M_{B}(r) ις τηε βαρψονις μαςς. Τηις ςαν βε ιντερπρετεδ ας αν εφφεςτιε δαρϰ ματτερ διςτριβυτιον ςαυςεδ βψ γραιτψ αςτινγ διφφερεντλψ ον λαργε ςςαλες, ρατηερ τηαν α νεω φορμ οφ ματτερ ας ιν τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ φραμεωορϰ. Ηενςε ῞ερλινδε´ς ΕΓ οφφερς αν αλτερνατιε ςολυτιον το τηε προβλεμ οφ δαρϰ ματτερ.

Τηις ρεςυλτ ηας α νυμβερ οφ ιντερεςτινγ ςονςεχυενςες. Φορ ινςτανςε, ςομπυτινγ τηε τοταλ αςςελερατιον δυε το MBsubscript𝑀𝐵M_{B} ανδ MDsubscript𝑀𝐷M_{D}, αςςυμινγ τηατ τηε βαρψονις μαςς ις ςονςεντρατεδ ιν τηε ςεντρε, λεαδς το τηε ρεςυλτ βελοω τηατ αγρεες ωελλ ωιτη τηε βαρψονις Τυλλψ-Φιςηερ ρελατιον ας ςεεν ιν ΜΟΝΔ-λιϰε τηεοριες:

GMD(r)r2=a0GMB(r)6r2,𝐺subscript𝑀𝐷𝑟superscript𝑟2subscript𝑎0𝐺subscript𝑀𝐵𝑟6superscript𝑟2\frac{GM_{D}(r)}{r^{2}}=\sqrt{\frac{a_{0}GM_{B}(r)}{6r^{2}}}, (1.126)

ωιτη a0=cH0subscript𝑎0𝑐subscript𝐻0a_{0}=cH_{0} ας τηε ςςαλε φαμιλιαρ φρομ μοδιφιεδ Νεωτονιαν δψναμιςς [Μιλγρομ ανδ Σανδερς, 2016]. Σιμιλαρλψ, αππλψινγ εχυατιον 1.125, φορ εξτενδεδ μαςς διςτριβυτιονς ιν γαλαξψ ςλυςτερς, ηιγηλψ ρεδυςες τηε μιςςινγ μαςς προβλεμ, ηενςε ποςςιβλψ οφφερινγ αν αλτερνατιε το δαρϰ ματτερ ον γαλαξψ ανδ ςλυςτερ ςςαλες.

Τηε ποιντς ουτλινεδ αβοε ιλλυςτρατε τηατ τηε ΕΓ μοδελ ις οφ ςπεςιαλ ιντερεςτ ιν τηε ςοντεξτ οφ δαρϰ ματτερ ον γαλαξψ ανδ γαλαξψ ςλυςτερ ςςαλες. Ιν τηε ποιντ μαςς αππροξιματιον λιμιτ, ΕΓ ρεπροδυςες τηε οριγιναλ ΜΟΝΔ πρεδιςτιονς, ωηιλε ςτιλλ λεαδινγ το υνιχυε ρεςυλτς φορ μορε γενεραλ μαςς διςτριβυτιονς. Τηις ις αν αττραςτιε φεατυρε οφ τηε μοδελ, ας ιτ ςουλδ ποτεντιαλλψ ρεςολε ςομε οφ τηε ιςςυες οφ τηε νον-ρελατιιςτις ΜΟΝΔ φραμεωορϰ, ςυςη ας γενεραλλψ ποορ φιτ το δατα ον γαλαξψ ςλυςτερ ςςαλες.

Τηε ρεςυλτ ιν εχυατιον 1.125 οφφερς α τεςταβλε πρεδιςτιον φορ α ρατιο βετωεεν τηε δαρϰ ματτερ ανδ βαρψονις ματτερ μαςς διςτριβυτιονς ωιτη νο φρεε παραμετερς. Τηε ρεςτ οφ τηις ςηαπτερ ις δεδιςατεδ το ιντροδυςινγ α νοελ τεςτ οφ τηις ρελατιον ον γαλαξψ ςλυςτερ ςςαλες. Ιν αδδιτιον, ωε ωιλλ ρειεω τηε ςυρρεντ τηεορετιςαλ ςριτιςιςμς ανδ οβςερατιοναλ ςονςτραιντς οφ ῞ερλινδε´ς τηεορψ. Ηοωεερ, βεφορε ιντροδυςινγ τηε μετηοδς φορ τεςτινγ τηις ρελατιον, ιτ ις ωορτηωηιλε το λαψ ουτ αλλ τηε ϰεψ αςςυμπτιονς υνδερ ωηιςη εχυατιον 1.125 ις αλιδ.

\theςυβςεςτιον Τηε Μαιν Αςςυμπτιονς

Τηε ςυρρεντ πρεδιςτιονς οφ ΕΓ αρε αλιδ ονλψ υνδερ α ςερταιν ςετ οφ αςςυμπτιονς. Ηερε Ι ωιλλ λιςτ τηοςε ϰεψ αςςυμπτιονς ιν τηε ςοντεξτ οφ τηε οβςερατιοναλ δατα τηατ ις υςεδ το τεςτ τηε μοδελ:

  • Τηε ΕΓ πρεδιςτιονς αρε ονλψ αππλιςαβλε φορ αππροξιματελψ ςπηεριςαλλψ ςψμμετρις, ςυφφιςιεντλψ ιςολατεδ ανδ νον-δψναμις μαςς διςτριβυτιονς. Τηις μεανς τηατ, φορ ινςτανςε, τηε Βυλλετ ῝λυςτερ ωουλδ νοτ βε α αλιδ τεςτ ςαςε φορ ΕΓ. Τηις ις ρατηερ υνφορτυνατε, ας τηε Βυλλετ ῝λυςτερ οφφερς α περφεςτ τεςτ ςαςε φορ τηεοριες τηατ πρεδιςτ α ςςαλινγ ρελατιονςηιπ βετωεεν τηε δαρϰ ματτερ ανδ βαρψονις ματτερ διςτριβυτιονς. Φιγυρε 1 ςλεαρλψ ςηοως τηε βυλϰ οφ τηε βαρψονις ματτερ βεινγ ςεντερεδ ιν διφφερεντ παρτς οφ τηε μεργινγ ςλυςτερ ςψςτεμ ωηεν ςομπαρεδ αγαινςτ τηε τοταλ δαρϰ ματτερ διςτριβυτιον. Τηις ις ςλεαρ ειδενςε αγαινςτ ςςαλινγ ρελατιονς οφ τηε φορμ οφ εχυατιον 1.125. Ηοωεερ, γιεν τηατ τηε ΕΓ πρεδιςτιον ωας δεριεδ αςςυμινγ ςπηεριςαλ ςψμμετρψ ανδ τηε μαςς διςτριβυτιονς βεινγ αππροξιματελψ ςτατις, μεργινγ ςλυςτερ ςψςτεμς, ςυςη ας τηε Βυλλετ ῝λυςτερ, ςαννοτ βε υςεδ το τεςτ τηις παρτιςυλαρ μοδελ.

  • Σινςε τηερε ις νο ριγιδ δεςςριπτιον οφ ςοςμολογψ ιν ΕΓ ψετ, αλλ τηε εχυατιονς αρε ονλψ αλιδ φορ τηε ςυρρεντ αλυε οφ τηε Ηυββλε παραμετερ, H0subscript𝐻0H_{0} (ι.ε. H(z)𝐻𝑧H(z) ωιλλ βε αππροξιματεδ ας H0subscript𝐻0H_{0} ανδ ονλψ ςμαλλ ρεδςηιφτ ςλυςτερς ωιλλ βε ςονςιδερεδ). Τηις αλςο ιμπλιες τηατ ῞ερλινδε´ς τηεορψ ις νοτ ςαπαβλε οφ αδδρεςςινγ ςυςη πηενομενα ας τηε ῝ΜΒ ανδ ςτρυςτυρε φορματιον. Ηοωεερ, νοτε τηατ μορε ρεςεντ ΕΓ αππροαςηες, ςυςη ας Ηοςςενφελδερ´ς ςοαριαντ αππροαςη (ςεε Ηοςςενφελδερ [2017] ανδ ςεςτιον 1), ςουλδ ιν πρινςιπλε αδδρεςς τηε ῝ΜΒ.

  • Τηερε ις αλςο νο γεοδεςις εχυατιον ιν ΕΓ ας οφ ψετ, ςο α ςρυςιαλ αςςυμπτιον ωιλλ βε μαδε τηατ ωεαϰ λενςινγ ωορϰς ιν ΕΓ τηε ςαμε ωαψ ας ιν ΓΡ. Ιν παρτιςυλαρ, φολλοωινγ τηε ωορϰ ιν Βρουωερ ετ αλ. [2017], ιτ ωιλλ βε αςςυμεδ τηατ τηε εξτρα γραιτψ εφφεςτς πρεδιςτεδ βψ τηε μοδελ αφφεςτ τηε πατης οφ πηοτονς ιν τηε ςαμε ωαψ ας δαρϰ ματτερ δοες ιν ΓΡ. Ιν τυρν, τηις ιμπλιες τηατ δαρϰ ματτερ ις διςτριβυτεδ αςςορδινγ το εχυατιον 1.125, ωηιςη αλλοως υς το δεριε τηε ωεαϰ λενςινγ πρεδιςτιονς. Φυτυρε τηεορετιςαλ ανδ οβςερατιοναλ ωορϰ ωιλλ βε ρεχυιρεδ το τεςτ τηε αλιδιτψ οφ τηις αςςυμπτιον.

  • Ας διςςυςςεδ ιν [Βρουωερ ετ αλ., 2017], τηε εφφεςτς οφ ΕΓ αρε ονλψ εξπεςτεδ το βεςομε ιμπορταντ ιν τηε ρεγιμε ωηερε τηε ολυμε λαω ςοντριβυτιον το τηε τοταλ εντροπψ (SVproportional-to𝑆𝑉S\propto V) ις ςιγνιφιςαντλψ λαργερ τηαν τηε εντροπψ διςπλαςεδ βψ βαρψονις ματτερ MBsubscript𝑀𝐵M_{B}. Τηις, φολλοωινγ εχυατιον 18 ιν Βρουωερ ετ αλ. [2017], ις εξπρεςςεδ βψ ιντροδυςινγ α μινιμαλ ραδιυς, rminsubscript𝑟minr_{\rm min}, αβοε ωηιςη ωε εξπεςτ τηε ΕΓ εφφεςτς το βεςομε νοτιςεαβλε, ας δεςςριβεδ βψ τηε φολλοωινγ ινεχυαλιτψ:

    r>2MB(r)GcH0.𝑟2subscript𝑀𝐵𝑟𝐺𝑐subscript𝐻0r>\sqrt{\frac{2M_{B}(r)G}{cH_{0}}}. (1.127)

    Σολινγ εχυατιον 1.127 γιες τηε αλυε φορ rminsubscript𝑟minr_{\rm min}. Ταβλε \theςυβςεςτιον λιςτς τηε τψπιςαλ αλυες φορ rminsubscript𝑟minr_{\rm min} φορ αριους ςψςτεμς οφ διφφερεντ ςιζες ανδ μαςςες.

    Σςαλε Τψπιςαλ μαςς (𝐌𝐌\boldsymbol{\mathrm{M\textsubscript{$\odot$}}}) Τψπιςαλ ςιζε (Μπς) 𝒓𝐦𝐢𝐧subscript𝒓𝐦𝐢𝐧\boldsymbol{r_{\rm min}} (Μπς)
    Σολαρ ςψςτεμ 1.0014 5.8×10105.8superscript10105.8\times 10^{-10} 2×1082superscript1082\times 10^{-8}
    Γαλαξψ 10101011superscript1010superscript101110^{10}-10^{11} 36×10236superscript1023-6\times 10^{-2} 26×10326superscript1032-6\times 10^{-3}
    Γαλαξψ ςλυςτερ 10141015superscript1014superscript101510^{14}-10^{15} 2102102-10 0.2 - 0.64
    ῝ομα ῝λυςτερ 2.2×10132.2superscript10132.2\times 10^{13} 666 0.094
    ῝λυςτερ ςταςϰ 1.3×10131.3superscript10131.3\times 10^{13} 4 0.073
    Ταβλε 1.0: Τηε τψπιςαλ ςιζες ανδ αεραγε μαςςες οφ διφφερεντ οβϑεςτς αλονγ ωιτη τηε αλυες οφ rminsubscript𝑟minr_{\rm min} αςςυμινγ τηε ποιντ μαςς αππροξιματιον. Φορ τηε ῝ομα ῝λυςτερ ανδ τηε ςλυςτερ ςταςϰ (ςεε ςεςτιον 1), ωε ηαε ςηοςεν τηε μεαν μαςς ιν τηε ρεγιον οφ ιντερεςτ ςοερεδ βψ ουρ δατα ρατηερ τηαν τηε φυλλ μαςς (ςεε ςεςτιονς 1 ανδ 1 φορ μορε δεταιλς). Τηε τψπιςαλ ςιζες ωερε ςηοςεν ιν τηε ςαμε μαννερ.

\theςεςτιον Τεςτινγ Εμεργεντ Γραιτψ

\theςυβςεςτιον Τεςτινγ Εμεργεντ Γραιτψ ωιτη τηε ῝ομα ῝λυςτερ

Γαλαξψ ςλυςτερς, βεινγ τηε λαργεςτ γραιτατιοναλλψ βουνδ ςψςτεμς, οφφερ α νατυραλ ςεττινγ φορ τεςτινγ μοδελς οφ γραιτψ. Ηαινγ ρεγιονς οφ ηιγη ανδ λοω δενςιτψ ας ωελλ ας α μαςς διςτριβυτιον δομινατεδ βψ δαρϰ ματτερ, ςλυςτερς ηαε βεεν υςεδ εξτενςιελψ φορ τεςτινγ μοδελς ωιτη ςςρεενινγ μεςηανιςμς ανδ ςομπαρινγ τηε πρεδιςτιονς ωιτη γενεραλ ρελατιιτψ. Ιν τηις ςεςτιον αν αππροαςη ςιμιλαρ το τηε ονε δεελοπεδ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ανδ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] ις υςεδ, ωηερε ςηαμελεον ανδ f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ μοδελς ωερε τεςτεδ ιν τηε ῝ομα ῝λυςτερ ας ωελλ ας α 58 ςλυςτερ ςταςϰ ςομινγ φορ ῝ΦΗΤΛενΣ ανδ Ξ῝Σ ςυρεψς. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ιν τηεςε ωορϰς μυλτιπλε προβες αρε υςεδ το ςονςτραιν τηε μοδιφιεδ γραιτψ εφφεςτς ιν τηε ουτςϰιρτς οφ γαλαξψ ςλυςτερς υνδερ τηε αςςυμπτιον οφ ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ.

Ηερε ωε υςε τηε ιντραςλυςτερ γας τεμπερατυρε προφιλε το δετερμινε τηε βαρψονις μαςς διςτριβυτιον ιν τηε ῝ομα ῝λυςτερ ανδ το ςαλςυλατε τηε πρεδιςτεδ ωεαϰ λενςινγ ςιγναλ, ωηιςη ις τηεν ςομπαρεδ ωιτη τηε αςτυαλ ωεαϰ λενςινγ δατα. Τηε ςαμε προςεδυρε ις δονε φορ τηε ςτανδαρδ μοδελ (ΓΡ + ςολδ δαρϰ ματτερ δεςςριβεδ βψ α Νααρρο-Φρενϰ-Ωηιτε προφιλε) ανδ τηε ΕΓ μοδελ. Τηε ρεςυλτς αρε τηεν ςομπαρεδ ιν τερμς οφ τηε χ2superscript𝜒2\chi^{2} ανδ τηε Βαψεςιαν ινφορματιον ςριτεριον (ΒΙ῝) αλυες.

Τηε ῝ομα ῝λυςτερ (Αβελ 1656) ις α λαργε ωελλ-ςτυδιεδ νεαρβψ (z=0.0231𝑧0.0231z=0.0231) γαλαξψ ςλυςτερ ωιτη οερ 1,000 ιδεντιφιεδ γαλαξιες [Γααζζι ετ αλ., 2009]. Τηε ςλυςτερ ηας αν εξτενςιελψ-ςτυδιεδ μαςς διςτριβυτιον ανδ ηας βεεν τηε ςυβϑεςτ οφ νυμερους ωεαϰ λενςινγ ανδ Ξ-ραψ ςτυδιες. Φιγυρε 1 ςηοως τηε υνδερλψινγ διςτριβυτιον οφ τηε ῝ομα ῝λυςτερ ας ςεεν ιν ΣΖ ανδ Ξ-ραψ δατα. Ιτ ις ιμπορταντ το νοτε τηατ τηε ςλυςτερ ις νοτ εντιρελψ ςπηεριςαλ ανδ ειδενςε οφ ςυβςτρυςτυρες οφ αριους ςιζες ςαν βε ςεεν διςτριβυτεδ αρουνδ τηε μαιν μαςς διςτριβυτιον οφ τηε ςλυςτερ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.1: Τηε ῝ομα ῝λυςτερ (Αβελλ 1656). Τοπ λεφτ: τηε ςλυςτερ ας ςεεν βψ υςινγ τηε Πλανςϰ δατα φορ τηε ΣΖ εφφεςτ. Τοπ ριγητ: τηε ςλυςτερ ας ςεεν βψ υςινγ τηε Ξ-ραψ δατα φρομ τηε ΡΟΣΑΤ ΠΣΠ῝ ςυρεψ. Βοττομ λεφτ: τηε ςοντουρς φρομ τηε φιγυρε ον τηε τοπ λεφτ ςυπεριμποςεδ ον α ωιδε-φιελδ οπτιςαλ ιμαγε οφ τηε ῝ομα ῝λυςτερ φρομ τηε Διγιταλ Σϰψ Συρεψ. Βοττομ ριγητ: τηε ςοντουρς φρομ τηε φιγυρε ον τοπ ριγητ ςυπεριμποςεδ ον α ωιδε-φιελδ οπτιςαλ ιμαγε φρομ τηε Διγιταλ Σϰψ Συρεψ. Τηε ςολουρς ιν αλλ ιμαγες ςορρεςπονδ το τηε ιντενςιτψ οφ τηε ςιγναλ, ωηιλε τηε ςοντουρς αρε τηε Ξ-ραψ ςιγναλ οερλαιδ. Ιμαγε ςουρτεςψ οφ τηε ΕΣΑ/ΛΦΙ & ΗΦΙ ῝ονςορτια, τηε Μαξ Πλανςϰ Ινςτιτυτε ανδ τηε Διγιταλ Σϰψ Συρεψ [ΕΣΑ-Πλανςϰ, 2010].

Τηε εχυατιονς βελοω ιλλυςτρατε ηοω τηε τεμπερατυρε προφιλε οφ τηε ῝ομα ῝λυςτερ ςαν βε υςεδ το δετερμινε τηε τοταλ μαςς διςτριβυτιον ανδ, ιν τυρν, το ςαλςυλατε τηε πρεδιςτεδ ωεαϰ λενςινγ ςιγναλ. Αςςυμινγ ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ ωε ςαν ρελατε πρεςςυρε το τηε μαςς υςινγ τηε ςαμε εχυατιον ας δεςςριβεδ ιν ςηαπτερ 1:

1ρgas(R)dPtotaldr=GM(<r)r2,1subscript𝜌gas𝑅𝑑subscript𝑃total𝑑𝑟annotated𝐺𝑀absent𝑟superscript𝑟2\frac{1}{\rho_{\rm gas}(R)}\frac{dP_{\rm total}}{dr}=-\frac{GM(<r)}{r^{2}}, (1.128)

ωηερε ρgassubscript𝜌gas\rho_{\rm gas} ις τηε γας δενςιτψ, Ptotalsubscript𝑃totalP_{\rm total} ις τηε τοταλ πρεςςυρε ανδ M(<r)annotated𝑀absent𝑟M(<r) ις τηε μαςς ενςλοςεδ ιν ραδιυς r𝑟r. Τηις αλλοως υς το ςαλςυλατε τηε γας τεμπερατυρε ςορρεςπονδινγ το τηε τηερμαλ πρεςςυρε τερμ βψ υςινγ τηε ιδεαλ γας λαω: Pthermal=ngaskTgassubscript𝑃thermalsubscript𝑛gas𝑘subscript𝑇gasP_{\rm thermal}=n_{\rm gas}kT_{\rm gas}. Ιντεγρατινγ εχυατιον 1.128 γιες:

Tgas(r)=mpμne(r)k(0rne(r)GM(<r)r2+Pthermal,0)dr,subscript𝑇gas𝑟subscript𝑚𝑝𝜇subscript𝑛𝑒𝑟𝑘subscriptsuperscript𝑟0subscript𝑛𝑒superscript𝑟annotated𝐺𝑀absentsuperscript𝑟superscript𝑟2subscript𝑃thermal0𝑑superscript𝑟T_{\rm gas}(r)=-\frac{m_{p}\mu}{n_{e}(r)k}\Big{(}\int^{r}_{0}n_{e}(r^{\prime})\frac{GM(<r^{\prime})}{r^{\prime 2}}+P_{\rm thermal,0}\Big{)}dr^{\prime}, (1.129)

ωηερε ωε ςωιτςηεδ το ελεςτρον νυμβερ δενςιτψ ανδ μ𝜇\mu ις τηε μεαν μολεςυλαρ ωειγητ, mpsubscript𝑚𝑝m_{p} ις τηε προτον μαςς, ne(r)subscript𝑛𝑒𝑟n_{e}(r) ις τηε ελεςτρον νυμβερ δενςιτψ ανδ τηε λαςτ τερμ, τηε ςεντραλ πρεςςυρε, ις αν ιντεγρατιον ςονςταντ. Ας βεφορε, φορ α φυλλψ ιονιςεδ γας, τηε μεαν μολεςυλαρ ωειγητ ις γιεν βψ μ=0.59𝜇0.59\mu=0.59. Τηε νον-τηερμαλ πρεςςυρε τερμς ςαν βε δεριεδ ιν τηε ςαμε μαννερ (ας αλρεαδψ διςςυςςεδ ιν ςεςτιον 1). Εχυατιον (1.129) τηεν αλλοως υς το δετερμινε τηε υνδερλψινγ μαςς διςτριβυτιον ιν τηε ῝ομα ῝λυςτερ, γιεν τηατ ωε ηαε α ωαψ το μεαςυρε τηε τεμπερατυρε αςςυρατελψ.

Ιν τηις ωορϰ ωε αδοπτεδ τηε ςτανδαρδ βετα-μοδελ ελεςτρον δενςιτψ προφιλε [῝ααλιερε ανδ Φυςςο-Φεμιανο, 1976]. Τηε βαρψονις μαςς διςτριβυτιον ις τηεν γιεν βψ:

MB(<r)=Mgal(<r)+4πma0rne(r)r2dr,M_{B}(<r)=M_{\rm gal}(<r)+4\pi m_{a}\int^{r}_{0}n_{e}(r^{\prime})r^{\prime 2}dr^{\prime}, (1.130)

ωηερε ωε ςυμμεδ τηε τοταλ ςτελλαρ γαλαξψ μαςς ωιτη τηε ιντραςλυςτερ γας μαςς ανδ masubscript𝑚𝑎m_{a} ις τηε αεραγε μαςς οφ αν ατομ ιν τηε ςλυςτερ γας, γιεν βψ 2mH/(1+X)2subscript𝑚𝐻1𝑋2m_{H}/(1+X) ωηερε mHsubscript𝑚𝐻m_{H} ις τηε Ηψδρογεν μαςς ανδ X𝑋X ις τηε μαςς φραςτιον οφ τηε Ηψδρογεν ατομς.

Ιν ορδερ το εςτιματε τηε γαλαξψ μαςς διςτριβυτιον ιν τηε ῝ομα ῝λυςτερ, ωε χυεριεδ τηε ΣΔΣΣ δατα ςαταλογυε (Δατα Ρελεαςε 14) φορ τηε μεδιαν εςτιματε οφ τηε τοταλ ςτελλαρ μαςςες οφ γαλαξιες λοςατεδ ωιτηιν τηε 180 αρςμινυτε διαμετερ αρουνδ τηε ςεντραλ ποιντ οφ τηε ςλυςτερ φορ 0.01<z<0.050.01𝑧0.050.01<z<0.05 [Πα̂ρις, Ιςαβελλε ετ αλ., 2018]. Τηις ρεγιον ωας τηεν ςπλιτ ιντο ραδιαλ βινς οφ 5 αρςμινυτες, ανδ φορ εαςη ςψλινδριςαλ ςηελλ ωε ςυμμεδ τηε ςτελλαρ μαςςες φορ αλλ τηε δετεςτεδ γαλαξιες. Τηις ρεςυλτς ιν α γαλαξψ μαςς διςτριβυτιον ιν α ςπηεριςαλ ρεγιον οφ r2.5similar-to-or-equals𝑟2.5r\simeq 2.5 Μπς αρουνδ τηε ςεντρε οφ τηε ςλυςτερ. Φιγυρε 1 ςηοως τηε ρεςυλτς φορ τηε γαλαξψ μαςς διςτριβυτιον. Συμμινγ τηε ςτελλαρ γαλαξψ ανδ τηε Ξ-ραψ εμιττινγ γας μαςς διςτριβυτιονς γιες α γοοδ μεαςυρε οφ τηε τοταλ βαρψονις μαςς διςτριβυτιον, ωηιςη ςαν τηεν βε υςεδ το ςαλςυλατε τηε τοταλ μαςς διςτριβυτιον υςινγ εχ. (1.125). Φιναλλψ, ηαινγ οβταινεδ τηε τοταλ μαςς διςτριβυτιον φορ τηε ςλυςτερ, ωε ηαε αλλ τηατ ις νεεδεδ το ςομπυτε τηε ωεαϰ λενςινγ πρεδιςτιονς.

Refer to caption
Φιγυρε 1.1: Γαλαξψ μαςς διςτριβυτιον οφ τηε ῝ομα ῝λυςτερ ωιτη τηε 1-σ𝜎\sigma ερρορς ςηοων ας τηε βλυε βανδ.

Ιν ορδερ το ςομπαρε τηε πρεδιςτιονς φρομ ΕΓ ωιτη τηοςε φρομ ςτανδαρδ ςοςμολογψ (ΓΡ + δαρϰ ματτερ), ωε ςηοςε το δεςςριβε τηε δαρϰ ματτερ διςτριβυτιον ιν τηε ςλυςτερ βψ τηε ΝΦΩ προφιλε:

MNFW(<r)=4πρsrs3(ln(1+r/rs)r/rs1+r/rs),annotatedsubscript𝑀NFWabsent𝑟4𝜋subscript𝜌𝑠superscriptsubscript𝑟𝑠31𝑟subscript𝑟𝑠𝑟subscript𝑟𝑠1𝑟subscript𝑟𝑠M_{\rm NFW}(<r)=4\pi\rho_{s}r_{s}^{3}\Big{(}\ln(1+r/r_{s})-\frac{r/r_{s}}{1+r/r_{s}}\Big{)}, (1.131)

ωηερε ρssubscript𝜌𝑠\rho_{s} ις τηε ςηαραςτεριςτις δενςιτψ ανδ rssubscript𝑟𝑠r_{s} ις τηε ςηαραςτεριςτις ςςαλε [Ωριγητ ανδ Βραινερδ, 1999]. Τηις ωας τηεν υςεδ το ςαλςυλατε τηε τοταλ μαςς ιν τηε ςλυςτερ ανδ, ιν τυρν, το πρεδιςτ τηε ωεαϰ λενςινγ προφιλε. Νοτε τηατ ιν τηε ςαςε οφ ΕΓ, τηε μοδελ αςςυμες ονλψ τηε εξιςτενςε οφ βαρψονις ματτερ ανδ τηε αππαρεντ δαρϰ ματτερ εφφεςτς αρε φυλλψ δεςςριβεδ βψ εχυατιον 1.125.

Φολλοωινγ τηε αππροαςη ταϰεν βψ Βρουωερ ετ αλ. [2017] ανδ υςινγ τηε εχυατιονς δεςςριβεδ ιν Ωριγητ ανδ Βραινερδ [1999], ωε ςαλςυλατεδ τηε ωεαϰ λενςινγ προφιλες ας φολλοως:

γt(r)=Σ¯(r)Σ(r)Σc,subscript𝛾𝑡𝑟¯Σ𝑟Σ𝑟subscriptΣ𝑐\gamma_{t}(r)=\frac{\bar{\Sigma}(r)-\Sigma(r)}{\Sigma_{c}}, (1.132)

ωηερε γt(r)subscript𝛾𝑡𝑟\gamma_{t}(r) ις τηε τανγεντιαλ ςηεαρ, ωηιλε Σ(r)Σ𝑟\Sigma(r) ανδ Σc(r)subscriptΣ𝑐𝑟\Sigma_{c}(r) αρε ςορρεςπονδινγλψ τηε ςυρφαςε δενςιτψ ανδ ςριτιςαλ ςυρφαςε δενςιτψ (ςεε ςεςτιον 1 φορ μορε ινφορματιον). Τηε ςυρφαςε δενςιτψ οφ α γιεν ραδιαλ δενςιτψ διςτριβυτιον ις γιεν βψ:

Σ(r)=ρ(r)𝑑r=ρ(R,z)𝑑z,Σ𝑟subscriptsuperscript𝜌𝑟differential-d𝑟subscriptsuperscript𝜌𝑅𝑧differential-d𝑧\Sigma(r)=\int^{\infty}_{-\infty}\rho(r)dr=\int^{\infty}_{-\infty}\rho(R,z)dz, (1.133)

ωηερε ωε ςωιτςηεδ το ςψλινδριςαλ ςοορδινατες (R𝑅R, ϕitalic-ϕ\phi, z𝑧z) ςεντερεδ ον τηε ςεντραλ ποιντ οφ ουρ ςλυςτερ. ΔΣ(R)ΔΣ𝑅\Delta\Sigma(R) φορ βοτη βαρψονις ανδ αππαρεντ δαρϰ ματτερ ςαν βε ςαλςυλατεδ υςινγ τηε γενεραλ εξπρεςςιον:

ΔΣ(R)=Σ¯(<R)Σ(R)=2π\bigintsss 0RRΣ(R)dRπR2Σ(R).\Delta\Sigma(R)=\bar{\Sigma}(<R)-\Sigma(R)=\frac{2\pi\bigintsss_{\;0}^{R}R^{\prime}\Sigma(R^{\prime})dR^{\prime}}{\pi R^{2}}-\Sigma(R). (1.134)

Ιν τηε ςαςε οφ ΕΓ, τηε ςηεαρ εχυατιονς αρε τηεν γιεν βψ:

γt(r)=ΔΣEG(R)Σc=ΔΣB(R)+ΔΣD(R)Σc,subscript𝛾𝑡𝑟ΔsubscriptΣ𝐸𝐺𝑅subscriptΣ𝑐ΔsubscriptΣ𝐵𝑅ΔsubscriptΣ𝐷𝑅subscriptΣ𝑐\gamma_{t}(r)=\frac{\Delta\Sigma_{EG}(R)}{\Sigma_{c}}=\frac{\Delta\Sigma_{B}(R)+\Delta\Sigma_{D}(R)}{\Sigma_{c}}, (1.135)

ωηερε ωε ηαε ςπλιτ ΔΣΔΣ\Delta\Sigma ιντο ςοντριβυτιονς φρομ βαρψονις ανδ αππαρεντ δαρϰ ματτερ φορ τηε ςυρφαςε δενςιτψ.

Ηαινγ λαιδ ουτ τηε μαιν εχυατιονς ατ τηις ποιντ ιτ ις ωορτη νοτιςινγ τηατ ιν ορδερ το δεριε τηε τοταλ μαςς διςτριβυτιον οφ τηε ςλυςτερ ωε νεεδ το ςηοοςε α ωαψ οφ παραμετριζινγ τηε ελεςτρον νυμβερ δενςιτψ ne(r)subscript𝑛𝑒𝑟n_{e}(r). Ας πρειουςλψ, τηις ις δονε βψ υςινγ τηε ςιμπλε ιςοτηερμαλ βετα προφιλε οφ τηε φολλοωινγ φορμ: ne=n0(1+(r/r1)2)b1subscript𝑛𝑒subscript𝑛0superscript1superscript𝑟subscript𝑟12subscript𝑏1n_{e}=n_{0}(1+(r/r_{1})^{2})^{b_{1}}. Τηε ονλψ φρεε παραμετερς φορ τηε ΕΓ μοδελ αππεαρινγ ιν τηε εχυατιονς αβοε αρε τηεν n0subscript𝑛0n_{0}, r1subscript𝑟1r_{1}, b1subscript𝑏1b_{1} ανδ T0subscript𝑇0T_{0} (ςεντραλ τεμπερατυρε). Ον τηε οτηερ ηανδ (γιεν ουρ αςςυμπτιον τηατ δαρϰ ματτερ ις διςτριβυτεδ αςςορδινγ το τηε ΝΦΩ προφιλε), φορ τηε ΓΡ μοδελ ωε ηαε τηε φολλοωινγ φρεε παραμετερς: n0subscript𝑛0n_{0}, r1subscript𝑟1r_{1}, b1subscript𝑏1b_{1} ανδ T0subscript𝑇0T_{0}, cvsubscript𝑐𝑣c_{v} ανδ M200subscript𝑀200M_{200} (ωηερε τηε λαςτ τωο παραμετερς ρεφερ το ςονςεντρατιον ανδ τηε μαςς ενςλοςεδ βψ r200subscript𝑟200r_{200}). Τηε αλυες φορ τηε φρεε παραμετερς ωερε τηεν οβταινεδ βψ λοοϰινγ φορ ςολυτιονς τηατ φιτ τηε τεμπερατυρε προφιλε δατα ανδ, ατ τηε ςαμε τιμε, προδυςε ωεαϰ λενςινγ πρεδιςτιονς ωηιςη αγρεε ωελλ ωιτη τηε οβςερατιοναλ δατα (ιν οτηερ ωορδς, βοτη δαταςετς ωερε φιτ ςιμυλτανεουςλψ βψ μινιμιζινγ τηε ςομβινεδ αλυε οφ χTgas2+χγt2subscriptsuperscript𝜒2subscript𝑇gassubscriptsuperscript𝜒2subscript𝛾𝑡\chi^{2}_{T_{\rm gas}}+\chi^{2}_{\gamma_{t}}). Τηε δατα υςεδ ινςλυδεδ τηε Ξ-ραψ τεμπερατυρε προφιλε (ςομβινεδ φρομ Σνοωδεν ετ αλ. [2008] ανδ Ωιϰ ετ αλ. [2009]) ανδ τηε ωεαϰ-λενςινγ προφιλε (Γααζζι ετ αλ. [2009], Οϰαβε ετ αλ. [2010]) οφ τηε ῝ομα ῝λυςτερ.

Τηε δατα φιττινγ ωας περφορμεδ βψ μινιμιζινγ τηε ςομβινεδ ρεςιδυαλς υςινγ τηε λιμιτεδ μεμορψ Βροψδεν–Φλετςηερ–Γολδφαρβ–Σηαννο (Λ-ΒΦΓΣ) αλγοριτημ ααιλαβλε φρομ τηε ΣςιΠψ πψτηον λιβραρψ [῞ιρτανεν ετ αλ., 2020]. Τηε 1-σ𝜎\sigma ςονφιδενςε ιντεραλς ωερε δετερμινεδ υςινγ τηε ιν-βυιλτ φεατυρες οφ τηε ΣςιΠψ.οπτιμιζε λιβραρψ, ωηιςη υςε τηε εςτιματεδ ινερςε Ηεςςιαν ματριξ το ςαλςυλατε τηε ςτανδαρδ δειατιον οφ εαςη βεςτ-φιτ παραμετερ. Τηε χ2superscript𝜒2\chi^{2} αλυες ωερε ςαλςυλατεδ υςινγ τηε ςτανδαρδ φορμυλα: χ2=i(CiOi)2/σi2superscript𝜒2subscript𝑖superscriptsubscript𝐶𝑖subscript𝑂𝑖2superscriptsubscript𝜎𝑖2\chi^{2}=\sum_{i}(C_{i}-O_{i})^{2}/\sigma_{i}^{2}, ωηερε Cisubscript𝐶𝑖C_{i} ρεφερς το τηε ςαλςυλατεδ αλυες, Oisubscript𝑂𝑖O_{i} το τηε οβςερεδ αλυες, σisubscript𝜎𝑖\sigma_{i} το τηε αριανςε ατ α γιεν δατα ποιντ. Τηε ςοαριανςε ματριξ ηερε ωας αςςυμεδ το βε διαγοναλ, ηοωεερ, ιν τηε ςαςε οφ τηε ςλυςτερ ςταςϰ δατα, ωε υςεδ τηε φυλλ ςοαριανςε ματριξ. Τηε βεςτ-φιτ ρεςυλτς φορ τηε ςτανδαρδ μοδελ (ΓΡ + δαρϰ ματτερ) ανδ ΕΓ ρεςυλτς αρε ςυμμαριζεδ ιν ταβλε 1 ανδ φιγυρε 1. Τηε γοοδνεςς οφ φιτ ςτατιςτιςς αρε γιεν ιν ταβλε 1.

𝒏𝟎subscript𝒏0\boldsymbol{n_{0}} (𝐜𝐦3superscript𝐜𝐦3\mathrm{\mathbf{cm}^{-3}}) 𝒓𝟏subscript𝒓1\boldsymbol{r_{1}} (Μπς) 𝒃𝟏subscript𝒃1\boldsymbol{b_{1}} 𝑻𝟎subscript𝑻0\boldsymbol{T_{0}} (ϰε῞) 𝑴𝟐𝟎𝟎subscript𝑴200\boldsymbol{M_{200}} (𝐌𝐌\boldsymbol{\mathrm{M\textsubscript{$\odot$}}}) 𝒄𝒗subscript𝒄𝒗\boldsymbol{c_{v}} ΓΡ: 4.20.17+0.21×103subscriptsuperscript4.20.210.17superscript1034.2^{+0.21}_{-0.17}\times 10^{-3} 0.070.04+0.04subscriptsuperscript0.070.040.040.07^{+0.04}_{-0.04} 0.2010.512+0.512subscriptsuperscript0.2010.5120.512-0.201^{+0.512}_{-0.512} 8.770.61+0.60subscriptsuperscript8.770.600.618.77^{+0.60}_{-0.61} 2.391.16+1.18×1014subscriptsuperscript2.391.181.16superscript10142.39^{+1.18}_{-1.16}\times 10^{14} 4.681.36+1.37subscriptsuperscript4.681.371.364.68^{+1.37}_{-1.36} ΕΓ: 3.20.20+0.21×103subscriptsuperscript3.20.210.20superscript1033.2^{+0.21}_{-0.20}\times 10^{-3} 0.260.025+0.026subscriptsuperscript0.260.0260.0250.26^{+0.026}_{-0.025} 0.6150.062+0.056subscriptsuperscript0.6150.0560.062-0.615^{+0.056}_{-0.062} 9.180.14+0.13subscriptsuperscript9.180.130.149.18^{+0.13}_{-0.14} ν/α ν/α

Ταβλε 1.0: Τηε βεςτ-φιτ παραμετερς φορ τηε ςτανδαρδ μοδελ (ΓΡ + δαρϰ ματτερ) ανδ τηε μοδελ ωιτη γραιτψ βεηαινγ αςςορδινγ το ΕΓ φιττεδ το τηε ῝ομα ῝λυςτερ δατα (ςεε φιγυρε 1).
Refer to caption
() Γας τεμπερατυρε φιτ ιν ΕΓ ανδ ΓΡ
Refer to caption
() Ωεαϰ-λενςινγ φιτ ιν ΕΓ ανδ ΓΡ
Refer to caption
() Τοταλ μαςς προφιλες ιν τηε τωο μοδελς
Refer to caption
() Ρατιο οφ τηε μαςς προφιλες
Φιγυρε 1.2: Α ςομπαριςον οφ τηε ΕΓ ανδ τηε ςτανδαρδ μοδελ (ΓΡ + δαρϰ ματτερ δεςςριβεδ βψ τηε ΝΦΩ προφιλε) ρεςυλτς. Φιγυρε a𝑎a ςηοως τηε γας τεμπερατυρε φιτ φορ βοτη μοδελς. Φιγυρε b𝑏b ςηοως τηε ωεαϰ λενςινγ φιτς. Φιγυρε c𝑐c ςηοως τηε μαςς διςτριβυτιονς ςαλςυλατεδ υςινγ τηε βεςτ-φιτ παραμετερς φορ βοτη μοδελς (ωιτη τηε ςοντουρς ςορρεςπονδινγ το τηε 1-σ𝜎\sigma ςονφιδενςε ιντεραλς). Φιγυρε d𝑑d ςηοως τηε ρατιο οφ τηε τωο μαςς διςτριβυτιονς. Τηε γοοδνεςς οφ φιτ ςτατιςτιςς αρε ςυμμαριζεδ ιν ταβλε 1.
χTgas2superscriptsubscript𝜒subscript𝑇𝑔𝑎𝑠2\chi_{T_{gas}}^{2} χγt2superscriptsubscript𝜒subscript𝛾𝑡2\chi_{\gamma_{t}}^{2} Nd.o.f.Tgassuperscriptsubscript𝑁formulae-sequencedofsubscript𝑇𝑔𝑎𝑠N_{\rm d.o.f.}^{T_{gas}} Nd.o.f.γtsuperscriptsubscript𝑁formulae-sequencedofsubscript𝛾𝑡N_{\rm d.o.f.}^{\gamma_{t}} BICTgassubscriptBICsubscript𝑇𝑔𝑎𝑠\mathrm{BIC}_{T_{gas}} BICγtsubscriptBICsubscript𝛾𝑡\mathrm{BIC}_{\gamma_{t}}
ΓΡ: 0.9 1.3 8.0 5.0 0.8 16.7
ΕΓ: 3.0 1.7 9.0 4.0 18.1 6.2
Ταβλε 1.0: Γοοδνεςς οφ φιτ ςτατιςτιςς. ΒΙ῝ ις τηε Βαψεςιαν ινφορματιον ςριτεριον ςτατιςτις. Nd.o.f.subscript𝑁formulae-sequencedofN_{\rm d.o.f.} ςορρεςπονδς το τηε νυμβερ οφ δεγρεες οφ φρεεδομ, ι.ε. τηε διφφερενςε βετωεεν τηε νυμβερ οφ δατα ποιντς ανδ τηε νυμβερ οφ φρεε παραμετερς βεινγ φιτ (ι.ε. παραμετερς ςεεν ιν ταβλε 1). Τηε χ2superscript𝜒2\chi^{2} αλυες ηερε ςορρεςπονδ το τηε ρεδυςεδ ςηι-ςχυαρεδ ςτατιςτις (ι.ε. ςηι-ςχυαρεδ περ δ.ο.φ.). Νοτε τηατ τηε ρατηερ ηιγη χγt2superscriptsubscript𝜒subscript𝛾𝑡2\chi_{\gamma_{t}}^{2} φορ τηε ΓΡ φιτ οριγινατες δυε το τηε ουτλιερ ποιντ ατ αρουνδ 8×1028superscript1028\times 10^{-2} Μπς. Ρεμοινγ τηε ουτλιερ ποιντ ρεδυςες τηε ςηι-ςχυαρεδ ςτατιςτις το χγt2=0.89subscriptsuperscript𝜒2subscript𝛾𝑡0.89\chi^{2}_{\gamma_{t}}=0.89. Αλςο νοτε τηατ τηε ςομβινεδ ΒΙ῝ αλυες αρε BICEG=21.8subscriptBIC𝐸𝐺21.8\mathrm{BIC}_{EG}=21.8 ανδ BICGR=20.3subscriptBIC𝐺𝑅20.3\mathrm{BIC}_{GR}=20.3 ωιτη νο ουτλιερ ποιντς ρεμοεδ. Ωιτη τηε ουτλιερ ποιντ ρεμοεδ, BICEG=20.1subscriptBIC𝐸𝐺20.1\mathrm{BIC}_{EG}=20.1 ανδ BICGR=20.8subscriptBIC𝐺𝑅20.8\mathrm{BIC}_{GR}=20.8. Νοτε, ηοωεερ, τηατ τηε ΒΙ῝ διφφερενςε ιν βοτη ςαςες ις τοο ςμαλλ το βε ςονςλυςιε ιν δετερμινινγ τηε πρεφερρεδ μοδελ φορ τηις δαταςετ.

Τηε ῝ομα ῝λυςτερ ρεςυλτς αβοε ινδιςατε τηατ ΕΓ ις ςαπαβλε οφ προδυςινγ φιτς τηατ αρε γενεραλλψ ςομπαραβλε το τηε ςτανδαρδ μοδελ φιτς ανδ αρε ιν αγρεεμεντ ωιτη τηε οβςερατιοναλ δατα (ωιτηιν τηε ςηοων υνςερταιντιες). Τηε βεςτ-φιτ παραμετερς φρομ τηε γας τεμπερατυρε ανδ τηε ωεαϰ λενςινγ δατα τηεν ρεςυλτ ιν μαςς διςτριβυτιονς φορ τηε τωο μοδελς τηατ αρε ιν αγρεεμεντ φορ 250250250 ϰπς <r<absent𝑟absent<r< 700 ϰπς. Τηε ςαλςυλατεδ μαςς διςτριβυτιονς ςαν βε ςομπαρεδ ωιτη τηε οτηερ ρεςυλτς ιν τηε λιτερατυρε, ςυςη ας Βροωνςτειν ανδ Μοφφατ [2006], ωηερε τηε τοταλ μαςς προφιλε ωας δετερμινεδ υςινγ Ξ-ραψ δατα ορ Λοϰας ανδ Μαμον [2003], ωηερε ελλιπτιςαλ γαλαξψ ελοςιτψ μομεντς ωερε υςεδ ινςτεαδ. Ιν γενεραλ, ουρ ΓΡ + δαρϰ ματτερ προφιλε, ωιτηιν τηε γιεν υνςερταιντιες, ις ιν γοοδ αγρεεμεντ ωιτη τηε μεντιονεδ ρεςυλτς φρομ τηε λιτερατυρε, ωιτη τηε εξςεπτιον οφ αρουνδ r1similar-to𝑟1r\sim 1 Μπς, ωηερε τηε προφιλες ιν τηε μεντιονεδ παπερς φαλλ βετωεεν ουρ ΕΓ ανδ ΓΡ ρεςυλτς. Οεραλλ τηις ινδιςατες τηατ τηε ΕΓ ρεςυλτ υνδερεςτιματες τηε τοταλ μαςς διςτριβυτιον φορ r250less-than-or-similar-to𝑟250r\lesssim 250 ϰπς ανδ οερεςτιματες ιτ φορ r800greater-than-or-equivalent-to𝑟800r\gtrsim 800 ϰπς γιεν 1-σ𝜎\sigma ςονφιδενςε. Τηε αλυες ιν ταβλε 1 ινδιςατε τηατ, δεςπιτε ρεχυιρινγ μορε φρεε παραμετερς, ΓΡ ις ςτιλλ τηε πρεφερρεδ μοδελ αςςορδινγ το τηε χ2superscript𝜒2\chi^{2} αναλψςις. Τηε ΒΙ῝ αναλψςις ις νοτ ςονςλυςιε, ωιτη βοτη μοδελς ηαινγ ερψ ςιμιλαρ ΒΙ῝ αλυες. Τηις ις τηε ςαςε, ας, εεν τηουγη ΕΓ ηας α ποορερ φιτ το τηε τεμπερατυρε δατα, ιτ ηας ςιγνιφιςαντλψ βεττερ φιτ το τηε ωεαϰ λενςινγ δατα ανδ λεςς φρεε παραμετερς.

Τηερε αρε, ηοωεερ, α νυμβερ οφ ιμπορταντ ιςςυες τηατ νεεδ το βε διςςυςςεδ ιν τερμς οφ υςινγ τηε ῝ομα ῝λυςτερ δατα φορ τεςτινγ ΕΓ. Ιν παρτιςυλαρ, ας ις ςηοων ιν φιγυρε 1, τηε ςλυςτερ ις νοτ εξαςτλψ ςπηεριςαλ ανδ ις νοτ ςομπλετελψ ιςολατεδ φορ εξτερναλ μαςς διςτριβυτιονς. Ρεςεντ ινεςτιγατιονς ιν τηε ςτρυςτυρε οφ τηε ῝ομα ῝λυςτερ ςηοω τηατ ῝ομα ις α τψπιςαλ εξαμπλε οφ α z=0𝑧0z=0 ςλυςτερ ιν τερμς οφ ιτς ιντερναλ ϰινεματιςς. Ηοωεερ, τηε Ξ-ραψ τεμπερατυρε ιν τηε ςλυςτερ ηας βεεν ςηοων το βε ςιγνιφιςαντλψ ηιγηερ τηαν ιν α ςαμπλε οφ ςλυςτερς οφ ςιμιλαρ μαςςες [Πιμββλετ ετ αλ., 2014]. Ιν αδδιτιον, ας ςηοων ιν φιγυρε 1, τηε δατα φορ τηε ῝ομα ῝λυςτερ ις λιμιτεδ, εςπεςιαλλψ φορ τηε ωεαϰ λενςινγ προφιλε. Τηις ις γενεραλλψ τρυε ωηεν υςινγ ςινγλε γαλαξψ ςλυςτερ δατα, ας αςχυιρινγ ηιγη αςςυραςψ ωεαϰ λενςινγ δατα ις διφφιςυλτ. Ηενςε, ιν ορδερ το αοιδ αριους βιαςες ανδ προβλεμς δυε το νον-ςπηεριςαλ ςψμμετρψ, α τεςτ οφ τηε ΕΓ μοδελ ωιτη τηε δατα ςομινγ φρομ 58 ςταςϰεδ γαλαξψ ςλυςτερς ις ιντροδυςεδ ιν τηε νεξτ ςεςτιον.

\theςυβςεςτιον Τεςτινγ Εμεργεντ Γραιτψ ωιτη Σταςϰεδ Γαλαξψ ῝λυςτερς

Σταςϰινγ μυλτιπλε γαλαξψ ςλυςτερς αλλοως υς το φορμ α δαταςετ τηατ ις ρεπρεςεντατιε οφ τψπιςαλ γαλαξψ ςλυςτερ προπερτιες ατ α γιεν ρεδςηιφτ. Φιγυρε 1 ιλλυςτρατες τηε εφφεςτς ον τηε προϑεςτεδ μαςς διςτριβυτιον δυε το ςταςϰινγ 50 γαλαξψ ςλυςτερς.

Το μιτιγατε ςομε οφ τηε μεντιονεδ ιςςυες ωιτη υςινγ τηε δατα φρομ τηε ῝ομα ῝λυςτερ ανδ το τεςτ τηε εφφεςτς οφ ΕΓ ωιτη α λαργερ ςαμπλε οφ γαλαξψ ςλυςτερς ωε φολλοωεδ αν αππροαςη ςιμιλαρ το τηατ ταϰεν ιν ςηαπτερ 1, ωηερε 58 ςλυςτερς ωιτη ρεδςηιφτς ρανγινγ βετωεεν 0.1<z<1.20.1𝑧1.20.1<z<1.2 ωερε ςταςϰεδ υςινγ Ξ-ραψ (φρομ τηε ΞΜΜ ῝λυςτερ Συρεψ) ανδ ωεαϰ λενςινγ δατα (φρομ τηε ῝αναδα Φρανςε Ηαωαιι Τελεςςοπε Λενςινγ Συρεψ) Μεηρτενς ετ αλ. [2012], Ερβεν ετ αλ. [2013]. Σταςϰινγ ςλυςτερς ιν ςυςη α ωαψ αεραγες αωαψ μοςτ ιρρεγυλαριτιες ιν ςηαπε ανδ δενςιτψ ανδ προιδες αν αππροξιματιον το αν αεραγε γαλαξψ ςλυςτερ. Ιν αδδιτιον, τηε ςιγναλ το νοιςε ρατιο ις ιμπροεδ. Μορε ιμπορταντλψ, ςταςϰινγ μυλτιπλε ωελλ-ιςολατεδ λοω ρεδςηιφτ ςλυςτερς προδυςες α περφεςτ δαταςετ το τεςτ τηε πρεδιςτιονς οφ ΕΓ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.2: Αν ιλλυςτρατιον οφ τηε εφφεςτς οφ ςταςϰινγ γαλαξψ ςλυςτερς (ςταρτινγ ωιτη α ςαμπλε οφ 5 ανδ ενδινγ ωιτη 50) ον τηε δενςιτψ διςτριβυτιον ανδ ςηαπε. Αδαπτεδ φρομ Οϰαβε ετ αλ. [2013].

Τηε δαταςετ υςεδ το τεςτ ΕΓ ςονςιςτεδ οφ τηε οριγιναλ 58 ςλυςτερ ςταςϰ, ας δεςςριβεδ ιν δεταιλ ιν ςηαπτερ 1 ανδ ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015]. Τηε ςλυςτερ ςταςϰ ηας α νυμβερ οφ ιμπορταντ προπερτιες ιν τηε ςοντεξτ οφ τηε αςςυμπτιονς υνδερ ωηιςη ΕΓ πρεδιςτιονς αρε ςιγνιφιςαντ. Ιν παρτιςυλαρ, μοςτ γαλαξψ ςλυςτερς ιν τηε δαταςετ αρε ιςολατεδ φρομ τηε οτηερ νεαρβψ μαςς διςτριβυτιονς (ςεε φιγυρε 4 ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015]). Ιν αδδιτιον, ουρ δαταςετ ςονςιςτς οφ ςλυςτερς ωιτη α μεαν ρεδςηιφτ οφ z0.33𝑧0.33z\approx 0.33, ϑυςτιφψινγ τηε αςςυμπτιον τηατ ωε ςαν νεγλεςτ τηε εφφεςτς οφ αρψινγ τηε Ηυββλε παραμετερ H(z)𝐻𝑧H(z) ιν ουρ τεςτ. Φιναλλψ, τηε ςλυςτερ ςταςϰ ηας βεεν βιννεδ ιν τερμς οφ τεμπερατυρε, το αππροξιματελψ ςεπαρατε ιτ ιντο γαλαξψ γρουπς ανδ γαλαξψ ςλυςτερς. Τηις αλλοως υς το ινεςτιγατε ηοω ωελλ τηε τηεορψ ιν χυεςτιον ωορϰς φορ οβϑεςτς οφ ςιγνιφιςαντλψ διφφερεντ μαςςες.

Ιν ορδερ το δετερμινε τηε γαλαξψ μαςς διςτριβυτιον φορ ουρ ςλυςτερ ςταςϰ, ωε χυεριεδ τηε ῝ΦΗΤΛενΣ ςυρεψ ςαταλογ (ας δεςςριβεδ ιν Ερβεν ετ αλ. [2013]) φορ εαςη ινδιιδυαλ ςλυςτερ φολλοωινγ α ςιμιλαρ προςεδυρε ας βεφορε φορ τηε ῝ομα ῝λυςτερ (τηε μαιν διφφερενςε βεινγ τηατ ωε αδϑυςτεδ τηε ανγυλαρ ρεγιον τηατ ωε χυεριεδ βαςεδ ον τηε διςτανςε το εαςη ςλυςτερ). Ιν παρτιςυλαρ, φορ εαςη ςλυςτερ τηε γαλαξψ ςτελλαρ μαςςες ωερε ςυμμεδ ιν ςονςεντρις ςψλινδριςαλ ςηελλς (αλλοωινγ τηε ρεδςηιφτ το αρψ ιν εαςη διρεςτιον βψ z/4similar-toabsent𝑧4\sim z/4). Τηε ρεςυλτς φορ εαςη ςλυςτερ ωερε τηεν λινεαρλψ φιττεδ ανδ εξτραπολατεδ το ςοερ τηε ςαμε ρανγε. Φιναλλψ, ωε τηεν αεραγεδ οερ τηε μαςςες φορ εαςη ςλυςτερ φορ εαςη αλυε οφ ραδιι το δετερμινε τηε μεαν γαλαξψ μαςς ανδ τηε ςορρεςπονδινγ υνςερταιντψ. Φιγυρε 1 ιλλυςτρατες τηε προςεδυρε ανδ τηε οβταινεδ ρεςυλτς.

Refer to caption
()
Refer to caption
()
Φιγυρε 1.3: Ρεςυλτς φορ τηε γαλαξψ μαςς διςτριβυτιον οφ τηε 58 ςλυςτερ ςταςϰ. Τηε ρεςυλτ ον τηε λεφτ ςονταινς γαλαξψ μαςςες Mgal(<r)annotatedsubscript𝑀𝑔𝑎𝑙absent𝑟M_{gal}(<r) ατ διφφερεντ r𝑟r φορ εαςη ςλυςτερ ιν τηε ςταςϰ αλονγ ωιτη τηε εξτραπολατεδ βεςτ-φιτ λινες το βρινγ τηε μεαςυρεμεντς το τηε ςαμε ςςαλε. Τηε φιγυρε ον τηε ριγητ ςηοως τηε μεαν ανδ τηε ςτανδαρδ δειατιον οφ τηε ςλυςτερ ςταςϰ γαλαξψ μαςςες.

Ας πρειουςλψ, ωε υςεδ εχυατιον 1.132 το ςαλςυλατε τηε τανγεντιαλ ςηεαρ προφιλες. Ιν ορδερ το δετερμινε τηε υνδερλψινγ βαρψονις μαςς διςτριβυτιον τηε προϑεςτεδ ςυρφαςε βριγητνεςς δατα ωας φιτ βψ υςινγ εχυατιον 1.99. Τηις τηεν ρεςυλτς ιν τηε ςαμε φρεε παραμετερς οφ n0subscript𝑛0n_{0}, r1subscript𝑟1r_{1}, b1subscript𝑏1b_{1} ανδ T0subscript𝑇0T_{0} φορ ΕΓ πλυς ανδ εξτρα τωο φρεε παραμετερς cvsubscript𝑐𝑣c_{v} ανδ M200subscript𝑀200M_{200} φορ τηε ςτανδαρδ μοδελ (ΓΡ + δαρϰ ματτερ) δυε το τηε αςςυμπτιον οφ τηε ΝΦΩ προφιλε. Τηε φρεε παραμετερς ωερε δετερμινεδ βψ ςιμυλτανεουςλψ φιττινγ τηε ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ τηε ωεαϰ λενςινγ δαταςετς. Τηε τοταλ μαςς προφιλες ωερε τηεν ςαλςυλατεδ υςινγ τηε οβταινεδ βεςτ-φιτ παραμετερς. Τηε ρεςυλτς ωερε ςομπαρεδ ωιτη τηε αναλογους ρεςυλτς ςαλςυλατεδ ιν ΓΡ. Τηε βεςτ-φιτ ωας περφορμεδ υςινγ τηε νον-λινεαρ λεαςτ-ςχυαρες μινιμιζατιον υςινγ τηε πψτηον ΛμΦιτ λιβραρψ [Νεωιλλε ετ αλ., 2014]. Ιν παρτιςυλαρ, τηε Λεενβεργ–Μαρχυαρδτ αλγοριτημ ωας υςεδ το δετερμινε τηε βεςτ-φιτ παραμετερ αλυες αλονγ ωιτη τηε ςορρεςπονδινγ ςονφιδενςε λιμιτς.

Τηε γοοδνεςς οφ φιτ ωας εαλυατεδ βψ φολλοωινγ τηε αππροαςη ταϰεν ιν ςηαπτερ 1 ανδ τηε αππενδιξ Α ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015]. Ιν παρτιςυλαρ, φορ τηε ωεαϰ λενςινγ δατα ωε αππροξιματεδ τηε ςοαριανςε ματριξ ας διαγοναλ. Φορ τηε ςυρφαςε βριγητνεςς δατα τηε ςοαριανςε ματριξ ωας ινςλυδεδ ιν τηε χ2superscript𝜒2\chi^{2} ςαλςυλατιονς το αςςουντ φορ τηε ςορρελατιονς βετωεεν τηε ςυρφαςε βριγητνεςς ραδιαλ βινς. Τηε ρεςυλτς (ςπλιτ ιντο τωο τεμπερατυρε βινς) αρε ςυμμαριζεδ ιν ταβλε 1. Τηε γοοδνεςς οφ φιτ ςτατιςτιςς αρε ςυμμαριζεδ ιν ταβλε 1.

𝒏𝟎subscript𝒏0\boldsymbol{n_{0}} (𝐜𝐦3superscript𝐜𝐦3\mathrm{\mathbf{cm}^{-3}}) 𝒓𝟏subscript𝒓1\boldsymbol{r_{1}} (Μπς) 𝒃𝟏subscript𝒃1\boldsymbol{b_{1}} 𝑻𝟎subscript𝑻0\boldsymbol{T_{0}} (ϰε῞) 𝑴𝟐𝟎𝟎subscript𝑴200\boldsymbol{M_{200}} (𝐌𝐌\boldsymbol{\mathrm{M\textsubscript{$\odot$}}}) 𝒄𝒗subscript𝒄𝒗\boldsymbol{c_{v}} ΓΡ (Βιν 1): 5.51.8+1.8×103subscriptsuperscript5.51.81.8superscript1035.5^{+1.8}_{-1.8}\times 10^{-3} 0.0230.009+0.009subscriptsuperscript0.0230.0090.0090.023^{+0.009}_{-0.009} 0.590.04+0.04subscriptsuperscript0.590.040.04-0.59^{+0.04}_{-0.04} 7.75.3+5.5subscriptsuperscript7.75.55.37.7^{+5.5}_{-5.3} 4.02.0+2.2×1014subscriptsuperscript4.02.22.0superscript10144.0^{+2.2}_{-2.0}\times 10^{14} 7.001.49+1.37subscriptsuperscript7.001.371.497.00^{+1.37}_{-1.49} ΓΡ (Βιν 2): 8.91.8+1.8×103subscriptsuperscript8.91.81.8superscript1038.9^{+1.8}_{-1.8}\times 10^{-3} 0.0210.009+0.008subscriptsuperscript0.0210.0080.0090.021^{+0.008}_{-0.009} 0.570.04+0.04subscriptsuperscript0.570.040.04-0.57^{+0.04}_{-0.04} 6.65.3+5.5subscriptsuperscript6.65.55.36.6^{+5.5}_{-5.3} 9.612.47+2.52×1014subscriptsuperscript9.612.522.47superscript10149.61^{+2.52}_{-2.47}\times 10^{14} 4.951.51+1.42subscriptsuperscript4.951.421.514.95^{+1.42}_{-1.51} ΕΓ (Βιν 1): 5.50.3+0.4×103subscriptsuperscript5.50.40.3superscript1035.5^{+0.4}_{-0.3}\times 10^{-3} 0.0960.02+0.03subscriptsuperscript0.0960.030.020.096^{+0.03}_{-0.02} 1.000.03+0.04subscriptsuperscript1.000.040.03-1.00^{+0.04}_{-0.03} 8.30.92+0.95subscriptsuperscript8.30.950.928.3^{+0.95}_{-0.92} ν/α ν/α ΕΓ (Βιν 2): 3.20.4+0.4×103subscriptsuperscript3.20.40.4superscript1033.2^{+0.4}_{-0.4}\times 10^{-3} 0.0620.02+0.03subscriptsuperscript0.0620.030.020.062^{+0.03}_{-0.02} 0.700.03+0.03subscriptsuperscript0.700.030.03-0.70^{+0.03}_{-0.03} 7.01.01+0.93subscriptsuperscript7.00.931.017.0^{+0.93}_{-1.01} ν/α ν/α

Ταβλε 1.0: Τηε βεςτ-φιτ παραμετερς φορ τηε ςτανδαρδ μοδελ (ΓΡ + δαρϰ ματτερ) ανδ τηε ΕΓ μοδελ φορ τηε 58 ςλυςτερ ςταςϰ δατα. Βινς 1 ανδ 2 ρεφερ το τηε T>2.5𝑇2.5T>2.5 ϰε῞ ανδ T<2.5𝑇2.5T<2.5 ϰε῞ τεμπερατυρε βινς ςορρεςπονδινγλψ.
Refer to caption
() Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς φιτς
Refer to caption
() Ωεαϰ λενςινγ φιτς
Refer to caption
() Μαςς διςτριβυτιονς ιν τηε τωο μοδελς
Refer to caption
() Ρατιο οφ τηε μαςς διςτριβυτιονς
Φιγυρε 1.4: Α ςομπαριςον οφ τηε ΕΓ ανδ τηε ςτανδαρδ μοδελ (ΓΡ + δαρϰ ματτερ δεςςριβεδ βψ τηε ΝΦΩ προφιλε) ρεςυλτς (φορ τηε T>2.5𝑇2.5T>2.5 ϰε῞ βιν ρουγηλψ ςορρεςπονδινγ το μορε μαςςιε γαλαξψ ςλυςτερς). Φιγυρε a𝑎a ςηοως τηε ςυρφαςε βριγητνεςς φιτ φορ βοτη μοδελς. Φιγυρε b𝑏b ςηοως τηε ωεαϰ λενςινγ (τανγεντιαλ ςηεαρ) φιτ φορ βοτη μοδελς. Φιγυρες c𝑐c ανδ d𝑑d ςηοω τηε ςορρεςπονδινγ μαςςες ςαλςυλατεδ υςινγ τηε βεςτ-φιτ παραμετερς φρομ φιγυρες a𝑎a ανδ b𝑏b. Τηε βλυε ανδ ρεδ βανδς ςορρεςπονδ το τηε 1-σ𝜎\sigma ςονφιδενςε ιντεραλς. Τηε γοοδνεςς οφ φιτ ςτατιςτιςς αρε ςυμμαριζεδ ιν ταβλε 1. Νοτε τηατ τηε ρατηερ ποορ ΕΓ φιτ το τηε λενςινγ δατα ινδιςατες τηατ τηε μοδελ ις νοτ ςαπαβλε οφ ςιμυλτανεουςλψ φιττινγ Ξ-ραψ ανδ ςηεαρ δατα δυε το τηε φορμ οφ εχυατιον 1.125.
Refer to caption
() Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς φιτς
Refer to caption
() Ωεαϰ λενςινγ φιτς
Refer to caption
() Μαςς διςτριβυτιονς ιν τηε τωο μοδελς
Refer to caption
() Ρατιο οφ τηε μαςς διςτριβυτιονς
Φιγυρε 1.5: Α ςομπαριςον οφ τηε ΕΓ ανδ τηε ςτανδαρδ μοδελ (ΓΡ + δαρϰ ματτερ δεςςριβεδ βψ τηε ΝΦΩ προφιλε) ρεςυλτς (φορ τηε T<2.5𝑇2.5T<2.5 ϰε῞ βιν ρουγηλψ ςορρεςπονδινγ το γαλαξψ γρουπς). Φιγυρε a𝑎a ςηοως τηε ςυρφαςε βριγητνεςς φιτ φορ βοτη μοδελς. Φιγυρε b𝑏b ςηοως τηε ωεαϰ λενςινγ (τανγεντιαλ ςηεαρ) φιτ φορ βοτη μοδελς. Τηε μαςς προφιλες ιν φιγυρες c𝑐c ανδ d𝑑d ωερε ςαλςυλατεδ υςινγ τηε βεςτ-φιτ παραμετερς φρομ φιγυρες a𝑎a ανδ b𝑏b. Τηε βλυε ανδ ρεδ βανδς ςορρεςπονδ το τηε 1-σ𝜎\sigma ςονφιδενςε ιντεραλς. Τηε γοοδνεςς οφ φιτ ςτατιςτιςς αρε ςυμμαριζεδ ιν ταβλε 1. Νοτε τηατ τηε ρατηερ ποορ ΕΓ φιτ το τηε λενςινγ δατα ινδιςατες τηατ τηε μοδελ ις νοτ ςαπαβλε οφ ςιμυλτανεουςλψ φιττινγ Ξ-ραψ ανδ ςηεαρ δατα δυε το τηε φορμ οφ εχυατιον 1.125.

Φιγυρε 1 ςηοως τηε ρεςυλτς φορ τηε ςλυςτερς ωιτη τεμπερατυρες ηιγηερ τηαν 2.5 ϰε῞, ωηιςη ρουγηλψ ςορρεςπονδς το γαλαξψ ςλυςτερς (ρατηερ τηαν γαλαξψ γρουπς). Ιν τηις ςαςε τηε ςυρφαςε βριγητνεςς φιτς αρε ςομπαραβλε φορ βοτη μοδελς. Ηοωεερ, τηε τανγεντιαλ ςηεαρ προφιλε φιτ ιν ΕΓ ις ςιγνιφιςαντλψ ωορςε τηαν τηε ςορρεςπονδινγ ΓΡ ρεςυλτ. Ιν γενεραλ ωε φουνδ τηατ ΕΓ ςουλδ νοτ ςιμυλτανεουςλψ φιτ βοτη δαταςετς ωιτη αςςυραςψ. Ιν οτηερ ωορδς, ιφ ωε ωαντ το φιτ τηε ςυρφαςε βριγητνεςς προφιλες αςςυρατελψ φορ r/r2002×101less-than-or-similar-to𝑟subscript𝑟2002superscript101r/r_{200}\lesssim 2\times 10^{-1}, τηε ρεςυλτινγ τανγεντιαλ ςηεαρ προφιλε ωιλλ ηαε α γραδιεντ τηατ ις τοο λαργε το αγρεε ωιτη τηε οβςερατιοναλ δατα φορ λαργε αλυες οφ r𝑟r. Τηις ρεςυλτς ιν τηε τοταλ μαςς διςτριβυτιονς ιν ΕΓ ανδ ΓΡ τηατ αγρεε ονλψ ατ αρουνδ r800greater-than-or-equivalent-to𝑟800r\gtrsim 800 ϰπς.

Ιν φιγυρε 1, φορ τηε T<2.5𝑇2.5T<2.5 ϰε῞ βιν (ρουγηλψ ςορρεςπονδινγ το γαλαξψ γρουπς) α ςιμιλαρ τρενδ εμεργες. Ιν τηις ςαςε, τηε ΕΓ τανγεντιαλ ςηεαρ φιτς αρε εεν ποορερ ρεςυλτινγ ιν τοταλ μαςς διςτριβυτιονς τηατ αγρεε ωελλ ονλψ φορ r1.5greater-than-or-equivalent-to𝑟1.5r\gtrsim 1.5 Μπς. Οτηερωιςε, φορ r10greater-than-or-equivalent-to𝑟10r\gtrsim 10 Μπς, τηε ΕΓ φιτς αρε ιν ςτρονγ τενςιον ωιτη τηε δατα. Τηε αλυες ιν ταβλε 1 αλςο ινδιςατε τηατ ΓΡ ις ςτρονγλψ πρεφερρεδ. Αλςο, ιτ ις ιμπορταντ το νοτε τηατ τηε ρατηερ ηιγη αλυες οφ τηε χ2superscript𝜒2\chi^{2} αρε δομινατεδ βψ τηε ςοντριβυτιον φρομ τηε ουτλιερ ποιντς ατ r/r2002.7𝑟subscript𝑟2002.7r/r_{200}\approx 2.7, r/r2005.0𝑟subscript𝑟2005.0r/r_{200}\approx 5.0 φορ βιν 1 ανδ r/r2002×101𝑟subscript𝑟2002superscript101r/r_{200}\approx 2\times 10^{-1} ας ωελλ ας r/r2004.0𝑟subscript𝑟2004.0r/r_{200}\approx 4.0 φορ βιν 2. Ηοωεερ, ρεμοινγ τηε ουτλιερ ποιντς δοες νοτ λεαδ το α διφφερεντ ςονςλυςιον ρεγαρδινγ τηε πρεφερρεδ μοδελ.

χSB2subscriptsuperscript𝜒2subscript𝑆𝐵\chi^{2}_{S_{B}} χγt2subscriptsuperscript𝜒2subscript𝛾𝑡\chi^{2}_{\gamma_{t}} Nd.o.f.SBsuperscriptsubscript𝑁formulae-sequencedofsubscript𝑆𝐵N_{\rm d.o.f.}^{S_{B}} Nd.o.f.γtsuperscriptsubscript𝑁formulae-sequencedofsubscript𝛾𝑡N_{\rm d.o.f.}^{\gamma_{t}} BICSBsubscriptBICsubscript𝑆𝐵\mathrm{BIC}_{S_{B}} BICγtsubscriptBICsubscript𝛾𝑡\mathrm{BIC}_{\gamma_{t}}
ΓΡ (βιν 1): 0.7 4.1 13.0 22.0 4.1 3.1
ΓΡ (βιν 2): 1.2 2.0 12.0 21.0 13.2 19.2
ΕΓ (βιν 1): 6.0 16.4 14.0 21.0 37.2 48.5
ΕΓ (βιν 2): 1.84 6.3 13.0 20.0 21.8 46.6
Ταβλε 1.0: Γοοδνεςς οφ φιτ ςτατιςτιςς. ΒΙ῝ ις τηε Βαψεςιαν ινφορματιον ςριτεριον ςτατιςτις. Nd.o.f.subscript𝑁formulae-sequencedofN_{\rm d.o.f.} ςορρεςπονδς το τηε νυμβερ οφ δεγρεες οφ φρεεδομ, ι.ε. τηε διφφερενςε βετωεεν τηε νυμβερ οφ δατα ποιντς ανδ τηε νυμβερ οφ φρεε παραμετερς βεινγ φιτ. Τηε χ2superscript𝜒2\chi^{2} αλυες ηερε ςορρεςπονδ το τηε ρεδυςεδ ςηι-ςχυαρεδ ςτατιςτις (ι.ε. ςηι-ςχυαρεδ περ δ.ο.φ.). Νοτε τηατ τηε ρατηερ ηιγη χγt2superscriptsubscript𝜒subscript𝛾𝑡2\chi_{\gamma_{t}}^{2} φορ τηε ΓΡ φιτ οριγινατες δυε το τηε ουτλιερ ποιντς. Φορ βιν 1, ρεμοινγ τηε τωο ουτλιερ ποιντς ατ r/r200=2.7𝑟subscript𝑟2002.7r/r_{200}=2.7 ανδ r/r200=5𝑟subscript𝑟2005r/r_{200}=5 ρεδυςες τηε ςηι-ςχυαρεδ ςτατιςτις το χγt2=1.1subscriptsuperscript𝜒2subscript𝛾𝑡1.1\chi^{2}_{\gamma_{t}}=1.1. Φορ βιν 2, ρεμοινγ ποιντς ατ αρουνδ r/r200=2×101𝑟subscript𝑟2002superscript101r/r_{200}=2\times 10^{-1} ανδ r/r200=4𝑟subscript𝑟2004r/r_{200}=4 ρεδυςες τηε ςηι-ςχυαρεδ ςτατιςτις το χγt2=1.3subscriptsuperscript𝜒2subscript𝛾𝑡1.3\chi^{2}_{\gamma_{t}}=1.3. Λιϰεωιςε, ρεμοινγ τηε ουτλιερς αλςο ρεδυςες τηε ΕΓ φιτ χγt2subscriptsuperscript𝜒2subscript𝛾𝑡\chi^{2}_{\gamma_{t}}, ηοωεερ ιτ δοες νοτ ςηανγε τηε πρεφερρεδ μοδελ, ηενςε τηε ουτλιερς ωερε νοτ ρεμοεδ ιν τηε φιναλ αναλψςις.

῝ομπαρινγ τηε ρεςυλτς φορ τηε γαλαξψ ςλυςτερς, γρουπς ανδ τηε ῝ομα ῝λυςτερ ινδιςατες τηατ, ιν γενεραλ, ΕΓ ςεεμς το ωορϰ βεττερ φορ μαςςιε ςλυςτερς. Τηις ιν τυρν μεανς τηατ αςςυρατε μεαςυρεμεντς οφ τηε τοταλ γαλαξψ μαςς διςτριβυτιον (ωηιςη δομινατες οερ τηε ιντραςλυςτερ γας μαςς ατ λοω ραδιι ανδ ηενςε ςουλδ πυςη τηε πρεδιςτεδ μαςς προφιλες ςλοςερ το τηοςε πρεδιςτεδ ιν ΓΡ), αρε οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε. Ιν ορδερ το τεςτ τηε ιμπορτανςε οφ τηε ςτελλαρ γαλαξψ μαςς μεαςυρεμεντς ον ουρ φιναλ ρεςυλτς, ωε ρεπεατεδ τηε αναλψςις ουτλινεδ αβοε, φορ τηε 58 ςλυςτερ ςταςϰ ωιτη αριους Mgal(r)subscript𝑀gal𝑟M_{\rm gal}(r) διςτριβυτιονς (ωηιςη ωερε ςομπαρεδ αγαινςτ τηε γαλαξψ μαςς διςτριβυτιον οφ τηε ῝ομα ῝λυςτερ). Ιν παρτιςυλαρ τηε τοταλ μαςς διςτριβυτιονς ωερε δεδυςεδ ιν τηε ςαμε ωαψ ας ιν φιγυρε 1, βυτ νοω ωιτη α γαλαξψ μαςς διςτριβυτιον ςλοςερ το τηατ οφ τηε ῝ομα ῝λυςτερ (ι.ε. βεινγ εχυαλ το 0.331.5×MgalComa(r)0.331.5superscriptsubscript𝑀galComa𝑟0.33\mathrm{-}1.5\times M_{\rm gal}^{\rm Coma}(r), ωηερε MgalComa(r)superscriptsubscript𝑀galComa𝑟M_{\rm gal}^{\rm Coma}(r) ις τηε ῝ομα γαλαξψ μαςς διςτριβυτιον δετερμινεδ φρομ τηε ΣΔΣΣ δατα). Ας φιγυρε 1 ιλλυςτρατες, ηαινγ ςιγνιφιςαντλψ λαργερ γαλαξψ μαςςες (ωηιλε ϰεεπινγ τηε ιντραςλυςτερ γας ςομπονεντ υνςηανγεδ) ρεςυλτς ιν α βεττερ αγρεεμεντ βετωεεν τηε ςτανδαρδ μοδελ (ΓΡ + ςολδ δαρϰ ματτερ), ΕΓ ανδ τηε οβςερατιοναλ δατα.

Φιναλλψ, ωε ινεςτιγατεδ ηοω τηε ρεςυλτς ωερε αφφεςτεδ βψ ρελαξινγ ςομε οφ τηε αςςυμπτιονς ιν τηε δεριατιον οφ τηε ςςαλινγ ρελατιον ιν εχυατιον 1.125. Ιν παρτιςυλαρ, ας τηε αυτηορς ποιντ ουτ ιν Ηαλενϰα ανδ Μιλλερ [2018], τηε μεντιονεδ ςςαλινγ ρελατιον οριγιναλλψ ςομες φρομ τηε ινεχυαλιτψ, ωηιςη ις υλτιματελψ ςετ το βε εχυαλ (τηις ρεςυλτς ιν εχυατιον 1.122· φορ μορε ινφορματιον ςεε ςεςτιον 7.1 ιν [῞ερλινδε, 2017]). Ηενςε, τηεψ προποςε α πηενομενολογιςαλ μοδελ, ιν ωηιςη τηε r2superscript𝑟2r^{2} τερμ ιν τηε νυμερατορ οφ εχυατιον 1.125 ις ρεπλαςεδ βψ rarsubscript𝑟𝑎𝑟r_{a}r, ωηερε rasubscript𝑟𝑎r_{a} ις α ςονςταντ, λεαδινγ το:

MD2(r)=cH0rar6Gd(MB(r)r)dr.superscriptsubscript𝑀𝐷2𝑟𝑐subscript𝐻0subscript𝑟𝑎𝑟6𝐺𝑑subscript𝑀𝐵𝑟𝑟𝑑𝑟M_{D}^{2}(r)=\frac{cH_{0}r_{a}r}{6G}\frac{d(M_{B}(r)r)}{dr}. (1.136)

Τηε rasubscript𝑟𝑎r_{a} παραμετερ, μορε ςπεςιφιςαλλψ, δεςςριβες ηοω τηε ελαςτις μεδιυμ ιν ῞ερλινδε´ς τηεορψ ις αφφεςτεδ βψ τηε βαρψονις ματτερ. Αναλψςις ιν Ηαλενϰα ανδ Μιλλερ [2018] ςηοως τηατ ra=1.2subscript𝑟𝑎1.2r_{a}=1.2 Μπς λεαδς το α γοοδ αγρεεμεντ βετωεεν τηε ΕΓ πρεδιςτιον ανδ τηε δατα.

Ιφ ωε υςε τηε μοδιφιεδ ςςαλινγ ρελατιον ανδ ςαρρψ ουτ ουρ αναλψςις αγαιν, τηε ρεςυλτς ιν φιγυρε 1 αρε οβταινεδ. Ιν αγρεεμεντ ωιτη τηε ρεςυλτς ιν Ηαλενϰα ανδ Μιλλερ [2018] ανδ Τορτορα ετ αλ. [2018], φορ αλυες οφ ra1.2subscript𝑟𝑎1.2r_{a}\approx 1.2 ωε φινδ α γοοδ αγρεεμεντ βετωεεν ΓΡ ανδ ΕΓ.

Refer to caption
() Ρεςυλτς ωιτη διφφερεντ Mgal(r)subscript𝑀gal𝑟M_{\rm gal}(r)
Refer to caption
() Ρεςυλτς ωιτη μοδιφιεδ MD(r)subscript𝑀𝐷𝑟M_{D}(r)
Φιγυρε 1.6: Αναλψςις οφ ηοω τηε μαιν ρεςυλτς αρε αφφεςτεδ βψ αρψινγ τηε γαλαξψ μαςς φυνςτιον (ςομπαρεδ το τηε ῝ομα ῝λυςτερ) ανδ μοδιφψινγ τηε ςςαλινγ ρελατιον φορ MD(r)subscript𝑀𝐷𝑟M_{D}(r).

Τηε ρεςυλτς ιν φιγυρες 1 ανδ 1 αρε ιν αγρεεμεντ ωιτη μοςτ οφ τηε οτηερ ρεςυλτς ιν τηε λιτερατυρε. Σπεςιφιςαλλψ, ιν Εττορι ετ αλ. [2017] Ξ-ραψ ανδ ΣΖ εφφεςτ δατα ις υςεδ το δεδυςε τηε βαρψονις ανδ, ιν τυρν, τηε τοταλ μαςς διςτριβυτιονς φορ ΕΓ ανδ τηε ςτανδαρδ μοδελ, ρεςυλτινγ ιν διςτριβυτιονς ερψ ςιμιλαρ το ουρς (ςεε φιγυρε 3 ιν Εττορι ετ αλ. [2017] ιν παρτιςυλαρ). Μορε ρεςεντλψ, ιν Εττορι ετ αλ. [2019] τηε ςαμε αππροαςη ωας εξτενδεδ φορ α λαργερ ςαμπλε οφ ςλυςτερς, ονςε αγαιν ρεςυλτινγ ιν μαςς διςτριβυτιονς τηατ αγρεε ονλψ ατ αρουνδ 1 Μπς ραδιαλ ςςαλες. Ιν Ηοδςον ανδ Ζηαο [2017] τηε ΕΓ ςςαλινγ ρελατιον ις υςεδ το ςαλςυλατε τηε αςςελερατιον ραδιαλ διςτριβυτιονς αγαιν ρεςυλτινγ ιν προφιλες φορ ΓΡ ανδ ΕΓ, τηατ ονλψ βεςομε ςομπαραβλε φορ r2greater-than-or-equivalent-to𝑟2r\gtrsim 2 Μπς. Φιναλλψ, τηε ρεςυλτς ρεπορτεδ ιν Ηαλενϰα ανδ Μιλλερ [2018] (ωιτηουτ μοδιφψινγ τηε οριγιναλ ΕΓ ςςαλινγ ρελατιον) αρε ςλοςερ το ουρ ρεςυλτς φορ τηε ῝ομα ῝λυςτερ. Νοτε, ηοωεερ, τηατ ςυςη ςομπαριςονς ωιτη οτηερ ρεςυλτς ιν τηε λιτερατυρε ςηουλδ βε τρεατεδ ωιτη ςαυτιον, ας τηε μετηοδς ανδ τηε δαταςετς υςεδ το δεριε τηεμ αρε ιν γενεραλ διςτινςτ ανδ αρε αφφεςτεδ βψ διφφερεντ ςψςτεματιςς.

Το ςονςλυδε, ιτ ςηουλδ βε νοτεδ τηατ ιτ ις ιμπρεςςιε τηατ α πρεδιςτιον δεριεδ φρομ ςονςιδερατιονς ιν βλαςϰ ηολε τηερμοδψναμιςς ανδ ινφορματιον τηεορψ λεαδς το α ρεςυλτ (ωιτη νο φρεε παραμετερς) φορ τηε δαρϰ ματτερ διςτριβυτιον τηατ ις οφ τηε ριγητ μαγνιτυδε. Ηοωεερ, ας ινδιςατεδ βψ ουρ ρεςυλτς ανδ τηε ρεςυλτς φρομ τηε λιτερατυρε, ιτ ις νοω ςλεαρ τηατ τηε ςςαλινγ ρελατιον ιν εχυατιον 1.125 ςαννοτ φυλλψ αςςουντ φορ τηε εφφεςτς αςςοςιατεδ ωιτη νον-βαρψονις ματτερ ον γαλαξψ ςλυςτερ ςςαλες. Το ςομε δεγρεε τηις ωας εξπεςτεδ, ας εχυατιον 1.125 ωας δεριεδ βαςεδ ον α νυμβερ οφ ςιμπλιφψινγ αςςυμπτιονς, ςυςη ας τηε μαςς διςτριβυτιονς βεινγ ςπηεριςαλ, νον-δψναμις ανδ ιςολατεδ. Αλλ οφ τηεςε αςςυμπτιονς αρε βροϰεν ιν ρεαλ ςλυςτερς το αρψινγ δεγρεες, ηενςε α νατυραλ χυεςτιον το αςϰ ις ωηατ εφφεςτ δοες βρεαϰινγ τηεςε αςςυμπτιονς ηαε ον τηε μαιν πρεδιςτιονς οφ τηε μοδελ. Ιν τηις ρεγαρδ, τηε ςοαριαντ ΕΓ μοδελ ιντροδυςεδ ιν Ηοςςενφελδερ [2017] οφφερς α ωαψ φορωαρδ βψ ιντροδυςινγ μορε γενεραλ ςοαριαντ εχυατιονς τηατ ςουλδ ιν πρινςιπλε βε ςολεδ φορ νον-ςπηεριςαλ μαςς διςτριβυτιονς (ςεε ςεςτιον 1 φορ α βριεφ ρειεω οφ τηε ϰεψ φεατυρες ον τηε ςοαριαντ ΕΓ μοδελ). Ιν αδδιτιον, τηε ςοαριαντ αππροαςη αλςο αλλοως φορ ςαλςυλατινγ τηε ωεαϰ λενςινγ πρεδιςτιονς, ωηιςη δο νοτ ρελψ ον ςιμπλιφψινγ αςςυμπτιονς, ςυςη ας τηατ τηε λενςινγ ωορϰς ιν τηε ςαμε ωαψ ας ιτ δοες ιν ΓΡ (αςςυμπτιον μαδε ιν τηις ωορϰ). Ιντερεςτινγλψ, ας ποιντεδ ουτ ιν τηε λιτερατυρε, τηε ςοαριαντ ΕΓ αππροαςη ςηαρες μανψ ματηεματιςαλ ςιμιλαριτιες ωιτη τηε μοδελ οφ ςυπερφλυιδ δαρϰ ματτερ ιντροδυςεδ ιν Βερεζηιανι ανδ Κηουρψ [2015]. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, βοτη μοδελς πρεδιςτ ΜΟΝΔ-λιϰε εφφεςτς ιν τηε νον-ρελατιιςτις λιμιτ ςιμιλαρ το τηοςε πρεδιςτεδ ιν ῞ερλινδε´ς ΕΓ. Τηεςε ςιμιλαριτιες ςουλδ υλτιματελψ ηιντ ατ ςομε δεεπερ ςοννεςτιον βετωεεν τηε πηενομενα δεςςριβεδ ιν ῞ερλινδε´ς ωορϰ ανδ τηε διφφερεντ πηαςες οφ δαρϰ ματτερ. Συςη ςονςιδερατιονς αρε ουτςιδε τηε ςςοπε οφ τηις τηεςις, ηοωεερ, τηεψ ποιντ ουτ ςομε ιντερεςτινγ διρεςτιονς φορ φυτυρε ωορϰ.

Τηε νεξτ τωο ςεςτιονς ςονταιν α βριεφ ρειεω οφ ςομε οφ τηε τηεορετιςαλ ςριτιςιςμς ανδ οτηερ οβςερατιοναλ τεςτς οφ τηε ΕΓ μοδελ αλονγ ωιτη α ςυμμαρψ οφ τηε ϰεψ φεατυρες οφ τηε ςοαριαντ ΕΓ φορμυλατιον.

\theςεςτιον Τηε ῝υρρεντ Στατε οφ τηε Μοδελ

Ας πρειουςλψ μεντιονεδ, τηε τηεορψ ηας αλρεαδψ βεεν τεςτεδ υςινγ ςεεραλ μετηοδς ανδ ον α ρανγε οφ ςςαλες. Ηερε φορ ςομπλετενεςς τηε ϰεψ οβςερατιοναλ τεςτς ανδ τηειρ ρεςυλτς αρε ςυμμαριζεδ ωιτη αν εμπηαςις ον τηειρ ςιγνιφιςανςε το τηε αλιδιτψ οφ ῞ερλινδε´ς μοδελ ον διφφερεντ ςςαλες.

Ιν Βρουωερ ετ αλ. [2017] τηε αεραγε ςυρφαςε μαςς δενςιτψ προφιλες οφ ιςολατεδ ςεντραλ γαλαξιες ωερε υςεδ το περφορμ τηε φιρςτ ϰνοων τεςτ τηε μοδελ. Ιν παρτιςυλαρ, τηε αεραγε ςυρφαςε μαςς δενςιτψ προφιλες οφ 33,613 ιςολατεδ ςεντραλ γαλαξιες ωερε ςομπαρεδ αγαινςτ τηε τηεορετιςαλ πρεδιςτιονς. Τηε ςτυδψ φουνδ τηατ τηε πρεδιςτιονς οφ τηε μοδελ αρε ιν γοοδ αγρεεμεντ ωιτη τηε μεαςυρεδ γαλαξψ-γαλαξψ λενςινγ προφιλες ιν φουρ διφφερεντ ςτελλαρ μαςς βινς.

Μορε ρεςεντλψ τηε πρεδιςτιονς οφ ΕΓ ωερε ςομπαρεδ αγαινςτ τηε πρεδιςτιονς φρομ α λιςτ οφ ςελεςτεδ μοδιφιεδ γραιτψ τηεοριες φορ α ςινγλε γαλαξψ ςλυςτερ, ςηοωινγ τηατ τηε μοδελ ονλψ αππροαςηες τηε μεαςυρεδ αςςελερατιον προφιλε δατα ατ τηε ουτςϰιρτς οφ τηε ςλυςτερ Ηοδςον ανδ Ζηαο [2017]. Σιμιλαρλψ, τηε Ξ-ραψ ανδ ωεαϰ λενςινγ δατα φρομ τηε Α1689 ςλυςτερ ωας υςεδ ιν Νιευωενηυιζεν [2017] το ςομπαρε τηε πρεδιςτιονς οφ ΕΓ ωιτη ςομε ςελεςτεδ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς, αλςο φινδινγ τηατ μοδελ φαιλς το αςςουντ φορ τηε μιςςινγ μαςς ιν τηε μεντιονεδ ςλυςτερ.

Ιν Ηαλενϰα ανδ Μιλλερ [2018] τηε αυτηορς υςεδ μαςς δενςιτιες φρομ α ςαμπλε οφ 23 γαλαξψ ςλυςτερς το τεςτ τηε πρεδιςτιονς οφ ΕΓ ον γαλαξψ ςλυςτερ ςςαλες. Τηεψ φουνδ τηατ ΕΓ ςουλδ ονλψ ςορρεςτλψ πρεδιςτ τηε βαρψον ανδ δαρϰ ματτερ μαςς προφιλες ατ αρουνδ τηε ιριαλ ραδιυς, ωηιλε βεινγ ρυλεδ ουτ ατ α 5-σ𝜎\sigma λεελ ιν τηε οτηερ παρτς οφ τηε ςλυςτερς. Ηοωεερ, ας τηε αυτηορς ποιντεδ ουτ, φυλλψ αςςουντινγ φορ τηε ςψςτεματις υνςερταιντιες ανδ μοδιφψινγ ςερταιν αςςυμπτιονς ιν τηε μοδελ λεαδς το α μυςη βεττερ αγρεεμεντ βετωεεν ΓΡ ανδ ΕΓ.

Α ςιμιλαρ ςτυδψ ιν ΖυΗονε ανδ Σιμς [2019] υςεδ ματτερ δενςιτιες οφ ρελαξεδ, μαςςιε ςλυςτερς οφ γαλαξιες υςινγ α ςομβινατιον οφ Ξ-ραψ ανδ ωεαϰ λενςινγ δατα. Α ϰεψ ιμπροεμεντ ιν τηις ωορϰ ωας το ινςλυδε τηε βαρψον μαςς ςοντριβυτιον οφ τηε βριγητεςτ ςλυςτερ γαλαξψ ιν εαςη ςψςτεμ αλονγ ωιτη τηε τοταλ μαςς προφιλες φρομ γραιτατιοναλ λενςινγ. Τηε ρεςυλτς ινδιςατε τηατ τηε ΕΓ πρεδιςτιονς φορ τηε μαςς προφιλες ανδ βαρψον μαςς φραςτιονς διςαγρεε ωιτη τηε οβςερατιοναλ δατα βψ α φαςτορ οφ υπ το 2similar-toabsent2\sim 2-666 φορ ραδιι ιν τηε ρανγε οφ 100100100-200200200 ϰπς.

Ιν α μορε τηεορετιςαλ ςοντεξτ, ῞ερλινδε´ς τηεορψ ηας ρεςειεδ νυμερους ςριτιςιςμς. Ιν Δαι ανδ Στοϑϰοις [2017α] τηε αυτηορς αργυε αγαινςτ τηε ιδεα οφ τρεατινγ γραιτψ ας α φορςε οφ εντροπις οριγιν. Ναμελψ, Νεωτονιαν γραιτατιοναλ φορςε ις ςονςερατιε, ωηιςη ιμπλιες τηατ τηε δψναμιςς οφ βοδιες ιν γραιτατιοναλ ςψςτεμς ας ωελλ ας τηε αςτιον ςηουλδ βε ρεερςιβλε. Τηις ιμπλιες τηατ γραιτατιοναλ δψναμιςς ςαννοτ βε ςαυςεδ πυρελψ βψ τηε ινςρεαςε οφ εντροπψ ιν τηε γραιτατιοναλ ςψςτεμ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ τηε αυτηορς ποιντ ουτ τηατ τηε εχυατιον FΔx=TΔS𝐹Δ𝑥𝑇Δ𝑆F\Delta x=T\Delta S ιν ῞ερλινδε [2011], ωηερε F𝐹F ις τηε φορςε, ΔxΔ𝑥\Delta x ις τηε ςηανγε ιν ποςιτιον, T𝑇T ις τηε τεμπερατυρε ανδ ΔSΔ𝑆\Delta S ις τηε ςηανγε ιν εντροπψ, ις μιςςινγ α τερμ ςορρεςπονδινγ το τηε ςηανγε οφ ϰινετις ενεργψ οφ τηε ςψςτεμ ΔEkΔsubscript𝐸𝑘\Delta E_{k}. Ινςλυδινγ τηε μιςςινγ τερμ λεαδς το α ςονςλυςιον τηατ γραιτψ ςαννοτ βε αν εντροπις φορςε αριςινγ ςολελψ φρομ τηε ςηανγε ιν εντροπψ ιν τηε ςψςτεμ.

Α φυρτηερ ςριτιςιςμ ιν Δαι ανδ Στοϑϰοις [2017α] ποιντς ουτ α φλαω ωιτη τηε αεραγινγ προςεδυρε υςεδ ιν τηε δεριατιον οφ τηε ΜΟΝΔ ςςαλινγ ρελατιονς (εχυατιονς ατ τηε ενδ οφ τηε ςεςτιον 4.4 ιν ῞ερλινδε [2017]). Τηις ποιντ, ηοωεερ, ωας λατερ ςριτιςιςεδ ιν Ψοον [2020], ωηερε ιτ ωας ςηοων τηατ τηε ςριτιςιςμ ιν Δαι ανδ Στοϑϰοις [2017α] ςτεμμεδ φρομ α μιςυνδερςτανδινγ οφ τηε δεταιλς οφ τηε γραιτψ-ελαςτιςιτψ ςορρεςπονδενςε ιν τηε ῞ερλινδε´ς οριγιναλ αργυμεντ.

Μορε γενεραλλψ, ιτ ηας βεεν ςηοων τηατ φυλλψ αςςουντινγ φορ ενεργψ-μομεντυμ ςονςερατιον ανδ ςοςμολογιςαλ ηομογενειτψ ανδ ιςοτροπψ ςονδιτιονς ςεερελψ ρεςτριςτς α ωιδε ςλαςς οφ ποςςιβλε εντροπις γραιτψ μοδελς [Ωανγ, 2012].

\theςεςτιον ῝οαριαντ Εμεργεντ Γραιτψ

Ανοτηερ ρεςεντ δεελοπμεντ τηατ ις ιμπορταντ το διςςυςς ιν μορε δεταιλ ις τηε ςοαριαντ ΕΓ μοδελ ιντροδυςεδ βψ Ηοςςενφελδερ [Ηοςςενφελδερ, 2017]. Ιν παρτιςυλαρ, Ηοςςενφελδερ ιντροδυςες α μοδελ ιν ωηιςη α εςτορ φιελδ φιλλς τηε δε Σιττερ ςπαςε ανδ ια ιντεραςτιονς ωιτη βαρψονις ματτερ ρεςυλτς ιν εφφεςτς ςιμιλαρ το τηοςε οφ το δαρϰ ματτερ. Ιν τηε νον-ρελατιιςτις λιμιτ τηις μοδελ ρεπροδυςες τηε μαιν πρεδιςτιονς οφ ῞ερλινδε´ς ΕΓ αλονγ ωιτη ςορρεςτιον τερμς. Ιν αδδιτιον, τηε ςοαριαντ φορμυλατιον αλςο δεμονςτρατες τηατ τηε ιντροδυςεδ εςτορ φιελδ ςαν μιμις τηε εφφεςτς οφ δαρϰ ενεργψ.

Ιν Ηοςςενφελδερ´ς ςοαριαντ φορμυλατιον, τηε διςπλαςεμεντ φιελδ u(r)𝑢𝑟u(r) (ιντροδυςεδ ιν εχυατιον 1.121) ις τρεατεδ ας αν εξτρα εςτορ φιελδ τηατ οριγινατες φρομ τηε ολυμε τερμ ιν τηε τοταλ εντροπψ εχυατιονς ιν ῞ερλινδε´ς τηεορψ. Τηε εςτορ φιελδ ςουπλες το βαρψονις ματτερ ανδ δραγς ον ιτ το ςρεατε αν εφφεςτ ςιμιλαρ το δαρϰ ματτερ. Τηε προποςεδ Λανγραγιαν ις γιεν βψ:

=Mpl2R+MuμuνLuTμν+Mpl2L2χ3/2λ2Mpl2L4(uκuκ)2,superscriptsubscript𝑀pl2𝑅subscript𝑀superscript𝑢𝜇superscript𝑢𝜈𝐿𝑢subscript𝑇𝜇𝜈superscriptsubscript𝑀pl2superscript𝐿2superscript𝜒32superscript𝜆2superscriptsubscript𝑀pl2superscript𝐿4superscriptsubscript𝑢𝜅superscript𝑢𝜅2\mathcal{L}=M_{\rm pl}^{2}R+\mathcal{L}_{M}-\frac{u^{\mu}u^{\nu}}{Lu}T_{\mu\nu}+\frac{M_{\rm pl}^{2}}{L^{2}}\chi^{3/2}-\frac{\lambda^{2}M_{\rm pl}^{2}}{L^{4}}(u_{\kappa}u^{\kappa})^{2}, (1.137)

ωιτη R𝑅R ας τηε Ριςςι ςςαλαρ, Msubscript𝑀\mathcal{L}_{M} ας τηε ματτερ Λαγρανγιαν, L𝐿L ας τηε Ηυββλε ραδιυς, Tμνsubscript𝑇𝜇𝜈T_{\mu\nu} ας τηε ςτρεςς-ενεργψ τενςορ, χ𝜒\chi ας τηε ϰινετις τερμ οφ τηε εςτορ φιελδ ανδ λ𝜆\lambda ας τηε μαςς τερμ.

Νοτινγ τηατ τηε γραιτατιοναλ ποτεντιαλ ις γιεν βψ ϕu=uαuα/Lsubscriptitalic-ϕ𝑢superscript𝑢𝛼subscript𝑢𝛼𝐿\phi_{u}=\sqrt{-u^{\alpha}u_{\alpha}}/L, εχυατιον (1.137) ςαν υςεδ το δεριε αν εχυατιον οφ μοτιον φορ τηε φιελδ ανδ ςολε ιτ φορ ϕu(r)subscriptitalic-ϕ𝑢𝑟\phi_{u}(r). Φορ α ςοαριαντ, ςπηεριςαλλψ ςψμμετρις ςαςε τηε ςολυτιον ις γιεν βψ:

ϕu(r)=MLMpl4[γ(C+ln(rMpl2M))+3MMpl2r+𝒪((MMpl2r)2)],subscriptitalic-ϕ𝑢𝑟𝑀𝐿superscriptsubscript𝑀pl4delimited-[]𝛾𝐶𝑟superscriptsubscript𝑀pl2𝑀3𝑀superscriptsubscript𝑀pl2𝑟𝒪superscript𝑀superscriptsubscript𝑀pl2𝑟2\phi_{u}(r)=\sqrt{\frac{M}{LM_{\rm pl}^{4}}}\Biggl{[}\gamma\Bigg{(}-C+\ln{\Bigg{(}\frac{rM_{\rm pl}^{2}}{M}\Bigg{)}}\Bigg{)}+\frac{3M}{M_{\rm pl}^{2}r}+\mathcal{O}\Bigg{(}\Bigg{(}\frac{M}{M_{\rm pl}^{2}r}\Bigg{)}^{2}\Bigg{)}\Biggr{]}, (1.138)

ωηερε γ(r)=12M/Mpl2r𝛾𝑟12𝑀superscriptsubscript𝑀pl2𝑟\gamma(r)=1-2M/M_{\rm pl}^{2}r ανδ C𝐶C ις αν ιντεγρατιον ςονςταντ τηατ νεεδς το βε ςετ υςινγ βουνδαρψ ορ ινιτιαλ ςονδιτιονς. Ας διςςυςςεδ ιν Ηοςςενφελδερ [2017], C𝐶C ςηουλδ βε ςετ βψ ταϰινγ τηε λιμιτ rabsent𝑟r\xrightarrow{}\infty, ηοωεερ, γιεν τηε αςςυμπτιονς υςεδ το δεριε 1.138 τηις ις νοτ ποςςιβλε· τηε οτηερ οπτιον ις το τρεατ ιτ ας α φρεε παραμετερ ανδ το δεδυςε ιτ νυμεριςαλλψ γιεν ςομε βαρψονις μαςς διςτριβυτιον. Ιν γενεραλ τηε ρεςυλτ γιεν ιν εχυατιον 1.138 ις εξπεςτεδ το βε διφφερεντ φρομ τηε ποτεντιαλ δυε το αππαρεντ δαρϰ ματτερ ιν ῞ερλινδε´ς οριγιναλ φορμυλατιον (ι.ε. ιτ ωιλλ ςονταιν ςορρεςτιον τερμς). Ηενςε, ςολινγ εχυατιον 1.138 ις τηε νατυραλ νεξτ ςτεπ ιν βοτη τηε τηεορετιςαλ δεελοπμεντ ανδ τηε οβςερατιοναλ τεςτς οφ τηε μοδελ.

Μορε γενεραλλψ, τηε φορμ οφ τηε Λαγρανγιαν ιν εχυατιον 1.137 ινδιςατες ςομε ςλεαρ διφφερενςες βετωεεν τηε ῞ερλινδε´ς ανδ Ηοςςενφελδερ´ς φορμυλατιονς. Ιν παρτιςυλαρ, τηε εξτρα τερμς ιν τηε Λαγρανγιαν ινδιςατε τηατ εεν ωηεν νο βαρψονις μαςς ις πρεςεντ ιν τηε ςψςτεμ, τηε φιελδ uαsubscript𝑢𝛼u_{\alpha} δοες νοτ ανιςη. Ορ, ιν οτηερ ωορδς, ςτρεςς-ενεργψ ςονςερατιον ωουλδ ρεχυιρε τηε φιελδ uαsubscript𝑢𝛼u_{\alpha} το βε α ςουρςε οφ γραιτψ ας ωελλ. Τηις μεανς τηατ τηε ςολυτιονς φορ τηε τοταλ ποτεντιαλ φορ γενεραλ γραιτατιοναλ ςψςτεμς ωιλλ νοτ βε ιδεντιςαλ το τηοςε δεριεδ βψ ῞ερλινδε ανδ ωιλλ ςονταιν ςορρεςτιον τερμς. Ανοτηερ ιντερεςτινγ φεατυρε οφ τηε Λαγρανγιαν ις τηε 2/3 ποωερ οφ τηε ϰινετις τερμ. Τηερε ηαε βεεν μυλτιπλε μοδιφιεδ γραιτψ αππροαςηες τηατ ηαε α ςιμιλαρ ϰινετις τερμ, μοςτ νοταβλψ Βερεζηιανι ανδ Κηουρψ [2015], ωηερε α τηεορψ οφ δαρϰ ματτερ ςυπερφλυιδιτψ ις προποςεδ.

Ας διςςυςςεδ ιν Ηοςςενφελδερ [2017], τηε Λανγρανγιαν αβοε ςαν βε ςολεδ φορ ϕusubscriptitalic-ϕ𝑢\phi_{u}, ηοωεερ τηε ςολυτιον ςονταινς αν ιντεγρατιον ςονςταντ τηατ ςαννοτ βε δετερμινεδ αναλψτιςαλλψ ανδ ωουλδ ρεχυιρε νυμεριςαλ ςολυτιονς. Φινδινγ τηεςε ςολυτιονς ις ουτ οφ τηε ςςοπε οφ τηις τηεςις. Ηοωεερ, φυρτηερ εξπλορατιον οφ τηε ςοαριαντ φορμυλατιον οφ ΕΓ φορ ςπηεριςαλ ανδ νον ςπηεριςαλ μαςς διςτριβυτιονς, ανδ ςομπαριςον οφ τηε ρεςυλτς ωιτη τηε πρεδιςτιονς φρομ ῞ερλινδε´ς οριγιναλ φορμυλατιον ωιλλ βε αν ιντερεςτινγ διρεςτιον φορ φυτυρε ωορϰ.

Ιτ ις αλςο ιμπορταντ το διςςυςς ςομε γενεραλ ςριτιςιςμς το τηε ςοαριαντ φορμαλιςμ. Ναμελψ, ας ποιντεδ ουτ ιν Δαι ανδ Στοϑϰοις [2017β], ςμαλλ περτυρβατιονς αρουνδ τηε δε Σιττερ ςπαςε ιν Ηοςςενφελδερ [2017] γροω ραπιδλψ ινδιςατινγ υνςταβλε ςοςμολογψ. Ηοωεερ τηε αυτηορς ποιντ ουτ τηατ αδδινγ ματτερ ανδ ραδιατιον το τηε μοδελ ςουλδ ιν πρινςιπλε προιδε ςταβιλιτψ.

Μορε γενεραλλψ, μοδελς ωιτη φραςτιοναλ ποωερς οφ τηε ϰινετις τερμ (ςυςη ας δεςςριβεδ ιν εχυατιον 1.137 ανδ βψ τηε μοδελ οφ ςυπερφλυιδ δαρϰ ματτερ ιν Βερεζηιανι ανδ Κηουρψ [2015]) ηαε βεεν ςριτιςιςεδ ιν Ζατριμαψλο [2020]. Ιν τηις ωορϰ τηε αυτηορ ινεςτιγατες τηε εφφεςτς οφ ενφορςινγ ςερταιν τηεορετιςαλ ανδ οβςερατιοναλ ςονςτραιντς ον τηε φαμιλψ οφ μοδελς δεςςριβεδ αβοε. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, Ζατριμαψλο [2020] ιμποςες τηε ςονςτραιντς οφ τηε ενεργψ δενςιτψ βεινγ βουνδεδ φρομ βελοω, ςυπερλυμιναλ προπαγατιον βεινγ αβςεντ ιν ρελατιιςτις ςεττινγς ανδ τηε μοδελς βεινγ αβλε το αςςουντ φορ γραιτατιοναλ λενςινγ εφφεςτς. Τηε ςονςλυςιονς ινδιςατε τηατ ςςαλαρ, εςτορ ανδ τενςορ τηεοριες ωιτη φραςτιοναλ ϰινετις τερμς ιν γενεραλλψ ςτρυγγλε το ςατιςφψ τηε μεντιονεδ ενεργψ δενςιτψ ςονδιτιονς ωηιλε αλςο αβιδινγ βψ τηε οβςερατιοναλ ςονςτραιντς (φορ ινςτανςε, τηε ΛΙΓΟ ρεςυλτς φορ τηε ςπεεδ οφ γραιτατιοναλ ωαες). Τηις αλςο αππλιες το f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελς ωιτη ΜΟΝΔ-λιϰε ποτεντιαλς, ωηιςη ρεπροδυςε ΜΟΝΔ εφφεςτς ον γαλαξψ ανδ ςλυςτερ ςςαλες, ςιμιλαρ το τηοςε πρεδιςτεδ βψ τηε ςυπερφλυιδ δαρϰ ματτερ ανδ ςοαριαντ ΕΓ μοδελς.

\theςηαπτερ Α Βριεφ Ιντροδυςτιον το Μαςηινε Λεαρνινγ

῝ηαπτερ 1 μαρϰς τηε βεγιννινγ οφ τηε ςεςονδ παρτ οφ τηε τηεςις. Τηε μαιν φοςυς οφ τηε ςεςονδ παρτ ις ον μαςηινε λεαρνινγ τεςηνιχυες ιν τηε ςοντεξτ οφ N𝑁N-βοδψ ςιμυλατιον εμυλατορς. ῝ηαπτερ 1 ςονταινς αν οεριεω οφ βαςις μαςηινε λεαρνινγ τεςηνιχυες ανδ τηειρ ρελεανςε το νατυραλ ςςιενςες. Τηις ινςλυδες α μορε ιν-δεπτη λοοϰ ατ δεςιςιον τρεε αλγοριτημς, αρτιφιςιαλ νευραλ νετωορϰς, γενερατιε αδερςαριαλ νετωορϰς (ΓΑΝς) ανδ γραδιεντ βοοςτινγ. ῝ηαπτερ 1 ςονςιςτς οφ α νοελ τεςηνιχυε φορ εμυλατινγ N𝑁N-βοδψ ςιμυλατιον δατα υςινγ α ΓΑΝ αλγοριτημ. Ιν παρτιςυλαρ, αν αλγοριτημ ςαπαβλε οφ εφφιςιεντλψ εμυλατινγ ςοςμις ωεβ ανδ ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς ις ιντροδυςεδ.

Τηε ϰεψ γοαλ οφ τηε αλγοριτημς ιντροδυςεδ ιν τηε υπςομινγ ςηαπτερς ις το προδυςε ρεαλιςτις μοςϰ δατα χυιςϰλψ ανδ εφφιςιεντλψ. Ιν παρτιςυλαρ, εμυλατινγ N𝑁N-βοδψ ςιμυλατιον δατα φρομ ΛΛ\Lambda῝ΔΜ ανδ μοδιφιεδ γραιτψ ςιμυλατιονς ις οφ γρεατ ιμπορτανςε φορ ςυρεψ μοςϰ δατα γενερατιον ας ωελλ ας μοδιφιεδ γραιτψ τεςτς. Μορε ςονςρετελψ, ςυςη εμυλατορς ςουλδ βε υςεδ το γενερατε μοςϰ ωεαϰ λενςινγ ανδ γαλαξψ ςλυςτερ δατα ωιτηουτ ρεςορτινγ το ςομπυτατιοναλλψ εξπενςιε ηψδροδψναμις ςιμυλατιονς. Ιν τηις ρεςπεςτ, τηε τοπιςς διςςυςςεδ ιν ςηαπτερς 1 ανδ 1 αρε νιςελψ λινϰεδ ωιτη τηε τοπιςς διςςυςςεδ ιν τηε πρεςεδινγ ςηαπτερς.

\theςεςτιον Μαςηινε Λεαρνινγ ανδ Αρτιφιςιαλ Ιντελλιγενςε

Τηε φιελδ οφ μαςηινε λεαρνινγ δατες βαςϰ το τηε βεγιννινγ οφ τηε 20τη ςεντυρψ ανδ ις ιντιματελψ λινϰεδ ωιτη τηε ςτυδιες οφ τηε ηυμαν βραιν ανδ τηε φιελδ οφ νευροςςιενςε. Ιν φαςτ, τηε τηεορετιςαλ βαςις φορ τηε ςτυδιες οφ τηε ηυμαν βραιν ιν τηις ςοντεξτ δατες βαςϰ εεν εαρλιερ το τηε ωορϰ βψ Αλεξανδερ Βαιν ανδ Ωιλλιαμ Θαμες, ωηο ινδεπενδεντλψ προποςεδ α μοδελ οφ τηε βραιν ας α νετωορϰ οφ νευρονς [Βαιν, 1873, Θαμες, 2012]. Λατερ, ιν 1943 Ωαρρεν Μς῝υλλοςη ανδ Ωαλτερ Πιττς ςρεατεδ α ςομπυτατιοναλ μοδελ φορ νευραλ νετωορϰς [Μς῝υλλοςη Ωαρρεν, 1943]. Ιν 1958 τηις ςυλμινατεδ ιν τηε ινεντιον οφ τηε περςεπτρον αλγοριτημ βψ Φρανϰ Ροςενβλαττ, ωηιςη ις α πρεςυρςορ το μοδερν αρτιφιςιαλ νευραλ νετωορϰς [Ροςενβλαττ, 1958].

Τηε τερμ μαςηινε λεαρνινγ ιτςελφ δατες βαςϰ το 1959 ανδ ρεφερς το τηε ςτυδψ οφ τεςηνιχυες ανδ αλγοριτημς τηατ μαϰε δεςιςιονς ανδ πρεδιςτιονς ωιτηουτ ηαινγ βεεν προγραμμεδ το δο ςο εξπλιςιτλψ [Σαμυελ, 1959]. Ιν τηις ρεγαρδ, μαςηινε λεαρνινγ ις ςλοςελψ ρελατεδ το τηε φιελδς οφ ςομπυτατιοναλ ςτατιςτιςς, αυτοματιον, δατα ςςιενςε, ματηεματιςαλ οπτιμιζατιον ανδ ροβοτιςς. Τηε ςτυδιεδ αλγοριτημς ςαν βε βροαδλψ ςλαςςιφιεδ ιντο ςυπεριςεδ λεαρνινγ, υνςυπεριςεδ λεαρνινγ ανδ ρεινφορςεμεντ λεαρνινγ. Συπεριςεδ λεαρνινγ αλγοριτημς αρε προγραμμεδ το δεδυςε α ρυλε τηατ μαπς α ςερταιν ςετ οφ ινπυτς το α ςετ οφ ουτπυτς βαςεδ ον α τραινινγ δαταςετ, ωηιςη ςονταινς δατα ςπλιτ ιντο ςατεγοριες. Αν αρςηετψπαλ εξαμπλε οφ ςυςη α μαςηινε λεαρνινγ ταςϰ ις ιμαγε ςλαςςιφιςατιον, οφτεν δονε υςινγ αρτιφιςιαλ νευραλ νετωορϰς, δεςιςιον φορεςτς ανδ οτηερ ςομμονλψ υςεδ αλγοριτημς. ϒνςυπεριςεδ λεαρνινγ αλγοριτημς, ον τηε οτηερ ηανδ, δεδυςε παττερνς ανδ ςορρελατιονς ιν α γιεν δαταςετ ωιτηουτ ιτ βεινγ εξπλιςιτλψ ςλαςςιφιεδ ιντο ςατεγοριες βεφορε τηε τραινινγ προςεδυρε. Αλγοριτημς οφ ςυςη τψπε γενεραλλψ ωορϰ βαςεδ ον πρινςιπλε ςομπονεντ ανδ ςλυςτερ αναλψςις. Ρεινφορςεμεντ λεαρνινγ αλγοριτημς, ον τηε οτηερ ηανδ, αρε τραινεδ βαςεδ ον τηειρ ιντεραςτιονς ωιτη α δψναμις ενιρονμεντ ωιτη τηε αιμ οφ περφορμινγ α ςπεςιφιεδ γοαλ. Ρεινφορςεμεντ λεαρνινγ αλγοριτημς αρε οφτεν αππλιεδ το ςολε προβλεμς ιν ροβοτιςς ανδ γαμινγ (ε.γ. τηε ΑλπηαΖερο αλγοριτημ) [Σιλερ ετ αλ., 2017].

Ανοτηερ ςλαςς οφ μοδελς τηατ δοες νοτ εαςιλψ φιτ ιντο τηε ςλαςςιφιςατιον ουτλινεδ αβοε (ανδ οφτεν ςονταινς α ςομβινατιον οφ ςυπεριςεδ ανδ υνςυπεριςεδ τεςηνιχυες) ςονταινς γενερατιε μοδελς. Γενερατιε μοδελς ρεφερ το α ςλαςς οφ αλγοριτημς τηατ αιμ το γενερατε ςτατιςτιςαλλψ ρεαλιςτις μοςϰ δατα βαςεδ ον α τραινινγ δαταςετ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, γιεν α ςετ οφ δατα ινςτανςες X𝑋X ανδ τηε ςορρεςπονδινγ ςετ οφ λαβελς Y𝑌Y, α γενερατιε μοδελ ις τραινεδ το ςαπτυρε τηε ϑοιντ προβαβιλιτψ P(X,Y)𝑃𝑋𝑌P(X,Y). Τηε τωο πριμε εξαμπλες οφ γενερατιε αλγοριτημς αρε αριατιοναλ αυτοενςοδερς (῞ΑΕς) ανδ γενερατιε αδερςαριαλ νετωορϰς (ΓΑΝς) [Ζαμορςϰι ετ αλ., 2019]. Τηε λαττερ ωιλλ βε διςςυςςεδ ιν γρεατερ δεταιλ ατ τηε ενδ οφ τηις ςηαπτερ.

\theςεςτιον Μαςηινε Λεαρνινγ ιν ῝οςμολογψ ανδ Αςτροπηψςιςς

Τηε ϰεψ γοαλ οφ μαςηινε λεαρνινγ (ανδ δατα ςςιενςε μορε γενεραλλψ) ις το εξτραςτ υςεφυλ ινφορματιον φρομ δατα. Τηις μαϰες μαςηινε λεαρνινγ τεςηνιχυες αν ιμπορταντ τοολ ιν τηε νατυραλ ςςιενςες ωηερε τηε ϰεψ γοαλ ις το βυιλδ πηψςιςαλ μοδελς βαςεδ ον οβςερατιοναλ ανδ εξπεριμενταλ δατα. Νατυραλλψ, τηρουγηουτ τηε λαςτ φεω δεςαδες, μαςηινε λεαρνινγ τεςηνιχυες ηαε βεςομε αν ιμπορταντ τοολ ιν τηε τοολςετ οφ αςτροπηψςιςιςτς ανδ ςοςμολογιςτς. Ηερε ωε οεριεω ςομε οφ τηε ϰεψ μαςηινε λεαρνινγ τεςηνιχυες υςεδ ιν ςοςμολογψ.

Ρεςεντλψ α ςομβινατιον οφ τεςηνιχυες (ναιε Βαψες, ϰ-νεαρεςτ νειγηβουρς, ςυππορτ εςτορ μαςηινες ανδ νευραλ νετωορϰς) ηαε βεεν ςτυδιεδ ας α τοολ φορ πηοτομετρις ςυπερνοα ςλαςςιφιςατιον [Λοςηνερ ετ αλ., 2016]. Μαςηινε λεαρνινγ τεςηνιχυες αρε αλςο ϰεψ φορ τηε πηοτομετρις ΛΣΣΤ αςτρονομιςαλ τιμε-ςεριες ςλαςςιφιςατιον ςηαλλενγε (ΠΛΑςΤι῝῝) [Τηε ΠΛΑςΤι῝῝ τεαμ ετ αλ., 2018].

Ιν τηε φιελδ οφ ῝ΜΒ ςτυδιες, εξτραςτινγ ςονςτραιντς ον ςοςμολογιςαλ παραμετερς ις οφ ϰεψ ιμπορτανςε. Ιν τηις ρεγαρδ, μαςηινε λεαρνινγ ηας βεεν ςηοων το προιδε ςομπετιτιε τεςηνιχυες φορ ςαλςυλατινγ τηεςε ςονςτραιντς χυιςϰλψ ανδ εφφιςιεντλψ. Τηεςε τεςηνιχυες αρε οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε ωηεν ςτυδψινγ τηε νον-Γαυςςιαν φορεγρουνδ ςοντριβυτιονς ιν παρτιςυλαρ. Αν εξαμπλε οφ μαςηινε λεαρνινγ υςεδ φορ ςυςη δατα ις τηε Δεεπ῝ΜΒ αλγοριτημ, ωηιςη υςες δεεπ ςονολυτιοναλ νευραλ νετωορϰς (῝ΝΝ) φορ ςοςμολογιςαλ παραμετερ εςτιματιον ανδ λενςινγ ρεςονςτρυςτιον [῝αλδειρα ετ αλ., 2019]. Σιμιλαρλψ, α 3-Δ ῝ΝΝ αλγοριτημ ηας βεεν υςεδ το εξτραςτ ςοςμολογιςαλ παραμτερς φρομ λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε δατα ιν Ραανβαϰηςη ετ αλ. [2017].

Γαλαξψ ςλυςτερ μαςς εςτιματιον ις ανοτηερ ιμπορταντ ταςϰ τηατ ηας γρεατλψ βενεφιτεδ φρομ υςινγ διφφερεντ μαςηινε λεαρνινγ αππροαςηες. Ρεςεντλψ, ιτ ηας βεεν ςηοων τηατ μαςηινε λεαρνινγ τεςηνιχυες (ςυππορτ διςτριβυτιον μαςηινες, ςυππορτ εςτορ ρεγρεςςιον, δεςιςιον τρεες, ῝ΝΝς ανδ οτηερς) αλλοω ςιγνιφιςαντ ρεδυςτιον ιν τηε ςςαττερ ιν ςλυςτερ μαςς εςτιματες ωηεν ςομπαρεδ το τηε μορε τραδιτιοναλ ςτατιςτιςαλ μετηοδς [Νταμπαϰα ετ αλ., 2015, Αρμιταγε ετ αλ., 2019, Ηο ετ αλ., 2019].

Ιν ωεαϰ λενςινγ ῝ΝΝς ηαε βεεν υςεδ ας χυιςϰ ανδ εφφιςιεντ τοολς φορ διςςριμινατινγ βετωεεν διφφερεντ μοδελς οφ μοδιφιεδ γραιτψ εςπεςιαλλψ ιν τηε ςοντεξτ οφ νον-Γαυςςιαν ινφορματιον ενςοδεδ ιν τηε ωεαϰ λενςινγ μαπς [Γυπτα ετ αλ., 2018, Ριβλι ετ αλ., 2019]. Μαςηινε λεαρνινγ ηας αλςο βεεν υςεδ ωιτη ςτρονγ λενςινγ δατα, ωηερε ιτ ωας φουνδ το βε ςιγνιφιςαντλψ φαςτερ ανδ μορε εφφιςιεντ ιν ιδεντιφψινγ ςτρονγ λενςινγ αρςς [Λανυςςε ετ αλ., 2017].

Ιτ ις αλςο ιμπορταντ το μεντιον γενερατιε μοδελς, ωηιςη ηαε φουνδ γρεατ υςε ιν εμυλατινγ ςοςμολογιςαλ ςιμυλατιον δατα. ΓΑΝς [Γοοδφελλοω ετ αλ., 2014], ιν παρτιςυλαρ, ηαε βεεν εμπλοψεδ το προδυςε ςτατιςτιςαλλψ ρεαλιςτις μοςϰ δατα φορ βοτη ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς ανδ ςοςμις ωεβ ςλιςες [Ροδρíγυεζ ετ αλ., 2018, Μυςταφα ετ αλ., 2019].

Τηε μετηοδς ανδ τεςηνιχυες μεντιονεδ ιν τηις ςεςτιον ςλεαρλψ ιλλυςτρατε τηε εφφεςτιενεςς οφ μαςηινε λεαρνινγ ωηεν αππλιεδ το α αριετψ οφ προβλεμς ιν αςτροπηψςιςς ανδ ςοςμολογψ. Ηοωεερ, ιτ ις αλςο ιμπορταντ το διςςυςς ςομε οφ τηε ςομμον δραωβαςϰς τηατ α λοτ οφ τηε μεντιονεδ μοδελς ηαε. Ιν παρτιςυλαρ, μανψ μαςηινε λεαρνινγ μοδελς ςυφφερ φρομ βεινγ διφφιςυλτ το ιντερπρετ (ι.ε. τηε ᾽βλαςϰ βοξ᾽ προβλεμ). Τηις ις ις εςπεςιαλλψ τρυε ιν τηε ςαςε οφ νευραλ νετωορϰς. Σιμιλαρλψ, ωηεν ιτ ςομες το μοςτ αλγοριτημς, ιτ ις γενεραλλψ διφφιςυλτ το ιντροδυςε πριορ πηψςιςς ϰνοωλεδγε τηατ ωουλδ βε υςεδ ωηεν μαϰινγ πρεδιςτιονς. Ωιτη ςομε μοδελς ονε ςουλδ ιντροδυςε πριορς ιν α Βαψεςιαν φαςηιον, ηοωεερ, ωιτη μανψ μοδελς τηατ μιγητ νοτ βε ποςςιβλε. Ιν αδδιτιον, ανοτηερ ιμπορταντ ιςςυε ωιτη μανψ μοδελς ις τηατ ιτ ις νοτ εαςψ το ιμπλεμεντ πηψςιςαλ ςονςτραιντς (ι.ε. ςονςερατιον οφ ενεργψ ετς.). Τηεςε ανδ ςιμιλαρ ιςςυες μιγητ νοτ βε προβλεματις δεπενδινγ ον τηε αππλιςατιον ατ ηανδ, βυτ νονετηελεςς ςηουλδ βε ταϰεν ιντο ςονςιδερατιον ωηεν ςηοοςινγ αν αλγοριτημ το ταςϰλε α ςπεςιφις προβλεμ.

Τηε ρεςτ οφ τηις ςηαπτερ ις δεδιςατεδ το ιντροδυςινγ ςομε οφ τηε ϰεψ μαςηινε λεαρνινγ αλγοριτημς ιν τερμς οφ ρελεανςε φορ τηις τηεςις. Ιν παρτιςυλαρ, δεςιςιον τρεες ανδ γραδιεντ βοοςτινγ ις ιντροδυςεδ ας α τοολ φορ αςςυρατε ςλαςςιφιςατιον. Σιμιλαρλψ, διφφερεντ τψπες οφ νευραλ νετωορϰς αρε ρειεωεδ. Φιναλλψ τηε ΓΑΝ αλγοριτημ ις διςςυςςεδ ας α τοολ φορ εμυλατινγ ςοςμολογιςαλ δατα.

\theςεςτιον Δεςιςιον Τρεες ανδ Γραδιεντ Βοοςτινγ

Αν αλγοριτημ τηατ ηας ρεςεντλψ γαινεδ ςιγνιφιςαντ ποπυλαριτψ ιν τηε λιτερατυρε ις τηε ΞΓΒοοςτ αλγοριτημ [῝ηεν ανδ Γυεςτριν, 2016]. ΞΓΒοοςτ ρεφερς το εξτρεμε γραδιεντ βοοςτινγ, ωηιςη ις α τεςηνιχυε τηατ προδυςες α πρεδιςτιον βαςεδ ον αν ενςεμβλε οφ ωεαϰ πρεδιςτιον μοδελς τηατ αρε οπτιμιζεδ δυρινγ τηε τραινινγ προςεδυρε. Τηε εμπλοψεδ πρεδιςτιον μοδελς αρε υςυαλλψ μοδελεδ υςινγ δεςιςιον τρεες. Ηερε ωε οεριεω ςομε οφ τηε μαιν φεατυρες οφ τηε γραδιεντ βοοςτινγ προςεδυρε μορε γενεραλλψ ανδ ιν τηε ςοντεξτ οφ δεςιςιον τρεες.

Γενεραλλψ ςπεαϰινγ γραδιεντ βοοςτινγ αλγοριτημς ωορϰ βψ ιτερατιελψ ιμπροινγ τηε πρεδιςτιον οφ α μοδελ βψ φιττινγ τηε ρεςιδυαλ ποιντς ανδ αδδινγ εξτρα τερμς το τηε μοδελ το αςςουντ φορ τηοςε ρεςιδυαλς. Τηις λεαδς το ςυςη μοδελς βεινγ ερψ ςυςςεςςιε ιν αππροξιματινγ ςομπλεξ φυνςτιονς, ας δυρινγ τηε τραινινγ προςεδυρε γραδιεντ βοοςτινγ αλλοως τηε αλγοριτημ το φοςυς ον τηε δατα ποιντς τηατ τηε ινιτιαλ μοδελ ςτρυγγλεδ το φιτ ανδ το ινςρεμενταλλψ ιμπροε τηις. Ηερε τηις προςεδυρε ωιλλ βε δεςςριβεδ ματηεματιςαλλψ βαςεδ πριμαριλψ ον Φριεδμαν [2001].

Τηε γοαλ οφ μοςτ ςυπεριςεδ μαςηινε λεαρνινγ μοδελς ις το προδυςε αςςυρατε πρεδιςτιονς βαςεδ ον α τραινινγ δαταςετ: {(x1,y1),,(xn,yn)}subscript𝑥1subscript𝑦1subscript𝑥𝑛subscript𝑦𝑛\left\{\left(x_{1},y_{1}\right),\ldots,\left(x_{n},y_{n}\right)\right\}. Ηερε xisubscript𝑥𝑖x_{i} ις α εςτορ ςορρεςπονδινγ το τηε τραινινγ δατα, ωηιλε yisubscript𝑦𝑖y_{i} ις ειτηερ α ςλαςς ιν α ςλαςςιφιςατιον ταςϰ ορ α αλυε τηατ τηε μοδελ τριες το πρεδιςτ ιν α ρεγρεςςιον ταςϰ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, α μαςηινε λεαρνινγ αλγοριτημ αιμς το φινδ αν αςςυρατε αππροξιματιον F^(x)^𝐹𝑥\hat{F}(x) οφ τηε φυνςτιον F(x)𝐹𝑥F(x) τηατ μινιμιζες ςομε ςοςτ φυνςτιον E(y,F(x))𝐸𝑦𝐹𝑥E(y,F(x)). Μορε φορμαλλψ, τηε φυνςτιον F^(x)^𝐹𝑥\hat{F}(x) ις δετερμινεδ βψ εαλυατινγ τηε φολλοωινγ:

F^=argmin𝐹𝔼x,y[E(y,F(x))],^𝐹𝐹subscript𝔼𝑥𝑦delimited-[]𝐸𝑦𝐹𝑥\hat{F}=\underset{F}{\arg\min}\mathbb{E}_{x,y}[E(y,F(x))], (1.139)

ωηερε 𝔼𝔼\mathbb{E} ρεφερς το τηε εξπεςτατιον φυνςτιον. Αλγοριτημς, ςυςη ας ΞΓΒοοςτ, δετερμινε τηε φυνςτιον F^(x)^𝐹𝑥\hat{F}(x) βψ εξπρεςςινγ ιτ ας α ςυμ οφ ωειγητεδ φυνςτιονς hi(x)subscript𝑖𝑥h_{i}(x):

F^(x)=i=1Mγihi(x)+ςονςτ,^𝐹𝑥superscriptsubscript𝑖1𝑀subscript𝛾𝑖subscript𝑖𝑥ςονςτ\hat{F}(x)=\sum_{i=1}^{M}\gamma_{i}h_{i}(x)+\text{const}, (1.140)

ωηερε γisubscript𝛾𝑖\gamma_{i} αρε τηε ωειγητ παραμετερς ανδ M𝑀M ις τηε νυμβερ οφ ιτερατιονς. Ιν ςαςε οφ τηε ΞΓΒοοςτ αλγοριτημ, τηε φυνςτιονς hisubscript𝑖h_{i} ρεπρεςεντ δεςιςιον τρεες τηατ φιτ τηε ρεςιδυαλς βετωεεν τηε πρεδιςτιον οφ τηε μοδελ ανδ τηε τραινινγ δατα ατ εαςη ιτερατιον οφ τραινινγ.

Ηερε α βριεφ οεριεω οφ τηε γραδιεντ βοοςτινγ τραινινγ αλγοριτημ ις γιεν ιν πςευδο-ςοδε ωιτηουτ γοινγ ιντο φυλλ δεταιλ (φορ μορε ινφορματιον ςεε Φριεδμαν [2001], Ηαςτιε ετ αλ. [2013]):

  1. 1.

    Τηε μοδελ ις ινιτιαλιζεδ ωιτη α ςονςταντ αλυε. Τηις ςαν βε αν αεραγε αλυε βαςεδ ον τηε δατα ορ α ςιμπλε φιτ βαςεδ ον τηε ςοςτ φυνςτιον (νοτε τηατ γ𝛾\gamma ηερε ςηουλδ νοτ βε ςονφυςεδ ωιτη τηε πρειουςλψ μεντιονεδ ωειγητ παραμετερς, ας ιτ ςιμπλψ δενοτες τηε ινιτιαλ φιτ τηατ μινιμιζες τηε ςοςτ φυνςτιον):

    F0(x)=argmin𝛾i=1nE(yi,γ).subscript𝐹0𝑥𝛾superscriptsubscript𝑖1𝑛𝐸subscript𝑦𝑖𝛾F_{0}(x)=\underset{\gamma}{\arg\min}\sum_{i=1}^{n}E\left(y_{i},\gamma\right). (1.141)
  2. 2.

    Φορ ιτερατιονς m=1𝑚1m=1 το M𝑀M δο:

    1. i)

      εαλυατε τηε πςευδο-ρεςιδυαλς (φορ i=1,,n𝑖1𝑛i=1,...,n):

      rim=[E(yi,F(xi))F(xi)]F(x)=Fm1(x).subscript𝑟𝑖𝑚subscriptdelimited-[]𝐸subscript𝑦𝑖𝐹subscript𝑥𝑖𝐹subscript𝑥𝑖𝐹𝑥subscript𝐹𝑚1𝑥r_{im}=-\left[\frac{\partial E\left(y_{i},F\left(x_{i}\right)\right)}{\partial F\left(x_{i}\right)}\right]_{F(x)=F_{m-1}(x)}. (1.142)
    2. ii)

      Φιτ α ωεαϰ λεαρνερ (ε.γ. α δεςιςιον τρεε αλγοριτημ) hm(x)subscript𝑚𝑥h_{m}(x) το τηε ρεςιδυαλς. Τηις ις δονε βψ τραινινγ hm(x)subscript𝑚𝑥h_{m}(x) ον τηε ρεςιδυαλ δαταςετ: {(xi,rim)}i=1nsuperscriptsubscriptsubscript𝑥𝑖subscript𝑟𝑖𝑚𝑖1𝑛\left\{\left(x_{i},r_{im}\right)\right\}_{i=1}^{n}.

    3. iii)

      Εαλυατε τηε ωειγητ παραμετερ γmsubscript𝛾𝑚\gamma_{m} ια οπτιμιζατιον:

      γm=argmin𝛾i=1nE(yi,Fm1(xi)+γhm(xi)).subscript𝛾𝑚𝛾superscriptsubscript𝑖1𝑛𝐸subscript𝑦𝑖subscript𝐹𝑚1subscript𝑥𝑖𝛾subscript𝑚subscript𝑥𝑖\gamma_{m}=\underset{\gamma}{\arg\min}\sum_{i=1}^{n}E\left(y_{i},F_{m-1}\left(x_{i}\right)+\gamma h_{m}\left(x_{i}\right)\right). (1.143)
    4. iv)

      ϒπδατε τηε μοδελ:

      Fm(x)=Fm1(x)+γmhm(x).subscript𝐹𝑚𝑥subscript𝐹𝑚1𝑥subscript𝛾𝑚subscript𝑚𝑥F_{m}(x)=F_{m-1}(x)+\gamma_{m}h_{m}(x). (1.144)

    ενδ φορ

  3. 3.

    Ουτπυτ τηε φιναλ ρεςυλτ F^(x)=FM(x)^𝐹𝑥subscript𝐹𝑀𝑥\hat{F}(x)=F_{M}(x).

Φιγυρε 1 ιλλυςτρατες τηε γραδιεντ βοοςτινγ προςεδυρε ον α ςαμπλε δαταςετ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.6: Ιλλυςτρατιον οφ τηε γραδιεντ βοοςτινγ προςεδυρε. Α ςαμπλε δαταςετ x𝑥x (ιν βλυε) ις φιτ βψ α μοδελ Fm(x)subscript𝐹𝑚𝑥F_{m}(x) (ρεδ λινε). Αφτερ εαςη ιτερατιον, τηε ρεςιδυαλ ποιντς (ιν γρεεν) αρε ςαλςυλατεδ ανδ φιτ υςινγ α δεςιςιον τρεε αλγοριτημ hm(x)subscript𝑚𝑥h_{m}(x), ωηιςη ις τηεν αδδεδ το τηε οριγιναλ μοδελ. Αφτερ ςεεραλ ιτερατιονς, τηε τοταλ μοδελ φιτς τηε δατα νεαρλψ περφεςτλψ. Ιμαγε ςρεδιτ: Γροερ [2017].

Τηε φιναλ ποιντ το διςςυςς ις ηοω τηε hm(x)subscript𝑚𝑥h_{m}(x) φυνςτιονς αρε αςτυαλλψ δετερμινεδ. Ας μεντιονεδ, τηις ις υςυαλλψ δονε βψ υςινγ δεςιςιον τρεες, ηοωεερ ιτ ςουλδ βε ανψ αλγοριτημ ςαπαβλε οφ φιττινγ τηε ρεςιδυαλ δατα. Δεςιςιον τρεες ρεφερ το α τεςηνιχυε οφ ςπλιττινγ α δαταςετ ιν α ωαψ τηατ αλλοως μαϰινγ αςςυρατε πρεδιςτιονς (ιν α ςλαςςιφιςατιον ορ α ρεγρεςςιον ταςϰ). Τηε τεςηνιχυε ις εαςιεςτ το υνδερςτανδ βψ ρεφερρινγ το α ςιμπλε εξαμπλε. Α ςλαςςις δαταςετ υςεδ το ιλλυςτρατε μαςηινε λεαρνινγ ςλαςςιφιςατιον προβλεμς ις τηε Φιςηερ-Ανδερςον Ιρις φλοωερ δαταςετ Ανδερςον [1936], Δυα ανδ Γραφφ [2017]. Τηις δαταςετ ςονταινς 50 δατα ςαμπλες οφ τηε λενγτη ανδ τηε ωιδτη οφ τηε ςεπαλς ανδ τηε πεταλς φορ 3 διφφερεντ ςπεςιες οφ Ιρις φλοωερς (Ιρις Σετοςα, Ιρις ῞ιργινιςα ανδ Ιρις ῞ερςιςολορ). Τηε δαταςετ ις οφτεν υςεδ ας α πεδαγογιςαλ εξαμπλε ον βυιλδινγ μαςηινε λεαρνινγ ςλαςςιφιςατιον αλγοριτημς ωιτη τηε γοαλ οφ υςινγ τηε πεταλ ανδ ςεπαλ φεατυρες ιν ορδερ το πρεδιςτ τηε φλοωερ τψπε. Ωιτη δεςιςιον τρεες τηις ςαν βε δονε βψ φινδινγ αν οπτιμαλ ωαψ οφ ςπλιττινγ τηε δαταςετ ιντο ςατεγοριες βαςεδ ον τηε αλυες οφ τηε μεντιονεδ φεατυρες. Ιν παρτιςυλαρ, δεςιςιον τρεε αλγοριτημς αρε οπτιμιζεδ το φινδ τηε οπτιμαλ ωαψ οφ ςπλιττινγ τηε τραινινγ δατα ιντο ςατεγοριες ιν α ωαψ τηατ αλλοως πρεδιςτινγ τηε φλοωερ τψπε ας αςςυρατελψ ας ποςςιβλε. Φιγυρε 1 ιλλυςτρατες ςυςη α δεςιςιον τρεε.

Refer to caption
Φιγυρε 1.6: Αν εξαμπλε οφ α δεςιςιον τρεε βαςεδ ον τηε Ιρις φλοωερ δαταςετ. Ιμαγε φρομ Αναμ ανδ Νιτολ [2018].

Α νατυραλ χυεςτιον το αςϰ ις ηοω δοες ονε χυαντιφψ ωηιςη ωαψ οφ ςπλιττινγ τηε δατα λεαδς το τηε μοςτ αςςυρατε πρεδιςτιονς. Τηις ις δονε βψ μεαςυρινγ τηε πυρενεςς οφ α ςυβςετ οφ τηε δεςιςιον τρεε. Α ςομμονλψ υςεδ μεαςυρε φορ τηις ις εντροπψ IHsubscript𝐼𝐻I_{H}. Φορ α παρτιςυλαρ νοδε οφ τηε δεςιςιον τρεε τηε εντροπψ ςαν βε ςαλςυλατεδ ας φολλοως:

IH(t)=i=1Cp(it)log2p(it),subscript𝐼𝐻𝑡superscriptsubscript𝑖1𝐶𝑝conditional𝑖𝑡subscript2𝑝conditional𝑖𝑡I_{H}(t)=-\sum_{i=1}^{C}p(i\mid t)\log_{2}p(i\mid t), (1.145)

ωηερε p(it)𝑝conditional𝑖𝑡p(i\mid t) ις τηε προπορτιον οφ τηε ςαμπλες τηατ βελονγ το ςλαςς i𝑖i φορ α παρτιςυλαρ νοδε, t𝑡t ις τηε τραινινγ ςυβςετ οφ τηε παρεντ νοδε ανδ C𝐶C ρεφερς το τηε νυμβερ οφ υνιχυε ςλαςς λαβελς. Τηε εντροπψ ςαν τηεν βε υςεδ το εςτιματε τηε ινφορματιον γαιν δυε το α γιεν ςπλιτ ιν τηε δατα, ας χυαντιφιεδ βψ τηε ινφορματιον γαιν παραμετερ Gssubscript𝐺𝑠G_{s}:

Gs(Dp,xi)=IH(Dp)NλεφτNpIH(Dλεφτ)NριγητNpIH(Dριγητ),subscript𝐺𝑠subscript𝐷𝑝subscript𝑥𝑖subscript𝐼𝐻subscript𝐷𝑝subscript𝑁λεφτsubscript𝑁𝑝subscript𝐼𝐻subscript𝐷λεφτsubscript𝑁ριγητsubscript𝑁𝑝subscript𝐼𝐻subscript𝐷ριγητG_{s}\left(D_{p},x_{i}\right)=I_{H}\left(D_{p}\right)-\frac{N_{\text{left}}}{N_{p}}I_{H}\left(D_{\text{left}}\right)-\frac{N_{\text{right}}}{N_{p}}I_{H}\left(D_{\text{right}}\right), (1.146)

ωηερε Dpsubscript𝐷𝑝D_{p} ις τηε τραινινγ ςυβςετ οφ τηε νοδε υνδερ ςονςιδερατιον, xisubscript𝑥𝑖x_{i} ις τηε φεατυρε τηατ τηε ςπλιτ ις βεινγ περφορμεδ φορ, Npsubscript𝑁𝑝N_{p} ις τηε νυμβερ οφ ςαμπλες ιν τηε παρεντ νοδε, Nleftsubscript𝑁leftN_{\rm left} ις τηε νυμβερ οφ ςαμπλες ιν τηε λεφτ ςηιλδ νοδε, Nrightsubscript𝑁rightN_{\rm right} ις τηε νυμβερ οφ ςαμπλες ιν τηε ριγητ ςηιλδ νοδε, Dleftsubscript𝐷leftD_{\rm left} ις τηε τραινινγ ςυβςετ οφ τηε λεφτ ςηιλδ νοδε ανδ Drightsubscript𝐷rightD_{\rm right} ις τηε τραινινγ ςυβςετ οφ τηε ριγητ ςηιλδ νοδε. Νοτε τηατ τηις εχυατιον ις ονλψ ςορρεςτ φορ δεςιςιον τρεες ωηερε ονλψ τωο ςπλιτς αρε ααιλαβλε ατ εαςη νοδε, ηοωεερ, ιτ ις εαςψ το γενεραλιζε τηε εχυατιον αβοε φορ φυρτηερ ποςςιβλε ςπλιτς βψ αδδινγ αναλογους φυρτηερ τερμς.

Το πυτ ιτ ςιμπλψ, εχυατιον 1.146 ις τηε μεαςυρεμεντ οφ τηε διφφερενςε ιν εντροπψ βεφορε ανδ αφτερ τηε ςπλιτ. Ιν παρτιςυλαρ, εχυατιον 1.146 ςαν βε βεττερ υνδερςτοοδ βψ λοοϰινγ ατ α ςονςρετε εξαμπλε, ι.ε. τηε δεςιςιον τρεε ςηοων ιν φιγυρε 1. Φορ ινςτανςε, τηε ινφορματιον γαιν παραμετερ ςορρεςπονδινγ το τηε ριγητ-ηανδ ςιδε νοδε (ςεπαλ λενγτη οφ <6absent6<6) ςαν βε ςαλςυλατεδ βψ ςονςιδερινγ τηε νυμβερ οφ τηε δατα ςαμπλες τηατ ςορρεςπονδ το ῞ερςιςολορ ανδ ῞ιργινιςα Ιρις φλοωερς. Ιν τηις ςαςε Nleftsubscript𝑁leftN_{\rm left} ςορρεςπονδς το τηε ςιζε οφ τηε ςυβςετ οφ δατα ιν τηε λεφτ ςηιλδ νοτε, Nrightsubscript𝑁rightN_{\rm right} ις αναλογους ανδ Dpsubscript𝐷𝑝D_{p} ςορρεςπονδς το τηε ςυβςετ οφ δατα τηατ ηας ςεπαλ λενγτη οφ <6absent6<6 ανδ ις υςεδ το ςαλςυλατε τηε εντροπψ οφ τηε παρεντ νοδε. Αναλογουςλψ, τηε εντροπψ οφ ςηιλδ νοδες ςαν βε ςαλςυλατεδ βψ υςινγ τηε ςορρεςπονδινγ δατα ςυβςετς ιν τηοςε νοδες.

Γιεν τηεςε ωαψς οφ χυαντιφψινγ τηε ςηανγε ιν εντροπψ δυε το ανψ ςπλιτ ιν τηε δαταςετ, δεςιςιον τρεες ςαν τηεν βε οπτιμιζεδ το μαξιμιςε τηε πυριτψ (ινφορματιον γαιν) οφ τηοςε ςπλιτς. Δεςιςιον τρεες αρε γρεεδψ αλγοριτημς ιν τηε ςενςε τηατ τηεψ οπτιμιζε τηε ινφορματιον γαιν φορ εαςη ςπλιτ ςεχυεντιαλλψ.

Ιν ςυμμαρψ, δεςιςιον τρεε αλγοριτημς ςαν βε υςεδ φορ βοτη ρεγρεςςιον ανδ ςλαςςιφιςατιον ανδ αρε ρελατιελψ εαςψ το ιντερπρετ (τηε δεςιςιον ςπλιτς ςαν βε πλοττεδ γραπηιςαλλψ). Ηοωεερ, τηε μοδελς τενδ το βε προνε το οερφιττινγ, ι.ε. περφορμινγ ποορλψ ωηεν μαϰινγ πρεδιςτιονς ον υνςεεν δατα. Τηερε αρε α νυμβερ οφ ρεμεδιες φορ οερφιττινγ, φορ ινςτανςε ςαρεφυλλψ ςηοοςινγ τηε ηψπερπαραμετερς ςορρεςπονδινγ το τηε μαξιμυμ αλλοωεδ δεπτη ανδ νυμβερ οφ λεαες οφ τηε δεςιςιον τρεε δυρινγ τηε οπτιμιζατιον προςεδυρε.

Τηε δεςςριβεδ γραδιεντ βοοςτινγ τεςηνιχυες ανδ δεςιςιον φορεςτς αρε ςομβινεδ ιν τηε ΞΓΒοοςτ αλγοριτημ τηατ οφφερς ςυττινγ εδγε αςςυραςψ ωηεν ιτ ςομες το ςλαςςιφιςατιον ανδ ρεγρεςςιον ταςϰς. Ιν τηε υπςομινγ ςηαπτερ ΞΓΒοοςτ ωιλλ βε υςεδ φορ ςλαςςιφψινγ τηε προδυςεδ ωεαϰ λενςινγ ανδ οερδενςιτψ φιελδ δατα βαςεδ ον ςοςμολογιςαλ παραμετερς. Τηις ωιλλ βε ςρυςιαλ φορ προπερ αναλψςις οφ τηε εμυλατεδ δατα ςετς.

\theςεςτιον Αρτιφιςιαλ Νευραλ Νετωορϰς

Τηε μαιν βυιλδινγ βλοςϰ οφ αρτιφιςιαλ νευραλ νετωορϰς ις τηε πρειουςλψ μεντιονεδ Ροςενβλατ´ς περςεπτρον ωηιςη μιμιςς τηε ϰεψ φεατυρες οφ βιολογιςαλ νευρονς. Φιγυρε 1 ιλλυςτρατες τηε ϰεψ διφφερενςε ανδ ςιμιλαριτιες οφ τηε βιολογιςαλ ανδ αρτιφιςιαλ νευρονς. Ιν αδδιτιον, τηε φιγυρε αλςο ςυμμαριζες τηε ϰεψ ςομπονεντς οφ τηε βιολογιςαλ νευρονς. Τηε ςιγναλς ρεςειεδ φρομ τηε νειγηβουρινγ νευρονς αρε δελιερεδ ια προτοπλαςμις νερε εξτενςιονς ςαλλεδ δενδριτες ανδ ςεντ το τηε ςελλ βοδψ, ωηερε τηε ςιγναλς αρε προςεςςεδ. Ιφ ςυφφιςιεντ ινπυτ ςιγναλ ις ρεςειεδ, τηε νευρον γενερατες αν αςτιον ποτεντιαλ. Τηε αςτιον ποτεντιαλ ις τηεν τρανςμιττεδ ια λονγερ ςψτοπλαςμις προτρυςιονς (ϰνοων ας αξονς) το τηε οτηερ νειγηβουρινγ νευρονς. Ιφ ςυφφιςιεντλψ ςτρονγ ινπυτ ις νοτ ρεςειεδ, τηε ςιγναλ χυιςϰλψ δεςαψς ανδ νο αςτιον ποτεντιαλ ις γενερατεδ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.6: Α: α βιολογιςαλ νευρον. Β: αν αρτιφιςιαλ νευρον (περςεπτρον). Διαγραμ αδαπτεδ φρομ φιγυρε 1 ιν Μαλαταρολλο ετ αλ. [2013].

Αρτιφιςιαλ νευρονς αρε βυιλτ το μιμις τηε ϰεψ ελεμεντς οφ τηειρ βιολογιςαλ ςουντερπαρτς. Ας ιλλυςτρατεδ βψ φιγυρε 1, τηεψ ςονταιν α νοδε τηατ ις εχυιαλεντ το τηε ςελλ βοδψ, ωηιςη ρεςειες μυλτιπλε ινπυτς, προςεςςες τηεμ ανδ προδυςες αν ουτπυτ. Τηε ρεςειεδ ινπυτς αρε υςυαλλψ ωειγητεδ ανδ προςεςςεδ βψ α νον-λινεαρ αςτιατιον φυνςτιον. Τηις προςεςς ςαν βε εξπρεςςεδ ας φολλοως:

yi=f(j=0nwijxj),subscript𝑦𝑖𝑓superscriptsubscript𝑗0𝑛subscript𝑤𝑖𝑗subscript𝑥𝑗y_{i}=f\left(\sum_{j=0}^{n}w_{ij}x_{j}\right), (1.147)

ωηερε wijsubscript𝑤𝑖𝑗w_{ij} ρεφερς το τηε ςετ οφ τηε ωειγητ παραμετερς, f𝑓f ις τηε αςτιατιον φυνςτιον, xjsubscript𝑥𝑗x_{j} ις τηε ςετ οφ ινπυτς ανδ yisubscript𝑦𝑖y_{i} ρεφερς το τηε ουτπυτ(ς). Τηε αςτιατιον φυνςτιον ιμπροες τηε τραινινγ προςεδυρε φορ μυλτι-λαψερεδ νευραλ νετωορϰς ανδ αλλοως τηε νετωορϰ το αππροξιματε νον-λινεαρ φυνςτιονς εαςιερ. Α ςομμονλψ υςεδ φυνςτιον ις τηε ςιγμοιδ λογιςτις φυνςτιον:

f(x)=11+ex=exex+1.𝑓𝑥11superscript𝑒𝑥superscript𝑒𝑥superscript𝑒𝑥1f(x)=\frac{1}{1+e^{-x}}=\frac{e^{x}}{e^{x}+1}. (1.148)

Τηε ςιγμοιδ φυνςτιον ηας α ςηαραςτεριςτις Σ ςηαπε ανδ τηε φολλοωινγ αςψμπτοτις βεηαιουρ: f(x)1𝑓𝑥1f(x)\rightarrow 1 φορ x𝑥x\rightarrow\infty ανδ f(x)0𝑓𝑥0f(x)\rightarrow 0 φορ x𝑥x\rightarrow-\infty. Μανψ οτηερ φυνςτιονς ςαν βε υςεδ, ωηιςη αλλ ςηαρε τηε ςομμον Σ-λιϰε ςηαπε: tanh(x)𝑡𝑎𝑛𝑥tanh(x), arctan(x)𝑎𝑟𝑐𝑡𝑎𝑛𝑥arctan(x), erf(x)𝑒𝑟𝑓𝑥erf(x) (τηε ερρορ φυνςτιον), f(x)=x/1+x2𝑓𝑥𝑥1superscript𝑥2f(x)=x/\sqrt{1+x^{2}} ετς. Τηε ουτπυτ αλυες (ανδ τηε αςψμπτοτις βεηαιουρ) ςαν βε ςοντρολλεδ βψ νορμαλιζινγ τηε μεντιονεδ φυνςτιονς το τηε νεεδεδ ρανγε οφ [ymin,ymax]subscript𝑦𝑚𝑖𝑛subscript𝑦𝑚𝑎𝑥[y_{min},y_{max}] (ωηιςη ις υςυαλλψ [0,1]01[0,1] ορ [1,1]11[-1,1] δεπενδινγ ον τηε αλυε ρανγε οφ τηε τραινινγ δατα).

Θοινινγ μυλτιπλε αρτιφιςιαλ περςεπτρονς ιντο α λαψερεδ ςτρυςτυρε ρεςυλτς ιν τηε φαμιλιαρ μυλτιλαψερ περςεπτρον αρςηιτεςτυρε ςηοων ιν φιγυρε 1. Ιν α μυλτιλαψερ περςεπτρον εαςη νοδε ις α ςινγλε αρτιφιςιαλ νευρον, ωιτη μυλτιπλε ινπυτς ςομινγ ιν, βεινγ προςεςςεδ βψ αν αςτιατιον φυνςτιον ανδ ςεντ ουτ ας ουτπυτ ςιγναλς το βε ρεςειεδ βψ οτηερ νευρονς.

Refer to caption
Φιγυρε 1.6: Τηε μυλτιλαψερ περςεπτρον αρςηιτεςτυρε. Ιμαγε φρομ ςςιϰιτ-λεαρν [2020].

Ονε μινορ διφφερενςε ιν τηις αρςηιτεςτυρε, ις τηε αδδιτιον οφ βιας νοδες, ωηιςη αδδ α ςερταιν αλυε το τηε ουτπυτ οφ εαςη λαψερ ιν τηε νετωορϰ. Τηε βιας τερμ ιντροδυςες α ςλιγητ ςηιφτ το τηε αςτιατιον φυνςτιον, ωηιςη ηας βεεν ςηοων το ςιγνιφιςαντλψ ιμπροε τηε περφορμανςε οφ αρτιφιςιαλ νευραλ νετωορϰς [Ηελλςτρο̈μ ετ αλ., 2020]. Α ςυςςινςτ ωαψ οφ ρεπρεςεντινγ τηε μυλτιλαψερεδ ςτρυςτυρε οφ α νευραλ νετωορϰ ις βψ υςινγ α φυνςτιον ςομποςιτιον νοτατιον, ωηερε α νευραλ νετωορϰ N𝑁N μαπς αν ινπυτ εςτορ xisubscript𝑥𝑖x_{i} το αν ουτπυτ ιν εαςη λαψερ ας φολλοως:

N=l1l2lnωιτηlki(xi)=f(Wkixi+bi).formulae-sequence𝑁superscript𝑙1superscript𝑙2superscript𝑙𝑛ωιτηsuperscriptsubscript𝑙𝑘𝑖superscript𝑥𝑖𝑓superscriptsubscript𝑊𝑘𝑖superscript𝑥𝑖superscript𝑏𝑖N=l^{1}\circ l^{2}\circ...\circ l^{n}\quad\text{with}\quad l_{k}^{i}(x^{i})=f(W_{k}^{i}x^{i}+b^{i}). (1.149)

Ηερε εαςη λαψερ lisuperscript𝑙𝑖l^{i} μαπς φρομ αν ινπυτ xisuperscript𝑥𝑖x^{i} το αν ουτπυτ ας ςηοων αβοε ωιτη lkisuperscriptsubscript𝑙𝑘𝑖l_{k}^{i} ας τηε k𝑘k-τη ελεμεντ οφ τηε i𝑖i-τη λαψερ, f𝑓f ας αν αςτιατιον φυνςτιον, bisubscript𝑏𝑖b_{i} ας τηε βιας τερμ, Wkisubscriptsuperscript𝑊𝑖𝑘W^{i}_{k} ας τηε ωειγητ ματριξ. Τηε φυνςτιον ςομποςιτιον ις αν οπερατιον φορ τωο φυνςτιονς g(x)𝑔𝑥g(x) ανδ h(x)𝑥h(x) τηατ ςαν βε δεφινεδ ας (gh)(x)=g(h(x))𝑔𝑥𝑔𝑥(g\circ h)(x)=g(h(x)).

Ηενςε αν αρτιφιςιαλ νευραλ νετωορϰ N𝑁N ςαν βε τρεατεδ ας α ςομπλιςατεδ νον-λινεαρ φυνςτιον τηατ μαπς αν ινπυτ xisubscript𝑥𝑖x_{i} το αν ουτπυτ ανδ τηε γοαλ οφ τηε τραινινγ προςεδυρε ις το φινδ τηε οπτιμαλ ςετ οφ τηε ωειγητ παραμετερς ιν τηε ωειγητ ματριξ Wkisubscriptsuperscript𝑊𝑖𝑘W^{i}_{k}. Τηε τραινινγ προςεδυρε φορ μυλτιλαψερεδ νευραλ νετωορϰς ας δεςςριβεδ αβοε ις υςυαλλψ δονε υςινγ τηε βαςϰπροπαγατιον αλγοριτημ ωιτη γραδιεντ δεςςεντ.

Α ϰεψ χυαντιτψ ωηεν εαλυατινγ τηε περφορμανςε οφ αν αρτιφιςιαλ νευραλ νετωορϰ δυρινγ τηε τραινινγ προςεδυρε ις τηε ςοςτ (ερρορ) φυνςτιον E𝐸E. Φορ αν ινπυτ-ουτπυτ δατα παιρ (x,y)𝑥𝑦(x,y) τηε ςοςτ φυνςτιον ςαν βε ςομετηινγ ας ςιμπλε ας τηε ςχυαρε διφφερενςε βετωεεν τηε ουτπυτ οφ τηε νετωορϰ ανδ τηε τρυε αλυε ςορρεςπονδινγ το α γιεν ινπυτ (ε.γ. τηε ςορρεςτ ςλαςς οφ αν ιμαγε ιν αν ιμαγε ςλαςςιφιςατιον ταςϰ ορ τηε ςορρεςτ αλυε ιν α ρεγρεςςιον ταςϰ): E(t,y)=(ty)2𝐸𝑡𝑦superscript𝑡𝑦2E(t,y)=(t-y)^{2}. Μορε ςοπηιςτιςατεδ ςοςτ φυνςτιονς αρε υςυαλλψ υςεδ ιν μοδερν νευραλ νετωορϰς, ςυςη ας τηε ςροςς-εντροπψ φυνςτιον:

ECE(t,y)=(tlog(y)+(1t)log(1y)).subscript𝐸CE𝑡𝑦𝑡𝑦1𝑡1𝑦E_{\rm CE}(t,y)=-(t\log(y)+(1-t)\log(1-y)). (1.150)

Γιεν α ςοςτ φυνςτιον, τηε γοαλ οφ τηε οπτιμιζατιον/τραινινγ προςεδυρε ις τηεν το μινιμιζε τηε ςοςτ φυνςτιον ω.ρ.τ. τηε ςετ οφ τηε ωειγητ παραμετερς. Τηε ςηανγε ιν τηε ωειγητ παραμετερς, ΔwijΔsubscript𝑤𝑖𝑗\Delta w_{ij} ις ςαλςυλατεδ ιν αν ιτερατιε γραδιεντ δεςςεντ προςεδυρε:

Δwij=ηLEwij=ηLyiδj,Δsubscript𝑤𝑖𝑗subscript𝜂𝐿𝐸subscript𝑤𝑖𝑗subscript𝜂𝐿subscript𝑦𝑖subscript𝛿𝑗\Delta w_{ij}=-\eta_{L}\frac{\partial E}{\partial w_{ij}}=-\eta_{L}y_{i}\delta_{j}, (1.151)

ωηερε ηLsubscript𝜂𝐿\eta_{L} ις τηε λεαρνινγ ρατε παραμετερ, yisubscript𝑦𝑖y_{i} ις τηε ουτπυτ οφ τηε λαψερ i𝑖i ανδ δjsubscript𝛿𝑗\delta_{j} ις τηε γραδιεντ ατ τηε λαψερ j𝑗j. Ναμελψ, τηε αιμ οφ τηε προςεδυρε ις τηεν το ςαλςυλατε τηε παρτιαλ δεριατιε οφ τηε ςοςτ φυνςτιον τερμ ω.ρ.τ. τηε ωειγητ παραμετερς, ωηιςη ις δονε βψ βαςϰπροπαγατιον, ι.ε. εαλυατινγ τηε γραδιεντ τερμς φορ εαςη λαψερ ςταρτινγ ωιτη τηε φιναλ λαψερ. Αςςυμινγ τηε ςοςτ ανδ τηε αςτιατιον φυνςτιονς αρε ωελλ-βεηαεδ ανδ τηειρ δεριατιες ςαν βε ςαλςυλατεδ, εαςη γραδιεντ ςαν βε εαλυατεδ ανδ τηε ωειγητ παραμετερς ςαν βε υπδατεδ ιν α ωαψ τηατ ρεδυςες τηε αλυε οφ τηε ςοςτ φυνςτιον. Ιφ τηε τραινινγ προςεδυρε ςονεργες, γραδιεντ δεςςεντ φινδς τηε μινιμυμ (τηις ις υςυαλλψ ονε οφ τηε λοςαλ μινιμα). Αφτερ τηε τραινινγ προςεδυρε, αςςυμινγ τηερε ις ενουγη δατα ανδ τηε νευραλ νετωορϰ αρςηιτεςτυρε ις ωελλ-ςηοςεν, τηε νετωορϰ ις ςαπαβλε οφ μαϰινγ αςςυρατε πρεδιςτιονς ιν ςλαςςιφιςατιον, ρεγρεςςιον ανδ οτηερ ταςϰς. Μοδερν ςοφτωαρε παςϰαγες, ςυςη ας ΤενςορΦλοω αλλοω περφορμινγ γραδιεντ δεςςεντ χυιςϰλψ ανδ εφφιςιεντλψ φορ α πρε-δεφινεδ αρςηιτεςτυρε [Αβαδι ετ αλ., 2015].

\theςεςτιον ῝ονολυτιοναλ Νευραλ Νετωορϰς

Ανοτηερ τψπε οφ αρτιφιςιαλ νευραλ νετωορϰς τηατ αρε ιμπορταντ το διςςυςς αρε ῝ΝΝς. ῝ΝΝς ςηαρε α λοτ οφ τηε φεατυρες ωιτη τηε πρειουςλψ διςςυςςεδ μυλτιλαψερ περςεπτρονς ωιτη ονε μαϑορ διφφερενςε βεινγ τηατ τηεψ εξτραςτ υςεφυλ φεατυρες φρομ τηε δατα υςινγ ςονολυτιονς. Το πυτ ιτ ςιμπλψ, τηε ςονολυτιον προςεδυρε ρεφερς το ςονολινγ α φιλτερ (ϰερνελ) ωιτη διφφερεντ παρτς οφ αν ιμαγε, ωηιςη αλλοως εξτραςτινγ ιςυαλ φεατυρες φρομ τηατ ιμαγε. Ιν τηις ρεςπεςτ, ῝ΝΝς δραω ινςπιρατιον φρομ τηε ηυμαν ιςυαλ ςορτεξ. Τηε εξτραςτεδ ιςυαλ φεατυρες (εδγες, ςορνερς, μαιν ςηαπες ετς.) αρε τηεν προςεςςεδ ανδ ςομβινεδ ιν ορδερ το μαϰε α πρεδιςτιον ιν α ςλαςςιφιςατιον ορ ανοτηερ ϰινδ οφ μαςηινε λεαρνινγ ταςϰ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.6: α: ρεπρεςεντινγ α ςολουρεδ ιμαγε ας αν ΡΓΒ αρραψ· β: α 2×2222\times 2 ϰερνελ· ς: τηε προςεδυρε οφ ςονολινγ α ϰερνελ ωιτη α ςινγλε πλανε οφ αν ιμαγε. Ιμαγε αδαπτεδ φρομ Ωυ [2017], Ενδ-το-Ενδ Μαςηινε Λεαρνινγ [2020].

Ματηεματιςαλλψ, τηε προςεδυρε οφ ςονολινγ α ϰερνελ ωιτη αν ιμαγε ςαν βε δεςςριβεδ ας:

I(x,y)=k(x,y)I(x,y)=dx=aady=bbk(dx,dy)I(x+dx,y+dy),superscript𝐼𝑥𝑦𝑘𝑥𝑦𝐼𝑥𝑦superscriptsubscript𝑑𝑥𝑎𝑎superscriptsubscript𝑑𝑦𝑏𝑏𝑘𝑑𝑥𝑑𝑦𝐼𝑥𝑑𝑥𝑦𝑑𝑦I^{{}^{\prime}}(x,y)=k(x,y)*I(x,y)=\sum_{dx=-a}^{a}\sum_{dy=-b}^{b}k(dx,dy)I(x+dx,y+dy), (1.152)

ωηερε k(x,y)𝑘𝑥𝑦k(x,y) ρεφερς το τηε ϰερνελ (φιλτερ) ματριξ, I(x,y)𝐼𝑥𝑦I(x,y) ις τηε οριγιναλ ιμαγε ανδ I(x,y)superscript𝐼𝑥𝑦I^{{}^{\prime}}(x,y) ις τηε ςονολεδ ιμαγε ωιτη τηε ματριξ αλυες ςπαννινγ adxa𝑎𝑑𝑥𝑎-a\leq dx\leq a ανδ bdyb𝑏𝑑𝑦𝑏-b\leq dy\leq b. Φιγυρε 1.152 ιλλυςτρατες τηε ςονολυτιον προςεδυρε φορ α ςιμπλε 2×2222\times 2 ϰερνελ ωιτη τριιαλ αλυες, ωηιςη ςιμπλψ ςυμς αλλ τηε αλυες ιν τηε ςορρεςπονδινγ ςεςτιον οφ αν ιμαγε. ῝ηοοςινγ διφφερεντ αλυες φορ τηε ϰερνελ ματριξ αλλοως εξτραςτινγ διφφερεντ ιςυαλ φεατυρες φρομ α γιεν ιμαγε. Φιγυρε 1 ιλλυςτρατες τηε ρεςυλτς οφ τηις προςεδυρε φορ α ςιμπλε γρεψςςαλε ιμαγε.

Refer to caption
Φιγυρε 1.6: α: α γρεψςςαλε ιμαγε ρεπρεςεντινγ α ηανδ-ωριττεν διγιτ· β: ηοριζονταλ φεατυρες εξτραςτεδ βψ ςονολινγ τηε ιμαγε ωιτη α ηοριζονταλ εδγε ϰερνελ ανδ παςςινγ ιτ τηρουγη α ρεςτιφιερ (ΡεΛϒ) λαψερ (ι.ε. f(x)=max(0,x)𝑓𝑥max0𝑥f(x)=\mathrm{max}(0,x)ς: ερτιςαλ φεατυρες εξτραςτεδ βψ ςονολινγ τηε ιμαγε ωιτη α ερτιςαλ εδγε ϰερνελ ανδ παςςινγ ιτ τηρουγη α ρεςτιφιερ λαψερ. Ιμαγε αδπατεδ φρομ: Πρατεεϰ Καρϰαρε [2019].

῝ΝΝς ωορϰ μοςτ νατυραλλψ ωιτη φυλλ-ςολουρ ΡΓΒ ιμαγες (φιγυρε 1) ωηιςη ςαν βε ρεπρεςεντεδ ας 3-διμενςιοναλ αρραψς. Μορε γενεραλλψ, ανψ δαταςετ ςαν βε ρεπρεςεντεδ ας α N𝑁N-διμενςιοναλ αρραψ (τενςορ555Note regarding the terminology: tensors in machine learning and computer science literature often simply refer to N𝑁N-dimensional arrays, rather than algebraic objects with specific transformation properties. ). Ιν παρτιςυλαρ, ωε ςαν δενοτε τηε ινπυτ δατα το τηε l𝑙l-τη ῝ΝΝ λαψερ ας: 𝒙lHl×Wl×Dlsuperscript𝒙𝑙superscriptsuperscript𝐻𝑙superscript𝑊𝑙superscript𝐷𝑙\boldsymbol{x}^{l}\in\mathbb{R}^{H^{l}\times W^{l}\times D^{l}}, ωηερε H𝐻H, W𝑊W, D𝐷D ρεφερ το τηε ηειγητ, ωιδτη ανδ τηε νυμβερ οφ ςηαννελς ιν τηε ινπυτ αρραψ (ςεε φιγυρε 1). Δυρινγ τηε τραινινγ προςεδυρε ῝ΝΝς αρε οφτεν τραινεδ ον βατςηες οφ ινπυτ ιμαγες, ωηιςη ςαν βε ρεπρεςεντεδ ας 4-διμενςιοναλ αρραψς: Hl×Wl×Dl×Nsuperscriptsuperscript𝐻𝑙superscript𝑊𝑙superscript𝐷𝑙𝑁\mathbb{R}^{H^{l}\times W^{l}\times D^{l}\times N}, ωηερε N𝑁N ις τηε νυμβερ οφ τηε ιμαγες ιν α βατςη. Ηενςε α ῝ΝΝ ρεςειες αν ινπυτ 𝒙lsuperscript𝒙𝑙\boldsymbol{x}^{l}, τρανςφορμς ιτ (βψ ςονολινγ ιτ ορ αππλψινγ ςομε οτηερ οπερατιον) αλλ τηε ωαψ τιλλ τηε φιναλ λαψερ 𝒙LCsuperscript𝒙𝐿superscript𝐶\boldsymbol{x}^{L}\in\mathbb{R}^{C}, ωηιςη ςορρεςπονδς το αν αρραψ οφ αλυες ρεπρεςεντινγ προβαβιλιτιες οφ τηε ινπυτ ιμαγε βελονγινγ το ςομε ςλαςς (ςλαςςιφιςατιον ταςϰ). Αλτερνατιελψ, τηε ουτπυτ οφ ῝ΝΝ ςουλδ βε ανοτηερ ιμαγε 𝒙LH×Wsuperscript𝒙𝐿superscript𝐻𝑊\boldsymbol{x}^{L}\in\mathbb{R}^{H\times W}.

῝ονολυτιον ϰερνελς ςαν βε εαςιλψ δεςςριβεδ ας 2-διμενςιοναλ ορ μορε γενεραλλψ ας μυλτιπλε N𝑁N-διμενςιοναλ αρραψς. Ιν αδδιτιον, ιν ρεαλ ῝ΝΝς ϰερνελς δο νοτ νεςεςςαριλψ ηαε το ςονολε ιμαγες βψ ςοερινγ εερψ πιξελ ανδ ινςτεαδ ςαν ςϰιπ εερψ n𝑛n-τη πιξελ. Τηις βεηαιουρ ις ςυμμαριζεδ βψ τηε ςτριδε παραμετερ. Πυττινγ εερψτηινγ τογετηερ, τηε ουτπυτ οφ τηε l𝑙l-τη λαψερ ςαν βε δενοτεδ ας:

yil+1,jl+1,d=i=0Hj=0Wdl=0Dlki,j,dl,d×xil+1+i,jl+1+j,dll,subscript𝑦superscript𝑖𝑙1superscript𝑗𝑙1𝑑superscriptsubscript𝑖0𝐻superscriptsubscript𝑗0𝑊superscriptsubscriptsuperscript𝑑𝑙0superscript𝐷𝑙subscript𝑘𝑖𝑗superscript𝑑𝑙𝑑superscriptsubscript𝑥superscript𝑖𝑙1𝑖superscript𝑗𝑙1𝑗superscript𝑑𝑙𝑙y_{i^{l+1},j^{l+1},d}=\sum_{i=0}^{H}\sum_{j=0}^{W}\sum_{d^{l}=0}^{D^{l}}k_{i,j,d^{l},d}\times x_{i^{l+1}+i,j^{l+1}+j,d^{l}}^{l}, (1.153)

ωηερε k𝑘k ας βεφορε δενοτες τηε ϰερνελ ματριξ. Εχυατιον 1.153 λοοϰς ςομπλεξ, βυτ ιτ ςιμπλψ γενεραλιζες εχυατιον 1.152 φορ ανψ ινπυτ ιμαγε ςηαπε ανδ μυλτιπλε ϰερνελς οφ ςυςτομ ςιζε.

Ας μεντιονεδ τηε τραινινγ προςεδυρε οφ ῝ΝΝς ις ιν πρινςιπλε τηε ςαμε ας φορ τηε μυλτιλαψερ περςεπτρον νετωορϰς. Ιν παρτιςυλαρ, τηε αρραψς ιν τηε νετωορϰ ςαν βε εςτοριζεδ ανδ εαςη αλυε ωειγητεδ, μαϰινγ τηε γοαλ οφ τηε τραινινγ προςεδυρε, ας βεφορε, το φινδ τηε οπτιμαλ αλυες φορ τηοςε ωειγητ παραμετερς (ςεε εχυατιον 1.151). ϒςινγ τηε ςηαιν ρυλε, φορ τηε (i+1)𝑖1(i+1)-τη λαψερ, τηε μαιν παρτ οφ τηε οπτιμιζατιον προςεδυρε ις ςαλςυλατινγ τηε δεπενδενςε οφ τηε λοςς/ερρορ φυνςτιον ον τηε ινπυτ ανδ τηε ωειγητ παραμετερς [Ωυ, 2017]:

E(vec(𝒘i)T)=E(vec(𝒙i+1)T)vec(𝒙i+1)(vec(𝒘i)T),\frac{\partial E}{\partial\left(\operatorname{vec}\left(\boldsymbol{w}^{i}\right)^{T}\right)}=\frac{\partial E}{\partial\left(\operatorname{vec}\left(\boldsymbol{x}^{i+1}\right)^{T}\right)}\frac{\partial\operatorname{vec}\left(\boldsymbol{x}^{i+1}\right)}{\partial\left(\operatorname{vec}\left(\boldsymbol{w}^{i}\right)^{T}\right)}, (1.154)
E(vec(𝒙i)T)=E(vec(𝒙i+1)T)vec(𝒙i+1)(vec(𝒙i)T),\frac{\partial E}{\partial\left(\operatorname{vec}\left(\boldsymbol{x}^{i}\right)^{T}\right)}=\frac{\partial E}{\partial\left(\operatorname{vec}\left(\boldsymbol{x}^{i+1}\right)^{T}\right)}\frac{\partial\operatorname{vec}\left(\boldsymbol{x}^{i+1}\right)}{\partial\left(\operatorname{vec}\left(\boldsymbol{x}^{i}\right)^{T}\right)}, (1.155)

ωηερε ες ρεπρεςεντς τηε εςτοριζατιον οπερατιον. ῝αλςυλατινγ τηεςε τερμς ις μορε ςηαλλενγινγ τηαν ιν τηε ςαςε οφ ορδιναρψ μυλτιλαψερ νετωορϰς, βυτ ςαν βε δονε χυιτε εφφιςιεντλψ ωιτη μοδερν ςοφτωαρε ανδ γραπηιςαλ προςεςςινγ υνιτ (ΓΠϒ) ςυππορτ.

Φιναλλψ, αν ιμπορταντ τοπις το διςςυςς ιν τηε ςοντεξτ οφ τηε αρςηιτεςτυρε οφ ῝ΝΝς ις τηε αριετψ οφ τηε τψπες οφ λαψερς τηατ ςαν βε υςεδ. Ηερε ςομε οφ τηε μοςτ ιμπορταντ τψπες οφ λαψερς αρε λιςτεδ ανδ διςςυςςεδ:

  • Βατςη νορμαλιςατιον λαψερς. Τηεςε λαψερς βαςιςαλλψ νορμαλιζε τηε ινπυτ δατα το ηαε α ζερο μεαν ανδ υνιτ αριανςε (ορ οτηερ ςπεςιφιεδ αλυες). Τηις ηας βεεν δεμονςτρατεδ το ινςρεαςε τηε εφφιςιενςψ οφ τηε τραινινγ προςεδυρε, ωηιλε αλςο αδδινγ ςταβιλιτψ.

  • Ποολινγ λαψερς. Τηεςε λαψερς ρεδυςε τηε διμενςιοναλιτψ οφ τηε ινπυτ δατα βψ υςινγ αεραγινγ, ςυμμινγ ορ μαξιμιζατιον οπερατιονς. Φορ ινςτανςε, τηις ςαν ςιμπλψ ρεφερ το εξτραςτινγ τηε μαξιμυμ αλυες ιν εαςη ςεςτιον οφ αν ινπυτ αρραψ βψ α ςιμπλε ϰερνελ.

  • Σοφτμαξ λαψερ. Α λαψερ οφ τηις τψπε ις υςεδ ας α φιναλ λαψερ το προιδε τηε ουτπυτ αλυες ςορρεςπονδινγ το προβαβιλιτιες οφ αν οβϑεςτ βελονγινγ το ονε οφ τηε K𝐾K ςλαςςες ιν α ςλαςςιφιςατιον προβλεμ.

  • Φλαττεν λαψερς. Τηεςε λαψερς εςτοριζε τηε N𝑁N-διμενςιοναλ ινπυτ αρραψς το 1-διμενςιοναλ εςτορς.

\theςεςτιον Γενερατιε Αδερςαριαλ Νετωορϰς

Ας μεντιονεδ, γενερατιε μοδελς φορμ αν ιμπορταντ ςλαςς οφ μαςηινε λεαρνινγ αλγοριτημς τηατ ηαε βεεν αππλιεδ το ςολε α ωιδε αριετψ οφ προβλεμς ιν ςςιενςε. Ωιτη τηε διςςοερψ οφ ΓΑΝς ιν Γοοδφελλοω ετ αλ. [2014], αν εντιρελψ νεω ωαψ οφ υςινγ αρτιφιςιαλ νευραλ νετωορϰς ηας βεεν διςςοερεδ. Τηε ΓΑΝ αλγοριτημ ρεφερς το α ςψςτεμ οφ τωο νευραλ νετωορϰς (τηεςε ςαν βε ςονολυτιοναλ, βυτ ιτ ις νοτ νεςεςςαρψ φορ τηε αλγοριτημ το ωορϰ), α γενερατορ ανδ α διςςριμινατορ τηατ αρε τραινεδ αδερςαριαλλψ το προδυςε νοελ ςτατιςτιςαλλψ ρεαλιςτις δατα. Ιν παρτιςυλαρ, τηε τωο νευραλ νετωορϰς ςομπετε ιν αν αδερςαριαλ φαςηιον δυρινγ τηε τραινινγ προςεςς – τηε γενερατορ ις οπτιμιζεδ το προδυςε ρεαλιςτις δαταςετς ςτατιςτιςαλλψ ιδεντιςαλ το τηε τραινινγ δατα ανδ ηενςε το φοολ τηε διςςριμινατορ. Ματηεματιςαλλψ, ςυςη αν οπτιμιζατιον ςορρεςπονδς το μινιμιζινγ τηε ςοςτ φυνςτιον E𝐸E:

minGθmaxDϕE(Dθ,Gϕ)=𝔼Xpdatalog(Dθ(X))𝔼Zpglog(1Dθ(Gϕ(Z))),subscriptsubscript𝐺𝜃subscriptsubscript𝐷italic-ϕ𝐸subscript𝐷𝜃subscript𝐺italic-ϕsubscript𝔼similar-to𝑋subscript𝑝𝑑𝑎𝑡𝑎subscript𝐷𝜃𝑋subscript𝔼similar-to𝑍subscript𝑝𝑔1subscript𝐷𝜃subscript𝐺italic-ϕ𝑍\min_{G_{\theta}}\max_{D_{\phi}}E(D_{\theta},G_{\phi})=-\mathbb{E}_{X\sim p_{data}}\log(D_{\theta}(X))-\mathbb{E}_{Z\sim p_{g}}\log(1-D_{\theta}(G_{\phi}(Z))), (1.156)

ωηερε 𝔼𝔼\mathbb{E} ρεφερς το τηε εξπεςτατιον φυνςτιον, Dθsubscript𝐷𝜃D_{\theta} το τηε διςςριμινατορ ωιτη ωειγητς θ𝜃\theta, Gϕsubscript𝐺italic-ϕG_{\phi} το τηε γενερατορ ωιτη ωειγητς ϕitalic-ϕ\phi, prsubscript𝑝𝑟p_{r} το τηε διςτριβυτιον οφ τηε δατα ωε αρε αιμινγ φορ, pgsubscript𝑝𝑔p_{g} το τηε γενερατεδ διςτριβυτιον, X𝑋X το τηε δατα (ρεαλ ορ γενερατεδ) αναλψζεδ βψ τηε διςςριμινατορ ανδ Z𝑍Z το τηε ρανδομ νοιςε εςτορ ινπυτ το τηε γενερατορ.

Συςη αν οπτιμιζατιον προςεδυρε ις α νιςε εξαμπλε οφ γαμε τηεορψ ωηερε τηε τωο αγεντς (τηε γενερατορ ανδ τηε διςςριμινατορ) ςομπετε ιν α τωο πλαψερ ζερο ςυμ γαμε ανδ αδϑυςτ τηειρ ςτρατεγιες (νευραλ νετωορϰ ωειγητς) βαςεδ ον τηε ςομμον ςοςτ φυνςτιον. Ιν ςαςε οφ περφεςτ ςονεργενςε, τηε ΓΑΝ ωουλδ ρεαςη Ναςη εχυιλιβριυμ, ι.ε. τηε γενερατορ ανδ τηε διςςριμινατορ ωουλδ ρεαςη οπτιμαλ ςονφιγυρατιονς (οπτιμαλ ςετς οφ ωειγητς). Ιν πραςτιςε, ηοωεερ, ρεαςηινγ ςονεργενςε ις διφφιςυλτ ανδ τηε τραινινγ προςεδυρε ις οφτεν υνςταβλε ανδ προνε το μοδε ςολλαπςε666This refers to the generator overpowering the discriminator, which results in the generator getting stuck in producing a small subset of identical or nearly identical realistic outputs. [Φαρνια ανδ Οζδαγλαρ, 2020].

Τηε τωο νευραλ νετωορϰς, τηε διςςριμινατορ ανδ τηε γενερατορ, ηαε τωο διφφερεντ τραινινγ προςεδυρες. Ιν παρτιςυλαρ, τηε διςςριμινατορ ςλαςςιφιες τηε δαταςετς ιντο ρεαλ (ςομινγ φρομ τηε τραινινγ δαταςετ) ορ φαϰε (προδυςεδ βψ τηε γενερατορ) ανδ ις πεναλιζεδ φορ μιςςλαςςιφιςατιον ια τηε διςςριμινατορ λοςς τερμ. Τηε διςςριμινατορ ωειγητς αρε υπδατεδ τηρουγη βαςϰπροπαγατιον ας υςυαλ. Τηε γενερατορ, ον τηε οτηερ ηανδ, ςαμπλες ρανδομ νοιςε, προδυςες αν ιμαγε, γετς τηε ςλαςςιφιςατιον οφ τηατ ιμαγε φρομ τηε διςςριμινατορ ανδ υπδατες ιτς ωειγητς αςςορδινγλψ ια βαςϰποπαγατιον υςινγ τηε γενερατορ λοςς φυνςτιον τερμ. Τηε φυλλ τραινινγ προςεδυρε ις δονε βψ αλτερνατινγ βετωεεν τηε διςςριμινατορ ανδ τηε γενερατορ τραινινγ ςψςλες.

Τηε δεςςριβεδ τραινινγ προςεδυρε ςαν βε ςυμμαριζεδ μορε φορμαλλψ ιν πςευδο-ςοδε (τηις ις τηε οριγιναλ αλγοριτημ φορ τηε ςιμπλεςτ ερςιον οφ α ΓΑΝ δεςςριβεδ ιν γρεατ δεταιλ ιν Γοοδφελλοω ετ αλ. [2014]):

  1. 1.

    Φορ τραινινγ ιτερατιονς n=1𝑛1n=1 το N𝑁N δο:

    1. i)

      φορ k𝑘k ςτεπς δο:

      • Σαμπλε α μινιβατςη οφ m𝑚m ρανδομ νοιςε ςαμπλες {Z(1),,Z(m)}superscript𝑍1superscript𝑍𝑚\left\{Z^{(1)},\ldots,Z^{(m)}\right\} φρομ τηε νοιςε πριορ διςτριβυτιον pg(Z)subscript𝑝𝑔𝑍p_{g}(Z).

      • Σαμπλε α μινιβατςη οφ m𝑚m ςαμπλες {X(1),,X(m)}superscript𝑋1superscript𝑋𝑚\left\{X^{(1)},\ldots,X^{(m)}\right\} φρομ τηε τραινινγ δατα διςτριβυτιον pdata(X)subscript𝑝𝑑𝑎𝑡𝑎𝑋p_{data}(X).

      • ϒπδατε τηε διςςριμινατορ νευραλ νετωορϰ βψ εαλυατινγ ιτς ςτοςηαςτις γραδιεντ:

        θ1mi=1m[logDθ(X(i))+log(1Dθ(Gϕ(Z(i))))].subscript𝜃1𝑚superscriptsubscript𝑖1𝑚delimited-[]subscript𝐷𝜃superscript𝑋𝑖1subscript𝐷𝜃subscript𝐺italic-ϕsuperscript𝑍𝑖\nabla_{\theta}\frac{1}{m}\sum_{i=1}^{m}\left[\log D_{\theta}\left(X^{(i)}\right)+\log\left(1-D_{\theta}\left(G_{\phi}\left(Z^{(i)}\right)\right)\right)\right]. (1.157)

      ενδ φορ

    2. ii)

      Σαμπλε α μινιβατςη οφ m𝑚m ρανδομ νοιςε ςαμπλες {Z(1),,Z(m)}superscript𝑍1superscript𝑍𝑚\left\{Z^{(1)},\ldots,Z^{(m)}\right\} φρομ τηε νοιςε πριορ διςτριβυτιον pg(Z)subscript𝑝𝑔𝑍p_{g}(Z).

    3. iii)

      ϒπδατε τηε γενερατορ νευραλ νετωορϰ βψ εαλυατινγ ιτς ςτοςηαςτις γραδιεντ:

      ϕ1mi=1mlog(1Dθ(Gϕ(Z(i)))).subscriptitalic-ϕ1𝑚superscriptsubscript𝑖1𝑚1subscript𝐷𝜃subscript𝐺italic-ϕsuperscript𝑍𝑖\nabla_{\phi}\frac{1}{m}\sum_{i=1}^{m}\log\left(1-D_{\theta}\left(G_{\phi}\left(Z^{(i)}\right)\right)\right). (1.158)

      ενδ φορ

  2. 2.

    Ουτπυτ τηε υπδατεδ διςςριμινατορ ανδ τηε γενερατορ νευραλ νετωορϰς: Dθsubscript𝐷𝜃D_{\theta}, Gϕsubscript𝐺italic-ϕG_{\phi}.

Τηε τραινινγ προςεδυρε δεςςριβεδ ιν τηε αλγοριτημ αβοε ις ιλλυςτρατεδ ιςυαλλψ ιν φιγυρε 1. Αςςυμινγ τηε αδερςαριαλ τραινινγ ις ςυςςεςςφυλ, τηε γενερατορ Gϕ(Z)subscript𝐺italic-ϕ𝑍G_{\phi}(Z) ςαν τηεν βε υςεδ ςεπαρατελψ το προδυςε ρεαλιςτις ςψντηετις δατα φρομ α ρανδομιζεδ ινπυτ εςτορ Z𝑍Z.

Refer to caption

Φιγυρε 1.6: Τηε τραινινγ προςεδυρε φορ τηε ςιμπλεςτ ΓΑΝ αλγοριτημ ας δεςςριβεδ ιν Γοοδφελλοω ετ αλ. [2014]. Τηε φιγυρε ις αυτηορ´ς οων.

Α υςεφυλ πεδαγογιςαλ εξαμπλε το εξαμινε ις τηατ οφ υςινγ α ΓΑΝ το προδυςε ρεαλιςτις ηανδ-ωριττεν διγιτς. Ιν τηις ςαςε τηε τραινινγ δαταςετ ςονςιςτς οφ 60,000 ηανδ-ωριττεν διγιτς ρεπρεςεντεδ ας 28×28282828\times 28 πξ ιμαγες (τηε ΜΝΙΣΤ δαταςετ δεςςριβεδ ιν MNIST-2010). Τηε τραινινγ προςεδυρε τηεν ςονςιςτς οφ τηε γενερατορ προδυςινγ α βατςη οφ ηανδ-ωριττεν ιμαγες φρομ α ρανδομ νοιςε εςτορ. Τηε προδυςεδ ανδ τηε τραινινγ ιμαγε βατςηες αρε υςεδ βψ τηε διςςριμινατορ φορ υπδατινγ τηε διςςριμινατορ ςοςτ φυνςτιον, ωηιςη ιν τυρν ις παςςεδ το τηε γενερατορ φορ υπδατινγ τηε ςορρεςπονδινγ ερρορ φυνςτιον. Δυρινγ τηε ινιτιαλ ςταγες οφ τραινινγ τηε γενερατεδ ιμαγες αρε νοτ-ρεαλιςτις, ηοωεερ, αφτερ α φεω εποςης, τηε γενερατορ ωειγητς αρε υπδατεδ ςυφφιςιεντλψ ιν ορδερ το προδυςε ηιγη χυαλιτψ ιμαγες. Ονςε τηε τραινινγ ις φινιςηεδ (προιδεδ τηατ τηε ςομμον προβλεμ οφ μοδε ςολλαπςε ις αοιδεδ), τηε γενερατορ νευραλ νετωορϰ ςαν βε υςεδ το προδυςε ηιγη χυαλιτψ ρεαλιςτις ηανδ-ωριττεν ιμαγες φρομ α βατςη οφ νοιςε εςτορς. Τηε τραινινγ προςεδυρε φορ τηε ΜΝΙΣΤ δαταςετ ις ιλλυςτρατεδ πιςτοριαλλψ ιν φιγυρε 1.

Refer to caption

Φιγυρε 1.6: Τηε τραινινγ προςεδυρε φορ τηε ςιμπλεςτ ΓΑΝ αλγοριτημ ας δεςςριβεδ ιν Γοοδφελλοω ετ αλ. [2014] φορ τηε ΜΝΙΣΤ δαταςετ. Ιμαγε φρομ Gan_mnist.

\theςηαπτερ ϒςινγ ΓΑΝς φορ Εμυλατινγ ῝οςμολογιςαλ Σιμυλατιον Δατα

Τηις ςηαπτερ ςονταινς α νοελ ΓΑΝ αλγοριτημ τηατ ις υςεδ φορ εμυλατινγ ςοςμολογιςαλ ςιμυλατιον δατα. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, α βριεφ ςυμμαρψ οφ τηε μοτιατιονς ανδ αππροαςηες το ςοςμολογιςαλ ςιμυλατιον εμυλατορς ις γιεν. Ιν αδδιτιον, αριους προπερτιες οφ ΓΑΝ αλγοριτημς αρε διςςυςςεδ. Ανδ φιναλλψ, αν αππροαςη οφ εμυλατινγ ςιμυλατιονς οφ διφφερεντ ςοςμολογιςαλ παραμετερς, ρεδςηιφτς ανδ μοδιφιεδ γραιτψ παραμετερς ις ιντροδυςεδ. Τηε αλγοριτημ ις α μοδιφιεδ ερςιον οφ τηε ςοςμοΓΑΝ ςοδε δεςςριβεδ ιν γρεατ δεταιλ ιν Μυςταφα ετ αλ. [2019]. Μοςτ φιγυρες αρε φρομ Ταμοςιυνας ετ αλ. [2020] υνλεςς οτηερωιςε ςπεςιφιεδ. Τηε ςαλςυλατιονς, ςοδινγ ανδ τηε ρεςυλτ αναλψςις ωας δονε βψ τηε αυτηορ ωιτη ςονςυλτατιον ανδ τηε ςυπεριςιον βψ τηε ςυπεριςορς ανδ τηε ςο-αυτηορς. Τηε Λ-ΠΙ῝ΟΛΑ ανδ ΜΓ-ΠΙ῝ΟΛΑ ςιμυλατιον δατα ωας προδυςεδ πριμαριλψ βψ Ηανς Ωιντηερ. Τηε οτηερ δαταςετς αρε γιεν ιν αππενδιξ 1.

\theςεςτιον Τηε Νεεδ φορ ῝οςμολογιςαλ Εμυλατορς

Ιν τηε ερα οφ πρεςιςιον ςοςμολογψ αν ιμπορταντ τοολ φορ ςτυδψινγ τηε εολυτιον οφ λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε ις Ν-βοδψ ςιμυλατιονς. Συςη ςιμυλατιονς εολε α λαργε νυμβερ οφ παρτιςλες υνδερ τηε ινφλυενςε οφ γραιτψ (ανδ ποςςιβλψ οτηερ φορςες) τηρουγηουτ ςοςμις τιμε ανδ αλλοω δεταιλεδ ςτυδιες οφ τηε νον-λινεαρ ςτρυςτυρε φορματιον. Μοδερν ςοςμολογιςαλ ςιμυλατιονς αρε ηιγηλψ ρεαλιςτις ανδ εξτρεμελψ ςομπλεξ ανδ μαψ ινςλυδε γαλαξψ εολυτιον, φεεδβαςϰ προςεςςες, μαςςιε νευτρινος, ωεαϰ λενςινγ ανδ μανψ οτηερ εφφεςτς. Συςη ςομπλεξιτψ ηοωεερ ςομες ατ α πριςε ιν τερμς οφ ςομπυτατιοναλ ρεςουρςες ανδ λαργε ςιμυλατιονς μαψ ταϰε ςεεραλ δαψς ορ εεν ωεεϰς το ρυν. Ιν αδδιτιον, το φυλλψ αςςουντ φορ γαλαξψ φορματιον ανδ οτηερ εφφεςτς αριους ςιμπλιφιςατιον ςςηεμες ανδ ςεμι-αναλψτιςαλ μοδελς αρε ρεχυιρεδ. Το αδδρεςς τηεςε ιςςυες α αριετψ οφ εμυλατιον τεςηνιχυες ηαε βεεν διςςυςςεδ ιν τηε λιτερατυρε [Κωαν ετ αλ., 2015, Ωιντηερ ετ αλ., 2019, Κναβενηανς ετ αλ., 2019]. Ιν λιγητ οφ υπςομινγ ςυρεψς λιϰε Ευςλιδ, ςυςη εμυλατορς ωιλλ βε αν ιναλυαβλε τοολ φορ προδυςινγ μοςϰ δατα χυιςϰλψ ανδ εφφιςιεντλψ.

Λατελψ, μαςηινε λεαρνινγ τεςηνιχυες ηαε αλςο βεεν αππλιεδ ας αν αλτερνατιε το τηε τραδιτιοναλ εμυλατιον μετηοδς. Φορ ινςτανςε, δεεπ λεαρνινγ ηας βεεν υςεδ το αςςυρατελψ πρεδιςτ νον-λινεαρ ςτρυςτυρε φορματιον [Ηε ετ αλ., 2019]. Σιμιλαρλψ ΓΑΝς ανδ αριατιοναλ αυτοενςοδερς ηαε βεεν υςεδ το προδυςε νοελ ρεαλιςτις ςοςμις ωεβ 2-Δ προϑεςτιονς, ωεαϰ λενςινγ μαπς ανδ το περφορμ δαρϰ ενεργψ μοδελ ςελεςτιον [Ροδρíγυεζ ετ αλ., 2018, Μυςταφα ετ αλ., 2019, Λι ετ αλ., 2019]. Ιν αδδιτιον τηε ΓΑΝ αππροαςη ηας αλςο βεεν υςεδ το προδυςε ρεαλιςτις ςοςμις μιςροωαε βαςϰγρουνδ τεμπερατυρε ανιςοτροπψ 2-Δ πατςηες ας ωελλ ας δεεπ φιελδ αςτρονομιςαλ ιμαγες [Μιςηρα ετ αλ., 2019, Σμιτη ανδ Γεαςη, 2019]. Φιναλλψ, γενερατινγ φυλλ 3-Δ ςοςμις ωεβ δατα ηας βεεν διςςυςςεδ ιν Περραυδιν ετ αλ. [2019], Κοδι Ραμαναη ετ αλ. [2020]. Τηε ςιτεδ ωορϰς ςηοω τηατ ΓΑΝς αρε ςαπαβλε οφ ρεπροδυςινγ α αριετψ οφ ςοςμολογιςαλ ςιμυλατιον ουτπυτς εφφιςιεντλψ ανδ ωιτη ηιγη αςςυραςψ.

Ηοωεερ, ςερταιν ςηαλλενγες ρεμαιν: τηε τραινινγ προςεςς οφ τηε ΓΑΝ αλγοριτημ ις ςομπλιςατεδ ανδ προνε το φαιλυρε ανδ προδυςινγ φυλλ ςςαλε 3-Δ ρεςυλτς ις ςομπυτατιοναλλψ εξπενςιε. Α ςομμον προβλεμ ωηεν τραινινγ ΓΑΝς ις μοδε ςολλαπςε, ωηεν τηε γενερατορ νευραλ νετωορϰ οερποωερς τηε διςςριμινατορ ανδ γετς ςτυςϰ ιν προδυςινγ α ςμαλλ ςαμπλε οφ ιδεντιςαλ ουτπυτς. Μοδε ςολλαπςε ςαν βε αδδρεςςεδ ιν μυλτιπλε ωαψς – μοδερν ΓΑΝ αρςηιτεςτυρες ιντροδυςε λαβελ φλιππινγ ορ υςε διφφερεντ λοςς φυνςτιονς, ςυςη ας τηε Ωαςςερςτειν διςτανςε, ωηιςη ηας βεεν ςηοων το ρεδυςε τηε προβαβιλιτψ οφ μοδε ςολλαπςε [Αρϑοςϰψ ετ αλ., 2017]. Ιν τηις ςηαπτερ Ι αδδρεςς ςομε οφ τηεςε ιςςυες ανδ πρεςεντ τηε ρεςυλτς ον εξτενδινγ ςομε οφ τηε ςυρρεντλψ εξιςτινγ ΓΑΝ αλγοριτημς. Ιν παρτιςυλαρ, ας μεντιονεδ, α μοδιφιεδ ερςιον οφ τηε ςοςμοΓΑΝ αλγοριτημ (ιντροδυςεδ ιν Μυςταφα ετ αλ. [2019]) ις υςεδ το προδυςε ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς ανδ 2-Δ ςοςμις ωεβ προϑεςτιονς οφ διφφερεντ ρεδςηιφτς ανδ μυλτιπλε ςοςμολογιες, ινςλυδινγ δαρϰ ματτερ, γας ανδ ιντερναλ ενεργψ δατα. Φυρτηερμορε, οτηερ τεςηνιχυες φρομ ςοντεμποραρψ ρεςεαρςη ιν τηε φιελδ οφ δεεπ λεαρνινγ αρε εξπλορεδ, ςυςη ας λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον, ωηιςη οφφερς α ωαψ το ςοντρολ τηε ουτπυτς οφ τηε αλγοριτημ. Τηις, το μψ βεςτ ϰνοωλεδγε, ις α νοελ αππροαςη τηατ ιν τηε ςοντεξτ οφ ςοςμολογψ ηας νοτ βεεν εξπλορεδ ιν τηε λιτερατυρε ςο φαρ. Φιναλλψ, α διςςυςςιον οφ ΓΑΝς ιν τηε φραμεωορϰ οφ Ριεμαννιαν γεομετρψ ις γιεν ιν ορδερ το πυτ τηε προβλεμ ον α μορε τηεορετιςαλ φοοτινγ ανδ το εξπλορε τηε φεατυρε ςπαςε λεαρντ βψ τηε αλγοριτημ. ϒλτιματελψ, τηε γοαλ οφ τηε ρεςεαρςη δεςςριβεδ ιν τηις ςηαπτερ ις το αδαπτ τηε εξιςτινγ αλγοριτημς τοωαρδς βεςομινγ φυλλψ-ςοντρολλαβλε, υνιερςαλ εμυλατορς ςαπαβλε οφ προδυςινγ βοτη νοελ λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε δατα ας ωελλ ας οτηερ δαταςετς, ςυςη ας ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς.

\theςεςτιον Δ῝ΓΑΝ Αρςηιτεςτυρε φορ Εμυλατινγ ῝οςμολογιςαλ Σιμυλατιον Δατα

Ας ουτλινεδ ιν ςεςτιον 1, τηε ΓΑΝ αλγοριτημ ςαν βε υςεδ το γενερατε νοελ, ςτατιςτιςαλλψ ρεαλιςτις δατα βαςεδ ον ςομε τραινινγ δαταςετ. Ιν ουρ ςαςε τηρεε τψπες οφ τραινινγ δαταςετς αρε υςεδ: 2-Δ ςοςμις ωεβ ςλιςες, 2-Δ ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς ανδ ςταςϰς οφ ςοςμις-ωεβ ςλιςες φορ δαρϰ ματτερ ανδ βαρψονις ςιμυλατιον δατα αλονγ ωιτη ιντερναλ ενεργψ δατα. Ηερε ιτ ις ιμπορταντ το ςλαριφψ ωηατ εξαςτλψ ις μεαντ βψ ςοςμις ωεβ ςλιςε ανδ ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε δατα. ῝οςμις ωεβ ςλιςες, ιν παρτιςυλαρ, ρεφερ το τηε 2-Δ διςςρετε δαρϰ ματτερ οερδενςιτψ φιελδ 1+δ(x)1𝛿𝑥1+\delta(x) δατα, ωηερε τηε αλυε ατ εαςη ποςιτιον x𝑥x ρεφερς το τηε δενςιτψ ρελατιε το τηε αεραγε δενςιτψ (ι.ε. δ(x)=(ρ(x)ρ¯)/ρ¯𝛿𝑥𝜌𝑥¯𝜌¯𝜌\delta(x)=(\rho(x)-\bar{\rho})/\bar{\rho}). Σιμιλαρλψ, ωεαϰ λενςινγ μαπς ρεφερ το τηε διςςρετε 2-Δ ςορενγενςε φιελδς, ωηερε τηε νυμεριςαλ αλυε ατ εαςη ποςιτιον x𝑥x ςιμπλψ ρεφερς το τηε αλυε οφ ςονεργενςε κc(x)subscript𝜅𝑐𝑥\kappa_{c}(x). Βοτη τψπες οφ δαταςετς ςαν βε ρεπρεςεντεδ ας 2-Δ αρραψς, ωηερε εαςη εντρψ οφ τηε αρραψ ςορρεςπονδς το τηε αλυε οφ τηε οερδενςιτψ ορ ςονεργενςε. Αναλογουςλψ, τηεςε αρραψς ςαν βε ρεπρεςεντεδ ιςυαλλψ ας ιμαγες, ωιτη εαςη πιξελ αλυε ςορρεςπονδινγ το τηε μεντιονεδ χυαντιτιες (νοτε τηατ ιν ςομε ςαςες τηε πιξελ αλυες αρε ρεςςαλεδ φορ ιςυαλιζατιον πυρποςες).

Σινςε ωε αρε δεαλινγ ωιτη δατα τηατ ςαν βε νατυραλλψ ρεπρεςεντεδ ιν α ιςυαλ φορμ, α ςτραιγητφορωαρδ ςηοιςε ις το πιςϰ α ΓΑΝ αρςηιτεςτυρε τηατ ωορϰς ωελλ ωιτη ιμαγε δατα. Ιν τηις ρεγαρδ, δεεπ ςονολυτιοναλ γενερατιε αδερςαριαλ νετωορϰς (Δ῝ΓΑΝς) ηαε ςηοων γοοδ ρεςυλτς ιν προδυςινγ ςτατιςτιςαλλψ ρεαλιςτις νοελ ιςυαλ δατα. Τηυς, ιν ορδερ το γενερατε ςοςμις ωεβ ανδ ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε δατα, ωε ςηοςε το υςε τηε Δ῝ΓΑΝ αρςηιτεςτυρε, ας δεςςριβεδ ιν [Μυςταφα ετ αλ., 2019]. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, ας α ςταρτινγ ποιντ τηε Δ῝ΓΑΝ ιμπλεμεντατιον πυβλιςλψ ααιλαβλε ιν Μυςταφα ετ αλ. [2017] ωας υςεδ.

Αςτι. Ουτπυτ ςηαπε Παραμς.
Λατεντ - 64 -
Δενςε - 512×16×165121616512\times 16\times 16 8.5M8.5M8.5\mathrm{M}
ΒατςηΝορμ ReLUReLU\mathrm{ReLU} 512×16×165121616512\times 16\times 16 1024
Τ῝ον 5×5555\times 5 - 256×32×322563232256\times 32\times 32 3.3M3.3M3.3\mathrm{M}
ΒατςηΝορμ ReLUReLU\mathrm{ReLU} 256×32×322563232256\times 32\times 32 512
Τ῝ον 5×5555\times 5 - 128×64×641286464128\times 64\times 64 819K819K819\mathrm{K}
ΒατςηΝορμ ReLUReLU\mathrm{ReLU} 128×64×641286464128\times 64\times 64 256
Τ῝ον 5×5555\times 5 - 64×128×1286412812864\times 128\times 128 205K205K205\mathrm{K}
ΒατςηΝορμ ReLUReLU\mathrm{ReLU} 64×128×1286412812864\times 128\times 128 128
Τ῝ον 5×5555\times 5 Τανη 1×256×25612562561\times 256\times 256 1601
Τοταλ τραιναβλε παραμετερς 12.3𝐌12.3𝐌\mathbf{12.3M}
Ταβλε 1.0: Τηε αρςηιτεςτυρε οφ τηε γενερατορ νευραλ νετωορϰ ας δεςςριβεδ ιν Μυςταφα ετ αλ. [2019]. Τ῝ον ςορρεςπονδς το τηε τρανςποςεδ ςονολυτιοναλ λαψερ ωιτη stride=2stride2\mathrm{stride}=2 (ανδ τηε ϰερνελ ςιζε γιεν βψ τηε ςηοων νυμεριςαλ αλυες). ΡεΛϒ ςορρεςπονδς το τηε ρεςτιφιεδ λινεαρ υνιτ αςτιατιον φυνςτιον.

Ταβλες 1 ανδ 1 δεςςριβε τηε ϰεψ φεατυρες οφ τηε αρςηιτεςτυρε. Βοτη τηε διςςριμινατορ ανδ τηε γενερατορ αρε ςτανδαρδ ςονολυτιοναλ νευραλ νετωορϰς υςινγ πριμαριλψ ΡεΛϒ ανδ λεαϰψ ΡεΛϒ αςτιατιον φυνςτιονς αλονγ ωιτη τρανςποςεδ ςονολυτιοναλ ανδ ςτανδαρδ ςονολυτιοναλ λαψερς.

Αςτι. Ουτπυτ ςηαπε Παραμς.
Ινπυτ μαπ - 1×256×25612562561\times 256\times 256 -
῝ον 5×5555\times 5 ΛΡεΛϒ 64×128×1286412812864\times 128\times 128 166416641664
῝ον 5×5555\times 5 - 128×64×641286464128\times 64\times 64 205K205K205\mathrm{K}
ΒατςηΝορμ ΛΡεΛϒ 128×64×641286464128\times 64\times 64 256
῝ον 5×5555\times 5 - 256×32×322563232256\times 32\times 32 819K819K819\mathrm{K}
ΒατςηΝορμ ΛΡεΛϒ 256×32×322563232256\times 32\times 32 512
῝ον 5×5555\times 5 - 512×16×165121616512\times 16\times 16 3.3M3.3M3.3\mathrm{M}
ΒατςηΝορμ ΛΡεΛϒ 512×16×165121616512\times 16\times 16 1024
Λινεαρ Σιγμοιδ 111 131K131K131\mathrm{K}
Τοταλ τραιναβλε παραμετερς 4.4𝐌4.4𝐌\mathbf{4.4M}
Ταβλε 1.0: Τηε αρςηιτεςτυρε οφ τηε διςςριμινατορ νευραλ νετωορϰ ας δεςςριβεδ ιν Μυςταφα ετ αλ. [2019]. ῝ον ςτανδς φορ ςονολυτιοναλ λαψερς ωιτη stride=2stride2\mathrm{stride}=2 τηε ϰερνελ ςιζε γιεν βψ τηε νυμεριςαλ αλυε. ΛΡεΛϒ ςτανδς φορ τηε λεαϰψ ρεςτιφιεδ λινεαρ υνιτ αςτιατιον φυνςτιον ωιτη τηε λεαϰινεςς παραμετερ =0.2absent0.2=0.2.

Το αδαπτ τηε ουτλινεδ αρςηιτεςτυρε το τηε προβλεμ ατ ηανδ, Ι εξπεριμεντεδ ωιτη διφφερεντ αςτιατιον φυνςτιονς, διφφερεντ ςτριδες ανδ διφφερεντ ςιζες οφ τηε ςονολυτιοναλ λαψερς. Τηε ρεςυλτς ινδιςατεδ τηατ τηε αρςηιτεςτυρε υςεδ ιν Μυςταφα ετ αλ. [2019] ωιτη μινορ αριατιονς γενεραλλψ ωορϰεδ ωελλ φορ προδυςινγ ρεαλιςτις ςοςμις ωεβ ανδ ωεαϰ λενςινγ δατα ας ωελλ ας τηε ςομβινεδ δαρϰ ματτερ ανδ βαρψονις δατα ςαμπλες. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, φορ τηε ςοςμις ωεβ δατα, τηε ινπυτ ςηαπε (ι.ε. τηε ςιζε οφ τηε ρανδομ νοιςε εςτορ) ωας ςηανγεδ φρομ 646464 το 256256256 το αςςουντ φορ τηε ηιγηερ ςομπλεξιτψ οφ τηε ςοςμις ωεβ ιμαγες ωηεν ςομπαρεδ το τηε ωεαϰ λενςινγ μαπς. Ιν τηε ςαςε οφ εμυλατινγ δαρϰ ματτερ, γας ανδ ιντερναλ ενεργψ ςλιςες, τηε πυβλις ςοδε ωας αδαπτεδ το ωορϰ ωιτη μυλτι-ςηαννελ δατα (ι.ε. ΡΓΒ ινπυτ αρραψς). Ιν αδδιτιον, τηε δεφαυλτ βατςη ςιζε (νυμβερ οφ ινπυτ αρραψς τηατ τηε αλγοριτημ υςες δυρινγ αν ιτερατιον οφ τραινινγ) ωας ςηανγεδ φρομ 323232 το 646464. Εξτρα φυνςτιονς ωερε αλςο αδδεδ το τηε ςοδε το αλλοω περφορμινγ τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον εαςιερ (ςεε ςεςτιον 1 ανδ αππενδιξ 1). Φιναλλψ, ωηεν τραινινγ ον ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς, τηε αρςηιτεςτυρε ωας λεφτ υνςηανγεδ ας ονε οφ τηε ϰεψ γοαλς ωας το ρεπροδυςε τηε ρεςυλτς δεςςριβεδ ιν Μυςταφα ετ αλ. [2019].

Ιν ςυμμαρψ, ιφ ωε ςηοοςε ςονολυτιοναλ νευραλ νετωορϰς (ρατηερ τηαν ςιμπλε μυλτι-λαψερ περςεπτρονς) φορ τηε γενερατορ ανδ τηε διςςριμινατορ, τηε τραινινγ προςεδυρε δεςςριβεδ ιν ςεςτιον 1 εςςεντιαλλψ ρεμαινς τηε ςαμε. Ιν φαςτ, ανψ αλγοριτημ τηατ ις ςαπαβλε οφ προδυςινγ ανδ ςλαςςιφψινγ δατα ςουλδ βε υςεδ ας τηε γενερατορ ανδ τηε διςςριμινατορ. Ανδ τηεν, ιφ ωε ρεπρεςεντ τηε ςοςμις ωεβ ανδ τηε ωεαϰ λενςινγ δατα ας 2-Δ αρραψς, τηε πιπελινε οφ τραινινγ α ΓΑΝ ον ουρ δατα ις ςυμμαριζεδ ιν φιγυρε 1. Ιν παρτιςυλαρ, τηε ςιμυλατιον δατα ις υςεδ το προδυςε τηε 2-Δ ςοςμις ωεβ ςλιςες, ωηιςη αρε τηεν υςεδ ας α τραινινγ δαταςετ. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, δυρινγ τηε τραινινγ προςεδυρε τηε γενερατορ νετωορϰ προδυςες α βατςη οφ 646464 ιμαγες φρομ α βατςη οφ 646464 ρανδομ νοιςε εςτορς (δραων φρομ α Γαυςςιαν διςτριβυτιον ςεντερεδ αρουνδ 00), ωηιςη ις τηεν ςεντ το τηε διςςριμινατορ νετωορϰ, ωηερε ιτ ις ςομβινεδ ωιτη α βατςη οφ 646464 τραινινγ ιμαγες φορ ςλαςςιφιςατιον. Ιν τηε ςαςε οφ α τραινινγ δαταςετ ωιτη μυλτι-ςηαννελ ιμαγες (ΡΓΒ ιμαγες), τηε γενερατορ ανδ τηε διςςριμινατορ προςεςς βατςηες οφ ιμαγες οφ τηε φολλοωινγ ςηαπε: (64,3,256,256)643256256(64,3,256,256), ωηερε τηε ςεςονδ αλυε ςορρεςπονδς το τηε νυμβερ οφ ςηαννελς.

Το ςυμμαριζε, τηε προβλεμ ατ ηανδ ις το εμυλατε ςοςμολογιςαλ ςιμυλατιον δατα υςινγ ΓΑΝς. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, τηε αιμ ις το εμυλατε νοελ δαρϰ ματτερ οερδενςιτψ φιελδς, ρεπρεςεντεδ βψ 2-Δ αρραψς προδυςεδ ια μεςη παιντινγ φρομ τηε ραω ςιμυλατιον ουτπυτ δατα. Ιν αδδιτιον, ωε αλςο αιμ το προδυςε ρεαλιςτις ςονεργενςε φιελδ ανδ γας δενςιτψ δατα φρομ ηψδροδψναμις ςιμυλατιονς. Ιν αλλ ςαςες τηε τραινινγ δατα ςονςιςτς οφ βατςηες οφ 2-Δ αρραψς, ωηιςη, ωηεν πλοττεδ ιςυαλλψ, ρεπρεςεντ τηε μεντιονεδ φιελδς (προϑεςτεδ το 2-Δ). Α μορε τεςηνιςαλ διςςυςςιον οφ τηε δαταςετς ις γιεν ιν ςεςτιον 1. Ονςε τηε τραινινγ ις ςομπλετεδ, τηε γενερατορ νευραλ νετωορϰ ςαν βε υςεδ το προδυςε ρεαλιςτις νοελ 2-Δ αρραψς ιν τηε ςαμε φορματ ας τηε τραινινγ δαταςετ. Νοτε τηατ τηε προβλεμ ατ ηανδ ις φυνδαμενταλλψ αναλογους το τηατ οφ γενερατινγ ηανδ-ωριττεν ιμαγες (ι.ε. φιγυρε 1) τηε ονλψ διφφερενςε βεινγ τηε ςιζε οφ τηε δαταςετ αρραψς ανδ τηε αρςηιτεςτυρε οφ τηε νευραλ νετωορϰς υςεδ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.6: Τηε πιπελινε οφ τραινινγ α ΓΑΝ ον ςοςμις ωεβ ςλιςε δατα. Τηε νυμβερς ιν τηε βραςϰετς αρε τηε ςιζες οφ τηε ινπυτ/ουτπυτ αρραψς ανδ ςορρεςπονδ το τηε νυμβερ οφ ιμαγες ιν τηε βατςη αλονγ ωιτη τηε ςηαννελ νυμβερ, ηειγητ ανδ τηε ωιδτη οφ τηε ιμαγες.

\theςεςτιον Λατεντ Σπαςε Ιντερπολατιον

Βεφορε διςςυςςινγ τηε διφφερεντ δαταςετς ανδ τηε τραινινγ προςεδυρε, ιτ ις ιμπορταντ το ρειεω ανοτηερ ιμπορταντ φεατυρε οφ τηε ΓΑΝ αλγοριτημς. Λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον ρεφερς το τηε προςεδυρε οφ ιντερπολατινγ βετωεεν α παιρ οφ ουτπυτς προδυςεδ βψ α ΓΑΝ. Τηις προςεδυρε νοτ ονλψ αλλοως υς το ςτυδψ τηε φεατυρε ςπαςε λεαρντ βψ τηε αλγοριτημ, βυτ αλςο αλλοως υς το ςοντρολ ωηιςη ουτπυτς τηε αλγοριτημ προδυςες. Ηερε α ρειεω οφ τηε προςεδυρε ανδ ιτς αριους υςες ις γιεν.

Ιφ τηε τραινινγ προςεδυρε ις ςυςςεςςφυλ, τηε γενερατορ Gϕ(Zi)subscript𝐺italic-ϕsuperscript𝑍𝑖G_{\phi}(Z^{i}) λεαρνς το μαπ τηε αλυες οφ α ρανδομ εςτορ Zisuperscript𝑍𝑖Z^{i} το τηε αλυες οφ α ςτατιςτιςαλλψ ρεαλιςτις ουτπυτ εςτορ XGisubscriptsuperscript𝑋𝑖𝐺X^{i}_{G}, ωηιςη ςαν βε ρεςηαπεδ το τηε οριγιναλ 2-Δ αρραψ ςηαπε ρεπρεςεντινγ αν ιμαγε XGjksubscriptsuperscript𝑋𝑗𝑘𝐺X^{jk}_{G} (α ςοςμις ωεβ ςλιςε ορ α ςονεργενςε μαπ ιν ουρ ςαςε). Τηις ςαν βε ιεωεδ ας μαππινγ φρομ α λοω-διμενςιοναλ λατεντ ςπαςε Zd𝑍superscript𝑑Z\subseteq\mathbb{R}^{d} το α ηιγηερ-διμενςιοναλ δατα (πιξελ) ςπαςε XD𝑋superscript𝐷X\subseteq\mathbb{R}^{D} (ωηερε d𝑑d ις τηε ςιζε οφ τηε νοιςε ινπυτ εςτορ ανδ D𝐷D ις τηε τοταλ νυμβερ οφ τηε οφ τηε ουτπυτ ιμαγε πιξελς· φορ μορε δεταιλς ςεε Σηαο ετ αλ. [2017]). Φορ α γενερατορ νευραλ νετωορϰ dDmuch-less-than𝑑𝐷d\ll D (ιν ουρ ςαςε d=256𝑑256d=256 ορ 646464, ωηιλε D=2562𝐷superscript2562D=256^{2}).

Τηε τραινινγ προςεδυρε ςαν βε ιεωεδ ας τηε γενερατορ λεαρνινγ το μαπ ςλυςτερς ιν τηε Z𝑍Z ςπαςε το τηε ςλυςτερς ιν τηε X𝑋X ςπαςε. Ηενςε, ιφ ωε τρεατ τηε ρανδομ ινπυτ εςτορς777Note regarding notation: here a superscript refers to input/output vectors, while a subscript refers to the corresponding point in the latent/output data space. Zisuperscript𝑍𝑖Z^{i} ας ποιντς ιν α d𝑑d-διμενςιοναλ ςπαςε, ωε ςαν ιντερπολατε βετωεεν μυλτιπλε ινπυτ εςτορς ανδ προδυςε α τρανςιτιον βετωεεν τηε ςορρεςπονδινγ ουτπυτς. Ιν παρτιςυλαρ, ιφ ωε ςηοοςε τωο ινπυτ εςτορς τηατ ςορρεςπονδ το ποιντς Z1subscript𝑍1Z_{1} ανδ Z2subscript𝑍2Z_{2} ανδ φινδ α λινε ςοννεςτινγ τηεμ, ςαμπλινγ ιντερμεδιατε ινπυτ ποιντς αλονγ τηατ λινε λεαδς το α ςετ οφ ουτπυτς τηατ ςορρεςπονδ το αν αλμοςτ ςμοοτη τρανςιτιον βετωεεν τηε ουτπυτ ποιντς X1subscript𝑋1X_{1} ανδ X2subscript𝑋2X_{2}.

Ας αν εξαμπλε, ιφ ωε τραιν τηε γενερατορ το προδυςε ςοςμις ωεβ ςλιςες οφ τωο διφφερεντ ρεδςηιφτς, ωε ςαν προδυςε α ςετ οφ ουτπυτς ςορρεςπονδινγ το α τρανςιτιον βετωεεν τηοςε τωο ρεδςηιφτς βψ λινεαρλψ ιντερπολατινγ βετωεεν τηε ινπυτ ποιντς Z1subscript𝑍1Z_{1} ανδ Z2subscript𝑍2Z_{2} (ςεε φιγυρε 1). Μορε ςονςρετελψ, ιφ ωε τραιν τηε αλγοριτημ ον ςοςμις ωεβ ςλιςες οφ ρεδςηιφτς {0.0,1.0}0.01.0\{0.0,1.0\}, ςομεωηερε βετωεεν τηε τωο ινπυτ ποιντς, ονε ςαν φινδ α ποιντ Zsuperscript𝑍Z^{{}^{\prime}}, ωηιςη προδυςες αν ουτπυτ τηατ ηας α ματτερ ποωερ ςπεςτρυμ αππροξιματελψ ςορρεςπονδινγ το α ρεδςηιφτ z0.5superscript𝑧0.5z^{{}^{\prime}}\approx 0.5. Τηις ις φαςςινατινγ γιεν τηατ τηε τραινινγ δαταςετ διδ νοτ ινςλυδε ιντερμεδιατε ρεδςηιφτ δατα. Ηερε ιτ ις ιμπορταντ το νοτε τηατ ςυςη αν ιντερπολατιον προςεδυρε δοες νοτ νεςεςςαριλψ προδυςε α περφεςτλψ ςμοοτη τρανςιτιον ιν τηε δατα ςπαςε, ι.ε. τηε προδυςεδ ουτπυτς ςορρεςπονδινγ το τηε ποιντς {Xi}subscript𝑋𝑖\{X_{i}\} βετωεεν X1subscript𝑋1X_{1} ανδ X2subscript𝑋2X_{2} αρε νοτ αλωαψς ρεαλιςτις (ιν τερμς οφ τηε ματτερ ποωερ ςπεςτρυμ ανδ οτηερ ςτατιςτιςς· ςεε φιγυρε 1 ανδ ςεςτιον 1 φορ φυρτηερ δεταιλς). Αλςο, ονε μιγητ ναιελψ τηινϰ τηατ τηε ποιντ Zsuperscript𝑍Z^{{}^{\prime}} λιες ιν τηε μιδδλε οφ τηε λινε ςοννεςτινγ Z1subscript𝑍1Z_{1} ανδ Z2subscript𝑍2Z_{2}, βυτ ιν γενεραλ ωε φουνδ ιτ νοτ το βε τηε ςαςε (ας τηε μιδδλε οφ τηε μεντιονεδ λινε δοες νοτ νεςεςςαρψ ςορρεςπονδ το τηε μιδδλε βετωεεν X1subscript𝑋1X_{1} ανδ X2subscript𝑋2X_{2} ιν τηε δατα ςπαςε, ωηιςη ις ϰνοων το βε νον-Ευςλιδεαν (ςεε ςεςτιον 1)). Ιν τηε υπςομινγ ςηαπτερς Ι ινεςτιγατε ωηετηερ τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον προςεδυρε ςαν βε υςεδ το μαπ βετωεεν ουτπυτς οφ διφφερεντ ρεδςηιφτς ανδ ςοςμολογιες ανδ ωηετηερ τηε προδυςεδ δαταςετς αρε πηψςιςαλλψ ρεαλιςτις.

Refer to caption
Φιγυρε 1.6: Ιλλυςτρατιον οφ τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον προςεδυρε. Τραινινγ τηε ΓΑΝ αλγοριτημ ον τηε ςοςμις ωεβ ςλιςες οφ τωο διφφερεντ ρεδςηιφτς ενςοδες τωο διφφερεντ ςλυςτερς ιν τηε λατεντ ςπαςε (ωηιςη ις α ςυβςετ οφ α 256-διμενςιοναλ ςπαςε, ι.ε. τηε ςιζε οφ τηε ρανδομ νοιςε ινπυτ εςτορ). Σαμπλινγ α ποιντ φρομ τηε λινε ςοννεςτινγ τωο ινπυτ ποιντς Z1subscript𝑍1Z_{1} ανδ Z2subscript𝑍2Z_{2} ιν τηις ςπαςε προδυςες αν ουτπυτ ωιτη ρεδςηιφτ zsuperscript𝑧z^{{}^{\prime}}. Ιν τηε ςαςε οφ ουρ δαταςετ ωιτη z1=1.0subscript𝑧11.0z_{1}=1.0 ανδ z2=0.0subscript𝑧20.0z_{2}=0.0, ςεεραλ ποιντς νεαρ τηε ςεντρε οφ τηις λινε ςορρεςπονδ το ουτπυτς αππροξιματελψ εμυλατινγ z0.5superscript𝑧0.5z^{{}^{\prime}}\approx 0.5.

Τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον τεςηνιχυε ωας περφορμεδ βψ ρανδομλψ ςηοοςινγ τωο ινπυτ ποιντς Z1subscript𝑍1Z_{1} ανδ Z2subscript𝑍2Z_{2}, φινδινγ τηε λινε ςοννεςτινγ τηε τωο ποιντς ιν τηε 256 (64)-διμενςιοναλ ςπαςε (256 (64) ις τηε ςιζε οφ τηε ςορρεςπονδινγ ινπυτ εςτορς) ανδ τηεν ςαμπλινγ 64 εχυαλλψ ςπαςεδ ποιντς αλονγ τηατ λινε. Τηε ουτπυτς οφ τηε γενερατορ νευραλ νετωορϰ οφ τηοςε ιντερμεδιατε ινπυτ ποιντς Gϕ({Ziint})subscript𝐺italic-ϕsuperscriptsubscript𝑍𝑖𝑖𝑛𝑡G_{\phi}(\{Z_{i}^{int}\}) τηεν ςορρεςπονδ το ςοςμις ωεβ ςλιςες ανδ ωεαϰ λενςινγ μαπς τηατ ρεπρεςεντ α τρανςιτιον βετωεεν τηε τωο ουτπυτς Gϕ(Z1)subscript𝐺italic-ϕsubscript𝑍1G_{\phi}(Z_{1}) ανδ Gϕ(Z2)subscript𝐺italic-ϕsubscript𝑍2G_{\phi}(Z_{2}).

Ιν ορδερ το περφορμ λινεαρ λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον ιτ ις ςρυςιαλ το ηαε τηε αβιλιτψ το διςτινγυιςη βετωεεν διφφερεντ δατα ςλαςςες προδυςεδ βψ τηε ΓΑΝ (ε.γ. ςοςμις ωεβ ςλιςες οφ διφφερεντ ρεδςηιφτς). Τηις ωας ρεςολεδ βψ εμπλοψινγ α ςομβινατιον οφ τηε υςυαλ ςυμμαρψ ςτατιςτιςς λιϰε τηε ποωερ ςπεςτρυμ ανδ τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς αλονγ ωιτη τωο διφφερεντ μαςηινε λεαρνινγ αλγοριτημς. Ιν παρτιςυλαρ, δεεπ ςονολυτιοναλ νευραλ νετωορϰ ανδ γραδιεντ βοοςτεδ δεςιςιον τρεες ωερε υςεδ φορ διςτινγυιςηινγ τηε διφφερεντ ςλαςςες οφ δαταςετς προδυςεδ βψ τηε ΓΑΝ [῝ηεν ανδ Γυεςτριν, 2016].

\theςεςτιον Ριεμαννιαν Γεομετρψ οφ ΓΑΝς

Τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον προςεδυρε δεςςριβεδ ιν τηε πρειους ςεςτιον ις α γοοδ εξαμπλε οφ ηοω Ριεμαννιαν γεομετρψ ςαν βε εμπλοψεδ το δεςςριβε ςερταιν φεατυρες οφ τηε ΓΑΝ αλγοριτημ. Ρεςεντλψ αριους ςοννεςτιονς βετωεεν ΓΑΝς ανδ Ριεμαννιαν γεομετρψ ηαε βεεν εξπλορεδ ιν τηε μαςηινε λεαρνινγ λιτερατυρε ιν α μορε γενεραλ ςοντεξτ. Συςη ςοννεςτιονς αρε ιμπορταντ το εξπλορε νοτ ονλψ φορ τηε ςαϰε οφ ςυριοςιτψ, βυτ αλςο βεςαυςε τηεψ αλλοω υς το δεςςριβε ΓΑΝς ανδ τηειρ οπτιμιζατιον προςεδυρε ιν α λανγυαγε μορε φαμιλιαρ το πηψςιςιςτς. Α Ριεμαννιαν γεομετρψ δεςςριπτιον οφ ΓΑΝς ις αλςο ποωερφυλ ωηεν εξπλορινγ τηε λατεντ ςπαςε οφ α τραινεδ γενερατορ νευραλ νετωορϰ ανδ τηε ουτπυτς τηατ ιτ προδυςες. Φιναλλψ, α διφφερεντιαλ γεομετρψ δεςςριπτιον ςουλδ ςηινε ςομε λιγητ ον τηε ςοννεςτιονς βετωεεν γενερατιε μοδελς ανδ ινφορματιον γεομετρψ, ωηιςη ις α ωελλ-εςταβλιςηεδ φιελδ ανδ ςουλδ οφφερ ςομε νεω ινςιγητς ιντο τραινινγ ανδ αναλψζινγ τηε ουτπυτς οφ ςυςη μοδελς.

Refer to caption
Φιγυρε 1.6: Ριεμαννιαν γεομετρψ οφ γενερατιε αδερςαριαλ νετωορϰς. Τηε γενερατορ Gϕ(Zi)subscript𝐺italic-ϕsuperscript𝑍𝑖G_{\phi}(Z^{i}) ςαν βε τρεατεδ ας α μαππινγ φρομ τηε λοωερ διμενςιοναλ Ευςλιδεαν λατεντ ςπαςε Z𝑍Z (ςορρεςπονδινγ το τηε ρανδομ νοιςε ινπυτ) το α ηιγη διμενςιοναλ δατα (πιξελ) ςπαςε M𝑀M (ιν γενεραλ νον-Ευςλιδεαν). Εαςη ποιντ ον M𝑀M ςορρεςπονδς το α ςοςμις ωεβ ςλιςε (ορ α ωεαϰ λενςινγ μαπ).

Ρεςεντ ωορϰ ιν Σηαο ετ αλ. [2017] προποςες τρεατινγ τηε τραινεδ γενερατορ νευραλ νετωορϰ ας α μαππινγ φρομ α λοωερ διμενςιοναλ λατεντ ςπαςε Z𝑍Z το τηε ηιγηερ διμενςιοναλ δατα ςπαςε X𝑋X: Gϕ:ZX:subscript𝐺italic-ϕ𝑍𝑋G_{\phi}:Z\rightarrow X (ςεε φιγ. 1). Μορε ςπεςιφιςαλλψ, τηε γενερατορ Gϕ(Zi)subscript𝐺italic-ϕsuperscript𝑍𝑖G_{\phi}(Z^{i}) μαπς τηε λατεντ ςπαςε εςτορς οφ ςιζε n𝑛n (ιν ουρ ςαςε n=256𝑛256n=256 ορ 646464) το α μανιφολδ M𝑀M οφ διμενςιοναλιτψ m𝑚m (256×256256256256\times 256, ι.ε. τηε νυμβερ οφ πιξελς ιν τηε ουτπυτ ιμαγες). Μανιφολδ M𝑀M ηερε ςιμπλψ ρεφερς το α ςυβςετ οφ τηε δατα ςπαςε (αλλ ποςςιβλε ςομβινατιονς οφ πιξελ αλυες), ωηιςη ςορρεςπονδ το ρεαλιςτις ιμαγες οφ ωεαϰ λενςινγ/ςοςμις ωεβ ςλιςες. Τηε εξιςτενςε οφ ςυςη α μανιφολδ ις ποςτυλατεδ βψ τηε μανιφολδ ηψποτηεςις ιν δεεπ λεαρνινγ, ωηιςη ςτατες τηατ ηιγη-διμενςιοναλ δατα ςαν βε ενςοδεδ ον α μανιφολδ οφ α μυςη λοωερ διμενςιον [Φεφφερμαν ετ αλ., 2013].

Ηενςε ιφ ωε τρεατ τηε γενερατορ νευραλ νετωορϰ Gϕsubscript𝐺italic-ϕG_{\phi} ας α μαππινγ φορ τηε λατεντ ςπαςε το τηε δατα ςπαςε μανιφολδ, ονε ςαν νατυραλλψ δεφινε αν ινδυςεδ μετρις g𝑔g, ωηιςη τηεν αλλοως το χυαντιφψ τηε διςτανςε βετωεεν τηε ποιντς ον τηε μανιφολδ ανδ τηε λενγτη οφ ςυρες. Φορ α μαππινγ δεςςριβεδ βψ τηε γενερατορ νευραλ νετωορϰ, τηε μετρις ις ςιμπλψ εχυαλ το α προδυςτ οφ τηε Θαςοβιαν ανδ τηε τρανςποςεδ Θαςοβιαν [Σηαο ετ αλ., 2017]:

g=J(Z)TJ(Z).𝑔𝐽superscript𝑍𝑇𝐽𝑍g=J(Z)^{T}J(Z). (1.159)

Τηε Θαςοβιαν ιν ουρ ςαςε ρεφερς το τηε παρτιαλ δεριατιε οφ εαςη ουτπυτ αλυε ω.ρ.τ. το εαςη ινπυτ αλυε, ι.ε.:

J=[X1Z1X1Z2X1ZnXmZ1XmZ2XmZn].𝐽matrixsuperscript𝑋1superscript𝑍1superscript𝑋1superscript𝑍2superscript𝑋1superscript𝑍𝑛missing-subexpressionsuperscript𝑋𝑚superscript𝑍1superscript𝑋𝑚superscript𝑍2superscript𝑋𝑚superscript𝑍𝑛J=\begin{bmatrix}\frac{\partial X^{1}}{\partial Z^{1}}&\frac{\partial X^{1}}{\partial Z^{2}}&\dots&\frac{\partial X^{1}}{\partial Z^{n}}\\ \vdots&\vdots&\ddots&\\ \frac{\partial X^{m}}{\partial Z^{1}}&\frac{\partial X^{m}}{\partial Z^{2}}&\dots&\frac{\partial X^{m}}{\partial Z^{n}}\end{bmatrix}.

Ονςε α μετρις ις δεφινεδ, ονε ςαν υςε τηε υςυαλ τοολς το δεςςριβε γεοδεςιςς ον τηε μανιφολδ M𝑀M. Φορ ινςτανςε, ονε ςαν δεφινε α ςυρε κZsubscript𝜅𝑍\kappa_{Z} βετωεεν τωο ποιντς a𝑎a ανδ b𝑏b ιν τηε λατεντ ςπαςε Z𝑍Z παραμετριζεδ βψ ςομε παραμετερ t𝑡t. ϒςινγ τηε μαππινγ Gϕsubscript𝐺italic-ϕG_{\phi}, τηε ςορρεςπονδινγ ςυρε ον τηε μανιφολδ M𝑀M ις τηεν: Gϕ(κZ(t))Msubscript𝐺italic-ϕsubscript𝜅𝑍𝑡𝑀G_{\phi}(\kappa_{Z}(t))\in M. Το φινδ α ςυρε τηατ ςορρεςπονδς το α γεοδεςις ον τηε μανιφολδ ονε ηας το ςολε τηε Ευλερ-Λαγρανγε εχυατιον, ωηιςη γιες:

d2κZαdt2=ΓβγαdκZβdtdκZγdt,superscript𝑑2superscriptsubscript𝜅𝑍𝛼𝑑superscript𝑡2subscriptsuperscriptΓ𝛼𝛽𝛾𝑑superscriptsubscript𝜅𝑍𝛽𝑑𝑡𝑑superscriptsubscript𝜅𝑍𝛾𝑑𝑡\frac{d^{2}\kappa_{Z}^{\alpha}}{dt^{2}}=-\Gamma^{\alpha}_{\beta\gamma}\frac{d\kappa_{Z}^{\beta}}{dt}\frac{d\kappa_{Z}^{\gamma}}{dt}, (1.160)

ωηερε ΓΓ\Gamma ις τηε υςυαλ ῝ηριςτοφφελ ςψμβολ, γιεν βψ:

Γβγα=12gαδ(gδβXγ+gδγXαgαβXδ).subscriptsuperscriptΓ𝛼𝛽𝛾12superscript𝑔𝛼𝛿subscript𝑔𝛿𝛽superscript𝑋𝛾subscript𝑔𝛿𝛾superscript𝑋𝛼subscript𝑔𝛼𝛽superscript𝑋𝛿\Gamma^{\alpha}_{\beta\gamma}=\frac{1}{2}g^{\alpha\delta}\bigg{(}\frac{\partial g_{\delta\beta}}{\partial X^{\gamma}}+\frac{\partial g_{\delta\gamma}}{\partial X^{\alpha}}-\frac{\partial g_{\alpha\beta}}{\partial X^{\delta}}\bigg{)}. (1.161)

Ας διςςυςςεδ ιν Σηαο ετ αλ. [2017] γεοδεςιςς βετωεεν ποιντς ον τηε μανιφολδ αρε οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε, ας τηεψ γιε τηε ςμοοτηεςτ ποςςιβλε τρανςιτιον βετωεεν μυλτιπλε ουτπυτς. Ονε οφ τηε μαιν φινδινγς ιν Σηαο ετ αλ. [2017] ωας τηατ τηε Ριεμαννιαν ςυρατυρε οφ τηε μανιφολδ ςορρεςπονδινγ το τηε τηειρ δατα ωας ςυρπριςινγλψ ςμαλλ ανδ, ηενςε, λινεαρ ιντερπολατιον προδυςεδ ρεαλιςτις ρεςυλτς ςομπαραβλε το τηε ρεςυλτς προδυςεδ βψ ςαλςυλατινγ α γεοδεςις ςυρε βετωεεν τηε ουτπυτς. Ιν ουρ ωορϰ ωε αλςο φουνδ τηατ λινεαρ ιντερπολατιον γενεραλλψ προδυςεδ ρεαλιςτις ρεςυλτς. Ηοωεερ, το ενςυρε τηατ τηε ουτπυτς προδυςεδ ια τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον αρε ινδεεδ ρεαλιςτις, ονε ωουλδ ηαε το ιντερπολατε ον α ςυρε ιν τηε λατεντ ςπαςε (ςορρεςπονδινγ το τηε γεοδεςις ςοννεςτινγ τηε νεεδεδ ουτπυτς ον τηε δατα μανιφολδ M𝑀M) ρατηερ τηαν α λινε.

Ανοτηερ ιμπορταντ ςοννεςτιον το Ριεμαννιαν γεομετρψ ςομες ιν τηε ςοντεξτ οφ τηε διςςριμινατορ νευραλ νετωορϰ. Τηε διςςριμινατορ ςαν βε ιεωεδ ας α μαππινγ φρομ τηε δατα μανιφολδ το α προβαβιλιτψ μανιφολδ P𝑃P, ωηερε εαςη ποιντ ον τηε μανιφολδ ςορρεςπονδς το τηε προβαβιλιτψ οφ α γιεν δατα ςαμπλε βεινγ ρεαλ (ι.ε. βελονγινγ το τηε τραινινγ δαταςετ). Συςη α μανιφολδ λοοϰς ρεμαρϰαβλψ ςιμιλαρ το τηε ςτατιςτιςαλ μανιφολδς ςτυδιεδ ιν τηε φιελδ οφ ινφορματιον γεομετρψ. Ινςιγητς φρομ ινφορματιον γεομετρψ ηαε α λονγ τραδιτιον οφ βεινγ υςεδ ιν νευραλ νετωορϰ οπτιμιζατιον (ε.γ. Ηαυςερ ανδ Ραψ [2017]). Εξπλορινγ ςυςη ςοννεςτιονς ςουλδ λεαδ το δεεπερ ινςιγητς ιντο τηε ΓΑΝ τραινινγ προςεςς, ωηιςη ις αν ιντερεςτινγ διρεςτιον φορ φυτυρε ωορϰ.

\theςεςτιον Δαταςετς ανδ τηε Τραινινγ Προςεδυρε

Τηις ςεςτιον ςονταινς α δεταιλεδ ιντροδυςτιον το τηε δαταςετς τηατ ωερε υςεδ το τραιν τηε ΓΑΝ αλγοριτημ δεςςριβεδ ιν τηε πρειους ςεςτιονς. Ιν εαςη ςαςε τηε ςιμυλατιονς τηατ ωερε υςεδ το προδυςε τηε δαταςετ αρε δεςςριβεδ ας ωελλ. Φιναλλψ, τηε ςοςμολογιςαλ παραμετερς ανδ τηε υςεδ ςμοοτηινγ τεςηνιχυες αρε δεςςριβεδ ας ωελλ.

\theςυβςεςτιον Ωεαϰ Λενςινγ ῝ονεργενςε Μαπ Δατα

Γραιτατιοναλ ποτεντιαλς ινφλυενςε τηε πατη οφ πηοτονς ιν ςυςη α ωαψ τηατ τηεψ ιντροδυςε ςοηερεντ διςτορτιονς ιν τηε αππαρεντ ςηαπε (ςηεαρ) ανδ ποςιτιον οφ λιγητ ςουρςες. Ωεαϰ γραιτιοναλ λενςινγ ιντροδυςες ελλιπτιςιτψ ςηανγες ιν οβϑεςτς οφ τηε ορδερ οφ \approx 1% ανδ ςαν βε μεαςυρεδ αςροςς τηε ςϰψ, μεανινγ τηατ μαπς οφ τηε λενςινγ διςτορτιον οφ οβϑεςτς ςαν βε μαδε ανδ ρελατεδ το μαπς οφ τηε μαςς διςτριβυτιον ιν τηε ϒνιερςε. Τηε μαγνιτυδε οφ τηε ςηεαρ δεπενδς υπον τηε ςομβινεδ εφφεςτ οφ τηε γραιτατιοναλ ποτεντιαλς βετωεεν τηε ςουρςε ανδ τηε οβςερερ. Αν οβςερερ ωιλλ δετεςτ τηις ιντεγρατεδ εφφεςτ ανδ μαπς οφ τηε ιντεγρατεδ μαςς, ορ ςονεργενςε, ςαν βε μαδε. Γραιτατιοναλ λενςινγ ηας τηε ςιγνιφιςαντ αδανταγε τηατ ιτ ις ςενςιτιε το βοτη λυμινους ανδ δαρϰ ματτερ, ανδ ςαν τηερεφορε διρεςτλψ δετεςτ τηε ςομβινεδ ματτερ διςτριβυτιον. Ιν αδδιτιον, ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς αλλοω φορ δετεςτινγ τηε γροωτη οφ ςτρυςτυρε ιν τηε ϒνιερςε ανδ ηενςε τηεψ ςαν αλςο βε υςεδ φορ προβινγ ςτατιςτιςς βεψονδ τωο ποιντ ςορρελατιον φυνςτιονς, ςυςη ας ιν τηε ηιγηερ μομεντς οφ τηε ςονεργενςε φιελδ ορ βψ οβςερινγ τηε τοπολογψ οφ τηε φιελδ ωιτη Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ανδ πεαϰ ςτατιςτιςς [Διετριςη ανδ Ηαρτλαπ, 2010, Μαωδςλεψ ετ αλ., 2020]. Ας φυτυρε ςυρεψς αττεμπτ το φυρτηερ προβε τηε νον-λινεαρ ρεγιμε οφ ςτρυςτυρε γροωτη, τηε ινφορματιον ηελδ ιν τηεςε ηιγηερ ορδερ ςτατιςτιςς ωιλλ βεςομε ινςρεαςινγλψ ιμπορταντ, ανδ ωιλλ αλςο ρεχυιρε αςςυρατε ςιμυλατιονς ιν ορδερ το προιδε ςοςμολογιςαλ ςονςτραιντς. Τηις ρεχυιρεμεντ φορ λαργε νυμβερς οφ ςιμυλατιονς τηατ αλςο μοδελ ςομπλεξ πηψςιςαλ πηενομενα μεανς τηατ μορε ςομπυτατιοναλλψ εφφιςιεντ αλτερνατιες το Ν-βοδψ ςιμυλατιονς, ςυςη ας τηε ΓΑΝ αππροαςη προποςεδ ιν τηις ωορϰ, αρε ρεχυιρεδ.

Ιν ορδερ το τραιν τηε ΓΑΝ αλγοριτημ το προδυςε ρεαλιςτις ςονεργενςε μαπς, πυβλιςλψ ααιλαβλε δαταςετς ωερε υςεδ. Ιν παρτιςυλαρ, το τεςτ ωηετηερ ωε ςουλδ ρεπροδυςε τηε οριγιναλ ρεςυλτς φρομ Μυςταφα ετ αλ. [2019] τηε πυβλιςλψ ααιλαβλε δατα φρομ Μυςταφα ετ αλ. [2017] ωας υςεδ. Τηε δαταςετ ςονςιςτς οφ 8000 ωεαϰ λενςινγ μαπς τηατ ωερε οριγιναλλψ προδυςεδ βψ ρυννινγ α Γαδγετ2 [Σπρινγελ, 2005] ςιμυλατιον ωιτη 5123superscript5123512^{3} παρτιςλες ιν α 240240240 Mpc/hMpc\mathrm{Mpc}/h βοξ. Το περφορμ ραψ τραςινγ τηε Γαδγετ ωεαϰ λενςινγ ςιμυλατιον πιπελινε ωας υςεδ. Τηε ςιμυλατιον βοξ ωας ροτατεδ μυλτιπλε τιμες φορ εαςη ραψ τραςινγ προςεδυρε, ρεςυλτινγ ιν 1000 12 ςχ. δεγρεε μαπς περ ςιμυλατιον βοξ.

Ιν ορδερ το τραιν τηε ΓΑΝ αλγοριτημ ον ςονεργενςε μαπς οφ διφφερεντ ςοςμολογιες ανδ ρεδςηιφτς, τηε δαταςετ πυβλιςλψ ααιλαβλε ατ [Ζορριλλα Ματιλλα ετ αλ., 2016, Γυπτα ετ αλ., 2018, ῝ολυμβια Λενςινγ, 2020] ωας υςεδ. Τηε ααιλαβλε δαταςετ ςονταινς ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς ςοερινγ α φιελδ οφ ιεω οφ 3.5 δεγ ×\times 3.5 δεγ, ωιτη ρεςολυτιον οφ 1024 ×\times 1024 πιξελς. Τηε μαπς ωερε οριγιναλλψ προδυςεδ υςινγ Γαδγετ2 ΔΜ-ονλψ ςιμυλατιον δατα ωιτη 240 Μπς/habsent/h ςιδε βοξ ανδ 5123superscript5123512^{3} παρτιςλες. Τηε δαταςετ ινςλυδες 96 διφφερεντ ςοςμολογιες (ωιτη αρψινγ ΩmsubscriptΩ𝑚\Omega_{m} ανδ σ8subscript𝜎8\sigma_{8} παραμετερς). Τηε αλυες οφ Ωm=0.260subscriptΩ𝑚0.260\Omega_{m}=0.260 ανδ σ8=0.8subscript𝜎80.8\sigma_{8}=0.8 ωερε υςεδ ας τηε φιδυςιαλ ςοςμολογψ. Ιν τηις ωορϰ ονλψ α ςμαλλ ςυβςετ οφ τηις δαταςετ ωας υςεδ, ναμελψ, τηε μαπς ωηερε ονλψ ονε οφ τηε τωο ςοςμολογιςαλ παραμετερ αριες. Ιν παρτιςυλαρ, τηε δαταςετ ςονςιςτινγ οφ τηε μαπς ωιτη σ8={0.436,0.814}subscript𝜎80.4360.814\sigma_{8}=\{0.436,0.814\} ωιτη α ςομμον αλυε οφ Ωm=0.233subscriptΩ𝑚0.233\Omega_{m}=0.233 ωας υςεδ. Τηις ωας δονε ιν ορδερ το ςιμπλιφψ τηε λατεντ ςπαςε αναλψςις.

Φορ τηε ωεαϰ λενςινγ μαπ δατα τηε ςαμε αρςηιτεςτυρε ας δεςςριβεδ ιν ταβλες 1 ανδ 1 ωας υςεδ. Ιν φαςτ τηε ςαμε βαςις αρςηιτεςτυρε ωιτη μινορ αριατιονς ωας υςεδ φορ τραινινγ αλλ τηε δαταςετς δεςςριβεδ λατερ ον. Τηε ϰεψ παραμετερ ιν τερμς οφ τηε τραινινγ προςεδυρε ις τηε λεαρνινγ ρατε. Φορ αλλ τηε ςοςμις ωεβ ςλιςε δαταςετς, Ι φουνδ τηε λεαρνινγ ρατε αλυε οφ RL=3×105subscript𝑅𝐿3superscript105R_{L}=3\times 10^{-5} το ωορϰ ωελλ. Ιν τηε ςαςε οφ αλλ τηε ςονςιδερεδ ωεαϰ λενςινγ δαταςετς RL=9×106subscript𝑅𝐿9superscript106R_{L}=9\times 10^{-6} ωας υςεδ. Τηε τραινινγ προςεδυρε ανδ αλλ τηε ϰεψ παραμετερς αρε δεςςριβεδ ιν γρεατ δεταιλ ιν τηε πυβλιςλψ ααιλαβλε ςοδε (ςεε αππενδιξ 1 φορ μορε ινφορματιον).

\theςυβςεςτιον ῝οςμις Ωεβ Σλιςε Δατα

Τηε ςοςμις ωεβ ορ τηε δαρϰ ματτερ οερδενςιτψ φιελδ ρεφερς το τηε ιντριςατε νετωορϰ οφ φιλαμεντς ανδ οιδς ας ςεεν ιν τηε ουτπυτ δατα οφ Ν-βοδψ ςιμυλατιονς. Τηε ςτατιςτιςαλ φεατυρες οφ τηε ςοςμις ωεβ ςονταιν ιμπορταντ ινφορματιον αβουτ τηε υνδερλψινγ ςοςμολογψ ανδ ςουλδ ηιδε ιμπριντς οφ μοδιφιςατιονς το τηε ςτανδαρδ λαως οφ γραιτψ. Ιν αδδιτιον, εμυλατινγ α λαργε νυμβερ οφ οερδενςιτψ φιελδς ις ιμπορταντ φορ ρελιαβλε εςτιματιον οφ τηε ερρορς οφ ςοςμολογιςαλ παραμετερς. Ηενςε, εμυλατορς, ςυςη ας τηε ονε προποςεδ ιν τηις ωορϰ, αρε οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε φορ τηε ςτατιςτιςαλ αναλψςις ιν τηε ςοντεξτ οφ τηε υπςομινγ οβςερατιοναλ ςυρεψς.

Τηε ςοςμις ωεβ τραινινγ δαταςετ ωας προδυςεδ βψ εμπλοψινγ α ςιμιλαρ προςεδυρε το τηε ονε ουτλινεδ ιν Ροδρíγυεζ ετ αλ. [2018]. Ιν παρτιςυλαρ, ωε ραν Λ-ΠΙ῝ΟΛΑ [Ηοωλεττ ετ αλ., 2015] το προδυςε α τοταλ οφ 15 ινδεπενδεντ ςιμυλατιον βοξες ωιτη διφφερεντ ςοςμολογιες. Ινιτιαλλψ, τηε ςαμε ςοςμολογψ ας δεςςριβεδ ιν Ροδρíγυεζ ετ αλ. [2018] ωας υςεδ ωιτη h=0.70.7h=0.7, ΩΛ=0.72subscriptΩΛ0.72\Omega_{\Lambda}=0.72 ανδ Ωm=0.28subscriptΩ𝑚0.28\Omega_{m}=0.28. Συβςεχυεντλψ, τηε εφφεςτς οφ αρψινγ ονε οφ τηε ςοςμολογιςαλ παραμετερς, ναμελψ τηε σ8subscript𝜎8\sigma_{8} παραμετερ, ωας ςτυδιεδ. Τηε αλυες οφ σ8={0.7,0.8,0.9}subscript𝜎80.70.80.9\sigma_{8}=\{0.7,0.8,0.9\} αλονγ ωιτη ΩΛ=0.7subscriptΩΛ0.7\Omega_{\Lambda}=0.7, Ωm=0.3subscriptΩ𝑚0.3\Omega_{m}=0.3 ανδ h=0.670.67h=0.67 ωερε εξπλορεδ. Φορ εαςη διφφερεντ ςετ οφ ςιμυλατιονς, ςναπςηοτς ατ 3 διφφερεντ ρεδςηιφτς: z={0.0,0.5,1.0}𝑧0.00.51.0z=\{0.0,0.5,1.0\} ωερε ςαεδ. Φορ εαςη ςιμυλατιον, α βοξ ςιζε οφ 512 Μπς/hh ωας υςεδ ωιτη 5123superscript5123512^{3} παρτιςλες. Φορ τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον προςεδυρε, τηε ΓΑΝ ωας τραινεδ ον ςλιςες ωιτη ρεδςηιφτς {0.0,1.0}0.01.0\{0.0,1.0\}, ωιτη α ςομμον αλυε οφ σ8=0.8subscript𝜎80.8\sigma_{8}=0.8.

Το προδυςε τηε ςλιςες φορ τραινινγ τηε ΓΑΝ, Ι υςεδ νβοδψϰιτ [Ηανδ ετ αλ., 2018], ωηιςη αλλοως παιντινγ αν οερδενςιτψ φιελδ φρομ α ςαταλογυε οφ ςιμυλατεδ παρτιςλες. Το οβταιν τηε νεεδεδ ςλιςες, τηε ςιμυλατιον βοξ ωας ςυτ ιντο ςεςτιονς οφ 2 Μπς ωιδτη ιν x,y,z𝑥𝑦𝑧x,y,z διρεςτιονς ανδ φορ εαςη ςεςτιον α μεςη παιντινγ προςεδυρε ωας δονε. Τηις ρεφερς το ςπλιττινγ τηε ςεςτιον ιντο ςελλς, ωηερε τηε νυμεριςαλ αλυε οφ εαςη ςελλ ςορρεςπονδς το τηε δαρϰ ματτερ οερδενςιτψ 1+δ(x)1𝛿𝑥1+\delta(x). Φιναλλψ, αφτερ α 2-Δ προϑεςτιον οφ εαςη ςλιςε, α 2562superscript2562256^{2} πξ ιμαγε ωας οβταινεδ, ωιτη εαςη πιξελ αλυε ςορρεςπονδινγ το τηε οερδενςιτψ φιελδ. Το εμπηαςιζε τηε φεατυρες οφ τηε λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε, Ι αππλιεδ τηε ςαμε νον-λινεαρ τρανςφορματιον ας δεςςριβεδ ιν Ροδρíγυεζ ετ αλ. [2018]: s(x)=2x/(x+a)1𝑠𝑥2𝑥𝑥𝑎1s(x)=2x/(x+a)-1, ωιτη a=250𝑎250a=250, ωηιςη ρεςςαλες τηε οερδενςιτψ αλυες το [1,1]11[-1,1] ανδ ινςρεαςες τηε ςοντραςτ οφ τηε ιμαγες.

Ιν ορδερ το εμυλατε μοδιφιεδ γραιτψ εφφεςτς τηε ΜΓ-ΠΙ῝ΟΛΑ ςοδε ωας υςεδ. ΜΓ-ΠΙ῝ΟΛΑ εξτενδς τηε οριγιναλ Λ-ΠΙ῝ΟΛΑ ςοδε ιν ορδερ το αλλοω ςιμυλατινγ τηεοριες τηατ εξηιβιτ ςςαλε-δεπενδεντ γροωτη [Σςοςςιμαρρο ετ αλ., 2012, Ταςςε ετ αλ., 2013, Ωιντηερ ετ αλ., 2017, Η. Α. Ωιντηερ, 2020]. Τηις ινςλυδες μοδελς ςυςη ας f(R)𝑓𝑅f(R) τηεοριες, ωηιςη ρεπλαςε τηε Ριςςι ςςαλαρ ωιτη α μορε γενεραλ φυνςτιον ιν τηε Εινςτειν-Ηιλβερτ αςτιον (ςεε Λι ανδ Κοψαμα [2019β] ανδ ςηαπτερ 1 φορ αν οεριεω οφ τηε πηενομενολογψ οφ ςυςη μοδελς). Ιν παρτιςυλαρ, μυλτιπλε ρυνς οφ ΜΓ-ΠΙ῝ΟΛΑ ωερε ρυν ωιτη τηε φολλοωινγ ρανγε οφ τηε fR0subscript𝑓𝑅0f_{R0} παραμετερ: [107,101]superscript107superscript101[10^{-7},10^{-1}]. Συςη α ωιδε ρανγε ωας ςηοςεν το μαϰε τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον προςεδυρε εαςιερ. Τηε f(R)𝑓𝑅f(R) ςιμυλατιονς ωερε αλςο ρυν ωιτη τηε ςαμε ςεεδ ας τηε ςορρεςπονδινγ ΛΛ\Lambda῝ΔΜ ςιμυλατιονς, μαϰινγ τηε τωο δαταςετς δεςςριβεδ αβοε διρεςτλψ ςομπαραβλε.

\theςυβςεςτιον Δαρϰ Ματτερ, Γας ανδ Ιντερναλ Ενεργψ Δατα

Σιμυλτανεουςλψ γενερατινγ δαρϰ ματτερ ανδ τηε ςορρεςπονδινγ βαρψονις οερδενςιτψ φιελδ δατα ις α γρεατ ςηαλλενγε φρομ βοτη τηε τηεορετιςαλ ανδ τηε ςομπυτατιοναλ περςπεςτιες. Ναμελψ, γενερατινγ τηε βαρψονις διςτριβυτιον ρεχυιρες δεταιλεδ ηψδροδψναμιςαλ ςιμυλατιονς τηατ αςςουντ φορ τηε ιντριςαςιες οφ γαλαξψ φορματιον ανδ φεεδβαςϰ προςεςςες, ωηιςη λεαδς το α μαϑορ ινςρεαςε ιν τηε ρεχυιρεδ ςομπυτατιοναλ ρεςουρςες. Φορ τηις ρεαςον, εμυλατινγ λαργε αμουντς οφ ηψδροδψναμιςαλ ςιμυλατιον δατα ις οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε.

Το προδυςε τηε δαρϰ ματτερ, βαρψονις ματτερ ανδ τηε ιντερναλ ενεργψ διςτριβυτιον ςλιςες Ι υςεδ τηε πυβλιςλψ ααιλαβλε Ιλλυςτρις-3 ςιμυλατιον δατα [῞ογελςβεργερ ετ αλ., 2014, Νελςον ετ αλ., 2015]. Ιλλυςτρις-3 ρεφερς το τηε λοω ρεςολυτιον Ιλλυςτρις ρυν ινςλυδινγ τηε φυλλ πηψςιςς μοδελ ωιτη α βοξ ςιζε οφ 75000 ϰπς/hϰπς\textrm{kpc}/h ανδ οερ 9×1079superscript1079\times 10^{7} δαρϰ ματτερ ανδ γας τραςερ παρτιςλες. Τηε ςοςμολογψ οφ τηε ςιμυλατιον ςαν βε ςυμμαριζεδ βψ τηε φολλοωινγ παραμετερς: Ωm=0.2726subscriptΩ𝑚0.2726\Omega_{m}=0.2726, ΩΛ=0.7274subscriptΩΛ0.7274\Omega_{\Lambda}=0.7274, h=0.7040.704h=0.704. Τηε ςιμυλατιον ινςλυδεδ τηε φολλοωινγ πηψςιςαλ εφφεςτς: ραδιατιε γας ςοολινγ, ςταρ φορματιον, γαλαςτις-ςςαλε ωινδς φρομ ςταρ φορματιον φεεδβαςϰ, ςυπερμαςςιε βλαςϰ ηολε φορματιον, αςςρετιον, ανδ φεεδβαςϰ.

Το φορμ τηε τραινινγ δαταςετ Ι υςεδ αν αναλογους προςεδυρε το τηε ονε υςεδ φορ τηε ςοςμις ωεβ ςλιςες ιν ςεςτιον 1. Ιν παρτιςυλαρ, τηε φυλλ ςιμυλατιον βοξ ωας ςυτ ιντο ςλιςες οφ 100 ϰπς/hϰπς\textrm{kpc}/h ανδ φορ εαςη ςλιςε μεςη παιντινγ ωας δονε το οβταιν τηε οερδενςιτψ φιελδ. Τηις ωας δονε φορ τηε δαρϰ ματτερ ανδ γας δατα. Ιν αδδιτιον, τηε ααιλαβλε ιντερναλ ενεργψ (τηερμαλ ενεργψ ιν τηε υνιτς οφ (km/s)2superscriptkms2(\rm km/s)^{2}) διςτριβυτιον δατα ωας υςεδ ας ωελλ. Φιγυρε 1 ςηοως α φεω ςαμπλες φρομ τηε δαταςετ.

Refer to caption
() ΔΜ οερδενςιτψ φιελδ
Refer to caption
() Γας οερδενςιτψ φιελδ
Refer to caption
() Ιντερναλ ενεργψ φιελδ
Refer to caption
() Αλλ ςομπονεντς ςομβινεδ
Φιγυρε 1.7: Σαμπλες φρομ τηε Ιλλυςτρις ςιμυλατιον δαταςετ υςεδ το τραιν τηε ΓΑΝ αλγοριτημ: 2-Δ ςλιςες οφ τηε διφφερεντ ςιμυλατιον ςομπονεντς (βοξ ςιζε: 75000 ϰπς/hϰπς\textrm{kpc}/h).

Το ινεςτιγατε ωηετηερ τηε ΓΑΝ αλγοριτημ ςουλδ βε τραινεδ ον μυλτιδιμενςιοναλ αρραψ δατα, τηε ΔΜ, γας ανδ ενεργψ διςτριβυτιον 2-Δ ςλιςες ωερε τρεατεδ ας ΡΓΒ πλανες ιν α ςινγλε ιμαγε. Ιν παρτιςυλαρ, α ςομμον ωαψ οφ ρεπρεςεντινγ ςολορς ιν αν ιμαγε ις φορμινγ α φυλλ ςολορ ιμαγε ουτ οφ τηρεε πλανες, εαςη ςορρεςπονδινγ το τηε πιξελ αλυες φορ ρεδ, γρεεν ανδ βλυε ςολουρς (ςεε φιγυρε 1). Ιν τηις φραμεωορϰ, α φυλλ-ςολορ ιμαγε ςορρεςπονδς το α 3-Δ αρραψ. ῝ονολυτιοναλ νευραλ νετωορϰς, ινςλυδινγ τηε ονε τηατ τηε ςοςμοΓΑΝ αλγοριτημ ις βαςεδ ον αρε οριγιναλλψ δεςιγνεδ το βε τραινεδ ον ςυςη ΡΓΒ ιμαγες. Ηενςε ωε ςομβινεδ τηε μεντιονεδ ΔΜ, γας ανδ ιντερναλ ενεργψ ςλιςες ιντο α ςετ οφ ΡΓΒ αρραψς τηατ ωερε υςεδ ας α τραινινγ ςετ.

\theςυβςεςτιον Τηε Τραινινγ Προςεδυρε

Τηε ινιτιαλ ςταγες οφ τραινινγ (ι.ε. ρεπροδυςινγ τηε ρεςυλτς ιν [Ροδρíγυεζ ετ αλ., 2018, Μυςταφα ετ αλ., 2019] ωερε δονε υςινγ τηε Γοογλε ῝λουδ ςομπυτινγ πλατφορμ. Τηε φολλοωινγ ςετυπ ωας υςεδ: 4 ςτανδαρδ ῝Πϒς ωιτη 15 ΓΒ μεμορψ, 1 Ν῞ΙΔΙΑ Τεςλα Κ80 ΓΠϒ ανδ 2ΤΒ οφ ΣΣΔ ηαρδ δριε ςπαςε.

Λατερ ςταγες οφ τραινινγ (ι.ε. τραινινγ τηε ΓΑΝ ον διφφερεντ ςοςμολογψ, μοδιφιεδ γραιτψ ανδ ρεδςηιφτ δατα) ωερε δονε υςινγ τηε λοςαλ Σςιαμα ΗΠ῝ ςλυςτερ, ωηιςη ηας 3702 ςορες οφ 2.66 ΓΗζ Ιντελ Ξεον προςεςςορς ωιτη 2 ΓΒ οφ μεμορψ περ ςορε.

Γιεν ηοω υνςταβλε τηε ΓΑΝ τραινινγ προςεδυρε ις, α ςιμπλε ωαψ οφ εαλυατινγ τηε βεςτ ςηεςϰποιντ ωας υςεδ: Ι ςαλςυλατεδ τηε μεαν ςχυαρε διφφερενςε βετωεεν τηε μεαν αλυες οφ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ανδ τηε τραινινγ δαταςετ ποωερ ςπεςτρα, πιξελ ηιςτογραμς ανδ τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς. Τηε ςετ οφ ΓΑΝ ωειγητς τηατ μινιμιζες τηις αλυε ωας υςεδ φορ τηε πλοτς διςπλαψεδ ιν τηε ρεςυλτ ςεςτιον.

\theςεςτιον Διαγνοςτιςς

Α ϰεψ αςπεςτ οφ τηε αναλψςις οφ τηε προδυςεδ ςαμπλες ις βεινγ αβλε το χυαντιφψ ηοω ρεαλιςτις τηε ΓΑΝ-γενερατεδ δατα ις. Τηις ωας δονε ατ αν ενςεμβλε λεελ – ι.ε. ωε γενερατεδ μυλτιπλε βατςηες οφ δατα (ςεε φιγυρες ιν ςεςτιον 1) ανδ ςαλςυλατεδ τηε αεραγε ςυμμαρψ ςτατιςτιςς, ωηιςη ωερε τηεν ςομπαρεδ αγαινςτ αναλογους ρεςυλτς προδυςεδ υςινγ τηε τραινινγ δαταςετ.

Τηε ρεςυλτς προδυςεδ βψ τηε αλγοριτημ ωερε ινεςτιγατεδ υςινγ τηε φολλοωινγ διαγνοςτιςς: τηε 2-Δ ματτερ ποωερ ςπεςτρυμ, οερδενςιτψ (πιξελ) αλυε ηιςτογραμ ανδ τηε τηρεε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς. Ιν αδδιτιον, τηε ςροςς ανδ τηε αυτο ποωερ ςπεςτρυμ ωερε ςομπυτεδ ιν ορδερ το ινεςτιγατε τηε ςορρελατιονς βετωεεν τηε δαταςετς ον διφφερεντ ςςαλες. Τηε ςροςς-ποωερ ςπεςτρυμ ωας ςαλςυλατεδ υςινγ:

δ1~(l)δ2~(l)=(2π)2δD(ll)P×(l),delimited-⟨⟩~subscript𝛿1𝑙~superscriptsubscript𝛿2superscript𝑙superscript2𝜋2subscript𝛿𝐷𝑙superscript𝑙subscript𝑃𝑙\langle\tilde{\delta_{1}}(l)\tilde{\delta_{2}^{*}}(l^{{}^{\prime}})\rangle=(2\pi)^{2}\delta_{D}(l-l^{{}^{\prime}})P_{\times}(l), (1.162)

ωηερε δ1~~subscript𝛿1\tilde{\delta_{1}} ανδ δ2~~superscriptsubscript𝛿2\tilde{\delta_{2}^{*}} αρε τηε Φουριερ τρανςφορμς οφ τηε τωο οερδενςιτψ φιελδς ατ ςομε Φουριερ βιν l𝑙l ανδ δDsubscript𝛿𝐷\delta_{D} ις τηε Διρας δελτα φυνςτιον.

Τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς αρε α υςεφυλ τοολ ιν ςτυδψινγ τηε μορπηολογιςαλ φεατυρες οφ φιελδς τηατ προιδε νοτ ονλψ τηε ινφορματιον οφ ςπατιαλ ςορρελατιονς βυτ αλςο τηε ινφορματιον ον οβϑεςτ ςηαπες ανδ τοπολογψ. Φορ ςομε φιελδ f(x)𝑓𝑥f(x) ιν 2-Δ ωε ςαν δεφινε τηε τηρεε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ας φολλοως:

V0(ν)=Qν𝑑Ω,V1(ν)=Qν14𝑑l,V2(ν)=Qν12πκb𝑑l.formulae-sequencesubscript𝑉0𝜈subscriptsubscript𝑄𝜈differential-dΩformulae-sequencesubscript𝑉1𝜈subscriptsubscript𝑄𝜈14differential-d𝑙subscript𝑉2𝜈subscriptsubscript𝑄𝜈12𝜋subscript𝜅𝑏differential-d𝑙V_{0}(\nu)=\int_{Q_{\nu}}d\Omega,\quad\text{}\quad V_{1}(\nu)=\int_{\partial Q_{\nu}}\frac{1}{4}dl,\quad\text{}\quad V_{2}(\nu)=\int_{\partial Q_{\nu}}\frac{1}{2\pi}\kappa_{b}dl. (1.163)

Ωηερε Qν{x2|f(x)>ν}subscript𝑄𝜈conditional-set𝑥superscript2𝑓𝑥𝜈Q_{\nu}\equiv\{x\in\mathbb{R}^{2}|f(x)>\nu\} ις τηε αρεα ανδ Qν{x2|f(x)=ν}subscript𝑄𝜈conditional-set𝑥superscript2𝑓𝑥𝜈\partial Q_{\nu}\equiv\{x\in\mathbb{R}^{2}|f(x)=\nu\} ις τηε βουνδαρψ οφ τηε φιελδ ατ τηε τηρεςηολδ αλυε ν𝜈\nu. Τηε ιντεγραλς V0subscript𝑉0V_{0}, V1subscript𝑉1V_{1}, V2subscript𝑉2V_{2} ςορρεςπονδ το τηε αρεα, βουνδαρψ λενγτη ανδ τηε ιντεγρατεδ γεοδεςις ςυρατυρε κbsubscript𝜅𝑏\kappa_{b} αλονγ τηε βουνδαρψ. Το πυτ ιτ ςιμπλψ, τηε προςεδυρε οφ μεαςυρινγ τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ρεφερς το ταϰινγ τηε αλυες οφ τηε φιελδ ατ ανδ αβοε α γιεν τηρεςηολδ ν𝜈\nu, εαλυατινγ τηε ιντεγραλς ιν εχ. 1.163 ανδ τηεν ςηανγινγ τηε τηρεςηολδ φορ α ρανγε οφ αλυες. Ιν τηε ςαςε οφ τηε 2-Δ φιελδς ονε ςαν ιμαγινε τηε φιελδ αλυες ατ διφφερεντ ποςιτιονς ας ηειγητ ιν τηε τηιρδ διμενςιον. Τηεν α 2-Δ ςονεργενςε μαπ ορ αν οερδενςιτψ φιελδ ςαν βε ιςυαλιςεδ ας α 3-Δ ςυρφαςε. Ανδ τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς τηεν ςορρεςπονδ το ταϰινγ ςλιςες οφ τηε 3-Δ ςυρφαςε ατ ανδ αβοε τηε διφφερεντ ηειγητς ανδ μεαςυρινγ τηε αρεα, ςυρε λενγτη ανδ τηε γεοδεςις ςυρατυρε ας δεςςριβεδ ιν εχυατιον 1.163. Ιν τηις ωαψ Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς αλλοω το ςαπτυρε δεταιλεδ μορπηολογιςαλ φεατυρες οφ τηε γενερατεδ φιελδ δατα ωηιςη ςαν τηεν βε διρεςτλψ ςομπαρεδ αγαινςτ τηε τραινινγ δαταςετ.

Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς αρε αλςο α υςεφυλ τοολ ιν ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπ ςτυδιες ας τηεψ αλλοω υς το ςαπτυρε νον-Γαυςςιαν ινφορματιον ον τηε ςμαλλ ςςαλες, ωηιςη ις νοτ φυλλψ αςςεςςεδ βψ τηε ποωερ ςπεςτρυμ αλονε. Ιν αδδιτιον, Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ηαε βεεν υςεδ το δετεςτ διφφερεντ ςοςμολογιες, μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς ανδ τηε εφφεςτς οφ μαςςιε νευτρινος ιν ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς [Πετρι ετ αλ., 2013, Λινγ ετ αλ., 2015, Μαρχυες ετ αλ., 2019]. Γιεν τηε υςεφυλνεςς οφ Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ιν αςςεςςινγ τηε νον-Γαυςςιαν ινφορματιον ον τηε ςμαλλ ςςαλες, τηε φυνςτιοναλς ωερε ςηοςεν φορ ςτυδψινγ τηε προδυςεδ ςοςμις ωεβ δατα ας ωελλ. Το ςαλςυλατε τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς προπερλψ ον α 2-Δ γριδ Ι υςεδ τηε μινϰφνςτς2δ αλγοριτημ, ωηιςη υτιλιζες α μαρςηινγ ςχυαρε αλγοριτημ ας ωελλ ας πιξελ ωειγητινγ το ςαπτυρε τηε βουνδαρψ λενγτης ςορρεςτλψ [Μαντζ ετ αλ., 2008, μινϰφνςτς2δ Πψτηον παςϰαγε, 2020].

Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς αρε ςενςιτιε το τηε Γαυςςιαν ςμοοτηινγ αππλιεδ το τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ιμαγες ανδ τηε τραινινγ δατα. Ηενςε, ιτ ις ιμπορταντ το ςτυδψ τηε εφφεςτς οφ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ας ιτ μιγητ γιε α δεεπερ ινςιγητ ιντο τηε δετεςτεδ διφφερενςες βετωεεν τηε δαταςετς. Τηε προςεδυρε οφ ςμοοτηινγ ρεφερς το α ςονολυτιον βετωεεν α ςηοςεν ϰερνελ ανδ τηε πιξελς οφ αν ιμαγε. Ιν μορε δεταιλ, α ςηοςεν ϰερνελ ματριξ ις ςεντερεδ ον εαςη πιξελ οφ αν ιμαγε ανδ εαςη ςυρουνδινγ πιξελ ις μυλτιπλιεδ βψ τηε αλυες οφ τηε ϰερνελ ανδ ςυβςεχυεντλψ ςυμμεδ. Ιν τηε ςιμπλεςτ ςαςε, ςυςη α προςεδυρε ςορρεςπονδς το αεραγινγ α ςηοςεν νυμβερ οφ πιξελς ιν α γιεν ιμαγε. Ιν τηε ςαςε οφ Γαυςςιαν φιλτερινγ, α Γαυςςιαν ϰερνελ ις υςεδ ινςτεαδ.

Το φιλτερ τηε νοιςε ωε υςεδ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ωιτη α 3×3333\times 3 ϰερνελ ωινδοω ανδ α ςτανδαρδ δειατιον οφ 1 πξ. Τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ωερε φουνδ το βε εςπεςιαλλψ ςενςιτιε το ανψ ϰινδ οφ ςμοοτηινγ. Φορ ινςτανςε, τηε ποςιτιον ανδ τηε ςηαπε οφ τηε τρουγη οφ τηε τηιρδ Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλ ις ηιγηλψ ςενςιτιε το τηε εξιςτενςε οφ ανψ ςμαλλ-ςςαλε νοιςε. Φιγυρε 1 ιλλυςτρατες τηε εφφεςτς οφ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ωιτη διφφερεντ ϰερνελ ςιζες ον τηε τηρεε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς.

Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.8: Αν ιλλυςτρατιον οφ τηε εφφεςτς οφ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ον τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ςαλςυλατεδ υςινγ ςοςμις ωεβ ςλιςες φρομ τηε τραινινγ δατα ωιτη ρεδςηιφτ z=0.0𝑧0.0z=0.0. Τηε ςολορεδ βανδς ςορρεςπονδ το τηε μεαν ανδ τηε ςτανδαρδ δειατιον οφ τηε φυνςτιοναλς ςαλςυλατεδ υςινγ διφφερεντ ςιζες οφ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ϰερνελς ον α βατςη οφ 64 ιμαγες.

\theςεςτιον Ρεςυλτς

\theςυβςεςτιον Ωεαϰ Λενςινγ Μαπ Ρεςυλτς

Αφτερ αρουνδ 150 εποςης (ςορρεςπονδινγ το αρουνδ 96 ηουρς ον α λοςαλ ΗΠ῝) τηε ΓΑΝ ςταρτεδ προδυςινγ ςτατιςτιςαλλψ ρεαλιςτις ςονεργενςε μαπς ας μεαςυρεδ βψ τηε ποωερ ςπεςτρυμ ανδ τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς. Τηε διαγνοςτιςς ωερε ςομπυτεδ ατ αν ενςεμβλε λεελ – 100 βατςηες οφ 64 ςονεργενςε μαπς ωερε προδυςεδ βψ τηε ΓΑΝ ανδ τηε μεαν αλυες αλονγ ωιτη τηε ςτανδαρδ δειατιον ωερε ςομπυτεδ ανδ ςομπαρεδ ωιτη τηε τραινινγ δατα. Αν αναλογους προςεδυρε ωας δονε ωηεν ςαλςυλατινγ τηε πιξελ ιντενςιτψ διςτριβυτιον ηιςτογραμς.

Refer to caption
() Ποωερ ςπεςτρυμ
Refer to caption
() Πιξελ ιντενςιτψ ηιςτογραμ
Φιγυρε 1.9: Τηε ματτερ ποωερ ςπεςτρυμ (ωιτη τηε ρελατιε διφφερενςε) ανδ τηε πιξελ ιντενςιτψ ηιςτογραμ φορ αν ενςεμβλε οφ 6400 ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς. Τηε δαςηεδ λινες ςορρεςπονδ το τηε μεαν αλυες, ωηιλε τηε ςοντουρς ςορρεςπονδ το τηε ςτανδαρδ δειατιον. Νοτε τηατ τηε πιξελ ιντενςιτψ αλυες ωερε νορμαλιζεδ το τηε ρανγε οφ [1,1]11[-1,1].

Τηε ποωερ ςπεςτρα αγρεε ωελλ βετωεεν τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ανδ τηε τραινινγ δατα, ωιτη μινορ διφφερενςες ον τηε ςμαλλ ςςαλες (ςεε φιγυρε 1). Ιν παρτιςυλαρ, τηε διφφερενςε βετωεεν τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ δαταςετ ποωερ ςπεςτρα ις αρουνδ 5% ορ λοωερ φορ μοςτ αλυες οφ k𝑘k. Ονλψ ατ τηε ςμαλλεςτ ςςαλες α ςιγνιφιςαντ διφφερενςε οφ 10% ις ρεαςηεδ. Σιμιλαρλψ, τηε πιξελ ιντενςιτψ ηιςτογραμ ιν γενεραλ ςηοως α γοοδ αγρεεμεντ ωιτη ςιγνιφιςαντ διφφερενςες αππεαρινγ ονλψ φορ τηε ηιγηεςτ ανδ τηε λοωεςτ πιξελ ιντενςιτψ αλυες (ωηιςη ις αλςο δετεςτεδ ιν τηε οριγιναλ ωορϰ ιν Μυςταφα ετ αλ. [2019]). Α ςελεςτιον οφ ΓΑΝ-προδυςεδ μαπς αρε πρεςεντεδ φορ ιςυαλ ινςπεςτιον ιν φιγυρε 1.

Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ωερε αλςο ςαλςυλατεδ φορ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ανδ τηε τραινινγ δαταςετς. Τηε ρεςυλτς αρε ςηοων ιν φιγυρε 1. Ιν γενεραλ τηερε ις α γοοδ αγρεεμεντ βετωεεν τηε τραινινγ δατα ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ μαπς, γιεν τηε ςτανδαρδ δειατιον, ηοωεερ, ςομε μινορ διφφερενςες ςαν βε δετεςτεδ ιν τηε Ευλερ ςηαραςτεριςτις ανδ τηε βουνδαρψ φυνςτιοναλ, λιϰελψ ρεςυλτινγ φρομ νοιςε.

Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.10: Α ςομπαριςον οφ τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς εαλυατεδ υςινγ 100 βατςηες οφ 64 ραμδομλψ ςελεςτεδ μαπς φορ βοτη δαταςετς.

\theςυβςεςτιον Ωεαϰ Λενςινγ Μαπς οφ Μυλτιπλε ῝οςμολογιες

Τηε ρεςυλτς αλςο ινδιςατε τηατ τηε ΓΑΝ ις ςαπαβλε οφ προδυςινγ ρεαλιςτις ωεαϰ λενςινγ μαπς φορ μυλτιπλε ςοςμολογιες. Τηις ις αν ιμπορταντ ρεςυλτ ας ιτ ςηοως τηατ τηε αλγοριτημ ις αβλε το πιςϰ υπ ον τηε αριους ςυβτλε ςτατιςτιςαλ διφφερενςες βετωεεν διφφερεντ ςοςμολογιες τηατ υςυαλλψ ρεχυιρες α δεταιλεδ ςτυδψ οφ τηε ποωερ ςπεςτρυμ, Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ανδ οτηερ ςτατιςτιςς.

Ηοωεερ, τηε τραινινγ προςεδυρε ωας φουνδ το βε ηιγηλψ προνε το μοδε ςολλαπςε. Α ωιδε ηψπερπαραμετερ ςεαρςη ηαδ το βε περφορμεδ το φινδ αν οπτιμαλ ςετ οφ παραμετερς τηατ διδ νοτ λεαδ το φυλλ ορ παρτιαλ μοδε ςολλαπςε. Τηε μοςτ ιμπορταντ παραμετερ ιν τηις ςοντεξτ ωας φουνδ το βε τηε λεαρνινγ ρατε. Ας α ρυλε οφ τηυμβ, δεςρεαςινγ τηε λεαρνινγ ρατε λεδ το μοδε ςολλαπςε ηαππενινγ λατερ ιν τηε τραινινγ προςεδυρε. Ωηεν τηε λεαρνινγ ρατε ωας ρεδυςεδ βελοω α ςερταιν αλυε (διςςυςςεδ φυρτηερ ιν τηε αναλψςις ςεςτιον), μοδε ςολλαπςε ωας αοιδεδ αλτογετηερ. Ας ιν τηε ςαςε ωιτη τηε ςοςμις ωεβ ςλιςε δατα, αππλψινγ α τρανςφορματιον το εαςη πιξελ οφ τηε ιμαγε ιν ορδερ το ινςρεαςε τηε ςοντραςτ ηαδ α ποςιτιε εφφεςτ ιν ρεδυςινγ τηε προβαβιλιτψ οφ μοδε ςολλαπςε ας ωελλ.

Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.11: Α ςελεςτιον οφ διαγνοςτιςς το ςομπαρε τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς φορ σ8subscript𝜎8\sigma_{8} = {0.436,0.814}0.4360.814\{0.436,0.814\} ωιτη Ωm=0.233subscriptΩ𝑚0.233\Omega_{m}=0.233. Τοπ λεφτ: ποωερ ςπεςτρα φορ αν ενςεμβλε οφ 64 ρανδομλψ ςηοςεν ςηεαρ μαπς· τοπ ριγητ: ποωερ ςπεςτρα (μεαν ανδ ςτανδαρδ δειατιον) ωιτη ανδ ωιτηουτ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ προδυςεδ υςινγ 1000 ρανδομλψ ςηοςεν ςηεαρ μαπς ωιτη σ8=0.814subscript𝜎80.814\sigma_{8}=0.814· βοττομ λεφτ: ςαμε ας τοπ ριγητ, βυτ φορ σ8=0.436subscript𝜎80.436\sigma_{8}=0.436· βοττομ ριγητ: τηε πιξελ ιντενςιτψ διςτριβυτιον (φορ βοτη δαταςετς ςομβινεδ). Τηε βλυε ανδ τηε γρεεν δοτς γιε Ptr/PGAN1subscript𝑃𝑡𝑟subscript𝑃𝐺𝐴𝑁1P_{tr}/P_{GAN}-1 ωιτη ανδ ωιτηουτ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ αππλιεδ ςορρεςπονδινγλψ.

Φιγυρε 1 ςυμμαριζες τηε ρεςυλτς οφ τραινινγ τηε ΓΑΝ ον ςηεαρ μαπς ωιτη διφφερεντ σ8subscript𝜎8\sigma_{8} αλυες. Τηε ρεςυλτς ινδιςατε αν αγρεεμεντ οφ τηε ποωερ ςπεςτρα ιν τηε ρανγε οφ 5-10% φορ k>101𝑘superscript101k>10^{-1} hh\mathrm{h} Mpc1superscriptMpc1\mathrm{Mpc^{-1}} φορ σ8=0.814subscript𝜎80.814\sigma_{8}=0.814. Ιν τηε ςαςε οφ σ8=0.436subscript𝜎80.436\sigma_{8}=0.436 τηε αγρεεμεντ ις ςιγνιφιςαντλψ βεττερ, ρανγινγ βετωεεν 1-3% ον μοςτ ςςαλες. Ιντερεςτινγλψ, Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ινςρεαςες τηε διφφερενςε το αρουνδ 5-15% ιν τηις παρτιςυλαρ ςαςε. Τηις ςηοως τηατ φορ τηις δαταςετ Γαυςςιαν νοιςε ις νοτ τηε μαϑορ ςουρςε οφ τηε ςτατιςτιςαλ διφφερενςες βετωεεν τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-γενερατεδ δαταςετς.

Φιγυρε 1 ςομπαρες τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ςαλςυλατεδ υςινγ τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ δαταςετς. Γιεν τηε ςτανδαρδ δειατιον ιν βοτη δαταςετς, τηε ρεςυλτς οερλαπ φορ αλλ τηρεςηολδ αλυες. Ηοωεερ, φορ τηρεςηολδς ιν τηε ρανγε οφ [0.0,0.4]0.00.4[0.0,0.4] τηερε ις α ςιγνιφιςαντ διφφερενςε βετωεεν τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-γενερατεδ δαταςετς. Ωε φουνδ τηατ τηις ις παρτιαλλψ δυε το ςμαλλ-ςςαλε νοιςε ιν τηε ΓΑΝ-προδυςεδ δατα (ςεε φιγυρε 1). Ηοωεερ, αφτερ εξπεριμεντινγ ωιτη αδδινγ αρτιφιςιαλ νοιςε το τηε τραινινγ δαταςετ ιμαγες, ιτ ις ςλεαρ τηατ τηε νοιςε αλονε ςαννοτ φυλλψ αςςουντ φορ τηε οβςερεδ διφφερενςες ιν τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς. Ανοτηερ ρεαςον φορ τηε οβςερεδ διφφερενςες ςουλδ βε α ρελατιελψ ςμαλλ ςιζε οφ τηε υςεδ δαταςετ ςονςιςτινγ οφ α φεω τηουςανδ ωεαϰ λενςινγ μαπς. Ιτ ις λιϰελψ τηατ ηαινγ μορε τραινινγ δατα ςαμπλες ςουλδ ςιγνιφιςαντλψ ιμπροε τηε ρεςυλτς.

Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.12: Α ςομπαριςον οφ τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς εαλυατεδ υςινγ 1000 ρανδομλψ ςελεςτεδ ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς ωιτη σ8={0.436,0.814}subscript𝜎80.4360.814\sigma_{8}=\{0.436,0.814\}. Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ις αππλιεδ φορ αλλ δαταςετς.

\theςυβςεςτιον ῝οςμις Ωεβ φορ Μυλτιπλε Ρεδςηιφτς

Τηε ρεςυλτς αλςο ινδιςατε τηατ τηε ΓΑΝ αππροαςη ις ςαπαβλε οφ προδυςινγ ρεαλιςτις ςοςμις ωεβ ςλιςες φορ διφφερεντ ρεδςηιφτς. Ας βεφορε ωιτη τηε ωεαϰ λενςινγ μαπς οφ διφφερεντ ςοςμολογιες, τηις ιλλυςτρατες τηατ τηε αλγοριτημ ιν γενεραλ δοες νοτ γετ ςονφυςεδ βετωεεν τηε τωο διφφερεντ ρεδςηιφτς ανδ ις ςαπαβλε οφ δετεςτινγ ςυβτλε ςτατιςτιςαλ διφφερενςες βετωεεν τηε διφφερεντ δαταςετς (φιγυρε 1). Ιν αδδιτιον, Ι φουνδ τηατ υςινγ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ, ας βεφορε, λεδ το α βεττερ αγρεεμεντ βετωεεν τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ δαταςετς. Τηε εφφεςτ ις εςπεςιαλλψ νοτιςεαβλε ιν τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλ αναλψςις (φιγυρε 1). ῞ιςυαλ ςαμπλες οφ τηε προδυςεδ ςοςμις ωεβ ςλιςες αρε ςηοων ιν φιγυρε 1.

Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.13: Α ςελεςτιον οφ διαγνοςτιςς το ςομπαρε τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ςοςμις ωεβ ςλιςες φορ ρεδςηιφτς z=0.0𝑧0.0z=0.0 ανδ z=1.0𝑧1.0z=1.0 ωιτη σ8=0.8subscript𝜎80.8\sigma_{8}=0.8. Τοπ λεφτ: ποωερ ςπεςτρα φορ αν ενςεμβλε οφ 64 ρανδομλψ ςηοςεν ςλιςες φορ τωο διφφερεντ ρεδςηιφτς· τοπ ριγητ: μεαν ανδ ςτανδαρδ δειατιον οφ τηε ποωερ ςπεςτρα προδυςεδ υςινγ 1000 ρανδομλψ ςηοςεν ςλιςες ωιτη z=0.0𝑧0.0z=0.0· βοττομ λεφτ: ςαμε ας τοπ ριγητ, βυτ φορ z=1.0𝑧1.0z=1.0· βοττομ ριγητ: τηε οερδενςιτψ ηιςτογραμ (νο ςμοοτηινγ). Τηε βλυε ανδ τηε γρεεν δοτς γιε Ptr/PGAN1subscript𝑃𝑡𝑟subscript𝑃𝐺𝐴𝑁1P_{tr}/P_{GAN}-1 ωιτη ανδ ωιτηουτ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ αππλιεδ ςορρεςπονδινγλψ.

Τηε ποωερ ςπεςτρα ρεςυλτς φορ βοτη ρεδςηιφτ αλυες ωερε φουνδ το βε ερψ ςιμιλαρ. Ναμελψ, φορ τηε νον-ςμοοτηεδ ςαςε τηε διφφερενςε βετωεεν τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ποωερ ςπεςτα ρανγες βετωεεν 5-10%. Τηε ρεςυλτς αρε ςιμιλαρ φορ τηε ςμοοτηεδ ςαςε, ωιτη εξςεπτιον οφ k𝑘k αλυες αρουνδ 1 hh\mathrm{h} Mpc1superscriptMpc1\mathrm{Mpc^{-1}} ωηερε τηε διφφερενςε ρεαςηες 20%.

Τηε εφφεςτς οφ τηε Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ον βοτη τηε ποωερ ςπεςτρα ανδ τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ιλλυςτρατε τηατ ονε οφ τηε ρεαςονς φορ τηε διφφερενςες βετωεεν τηε ΓΑΝ-γενερατεδ ανδ τηε τραινινγ δαταςετς ις νοιςε αππεαρινγ ον διφφερεντ ςςαλες ιν τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ιμαγες. Αππλψινγ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ, ιν γενεραλ, φιλτερς τηε μαϑοριτψ οφ ςυςη νοιςε, ηοωεερ, ιτ ςαννοτ φυλλψ αςςουντ φορ αλλ τηε διφφερενςες αππεαρινγ ιν τηε διφφερεντ ςτατιςτιςαλ διαγνοςτιςς. Ιν αδδιτιον, ςμοοτηινγ ςαν ιμπροε τηε ρεςυλτς ον ςομε ςςαλες, ωηιλε ωορςενινγ τηεμ ον οτηερς. Ας αν εξαμπλε, ιν φιγυρε 1, Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ινςρεαςες τηε διφφερενςε βετωεεν τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ανδ τηε τραινινγ δαταςετ ποωερ ςπεςτρα ον τηε ςμαλλεςτ ςςαλες.

Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.14: Α ςομπαριςον οφ τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς εαλυατεδ υςινγ 1000 ρανδομλψ ςελεςτεδ ςοςμις ωεβ ςλιςες οφ ρεδςηιφτς z={0.0,1.0}𝑧0.01.0z=\{0.0,1.0\} φορ βοτη δαταςετς. Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ις αππλιεδ φορ αλλ δαταςετς.

\theςυβςεςτιον ῝οςμις Ωεβ φορ Μυλτιπλε ῝οςμολογιες ανδ Μοδιφιεδ Γραιτψ Μοδελς

Τραινινγ τηε ΓΑΝ ον τηε ςοςμις ωεβ ςλιςες οφ διφφερεντ ςοςμολογιες ανδ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς οφφερεδ ανοτηερ ωαψ οφ τεςτινγ ωηετηερ τηε αλγοριτημ ωουλδ πιςϰ υπ ον τηε ςυβτλε ςτατιςτιςαλ διφφερενςες βετωεεν τηε διφφερεντ δαταςετς. Ιν αδδιτιον, τηε ςλαςςιφιςατιον ταςϰ φορ τηε διςςριμινατορ νευραλ νετωορϰ ις μορε διφφιςυλτ ωηεν τραινινγ ον δαταςετς ωιτη μυλτιπλε ςοςμολογιες λεαδινγ το λονγερ τραινινγ τιμες.

Τηε ρεςυλτς ινδιςατε τηατ τηε ΓΑΝ ις ινδεεδ ςαπαβλε οφ προδυςινγ ςτατιςτιςαλλψ ρεαλιςτις ςοςμις ωεβ δατα οφ διφφερεντ ςοςμολογιες ανδ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς. Ωιτη νο Γαυςςιαν ςμοοτηινγ αππλιεδ, τηε ρελατιε αγρεεμεντ βετωεεν τηε ποωερ ςπεςτρα ις 1-10% (ςεε φιγυρε 1). Αππλψινγ ςμοοτηινγ ιν τηις ςαςε ρεςυλτεδ ιν ινςρεαςινγ τηε ρελατιε ποωερ ςπεςτρυμ διφφερενςε το οερ 10% ον αεραγε. Ιν τηε ςαςε οφ ςοςμις ωεβ ςλιςες φορ διφφερεντ fR0subscript𝑓𝑅0f_{R0} αλυες, τηε αγρεεμεντ βετωεεν τηε τωο δαταςετς ωας γοοδ, ρανγινγ βετωεεν 1-10% ον αλλ ςςαλες. Σμοοτηινγ ιμπροεδ τηε ςιτυατιον ονλψ ιν τηε μιδ-ρανγε οφ τηε ςοερεδ k𝑘k αλυες, ρεδυςινγ τηε αγρεεμεντ ον τηε ςμαλλεςτ ςςαλες (ςεε φιγυρε 1).

Φιγυρε 1 ςηοως τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλ αναλψςις. Ιν τηις ςαςε, ερψ λιττλε δειατιον ις οβςερεδ. Ιν γενεραλ, τηερε ις α γοοδ αγρεεμεντ βετωεεν τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ανδ τηε τραινινγ δαταςετς, εςπεςιαλλψ φορ τηε φιρςτ ανδ τηε ςεςονδ Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς. Φορ τηε τηιρδ Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλ, τηε ρεςυλτς διεργε αρουνδ τηε λοωερ τρουγη αρεα, ωηιςη ις αλςο οβςερεδ φορ οτηερ δαταςετς. Τηις ις ατ λεαςτ ιν παρτ ρελατεδ το ςμαλλ-ςςαλε νοιςε ας ινδιςατεδ βψ τηε πρειους αναλψςις.

Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.15: Α ςελεςτιον οφ διαγνοςτιςς το ςομπαρε τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ςοςμις ωεβ ςλιςες φορ σ8=0.7subscript𝜎80.7\sigma_{8}=0.7 ανδ σ8=0.9subscript𝜎80.9\sigma_{8}=0.9 ατ z=0.0𝑧0.0z=0.0. Τοπ λεφτ: ποωερ ςπεςτρα φορ αν ενςεμβλε οφ 64 ρανδομλψ ςηοςεν ςλιςες φορ βοτη δαταςετς· τοπ ριγητ: μεαν ανδ ςτανδαρδ δειατιον οφ τηε ποωερ ςπεςτρα ςομπυτεδ υςινγ 1000 ρανδομλψ ςηοςεν ςλιςες οφ σ8=0.9subscript𝜎80.9\sigma_{8}=0.9· βοττομ λεφτ: ςαμε ας τοπ ριγητ, βυτ φορ σ8=0.7subscript𝜎80.7\sigma_{8}=0.7· βοττομ ριγητ: τηε οερδενςιτψ ηιςτογραμ (νο ςμοοτηινγ). Τηε βλυε ανδ τηε γρεεν δοτς γιε Ptr/PGAN1subscript𝑃𝑡𝑟subscript𝑃𝐺𝐴𝑁1P_{tr}/P_{GAN}-1 ωιτη ανδ ωιτηουτ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ αππλιεδ ςορρεςπονδινγλψ.
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.16: Α ςομπαριςον οφ τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς εαλυατεδ υςινγ 1000 ρανδομλψ ςελεςτεδ ςοςμις ωεβ ςλιςες φρομ τηε δαταςετ ωιτη τωο διφφερεντ αλυες οφ σ8={0.7,0.9}subscript𝜎80.70.9\sigma_{8}=\{0.7,0.9\}. Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ις αππλιεδ φορ βοτη δαταςετς.

Τηε ρεςυλτς αρε ςιμιλαρ φορ τηε ΓΑΝ τραινεδ ον ςοςμις ωεβ ςλιςες ςορρεςπονδινγ το διφφερεντ f(R)𝑓𝑅f(R) μοδελς (φιγυρε 1). Ιν γενεραλ, α γοοδ αγρεεμεντ βετωεεν τηε δαταςετς ωας φουνδ (γιεν τηε ςτανδαρδ δειατιον οφ τηε δατα ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ρεςυλτς). Γαυςςιαν ςμοοτηινγ, ιν τηις ςαςε, ωας μορε εφφεςτιε ιν ρεδυςινγ ςομε οφ τηε οφφςετ οβςερεδ ιν τηε ποωερ ςπεςτρυμ αναλψςις. Ηοωεερ, ιτ ινςρεαςεδ τηε οφφςετ ον τηε ςμαλλεςτ ςςαλες.

Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.17: Α ςελεςτιον οφ διαγνοςτιςς το ςομπαρε τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ςοςμις ωεβ ςλιςες φορ fR0={107,101}subscript𝑓𝑅0superscript107superscript101f_{R0}=\{10^{-7},10^{-1}\} (ωιτη σ8=0.8subscript𝜎80.8\sigma_{8}=0.8 ανδ z=0.0𝑧0.0z=0.0). Τοπ λεφτ: ποωερ ςπεςτρα φορ αν ενςεμβλε οφ 64 ρανδομλψ ςηοςεν ςλιςες φορ βοτη δαταςετς· τοπ ριγητ: μεαν ανδ ςτανδαρδ δειατιον οφ τηε ποωερ ςπεςτρα προδυςεδ υςινγ 1000 ρανδομλψ ςηοςεν ςλιςες ωιτη fR0=101subscript𝑓𝑅0superscript101f_{R0}=10^{-1}· βοττομ λεφτ: ςαμε ας τοπ ριγητ, βυτ φορ fR0=107subscript𝑓𝑅0superscript107f_{R0}=10^{-7}· βοττομ ριγητ: τηε οερδενςιτψ ηιςτογραμ (νο ςμοοτηινγ). Τηε βλυε ανδ τηε γρεεν δοτς γιε Ptr/PGAN1subscript𝑃𝑡𝑟subscript𝑃𝐺𝐴𝑁1P_{tr}/P_{GAN}-1 ωιτη ανδ ωιτηουτ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ αππλιεδ ςορρεςπονδινγλψ.
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.18: Α ςομπαριςον οφ τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς εαλυατεδ υςινγ 1000 ρανδομλψ ςελεςτεδ ςοςμις ωεβ ςλιςες φρομ τηε δαταςετ ωιτη τωο διφφερεντ αλυες οφ fR0={107,101}subscript𝑓𝑅0superscript107superscript101f_{R0}=\{10^{-7},10^{-1}\}. Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ις αππλιεδ φορ βοτη δαταςετς.

\theςυβςεςτιον Δαρϰ Ματτερ, Γας ανδ Ιντερναλ Ενεργψ Ρεςυλτς

Ιν τηε ςαςε οφ τραινινγ τηε ΓΑΝ αλγοριτημ ον μυλτιπλε ςομπονεντς ατ τηε ςαμε τιμε, τηε τραινινγ προςεδυρε ωας ρελατιελψ χυιςϰ ανδ εφφιςιεντ (αρουνδ 1.3 τιμες χυιςϰερ ςομπαρεδ το τηε δαταςετς διςςυςςεδ πρειουςλψ) δεςπιτε τηε τραινινγ δαταςετ βεινγ 3 τιμες βιγγερ. Τηις ις μοςτ λιϰελψ δυε το τηε φαςτ τηατ τηε ςοςμις ωεβ ςλιςες ιν τηις παρτιςυλαρ δαταςετ ςορρεςπονδεδ το α μυςη λαργερ ςιμυλατιον βοξ ανδ ηενςε ωερε νοτ ας δεταιλεδ ον τηε ςμαλλεςτ ςςαλες.

Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.19: Α ςελεςτιον οφ διαγνοςτιςς το ςομπαρε τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ μυλτι-ςομπονεντ ςοςμις ωεβ ςλιςες. Τοπ λεφτ: τηε μεαν ανδ τηε ςτανδαρδ δειατιον οφ τηε ποωερ ςπεςτρυμ φορ 1000 ρανδομλψ ςηοςεν ςλιςες φορ βοτη δαταςετς αλονγ ωιτη τηε ςορρεςπονδινγ ρελατιε διφφερενςε βετωεεν τηε δαταςετς (γρεεν φορ PTrgas/PGANgas1superscriptsubscript𝑃𝑇𝑟𝑔𝑎𝑠superscriptsubscript𝑃𝐺𝐴𝑁𝑔𝑎𝑠1P_{Tr}^{gas}/P_{GAN}^{gas}-1 ανδ βλυε φορ PTrDM/PGANDM1superscriptsubscript𝑃𝑇𝑟𝐷𝑀superscriptsubscript𝑃𝐺𝐴𝑁𝐷𝑀1P_{Tr}^{DM}/P_{GAN}^{DM}-1τοπ ριγητ: ςαμε ας τοπ λεφτ, βυτ ωιτη Γαυςςιαν ςμοοτηινγ αππλιεδ· βοττομ λεφτ: τηε ςροςς-ποωερ ςπεςτρυμ ςαλςυλατεδ βετωεεν 1000 ρανδομλψ ςηοςεν δαρϰ ματτερ ανδ τηε ςορρεςπονδινγ γας ςοςμις ωεβ παιρς φορ βοτη τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ δαταςετς· βοττομ ριγητ: ςαμε ας βοττομ λεφτ, βυτ φορ τηε γας-ενεργψ ςροςς-ποωερ.

Ας βεφορε, τηε ρελατιε διφφερενςε βετωεεν τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ανδ τηε τραινινγ δαταςετς ωας ςαλςυλατεδ. Τηε ιντερναλ ενεργψ ςλιςες ωερε αναλψςεδ υςινγ Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ας ωελλ ας τηε ςροςς-ποωερ ςπεςτρυμ (φιγυρε 1). Τηε αναλψςις ωας δονε φορ βοτη δαρϰ ματτερ ανδ τηε γας ςομπονεντς. Τηε ρελατιε διφφερενςε βετωεεν τηε ποωερ ςπεςτρα φορ βοτη ΔΜ ανδ γας ςοςμις ωεβ ςλιςες ωας φουνδ το βε ατ αρουνδ 5% λεελ φορ αλλ τηε ςοερεδ ρανγε. Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ρεδυςεδ τηις αλυε το 1-5%. Ιν αδδιτιον, τηε ςροςς-ποωερ ςπεςτρυμ ωας ςαλςυλατεδ φορ αλλ τηε ςομπονεντς. Φορ βοτη τηε δαρϰ ματτερ-γας ανδ τηε γας-ενεργψ παιρς τηερε ις α γοοδ αγρεεμεντ βετωεεν τηε τραινινγ ανδ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ δαταςετς γιεν τηε λαργε ςτανδαρδ δειατιον. Βοτη πλοτς ςηοω αλυες ωελλ αβοε ζερο φορ μοςτ k𝑘k αλυες, ινδιςατινγ α ςιγνιφιςαντ ςορρελατιον βετωεεν τηε δαρϰ ματτερ ανδ τηε ςορρεςπονδινγ γας ας ωελλ ας τηε ιντερναλ ενεργψ διςτριβυτιονς ον αλλ ςςαλες ας εξπεςτεδ.

Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Refer to caption
Φιγυρε 1.20: Ρεςυλτς οφ τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλ αναλψςις φορ τηε ΓΑΝ τραινεδ ον τηε ΔΜ, γας ανδ τηε ιντερναλ ενεργψ δατα. Τοπ ροω: Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς φορ τηε ΔΜ ςοςμις ωεβ ςλιςες· μιδδλε ροω: Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς φορ τηε γας οερδενςιτψ ςλιςε δατα· βοττομ ροω: τηε ςορρεςπονδινγ Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς φορ τηε ιντερναλ ενεργψ δατα. Ιν αλλ ςαςες Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ις αππλιεδ.

Τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλ αναλψςις (φιγυρε 1) ρεεαλεδ α γενεραλλψ γοοδ αγρεεμεντ βετωεεν τηε τωο δαταςετς, ωιτη ςιγνιφιςαντ διφφερενςες αππεαρινγ ονλψ ιν τηε βουνδαρψ ανδ τηε Ευλερ ςηαραςτεριςτις Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς φορ τηε ενεργψ ςοςμις ωεβ ςλιςες. Τηις ις ςομεωηατ ςυρπριςινγ ας τηε ιντερναλ ενεργψ ςλιςες, ιν γενεραλ, αρε ςιγνιφιςαντλψ λεςς ςομπλεξ ον τηε ςμαλλεςτ οφ ςςαλες ωηεν ςομπαρεδ το τηε ςορρεςπονδινγ δαρϰ ματτερ ανδ γας δατα (ςεε φιγυρε 1), ηενςε ωε εξπεςτεδ τηε ΓΑΝ το εαςιλψ λεαρν το ρεπροδυςε τηε ναμεδ δαταςετ. Ηοωεερ, ωε αλςο φουνδ τηατ τηε ιντερναλ ενεργψ δατα ανδ τηε ςορρεςπονδινγ Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς αρε εςπεςιαλλψ ςενςιτιε το αδδινγ ανψ ςμαλλ ςςαλε αρτιφιςιαλ νοιςε. Α μορε δεταιλεδ Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλ αναλψςις ις ρεχυιρεδ το δετερμινε τηε ρεαςον φορ τηις διεργενςε.

\theςυβςεςτιον Λατεντ Σπαςε Ιντερπολατιον Ρεςυλτς

Το περφορμ τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον προςεδυρε Ι τραινεδ τηε ΓΑΝ το προδυςε ςοςμις ωεβ ςλιςες οφ τωο διφφερεντ ρεδςηιφτς αλονγ ωιτη ωεαϰ λενςινγ μαπς οφ διφφερεντ σ8subscript𝜎8\sigma_{8} αλυες. Ονςε τραινεδ, α βατςη οφ ουτπυτς ωας προδυςεδ ανδ ιν εαςη ςαςε α παιρ οφ ςλιςες/μαπς ςορρεςπονδινγ το διφφερεντ ρεδςηιφτς ορ σ8subscript𝜎8\sigma_{8} αλυες ωας ςηοςεν. Συβςεχυεντλψ, Ι ιντερπολατεδ βετωεεν τηε ινπυτ ποιντς Z1subscript𝑍1Z_{1} ανδ Z2subscript𝑍2Z_{2} ςορρεςπονδινγ το τηε ουτπυτς ωιτη διφφερεντ ρεδςηιφτς ανδ σ8subscript𝜎8\sigma_{8} αλυες (ςεε φιγυρε 1).

Φιγυρε 1 ιλλυςτρατες τηε ρεςυλτς οφ τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον προςεδυρε. Ιν παρτιςυλαρ, ιτ ςηοως τηατ τηε τεςηνιχυε δοες ινδεεδ προδυςε ιντερμεδιατε ποωερ ςπεςτρα. Ηοωεερ, τηε τρανςιτιον ις νοτ λινεαρ – τηε ποωερ ςπεςτρα λινες ςορρεςπονδινγ το εχυαλλψ ςπαςεδ ινπυτς (ιν τηε λατεντ ςπαςε) αρε νοτ εχυαλλψ ςπαςεδ ιν τηε ποωερ ςπεςτρυμ ςπαςε. Τηις ις τηε ςαςε ας τηε προδυςεδ δατα ςαμπλες ςαν βε δεςςριβεδ ας ποιντς ον α Ριεμαννιαν μανιφολδ, ωηιςη ιν γενεραλ ηας ςυρατυρε (ςεε αππενδιξ 1 φορ μορε δεταιλς).

Φιγυρε 1 ανδ 1 ςηοω τηε ρεςυλτς οφ ιντερπολατινγ βετωεεν ςοςμις ωεβ ςλιςες ωιτη ρεδςηιφτς z=0.0𝑧0.0z=0.0 ανδ z=1.0𝑧1.0z=1.0 ανδ ωεαϰ λενςινγ μαπς ωιτη σ8=0.436subscript𝜎80.436\sigma_{8}=0.436 ανδ σ8=0.814subscript𝜎80.814\sigma_{8}=0.814. Τηε ιντερπολατεδ ςαμπλες αρε ςτατιςτιςαλλψ ρεαλιςτις ανδ τηε τρανςιτιον ις νεαρλψ ςμοοτη. Τηε ποωερ ςπεςτρυμ αναλψςις ωας δονε βψ ςομπαρινγ 100 λατεντ ςπαςε ποιντς δραων φρομ τηε ςεντραλ ρεγιον (εχυαλ ιν λενγτη το 1/4 οφ τηε τοταλ λενγτη οφ τηε λινε) οφ τηε λινε ςοννεςτινγ τηε τωο λατεντ ςπαςε ςλυςτερς ςορρεςπονδινγ το τηε διφφερεντ ρεδςηιφτς ανδ σ8subscript𝜎8\sigma_{8} αλυες αγαινςτ 100 τραινινγ δατα ςαμπλες (ςεε φιγυρε 1 ανδ 1 φορ μορε ινφορματιον). Τηε ιντερμεδιατε ποωερ ςπεςτρα ωας φουνδ το βε ιν γοοδ αγρεεμεντ.

Αν ιμπορταντ παρτ οφ τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον προςεδυρε ις βεινγ αβλε το διςτινγυιςη βετωεεν τηε ΓΑΝ-γενερατεδ ςοςμις ωεβ ςλιςες ανδ ωεαϰ λενςινγ μαπς οφ διφφερεντ ρεδςηιφτς, ςοςμολογιες ανδ μοδιφιεδ γραιτψ παραμετερς. Ιν τηις ρεγαρδ, Ι ηαε τεςτεδ τωο μαςηινε λεαρνινγ αλγοριτημς: α ςονολυτιοναλ νευραλ νετωορϰ ανδ γραδιεντ βοοςτεδ δεςιςιον τρεες. Ινιτιαλλψ α ςονολυατιοναλ νευραλ νετωορϰ αρςηιτεςτυρε δεςςριβεδ ιν ταβλε 1 ωας υςεδ, ας ωε αλρεαδψ ϰνεω τηατ ςυςη νευραλ νετωορϰς αρε εφφεςτιε ιν ςλαςςιφψινγ ςοςμις ωεβ ςλιςες ανδ ςονεργενςε μαπς. Τηις ρεςυλτεδ ιν αςςυραςψ οφ αρουνδ 909090% ωηεν ςλαςςιφψινγ υνςεεν δατα ςαμπλες. Ηοωεερ, τηε τραινινγ προςεδυρε ωας προνε το οερφιττινγ, ρεχυιρινγ α τηορουγη ηψπερπαραμετερ οπτιμιζατιον. Ιν αδδιτιον, Ι φουνδ τηατ τηε ςμαλλ ςςαλε νοιςε αππεαρινγ ωουλδ ηιγηλψ ρεδυςε τηε πρεδιςτιον αςςυραςψ οφ τηε ῝ΝΝ. Τηις ις α ϰνοων προβλεμ ιν τηε δεεπ λεαρνινγ λιτερατυρε ανδ ςαν βε μιτιγατεδ το α ςερταιν δεγρεε βψ αδδινγ αρτιφιςιαλ νοιςε το τηε τραινινγ δαταςετ [Λιυ ετ αλ., 2017]. Ηοωεερ, φινδινγ τηε ριγητ αμουντ οφ νοιςε νεεδεδ το μιμις τηε νοιςε αππεαρινγ ιν τηε ΓΑΝ-γενερατεδ ουτπυτς ις διφφιςυλτ.

Τηε γραδιεντ βοοςτεδ δεςιςιον τρεε αλγοριτημ (ΞΓΒοοςτ [῝ηεν ανδ Γυεςτριν, 2016]) ωας φουνδ το βε φαςτερ ανδ μορε αςςυρατε ιν πρεδιςτινγ τηε δαταςετ ςλαςς. Ιν παρτιςυλαρ, 95-98% αςςυραςψ ωας ρεαςηεδ (δεπενδινγ ον τηε δαταςετ ανδ ηψπερπαραμετερς υςεδ), ωηεν πρεδιςτινγ τηε δαταςετ ςλαςς οφ υνςεεν τεςτ ςαμπλες. Ταβλε 1 ςυμμαριζες τηε παραμετερς υςεδ ωηεν τραινινγ τηε ΞΓΒοοςτ αλγοριτημ.

Παραμετερ: Λεαρνινγ ρατε Μαξ. τρεε δεπτη Τραινινγ ςτεπ Οβϑεςτιε ῞αλυε: 0.08 2 0.3 μυλτι:ςοφτπροβ

Ταβλε 1.0: Τηε ΞΓΒοοςτ παραμετερς υςεδ φορ ςλαςςιφψινγ τηε ςοςμις ωεβ ςλιςες ωιτη ρεδςηιφτς z={0.0,1.0}𝑧0.01.0z=\{0.0,1.0\} ανδ τηε ωεαϰ λενςινγ μαπς ωιτη σ8={0.436,0.814}subscript𝜎80.4360.814\sigma_{8}=\{0.436,0.814\}.

῝ομβινινγ ςυςη α μαςηινε λεαρνινγ αππροαςη ωιτη α ποωερ ςπεςτρυμ αναλψςις αλλοωεδ υς το διςτινγυιςη βετωεεν τηε διφφερεντ ςλαςςες οφ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ουτπυτς ρελιαβλψ.

Refer to caption
() ῝Ω ςλιςε ρεδςηιφτ ιντερπολατιον
Refer to caption
() ΩΛ σ8subscript𝜎8\sigma_{8} ιντερπολατιον
Φιγυρε 1.21: Τηε ρεςυλτς οφ τηε λινεαρ λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον τεςηνιχυε. Λεφτ: τηε ματτερ ποωερ ςπεςτρυμ ςορρεςπονδινγ το α λινεαρ ιντερπολατιον βετωεεν τωο ςοςμις ωεβ ςλιςες οφ ρεδςηιφτς z=0.0𝑧0.0z=0.0 ανδ z=1.0𝑧1.0z=1.0. Τηε λινες ιν γρεψ αρε τηε ιντερμεδιατε ουτπυτ ςλιςες γενερατεδ βψ τηε προςεδυρε, ωηιλε τηε βλαςϰ λινε ςορρεςπονδς το τηε μεαν αλυε οφ τηε ποωερ ςπεςτρυμ ςαλςυλατεδ βψ ςηοοςινγ 100 ρανδομ (τραινινγ δατα) ςλιςες οφ ρεδςηιφτ z=0.5𝑧0.5z=0.5. Τηε γρεεν δαςηεδ λινε ςορρεςπονδς το τηε μεαν οφ 100 ουτπυτς προδυςεδ υςινγ λατεντ ςπαςε ποιντς λψινγ ςλοςε το τηε ςεντρε οφ τηε λινε ςοννεςτινγ τηε τωο ςλυςτερς οφ ρεδςηιφτς z=0.0𝑧0.0z=0.0 ανδ z=1.0𝑧1.0z=1.0. Μορε ςπεςιφιςαλλψ, 100 ποιντς φρομ α ρεγιον εχυαλ το 1/4 οφ τηε τοταλ λενγτη οφ τηε λινε ςεντερεδ ατ τηε μιδδλε ποιντ ωας ςαμπλεδ. Ριγητ: ιντερπολατινγ βετωεεν τωο ρανδομλψ ςηοςεν ωεαϰ λενςινγ μαπς ωιτη διφφερεντ αλυες οφ σ8subscript𝜎8\sigma_{8}. Ας βεφορε, τηε βλαςϰ λινε ςορρεςπονδς το τηε μεαν ποωερ ςπεςτρυμ προδυςεδ φρομ 100 ρανδομ μαπς ωιτη σ8=0.625subscript𝜎80.625\sigma_{8}=0.625. Τηε γρεεν λινε ις τηε μεαν ποωερ ςπεςτρυμ οφ 100 ουτπυτς γενερατεδ υςινγ λατεντ ςπαςε ποιντς λψινγ ςλοςε το τηε ςεντρε οφ τηε λινε ςοννεςτινγ τηε τωο ςλυςτερς ςορρεςπονδινγ το σ8=0.436subscript𝜎80.436\sigma_{8}=0.436 ανδ σ8=0.814subscript𝜎80.814\sigma_{8}=0.814

Τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον ρεςυλτς ιλλυςτρατε α νυμβερ οφ ιντερεςτινγ φεατυρες οφ ΓΑΝς. Φιρςτλψ, τηε ρεςυλτς ιλλυςτρατε τηατ τηε ΓΑΝ τραινινγ προςεδυρε τιγητλψ ενςοδες τηε αριους φεατυρες διςςοερεδ ιν ουρ τραινινγ δαταςετ ιν τηε ηιγη-διμενςιοναλ λατεντ ςπαςε. Βψ φινδινγ ςλυςτερς ιν τηις λατεντ ςπαςε, ςορρεςπονδινγ το ουτπυτς οφ διφφερεντ ρεδςηιφτς ορ ςοςμολογψ παραμετερς, ανδ λινεαρλψ ιντερπολατινγ βετωεεν τηεμ, ωε ςαν προδυςε ουτπυτς ωιτη ιντερμεδιατε αλυες οφ τηε μεντιονεδ παραμετερς. Τηις αλλοως υς το ςοντρολ τηε ουτπυτς προδυςεδ βψ τηε γενερατορ.

Refer to caption
Φιγυρε 1.21: Τηε ρεςυλτς οφ τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον προςεδυρε φορ ςοςμις ωεβ ςλιςες οφ ρεδςηιφτς z=0.0𝑧0.0z=0.0 (φαρ ριγητ) ανδ z=1.0𝑧1.0z=1.0 (φαρ λεφτ) ανδ ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς οφ σ81=0.436superscriptsubscript𝜎810.436\sigma_{8}^{1}=0.436 (φαρ λεφτ) ανδ σ81=0.814superscriptsubscript𝜎810.814\sigma_{8}^{1}=0.814 (φαρ ριγητ).

\theςεςτιον Αναλψςις ανδ ῝ονςλυςιονς

Τηε μαιν γοαλ οφ τηις ωορϰ ωας το ινεςτιγατε ωηετηερ ΓΑΝς ςαν βε υςεδ ας α υνιερςαλ, φαςτ ανδ εφφιςιεντ εμυλατορ ςαπαβλε οφ προδυςινγ ρεαλιςτις ανδ νοελ μοςϰ δατα. Τηε ρεςυλτς οφ τηις ωορϰ αρε ενςουραγινγ, ιλλυςτρατινγ τηατ ΓΑΝς αρε ινδεεδ ςαπαβλε οφ προδυςινγ ρεαλιςτις μοςϰ δαταςετς. Ιν αδδιτιον, Ι ηαε ςηοων τηατ ΓΑΝς ςαν βε υςεδ το εμυλατε δαρϰ ματτερ, γας ανδ ιντερναλ ενεργψ διςτριβυτιον δατα ςιμυλτανεουςλψ. Τηις ις α ϰεψ ρεςυλτ, ας γενερατινγ ρεαλιςτις γας διςτριβυτιονς ρεχυιρες ςομπλεξ ανδ ςομπυτατιοναλλψ εξπενςιε ηψδροδψναμιςαλ ςιμυλατιονς. Ηενςε, προδυςινγ αςτ αμουντς οφ ρεαλιςτις μυλτι-ςομπονεντ μοςϰ δατα χυιςϰλψ ανδ εφφιςιεντλψ ωιλλ βε οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε ιν τηε ςοντεξτ οφ υπςομινγ οβςερατιοναλ ςυρεψς.

Τηε ΓΑΝ-προδυςεδ δατα ιν γενεραλ ςαννοτ βε διςτινγυιςηεδ φρομ τηε τραινινγ δαταςετ ιςυαλλψ. Ιν τερμς οφ τηε ποωερ ςπεςτρυμ αναλψςις, τηε ρελατιε διφφερενςε βετωεεν τηε ΓΑΝ-προδυςεδ ανδ τηε τραινινγ δατα ρανγες βετωεεν 1-20% δεπενδινγ ον τηε δαταςετ ανδ ωηετηερ Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ωας αππλιεδ. Τηε Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλ αναλψςις ρεεαλεδ α γενεραλλψ γοοδ αγρεεμεντ βετωεεν τηε τωο δαταςετς ωιτη αν εξςεπτιον οφ τηε τηιρδ Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλ ςορρεςπονδινγ το ςυρατυρε, ωηιςη ςηοωεδ ςυβτλε διφφερενςες φορ αλλ ςτυδιεδ δαταςετς. Ιν αδδιτιον, γρεατερ διφφερενςες ωερε οβςερεδ ωηεν τραινινγ τηε ΓΑΝ ον δαταςετς ωιτη μυλτιπλε δατα ςλαςςες. Τηις ις ςομεωηατ εξπεςτεδ, ας τηε τραινινγ ταςϰ βεςομες μορε διφφιςυλτ. Ιν γενεραλ, τηεςε διφφερενςες ςαν βε παρτιαλλψ αςςουντεδ φορ ας α ρεςυλτ οφ ςμαλλ-ςςαλε νοιςε ιν τηε ΓΑΝ-γενερατεδ ιμαγες. Γαυςςιαν ςμοοτηινγ ωιτη α 3×3333\times 3 πιξελ ϰερνελ ςιζε ωας φουνδ το βε εφφεςτιε ιν φιλτερινγ αωαψ μοςτ οφ ςυςη νοιςε. Ιν αδδιτιον, τηε τραινινγ δαταςετς υςεδ ιν τηις ωορϰ αρε ςμαλλερ τηαν τηοςε υςεδ ιν [Ροδρíγυεζ ετ αλ., 2018, Μυςταφα ετ αλ., 2019], ωηιςη, ατ λεαςτ παρτιαλλψ, αςςουντς φορ τηε διφφερενςες βετωεεν ουρ ανδ τηειρ ςορρεςπονδινγ ρεςυλτς.

Α ςομμονλψ υςεδ τεςηνιχυε οφ λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον ωας αλςο ινεςτιγατεδ ας α τοολ φορ ςοντρολλινγ τηε ουτπυτς οφ τηε γενερατορ νευραλ νετωορϰ. Ιντερεςτινγλψ, τηε ρεςυλτς ινδιςατεδ τηατ ςυςη α προςεδυρε αλλοως υς το γενερατε ςαμπλες ωιτη ιντερμεδιατε ρεδςηιφτ/ςοςμολογψ/fR0subscript𝑓𝑅0f_{R0} παραμετερ αλυες, εεν ιφ ουρ μοδελ ηαδ νοτ βεεν εξπλιςιτλψ τραινεδ ον τηοςε παρτιςυλαρ αλυες. Ιν γενεραλ, τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον προςεδυρε οφφερς α ποωερφυλ ωαψ οφ ςοντρολλινγ τηε ουτπυτς οφ τηε ΓΑΝ ας ωελλ ας α τοολ φορ ινεςτιγατινγ τηε φεατυρε ςπαςε οφ τηε γενερατορ νευραλ νετωορϰ. Ηοωεερ, ιτ ις ιμπορταντ το ποιντ ουτ ςομε οφ τηε δραωβαςϰς οφ τηις προςεδυρε. Ναμελψ, ας ποιντεδ ουτ ιν μαςηινε λεαρνινγ λιτερατυρε, τηε λατεντ ςπαςε οφ α ςονολυτιοναλ ΓΑΝ ις ϰνοων το βε εντανγλεδ. Ιν οτηερ ωορδς, μοινγ ιν α διφφερεντ διρεςτιον ιν τηε λατεντ ςπαςε νεςεςςαριλψ ςαυςες μυλτιπλε ςηανγες το τηε ουτπυτς οφ τηε ΓΑΝ. Ας α ςονςρετε εξαμπλε, φινδινγ α λατεντ ςπαςε λινε τηατ ινδυςες α ςηανγε ιν ρεδςηιφτ οφ α γιεν ουτπυτ νεςεςςαριλψ αλςο ιντροδυςες οτηερ ςυβτλε ςηανγες το τηε ουτπυτ (ε.γ. τηε δεπτη οφ τηε οιδς ορ τηε διςτριβυτιον οφ τηε φιλαμεντς). Σο ιφ ωε ταϰε α ρανδομ ουτπυτ οφ ρεδςηιφτ z=1.0𝑧1.0z=1.0 ανδ περφορμ τηε λινεαρ ιντερπολατιον προςεδυρε το οβταιν α ςοςμις ωεβ ςλιςε οφ z=0.0𝑧0.0z=0.0, τηε οβταινεδ ςλιςε ωιλλ ςορρεςπονδ το α ρεαλιςτις βυτ διφφερεντ διςτριβυτιον οφ τηε ρεχυιρεδ ρεδςηιφτ. Τηις ις α δραωβαςϰ ας ιν αν ιδεαλ ςαςε ωε ωουλδ λοε το ηαε φυλλ ςοντρολ οφ ινδιιδυαλ παραμετερς, ωηιλε νοτ αφφεςτινγ οτηερ ινδεπενδεντ φεατυρες οφ α δαταςετ. Τηερε αρε ηοωεερ οτηερ γενερατιε μοδελς διςςυςςεδ ιν τηε λιτερατυρε τηατ αλλοω ςυςη μανιπυλατιον οφ τηε λατεντ ςπαςε. Ναμελψ, τηε β𝛽\beta-῞ΑΕ αριατιοναλ αυτοενςοδερ ανδ τηε ΙνφοΓΑΝ αλγοριτημς, αλλοω ενςοδινγ φεατυρες ιντο τηε λατεντ ςπαςε ιν α ςπεςιαλ ωαψ τηατ αλλοως φυλλ ςοντρολ οφ ινδιιδυαλ ϰεψ παραμετερς ωιτηουτ αφφεςτινγ τηε οτηερ φεατυρες οφ τηε δαταςετ (λατεντ ςπαςε διςεντανγλεμεντ) [῝ηεν ανδ Γυεςτριν, 2016, Ηιγγινς ετ αλ., 2017, Βυργεςς ετ αλ., 2018].

Ανοτηερ ιμπορταντ πιτφαλλ το διςςυςς ις τηε προβλεμ οφ μοδε ςολλαπςε. Ας ις ωιδελψ διςςυςςεδ ιν τηε λιτερατυρε, τηε γενερατορ νευραλ νετωορϰ ις προνε το γεττινγ ςτυςϰ ιν προδυςινγ α ερψ ςμαλλ ςυβςαμπλε οφ ρεαλιςτις μοςϰ δαταποιντς τηατ φοολ τηε διςςριμινατορ νευραλ νετωορϰ. Ρεςολινγ μοδε ςολλαπςε ις αν ιμπορταντ οπεν προβλεμ ιν τηε φιελδ οφ δεεπ λεαρνινγ, ωιτη α αριετψ οφ ϰνοων ςτρατεγιες ρανγινγ φρομ ςηοοςινγ α παρτιςυλαρ ΓΑΝ αρςηιτεςτυρε, το αλτερινγ τηε τραινινγ προςεδυρε ορ τηε ςοςτ φυνςτιον [Σριαςταα ετ αλ., 2017, Ψιςηενγ ανδ Ηονγ, 2019]. Μοδε ςολλαπςε ωας ενςουντερεδ μυλτιπλε τιμες ιν ουρ τραινινγ προςεδυρε ας ωελλ. Ας α ρυλε οφ τηυμβ, Ι φουνδ τηατ ρεδυςινγ τηε λεαρνινγ ρατε παραμετερ ηαδ τηε βιγγεςτ εφφεςτ τοωαρδς ρεςολινγ μοδε ςολλαπςε φορ αλλ ςτυδιεδ δαταςετς. Λεαρνινγ ρατες αρουνδ τηε αλυες οφ RL=3×105subscript𝑅𝐿3superscript105R_{L}=3\times 10^{-5} φορ τηε ςοςμις ωεβ δατα ανδ RL=9×106subscript𝑅𝐿9superscript106R_{L}=9\times 10^{-6} φορ τηε ωεαϰ λενςινγ μαπς ωερε φουνδ το βε τηε μοςτ εφφεςτιε ιν αοιδινγ ανψ μοδε ςολλαπςε.

Ας ινδιςατεδ βψ τηε ρεςυλτς, ΓΑΝς ςαν βε υςεδ το γενερατε νοελ 2-Δ δατα εφφιςιεντλψ. Α νατυραλ χυεςτιον το αςϰ ις ωηετηερ τηις αλςο αππλιες το 3-Δ δατα. Ας αν εξαμπλε, αν αναλογους εμυλατορ ςαπαβλε οφ γενερατινγ 3-Δ ςοςμις ωεβ δατα, ςυςη ας τηατ προδυςεδ βψ ςτατε οφ τηε αρτ ηψδροδψναμις ανδ ΔΜ-ονλψ ςιμυλατιονς ωουλδ βε ερψ υςεφυλ. Ιν πρινςιπλε τηερε ις νο λιμιτ ον τηε διμενςιοναλιτψ οφ τηε δατα υςεδ φορ τραινινγ α ΓΑΝ, ηοωεερ, ιν πραςτιςε, γοινγ φρομ 2-Δ το 3-Δ δατα λεαδς το α ςιγνιφιςαντ ινςρεαςε οφ τηε γενερατορ ανδ τηε διςςριμινατορ νετωορϰς. Ιν αδδιτιον, ιν τηε ςαςε οφ 3-Δ ςοςμις ωεβ δατα, φορμινγ α βιγ ενουγη τραινινγ δαταςετ ωουλδ βεςομε αν ιςςυε, ας ρυννινγ τηουςανδς οφ ςιμυλατιονς ωουλδ βε ρεχυιρεδ. Ηοωεερ, ας πρειουςλψ μεντιονεδ, τηερε αρε ςοπηιςτιςατεδ ωαψς οφ εμυλατινγ 3-Δ ςοςμις ωεβ δατα ας ςηοων ιν [Περραυδιν ετ αλ., 2019], ωηερε α ςψςτεμ οφ ΓΑΝς ις υςεδ το υπςςαλε ςμαλλ ρεςολυτιον ςομις ωεβ ςυβες το φυλλ ςιζε ςιμυλατιον βοξες. Νοτε τηατ τηε τεςηνιχυες ιντροδυςεδ ιν τηις ωορϰ (ε.γ. λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον) ςαν βε ρεαδιλψ ςομβινεδ ωιτη τηε μεντιονεδ 3-Δ αππροαςη.

Α νυμβερ οφ ιντερεςτινγ διρεςτιονς ςαν βε εξπλορεδ ιν φυτυρε ωορϰ. Ναμελψ, ιτ ωουλδ βε ιντερεςτινγ το φυρτηερ ινεςτιγατε τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον τεςηνιχυες ιν τηε ςοντεξτ οφ μορε αδανςεδ γενερατιε μοδελς, ςυςη ας τηε ΙνφοΓΑΝ αλγοριτημ. Ιν αδδιτιον, α μορε δεταιλεδ ινεςτιγατιον ιντο τηε Ριεμαννιαν γεομετρψ οφ ΓΑΝς ςουλδ λεαδ το α βεττερ υνδερςτανδινγ οφ τηε φεατυρε ςπαςε οφ τηε αλγοριτημ. Φιναλλψ, μανψ οτηερ δαταςετς ςουλδ βε εξπλορεδ. Ωιτη υπςομινγ ςυρεψς ςυςη ας Ευςλιδ γενερατινγ μοςϰ γαλαξψ ανδ γαλαξψ ςλυςτερ δατα χυιςϰλψ ανδ εφφιςιεντλψ ις οφ ςπεςιαλ ιντερεςτ. Α ΓΑΝ ςουλδ βε υςεδ το γενερατε γαλαξιες ωιτη ρεαλιςτις ιντρινςις αλιγνμεντς, δενςιτψ διςτριβυτιονς ανδ οτηερ προπερτιες. Σιμιλαρλψ, ΓΑΝς ςουλδ βε υςεδ το χυιςϰλψ εμυλατε ρεαλιςτις γαλαξψ ςλυςτερ δενςιτψ διςτριβυτιονς ατ α φραςτιον οφ τηε ςομπυτατιοναλ ςοςτ ρεχυιρεδ το ρυν φυλλ ηψδροδψναμις ςιμυλατιονς.

Το ςονςλυδε, ΓΑΝς οφφερ αν εντιρελψ νεω αππροαςη φορ ςοςμολογιςαλ δατα εμυλατιον. Συςη α γαμε τηεορψ βαςεδ αππροαςη ηας βεεν δεμονςτρατεδ το οφφερ α χυιςϰ ανδ εφφιςιεντ ωαψ οφ προδυςινγ νοελ δατα φορ α λοω ςομπυτατιοναλ ςοςτ. Ας ωε ηαε ςηοων ιν τηις ωορϰ, τηε τραδε-οφφ φορ τηις ις α 1-20% διφφερενςε ιν τηε ποωερ ςπεςτρυμ, ωηιςη ςαν βε ςατιςφαςτορψ ορ νοτ δεπενδινγ ον ωηατ αππλιςατιον ςυςη αν εμυλατορ ις υςεδ φορ. Εεν τηουγη α νυμβερ οφ χυεςτιονς ρεμαιν το βε ανςωερεδ ρεγαρδινγ τηε ςταβιλιτψ οφ τηε τραινινγ προςεδυρε ανδ τραινινγ ον ηιγηερ διμενςιοναλ δατα, ΓΑΝς ωιλλ υνδουβτεδλψ βε α υςεφυλ τοολ φορ εμυλατινγ ςοςμολογιςαλ δατα ιν τηε ερα οφ μοδερν Ν-βοδψ ςιμυλατιονς ανδ πρεςιςιον ςοςμολογψ.

\theςηαπτερ ῝ονςλυςιονς ανδ Φυτυρε Ωορϰ

Τηε μαιν γοαλ οφ τηις τηεςις ωας το ιντροδυςε τοολς ανδ τεςηνιχυες φορ ςτυδψινγ μοδιφιεδ γραιτψ. Ιν ςυμμαρψ, α μετηοδ οφ τεςτινγ μοδιφιεδ γραιτψ, φιρςτ ιντροδυςεδ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] ανδ Ωιλςοξ ετ αλ. [2015], ωας εξτενδεδ βψ γενερατινγ α νεω μορε αςςυρατε δαταςετ ανδ βψ τεςτινγ α νεω τηεορψ. Ιν αδδιτιον, μαςηινε λεαρνινγ τεςηνιχυες ωερε εξπλορεδ ιν τηε ςοντεξτ οφ εμυλατινγ ΛΛ\Lambda῝ΔΜ ανδ μοδιφιεδ γραιτψ N𝑁N-βοδψ ςιμυλατιονς.

Ιν τερμς οφ αλλ τηε μεντιονεδ προϑεςτς, α λοτ οφ ωορϰ ρεμαινς το βε δονε. Ιν παρτιςυλαρ, τηε ουτλινεδ τεςηνιχυε οφ τεςτινγ μοδιφιεδ γραιτψ ρελιες ον ςταςϰινγ μυλτιπλε γαλαξψ ςλυςτερς. Σταςϰινγ ςλυςτερς, ιν ςομε ςενςε, προδυςες αν ιδεαλιζεδ γαλαξψ ςλυςτερ βψ αεραγινγ ουτ τηε αριους ιρρεγυλαριτιες τηατ ινδιιδυαλ ςλυςτερς ποςςεςς. Τηις ις α ποωερφυλ τεςηνιχυε ςαπαβλε οφ προδυςινγ ςομπετιτιε μοδιφιεδ γραιτψ ςονςτραιντς, ηοωεερ, τηε προδυςεδ ςταςϰ δαταςετ ις ονλψ αν αππροξιματιον οφ ρεαλ γαλαξψ ςλυςτερς. Ιν νατυρε, νο ςλυςτερ ις εξαςτλψ ςπηεριςαλ, ηενςε ιτ ις ιμπορταντ το υνδερςτανδ ωηατ εφφεςτς δειατιονς φρομ ςπηεριςαλ ςψμμετρψ ωουλδ ηαε ιν τηε ςοντεξτ οφ ςηαμελεον γραιτψ. Δειατιονς φρομ ςπηεριςαλ ςψμμετρψ μυςτ βε βεττερ υνδερςτοοδ ον τωο φροντς. Φιρςτλψ, τηε ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ εχυατιονς υςεδ ιν ουρ ωορϰ μυςτ βε γενεραλιζεδ φορ αρβιτραρψ 3-Δ μαςς, πρεςςυρε/τεμπερατυρε ανδ ςυρφαςε βριγητνεςς διςτριβυτιονς. Αλτερνατιελψ, τηε βιας δυε το νον-ςπηεριςαλ μαςς διςτριβυτιονς ςαν βε χυαντιφιεδ ανδ αςςουντεδ φορ ιν τηε μαςς ςαλςυλατιονς. Συςη βιας ηας βεεν ςτυδιεδ βοτη οβςερατιοναλλψ ανδ ιν τηε ςοντεξτ οφ ηψδροδψναμις ςιμυλατιονς, ε.γ. ςεε Μορανδι ετ αλ. [2010], Μαρτιζζι ανδ Αγρυςα [2016]. Σεςονδλψ, ιτ ις ιμπορταντ το υνδερςτανδ ηοω τηε τηεορετιςαλ πρεδιςτιονς αρε αφφεςτεδ βψ βρεαϰινγ τηε αςςυμπτιον οφ ςπηεριςαλ ςψμμετρψ. Τηις ις οφ ςπεςιαλ ιμπορτανςε το τηε μοδελ οφ ΕΓ, τηε μαιν πρεδιςτιονς οφ ωηιςη ωερε δεριεδ υνδερ τηε ϰεψ αςςυμπτιον οφ ςπηεριςαλ ςψμμετρψ. Ηενςε, τηε πρεδιςτιονς οφ τηε μοδελ φορ τηε ρελατιονςηιπ βετωεεν τηε βαρψονις ανδ τηε αππαρεντ δαρϰ ματτερ διςτριβυτιονς μυςτ βε γενεραλιζεδ φορ αρβιτραρψ μαςς διςτριβυτιονς. Τηις μιγητ βε εαςιερ το αςςομπλιςη ιν διφφερεντ μοδελς οφ ΕΓ, ςυςη ας Ηοςςενφελδερ´ς ςοαριαντ ΕΓ.

Τηε οριγιναλ μοτιατιον φορ ςταςϰινγ γαλαξψ ςλυςτερς ις μαινλψ δυε το τηε δομιναντ ωεαϰ λενςινγ προφιλε ερρορς. Τηις παρτιςυλαρ ιςςυε ωιλλ βε ποςςιβλε το αδδρεςς ωηεν τηε νεωεςτ δατα φρομ ΔΕΣ ανδ φυτυρε ςυρεψς ςυςη ας Ευςλιδ βεςομες ααιλαβλε. Ανοτηερ αππροαςη ις το εμπλοψ διφφερεντ δατα. Ας ςηοων ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014], ςτρινγεντ ςονςτραιντς ςαν βε ςαλςυλατεδ υςινγ τηε δατα φρομ α ςινγλε ςλυςτερ. Ηοωεερ, τηε μαιν διφφερενςε ιν τηατ ωορϰ ωηεν ςομπαρεδ το ουρ αππροαςη ις τηατ τηε ΣΖ εφφεςτ ανδ τεμπερατυρε προφιλε δατα ις υςεδ ιν αδδιτιον το τηε ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ ωεαϰ λενςινγ προφιλες. Ας τηε μεντιονεδ ρεςυλτς ςηοω, ινςλυδινγ τηεςε εξτρα δαταςετς λεαδς το ςονςτραιντς ςομπαραβλε το τηε ρεςυλτς πρεςεντεδ ιν τηις ωορϰ, εεν ιφ α ςινγλε ςλυςτερ ωιτη ηιγη χυαλιτψ ις υςεδ ρατηερ τηαν α ςταςϰ οφ ςλυςτερς. Ηενςε, α ςτραιγητφορωαρδ εξτενςιον οφ ουρ ωορϰ ις το ιντροδυςε εξτρα δαταςετς, ωηιςη ςουλδ ςιγνιφιςαντλψ ιμπροε τηε ςονςτραιντς.

Ιν αδδιτιον το τηε πρειουςλψ μεντιονεδ ςηορτςομινγς οφ ΕΓ, ιτ ις ιμπορταντ το μεντιον τηε λαςϰ οφ α ριγιδ δεςςριπτιον οφ ςοςμολογψ ανδ ωεαϰ λενςινγ. Μορε ςονςρετελψ, τηε οριγιναλ φορμυλατιον οφ ΕΓ ας δεςςριβεδ ιν ῞ερλινδε [2017] ις ονλψ αλιδ φορ ρεδςηιφτς z0similar-to𝑧0z\sim 0 ανδ H(z)H0similar-to𝐻𝑧subscript𝐻0H(z)\sim H_{0}. Ιν αδδιτιον, α τηορουγη δεςςριπτιον οφ λενςινγ ωουλδ ρεχυιρε δεριινγ α γεοδεςις εχυατιον, ωηιςη, ιν τυρν, ρεχυιρες α φυλλ ςοαριαντ δεςςριπτιον οφ τηε τηεορψ. Α ςοαριαντ δεςςριπτιον οφ τηε τηεορψ δοες εξιςτ, ας δεςςριβεδ ιν Ηοςςενφελδερ [2017], ηοωεερ, τηε λενςινγ εχυατιονς ηαε νοτ βεεν δεριεδ ψετ. Ηενςε, ον τηε τηεορετιςαλ φροντ, τηε ϰεψ ιςςυες το ταςϰλε αρε ρελατεδ το εξτενδινγ τηε οριγιναλ ῞ερλινδε´ς ΕΓ φραμεωορϰ το αςςουντ φορ ςοςμολογιςαλ εφφεςτς ανδ ωεαϰ λενςινγ. Αλτερνατιελψ, Ηοςςενφελδερ´ς φραμεωορϰ ςαν βε εξτενδεδ βψ δεριινγ τηε γεοδεςις εχυατιον. Ηερε, ηοωεερ, ιτ ις ιμπορταντ το ποιντ ουτ τηατ, ςτριςτλψ ςπεαϰινγ, τηεςε τωο τηεοριες αρε νοτ ιδεντιςαλ ανδ αγρεε ονλψ ιν τηε νον-ρελατιιςτις, ςτατιοναρψ ςπηεριςαλ μαςς διςτριβυτιον λιμιτ. Τηε εξαςτ ρελατιονςηιπ βετωεεν τηε τωο αππροαςηες δεςερες α μορε δεταιλεδ ινεςτιγατιον ας ωελλ.

Ιν ςυμμαρψ, ΕΓ υνδουβτεδλψ ςυφφερς φρομ ςερταιν τηεορετιςαλ ανδ οβςερατιοναλ ςηορτςομινγς. Ηοωεερ, τηε τηεορψ ηας βεεν ςυςςεςςφυλ ιν ενςουραγινγ φυρτηερ ςτυδιες οφ τηε αριους ςοννεςτιονς βετωεεν τηερμοδψναμιςς ανδ γραιτψ. Μυλτιπλε ρεςεντ ςτυδιες ηαε εξτενδεδ ῞ερλινδε´ς ιδεας ιν διφφερεντ ςοντεξτς, ε.γ. ῞αςαρυ ανδ Βυβυιανυ [2019], Πεαςη [2019]. Φιναλλψ, ῞ερλινδε´ς ωορϰ ηας αλςο ςοντριβυτεδ το τηε ςυρρεντ ρεςυργενςε οφ τηε ρατηερ υνιχυε αππροαςη οφ τρεατινγ γραιτψ ας ςπαςετιμε ελαςτιςιτψ πρειουςλψ ςτυδιεδ ιν ῞ιςςερ [2002], Παδμαναβηαν [2004].

Ιν τερμς οφ τηε μαςηινε λεαρνινγ αλγοριτημς διςςυςςεδ ιν ςηαπτερς 1 ανδ 1 α λοτ οφ ωορϰ ρεμαινς το βε δονε ας ωελλ. Ας μεντιονεδ, τηε ρεςυλτς ιν Ταμοςιυνας ετ αλ. [2020] αρε ενςουραγινγ, ηοωεερ, μυλτιπλε ιςςυες ρεμαιν το βε αδδρεςςεδ. Φιρςτλψ, υςινγ ΓΑΝς φορ εμυλατινγ 3-Δ ςιμυλατιον δατα ρεμαινς αν ιςςυε ιν τερμς οφ τηε μεμορψ ιςςυες ανδ τηε ααιλαβιλιτψ οφ λαργε 3-Δ τραινινγ δαταςετς. Τηεςε ανδ οτηερ ιςςυες ηαε αλρεαδψ βεεν παρτιαλλψ αδδρεςςεδ ιν τηε λιτερατυρε. Ας αν εξαμπλε, τηε τραινινγ προςεδυρε οφ τηε ΓΑΝ ςαν βε μοδιφιεδ ςυςη τηατ ςμαλλ 3-Δ οερδενςιτψ ςυβες αρε πατςηεδ τογετηερ το φορμ α φυλλ-ςιζε 3-Δ οερδενςιτψ φιελδ ας ςηοων ιν Περραυδιν ετ αλ. [2019]. Αν αλτερνατιε αππροαςη ις το ςταρτ ωιτη α λοω ρεςολυτιον μοςϰ δαταςετ, ωηιςη ις γραδυαλλψ υπςςαλεδ δυρινγ α μυλτι-ςταγε τραινινγ προςεδυρε (ε.γ. ςεε Λεδιγ ετ αλ. [2016]). Τηεςε ςορτ οφ αππροαςηες ςομβινεδ ωιτη μοδερν ΓΠϒ τραινινγ ωιλλ λιϰελψ μαϰε εμυλατινγ 3-Δ δαταςετς εαςψ ανδ εφφιςιεντ ιν τηε νεαρ φυτυρε.

Ανοτηερ ϰεψ ιςςυε ενςουντερεδ ιν ουρ ωορϰ ωας ςοντρολλινγ τηε ουτπυτς. Ιν παρτιςυλαρ, ωηεν τραινινγ τηε αλγοριτημ ον α δαταςετ ςονςιςτινγ οφ διφφερεντ δατα ςλαςςες, τηε ςιμπλε Δ῝ΓΑΝ αρςηιτεςτυρε δοες νοτ αλλοω το ςοντρολ ωηιςη ουτπυτς ωιλλ βε προδυςεδ. Ιν οτηερ ωορδς, ονε ςαννοτ ςηοοςε τηε ουτπυτ ςλαςς δυε το τηε ινηερεντ ρανδομνεςς οφ τηε γενερατιον προςεδυρε. Τηε προποςεδ ωορϰαρουνδ διςςυςςεδ ιν τηις ωορϰ ωας το υςε τηε λατεντ ςπαςε ιντερπολατιον προςεδυρε, ωηιςη ρεςολες τηε προβλεμ παρτιαλλψ. Ηοωεερ, τηε ϰεψ ιςςυε ωιτη τηε προςεδυρε ις τηατ ιτ ις νοτ εφφιςιεντ ας ιτ ρεχυιρες ονε το μανυαλλψ δετεςτ ιντερεςτινγ ρεγιονς οφ τηε λατεντ ςπαςε τηατ ςαν βε υςεδ ιν τηε ιντερπολατιον. Α μυςη μορε ελεγαντ αππροαςη ις το υςε α διφφερεντ ΓΑΝ αρςηιτεςτυρε τηατ ις ςπεςιφιςαλλψ δεςιγνεδ φορ προδυςινγ μυλτι-ςλαςς δατα. Ιν παρτιςυλαρ, τηε ςονδιτιοναλ ΓΑΝ αρςηιτεςτυρε (῝ΓΑΝ) αλλοως το ταϰε φυλλ ςοντρολ οφ τηε γενερατιον προςεδυρε. Ιν τηις αρςηιτεςτυρε τηε νευραλ νετωορϰς αρε τραινεδ υςινγ λαβελεδ δατα ανδ ηενςε τηε ουτπυτς οφ τηε γενερατορ ςαν βε ςοντρολλεδ βψ διρεςτλψ ςπεςιφψινγ τηε λαβελ οφ τηε ςλαςς το βε γενερατεδ. Ας α ςονςρετε εξαμπλε, τηις τψπε οφ αρςηιτεςτυρε ηας βεεν ρεςεντλψ υςεδ το γενερατε ςονεργενςε μαπς ωιτη διφφερεντ ςοςμολογιςαλ παραμετερς ας δεςςριβεδ ιν Περραυδιν ετ αλ. [2020]. Ηενςε α νατυραλ εξτενςιον οφ ουρ ωορϰ ωουλδ βε το αππλψ τηε τεςηνιχυες δεςςριβεδ ιν τηις τηεςις ον διφφερεντ ΓΑΝ αρςηιτεςτυρες. Τηις ωουλδ λεαδ νοτ ονλψ το μορε ςοντρολ οφ τηε δατα γενερατιον, βυτ αλςο το α βεττερ υνδερςτανδινγ οφ τηε λατεντ ςπαςε. Φιναλλψ, αλτερνατιε αρςηιτεςτυρες, ςυςη ας τηε μεντιονεδ ῝ΓΑΝ αλγοριτημ, ωουλδ μαϰε ιτ εαςιερ το εξπλορε τηε Ριεμαννιαν γεομετρψ οφ τηε λατεντ ςπαςε προδυςεδ δυρινγ τηε τραινινγ προςεδυρε.

Ας ςηοων ιν τηις ωορϰ, γενερατιε μοδελς οφφερ α ςομπλετελψ νεω αππροαςη οφ γενερατινγ μοςϰ δατα. Λιϰε ανψ αλγοριτημ ςυςη μοδελς ςομε ωιτη α ςετ οφ ςηορτςομινγς. Ηοωεερ, τηε αβιλιτψ το γενερατε λαργε μυλτι-ςλαςς μοςϰ δαταςετς χυιςϰλψ ανδ εφφιςιεντλψ υνδουβτεδλψ μαϰες ςυςη αλγοριτημς υςεφυλ. Τηις ις εςπεςιαλλψ τρυε ιν τηε ςοντεξτ οφ τηε υπςομινγ λαργε ςςαλε ςυρεψς ςυςη ας Ευςλιδ ανδ ΣΚΑ, ωηιςη ωιλλ ρεχυιρε αςςυρατε ανδ φαςτ εμυλατορς.

Ιν ςονςλυςιον, οβςερατιοναλ τεςτς οφ γραιτψ ηαε τραδιτιοναλλψ πλαψεδ αν ιμπορταντ ρολε ιν τηε τηεορετιςαλ δεελοπμεντ οφ τηεοριες οφ μοδιφιεδ γραιτψ ανδ δαρϰ ενεργψ. Σταρτινγ ωιτη τηε ινιτιαλ τεςτς οφ ΓΡ ανδ ενδινγ ωιτη ςυττινγ εδγε γραιτατιοναλ ωαε τεςτς, ιαβλε τηεοριες οφ γραιτψ ηαε αλωαψς βεεν φιρμλψ ςονςτραινεδ βψ τηε μοςτ ρεςεντ οβςερατιοναλ δατα. Τηε ςετ οφ τεςηνιχυες δεςςριβεδ ιν τηις ωορϰ δραως αν οπτιμιςτις πιςτυρε φορ τηε νεαρ φυτυρε οφ ςοςμολογιςαλ τεςτς οφ μοδιφιεδ γραιτψ. Ωιτη τηε νεξτ γενερατιον οφ οβςερατιοναλ ςυρεψς ανδ νεω ηιγη χυαλιτψ δατα βεςομινγ ααιλαβλε, ςονςτραιντς οφ υνπρεςεδεντεδ αςςυραςψ ωιλλ βεςομε ποςςιβλε. Σιμιλαρλψ, ωιτη τηε νεω μαςηινε λεαρνινγ τεςηνιχυες βεςομινγ ααιλαβλε, νεω ωαψς οφ εμυλατινγ μοδιφιεδ γραιτψ ωιλλ βεςομε ποςςιβλε ας ωελλ. Ανδ ηενςε τηε τεςηνιχυες δεςςριβεδ ιν τηις ωορϰ ωιλλ ηοπεφυλλψ πλαψ αν ιμπορταντ ρολε ιν φορμινγ α βεττερ υνδερςτανδινγ οφ γραιτψ.

\theαππενδιξ

\theςεςτιον Ααιλαβιλιτψ οφ Δατα ανδ ῝οδες

Τηε ϰεψ δαταςετς γενερατεδ ανδ αναλψςεδ ιν τηις ωορϰ αρε ααιλαβλε ατ τηε φολλοωινγ ΓιτΗυβ ρεποςιτορψ: ηττπς://γιτηυβ.ςομ/ΑνδριυςΤ/ςω_ωλ_ΓΑΝ. Τηε λινϰ αλςο ςονταινς δεταιλεδ ινςτρυςτιονς ον ηοω το προδυςε τηε δατα ςαμπλες φρομ τηε πυβλιςλψ ααιλαβλε Ιλλυςτρις δατα. Τηε φυλλ Ιλλυςτρις δαταςετς ςαν βε φουνδ ατ: ηττπς://ωωω.ιλλυςτρις-προϑεςτ.οργ/δατα/.

Τηε υςεδ ωεαϰ λενςινγ δατα ςαν βε αςςεςςεδ ατ: ηττπ://ςολυμβιαλενςινγ.οργ/.

\theςεςτιον Σαμπλες οφ τηε ΓΑΝ-προδυςεδ Δατα

Τηις ςεςτιον ςονταινς α ςελεςτιον οφ ΓΑΝ-προδυςεδ ςαμπλες φορ ιςυαλ ινςπεςτιον. Φιγ. 1 ςονταινς ρανδομλψ ςελεςτεδ ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς προδυςεδ βψ τηε ΓΑΝ αλγοριτημ (τηεςε αρε τηε ςαμπλες δεςςριβεδ ιν ςεςτιονς 1 ανδ 1).

Refer to caption
Φιγυρε 21: Α ςομπαριςον οφ 4 ρανδομλψ ςελεςτεδ ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς. Τηε ςολορς αρε λογ-νορμαλιζεδ το εμπηαςιζε τηε μαιν φεατυρες ανδ το αλλοω α διρεςτ ςομπαριςον ωιτη τηε ρεςυλτς ιν Μυςταφα ετ αλ. [2019].

Φιγ. 1 ςηοως α ςελεςτιον οφ ρανδομλψ ςελεςτεδ ςοςμις ωεβ 2-Δ ςλιςες φορ τωο διφφερεντ ρεδςηιφτς. Βοτη τηε τραινινγ δατα ανδ τηε προδυςεδ ςλιςες ηαε βεεν Γαυςςιαν-ςμοοτηεδ.

Refer to caption
Φιγυρε 21: Α ςομπαριςον οφ 4 ρανδομλψ ςελεςτεδ ςοςμις ωεβ ςλιςες. ῝ολυμνς 1 ανδ 3 ςορρεςπονδ το ρεδςηιφτ 0.0 ωηιλε ςολυμνς 2 ανδ 4 αρε ρεδςηιφτ 1.0.

\theςεςτιον Μ῝Μ῝ ῝οντουρς

Τηις ςεςτιον ςονταινς τηε Μ῝Μ῝ ςοντουρς αλονγ ωιτη τηε ςορρεςπονδινγ λιϰελιηοοδ διςτριβυτιονς φορ τηε ϰεψ δαταςετς υςεδ ιν ςηαπτερ 1. Ιν παρτιςυλαρ, τηε Μ῝Μ῝ ρεςυλτς φρομ Τερυϰινα ετ αλ. [2014], Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] ανδ ουρ ρεςυλτς προδυςεδ υςινγ τηε νεωεςτ δαταςετ ςονςιςτινγ οφ 77 γαλαξψ ςλυςτερς. Ιν αλλ ςαςες, τηε λιγητ γραψ ςοντουρς ςορρεςπονδ το τηε 99% ῝Λ, ωηιλε τηε δαρϰ γραψ ςοντουρς αρε τηε 95% ῝Λ φορ εαςη βεςτ-φιτ παραμετερ. Νοτιςε αλςο τηατ τηε ςολορς ιν τηε ινδιιδυαλ μοδιφιεδ γραιτψ παραμετερ πλοτς αππεαρινγ ιν ςηαπτερ 1 αρε ινερτεδ φορ τηε ςαϰε οφ ςλαριτψ ωηεν ςομπαρινγ τηε ρεςυλτς φρομ διφφερεντ παπερς.

Refer to caption
Φιγυρε 21: Τηε Μ῝Μ῝ μαργιναλιςεδ ςοντουρς οφ τηε 6 μοδελ παραμετερς υςεδ ιν Τερυϰινα ετ αλ. [2014] το φιτ τηε δατα. Τηε λιγητ γραψ ανδ τηε δαρϰ γραψ ςοντουρς ςηοω τηε 95% ανδ τηε 99% ῝Λ ςορρεςπονδινγλψ. Τηε ριγητμοςτ πανελς ςηοω τηε μαργιναλιςεδ 1-διμενςιοναλ ςονςτραιντς (ςολιδ) ανδ τηε λιϰελιηοοδ διςτριβυτιον (δοττεδ).
Refer to caption
Φιγυρε 21: Τηε Μ῝Μ῝ μαργιναλιςεδ ςοντουρς οφ τηε 14 μοδελ παραμετερς υςεδ ιν Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] το φιτ τηε δατα. Τηε λιγητ γραψ ανδ τηε δαρϰ γραψ ςοντουρς ςηοω τηε 95% ανδ τηε 99% ῝Λ ςορρεςπονδινγλψ. Τηε ριγητμοςτ πανελς ςηοω τηε λιϰελιηοοδ διςτριβυτιον.
Refer to caption
Φιγυρε 21: Τηε Μ῝Μ῝ μαργιναλιςεδ ςοντουρς οφ τηε 14 μοδελ παραμετερς δετερμινεδ υςινγ τηε νεωεςτ δαταςετ οφ 77 γαλαξψ ςλυςτερς. Τηε λιγητ γραψ ανδ τηε δαρϰ γραψ ςοντουρς ςηοω τηε 95% ανδ τηε 99% ῝Λ ςορρεςπονδινγλψ. Τηε ριγητμοςτ πανελς ςηοω τηε λιϰελιηοοδ διςτριβυτιον.

Ρεφερενςες

  • Αβαδι ετ αλ. [2015] Μ. Αβαδι, Α. Αγαρωαλ, Π. Βαρηαμ, Ε. Βρεδο, Ζ. ῝ηεν, ῝. ῝ιτρο, Γ. Σ. ῝ορραδο, Α. Δαις, Θ. Δεαν, Μ. Δειν, Σ. Γηεμαωατ, Ι. Γοοδφελλοω, Α. Ηαρπ, Γ. Ιρινγ, Μ. Ιςαρδ, Ψ. Θια, Ρ. Θοζεφοωιςζ, Λ. Καιςερ, Μ. Κυδλυρ, Θ. Λεενβεργ, Δ. Μανέ, Ρ. Μονγα, Σ. Μοορε, Δ. Μυρραψ, ῝. Ολαη, Μ. Σςηυςτερ, Θ. Σηλενς, Β. Στεινερ, Ι. Συτςϰεερ, Κ. Ταλωαρ, Π. Τυςϰερ, ῞. ῞ανηουςϰε, ῞. ῞αςυδεαν, Φ. ῞ιέγας, Ο. ῞ινψαλς, Π. Ωαρδεν, Μ. Ωαττενβεργ, Μ. Ωιςϰε, Ψ. Ψυ, ανδ Ξ. Ζηενγ. ΤενςορΦλοω: Λαργε-ςςαλε μαςηινε λεαρνινγ ον ηετερογενεους ςψςτεμς, 2015. ϒΡΛ ηττπς://ωωω.τενςορφλοω.οργ/. Σοφτωαρε ααιλαβλε φρομ τενςορφλοω.οργ.
  • Αβαζαϑιαν ετ αλ. [2016] Κ. Ν. Αβαζαϑιαν, Π. Αδςηεαδ, Ζ. Αημεδ, Σ. Ω. Αλλεν, Δ. Αλονςο, Κ. Σ. Αρνολδ, ῝. Βαςςιγαλυπι, Θ. Γ. Βαρτλεττ, Ν. Βατταγλια, Β. Α. Βενςον, ῝. Α. Βιςςηοφφ, Θ. Βορριλλ, ῞. Βυζα, Ε. ῝αλαβρεςε, Ρ. ῝αλδωελλ, Θ. Ε. ῝αρλςτρομ, ῝. Λ. ῝ηανγ, Τ. Μ. ῝ραωφορδ, Φ.-Ψ. ῝ψρ-Ραςινε, Φ. Δε Βερναρδις, Τ. δε Ηααν, Σ. δι Σερεγο Αλιγηιερι, Θ. Δυνϰλεψ, ῝. Δορϰιν, Θ. Ερραρδ, Γ. Φαββιαν, Σ. Φεενεψ, Σ. Φερραρο, Θ. Π. Φιλιππινι, Ρ. Φλαυγερ, Γ. Μ. Φυλλερ, ῞. Γλυςςεις, Δ. Γρεεν, Δ. Γριν, Ε. Γροης, Θ. Ω. Ηεννινγ, Θ. ῝. Ηιλλ, Ρ. Ηλοζεϰ, Γ. Ηολδερ, Ω. Ηολζαπφελ, Ω. Ηυ, Κ. Μ. Ηυφφενβεργερ, Ρ. Κεςϰιταλο, Λ. Κνοξ, Α. Κοςοωςϰψ, Θ. Κοας, Ε. Δ. Κοετζ, ῝.-Λ. Κυο, Α. Κυςαϰα, Μ. Λε Θευνε, Α. Τ. Λεε, Μ. Λιλλεψ, Μ. Λοερδε, Μ. Σ. Μαδηααςηεριλ, Α. Μαντζ, Δ. Θ. Ε. Μαρςη, Θ. ΜςΜαηον, Π. Δ. Μεερβυργ, Θ. Μεψερς, Α. Δ. Μιλλερ, Θ. Β. Μυνοζ, Η. Ν. Νγυψεν, Μ. Δ. Νιεμαςϰ, Μ. Πελοςο, Θ. Πελοτον, Λ. Πογοςιαν, ῝. Πρψϰε, Μ. Ραερι, ῝. Λ. Ρειςηαρδτ, Γ. Ροςηα, Α. Ροττι, Ε. Σςηααν, Μ. Μ. Σςημιττφυλλ, Δ. Σςοττ, Ν. Σεηγαλ, Σ. Σηανδερα, Β. Δ. Σηερωιν, Τ. Λ. Σμιτη, Λ. Σορβο, Γ. Δ. Σταρϰμαν, Κ. Τ. Στορψ, Α. αν Ενγελεν, Θ. Δ. ῞ιειρα, Σ. Ωατςον, Ν. Ωηιτεηορν, ανδ Ω. Λ. Κιμμψ Ωυ. ῝ΜΒ-Σ4 Σςιενςε Βοοϰ, Φιρςτ Εδιτιον. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1610.02743, Οςτ. 2016.
  • Αββοττ ετ αλ. [2017] Β. Π. Αββοττ, ΛΙΓΟ Σςιεντιφις ῝ολλαβορατιον, ανδ ῞ιργο ῝ολλαβορατιον. ΓΩ170817: Οβςερατιον οφ Γραιτατιοναλ Ωαες φρομ α Βιναρψ Νευτρον Σταρ Ινςπιραλ. Πηψς. Ρε. Λεττ, 119(16):161101, Οςτ. 2017. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΛεττ.119.161101.
  • Αββοττ ετ αλ. [2017] Β. Π. Αββοττ ετ αλ. Γραιτατιοναλ Ωαες ανδ Γαμμα-ραψς φρομ α Βιναρψ Νευτρον Σταρ Μεργερ: ΓΩ170817 ανδ ΓΡΒ 170817Α. Αςτροπηψς. Θ., 848(2):Λ13, 2017. δοι: 10.3847/2041-8213/αα920ς.
  • Αββοττ ετ αλ. [2019] Τ. Αββοττ ετ αλ. ῝οςμολογιςαλ ῝ονςτραιντς φρομ Μυλτιπλε Προβες ιν τηε Δαρϰ Ενεργψ Συρεψ. Πηψς. Ρε. Λεττ., 122(17):171301, 2019. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΛεττ.122.171301.
  • Αββοττ ετ αλ. [2017] Β. Π. Αββοττ ετ αλ. Α γραιτατιοναλ-ωαε ςτανδαρδ ςιρεν μεαςυρεμεντ οφ τηε Ηυββλε ςονςταντ. Νατυρε, 551(7678):85–88, Νο. 2017. δοι: 10.1038/νατυρε24471.
  • Αδε ετ αλ. [2016] Π. Αδε ετ αλ. Πλανςϰ ιντερμεδιατε ρεςυλτς. ΞΛ. Τηε Συνψαε-Ζελδοιςη ςιγναλ φρομ τηε ῞ιργο ςλυςτερ. Α&Α, 596:Α101, 2016. δοι: 10.1051/0004-6361/201527743.
  • Αγυλλο ανδ Σινγη [2016] Ι. Αγυλλο ανδ Π. Σινγη. Λοοπ Χυαντυμ ῝οςμολογψ: Α βριεφ ρειεω. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1612.01236, Δες. 2016.
  • Αναμ ανδ Νιτολ [2018] Τ. Αναμ ανδ Φ. Φ. Νιτολ. Δεςιςιον τρεε, 2018. ϒΡΛ ηττπ://ρςτυδιο-πυβς-ςτατις.ς3.αμαζοναως.ςομ/381472῍ς2054φ778α4β46ααβε36ε6α7δδ410δβ9.ητμλ΅(1). [Ονλινε· αςςεςςεδ Μαρςη 2, 2024].
  • Ανδερναςη ανδ Ζωιςϰψ [2017] Η. Ανδερναςη ανδ Φ. Ζωιςϰψ. Ενγλιςη ανδ Σπανιςη Τρανςλατιον οφ Ζωιςϰψ´ς (1933) Τηε Ρεδςηιφτ οφ Εξτραγαλαςτις Νεβυλαε. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1711.01693, Νο. 2017.
  • Ανδερςον [1936] Ε. Ανδερςον. Τηε ςπεςιες προβλεμ ιν ιρις. Ανναλς οφ τηε Μιςςουρι Βοτανιςαλ Γαρδεν, 23(3):457–469, 10 1936. δοι: 10.2307/2394164.
  • Αννυαλ Ρειεως οφ Αςτρονομψ ανδ Αςτροπηψςιςς [2002] Αννυαλ Ρειεως οφ Αςτρονομψ ανδ Αςτροπηψςιςς. Τηε Συνψαε-Ζελ´Δοιςη Εφφεςτ. ηττπς://νεδ.ιπας.ςαλτεςη.εδυ/λεελ5/Σεπτ05/῝αρλςτρομ/῝αρλςτρομ2.ητμλ, 2002. [Ονλινε· αςςεςςεδ Μαρςη 2, 2024].
  • Αρϑοςϰψ ετ αλ. [2017] Μ. Αρϑοςϰψ, Σ. ῝ηινταλα, ανδ Λ. Βοττου. Ωαςςερςτειν ΓΑΝ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1701.07875, Θαν 2017.
  • Αρμιταγε ετ αλ. [2019] Τ. Θ. Αρμιταγε, Σ. Τ. Καψ, ανδ Δ. Θ. Βαρνες. Αν αππλιςατιον οφ μαςηινε λεαρνινγ τεςηνιχυες το γαλαξψ ςλυςτερ μαςς εςτιματιον υςινγ τηε ΜΑ῝ΣΙΣ ςιμυλατιονς. ΜΝΡΑΣ, 484(2):1526–1537, Απρ. 2019. δοι: 10.1093/μνρας/ςτζ039.
  • Αρναυδ [1996] Κ. Α. Αρναυδ. ΞΣΠΕ῝: Τηε Φιρςτ Τεν Ψεαρς, ολυμε 101 οφ Αςτρονομιςαλ Σοςιετψ οφ τηε Παςιφις ῝ονφερενςε Σεριες, παγε 17. Αςτρονομιςαλ Σοςιετψ οφ τηε Παςιφις ῝ονφερενςε Σεριες, 1996.
  • Αρνολδ ετ αλ. [2014] ῝. Αρνολδ, Ε. Πυςηωειν, ανδ ῞. Σπρινγελ. Σςαλινγ ρελατιονς ανδ μαςς βιας ιν ηψδροδψναμιςαλ f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ ςιμυλατιονς οφ γαλαξψ ςλυςτερς. ΜΝΡΑΣ, 440(1):833–842, Μαψ 2014. δοι: 10.1093/μνρας/ςτυ332.
  • Βαηςαλλ [1988] Ν. Α. Βαηςαλλ. Λαργε-ςςαλε ςτρυςτυρε ιν τηε υνιερςε ινδιςατεδ βψ γαλαξψ ςλυςτερς. Αννυαλ Ρειεω οφ Αςτρονομψ ανδ Αςτροπηψςιςς, 26:631–686, Θαν. 1988. δοι: 10.1146/αννυρε.αα.26.090188.003215.
  • Βαηςαλλ ανδ ῝εν [1992] Ν. Α. Βαηςαλλ ανδ Ρ. ῝εν. Γαλαξψ ῝λυςτερς ανδ ῝ολδ Δαρϰ Ματτερ: Α Λοω-Δενςιτψ ϒνβιαςεδ ϒνιερςε; ΑπΘ Λεττ., 398:Λ81, Οςτ. 1992. δοι: 10.1086/186582.
  • Βαιν [1873] Α. Βαιν. Μινδ ανδ Βοδψ. Τηε Τηεοριες οφ τηειρ Ρελατιον. Νεω Ψορϰ: Δ. Αππλετον ανδ ῝ομπανψ, 1873. ϒΡΛ ηττπς://αρςηιε.οργ/δεταιλς/μινδβοδψτηεοριες00βαιν/.
  • Βαϰερ ετ αλ. [2015] Τ. Βαϰερ, Δ. Πςαλτις, ανδ ῝. Σϰορδις. ΛΙΝΚΙΝΓ ΤΕΣΤΣ ΟΦ ΓΡΑ῞ΙΤΨ ΟΝ ΑΛΛ Σ῝ΑΛΕΣ: ΦΡΟΜ ΤΗΕ ΣΤΡΟΝΓ-ΦΙΕΛΔ ΡΕΓΙΜΕ ΤΟ ῝ΟΣΜΟΛΟΓΨ. ΑπΘ, 802(1):63, μαρ 2015. δοι: 10.1088/0004-637ξ/802/1/63.
  • Βαϰερ ετ αλ. [2017] Τ. Βαϰερ, Ε. Βελλινι, Π. Γ. Φερρειρα, Μ. Λαγος, Θ. Νολλερ, ανδ Ι. Σαωιςϰι. Στρονγ ῝ονςτραιντς ον ῝οςμολογιςαλ Γραιτψ φρομ ΓΩ170817 ανδ ΓΡΒ 170817Α. Πηψς. Ρε. Λεττ., 119(25):251301, Δες. 2017. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΛεττ.119.251301.
  • Βαλαγυερα-Αντολíνεζ [2014] Α. Βαλαγυερα-Αντολíνεζ. Ωηατ ςαν τηε ςπατιαλ διςτριβυτιον οφ γαλαξψ ςλυςτερς τελλ αβουτ τηειρ ςςαλινγ ρελατιονς; Α&Α, 563:Α141, Μαρ. 2014. δοι: 10.1051/0004-6361/201322029.
  • Βαρτελμανν ανδ Ματυρι [2017] Μ. Βαρτελμανν ανδ Μ. Ματυρι. Ωεαϰ γραιτατιοναλ λενςινγ. Σςηολαρπεδια, 12(1):32440, Θαν. 2017. δοι: 10.4249/ςςηολαρπεδια.32440.
  • Βαρτελμανν ετ αλ. [1998] Μ. Βαρτελμανν, Α. Ηυςς, Θ. Μ. ῝ολβεργ, Α. Θενϰινς, ανδ Φ. Ρ. Πεαρςε. Αρς ςτατιςτιςς ωιτη ρεαλιςτις ςλυςτερ ποτεντιαλς. Ι῞. ῝λυςτερς ιν διφφερεντ ςοςμολογιες. Α&Α, 330:1–9, Φεβ. 1998.
  • Βαςιλαϰος ανδ Πλιονις [2004] Σ. Βαςιλαϰος ανδ Μ. Πλιονις. Μοδελλινγ τηε τωο-ποιντ ςορρελατιον φυνςτιον οφ γαλαξψ ςλυςτερς ιν τηε Σλοαν Διγιταλ Σϰψ Συρεψ. ΜΝΡΑΣ, 349(3):882–888, 04 2004. ΙΣΣΝ 0035-8711. δοι: 10.1111/ϑ.1365-2966.2004.07559.ξ.
  • Βατταγλια ετ αλ. [2012] Ν. Βατταγλια, Θ. Ρ. Βονδ, ῝. Πφρομμερ, ανδ Θ. Λ. Σιεερς. Ον τηε ῝λυςτερ Πηψςιςς οφ Συνψαε-Ζελ´δοιςη ανδ Ξ-Ραψ Συρεψς. Ι. Τηε Ινφλυενςε οφ Φεεδβαςϰ, Νον-τηερμαλ Πρεςςυρε, ανδ ῝λυςτερ Σηαπες ον Ψ-Μ Σςαλινγ Ρελατιονς. ΑπΘ, 758(2):74, Οςτ. 2012. δοι: 10.1088/0004-637Ξ/758/2/74.
  • Βεηροοζι ετ αλ. [2013] Π. Σ. Βεηροοζι, Ρ. Η. Ωεςηςλερ, ανδ Η.-Ψ. Ωυ. Τηε ΡΟ῝ΚΣΤΑΡ Πηαςε-ςπαςε Τεμποραλ Ηαλο Φινδερ ανδ τηε ῞ελοςιτψ Οφφςετς οφ ῝λυςτερ ῝ορες. ΑπΘ, 762(2):109, Θαν. 2013. δοι: 10.1088/0004-637Ξ/762/2/109.
  • Βεϰενςτειν [1973] Θ. Δ. Βεϰενςτειν. Βλαςϰ ηολες ανδ εντροπψ. Πηψς. Ρε. Δ, 7:2333–2346, Απρ 1973. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.7.2333. ϒΡΛ ηττπς://λινϰ.απς.οργ/δοι/10.1103/ΠηψςΡεΔ.7.2333.
  • Βενγαλψ ετ αλ. [2019] ῝. Α. Βενγαλψ, Ρ. Μααρτενς, Ν. Ρανδριαμιαριναριο, ανδ Α. Βαλοψι. Τεςτινγ τηε ςοςμολογιςαλ πρινςιπλε ιν τηε ραδιο ςϰψ. Θ῝ΑΠ, 2019(09):025–025, ςεπ 2019. δοι: 10.1088/1475-7516/2019/09/025.
  • Βερεζηιανι ανδ Κηουρψ [2015] Λ. Βερεζηιανι ανδ Θ. Κηουρψ. Τηεορψ οφ δαρϰ ματτερ ςυπερφλυιδιτψ. Πηψς. Ρε. Δ, 92(10):103510, Νο. 2015. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.92.103510.
  • Βερτι ετ αλ. [2015] Ε. Βερτι ετ αλ. Τεςτινγ γενεραλ ρελατιιτψ ωιτη πρεςεντ ανδ φυτυρε αςτροπηψςιςαλ οβςερατιονς. ῝λαςςιςαλ ανδ Χυαντυμ Γραιτψ, 32(24):243001, Δες. 2015. δοι: 10.1088/0264-9381/32/24/243001.
  • Βερτοττι ετ αλ. [2003] Β. Βερτοττι, Λ. Ιεςς, ανδ Π. Τορτορα. Α τεςτ οφ γενεραλ ρελατιιτψ υςινγ ραδιο λινϰς ωιτη τηε ῝αςςινι ςπαςεςραφτ. Νατυρε, 425:374–376, 2003. δοι: 10.1038/νατυρε01997.
  • Βιφφι ετ αλ. [2011] ῞. Βιφφι, Κ. Δολαγ, Η. Βοεηρινγερ, ανδ Γ. Λεμςον. ΠΗΟΞ: Ξ-ραψ Πηοτον Σιμυλατορ, Δες. 2011.
  • Βιρϰινςηαω [1999] Μ. Βιρϰινςηαω. Τηε Συνψαε-Ζελ´δοιςη εφφεςτ. Πηψς. Ρεπ., 310(2-3):97–195, Μαρ. 1999. δοι: 10.1016/Σ0370-1573(98)00080-5.
  • Βλας ανδ Λιμ [2014] Δ. Βλας ανδ Ε. Λιμ. Πηενομενολογψ οφ τηεοριες οφ γραιτψ ωιτηουτ Λορεντζ ιναριανςε: Τηε πρεφερρεδ φραμε ςαςε. Ιντερνατιοναλ Θουρναλ οφ Μοδερν Πηψςιςς Δ, 23(13):1443009, Θαν. 2014. δοι: 10.1142/Σ0218271814430093.
  • Βολεϑϰο ανδ Κορζψν́ςϰι [2017] Κ. Βολεϑϰο ανδ Μ. Κορζψν́ςϰι. Ινηομογενεους ςοςμολογψ ανδ βαςϰρεαςτιον: ῝υρρεντ ςτατυς ανδ φυτυρε προςπεςτς. Ιντερνατιοναλ Θουρναλ οφ Μοδερν Πηψςιςς Δ, 26(6):1730011, Θαν. 2017. δοι: 10.1142/Σ0218271817300117.
  • Βοργανι [2008] Σ. Βοργανι. ῝οςμολογψ ωιτη ςλυςτερς οφ γαλαξιες. Λεςτ. Νοτες Πηψς., 740:287, 2008. δοι: 10.1007/978-1-4020-6941-3῏῍9.
  • Βρουωερ ετ αλ. [2017] Μ. Μ. Βρουωερ, Μ. Ρ. ῞ιςςερ, Α. Δορνιϰ, Η. Ηοεϰςτρα, Κ. Κυιϑϰεν, Ε. Α. ῞αλεντιϑν, Μ. Βιλιςϰι, ῝. Βλαϰε, Σ. Βρουγη, Η. Βυδδελμειϑερ, Τ. Ερβεν, ῝. Ηεψμανς, Η. Ηιλδεβρανδτ, Β. Ω. Ηολωερδα, Α. Μ. Ηοπϰινς, Δ. Κλαες, Θ. Λιςϰε, Θ. Λοεδαψ, Θ. ΜςΦαρλανδ, Ρ. Ναϰαϑιμα, ῝. Σιφόν, ανδ Ε. Ν. Ταψλορ. Φιρςτ τεςτ οφ ῞ερλινδε´ς τηεορψ οφ εμεργεντ γραιτψ υςινγ ωεαϰ γραιτατιοναλ λενςινγ μεαςυρεμεντς. ΜΝΡΑΣ, 466(3):2547–2559, Απρ. 2017. δοι: 10.1093/μνρας/ςτω3192.
  • Βροωνςτειν ανδ Μοφφατ [2006] Θ. Ρ. Βροωνςτειν ανδ Θ. Ω. Μοφφατ. Γαλαξψ ςλυςτερ μαςςες ωιτηουτ νον-βαρψονις δαρϰ ματτερ. ΜΝΡΑΣ, 367(2):527–540, Απρ. 2006. δοι: 10.1111/ϑ.1365-2966.2006.09996.ξ.
  • Βρψαν ετ αλ. [2014] Γ. Λ. Βρψαν, Μ. Λ. Νορμαν, Β. Ω. Ο´Σηεα, Τ. Αβελ, Θ. Η. Ωιςε, Μ. Θ. Τυρϰ, Δ. Ρ. Ρεψνολδς, Δ. ῝. ῝ολλινς, Π. Ωανγ, Σ. Ω. Σϰιλλμαν, Β. Σμιτη, Ρ. Π. Ηαρϰνεςς, Θ. Βορδνερ, Θ.-η. Κιμ, Μ. Κυηλεν, Η. Ξυ, Ν. Γολδβαυμ, ῝. Ηυμμελς, Α. Γ. Κριτςυϰ, Ε. Ταςϰερ, Σ. Σϰορψ, ῝. Μ. Σιμπςον, Ο. Ηαην, Θ. Σ. Οιςηι, Γ. ῝. Σο, Φ. Ζηαο, Ρ. ῝εν, Ψ. Λι, ανδ Ενζο ῝ολλαβορατιον. ΕΝΖΟ: Αν Αδαπτιε Μεςη Ρεφινεμεντ ῝οδε φορ Αςτροπηψςιςς. ΑπΘΣ, 211(2):19, Απρ. 2014. δοι: 10.1088/0067-0049/211/2/19.
  • Βυλλοςϰ ανδ Βοψλαν-Κολςηιν [2017] Θ. Σ. Βυλλοςϰ ανδ Μ. Βοψλαν-Κολςηιν. Σμαλλ-Σςαλε ῝ηαλλενγες το τηε ΛΛ\Lambda῝ΔΜ Παραδιγμ. Ανυαλ Ρειεω οφ Αςτρονομψ ανδ Αςτροπηψςιςς, 55(1):343–387, Αυγ. 2017. δοι: 10.1146/αννυρε-αςτρο-091916-055313.
  • Βυργεςς ετ αλ. [2018] ῝. Π. Βυργεςς, Ι. Ηιγγινς, Α. Παλ, Λ. Ματτηεψ, Ν. Ωαττερς, Γ. Δεςϑαρδινς, ανδ Α. Λερςηνερ. ϒνδερςτανδινγ διςεντανγλινγ ιν β𝛽\beta-῞ΑΕ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1804.03599, Απρ. 2018.
  • Βυρραγε ανδ Σαϰςτειν [2016] ῝. Βυρραγε ανδ Θ. Σαϰςτειν. Α ςομπενδιυμ οφ ςηαμελεον ςονςτραιντς. Θ῝ΑΠ, 2016(11):045, Νο. 2016. δοι: 10.1088/1475-7516/2016/11/045.
  • Βυρραγε ανδ Σαϰςτειν [2018] ῝. Βυρραγε ανδ Θ. Σαϰςτειν. Τεςτς οφ ςηαμελεον γραιτψ. Λιινγ Ρειεως ιν Ρελατιιτψ, 21(1):1, Μαρ. 2018. δοι: 10.1007/ς41114-018-0011-ξ.
  • ῝αλδειρα ετ αλ. [2019] Θ. ῝αλδειρα, Ω. Λ. Κ. Ωυ, Β. Νορδ, ῝. Αεςτρυζ, Σ. Τριεδι, ανδ Κ. Τ. Στορψ. Δεεπ῝ΜΒ: Λενςινγ ρεςονςτρυςτιον οφ τηε ςοςμις μιςροωαε βαςϰγρουνδ ωιτη δεεπ νευραλ νετωορϰς. Αςτρονομψ ανδ ῝ομπυτινγ, 28:100307, Θυλψ 2019. δοι: 10.1016/ϑ.αςςομ.2019.100307.
  • ῝αρλιπ [2014] Σ. ῝αρλιπ. Βλαςϰ ηολε τηερμοδψναμιςς. Ιντερνατιοναλ Θουρναλ οφ Μοδερν Πηψςιςς Δ, 23(11):1430023-736, Οςτ. 2014. δοι: 10.1142/Σ0218271814300237.
  • ῝αςερτανο ετ αλ. [2016] Σ. ῝αςερτανο, Α. Γ. Ριεςς, Θ. Ανδερςον, Ρ. Ι. Ανδερςον, Θ. Β. Βοωερς, Κ. Ι. ῝λυββ, Α. Ρ. ῝υϰιερμαν, Α. ῞. Φιλιππενϰο, Μ. Λ. Γραηαμ, Θ. Ω. ΜαςΚεντψ, ῝. Μελις, Β. Ε. Τυςϰερ, ανδ Γ. ϒπαδηψα. Παραλλαξ οφ Γαλαςτις ῝επηειδς φρομ Σπατιαλλψ Σςαννινγ τηε Ωιδε Φιελδ ῝αμερα 3 ον τηε Ηυββλε Σπαςε Τελεςςοπε: Τηε ῝αςε οφ ΣΣ ῝ανις Μαϑορις. ΑπΘ, 825(1):11, Θυλψ 2016. δοι: 10.3847/0004-637Ξ/825/1/11.
  • ῝ατανεο ετ αλ. [2016] Μ. ῝ατανεο, Δ. Ραπεττι, Λ. Λομβριςερ, ανδ Β. Λι. ῝λυςτερ αβυνδανςε ιν ςηαμελεον f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ Ι: τοωαρδ αν αςςυρατε ηαλο μαςς φυνςτιον πρεδιςτιον. Θ῝ΑΠ, 2016(12):024, Δες. 2016. δοι: 10.1088/1475-7516/2016/12/024.
  • ῝ααλιερε ανδ Φυςςο-Φεμιανο [1976] Α. ῝ααλιερε ανδ Ρ. Φυςςο-Φεμιανο. Ξ-ραψς φρομ ηοτ πλαςμα ιν ςλυςτερς οφ γαλαξιες. Α&Α, 500:95–102, Μαψ 1976.
  • ῝ηεν ανδ Γυεςτριν [2016] Τ. ῝ηεν ανδ ῝. Γυεςτριν. ΞΓΒοοςτ: Α Σςαλαβλε Τρεε Βοοςτινγ Σψςτεμ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1603.02754, Μαρ. 2016.
  • ῝ηεν ανδ Γυεςτριν [2016] Τ. ῝ηεν ανδ ῝. Γυεςτριν. Ξγβοοςτ: Α ςςαλαβλε τρεε βοοςτινγ ςψςτεμ. Ιν Προςεεδινγς οφ τηε 22νδ Α῝Μ ΣΙΓΚΔΔ Ιντερνατιοναλ ῝ονφερενςε ον Κνοωλεδγε Διςςοερψ ανδ Δατα Μινινγ, ΚΔΔ ´16, παγες 785–794, Νεω Ψορϰ, ΝΨ, ϒΣΑ, 2016. Αςςοςιατιον φορ ῝ομπυτινγ Μαςηινερψ. ΙΣΒΝ 9781450342322. δοι: 10.1145/2939672.2939785. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1145/2939672.2939785.
  • ῝ηυραζο ετ αλ. [2012] Ε. ῝ηυραζο, Α. ῞ιϰηλινιν, Ι. Ζηυραλεα, Α. Σςηεϰοςηιηιν, Ι. Παρριςη, Ρ. Συνψαε, Ω. Φορμαν, Η. Βöηρινγερ, ανδ Σ. Ρανδαλλ. Ξ-ραψ ςυρφαςε βριγητνεςς ανδ γας δενςιτψ φλυςτυατιονς ιν τηε ῝ομα ςλυςτερ. ΜΝΡΑΣ, 421(2):1123–1135, 03 2012. ΙΣΣΝ 0035-8711. δοι: 10.1111/ϑ.1365-2966.2011.20372.ξ. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1111/ϑ.1365-2966.2011.20372.ξ.
  • ῝λοωε ετ αλ. [2006] Δ. ῝λοωε, Μ. Βραδας̌, Α. Η. Γονζαλεζ, Μ. Μαρϰειτςη, Σ. Ω. Ρανδαλλ, ῝. Θονες, ανδ Δ. Ζαριτςϰψ. Α Διρεςτ Εμπιριςαλ Προοφ οφ τηε Εξιςτενςε οφ Δαρϰ Ματτερ. ΑπΘ Λεττ., 648(2):Λ109–Λ113, Σεπτ. 2006. δοι: 10.1086/508162.
  • ῝ολε ετ αλ. [2005] Σ. ῝ολε, Ω. Θ. Περςιαλ, Θ. Α. Πεαςοςϰ, Π. Νορβεργ, ῝. Μ. Βαυγη, ῝. Σ. Φρενϰ, Ι. Βαλδρψ, Θ. Βλανδ-Ηαωτηορν, Τ. Βριδγες, Ρ. ῝αννον, Μ. ῝ολλεςς, ῝. ῝ολλινς, Ω. ῝ουςη, Ν. Θ. Γ. ῝ροςς, Γ. Δαλτον, ῞. Ρ. Εϰε, Ρ. δε Προπρις, Σ. Π. Δριερ, Γ. Εφςτατηιου, Ρ. Σ. Ελλις, Κ. Γλαζεβροοϰ, ῝. Θαςϰςον, Α. Θενϰινς, Ο. Λαηα, Ι. Λεωις, Σ. Λυμςδεν, Σ. Μαδδοξ, Δ. Μαδγωιςϰ, Β. Α. Πετερςον, Ω. Συτηερλανδ, Κ. Ταψλορ, ανδ Τ. 2δΦΓΡΣ Τεαμ. Τηε 2δΦ Γαλαξψ Ρεδςηιφτ Συρεψ: ποωερ-ςπεςτρυμ αναλψςις οφ τηε φιναλ δατα ςετ ανδ ςοςμολογιςαλ ιμπλιςατιονς. ΜΝΡΑΣ, 362(2):505–534, 09 2005. ΙΣΣΝ 0035-8711. δοι: 10.1111/ϑ.1365-2966.2005.09318.ξ.
  • ῝ολλεττ ετ αλ. [2018] Τ. Ε. ῝ολλεττ, Λ. Θ. Ολδηαμ, Ρ. Θ. Σμιτη, Μ. Ω. Αυγερ, Κ. Β. Ωεςτφαλλ, Δ. Βαςον, Ρ. ῝. Νιςηολ, Κ. Λ. Μαςτερς, Κ. Κοψαμα, ανδ Ρ. αν δεν Βοςςη. Α πρεςιςε εξτραγαλαςτις τεςτ οφ γενεραλ ρελατιιτψ. Σςιενςε, 360(6395):1342–1346, 2018. ΙΣΣΝ 0036-8075. δοι: 10.1126/ςςιενςε.ααο2469.
  • ῝ολυμβια Λενςινγ [2020] ῝ολυμβια Λενςινγ. ῝ολυμβια Λενςινγ Γρουπ Δατα Προδυςτς. ηττπ://ςολυμβιαλενςινγ.οργ, Ονλινε· αςςεςςεδ 2020-01-24, 2020.
  • ῝υρλεψ [2012] Ρ. ῝υρλεψ. Σςιεντιςτς ανδ Ινεντορς οφ τηε Ρεναιςςανςε. Τηε Ρεναιςςανςε. Ροςεν Πυβλιςηινγ Γρουπ, 2012. ΙΣΒΝ 9781615308842.
  • Δαι ανδ Στοϑϰοις [2017α] Δ.-῝. Δαι ανδ Δ. Στοϑϰοις. Ινςονςιςτενςιες ιν ῞ερλινδε´ς εμεργεντ γραιτψ. ΘΗΕΠ, 2017(11):7, Νο. 2017α. δοι: 10.1007/ΘΗΕΠ11(2017)007.
  • Δαι ανδ Στοϑϰοις [2017β] Δ.-῝. Δαι ανδ Δ. Στοϑϰοις. ῝ομμεντ ον ``῝οαριαντ ερςιον οφ ῞ερλινδε´ς εμεργεντ γραιτψ´´. Πηψς. Ρε. Δ, 96(10):108501, Νο. 2017β. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.96.108501.
  • Δαιες [1975] Π. ῝. Ω. Δαιες. Σςαλαρ προδυςτιον ιν ςςηωαρζςςηιλδ ανδ ρινδλερ μετριςς. Θουρναλ οφ Πηψςιςς Α: Ματηεματιςαλ ανδ Γενεραλ, 8(4):609–616, απρ 1975. δοι: 10.1088/0305-4470/8/4/022. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1088%2Φ0305-4470%2Φ8%2Φ4%2Φ022.
  • Δε Φελιςε ανδ Τςυϑιϰαωα [2010] Α. Δε Φελιςε ανδ Σ. Τςυϑιϰαωα. f(R)𝑓𝑅f(R) Τηεοριες. Λιινγ Ρειεως ιν Ρελατιιτψ, 13(1):3, Θυνε 2010. δοι: 10.12942/λρρ-2010-3.
  • δε λα ῝ρυζ-Δομβριζ ετ αλ. [2016] Ά. δε λα ῝ρυζ-Δομβριζ, Π. Κ. Σ. Δυνςβψ, Σ. Κανδ ηαι, ανδ Δ. Σάεζ-Γόμεζ. Τηεορετιςαλ ανδ οβςερατιοναλ ςονςτραιντς οφ ιαβλε f(R)𝑓𝑅f(R) τηεοριες οφ γραιτψ. Πηψς. Ρε. Δ, 93(8):084016, Απρ. 2016. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.93.084016.
  • Δεςμονδ ετ αλ. [2018] Η. Δεςμονδ, Π. Γ. Φερρειρα, Γ. Λααυξ, ανδ Θ. Θαςςηε. Ρεςονςτρυςτινγ τηε γραιτατιοναλ φιελδ οφ τηε λοςαλ ϒνιερςε. ΜΝΡΑΣ, 474(3):3152–3161, Μαρ. 2018. δοι: 10.1093/μνρας/ςτξ3062.
  • Διετριςη ανδ Ηαρτλαπ [2010] Θ. Π. Διετριςη ανδ Θ. Ηαρτλαπ. ῝οςμολογψ ωιτη τηε ςηεαρ-πεαϰ ςτατιςτιςς. ΜΝΡΑΣ, 402(2):1049–1058, 02 2010. ΙΣΣΝ 0035-8711. δοι: 10.1111/ϑ.1365-2966.2009.15948.ξ. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1111/ϑ.1365-2966.2009.15948.ξ.
  • Δρλιςα-Ωαγνερ ετ αλ. [2018] Α. Δρλιςα-Ωαγνερ, Ι. Σειλλα-Νοαρβε, Ε. Σ. Ρψϰοφφ, Ρ. Α. Γρυενδλ, Β. Ψαννψ, Δ. Λ. Τυςϰερ, Β. Ηοψλε, Α. ῝αρνερο Ροςελλ, Γ. Μ. Βερνςτειν, Κ. Βεςητολ, Μ. Ρ. Βεςϰερ, Α. Βενοιτ-Λέψ, Ε. Βερτιν, Μ. ῝αρραςςο Κινδ, ῝. Δαις, Θ. δε ῞ιςεντε, Η. Τ. Διεηλ, Δ. Γρυεν, Ω. Γ. Ηαρτλεψ, Β. Λειςτεδτ, Τ. Σ. Λι, Θ. Λ. Μαρςηαλλ, Ε. Νειλςεν, Μ. Μ. Ραυ, Ε. Σηελδον, Θ. Σμιτη, Μ. Α. Τροξελ, Σ. Ωψαττ, Ψ. Ζηανγ, Τ. Μ. ῝. Αββοττ, Φ. Β. Αβδαλλα, Σ. Αλλαμ, Μ. Βανερϑι, Δ. Βροοϰς, Ε. Βυςϰλεψ-Γεερ, Δ. Λ. Βυρϰε, Δ. ῝αποζζι, Θ. ῝αρρετερο, ῝. Ε. ῝υνηα, ῝. Β. Δ´Ανδρεα, Λ. Ν. δα ῝οςτα, Δ. Λ. ΔεΠοψ, Σ. Δεςαι, Θ. Π. Διετριςη, Π. Δοελ, Α. Ε. Εραρδ, Α. Φαυςτι Νετο, Β. Φλαυγηερ, Π. Φοςαλβα, Θ. Φριεμαν, Θ. Γαρςíα-Βελλιδο, Δ. Ω. Γερδες, Τ. Γιανναντονιο, Θ. Γςςηωενδ, Γ. Γυτιερρεζ, Κ. Ηονςςηειδ, Δ. Θ. Θαμες, Τ. Θελτεμα, Κ. Κυεην, Σ. Κυηλμανν, Ν. Κυροπατϰιν, Ο. Λαηα, Μ. Λιμα, Η. Λιν, Μ. Α. Γ. Μαια, Π. Μαρτινι, Ρ. Γ. ΜςΜαηον, Π. Μελςηιορ, Φ. Μεναντεαυ, Ρ. Μιχυελ, Ρ. ῝. Νιςηολ, Ρ. Λ. ῝. Ογανδ ο, Α. Α. Πλαζας, Α. Κ. Ρομερ, Α. Ροοδμαν, Ε. Σανςηεζ, ῞. Σςαρπινε, Ρ. Σςηινδλερ, Μ. Σςηυβνελλ, Μ. Σμιτη, Ρ. ῝. Σμιτη, Μ. Σοαρες-Σαντος, Φ. Σοβρειρα, Ε. Συςηψτα, Γ. Ταρλε, ῞. ῞ιϰραμ, Α. Ρ. Ωαλϰερ, Ρ. Η. Ωεςηςλερ, Θ. Ζυντζ, ανδ ΔΕΣ ῝ολλαβορατιον. Δαρϰ Ενεργψ Συρεψ Ψεαρ 1 Ρεςυλτς: Τηε Πηοτομετρις Δατα Σετ φορ ῝οςμολογψ. ΑπΘΣ, 235(2):33, Απρ. 2018. δοι: 10.3847/1538-4365/ααβ4φ5.
  • Δυα ανδ Γραφφ [2017] Δ. Δυα ανδ ῝. Γραφφ. ϒ῝Ι μαςηινε λεαρνινγ ρεποςιτορψ, 2017. ϒΡΛ ηττπ://αρςηιε.ιςς.υςι.εδυ/μλ.
  • Δψςον ετ αλ. [1920] Φ. Ω. Δψςον, Α. Σ. Εδδινγτον, ανδ ῝. Δαιδςον. Ιξ. α δετερμινατιον οφ τηε δεφλεςτιον οφ λιγητ βψ τηε ςυν´ς γραιτατιοναλ φιελδ, φρομ οβςερατιονς μαδε ατ τηε τοταλ εςλιπςε οφ μαψ 29, 1919. Πηιλοςοπηιςαλ Τρανςαςτιονς οφ τηε Ροψαλ Σοςιετψ οφ Λονδον. Σεριες Α, ῝ονταινινγ Παπερς οφ α Ματηεματιςαλ ορ Πηψςιςαλ ῝ηαραςτερ, 220(571-581):291–333, 1920. δοι: 10.1098/ρςτα.1920.0009. ϒΡΛ ηττπς://ροψαλςοςιετψπυβλιςηινγ.οργ/δοι/αβς/10.1098/ρςτα.1920.0009.
  • Εινςτειν [1916] Α. Εινςτειν. Διε γρυνδλαγε δερ αλλγεμεινεν ρελατιιτäτςτηεοριε. Ανναλεν δερ Πηψςιϰ, 354(7):769–822, 1916. δοι: 10.1002/ανδπ.19163540702.
  • Ελδερ ετ αλ. [2016] Β. Ελδερ, Θ. Κηουρψ, Π. Ηαςλινγερ, Μ. Θαφφε, Η. Μϋλλερ, ανδ Π. Ηαμιλτον. ῝ηαμελεον δαρϰ ενεργψ ανδ ατομ ιντερφερομετρψ. Πηψς. Ρε. Δ, 94(4):044051, Αυγ. 2016. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.94.044051.
  • Ενδ-το-Ενδ Μαςηινε Λεαρνινγ [2020] Ενδ-το-Ενδ Μαςηινε Λεαρνινγ. Μαςηινε Λεαρνινγ ῝ουρςε Λιβραρψ. ηττπς://ε2εμλ.ςςηοολ/βλογ.ητμλ, 2020. [Ονλινε· αςςεςςεδ Μαρςη 2, 2024].
  • Ερβεν ετ αλ. [2013] Τ. Ερβεν, Η. Ηιλδεβρανδτ, Λ. Μιλλερ, Λ. αν Ωαερβεϰε, ῝. Ηεψμανς, Η. Ηοεϰςτρα, Τ. Δ. Κιτςηινγ, Ψ. Μελλιερ, Θ. Βενϑαμιν, ῝. Βλαϰε, ῝. Βοννεττ, Ο. ῝ορδες, Θ. ῝ουπον, Λ. Φυ, Ρ. Γααζζι, Β. Γιλλις, Ε. Γροςυττ, Σ. Δ. Θ. Γωψν, Κ. Ηοληϑεμ, Μ. Θ. Ηυδςον, Μ. Κιλβινγερ, Κ. Κυιϑϰεν, Μ. Μιλϰεραιτις, Β. Τ. Π. Ροωε, Τ. Σςηραββαςϰ, Ε. Σεμβολονι, Π. Σιμον, Μ. Σμιτ, Ο. Τοαδερ, Σ. ῞αφαει, Ε. αν ϒιτερτ, ανδ Μ. ῞ελανδερ. ῝ΦΗΤΛενΣ: τηε ῝αναδα-Φρανςε-Ηαωαιι Τελεςςοπε Λενςινγ Συρεψ - ιμαγινγ δατα ανδ ςαταλογυε προδυςτς. ΜΝΡΑΣ, 433(3):2545–2563, Αυγ. 2013. δοι: 10.1093/μνρας/ςττ928.
  • ΕΣΑ-Πλανςϰ [2010] ΕΣΑ-Πλανςϰ. Τηε ςομα ςλυςτερ. ηττπς://ςςι.εςα.ιντ/ωεβ/πλανςϰ/-/47695-τηε-ςομα-ςλυςτερ, 2010. Αςςεςςεδ: 2020-05-03.
  • Εττορι ετ αλ. [2013] Σ. Εττορι, Α. Δονναρυμμα, Ε. Ποιντεςουτεαυ, Τ. Η. Ρειπριςη, Σ. Γιοδινι, Λ. Λοιςαρι, ανδ Ρ. Ω. Σςημιδτ. Μαςς Προφιλες οφ Γαλαξψ ῝λυςτερς φρομ Ξ-ραψ Αναλψςις. Σπαςε Σςιενςε Ρειεως, 177(1-4):119–154, Αυγ. 2013. δοι: 10.1007/ς11214-013-9976-7.
  • Εττορι ετ αλ. [2017] Σ. Εττορι, ῞. Γηιραρδινι, Δ. Εςϰερτ, Φ. Δυβατη, ανδ Ε. Ποιντεςουτεαυ. Δαρϰ ματτερ διςτριβυτιον ιν Ξ-ραψ λυμινους γαλαξψ ςλυςτερς ωιτη Εμεργεντ Γραιτψ. ΜΝΡΑΣ, 470(1):Λ29–Λ33, Σεπτ. 2017. δοι: 10.1093/μνραςλ/ςλξ074.
  • Εττορι ετ αλ. [2019] Σ. Εττορι, ῞. Γηιραρδινι, Δ. Εςϰερτ, Ε. Ποιντεςουτεαυ, Φ. Γαςταλδελλο, Μ. Σερενο, Μ. Γαςπαρι, Σ. Γηιζζαρδι, Μ. Ρονςαρελλι, ανδ Μ. Ροςςεττι. Ηψδροςτατις μαςς προφιλες ιν Ξ-῝ΟΠ γαλαξψ ςλυςτερς. Α&Α, 621:Α39, Θαν. 2019. δοι: 10.1051/0004-6361/201833323.
  • Ευςλιδ Τηεορψ Ωορϰινγ Γρπ [2018] Ευςλιδ Τηεορψ Ωορϰινγ Γρπ. ῝οςμολογψ ανδ φυνδαμενταλ πηψςιςς ωιτη τηε ευςλιδ ςατελλιτε. Λιινγ Ρειεως ιν Ρελατιιτψ, 21:1–345, 4 2018. ΙΣΣΝ 1433-8351. δοι: 10.1007/ς41114-017-0010-3.
  • Εανς [1998] Θ. Εανς. Τηε Ηιςτορψ ανδ Πραςτιςε οφ Ανςιεντ Αςτρονομψ. Οξφορδ ϒνιερςιτψ Πρεςς, ϒΣΑ, 1998. ΙΣΒΝ 9780195095395.
  • Εζχυιαγα ανδ Ζυμαλαςάρρεγυι [2017] Θ. Μ. Εζχυιαγα ανδ Μ. Ζυμαλαςάρρεγυι. Δαρϰ Ενεργψ Αφτερ ΓΩ170817: Δεαδ Ενδς ανδ τηε Ροαδ Αηεαδ. Πηψς. Ρε. Λεττ., 119(25):251304, Δες. 2017. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΛεττ.119.251304.
  • Φαβιαν [1992] Α. Φαβιαν. ῝λυςτερς ανδ ςυπερςλυςτερς οφ γαλαξιες. ΝΑΤΟ ΑΣΙ ςεριες: Ματηεματιςαλ ανδ πηψςιςαλ ςςιενςες. Κλυωερ Αςαδεμις Πυβλιςηερς, 1992. ΙΣΒΝ 9780792317029.
  • Φαρνια ανδ Οζδαγλαρ [2020] Φ. Φαρνια ανδ Α. Οζδαγλαρ. ΓΑΝς Μαψ Ηαε Νο Ναςη Εχυιλιβρια. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:2002.09124, Φεβ. 2020.
  • Φεφφερμαν ετ αλ. [2013] ῝. Φεφφερμαν, Σ. Μιττερ, ανδ Η. Ναραψαναν. Τεςτινγ τηε Μανιφολδ Ηψποτηεςις. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1310.0425, Οςτ. 2013.
  • Φιγυερας ετ αλ. [2007] Φ. Φιγυερας, Θ. Γιραρτ, Μ. Ηερνανζ, ανδ ῝. Θορδι. Ηιγηλιγητς οφ Σπανιςη Αςτροπηψςιςς Ι῞: Προςεεδινγς οφ τηε Σεεντη Σςιεντιφις Μεετινγ οφ τηε Σπανιςη Αςτρονομιςαλ Σοςιετψ (ΣΕΑ) ηελδ ιν Βαρςελονα, Σπαιν, Σεπτεμβερ 12-15, 2006. Προςεεδινγς οφ τηε 7τη Σςιεντιφις Μεετινγ οφ τηε Σπανιςη Αςτρονομιςαλ Σοςιετψ (Σεα) Ηελδ ιν Βαρςελονα, Σπαιν, Σεπτεμβερ 12-15, 2006. Σπρινγερ Νετηερλανδς, 2007. ΙΣΒΝ 9781402060007.
  • Φρεεδμαν ετ αλ. [2019] Ω. Λ. Φρεεδμαν, Β. Φ. Μαδορε, Δ. Ηαττ, Τ. Θ. Ηοψτ, Ι. Σ. Θανγ, Ρ. Λ. Βεατον, ῝. Ρ. Βυρνς, Μ. Γ. Λεε, Α. Θ. Μονςον, Θ. Ρ. Νεελεψ, Μ. Μ. Πηιλλιπς, Θ. Α. Ριςη, ανδ Μ. Σειβερτ. Τηε ῝αρνεγιε-῝ηιςαγο Ηυββλε Προγραμ. ῞ΙΙΙ. Αν Ινδεπενδεντ Δετερμινατιον οφ τηε Ηυββλε ῝ονςταντ Βαςεδ ον τηε Τιπ οφ τηε Ρεδ Γιαντ Βρανςη. ΑπΘ, 882(1):34, Σεπτ. 2019. δοι: 10.3847/1538-4357/αβ2φ73.
  • Φρεεςε [2017] Κ. Φρεεςε. Στατυς οφ δαρϰ ματτερ ιν τηε υνιερςε. Ιντερνατιοναλ Θουρναλ οφ Μοδερν Πηψςιςς Δ, 26(6):1730012-223, Θαν. 2017. δοι: 10.1142/Σ0218271817300129.
  • Φριεδμαν [2001] Θ. Η. Φριεδμαν. Γρεεδψ φυνςτιον αππροξιματιον: Α γραδιεντ βοοςτινγ μαςηινε. Ανν. Στατιςτ., 29(5):1189–1232, 10 2001. δοι: 10.1214/αος/1013203451. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1214/αος/1013203451.
  • Φριεδμανν [1922] Α. Φριεδμανν. ϔβερ διε Κρϋμμυνγ δες Ραυμες. Ζειτςςηριφτ φυρ Πηψςιϰ, 10:377–386, Θαν. 1922. δοι: 10.1007/ΒΦ01332580.
  • Φυϑιτα ανδ Οηιρα [2011] Ψ. Φυϑιτα ανδ Ψ. Οηιρα. ΣΤΑΒΛΕ ΗΕΑΤΙΝΓ ΟΦ ῝ΛϒΣΤΕΡ ῝ΟΟΛΙΝΓ ΦΛΟΩΣ ΒΨ ῝ΟΣΜΙ῝-ΡΑΨ ΣΤΡΕΑΜΙΝΓ. Τηε Αςτροπηψςιςαλ Θουρναλ, 738(2):182, αυγ 2011. δοι: 10.1088/0004-637ξ/738/2/182. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1088%2Φ0004-637ξ%2Φ738%2Φ2%2Φ182.
  • Φυλλινγ [1973] Σ. Α. Φυλλινγ. Νονυνιχυενεςς οφ ςανονιςαλ φιελδ χυαντιζατιον ιν ριεμαννιαν ςπαςε-τιμε. Πηψς. Ρε. Δ, 7:2850–2862, Μαψ 1973. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.7.2850. ϒΡΛ ηττπς://λινϰ.απς.οργ/δοι/10.1103/ΠηψςΡεΔ.7.2850.
  • Γααζζι ετ αλ. [2009] Ρ. Γααζζι, ῝. Αδαμι, Φ. Δυρρετ, Θ. ῝. ῝υιλλανδρε, Ο. Ιλβερτ, Α. Μαζυρε, Ρ. Πελλό, ανδ Μ. Π. ϒλμερ. Α ωεαϰ λενςινγ ςτυδψ οφ τηε ῝ομα ςλυςτερ. Α&Α, 498(2):Λ33–Λ36, Μαψ 2009. δοι: 10.1051/0004-6361/200911841.
  • Γινé [2008] Θ. Γινé. Ον τηε οριγιν οφ τηε δεφλεςτιον οφ λιγητ. ῝ηαος, Σολιτονς & Φραςταλς, 35(1):1 – 6, 2008. ΙΣΣΝ 0960-0779. δοι: ηττπς://δοι.οργ/10.1016/ϑ.ςηαος.2007.06.097.
  • Γιραρδι ετ αλ. [1993] Μ. Γιραρδι, Α. Βιιανο, Γ. Γιυριςιν, Φ. Μαρδιροςςιαν, ανδ Μ. Μεζζεττι. ῞ελοςιτψ Διςπερςιονς ιν Γαλαξψ ῝λυςτερς. ΑπΘ, 404:38, Φεβ. 1993. δοι: 10.1086/172256.
  • Γοοδφελλοω ετ αλ. [2014] Ι. Θ. Γοοδφελλοω, Θ. Πουγετ-Αβαδιε, Μ. Μιρζα, Β. Ξυ, Δ. Ωαρδε-Φαρλεψ, Σ. Οζαιρ, Α. ῝ουριλλε, ανδ Ψ. Βενγιο. Γενερατιε Αδερςαριαλ Νετωορϰς. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1406.2661, Θυνε 2014.
  • Γροερ [2017] Π. Γροερ. Γραδιεντ βοοςτινγ φρομ ςςρατςη, 2017. ϒΡΛ ηττπς://μεδιυμ.ςομ/μλρειεω/γραδιεντ-βοοςτινγ-φρομ-ςςρατςη-1ε317αε4587δ.
  • Γυπτα ετ αλ. [2018] Α. Γυπτα, Θ. Μ. Ζ. Ματιλλα, Δ. Ηςυ, ανδ Ζ. Ηαιμαν. Νον-Γαυςςιαν ινφορματιον φρομ ωεαϰ λενςινγ δατα ια δεεπ λεαρνινγ. Πηψς. Ρε. Δ, 97(10):103515, Μαψ 2018. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.97.103515.
  • Η. Α. Ωιντηερ [2020] Η. Α. Ωιντηερ. ΜΓ-ΠΙ῝ΟΛΑ. ηττπς://γιτηυβ.ςομ/ΗΑΩιντηερ/ΜΓ-ΠΙ῝ΟΛΑ-ΠϒΒΛΙ῝, Ονλινε· αςςεςςεδ 2020-03-26, 2020.
  • Ηαλενϰα ανδ Μιλλερ [2018] ῞. Ηαλενϰα ανδ ῝. Θ. Μιλλερ. Τεςτινγ Εμεργεντ Γραιτψ ωιτη μαςς δενςιτιες οφ γαλαξψ ςλυςτερς. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1807.01689, Θυλψ 2018.
  • Ηαμιλτον ετ αλ. [2015] Π. Ηαμιλτον, Μ. Θαφφε, Π. Ηαςλινγερ, Χ. Σιμμονς, Η. Μϋλλερ, ανδ Θ. Κηουρψ. Ατομ-ιντερφερομετρψ ςονςτραιντς ον δαρϰ ενεργψ. Σςιενςε, 349(6250):849–851, Αυγ. 2015. δοι: 10.1126/ςςιενςε.ααα8883.
  • Ηανδ ετ αλ. [2018] Ν. Ηανδ, Ψ. Φενγ, Φ. Βευτλερ, Ψ. Λι, ῝. Μοδι, ϒ. Σελϑαϰ, ανδ Ζ. Σλεπιαν. νβοδψϰιτ: Αν Οπεν-ςουρςε, Μαςςιελψ Παραλλελ Τοολϰιτ φορ Λαργε-ςςαλε Στρυςτυρε. Τηε Αςτρονομιςαλ Θουρναλ, 156(4):160, Οςτ 2018. δοι: 10.3847/1538-3881/ααδαε0.
  • Ηαςτιε ετ αλ. [2013] Τ. Ηαςτιε, Ρ. Τιβςηιρανι, ανδ Θ. Φριεδμαν. Τηε Ελεμεντς οφ Στατιςτιςαλ Λεαρνινγ: Δατα Μινινγ, Ινφερενςε, ανδ Πρεδιςτιον. Σπρινγερ Σεριες ιν Στατιςτιςς. Σπρινγερ Νεω Ψορϰ, 2013. ΙΣΒΝ 9780387216065.
  • Ηαυςερ ανδ Ραψ [2017] Μ. Ηαυςερ ανδ Α. Ραψ. Πρινςιπλες οφ ριεμαννιαν γεομετρψ ιν νευραλ νετωορϰς. Ιν Ι. Γυψον, ϒ. ῞. Λυξβυργ, Σ. Βενγιο, Η. Ωαλλαςη, Ρ. Φεργυς, Σ. ῞ιςηωανατηαν, ανδ Ρ. Γαρνεττ, εδιτορς, Αδανςες ιν Νευραλ Ινφορματιον Προςεςςινγ Σψςτεμς 30, παγες 2807–2816. ῝υρραν Αςςοςιατες, Ινς., 2017. ϒΡΛ ηττπ://παπερς.νιπς.ςς/παπερ/6873-πρινςιπλες-οφ-ριεμαννιαν-γεομετρψ-ιν-νευραλ-νετωορϰς.πδφ.
  • Ηαωϰινγ [1974] Σ. Ηαωϰινγ. Βλαςϰ ηολε εξπλοςιονς. Νατυρε, 248:30–31, 1974. δοι: 10.1038/248030α0.
  • Ηαωϰινγ [1975] Σ. Ηαωϰινγ. Παρτιςλε ῝ρεατιον βψ Βλαςϰ Ηολες. ῝ομμυν. Ματη. Πηψς., 43:199–220, 1975. δοι: 10.1007/ΒΦ02345020. [Ερρατυμ: ῝ομμυν.Ματη.Πηψς. 46, 206 (1976)].
  • Ηε ετ αλ. [2019] Σ. Ηε, Ψ. Λι, Ψ. Φενγ, Σ. Ηο, Σ. Ραανβαϰηςη, Ω. ῝ηεν, ανδ Β. Πόςζος. Λεαρνινγ το πρεδιςτ τηε ςοςμολογιςαλ ςτρυςτυρε φορματιον. Προςεεδινγς οφ τηε Νατιοναλ Αςαδεμψ οφ Σςιενςε, 116(28):13825–13832, Θυλψ 2019. δοι: 10.1073/πνας.1821458116.
  • Ηεατη [1991] Τ. Ηεατη. Γρεεϰ Αςτρονομψ. Δοερ βοοϰς ον αςτρονομψ. Δοερ Πυβλιςατιονς, 1991. ΙΣΒΝ 9780486266206.
  • Ηειλβρον [2005] Θ. Ηειλβρον. Τηε Οξφορδ Γυιδε το τηε Ηιςτορψ οφ Πηψςιςς ανδ Αςτρονομψ. Οξφορδ ϒνιερςιτψ Πρεςς, 2005. ΙΣΒΝ 9780199883769.
  • Ηελλςτρο̈μ ετ αλ. [2020] Τ. Ηελλςτρο̈μ, ῞. Διγνυμ, ανδ Σ. Βενςςη. Βιας ιν Μαςηινε Λεαρνινγ Ωηατ ις ιτ Γοοδ (ανδ Βαδ) φορ; αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:2004.00686, Απρ. 2020.
  • Ηιγγινς ετ αλ. [2017] Ι. Ηιγγινς, Λ. Ματτηεψ, Α. Παλ, ῝. Βυργεςς, Ξ. Γλοροτ, Μ. Μ. Βοτινιςϰ, Σ. Μοηαμεδ, ανδ Α. Λερςηνερ. βετα-αε: Λεαρνινγ βαςις ιςυαλ ςονςεπτς ωιτη α ςονςτραινεδ αριατιοναλ φραμεωορϰ. Ιν Ι῝ΛΡ, 2017.
  • Ηιρατα ετ αλ. [2007] ῝. Μ. Ηιρατα, Ρ. Μανδελβαυμ, Μ. Ιςηαϰ, ϒ. Σελϑαϰ, Ρ. Νιςηολ, Κ. Α. Πιμββλετ, Ν. Π. Ροςς, ανδ Δ. Ωαϰε. Ιντρινςις γαλαξψ αλιγνμεντς φρομ τηε 2ΣΛΑΧ ανδ ΣΔΣΣ ςυρεψς: λυμινοςιτψ ανδ ρεδςηιφτ ςςαλινγς ανδ ιμπλιςατιονς φορ ωεαϰ λενςινγ ςυρεψς. ΜΝΡΑΣ, 381(3):1197–1218, Νο. 2007. δοι: 10.1111/ϑ.1365-2966.2007.12312.ξ.
  • Ηιρςηφελδ [2009] Α. Ηιρςηφελδ. Ευρεϰα Μαν: Τηε Λιφε ανδ Λεγαςψ οφ Αρςηιμεδες. Ωαλϰερ, 2009. ΙΣΒΝ 9780802716187. ϒΡΛ ηττπς://βοοϰς.γοογλε.ςο.υϰ/βοοϰς;ιδ=῝8ΜοΑΧΑΑΙΑΑΘ.
  • Ηο ετ αλ. [2019] Μ. Ηο, Μ. Μ. Ραυ, Μ. Νταμπαϰα, Α. Φαραηι, Η. Τρας, ανδ Β. Πόςζος. Α Ροβυςτ ανδ Εφφιςιεντ Δεεπ Λεαρνινγ Μετηοδ φορ Δψναμιςαλ Μαςς Μεαςυρεμεντς οφ Γαλαξψ ῝λυςτερς. ΑπΘ, 887(1):25, Δες. 2019. δοι: 10.3847/1538-4357/αβ4φ82.
  • Ηοδςον ανδ Ζηαο [2017] Α. Ο. Ηοδςον ανδ Η. Ζηαο. Γαλαξψ ῝λυςτερ Α1689 ιν Μοδιφιεδ ΜΟΝΔ, ΜΟΓ ανδ Εμεργεντ Γραιτψ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1703.10219, Μαρ. 2017.
  • Ηορνδεςϰι [1974] Γ. Ω. Ηορνδεςϰι. Σεςονδ-ορδερ ςςαλαρ-τενςορ φιελδ εχυατιονς ιν α φουρ-διμενςιοναλ ςπαςε. Ιντ. Θ. Τηεορ. Πηψς., 10:363–384, 1974. δοι: 10.1007/ΒΦ01807638.
  • Ηοςςενφελδερ [2017] Σ. Ηοςςενφελδερ. ῝οαριαντ ερςιον οφ ῞ερλινδε´ς εμεργεντ γραιτψ. Πηψς. Ρε. Δ, 95(12):124018, Θυνε 2017. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.95.124018.
  • Ηοωλεττ ετ αλ. [2015] ῝. Ηοωλεττ, Μ. Μανερα, ανδ Ω. Περςιαλ. Λ-πιςολα: Α παραλλελ ςοδε φορ φαςτ δαρϰ ματτερ ςιμυλατιον. Αςτρονομψ ανδ ῝ομπυτινγ, 12:109 – 126, 2015. ΙΣΣΝ 2213-1337. δοι: ηττπς://δοι.οργ/10.1016/ϑ.αςςομ.2015.07.003. ϒΡΛ ηττπ://ωωω.ςςιενςεδιρεςτ.ςομ/ςςιενςε/αρτιςλε/πιι/Σ2213133715000700.
  • Ηυ ανδ Κρατςο [2003] Ω. Ηυ ανδ Α. ῞. Κρατςο. Σαμπλε ῞αριανςε ῝ονςιδερατιονς φορ ῝λυςτερ Συρεψς. ΑπΘ, 584(2):702–715, Φεβ. 2003. δοι: 10.1086/345846.
  • Ηυ ανδ Σαωιςϰι [2007] Ω. Ηυ ανδ Ι. Σαωιςϰι. Μοδελς οφ f(R)𝑓𝑅f(R) ςοςμις αςςελερατιον τηατ εαδε ςολαρ ςψςτεμ τεςτς. Πηψς. Ρε. Δ, 76(6):064004, Σεπτ. 2007. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.76.064004.
  • Θαςοβςον [1995] Τ. Θαςοβςον. Τηερμοδψναμιςς οφ Σπαςετιμε: Τηε Εινςτειν Εχυατιον οφ Στατε. Πηψς. Ρε. Λεττ., 75(7):1260–1263, Αυγ. 1995. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΛεττ.75.1260.
  • Θαιν ανδ ῞ανδερΠλας [2011] Β. Θαιν ανδ Θ. ῞ανδερΠλας. Τεςτς οφ μοδιφιεδ γραιτψ ωιτη δωαρφ γαλαξιες. Θ῝ΑΠ, 2011(10):032, Οςτ. 2011. δοι: 10.1088/1475-7516/2011/10/032.
  • Θαιν ετ αλ. [2013] Β. Θαιν, ῞. ῞ιϰραμ, ανδ Θ. Σαϰςτειν. Αςτροπηψςιςαλ Τεςτς οφ Μοδιφιεδ Γραιτψ: ῝ονςτραιντς φρομ Διςτανςε Ινδιςατορς ιν τηε Νεαρβψ ϒνιερςε. ΑπΘ, 779(1):39, Δες. 2013. δοι: 10.1088/0004-637Ξ/779/1/39.
  • Θαμες [2012] Ω. Θαμες. Τηε Πρινςιπλες οφ Πςψςηολογψ. Δοερ Πυβλιςατιονς, 2012. ΙΣΒΝ 9780486123493.
  • Θενϰε ετ αλ. [2014] Τ. Θενϰε, Γ. ῝ρονενβεργ, Θ. Βυργδο̈ρφερ, Λ. Α. ῝ηιζηοα, Π. Γελτενβορτ, Α. Ν. Ιανο, Τ. Λαυερ, Τ. Λινς, Σ. Ροττερ, Η. Σαυλ, ϒ. Σςημιδτ, ανδ Η. Αβελε. Γραιτψ Ρεςονανςε Σπεςτροςςοπψ ῝ονςτραινς Δαρϰ Ενεργψ ανδ Δαρϰ Ματτερ Σςεναριος. Πηψς. Ρε. Λεττ., 112(15):151105, Απρ. 2014. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΛεττ.112.151105.
  • Θουδαϰι ετ αλ. [2020] Σ. Θουδαϰι, Η. Ηιλδεβρανδτ, Δ. Τραψϰοα, Ν. Ε. ῝ηιςαρι, ῝. Ηεψμανς, Α. Κανναωαδι, Κ. Κυιϑϰεν, Α. Η. Ωριγητ, Μ. Αςγαρι, Τ. Ερβεν, Η. Ηοεϰςτρα, Β. Θοαςηιμι, Λ. Μιλλερ, Τ. Τρο̈ςτερ, ανδ Θ. Λ. αν δεν Βυςςη. ΚιΔΣ+῞ΙΚΙΝΓ-450 ανδ ΔΕΣ-Ψ1 ςομβινεδ: ῝οςμολογψ ωιτη ςοςμις ςηεαρ. Α&Α, 638:Λ1, Θυνε 2020. δοι: 10.1051/0004-6361/201936154.
  • Καραμανις ανδ Βευτλερ [2020] Μ. Καραμανις ανδ Φ. Βευτλερ. Ενςεμβλε Σλιςε Σαμπλινγ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:2002.06212, Φεβ. 2020.
  • Κεννα-Αλλιςον ετ αλ. [2019α] Μ. Κεννα-Αλλιςον, Α. Ε. Γυμρυϰςυογλυ, ανδ Κ. Κοψαμα. ῞ιαβιλιτψ οφ βιγραιτψ ςοςμολογψ. Πηψς. Ρε. Δ, 99(10):104032, Μαψ 2019α. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.99.104032.
  • Κεννα-Αλλιςον ετ αλ. [2019β] Μ. Κεννα-Αλλιςον, Α. Ε. Γυμρυϰςυογλυ, ανδ Κ. Κοψαμα. Σταβλε ῝οςμολογψ ιν Γενεραλιςεδ Μαςςιε Γραιτψ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1912.08560, Δες. 2019β.
  • Κηουρψ ανδ Ωελτμαν [2004] Θ. Κηουρψ ανδ Α. Ωελτμαν. ῝ηαμελεον Φιελδς: Αωαιτινγ Συρπριςες φορ Τεςτς οφ Γραιτψ ιν Σπαςε. Πηψς. Ρε. Λεττ., 93(17):171104, Οςτ. 2004. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΛεττ.93.171104.
  • Κναβενηανς ετ αλ. [2019] Μ. Κναβενηανς, Θ. Σταδελ, Σ. Μαρελλι, Δ. Ποττερ, Ρ. Τεψςςιερ, Λ. Λεγρανδ, Α. Σςηνειδερ, Β. Συδρετ, Λ. Βλοτ, Σ. Αωαν, ῝. Βυριγανα, ῝. Σ. ῝αραληο, Η. Κυρϰι-Συονιο, Γ. Σιρρι, ανδ Ευςλιδ ῝ολλαβορατιον. Ευςλιδ πρεπαρατιον: ΙΙ. Τηε Εϒ῝ΛΙΔΕΜϒΛΑΤΟΡ - α τοολ το ςομπυτε τηε ςοςμολογψ δεπενδενςε οφ τηε νονλινεαρ ματτερ ποωερ ςπεςτρυμ. ΜΝΡΑΣ, 484(4):5509–5529, Απρ 2019. δοι: 10.1093/μνρας/ςτζ197.
  • Κοβαψαςηι ετ αλ. [2011] Τ. Κοβαψαςηι, Μ. Ψαμαγυςηι, ανδ Θ. Ψοϰοψαμα. Γενεραλιζεδ Γ-Ινφλατιον – Ινφλατιον ωιτη τηε Μοςτ Γενεραλ Σεςονδ-Ορδερ Φιελδ Εχυατιονς. Προγρεςς οφ Τηεορετιςαλ Πηψςιςς, 126(3):511–529, Σεπτ. 2011. δοι: 10.1143/ΠΤΠ.126.511.
  • Κοδι Ραμαναη ετ αλ. [2020] Δ. Κοδι Ραμαναη, Τ. ῝ηαρνοςϰ, Φ. ῞ιλλαεςςυςα-Νααρρο, ανδ Β. Δ. Ωανδελτ. Συπερ-ρεςολυτιον εμυλατορ οφ ςοςμολογιςαλ ςιμυλατιονς υςινγ δεεπ πηψςιςαλ μοδελς. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:2001.05519, Θαν 2020.
  • Κοςηελε [2011] Α. Σ. Κοςηελε. Μοδιφιεδ νον-λοςαλ γραιτψ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1112.6410, Δες. 2011.
  • Κοáςς ετ αλ. [2002] Θ. Μ. Κοáςς, Ε. Μ. Λειτςη, ῝. Λ. Πρψϰε, Θ. Ε. ῝αρλςτρομ, Ν. Ω. Ηαλερςον, ανδ Ω. Λ. Ηολζαπφελ. Δετεςτιον οφ Πολαριζατιον ιν τηε ῝οςμις Μιςροωαε Βαςϰγρουνδ υςινγ ΔΑΣΙ. Νατυρε, 420(αςτρο-πη/0209478):772–787. 20 π, Σεπ 2002.
  • Κοψαμα [2016] Κ. Κοψαμα. ῝οςμολογιςαλ τεςτς οφ μοδιφιεδ γραιτψ. Ρεπορτς ον Προγρεςς ιν Πηψςιςς, 79(4):046902, μαρ 2016. δοι: 10.1088/0034-4885/79/4/046902.
  • Κραγη [2017] Η. Κραγη. ῝οςμολογψ ανδ τηε Οριγιν οφ τηε ϒνιερςε: Ηιςτοριςαλ ανδ ῝ονςεπτυαλ Περςπεςτιες. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1706.00726, Θυνε 2017.
  • Κρατςο ανδ Βοργανι [2012] Α. ῞. Κρατςο ανδ Σ. Βοργανι. Φορματιον οφ Γαλαξψ ῝λυςτερς. Αννυαλ Ρειεω οφ Αςτρονομψ ανδ Αςτροπηψςιςς, 50:353–409, Σεπτ. 2012. δοι: 10.1146/αννυρε-αςτρο-081811-125502.
  • Κωαν ετ αλ. [2015] Θ. Κωαν, Κ. Ηειτμανν, Σ. Ηαβιβ, Ν. Παδμαναβηαν, Ε. Λαωρενςε, Η. Φινϰελ, Ν. Φροντιερε, ανδ Α. Ποπε. ῝οςμις Εμυλατιον: Φαςτ Πρεδιςτιονς φορ τηε Γαλαξψ Ποωερ Σπεςτρυμ. ΑπΘ, 810(1):35, Σεπ 2015. δοι: 10.1088/0004-637Ξ/810/1/35.
  • Λαγανά ετ αλ. [2010] Τ. Φ. Λαγανά, Ρ. Σ. δε Σουζα, ανδ Γ. Ρ. Κελλερ. Ον τηε ινφλυενςε οφ νον-τηερμαλ πρεςςυρε ον τηε μαςς δετερμινατιον οφ γαλαξψ ςλυςτερς. Α&Α, 510:Α76, Φεβ. 2010. δοι: 10.1051/0004-6361/200911855.
  • Λαηα [2001] Ο. Λαηα. Οβςερατιοναλ Τεςτς φορ τηε ῝οςμολογιςαλ Πρινςιπλε ανδ Ωορλδ Μοδελς. Ιν Ρ. Γ. ῝ριττενδεν ανδ Ν. Γ. Τυροϰ, εδιτορς, ΝΑΤΟ ΑΣΙ῝ Προς. 565: Στρυςτυρε Φορματιον ιν τηε ϒνιερςε, ολυμε 565, παγε 131, Θαν. 2001.
  • Λανγλοις ανδ Νουι [2016] Δ. Λανγλοις ανδ Κ. Νουι. Δεγενερατε ηιγηερ δεριατιε τηεοριες βεψονδ Ηορνδεςϰι: εαδινγ τηε Οςτρογραδςϰι ινςταβιλιτψ. Θ῝ΑΠ, 2016(2):034, Φεβ. 2016. δοι: 10.1088/1475-7516/2016/02/034.
  • Λανυςςε ετ αλ. [2017] Φ. Λανυςςε, Χ. Μα, Ν. Λι, Τ. Ε. ῝ολλεττ, ῝.-Λ. Λι, Σ. Ραανβαϰηςη, Ρ. Μανδελβαυμ, ανδ Β. Πóςζος. ῝Μϒ ΔεεπΛενς: δεεπ λεαρνινγ φορ αυτοματις ιμαγε-βαςεδ γαλαξψ–γαλαξψ ςτρονγ λενς φινδινγ. ΜΝΡΑΣ, 473(3):3895–3906, 07 2017. ΙΣΣΝ 0035-8711. δοι: 10.1093/μνρας/ςτξ1665. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1093/μνρας/ςτξ1665.
  • Λεδιγ ετ αλ. [2016] ῝. Λεδιγ, Λ. Τηεις, Φ. Ηυςζαρ, Θ. ῝αβαλλερο, Α. ῝υννινγηαμ, Α. Αςοςτα, Α. Αιτϰεν, Α. Τεϑανι, Θ. Τοτζ, Ζ. Ωανγ, ανδ Ω. Σηι. Πηοτο-Ρεαλιςτις Σινγλε Ιμαγε Συπερ-Ρεςολυτιον ϒςινγ α Γενερατιε Αδερςαριαλ Νετωορϰ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1609.04802, Σεπτ. 2016.
  • Λεμαîτρε [1931] Γ. Λεμαîτρε. Εξπανςιον οφ τηε υνιερςε, Α ηομογενεους υνιερςε οφ ςονςταντ μαςς ανδ ινςρεαςινγ ραδιυς αςςουντινγ φορ τηε ραδιαλ ελοςιτψ οφ εξτρα-γαλαςτις νεβυλαε. ΜΝΡΑΣ, 91:483–490, Μαρ. 1931. δοι: 10.1093/μνρας/91.5.483.
  • Λεμμελ ετ αλ. [2015] Η. Λεμμελ, Π. Βραξ, Α. Ιανο, Τ. Θενϰε, Γ. Πιγνολ, Μ. Πιτςςημανν, Τ. Ποτοςαρ, Μ. Ωελλενζοην, Μ. Ζαωιςϰψ, ανδ Η. Αβελε. Νευτρον ιντερφερομετρψ ςονςτραινς δαρϰ ενεργψ ςηαμελεον φιελδς. Πηψςιςς Λεττερς Β, 743:310 – 314, 2015. ΙΣΣΝ 0370-2693. δοι: ηττπς://δοι.οργ/10.1016/ϑ.πηψςλετβ.2015.02.063.
  • Λι ανδ Κοψαμα [2019α] Β. Λι ανδ Κ. Κοψαμα. Μοδιφιεδ Γραιτψ: Προγρεςςες ανδ Ουτλοοϰ οφ Τηεοριες, Νυμεριςαλ Τεςηνιχυες ανδ Οβςερατιοναλ Τεςτς. Ωορλδ Σςιεντιφις Πυβλιςηινγ ῝ομπανψ Πτε Λιμιτεδ, 2019α. ΙΣΒΝ 9789813273993.
  • Λι ανδ Κοψαμα [2019β] Β. Λι ανδ Κ. Κοψαμα. Μοδιφιεδ Γραιτψ: Προγρεςςες ανδ Ουτλοοϰ οφ Τηεοριες, Νυμεριςαλ Τεςηνιχυες ανδ Οβςερατιοναλ Τεςτς. Ωορλδ Σςιεντιφις Πυβλιςηινγ ῝ομπανψ Πτε Λιμιτεδ, 2019β. ΙΣΒΝ 9789813273993.
  • Λι ετ αλ. [2016] Κ. Λι, Μ. Αριφ, Δ. Γ. ῝ορψ, Ρ. Ηαυν, Β. Ηεαςοςϰ, Μ. Γ. Ηυβερ, Θ. Νςοφινι, Δ. Α. Πυςηιν, Π. Σαγγυ, Δ. Σαρενας, ῝. Β. Σηαηι, ῞. Σϰαψςη, Ω. Μ. Σνοω, ανδ Α. Ρ. Ψουνγ. Νευτρον λιμιτ ον τηε ςτρονγλψ-ςουπλεδ ςηαμελεον φιελδ. Πηψς. Ρε. Δ, 93:062001, Μαρ 2016. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.93.062001.
  • Λι ετ αλ. [2011] Μ. Λι, Ξ.-Δ. Λι, Σ. Ωανγ, ανδ Ψ. Ωανγ. Δαρϰ ενεργψ. ῝ομμυνιςατιονς ιν Τηεορετιςαλ Πηψςιςς, 56(3):525–604, ςεπ 2011. δοι: 10.1088/0253-6102/56/3/24.
  • Λι ετ αλ. [2019] Σ.-Ψ. Λι, Ψ.-Λ. Λι, ανδ Τ.-Θ. Ζηανγ. Μοδελ ςομπαριςον οφ δαρϰ ενεργψ μοδελς υςινγ δεεπ νετωορϰ. Ρεςεαρςη ιν Αςτρονομψ ανδ Αςτροπηψςιςς, 19(9):137, Σεπτ. 2019. δοι: 10.1088/1674-4527/19/9/137.
  • Λινγ ετ αλ. [2015] ῝. Λινγ, Χ. Ωανγ, Ρ. Λι, Β. Λι, Θ. Ωανγ, ανδ Λ. Γαο. Διςτινγυιςηινγ γενεραλ ρελατιιτψ ανδ f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ ωιτη τηε γραιτατιοναλ λενςινγ Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς. Πηψς. Ρε. Δ, 92(6):064024, Σεπτ. 2015. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.92.064024.
  • Λιυ ετ αλ. [2017] Ξ. Λιυ, Μ. ῝ηενγ, Η. Ζηανγ, ανδ ῝.-Θ. Ηςιεη. Τοωαρδς Ροβυςτ Νευραλ Νετωορϰς ια Ρανδομ Σελφ-ενςεμβλε. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1712.00673, Δες. 2017.
  • Λοςηνερ ετ αλ. [2016] Μ. Λοςηνερ, Θ. Δ. ΜςΕωεν, Η. ῞. Πειρις, Ο. Λαηα, ανδ Μ. Κ. Ωιντερ. Πηοτομετρις Συπερνοα ῝λαςςιφιςατιον ωιτη Μαςηινε Λεαρνινγ. ΑπΘΣ, 225(2):31, Αυγ. 2016. δοι: 10.3847/0067-0049/225/2/31.
  • Λοϰας ανδ Μαμον [2003] Ε. Λ. Λοϰας ανδ Γ. Α. Μαμον. Δαρϰ ματτερ διςτριβυτιον ιν τηε ῝ομα ςλυςτερ φρομ γαλαξψ ϰινεματιςς: Βρεαϰινγ τηε μαςς - ανιςοτροπψ δεγενεραςψ. ΜΝΡΑΣ, 343:401, 2003. δοι: 10.1046/ϑ.1365-8711.2003.06684.ξ.
  • Λομβριςερ [2019] Λ. Λομβριςερ. Ον τηε ςοςμολογιςαλ ςονςταντ προβλεμ. Πηψςιςς Λεττερς Β, 797:134804, 2019. ΙΣΣΝ 0370-2693. δοι: ηττπς://δοι.οργ/10.1016/ϑ.πηψςλετβ.2019.134804.
  • Λομβριςερ ετ αλ. [2012] Λ. Λομβριςερ, Α. Σλοςαρ, ϒ. Σελϑαϰ, ανδ Ω. Ηυ. ῝ονςτραιντς ον f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ φρομ προβινγ τηε λαργε-ςςαλε ςτρυςτυρε. Πηψς. Ρε. Δ, 85(12):124038, Θυνε 2012. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.85.124038.
  • Μααρτενς ανδ Κοψαμα [2010] Ρ. Μααρτενς ανδ Κ. Κοψαμα. Βρανε-Ωορλδ Γραιτψ. Λιινγ Ρειεως ιν Ρελατιιτψ, 13(1):5, Σεπτ. 2010. δοι: 10.12942/λρρ-2010-5.
  • Μαλαταρολλο ετ αλ. [2013] ῞. Γ. Μαλαταρολλο, Κ. Μ. Ηονοριο, ανδ Α. Β. Φ. δα Σιλα. Αππλιςατιονς οφ αρτιφιςιαλ νευραλ νετωορϰς ιν ςηεμιςαλ προβλεμς. Ιν Κ. Συζυϰι, εδιτορ, Αρτιφιςιαλ Νευραλ Νετωορϰς, ςηαπτερ 10. ΙντεςηΟπεν, Ριϑεϰα, 2013. δοι: 10.5772/51275. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.5772/51275.
  • Μαλδαςενα [1999] Θ. Μαλδαςενα. Τηε Λαργε-Ν Λιμιτ οφ Συπερςονφορμαλ Φιελδ Τηεοριες ανδ Συπεργραιτψ. Ιντερνατιοναλ Θουρναλ οφ Τηεορετιςαλ Πηψςιςς, 38:1113–1133, Θαν. 1999. δοι: 10.1023/Α:1026654312961.
  • Μανα ετ αλ. [2013] Α. Μανα, Τ. Γιανναντονιο, Θ. Ωελλερ, Β. Ηοψλε, Γ. Ηüτςι, ανδ Β. Σαρτορις. ῝ομβινινγ ςλυςτερινγ ανδ αβυνδανςες οφ γαλαξψ ςλυςτερς το τεςτ ςοςμολογψ ανδ πριμορδιαλ νον-Γαυςςιανιτψ. ΜΝΡΑΣ, 434(1):684–695, 07 2013. δοι: 10.1093/μνρας/ςττ1062.
  • Μαντζ ετ αλ. [2017] Α. Β. Μαντζ, Σ. Ω. Αλλεν, Ρ. Γ. Μορρις, Α. Σιμιονεςςυ, Ο. ϒρβαν, Ν. Ωερνερ, ανδ Ι. Ζηυραλεα. Τηε μεταλλιςιτψ οφ τηε ιντραςλυςτερ μεδιυμ οερ ςοςμις τιμε: φυρτηερ ειδενςε φορ εαρλψ ενριςημεντ. ΜΝΡΑΣ, 472(3):2877–2888, Δες. 2017. δοι: 10.1093/μνρας/ςτξ2200.
  • Μαντζ ετ αλ. [2008] Η. Μαντζ, Κ. Θαςοβς, ανδ Κ. Μεςϰε. ϒτιλιζινγ μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς φορ ιμαγε αναλψςις: α μαρςηινγ ςχυαρε αλγοριτημ. Θουρναλ οφ Στατιςτιςαλ Μεςηανιςς: Τηεορψ ανδ Εξπεριμεντ, 2008(12):Π12015, δες 2008. δοι: 10.1088/1742-5468/2008/12/π12015. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1088/1742-5468/2008/12/π12015.
  • Μαρχυες ετ αλ. [2019] Γ. Α. Μαρχυες, Θ. Λιυ, Θ. Μ. Ζορριλλα Ματιλλα, Ζ. Ηαιμαν, Α. Βερνυι, ανδ ῝. Π. Νοαες. ῝ονςτραινινγ νευτρινο μαςς ωιτη ωεαϰ λενςινγ Μινϰοωςϰι Φυνςτιοναλς. Θ῝ΑΠ, 2019(6):019, Θυνε 2019. δοι: 10.1088/1475-7516/2019/06/019.
  • Μαρτιζζι ανδ Αγρυςα [2016] Δ. Μαρτιζζι ανδ Η. Αγρυςα. Μαςς μοδελινγ οφ γαλαξψ ςλυςτερς: χυαντιφψινγ ηψδροςτατις βιας ανδ ςοντριβυτιον φρομ νον-τηερμαλ πρεςςυρε. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1608.04388, Αυγ. 2016.
  • Μαωδςλεψ ετ αλ. [2020] Β. Μαωδςλεψ, Δ. Βαςον, ῝. ῝ηανγ, Π. Μελςηιορ, Ε. Ροζο, Σ. Σειτζ, Ν. Θεφφρεψ, Μ. Γαττι, Ε. Γαζταναγα, Δ. Γρυεν, Ω. Γ. Ηαρτλεψ, Β. Ηοψλε, Σ. Σαμυροφφ, Ε. Σηελδον, Μ. Α. Τροξελ, Θ. Ζυντζ, Τ. Μ. ῝. Αββοττ, Θ. Αννις, Ε. Βερτιν, Σ. Λ. Βριδλε, Δ. Βροοϰς, Ε. Βυςϰλεψ-Γεερ, Δ. Λ. Βυρϰε, Α. ῝αρνερο Ροςελλ, Μ. ῝αρραςςο Κινδ, Θ. ῝αρρετερο, Λ. Ν. δα ῝οςτα, Θ. Δε ῞ιςεντε, Σ. Δεςαι, Η. Τ. Διεηλ, Π. Δοελ, Α. Ε. Εραρδ, Β. Φλαυγηερ, Π. Φοςαλβα, Θ. Φριεμαν, Θ. Γαρςíα-Βελλιδο, Δ. Ω. Γερδες, Ρ. Α. Γρυενδλ, Θ. Γςςηωενδ, Γ. Γυτιερρεζ, Δ. Λ. Ηολλοωοοδ, Κ. Ηονςςηειδ, Δ. Θ. Θαμες, Μ. Θαρις, Τ. Θελτεμα, Κ. Κυεην, Ν. Κυροπατϰιν, Μ. Λιμα, Μ. Α. Γ. Μαια, Θ. Λ. Μαρςηαλλ, Ρ. Μιχυελ, Α. Α. Πλαζας, Α. Ροοδμαν, Ε. Σανςηεζ, ῞. Σςαρπινε, Σ. Σερρανο, Ι. Σειλλα-Νοαρβε, Μ. Σμιτη, Ρ. ῝. Σμιτη, Φ. Σοβρειρα, Ε. Συςηψτα, Μ. Ε. ῝. Σωανςον, Γ. Ταρλε, Δ. Λ. Τυςϰερ, ῞. ῞ιϰραμ, Α. Ρ. Ωαλϰερ, ανδ ΔΕΣ ῝ολλαβορατιον. Δαρϰ Ενεργψ Συρεψ Ψεαρ 1 Ρεςυλτς: Ωιδε-φιελδ μαςς μαπς ια φορωαρδ φιττινγ ιν ηαρμονις ςπαςε. ΜΝΡΑΣ, 493(4):5662–5679, Μαρ. 2020. δοι: 10.1093/μνρας/ςταα565.
  • Μαζζοττα ετ αλ. [2004] Π. Μαζζοττα, Ε. Ραςια, Λ. Μοςςαρδινι, ανδ Γ. Τορμεν. ῝ομπαρινγ τηε τεμπερατυρες οφ γαλαξψ ςλυςτερς φρομ ηψδροδψναμιςαλ Ν-βοδψ ςιμυλατιονς το ῝ηανδρα ανδ ΞΜΜ-Νεωτον οβςερατιονς. ΜΝΡΑΣ, 354(1):10–24, Οςτ. 2004. δοι: 10.1111/ϑ.1365-2966.2004.08167.ξ.
  • Μς῝υλλοςη Ωαρρεν [1943] Π. Ω. Μς῝υλλοςη Ωαρρεν. Α Λογιςαλ ῝αλςυλυς οφ Ιδεας Ιμμανεντ ιν Νερους Αςτιιτψ. Βυλλετινγ οφ Ματηεματιςαλ Βιοπηψςιςς, 5:115–133, 1943. δοι: 10.1007/2ΦΒΦ02478259.
  • Μεηρτενς ετ αλ. [2012] Ν. Μεηρτενς, Α. Κ. Ρομερ, Μ. Ηιλτον, Ε. Θ. Λλοψδ-Δαιες, ῝. Θ. Μιλλερ, Σ. Α. Στανφορδ, Μ. Ηοςμερ, Β. Ηοψλε, ῝. Α. ῝ολλινς, Α. Ρ. Λιδδλε, Π. Τ. Π. ῞ιανα, Ρ. ῝. Νιςηολ, Θ. Π. Στοττ, Ε. Ν. Δυβοις, Σ. Τ. Καψ, Μ. Σαηλέν, Ο. Ψουνγ, ῝. Θ. Σηορτ, Λ. ῝ηριςτοδουλου, Ω. Α. Ωατςον, Μ. Δαιδςον, ῝. Δ. Ηαρριςον, Λ. Βαρυαη, Μ. Σμιτη, ῝. Βυρϰε, Θ. Α. Μαψερς, Π.-Θ. Δεαδμαν, Π. Θ. Ροονεψ, Ε. Μ. Εδμονδςον, Μ. Ωεςτ, Η. ῝. ῝αμπβελλ, Α. ῝. Εδγε, Ρ. Γ. Μανν, Κ. Σαβιρλι, Δ. Ωαϰε, ῝. Βενοιςτ, Λ. δα ῝οςτα, Μ. Α. Γ. Μαια, ανδ Ρ. Ογανδο. Τηε ΞΜΜ ῝λυςτερ Συρεψ: οπτιςαλ αναλψςις μετηοδολογψ ανδ τηε φιρςτ δατα ρελεαςε. ΜΝΡΑΣ, 423(2):1024–1052, Θυνε 2012. δοι: 10.1111/ϑ.1365-2966.2012.20931.ξ.
  • Μερϰοωιτζ [2010] Σ. Μ. Μερϰοωιτζ. Τεςτς οφ Γραιτψ ϒςινγ Λυναρ Λαςερ Ρανγινγ. Λιινγ Ρε. Ρελ., 13:7, 2010. δοι: 10.12942/λρρ-2010-7.
  • Μιλγρομ ανδ Σανδερς [2016] Μ. Μιλγρομ ανδ Ρ. Η. Σανδερς. Περςπεςτιε ον ΜΟΝΔ εμεργενςε φρομ ῞ερλινδε´ς `ὲμεργεντ γραιτψ´´ ανδ ιτς ρεςεντ τεςτ βψ ωεαϰ λενςινγ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1612.09582, Δες. 2016.
  • Μιςηρα ετ αλ. [2019] Α. Μιςηρα, Π. Ρεδδψ, ανδ Ρ. Νιγαμ. ῝ΜΒ-ΓΑΝ: Φαςτ Σιμυλατιονς οφ ῝οςμις Μιςροωαε βαςϰγρουνδ ανιςοτροπψ μαπς υςινγ Δεεπ Λεαρνινγ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1908.04682, Αυγ 2019.
  • Μορανδι ετ αλ. [2010] Α. Μορανδι, Κ. Πεδερςεν, ανδ Μ. Λιμουςιν. ϒΝ῞ΕΙΛΙΝΓ ΤΗΕ ΤΗΡΕΕ-ΔΙΜΕΝΣΙΟΝΑΛ ΣΤΡϒ῝ΤϒΡΕ ΟΦ ΓΑΛΑΞΨ ῝ΛϒΣΤΕΡΣ: ΡΕΣΟΛ῞ΙΝΓ ΤΗΕ ΔΙΣ῝ΡΕΠΑΝ῝Ψ ΒΕΤΩΕΕΝ ξ-ΡΑΨ ΑΝΔ ΛΕΝΣΙΝΓ ΜΑΣΣΕΣ. Τηε Αςτροπηψςιςαλ Θουρναλ, 713(1):491–502, μαρ 2010. δοι: 10.1088/0004-637ξ/713/1/491. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1088%2Φ0004-637ξ%2Φ713%2Φ1%2Φ491.
  • Μορανδι ετ αλ. [2013] Α. Μορανδι, Δ. Ναγαι, ανδ Ω. ῝υι. Νον-παραμετρις μετηοδ φορ μεαςυρινγ γας ινηομογενειτιες φρομ Ξ-ραψ οβςερατιονς οφ γαλαξψ ςλυςτερς. ΜΝΡΑΣ, 436(2):1123–1129, 09 2013. ΙΣΣΝ 0035-8711. δοι: 10.1093/μνρας/ςττ1636. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1093/μνρας/ςττ1636.
  • Μυϰηι [2011] Σ. Μυϰηι. Στρινγ τηεορψ: τηε φιρςτ 25 ψεαρς. ῝λαςςιςαλ ανδ Χυαντυμ Γραιτψ, 28(15):153001, ϑυν 2011. δοι: 10.1088/0264-9381/28/15/153001.
  • Μυςταφα ετ αλ. [2017] Μ. Μυςταφα, Δ. Βαρδ, Ω. Βηιμϑι, Ζ. Λυϰις́, Ρ. Αλ-Ρφου, ανδ Θ. Μ. Κρατοςηιλ. ςοςμοΓΑΝ. ηττπς://γιτηυβ.ςομ/ΜυςταφαΜυςταφα/ςοςμοΓΑΝ, Ονλινε· αςςεςςεδ 2020-01-24, 2017.
  • Μυςταφα ετ αλ. [2019] Μ. Μυςταφα, Δ. Βαρδ, Ω. Βηιμϑι, Ζ. Λυϰις́, Ρ. Αλ-Ρφου, ανδ Θ. Μ. Κρατοςηιλ. ῝οςμοΓΑΝ: ςρεατινγ ηιγη-φιδελιτψ ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε μαπς υςινγ Γενερατιε Αδερςαριαλ Νετωορϰς. ῝ομπυτατιοναλ Αςτροπηψςιςς ανδ ῝οςμολογψ, 6(1):1, Μαψ 2019. δοι: 10.1186/ς40668-019-0029-9.
  • Νααρρο ετ αλ. [1996] Θ. Φ. Νααρρο, ῝. Σ. Φρενϰ, ανδ Σ. Δ. Μ. Ωηιτε. Τηε Στρυςτυρε οφ ῝ολδ Δαρϰ Ματτερ Ηαλος. ΑπΘ, 462:563, Μαψ 1996. δοι: 10.1086/177173.
  • Νααρρο ετ αλ. [1997] Θ. Φ. Νααρρο, ῝. Σ. Φρενϰ, ανδ Σ. Δ. Μ. Ωηιτε. Α ϒνιερςαλ Δενςιτψ Προφιλε φρομ Ηιεραρςηιςαλ ῝λυςτερινγ. ΑπΘ, 490(2):493–508, Δες. 1997. δοι: 10.1086/304888.
  • Νελςον ετ αλ. [2015] Δ. Νελςον, Α. Πιλλεπιςη, Σ. Γενελ, Μ. ῞ογελςβεργερ, ῞. Σπρινγελ, Π. Τορρεψ, ῞. Ροδριγυεζ-Γομεζ, Δ. Σιϑαςϰι, Γ. Φ. Σνψδερ, Β. Γριφφεν, Φ. Μαριναςςι, Λ. Βλεςηα, Λ. Σαλες, Δ. Ξυ, ανδ Λ. Ηερνχυιςτ. Τηε ιλλυςτρις ςιμυλατιον: Πυβλις δατα ρελεαςε. Αςτρονομψ ανδ ῝ομπυτινγ, 13:12–37, Νο. 2015. δοι: 10.1016/ϑ.αςςομ.2015.09.003.
  • Νεωιλλε ετ αλ. [2014] Μ. Νεωιλλε, Τ. Στενςιτζϰι, Δ. Β. Αλλεν, ανδ Α. Ινγαργιολα. ΛΜΦΙΤ: Νον-Λινεαρ Λεαςτ-Σχυαρε Μινιμιζατιον ανδ ῝υρε-Φιττινγ φορ Πψτηον, Σεπτ. 2014. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.5281/ζενοδο.11813.
  • Νιςηολλ ετ αλ. [2017] Μ. Νιςηολλ, Ε. Βεργερ, Δ. Καςεν, Β. Δ. Μετζγερ, Θ. Ελιας, ῝. Βριςεν̃ο, Κ. Δ. Αλεξανδερ, Π. Κ. Βλανςηαρδ, Ρ. ῝ηορνοςϰ, Π. Σ. ῝οωπερτηωαιτε, Τ. Εφτεϰηαρι, Ω. Φονγ, Ρ. Μαργυττι, ῞. Α. ῞ιλλαρ, Π. Κ. Γ. Ωιλλιαμς, Ω. Βροων, Θ. Αννις, Α. Βαηραμιαν, Δ. Βρουτ, Δ. Α. Βροων, Η. Ψ. ῝ηεν, Θ. ῝. ῝λεμενς, Ε. Δεννιηψ, Β. Δυνλαπ, Δ. Ε. Ηολζ, Ε. Μαρςηεςινι, Φ. Μαςςαρο, Ν. Μοςϰοωιτζ, Ι. Πελιςολι, Α. Ρεςτ, Φ. Ριςςι, Μ. Σαϰο, Μ. Σοαρες-Σαντος, ανδ Θ. Στραδερ. Τηε Ελεςτρομαγνετις ῝ουντερπαρτ οφ τηε Βιναρψ Νευτρον Σταρ Μεργερ ΛΙΓΟ/῞ιργο ΓΩ170817. ΙΙΙ. Οπτιςαλ ανδ ϒ῞ Σπεςτρα οφ α Βλυε Κιλονοα φρομ Φαςτ Πολαρ Εϑεςτα. ΑπΘ Λεττ., 848(2):Λ18, Οςτ. 2017. δοι: 10.3847/2041-8213/αα9029.
  • Νιευωενηυιζεν [2017] Τ. Μ. Νιευωενηυιζεν. Ηοω Ζωιςϰψ αλρεαδψ ρυλεδ ουτ μοδιφιεδ γραιτψ τηεοριες ωιτηουτ δαρϰ ματτερ. Φορτςςηριττε δερ Πηψςιϰ, 65:201600050, Απρ. 2017.
  • Νιςςανϰε ετ αλ. [2013] Σ. Νιςςανϰε, Δ. Ε. Ηολζ, Ν. Δαλαλ, Σ. Α. Ηυγηες, Θ. Λ. Σιεερς, ανδ ῝. Μ. Ηιρατα. Δετερμινινγ τηε Ηυββλε ςονςταντ φρομ γραιτατιοναλ ωαε οβςερατιονς οφ μεργινγ ςομπαςτ βιναριες. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1307.2638, Θυλψ 2013.
  • Νοζαωα ετ αλ. [1998] Σ. Νοζαωα, Ν. Ιτοη, ανδ Ψ. Κοηψαμα. Ρελατιιςτις τηερμαλ βρεμςςτραηλυνγ γαυντ φαςτορ φορ τηε ιντραςλυςτερ πλαςμα. Τηε Αςτροπηψςιςαλ Θουρναλ, 507(2):530–557, νο 1998. δοι: 10.1086/306352.
  • Νταμπαϰα ετ αλ. [2015] Μ. Νταμπαϰα, Η. Τρας, Δ. Θ. Συτηερλανδ, Ν. Βατταγλια, Β. Πόςζος, ανδ Θ. Σςηνειδερ. Α ΜΑ῝ΗΙΝΕ ΛΕΑΡΝΙΝΓ ΑΠΠΡΟΑ῝Η ΦΟΡ ΔΨΝΑΜΙ῝ΑΛ ΜΑΣΣ ΜΕΑΣϒΡΕΜΕΝΤΣ ΟΦ ΓΑΛΑΞΨ ῝ΛϒΣΤΕΡΣ. Τηε Αςτροπηψςιςαλ Θουρναλ, 803(2):50, απρ 2015. δοι: 10.1088/0004-637ξ/803/2/50. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1088%2Φ0004-637ξ%2Φ803%2Φ2%2Φ50.
  • Οϰαβε ετ αλ. [2010] Ν. Οϰαβε, Ψ. Οϰυρα, ανδ Τ. Φυταμαςε. Ωεαϰ-λενςινγ Μαςς Μεαςυρεμεντς οφ Συβςτρυςτυρες ιν ῝ομα ῝λυςτερ ωιτη Συβαρυ/Συπριμε-ςαμ. ΑπΘ, 713(1):291–303, Απρ. 2010. δοι: 10.1088/0004-637Ξ/713/1/291.
  • Οϰαβε ετ αλ. [2010] Ν. Οϰαβε, Μ. Ταϰαδα, Κ. ϒμετςυ, Τ. Φυταμαςε, ανδ Γ. Π. Σμιτη. Λο῝υΣΣ: Συβαρυ Ωεαϰ Λενςινγ Στυδψ οφ 30 Γαλαξψ ῝λυςτερς. Πυβλ. Αςτρον. Σος. Θαπ., 62:811–870, 2010. δοι: 10.1093/παςϑ/62.3.811.
  • Οϰαβε ετ αλ. [2013] Ν. Οϰαβε, Γ. Π. Σμιτη, Κ. ϒμετςυ, Μ. Ταϰαδα, ανδ Τ. Φυταμαςε. Λο῝υΣΣ: Τηε Μαςς Δενςιτψ Προφιλε οφ Μαςςιε Γαλαξψ ῝λυςτερς ατ ζ = 0.2. ΑπΘ Λεττ., 769(2):Λ35, Θυνε 2013. δοι: 10.1088/2041-8205/769/2/Λ35.
  • Παδμαναβηαν [2004] Τ. Παδμαναβηαν. Γραιτψ ας ελαςτιςιτψ οφ ςπαςετιμε: Α Παραδιγμ το υνδερςτανδ ηοριζον τηερμοδψναμιςς ανδ ςοςμολογιςαλ ςονςταντ. Ιντ. Θ. Μοδ. Πηψς. Δ, 13:2293–2298, 2004. δοι: 10.1142/Σ0218271804006358.
  • Παδμαναβηαν [2008] Τ. Παδμαναβηαν. Δαρϰ ενεργψ ανδ γραιτψ. Γενεραλ Ρελατιιτψ ανδ Γραιτατιον, 40(2-3):529–564, Φεβ. 2008. δοι: 10.1007/ς10714-007-0555-7.
  • Παδμαναβηαν [2015] Τ. Παδμαναβηαν. Εμεργεντ γραιτψ παραδιγμ: Ρεςεντ προγρεςς. Μοδερν Πηψςιςς Λεττερς Α, 30:1540007, Φεβ. 2015. δοι: 10.1142/Σ0217732315400076.
  • Παδμαναβηαν ανδ Παρανϑαπε [2007] Τ. Παδμαναβηαν ανδ Α. Παρανϑαπε. Εντροπψ οφ νυλλ ςυρφαςες ανδ δψναμιςς οφ ςπαςετιμε. Πηψς. Ρε. Δ, 75(6):064004, Μαρ. 2007. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.75.064004.
  • Πα̂ρις, Ιςαβελλε ετ αλ. [2018] Πα̂ρις, Ιςαβελλε, Πετιτϑεαν, Πατριςϰ, Αυβουργ, Έρις, Μψερς, Αδαμ Δ., Στρεβλψανςϰα, Αλινα, Λψϰε, Βραδ Ω., Ανδερςον, Σςοττ Φ., Αρμενγαυδ, Έρις, Βαυτιςτα, Θυλιαν, Βλαντον, Μιςηαελ Ρ., Βλομχιςτ, Μιςηαελ, Βρινϰμανν, Θονατηαν, Βροωνςτειν, Θοελ Ρ., Βρανδτ, Ωιλλιαμ Νιελςεν, Βυρτιν, Έτιεννε, Δαωςον, Κψλε, δε λα Τορρε, Σψλαιν, Γεοργαϰαϰις, Αντονις, Γιλ-Μαρíν, Ηέςτορ, Γρεεν, Παυλ Θ., Ηαλλ, Πατριςϰ Β., Κνειβ, Θεαν-Παυλ, ΛαΜαςςα, Στεπηανιε Μ., Λε Γοφφ, Θεαν-Μαρς, ΜαςΛεοδ, ῝ηελςεα, Μαριαππαν, ῞ιεϰ, ΜςΓρεερ, Ιαν Δ., Μερλονι, Ανδρεα, Νοτερδαεμε, Παςχυιερ, Παλανχυε-Δελαβρουιλλε, Νατηαλιε, Περςιαλ, Ωιλλ Θ., Ροςς, Αςηλεψ Θ., Ροςςι, Γραζιανο, Σςηνειδερ, Δοναλδ Π., Σεο, Ηεε-Θονγ, Τοϑειρο, Ριτα, Ωεαερ, Βενϑαμιν Α., Ωειϑμανς, Αννε-Μαριε, Ψὲςηε, ῝ηριςτοπηε, Ζαρρουϰ, Παυλινε, ανδ Ζηαο, Γονγ-Βο. Τηε ςλοαν διγιταλ ςϰψ ςυρεψ χυαςαρ ςαταλογ: Φουρτεεντη δατα ρελεαςε. Α&Α, 613:Α51, 2018. δοι: 10.1051/0004-6361/201732445. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1051/0004-6361/201732445.
  • Πεαςη [2019] Α. Πεαςη. Εμεργεντ δαρϰ γραιτψ φρομ (νον)ηολογραπηις ςςρεενς. ΘΗΕΠ, 2019(2):151, Φεβ. 2019. δοι: 10.1007/ΘΗΕΠ02(2019)151.
  • Πεεβλες [1993] Π. Πεεβλες. Πρινςιπλες οφ Πηψςιςαλ ῝οςμολογψ. Πρινςετον Σεριες ιν Πηψςιςς. Πρινςετον ϒνιερςιτψ Πρεςς, 1993. ΙΣΒΝ 9780691019338.
  • Περραυδιν ετ αλ. [2019] Ν. Περραυδιν, Α. Σριαςταα, Α. Λυςςηι, Τ. Καςπρζαϰ, Τ. Ηοφμανν, ανδ Α. Ρέφρέγιερ. ῝οςμολογιςαλ Ν-βοδψ ςιμυλατιονς: α ςηαλλενγε φορ ςςαλαβλε γενερατιε μοδελς. ῝ομπυτατιοναλ Αςτροπηψςιςς ανδ ῝οςμολογψ, 6(1):5, Δες 2019. δοι: 10.1186/ς40668-019-0032-1.
  • Περραυδιν ετ αλ. [2020] Ν. Περραυδιν, Σ. Μαρςον, Α. Λυςςηι, ανδ Τ. Καςπρζαϰ. Εμυλατιον οφ ςοςμολογιςαλ μαςς μαπς ωιτη ςονδιτιοναλ γενερατιε αδερςαριαλ νετωορϰς. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:2004.08139, Απρ. 2020.
  • Πετερςον ανδ Φαβιαν [2006] Θ. Πετερςον ανδ Α. Φαβιαν. Ξ-ραψ ςπεςτροςςοπψ οφ ςοολινγ ςλυςτερς. Πηψςιςς Ρεπορτς, 427(1):1 – 39, 2006. ΙΣΣΝ 0370-1573. δοι: ηττπς://δοι.οργ/10.1016/ϑ.πηψςρεπ.2005.12.007. ϒΡΛ ηττπ://ωωω.ςςιενςεδιρεςτ.ςομ/ςςιενςε/αρτιςλε/πιι/Σ0370157306000020.
  • Πετρι ετ αλ. [2013] Α. Πετρι, Ζ. Ηαιμαν, Λ. Ηυι, Μ. Μαψ, ανδ Θ. Μ. Κρατοςηιλ. ῝οςμολογψ ωιτη Μινϰοωςϰι φυνςτιοναλς ανδ μομεντς οφ τηε ωεαϰ λενςινγ ςονεργενςε φιελδ. Πηψς. Ρε. Δ, 88(12):123002, Δες. 2013. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.88.123002.
  • Πιμββλετ ετ αλ. [2014] Κ. Α. Πιμββλετ, Σ. Θ. Πεννψ, ανδ Ρ. Λ. Δαιες. Ηοω τψπιςαλ ις τηε ῝ομα ςλυςτερ; ΜΝΡΑΣ, 438(4):3049–3057, Μαρ. 2014. δοι: 10.1093/μνρας/ςττ2411.
  • Πιζζυτι ετ αλ. [2019] Λ. Πιζζυτι, Ι. Δ. Σαλτας, Σ. ῝αςας, Λ. Αμενδολα, ανδ Α. Βιιανο. Φυτυρε ςονςτραιντς ον τηε γραιτατιοναλ ςλιπ ωιτη τηε μαςς προφιλες οφ γαλαξψ ςλυςτερς. ΜΝΡΑΣ, 486(1):596–607, Θυνε 2019. δοι: 10.1093/μνρας/ςτζ825.
  • Πλανςϰ ῝ολλαβορατιον ετ αλ. [2018] Πλανςϰ ῝ολλαβορατιον, Ν. Αγηανιμ, Ψ. Αϰραμι, Μ. Αςηδοων, Θ. Αυμοντ, ῝. Βαςςιγαλυπι, Μ. Βαλλαρδινι, Α. Θ. Βανδαψ, Ρ. Β. Βαρρειρο, Ν. Βαρτολο, Σ. Βαςαϰ, Ρ. Βαττψε, Κ. Βεναβεδ, Θ. Π. Βερναρδ, Μ. Βερςανελλι, Π. Βιελεωιςζ, Θ. Θ. Βοςϰ, Θ. Ρ. Βονδ, Θ. Βορριλλ, Φ. Ρ. Βουςηετ, Φ. Βουλανγερ, Μ. Βυςηερ, ῝. Βυριγανα, Ρ. ῝. Βυτλερ, Ε. ῝αλαβρεςε, Θ. Φ. ῝αρδοςο, Θ. ῝αρρον, Α. ῝ηαλλινορ, Η. ῝. ῝ηιανγ, Θ. ῝ηλυβα, Λ. Π. Λ. ῝ολομβο, ῝. ῝ομβετ, Δ. ῝οντρερας, Β. Π. ῝ριλλ, Φ. ῝υτταια, Π. δε Βερναρδις, Γ. δε Ζοττι, Θ. Δελαβρουιλλε, Θ. Μ. Δελουις, Ε. Δι ῞αλεντινο, Θ. Μ. Διεγο, Ο. Δορέ, Μ. Δουςπις, Α. Δυςουτ, Ξ. Δυπας, Σ. Δυςινι, Γ. Εφςτατηιου, Φ. Ελςνερ, Τ. Α. Ενßλιν, Η. Κ. Εριϰςεν, Ψ. Φανταψε, Μ. Φαρηανγ, Θ. Φεργυςςον, Ρ. Φερνανδεζ-῝οβος, Φ. Φινελλι, Φ. Φοραςτιερι, Μ. Φραιλις, Α. Α. Φραιςςε, Ε. Φρανςεςςηι, Α. Φρολο, Σ. Γαλεοττα, Σ. Γαλλι, Κ. Γανγα, Ρ. Τ. Γένοα-Σαντος, Μ. Γερβινο, Τ. Γηοςη, Θ. Γονζάλεζ-Νυεο, Κ. Μ. Γόρςϰι, Σ. Γραττον, Α. Γρυππυςο, Θ. Ε. Γυδμυνδςςον, Θ. Ηαμανν, Ω. Ηανδλεψ, Φ. Κ. Ηανςεν, Δ. Ηερρανζ, Σ. Ρ. Ηιλδεβρανδτ, Ε. Ηιον, Ζ. Ηυανγ, Α. Η. Θαφφε, Ω. ῝. Θονες, Α. Καραϰςι, Ε. Κειηα̈νεν, Ρ. Κεςϰιταλο, Κ. Κιιερι, Θ. Κιμ, Τ. Σ. Κιςνερ, Λ. Κνοξ, Ν. Κραςημαλνιςοφφ, Μ. Κυνζ, Η. Κυρϰι-Συονιο, Γ. Λαγαςηε, Θ. Μ. Λαμαρρε, Α. Λαςενβψ, Μ. Λαττανζι, ῝. Ρ. Λαωρενςε, Μ. Λε Θευνε, Π. Λεμος, Θ. Λεςγουργυες, Φ. Λεριερ, Α. Λεωις, Μ. Λιγυορι, Π. Β. Λιλϑε, Μ. Λιλλεψ, ῞. Λινδηολμ, Μ. Λόπεζ-῝ανιεγο, Π. Μ. Λυβιν, Ψ. Ζ. Μα, Θ. Φ. Μαςíας-Πέρεζ, Γ. Μαγγιο, Δ. Μαινο, Ν. Μανδολεςι, Α. Μανγιλλι, Α. Μαρςος-῝αβαλλερο, Μ. Μαρις, Π. Γ. Μαρτιν, Μ. Μαρτινελλι, Ε. Μαρτíνεζ-Γονζάλεζ, Σ. Ματαρρεςε, Ν. Μαυρι, Θ. Δ. ΜςΕωεν, Π. Ρ. Μεινηολδ, Α. Μελςηιορρι, Α. Μεννελλα, Μ. Μιγλιαςςιο, Μ. Μιλλεα, Σ. Μιτρα, Μ. Α. Μιιλλε-Δεςςηε̂νες, Δ. Μολιναρι, Λ. Μοντιερ, Γ. Μοργαντε, Α. Μοςς, Π. Νατολι, Η. ϒ. Νøργααρδ-Νιελςεν, Λ. Παγανο, Δ. Παολεττι, Β. Παρτριδγε, Γ. Πατανςηον, Η. ῞. Πειρις, Φ. Περροττα, ῞. Πεττορινο, Φ. Πιαςεντινι, Λ. Πολαςτρι, Γ. Πολεντα, Θ. Λ. Πυγετ, Θ. Π. Ραςηεν, Μ. Ρεινεςϰε, Μ. Ρεμαζειλλες, Α. Ρενζι, Γ. Ροςηα, ῝. Ροςςετ, Γ. Ρουδιερ, Θ. Α. Ρυβιν̃ο-Μαρτíν, Β. Ρυιζ-Γραναδος, Λ. Σαλατι, Μ. Σανδρι, Μ. Σαελαινεν, Δ. Σςοττ, Ε. Π. Σ. Σηελλαρδ, ῝. Σιριγνανο, Γ. Σιρρι, Λ. Δ. Σπενςερ, Ρ. Συνψαε, Α. Σ. Συυρ-ϒςϰι, Θ. Α. Ταυβερ, Δ. Τααγναςςο, Μ. Τεντι, Λ. Τοφφολαττι, Μ. Τομαςι, Τ. Τρομβεττι, Λ. ῞αλενζιανο, Θ. ῞αλιιιτα, Β. ῞αν Τεντ, Λ. ῞ιβερτ, Π. ῞ιελα, Φ. ῞ιλλα, Ν. ῞ιττοριο, Β. Δ. Ωανδ ελτ, Ι. Κ. Ωεηυς, Μ. Ωηιτε, Σ. Δ. Μ. Ωηιτε, Α. Ζαςςηει, ανδ Α. Ζονςα. Πλανςϰ 2018 ρεςυλτς. ῞Ι. ῝οςμολογιςαλ παραμετερς. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1807.06209, Θυλψ 2018.
  • Πρατεεϰ Καρϰαρε [2019] Πρατεεϰ Καρϰαρε. ῝ονολυτιοναλ Νευραλ Νετωορϰς Σιμπλιφιεδ. ηττπς://μεδιυμ.ςομ/ξ8-τηε-αι-ςομμυνιτψ/ςνν-9ς5ε63703ς3φ, 2019. [Ονλινε· αςςεςςεδ Μαρςη 2, 2024].
  • Πρεςς ανδ Σςηεςητερ [1974] Ω. Η. Πρεςς ανδ Π. Σςηεςητερ. Φορματιον οφ Γαλαξιες ανδ ῝λυςτερς οφ Γαλαξιες βψ Σελφ-Σιμιλαρ Γραιτατιοναλ ῝ονδενςατιον. ΑπΘ, 187:425–438, Φεβ. 1974. δοι: 10.1086/152650.
  • Ραανβαϰηςη ετ αλ. [2017] Σ. Ραανβαϰηςη, Θ. Ολια, Σ. Φρομεντεαυ, Λ. ῝. Πριςε, Σ. Ηο, Θ. Σςηνειδερ, ανδ Β. Ποςζος. Εςτιματινγ ῝οςμολογιςαλ Παραμετερς φρομ τηε Δαρϰ Ματτερ Διςτριβυτιον. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1711.02033, Νο. 2017.
  • Ρεπηαελι [1995] Ψ. Ρεπηαελι. ῝ομπτονιζατιον Οφ Τηε ῝οςμις Μιςροωαε Βαςϰγρουνδ: Τηε Συνψαε-Ζελδοιςη Εφφεςτ. Αννυαλ Ρειεω οφ Αςτρονομψ ανδ Αςτροπηψςιςς, 33:541–580, Θαν. 1995. δοι: 10.1146/αννυρε.αα.33.090195.002545.
  • Ριβλι ετ αλ. [2019] Δ. Ριβλι, Β. Ά. Παταϰι, ανδ Ι. ῝ςαβαι. Αν ιμπροεδ ςοςμολογιςαλ παραμετερ ινφερενςε ςςηεμε μοτιατεδ βψ δεεπ λεαρνινγ. Νατυρε Αςτρονομψ, 3:93–98, Θαν. 2019. δοι: 10.1038/ς41550-018-0596-8.
  • Ριεςς ετ αλ. [1998] Α. Γ. Ριεςς, Α. ῞. Φιλιππενϰο, Π. ῝ηαλλις, Α. ῝λοςςηιαττι, Α. Διερςϰς, Π. Μ. Γαρναιςη, Ρ. Λ. Γιλλιλανδ, ῝. Θ. Ηογαν, Σ. Θηα, Ρ. Π. Κιρςηνερ, Β. Λειβυνδγυτ, Μ. Μ. Πηιλλιπς, Δ. Ρειςς, Β. Π. Σςημιδτ, Ρ. Α. Σςηομμερ, Ρ. ῝. Σμιτη, Θ. Σπψρομιλιο, ῝. Στυββς, Ν. Β. Συντζεφφ, ανδ Θ. Τονρψ. Οβςερατιοναλ ειδενςε φρομ ςυπερνοαε φορ αν αςςελερατινγ υνιερςε ανδ α ςοςμολογιςαλ ςονςταντ. Τηε Αςτρονομιςαλ Θουρναλ, 116(3):1009–1038, ςεπ 1998. δοι: 10.1086/300499.
  • Ριεςς ετ αλ. [2016] Α. Γ. Ριεςς, Λ. Μ. Μαςρι, Σ. Λ. Ηοφφμανν, Δ. Σςολνις, Σ. ῝αςερτανο, Α. ῞. Φιλιππενϰο, Β. Ε. Τυςϰερ, Μ. Θ. Ρειδ, Δ. Ο. Θονες, Θ. Μ. Σιλερμαν, Ρ. ῝ηορνοςϰ, Π. ῝ηαλλις, Ω. Ψυαν, Π. Θ. Βροων, ανδ Ρ. Θ. Φολεψ. Α 2.4% Δετερμινατιον οφ τηε Λοςαλ ῞αλυε οφ τηε Ηυββλε ῝ονςταντ. ΑπΘ, 826(1):56, Θυλψ 2016. δοι: 10.3847/0004-637Ξ/826/1/56.
  • Ριεςς ετ αλ. [2018] Α. Γ. Ριεςς, Σ. ῝αςερτανο, Ω. Ψυαν, Λ. Μαςρι, Θ. Ανδερςον, Θ. Ω. ΜαςΚεντψ, Θ. Β. Βοωερς, Κ. Ι. ῝λυββ, Α. ῞. Φιλιππενϰο, Δ. Ο. Θονες, ανδ Β. Ε. Τυςϰερ. Νεω Παραλλαξες οφ Γαλαςτις ῝επηειδς φρομ Σπατιαλλψ Σςαννινγ τηε Ηυββλε Σπαςε Τελεςςοπε: Ιμπλιςατιονς φορ τηε Ηυββλε ῝ονςταντ. ΑπΘ, 855(2):136, Μαρ. 2018. δοι: 10.3847/1538-4357/αααδβ7.
  • Ροδρíγυεζ ετ αλ. [2018] Α. ῝. Ροδρíγυεζ, Τ. Καςπρζαϰ, Α. Λυςςηι, Α. Αμαρα, Ρ. Σγιερ, Θ. Φλυρι, Τ. Ηοφμανν, ανδ Α. Ρέφρέγιερ. Φαςτ ςοςμις ωεβ ςιμυλατιονς ωιτη γενερατιε αδερςαριαλ νετωορϰς. ῝ομπυτατιοναλ Αςτροπηψςιςς ανδ ῝οςμολογψ, 5(1):4, Νο. 2018. δοι: 10.1186/ς40668-018-0026-4.
  • Ροος [2010] Μ. Ροος. Δαρϰ Ματτερ: Τηε ειδενςε φρομ αςτρονομψ, αςτροπηψςιςς ανδ ςοςμολογψ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1001.0316, Θαν. 2010.
  • Ροςατι ετ αλ. [2002] Π. Ροςατι, Σ. Βοργανι, ανδ ῝. Νορμαν. Τηε Εολυτιον οφ Ξ-ραψ ῝λυςτερς οφ Γαλαξιες. Αννυαλ Ρειεω οφ Αςτρονομψ ανδ Αςτροπηψςιςς, 40:539–577, Θαν. 2002. δοι: 10.1146/αννυρε.αςτρο.40.120401.150547.
  • Ροςενβλαττ [1958] Φ. Φ. Ροςενβλαττ. Τηε περςεπτρον: α προβαβιλιςτις μοδελ φορ ινφορματιον ςτοραγε ανδ οργανιζατιον ιν τηε βραιν. Πςψςηολογιςαλ ρειεω, 65 6:386–408, 1958.
  • Σαδατ [1997] Ρ. Σαδατ. ῝λυςτερς οφ γαλαξιες ανδ μαςς εςτιματες. ΑΣΠ ῝ονφ. Σερ., 126:349, 1997.
  • Σαηλέν ετ αλ. [2009] Μ. Σαηλέν, Π. Τ. Π. ῞ιανα, Α. Ρ. Λιδδλε, Α. Κ. Ρομερ, Μ. Δαιδςον, Μ. Ηοςμερ, Ε. Λλοψδ-Δαιες, Κ. Σαβιρλι, ῝. Α. ῝ολλινς, Π. Ε. Φρεεμαν, Μ. Ηιλτον, Β. Ηοψλε, Σ. Τ. Καψ, Ρ. Γ. Μανν, Ν. Μεηρτενς, ῝. Θ. Μιλλερ, Ρ. ῝. Νιςηολ, Σ. Α. Στανφορδ, ανδ Μ. Θ. Ωεςτ. Τηε ΞΜΜ ῝λυςτερ Συρεψ: φορεςαςτινγ ςοςμολογιςαλ ανδ ςλυςτερ ςςαλινγ-ρελατιον παραμετερ ςονςτραιντς. ΜΝΡΑΣ, 397(2):577–607, Αυγ. 2009. δοι: 10.1111/ϑ.1365-2966.2009.14923.ξ.
  • Σαϰςτειν ανδ Θαιν [2017] Θ. Σαϰςτειν ανδ Β. Θαιν. Ιμπλιςατιονς οφ τηε Νευτρον Σταρ Μεργερ ΓΩ170817 φορ ῝οςμολογιςαλ Σςαλαρ-Τενςορ Τηεοριες. Πηψς. Ρε. Λεττ., 119(25):251303, Δες. 2017. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΛεττ.119.251303.
  • Σαμυελ [1959] Α. Λ. Σαμυελ. Σομε ςτυδιες ιν μαςηινε λεαρνινγ υςινγ τηε γαμε οφ ςηεςϰερς. ΙΒΜ ΘΟϒΡΝΑΛ ΟΦ ΡΕΣΕΑΡ῝Η ΑΝΔ ΔΕ῞ΕΛΟΠΜΕΝΤ, παγες 71–105, 1959.
  • Σαραζιν [1988] ῝. Σαραζιν. Ξ-Ραψ Εμιςςιον φρομ ῝λυςτερς οφ Γαλαξιες. ῝αμβριδγε Αςτροπηψςιςς. ῝αμβριδγε ϒνιερςιτψ Πρεςς, 1988. ΙΣΒΝ 9780521329576.
  • Σατο ετ αλ. [2011] Τ. Σατο, Κ. Ματςυςηιτα, Ν. Οτα, Κ. Σατο, Κ. Ναϰαζαωα, ανδ ῝. Λ. Σαραζιν. Συζαϰυ Οβςερατιονς οφ Ιρον Κ-Λινες φρομ τηε Ιντραςλυςτερ Μεδιυμ οφ τηε ῝ομα ῝λυςτερ. Πυβλιςατιονς οφ τηε Αςτρονομιςαλ Σοςιετψ οφ Θαπαν, 63(ςπ3):Σ991–Σ1007, 11 2011. ΙΣΣΝ 0004-6264. δοι: 10.1093/παςϑ/63.ςπ3.Σ991. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1093/παςϑ/63.ςπ3.Σ991.
  • Σςημιδτ ετ αλ. [2009] Φ. Σςημιδτ, Α. ῞ιϰηλινιν, ανδ Ω. Ηυ. ῝λυςτερ ςονςτραιντς ον f(R)𝑓𝑅f(R) γραιτψ. Πηψς. Ρε. Δ, 80(8):083505, Οςτ. 2009. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.80.083505.
  • ςςιϰιτ-λεαρν [2020] ςςιϰιτ-λεαρν. Νευραλ νετωορϰ μοδελς (ςυπεριςεδ). ηττπς://ςςιϰιτ-λεαρν.οργ/ςταβλε/μοδυλες/νευραλ῍νετωορϰς῍ςυπεριςεδ.ητμλ, 2020. Αςςεςςεδ: 2020-05-10.
  • Σςοςςιμαρρο ετ αλ. [2012] Ρ. Σςοςςιμαρρο, Λ. Ηυι, Μ. Μανερα, ανδ Κ. ῝. ῝ηαν. Λαργε-ςςαλε βιας ανδ εφφιςιεντ γενερατιον οφ ινιτιαλ ςονδιτιονς φορ νονλοςαλ πριμορδιαλ νον-γαυςςιανιτψ. Πηψς. Ρε. Δ, 85:083002, Απρ 2012. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.85.083002. ϒΡΛ ηττπς://λινϰ.απς.οργ/δοι/10.1103/ΠηψςΡεΔ.85.083002.
  • Σηαο ετ αλ. [2017] Η. Σηαο, Α. Κυμαρ, ανδ Π. Τ. Φλετςηερ. Τηε Ριεμαννιαν Γεομετρψ οφ Δεεπ Γενερατιε Μοδελς. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1711.08014, Νο 2017.
  • Σηαπιρο ετ αλ. [1971] Ι. Ι. Σηαπιρο, Μ. Ε. Αςη, Ρ. Π. Ινγαλλς, Ω. Β. Σμιτη, Δ. Β. ῝αμπβελλ, Ρ. Β. Δψςε, Ρ. Φ. Θυργενς, ανδ Γ. Η. Πεττενγιλλ. Φουρτη Τεςτ οφ Γενεραλ Ρελατιιτψ: Νεω Ραδαρ Ρεςυλτ. Πηψς. Ρε. Λεττ., 26(18):1132–1135, Μαψ 1971. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΛεττ.26.1132.
  • Σηαω ετ αλ. [2010] Λ. Δ. Σηαω, Δ. Ναγαι, Σ. Βηατταςηαρψα, ανδ Ε. Τ. Λαυ. Ιμπαςτ οφ ῝λυςτερ Πηψςιςς ον τηε Συνψαε-Ζελ´δοιςη Ποωερ Σπεςτρυμ. ΑπΘ, 725(2):1452–1465, Δες. 2010. δοι: 10.1088/0004-637Ξ/725/2/1452.
  • Σηαω ετ αλ. [2012] Λ. Δ. Σηαω, Δ. Η. Ρυδδ, ανδ Δ. Ναγαι. ΔΕ῝ΟΝΣΤΡϒ῝ΤΙΝΓ ΤΗΕ ΚΙΝΕΤΙ῝ ΣΖ ΠΟΩΕΡ ΣΠΕ῝ΤΡϒΜ. ΑπΘ, 756(1):15, αυγ 2012. δοι: 10.1088/0004-637ξ/756/1/15.
  • Σηι ανδ Κοματςυ [2014] Ξ. Σηι ανδ Ε. Κοματςυ. Αναλψτιςαλ μοδελ φορ νον-τηερμαλ πρεςςυρε ιν γαλαξψ ςλυςτερς. ΜΝΡΑΣ, 445, 01 2014. δοι: 10.1093/μνρας/ςτυ858.
  • Σηυντο [2019] Μ. Σηυντο. ῝οςμις Μαγνιφιςατιον ιν ῝ΟΣΜΟΣ. ΠηΔ τηεςις, Ινςτιτυτ δάςτροπηψςιχυε δε Παρις, 06 2019.
  • Σιλερ ετ αλ. [2017] Δ. Σιλερ, Τ. Ηυβερτ, Θ. Σςηριττωιεςερ, Ι. Αντονογλου, Μ. Λαι, Α. Γυεζ, Μ. Λανςτοτ, Λ. Σιφρε, Δ. Κυμαραν, Τ. Γραεπελ, Τ. Λιλλιςραπ, Κ. Σιμονψαν, ανδ Δ. Ηαςςαβις. Μαςτερινγ ῝ηεςς ανδ Σηογι βψ Σελφ-Πλαψ ωιτη α Γενεραλ Ρεινφορςεμεντ Λεαρνινγ Αλγοριτημ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1712.01815, Δες. 2017.
  • Σμιτη ετ αλ. [2016] Γ. Π. Σμιτη, Π. Μαζζοττα, Ν. Οϰαβε, Φ. Ζιπαρο, Σ. Λ. Μυλροψ, Α. Βαβυλ, Α. Φινογυενο, Ι. Γ. Μς῝αρτηψ, Μ. Λιευ, Ψ. Μ. Βαηέ, Η. Βουρδιν, Α. Ε. Εραρδ, Τ. Φυταμαςε, ῝. Π. Ηαινες, Μ. Θαυζας, Δ. Π. Μαρρονε, Ρ. Μαρτινο, Π. Ε. Μαψ, Θ. Ε. Ταψλορ, ανδ Κ. ϒμετςυ. Λο῝υΣΣ: Τεςτινγ ηψδροςτατις εχυιλιβριυμ ιν γαλαξψ ςλυςτερς. ΜΝΡΑΣ, 456(1):Λ74–Λ78, Φεβ. 2016. δοι: 10.1093/μνραςλ/ςλ175.
  • Σμιτη ανδ Γεαςη [2019] Μ. Θ. Σμιτη ανδ Θ. Ε. Γεαςη. Γενερατιε δεεπ φιελδς: αρβιτραριλψ ςιζεδ, ρανδομ ςψντηετις αςτρονομιςαλ ιμαγες τηρουγη δεεπ λεαρνινγ. ΜΝΡΑΣ, 490(4):4985–4990, Δες 2019. δοι: 10.1093/μνρας/ςτζ2886.
  • Σμιτη ετ αλ. [2001] Ρ. Κ. Σμιτη, Ν. Σ. Βριςϰηουςε, Δ. Α. Λιεδαηλ, ανδ Θ. ῝. Ραψμονδ. ῝ολλιςιοναλ πλαςμα μοδελς ωιτη ΑΠΕ῝/ΑΠΕΔ: Εμιςςιον λινε διαγνοςτιςς οφ ηψδρογεν-λιϰε ανδ ηελιυμ-λιϰε ιονς. ΑπΘ, 556:Λ91–Λ95, 2001. δοι: 10.1086/322992.
  • Σνοωδεν ετ αλ. [2008] Σ. Λ. Σνοωδεν, Ρ. Φ. Μυςηοτζϰψ, Κ. Δ. Κυντζ, ανδ Δ. Σ. Δαις. Α ςαταλογ οφ γαλαξψ ςλυςτερς οβςερεδ βψ ΞΜΜ-Νεωτον. Α&Α, 478(2):615–658, Φεβ. 2008. δοι: 10.1051/0004-6361:20077930.
  • Σπρινγελ [2005] ῞. Σπρινγελ. Τηε ςοςμολογιςαλ ςιμυλατιον ςοδε γαδγετ-2. ΜΝΡΑΣ, 364(4):1105–1134, 12 2005. ΙΣΣΝ 0035-8711. δοι: 10.1111/ϑ.1365-2966.2005.09655.ξ. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1111/ϑ.1365-2966.2005.09655.ξ.
  • Σριαςταα ετ αλ. [2017] Α. Σριαςταα, Λ. ῞αλϰο, ῝. Ρυςςελλ, Μ. ϒ. Γυτμανν, ανδ ῝. Συττον. ῞ΕΕΓΑΝ: Ρεδυςινγ Μοδε ῝ολλαπςε ιν ΓΑΝς υςινγ Ιμπλιςιτ ῞αριατιοναλ Λεαρνινγ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1705.07761, Μαψ 2017.
  • Στοττ ετ αλ. [2010] Θ. Π. Στοττ, ῝. Α. ῝ολλινς, Μ. Σαηλέν, Μ. Ηιλτον, Ε. Λλοψδ-Δαιες, Δ. ῝αποζζι, Μ. Ηοςμερ, Α. Ρ. Λιδδλε, Ν. Μεηρτενς, ῝. Θ. Μιλλερ, Α. Κ. Ρομερ, Σ. Α. Στανφορδ, Π. Τ. Π. ῞ιανα, Μ. Δαιδςον, Β. Ηοψλε, Σ. Τ. Καψ, ανδ Ρ. ῝. Νιςηολ. ΤΗΕ ΞΜΜ ῝ΛϒΣΤΕΡ ΣϒΡ῞ΕΨ: ΤΗΕ ΒϒΙΛΔ-ϒΠ ΟΦ ΣΤΕΛΛΑΡ ΜΑΣΣ ΙΝ ΒΡΙΓΗΤΕΣΤ ῝ΛϒΣΤΕΡ ΓΑΛΑΞΙΕΣ ΑΤ ΗΙΓΗ ΡΕΔΣΗΙΦΤ. ΑπΘ, 718(1):23–30, ϑυν 2010. δοι: 10.1088/0004-637ξ/718/1/23. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1088%2Φ0004-637ξ%2Φ718%2Φ1%2Φ23.
  • Συνψαε ανδ Ζελδοιςη [1980] Ρ. Α. Συνψαε ανδ Ι. Β. Ζελδοιςη. Μιςροωαε βαςϰγρουνδ ραδιατιον ας α προβε οφ τηε ςοντεμποραρψ ςτρυςτυρε ανδ ηιςτορψ οφ τηε υνιερςε. Αννυαλ Ρειεω οφ Αςτρονομψ ανδ Αςτροπηψςιςς, 18:537–560, Θαν. 1980. δοι: 10.1146/αννυρε.αα.18.090180.002541.
  • Συςςϰινδ [1995] Λ. Συςςϰινδ. Τηε ωορλδ ας α ηολογραμ. Θουρναλ οφ Ματηεματιςαλ Πηψςιςς, 36(11):6377–6396, Νο. 1995. δοι: 10.1063/1.531249.
  • Ταμας Ν. ῞αργα ανδ Μαρια Ε. Σ. Περειρα [2020] Ταμας Ν. ῞αργα ανδ Μαρια Ε. Σ. Περειρα. ΞΠΙΠΕ ωεαϰ λενςινγ τοολςετ. ηττπς://γιτηυβ.ςομ/δες-ςςιενςε/ξπιπε, 2020. [Ονλινε· αςςεςςεδ Μαρςη 2, 2024].
  • Ταμοςιυνας ετ αλ. [2019] Α. Ταμοςιυνας, Δ. Βαςον, Κ. Κοψαμα, ανδ Ρ. ῝. Νιςηολ. Τεςτινγ Εμεργεντ Γραιτψ ον Γαλαξψ ῝λυςτερ Σςαλες. Θ῝ΑΠ, 05:053, 2019. δοι: 10.1088/1475-7516/2019/05/053.
  • Ταμοςιυνας ετ αλ. [2020] Α. Ταμοςιυνας, Η. Α. Ωιντηερ, Κ. Κοψαμα, Δ. Θ. Βαςον, Ρ. ῝. Νιςηολ, ανδ Β. Μαωδςλεψ. Τοωαρδς ϒνιερςαλ ῝οςμολογιςαλ Εμυλατορς ωιτη Γενερατιε Αδερςαριαλ Νετωορϰς. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:2004.10223, Απρ. 2020.
  • Ταςςε ετ αλ. [2013] Σ. Ταςςε, Μ. Ζαλδαρριαγα, ανδ Δ. Θ. Ειςενςτειν. Σολινγ λαργε ςςαλε ςτρυςτυρε ιν τεν εαςψ ςτεπς ωιτη ῝ΟΛΑ. Θ῝ΑΠ, 2013(06):036–036, ϑυν 2013. δοι: 10.1088/1475-7516/2013/06/036. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1088%2Φ1475-7516%2Φ2013%2Φ06%2Φ036.
  • Τατον ετ αλ. [2003] Ρ. Τατον, ῝. Ωιλςον, ανδ Μ. Ηοςϰιν. Πλανεταρψ Αςτρονομψ φρομ τηε Ρεναιςςανςε το τηε Ριςε οφ Αςτροπηψςιςς, Παρτ Α, Τψςηο Βραηε το Νεωτον. Νυμβερ πτ. 1 ιν Γενεραλ Ηιςτορψ οφ Αςτρονομψ. ῝αμβριδγε ϒνιερςιτψ Πρεςς, 2003. ΙΣΒΝ 9780521542050.
  • Τερυϰινα ετ αλ. [2014] Α. Τερυϰινα, Λ. Λομβριςερ, Κ. Ψαμαμοτο, Δ. Βαςον, Κ. Κοψαμα, ανδ Ρ. ῝. Νιςηολ. Τεςτινγ ςηαμελεον γραιτψ ωιτη τηε ῝ομα ςλυςτερ. Θ῝ΑΠ, 2014(4):013, Απρ. 2014. δοι: 10.1088/1475-7516/2014/04/013.
  • μινϰφνςτς2δ Πψτηον παςϰαγε [2020] μινϰφνςτς2δ Πψτηον παςϰαγε. ηττπς://γιτηυβ.ςομ/ςεφαριξ/μινϰφνςτς2δ, Ονλινε· αςςεςςεδ 2020-03-09, 2020.
  • Τηε ΠΛΑςΤι῝῝ τεαμ ετ αλ. [2018] Τηε ΠΛΑςΤι῝῝ τεαμ, Θ. Αλλαμ, Ταρεϰ, Α. Βαημανψαρ, Ρ. Βιςωας, Μ. Δαι, Λ. Γαλβανψ, Ρ. Ηλοζ̌εϰ, Ε. Ε. Ο. Ιςηιδα, Σ. Ω. Θηα, Δ. Ο. Θονες, Ρ. Κεςςλερ, Μ. Λοςηνερ, Α. Α. Μαηαβαλ, Α. Ι. Μαλζ, Κ. Σ. Μανδ ελ, Θ. Ρ. Μαρτíνεζ-Γαλαρζα, Θ. Δ. ΜςΕωεν, Δ. Μυτηυϰριςηνα, Γ. Ναραψαν, Η. Πειρις, ῝. Μ. Πετερς, Κ. Πονδερ, ῝. Ν. Σετζερ, Τηε ΛΣΣΤ Δαρϰ Ενεργψ Σςιενςε ῝ολλαβορατιον, Τ. ΛΣΣΤ Τρανςιεντς, ανδ ῞αριαβλε Σταρς Σςιενςε ῝ολλαβορατιον. Τηε Πηοτομετρις ΛΣΣΤ Αςτρονομιςαλ Τιμε-ςεριες ῝λαςςιφιςατιον ῝ηαλλενγε (ΠΛΑςΤι῝῝): Δατα ςετ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1810.00001, Σεπτ. 2018.
  • Τορτορα ετ αλ. [2018] ῝. Τορτορα, Λ. ῞. Ε. Κοοπμανς, Ν. Ρ. Ναπολιτανο, ανδ Ε. Α. ῞αλεντιϑν. Τεςτινγ ῞ερλινδε´ς εμεργεντ γραιτψ ιν εαρλψ-τψπε γαλαξιες. ΜΝΡΑΣ, 473(2):2324–2334, Θαν. 2018. δοι: 10.1093/μνρας/ςτξ2432.
  • Τρινδαδε ανδ δα Σιλα [2017] Α. Τρινδαδε ανδ Α. δα Σιλα. Εφφεςτ οφ πριμορδιαλ νον-Γαυςςιανιτιες ον γαλαξψ ςλυςτερς ςςαλινγ ρελατιονς. Μον. Νοτ. Ροψ. Αςτρον. Σος., 469(1):551–560, 2017. δοι: 10.1093/μνρας/ςτξ763.
  • ϒνρυη [1976] Ω. Γ. ϒνρυη. Νοτες ον βλαςϰ-ηολε εαπορατιον. Πηψς. Ρε. Δ, 14:870–892, Αυγ 1976. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.14.870. ϒΡΛ ηττπς://λινϰ.απς.οργ/δοι/10.1103/ΠηψςΡεΔ.14.870.
  • ῞αςαρυ ανδ Βυβυιανυ [2019] Σ. Ι. ῞αςαρυ ανδ Λ. Βυβυιανυ. Εξαςτ ςολυτιονς φορ Ε. ῞ερλινδε εμεργεντ γραιτψ ανδ γενεραλιζεδ Γ. Περελμαν εντροπψ φορ γεομετρις φλοως. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1904.05149, Μαρ. 2019.
  • αν Ηααρλεμ ετ αλ. [1997] Μ. Π. αν Ηααρλεμ, ῝. Σ. Φρενϰ, ανδ Σ. Δ. Μ. Ωηιτε. Προϑεςτιον εφφεςτς ιν ςλυςτερ ςαταλογυες. ΜΝΡΑΣ, 287(4):817–832, 06 1997. ΙΣΣΝ 0035-8711. δοι: 10.1093/μνρας/287.4.817. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1093/μνρας/287.4.817.
  • ῞εργαρα-῝εραντες [2019] ῝. Φ. ῞εργαρα-῝εραντες. ΠηΔ τηεςις: Α νεω ςαταλογυε οφ Ξ῝Σ ςουρςες ιν τηε ΔΕΣ-Ψ3 ρεγιον ανδ ιτς αππλιςατιον το τεςτ γραιτψ μοδελς υςινγ γαλαξψ ςλυςτερ προφιλες. ΠηΔ τηεςις, ϒνιερςιτψ οφ Συςςεξ, 09 2019.
  • ῞ερλινδε [2011] Ε. ῞ερλινδε. Ον τηε οριγιν οφ γραιτψ ανδ τηε λαως οφ Νεωτον. ΘΗΕΠ, 2011:29, Απρ. 2011. δοι: 10.1007/ΘΗΕΠ04(2011)029.
  • ῞ερλινδε [2017] Ε. ῞ερλινδε. Εμεργεντ Γραιτψ ανδ τηε Δαρϰ ϒνιερςε. ΣςιΠοςτ Πηψςιςς, 2(3):016, Μαψ 2017. δοι: 10.21468/ΣςιΠοςτΠηψς.2.3.016.
  • ῞ιϰραμ ετ αλ. [2013] ῞. ῞ιϰραμ, Α. ῝αβρέ, Β. Θαιν, ανδ Θ. Τ. ῞ανδ ερΠλας. Αςτροπηψςιςαλ τεςτς οφ μοδιφιεδ γραιτψ: τηε μορπηολογψ ανδ ϰινεματιςς οφ δωαρφ γαλαξιες. Θ῝ΑΠ, 2013(8):020, Αυγ. 2013. δοι: 10.1088/1475-7516/2013/08/020.
  • ῞ιϰραμ ετ αλ. [2018] ῞. ῞ιϰραμ, Θ. Σαϰςτειν, ῝. Δαις, ανδ Α. Νειλ. Αςτροπηψςιςαλ τεςτς οφ μοδιφιεδ γραιτψ: Στελλαρ ανδ γαςεους ροτατιον ςυρες ιν δωαρφ γαλαξιες. Πηψς. Ρε. Δ, 97:104055, Μαψ 2018. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.97.104055.
  • ῞ιρτανεν ετ αλ. [2020] Π. ῞ιρτανεν, Ρ. Γομμερς, Τ. Ε. Ολιπηαντ, Μ. Ηαβερλανδ, Τ. Ρεδδψ, Δ. ῝ουρναπεαυ, Ε. Βυροςϰι, Π. Πετερςον, Ω. Ωεςϰεςςερ, Θ. Βριγητ, Σ. Θ. αν δερ Ωαλτ, Μ. Βρεττ, Θ. Ωιλςον, Κ. Θαρροδ Μιλλμαν, Ν. Μαψορο, Α. Ρ. Θ. Νελςον, Ε. Θονες, Ρ. Κερν, Ε. Λαρςον, ῝. ῝αρεψ, Ι̇. Πολατ, Ψ. Φενγ, Ε. Ω. Μοορε, Θ. ῞ανδ ερΠλας, Δ. Λαξαλδε, Θ. Περϰτολδ, Ρ. ῝ιμρμαν, Ι. Ηενριϰςεν, Ε. Α. Χυιντερο, ῝. Ρ. Ηαρρις, Α. Μ. Αρςηιβαλδ, Α. Η. Ριβειρο, Φ. Πεδρεγοςα, Π. αν Μυλβρεγτ, ανδ Σ. . . ῝οντριβυτορς. ΣςιΠψ 1.0: Φυνδαμενταλ Αλγοριτημς φορ Σςιεντιφις ῝ομπυτινγ ιν Πψτηον. Νατυρε Μετηοδς, 17:261–272, 2020. δοι: ηττπς://δοι.οργ/10.1038/ς41592-019-0686-2.
  • ῞ιςςερ [2002] Μ. ῞ιςςερ. Σαϰηαρο´ς Ινδυςεδ Γραιτψ. Μοδερν Πηψςιςς Λεττερς Α, 17(15-17):977–991, Θαν. 2002. δοι: 10.1142/Σ0217732302006886.
  • ῞ογελςβεργερ ετ αλ. [2014] Μ. ῞ογελςβεργερ, Σ. Γενελ, ῞. Σπρινγελ, Π. Τορρεψ, Δ. Σιϑαςϰι, Δ. Ξυ, Γ. Σνψδερ, Σ. Βιρδ, Δ. Νελςον, ανδ Λ. Ηερνχυιςτ. Προπερτιες οφ γαλαξιες ρεπροδυςεδ βψ α ηψδροδψναμις ςιμυλατιον. Νατυρε, 509(7499):177–182, Μαψ 2014. δοι: 10.1038/νατυρε13316.
  • Ωαλδ [2010] Ρ. Ωαλδ. Γενεραλ Ρελατιιτψ. ϒνιερςιτψ οφ ῝ηιςαγο Πρεςς, 2010. ΙΣΒΝ 9780226870373.
  • Ωανγ ετ αλ. [2012] Θ. Ωανγ, Λ. Ηυι, ανδ Θ. Κηουρψ. Νο-Γο Τηεορεμς φορ Γενεραλιζεδ ῝ηαμελεον Φιελδ Τηεοριες. Πηψς. Ρε. Λεττ., 109(24):241301, Δες. 2012. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΛεττ.109.241301.
  • Ωανγ [2012] Τ. Ωανγ. Μοδιφιεδ εντροπις γραιτψ ρειςιτεδ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1211.5722, Νο. 2012.
  • Ωατερηουςε [2006] Τ. Π. Ωατερηουςε. Αν Ιντροδυςτιον το ῝ηαμελεον Γραιτψ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αςτρο-πη/0611816, Νο. 2006.
  • Ωεινβεργ [1989] Σ. Ωεινβεργ. Τηε ςοςμολογιςαλ ςονςταντ προβλεμ. Ρε. Μοδ. Πηψς., 61:1–23, Θαν 1989. δοι: 10.1103/ΡεΜοδΠηψς.61.1.
  • Ωιϰ ετ αλ. [2009] Δ. Ρ. Ωιϰ, ῝. Λ. Σαραζιν, Α. Φινογυενο, Κ. Ματςυςηιτα, Κ. Ναϰαζαωα, ανδ Τ. Ε. ῝λαρϰε. Α Συζαϰυ Σεαρςη φορ Νοντηερμαλ Εμιςςιον ατ Ηαρδ Ξ-Ραψ Ενεργιες ιν τηε ῝ομα ῝λυςτερ. ΑπΘ, 696(2):1700–1711, Μαψ 2009. δοι: 10.1088/0004-637Ξ/696/2/1700.
  • Ωιλςοξ [2016] Η. Ωιλςοξ. ῝ονςτραινινγ γραιτψ μοδελς ωιτη ςλυςτερς οφ γαλαξιες. ΠηΔ τηεςις, Ι῝Γ, ϒνιερςιτψ οφ Πορτςμουτη, Νοεμβερ 2016.
  • Ωιλςοξ ετ αλ. [2015] Η. Ωιλςοξ, Δ. Βαςον, Ρ. ῝. Νιςηολ, Π. Θ. Ροονεψ, Α. Τερυϰινα, Α. Κ. Ρομερ, Κ. Κοψαμα, Γ.-Β. Ζηαο, Ρ. Ηοοδ, Ρ. Γ. Μανν, Μ. Ηιλτον, Μ. Μανολοπουλου, Μ. Σαηλέν, ῝. Α. ῝ολλινς, Α. Ρ. Λιδδλε, Θ. Α. Μαψερς, Ν. Μεηρτενς, ῝. Θ. Μιλλερ, Θ. Π. Στοττ, ανδ Π. Τ. Π. ῞ιανα. Τηε ΞΜΜ ῝λυςτερ Συρεψ: τεςτινγ ςηαμελεον γραιτψ υςινγ τηε προφιλες οφ ςλυςτερς. ΜΝΡΑΣ, 452(2):1171–1183, Σεπτ. 2015. δοι: 10.1093/μνρας/ςτ1366.
  • Ωιλλιαμς ετ αλ. [2004] Θ. Γ. Ωιλλιαμς, Σ. Γ. Τυρψςηε, ανδ Δ. Η. Βογγς. Προγρεςς ιν Λυναρ Λαςερ Ρανγινγ Τεςτς οφ Ρελατιιςτις Γραιτψ. Πηψς. Ρε. Λεττ, 93(26):261101, Δες. 2004. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΛεττ.93.261101.
  • Ωιλλιαμς ετ αλ. [2009] Θ. Γ. Ωιλλιαμς, Σ. Γ. Τυρψςηε, ανδ Δ. Η. Βογγς. Λυναρ Λαςερ Ρανγινγ Τεςτς οφ τηε Εχυιαλενςε Πρινςιπλε ωιτη τηε Εαρτη ανδ Μοον. Ιντερνατιοναλ Θουρναλ οφ Μοδερν Πηψςιςς Δ, 18(7):1129–1175, Θαν. 2009. δοι: 10.1142/Σ021827180901500Ξ.
  • Ωιντηερ ετ αλ. [2017] Η. Α. Ωιντηερ, Κ. Κοψαμα, Μ. Μανερα, Β. Σ. Ωριγητ, ανδ Γ.-Β. Ζηαο. ῝ΟΛΑ ωιτη ςςαλε-δεπενδεντ γροωτη: αππλιςατιονς το ςςρεενεδ μοδιφιεδ γραιτψ μοδελς. Θ῝ΑΠ, 2017(08):006–006, αυγ 2017. δοι: 10.1088/1475-7516/2017/08/006. ϒΡΛ ηττπς://δοι.οργ/10.1088%2Φ1475-7516%2Φ2017%2Φ08%2Φ006.
  • Ωιντηερ ετ αλ. [2019] Η. Α. Ωιντηερ, Σ. ῝αςας, Μ. Βαλδι, Κ. Κοψαμα, Β. Λι, Λ. Λομβριςερ, ανδ Γ.-Β. Ζηαο. Εμυλατορς φορ τηε νονλινεαρ ματτερ ποωερ ςπεςτρυμ βεψονδ ΛΛ\Lambda῝ΔΜ. Πηψς. Ρε. Δ, 100(12):123540, Δες. 2019. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.100.123540.
  • Ωοϑταϰ ανδ Łοϰας [2010] Ρ. Ωοϑταϰ ανδ Ε. Λ. Łοϰας. Μαςς προφιλες ανδ γαλαξψ ορβιτς ιν νεαρβψ γαλαξψ ςλυςτερς φρομ τηε αναλψςις οφ τηε προϑεςτεδ πηαςε ςπαςε. ΜΝΡΑΣ, 408(4):2442–2456, Νο. 2010. δοι: 10.1111/ϑ.1365-2966.2010.17297.ξ.
  • Ωριγητ ανδ Βραινερδ [1999] ῝. Ο. Ωριγητ ανδ Τ. Γ. Βραινερδ. Γραιτατιοναλ λενςινγ βψ νφω ηαλος. αρΞι ε-πριντς, 8 1999.
  • Ωριγητ [1995] Μ. Ωριγητ. ῝οςμολογψ ιν Αντιχυιτψ. Σςιενςες οφ αντιχυιτψ. Ρουτλεδγε, 1995. ΙΣΒΝ 9780415121835.
  • Ωυ [2017] Θ. Ωυ. Ιντροδυςτιον το ςονολυτιοναλ νευραλ νετωορϰς, 2017.
  • Ψαϑνιϰ [2019] ϒ. Α. Ψαϑνιϰ. Τηε ςομπρεηενςιε τηεορψ οφ λιγητ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1905.11608, Μαψ 2019.
  • Ψιςηενγ ανδ Ηονγ [2019] Ψιςηενγ ανδ Ηονγ. ῝ομπαριςον οφ Γενερατιε Αδερςαριαλ Νετωορϰς Αρςηιτεςτυρες Ωηιςη Ρεδυςε Μοδε ῝ολλαπςε. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1910.04636, Οςτ. 2019.
  • Ψοον [2020] Ψ. Ψοον. ῝ομμεντ ον ``Ινςονςιςτενςιες ιν ῞ερλινδε´ς εμεργεντ γραιτψ´´. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:2003.03198, Μαρ. 2020.
  • Ψουνγ [2017] Β.-Λ. Ψουνγ. Α ςυρεψ οφ δαρϰ ματτερ ανδ ρελατεδ τοπιςς ιν ςοςμολογψ. Φροντ. Πηψς. (Βειϑινγ), 12(2):121201, 2017. δοι: 10.1007/ς11467-016-0583-4. [Ερρατυμ: Φροντ.Πηψς.(Βειϑινγ) 12, 121202 (2017)].
  • Ζαμορςϰι ετ αλ. [2019] Μ. Ζαμορςϰι, Α. Ζδοβψλαϰ, Μ. Ζιεβα, ανδ Θ. Σωιατεϰ. Γενερατιε Αδερςαριαλ Νετωορϰς: ρεςεντ δεελοπμεντς. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:1903.12266, Μαρ. 2019.
  • Ζατριμαψλο [2020] Κ. Ζατριμαψλο. Α ῝ριτιχυε οφ ῝οαριαντ Εμεργεντ Γραιτψ. αρΞι ε-πριντς, αρτ. αρΞι:2003.10410, Μαρ. 2020.
  • Ζηαο ετ αλ. [2011] Γ.-Β. Ζηαο, Β. Λι, ανδ Κ. Κοψαμα. Τεςτινγ γραιτψ υςινγ τηε ενιρονμενταλ δεπενδενςε οφ δαρϰ ματτερ ηαλος. Πηψςιςαλ ρειεω λεττερς, 107:071303, 08 2011. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΛεττ.107.071303.
  • Ζορριλλα Ματιλλα ετ αλ. [2016] Θ. Μ. Ζορριλλα Ματιλλα, Ζ. Ηαιμαν, Δ. Ηςυ, Α. Γυπτα, ανδ Α. Πετρι. Δο δαρϰ ματτερ ηαλος εξπλαιν λενςινγ πεαϰς; Πηψς. Ρε. Δ, 94(8):083506, Οςτ. 2016. δοι: 10.1103/ΠηψςΡεΔ.94.083506.
  • ΖυΗονε ανδ Σιμς [2019] Θ. Α. ΖυΗονε ανδ Θ. Σιμς. Τεςτινγ Εμεργεντ Γραιτψ ωιτη Οπτιςαλ, Ξ-Ραψ, ανδ Ωεαϰ Λενςινγ Μεαςυρεμεντς ιν Μαςςιε, Ρελαξεδ Γαλαξψ ῝λυςτερς. ΑπΘ, 880(2):145, Αυγ. 2019. δοι: 10.3847/1538-4357/αβ2β34.